achfursiiwd- 47 FEUILLETON Anna de Avonturierster N\ 180. Dinsdag 4 November 1019. !Ö6e jaargang, ABONNEMENT i Prg« per kwartaal, in Gobi i 1,25 bniten Geel f 1,40. Alsondurljjaa nommers 5 cent. Versehgnt: Maandag-, Woensdag en VrgdsgavnEd. GOESCHË Cl^uve Naaml. Vsnn. „Ooesclu Courant". OOI it i VI DirecteurW. Tan Barneveld. ADVBBTBNTlfiN vaa 1—5 regels 75 eerst, slks regal taecr 15 curat. Driemaal plaatsing wordt tweeman! berekeod. Familieberichten 1—10 regels f 1,50 Tijdelijke toeslag 20 0/0. Bewijsnummers 5 cent. AdvortentiSn wordoa aangenomen tot 12 uur voormiddag». ADRESLIJST. Zij, die Toor het volgende kwartaal» loopende Tan 1 Not. 1019 tot 1 Febr. 1930, verandering in den tekst der advertentie wensehen, worden Ter- zocht zoo spoedig mogelijk daarran opgaaf te doen aan het bureau dezer courant. Belofte maakt schuld. De in Novem ber 1918 onder buitengewoon ernstige omstandigheden gegeven belofte van invoering van den 8-urigeH werkdag moest worden ingelost. Ook de Eerste Kamer beeft begre pen, dat het door de regeering gegeven woord, waarop de arbeiders hebben vertrouwd, niet mocht worden verbro ken. Zij heeft zonder hoofdelijke stem ming het wetsontwerp Aalberse aange nomen. Dit vinden wij allen zeer na tuurlijk en dat is het ook, zoolang er nog goede trouw bij de regeering wordt aanwezig geacht. De wetgever is zelfs verder gegaan, dan zijn verplichting reikte en heeft de 45-urige werkweek voorgeschreven. Wanneer de lengte of liever de kort heid van den werkdag als het crite rium moet worden beschouwd van den socialen vooruitgang, dan staat ons land nu aan de spits en laat alle ook de meest democratische landen achter zich. Een dergelijk wetsontwerp voor te stellen en aan te nemen is geen kunst. De controle op de juiste naleving zal meer moeite kosten en de ruimte, die moest worden gelaten en die minister Aalberse de wet soepel deed noemeu, zal door enkelen misschien worden gebruikt om haar gedeeltelijk onscha delijk te maken, doch de arbeiders beweging is voldoende georganiseerd om daarop naast de van regeerings- wege aangestelde controleurs een waak zaam oog te houden. Voor sommige werkgevers kan deze wet groote moeilijkheden meebrengen en hun voor problemen stellen, waar van de oplossing niet gemakkelijk zal zijn. De invoering van telkens nienwe sociale wetten zal de achturendag voor hen zelf voorloopig nog wel tot een ver verwijderd ideaal stempelen, en de tijd dat een werkgever of daarmede gelijkgestelde na zes uur 's avonds zich aan gezinsleven, ontwikkeling en deel neming in de groote vraagstukken van den tijd kan wijden, is nog niet aan gebroken. Nu de arbeider dit alles wel zal kunnen, is de groote vraag of hij dit ook zal doen. Wanneer de wet werkelijk de nuttige uitwerking zal hebben, die de arbeiders zich daarvan voorstellen, dan moet hen gelegenheid worden gegeven zich op allerlei gebied te bewegen. De zee van vrijen tijd, zou anders ieiden tot allerlei verkeerde gewoonten. Vooral in de groote steden kan men niet staffeloos aan duizenden mannen in de kracht van hun leven de vrije beschikking geven over een zoo groot deel van den dag voor hun eigen vermaak. Zij zullen zich dan allerlei behoeften scheppen, die men slechts door steeds stijgende loouen denkt te kunnen be vredigen. De daardoor groeiende onto- DOOB E. PHILIPS—Oppenhbih. Eon lang Itilsw9gea volgde. Toen •prak Anna met meer ernst dan gewoonigk ,1k geloof,' aeide zit, ,dat ik aan genaam vind, wat gQ zegt. Wees niet hang, dat gij niet langer zoo kant denken. Zelfs ofsohooo ik ga zingen in de „Unusual', zult g8 «och zien, dat de .Alolde", die gij te Parijs hebt gekend, niet moer bestaat. En,* voegde zl er op een plotseling veranderden toon bi], ,het is ook niet iets, dat u aangaat, wel .Waarom niet?' antwoordde hj. „Gg hebt m|j toen toegestaan uw vriend te zijn. Ik ben niet van plan het b te laten vergeten.' Zij kwamen een man voorbij, die hen nieuwsgierig aanstaarde. Ennison sehrlkte en zag angstig naar Anna, Z{j was doodbedaard. vredenheid zou het geluk der bevoor rechten niet bevorderen, en de ledigheid, die wel altijd des duivels oorkussen zal blijven, zou de vermeende voor deden van deze wetgeving opheffen. Er bestaan in de groote steden veel gelegenheden, waar men zijn dorst naar kennis van kunst en wetenschap pen kan lesschen. Zelfs universiteiten zijn de laatste jaren opengesteld voor de weetgierigen onder de massa. Wij kunnen eehter veilig aaimemen, dat een groot deel der arbe-dende bevol king zich aan zelfontwikkeling nog niet veel gelegen laat liggen en haar lec tuur beperkt tot de courant en een vakblad. Niet ieder ook voelt zich aangetrokken tot deze bezetting van zijn vrijen tijd. ErJ bestaan bovendien honderden manieren waarop men zich op andere wijze nuttig kan bezighouden, door muziek of as derszins. Er ligt hierin voor de leiders der vereenigingen en arbeidersbonden een schoone taak weggelegd. De oogst, die met den achturen dag is binnengehaald aan vrijen tijd, moet nu door de ver dere bewerking het hoogst mogelijke nuttige effect geven aan de heele menschheid. Die oogst moet maar niet verder aan zichzelf worden overgelaten, waardoor er rotting en bederf zou ontstaan en gisting en broeiing, die in helle vlammen zou kunnen uitslaan en met den oogst heel het gebouw der maat schappelijke samenleving bedreigen. Zooals reeds gezegd, een dergelijke wet voor te stellen en aan te nemen en zelfs de uitvoering daarvan te regelen, daarmee zijn we er niet af. De moeilijke taak wacht nog en die taak is niet wettelijk vastgelegd, maar wordt alleen voorgeschreven door een warme belangstelling in de verdere sociale ontwikkeling der massa, waar voor het er nu op aankomt, dat zij door goede leiders en warme volks vrienden voorgelicht, een nuttig ge bruik van het verworven bezit zal maken. iöuitenlaad. Bathmann Hollweg, Na graaf Barnatorff is voor do tweede enb-oommlssl* van de enquête commissie nlt de Dnitlahe nationale vergadering verschenen, de gawanen rijkskmaolier Bethmann Hollweg. Een voor een passseren de personen, welke aan rol speelden te het werelddrama als schimmen van vervallen grootheid. Wie zal ds volgende zijn? En wan, neer znllsn da ententslandeu over gaan tot hat pabllcoeren der geheime documenten en een oordeel uitspraken over de groote mannen, die oogen sohfjnlgk aan de gaallieerden de over winning brachten, maar die, wanneer ze hnu sterken invloed hadden aan gewend om den oorlog ta voorkomen, de mansohhold toeh oen dient', van oneindig meer belang zonden hebben bewezen. Immers, welk voordeel er ook behaald Is, en wQ twijfelen er a«u of dit wel hei geval Is, het weegt niet op tegen de zee van ellendo, die over do wereld ie gebracht. De oorlog heeft de mensehen niet voorui'gebraeht, integendeel, het peil der beschaving is gedaald. Bathmann Holiweg is nooit een krachtige per. soonifjkheid geweest. H| erkende zalf in Bismarck verreweg z§n meerdere. W{J zonden verder willen gaan en zeggen dat da een alle elgea schappen .Hebt gij gezien, wie dat was?" vroeg hf] zaeht. ,Ik heb hem niet herkend," ant woordde Anna. ,Ik meende dat zjjn groet n gold.' .Het was Cheveney I* soldo hf) lang zaam, „Chevoneyl' herhaalde zfj. Ik ken niemand van dien naam." HU greep haar pols en keerde haar gezicht naar zich toe. Hare oogoa waren wfjd open van verbazing. „Meneer Ennison I* HQ liet haar los. .Goede Godl' riep hQ Bit' ,Wie zQt 69 Annabel Felllisler of haar geest Anna laehtte. .Als het eene kens li daartnssehen,* antwoordde zfj, .dan moet ik Anna bel FelUssisr zfjn. Ik ben zeker geen geest." .GJ hebt haar gelaat en voorkomen, prevelde hfj. ,GU draagt zelfs haar naam. En toeh kant g{ Chaveney In het gelaat zien en verklaren, dat gU hem niet kent. Gg zfjt veranderd van een echten vlinder in een vronw gU draagt anders kloedaron, gQ •ehjjnt tot een andere wereld te he- had welks ds andar mis'-,. Wat hot nlterlUk betreft, Bismarck deed deuken sou eon eik, terwijl Hollweg meer heeft van eau danne- boompje. Het Daitschs Witzblatt da Simpllcissimas accentueerde ln zfj" csricaiuren dese lengte nog eonlgs- zIks en oen teekenlag vaa Bethmann deed denken aan het plaatje van Oaddydong leg». (Vadertje langbeen.) Ook da ooroa vaa dei vroegaren rSkckanselier werden vaak tot mik- pant veor den spot gekozen. Bothmenn's ooren waren niet vaa hot kleinste kaliber on stonden afwaarts van het hooid gekeerd, zoodat ze leken op ooren vhb zen pot. Aan Bethmann werdou drie vragen voorgelegd Waarom of het vredej. voorAel van 12 Deeoiuber 1916 ge. d an werd, niettegenatafnde een vredespoging van Wilsoa O? komst was. Waarom ot de concrete, dat wil waarschijnlijk zeg» en de onvervatesh' te,. vredesvoorwaarde!! niet aan Wil soa werden medegedeeld. Waarom of tenslotte de onbeperkte duik booten, oorlog werd afgekondigd. Hat ant woord van tethmssnn Hollweg js kenmerkend voor zijn karakter. Op de eerste vraag gaf hjj tot beteheid dat men er te Bsrifjn ernstig aas twijfelde of Wilson ooit on zoo ja, wanne- r hg van meea-ng zon zfjn dat hg met kans op caoces zfj a be middeüngspoglngen soa kannen aan vangen. Deze twijfel was zeer zeker gerechtvaardigd, gezien de uitsrste voorzichtigheid waarmede de Asser!, kasneshe presldocS to w rk ging sn don invloed, welke hij onderging van do publieke opinie ia Amerika. Da verklaringen van Bernasorff, den vroegeren DaUsehea gazant te Was hington heb en hierop een halder llcut laten vallen. Hollweg wees voorts op het feit, dat Wilton gebonden was aan de handelsbetrekkingen taisehsu zija land en de entente eu bracht ln herinnering een uitlating van Wilson lil den Amarlkaansehez! senaat, waarin deze soldo overtuigd te ifjsj dat Arna rika ook in den oorlog ion zjo be trokken, als van Dulmcho sijde geen daden van gewold jegens Amerikaan- ache bar gore waroa gepleegd. Hot Dnlteene vredesvoorstel moest boven dien gedaan worden op het ifjpstlp waarop da militaire sneecssen huu hoogtepunt hadden bereikt, en dat was In December 1916 het geval, toen de veldtocht tegen BuemeniS ten voordecle van Dattsehland was beslist. Een dnldelijk antwoord op de tweede vraag bleef da ex-kansader sehaldig. Aan Amerika was te kennen gegeven dat de voorwaarden matig waren en dat men België niet wonsclite ln ta lfjven. Ten opzichte van Eizas Lotha, ringen kond--> echter geen eensessies worden gedaan. Wat de derde vraag betreft, zeide Bethmann Hollweg steeds een tegen stander van don onbeperkter dulk- bootoorlog te zfjn geweest. De mili taire party zag echter het eenige heil in dezen maatregel en de marine had verklaard dat *9 in staat was Enge land voor den cioawen oogst tot den vrede te doen neigen als niterigk 1 Februari 1917 met den duikbootoor- log werd begonnen. (Dat dese ver wachtingen niet ver bezijden de waar heid wares, hebben wij in een vorig overzicht reeds aangetoond) Waar de geallieerden grof afwgsend hadden geantwoord op do Daltsehe vredesvoorstellen, eldne Bethmann, weri den hem en zfjn vrienden de eeclge argumenten die zfi tegen den duik- bootoorlog hadden knnnon aanvoeren, nlt de handen geslagen. Hier blfjkt da zwakheid van Beth- hooran. Als gij mij niet helpt om dit raadsel van uzelf te ontwarren, An nabel, dan geloof lk, dat ik weldra ijjp voor het gekkenhalz zal zijn, Zjj lachte hartelijk en werd toen eeniklapz ernstig. ,De heer Chaveney was dm ook een vriend nit Fat-ijs, nietwaar vroeg zj.' „Hond mfj niet langer voor dan gek, antwoordde hfj bgna raw. „Zoo iemand dat hoorde dan I Hjj was nw vriend. Wij waren alleen maar lei autrct.' .Dat is volkomen onwaar,' ver- klaardo zij opgewekt. .Ik kende hem zeker niet beter dan n,* „Dan heeft hfj en Par9« ook gelogen," antwoordde Ennison. „Dat is veel gomakkeigker aan te nemen,* antwoordde zjj. „Gfj zgt te llchtgelcovlg.' Ennison wilde nog iets zeggen, maar hfj zag haar aan en zweeg- Zfj sloegen den laatsten hoek om en onmiddeligk daarop keerde een man, die daar gestaan had, zich om en bracht Ennison een hevigen slag op de wang toe. Ennison wankelde en viel bQna om. H9 herstelde zich eehter ■poedlg en zijn Instinct van zelfrer- mann Hollweg. Indien hg er vau over tuigd was dat da afkondiging van dou oabaperkten dulkbcotoorlog z0a land te gi-oads richtte, had hij maf de msrste kracht moeten protesteeren legea dat beslait. Zfjn verset d«sd Biecht» denken aan een lentebriosje. Da a>»rd van dit verset werd geïl lustreerd door een talegram van I eiober 1916, dan word voorgelezen door het lid der m qcêïe commissie Cohn. Ia dit telegram zeide Bethmann HollwegAls v?g Wilson tot een bo midcellngs poging krijgen, zei da waMSehgnlijkeafwij slug van Engeland en van sgn bondgenoot»!), one don grondel tg verschotten voor het intrek ken van oma azn Amerika gedan9 beloften nopens dan dnlkbootoorlog, en om dit ook tegenover de onsfjdigen in Europa moreel te verantwoorden. Het Is inderdaad fraai I Bethmann, die eau tegenstander was van den onbsperkten dnikbootoorlog, zocht naar een middel om deze te kannen verantwoorden tegenover de neutralen. De dnikbootoorlog zon aan Daltsoh- iand de overwinning hebben gebracht, indien Amerik» niet ln den oorlog ware gagsan. Doordat Amerika bet zwaard aangordde, verloor Duitschl&nd. Zou dit echter cok niet sfin geschied wanneer de dnikbootoorlog nies ware geproclameerd Ds entente was groot schuldenaar aan de Amerikaanache industrie. Hst was in hot belang van deze industrie dat de geallieerden zonden overwinnen. In onze meaning over deze vwag worden w0 versterkt door een vsr- klariug van den huldigen Poolschen miobter Tarnowzki, die ln den tjjd dat de Amerlkaansche oorlogsverkla ring aan de Oentraien loskwam, gezant van Oostenrijk Hongarije te Washing ton was. Tarnowski zeide tot graaf Wadel, d:-n gewezen Duitschen gezant te Weensn, dat de Amerikanen ln den beginne den spot dreven met den dnitbootoorlog. Toon de berichten van het groot aantal vernietigde sche pen binnenkwamen, werd men onge rust. Niet de dnikbootoorlog op zich zelf, aldus Tarnowski, maar de vrees dat date bet middel kon zijn, waar door Bagclacd overwonnen werd, was de aanleiding tot de oorlogsverklaring. Als tragische bgzonderheld dient vermeld dat in de zaal, waarin Beth mann werd gehoord, een schilder!) hing, waarop men de oude keizer Wilhelm I oter het slagveld van Sedan ziet rgden, toegejuicht door soldaten, die een Fransche driekleur voor hem ter aardo neigen. ,'t En kan verkeeren 1* De arbeid in Amerika. Da afgevaardigden van Duttschiand en Oostenrijk-Hongarije zijn toegela ten tot da Internationale arbeidscon- terentia welke te Washington wordt gohouden. Zfj behoeven das niet laoger op de mat ta staan. De con ferentie is met haar organisatie gereed gekomen en kan zich ln de komende dagen wgdsn aan de belangrijks vraagstukken, welke havr zullen wor den voorgelegd. Tot voorzitter van da conferentie is gekozen do Amerikaanseho minister van Arbeid, Wilson, Deze zeide in een rede, waarin hg voor deze eer dankte, o.a. dat het nitvlndersgenie van den mensch middelen had ge vonden, om voldoende te prodaceeren voor de materieels behoeften der wereld. Het groote vraagstuk was, hoe aan alle mensehen gelegenheid tot arbeiden te geven en hoe te ko meu tot oen billijke verdeeling van het voortgebrachte. Wilson vergat iets. Dat zander steenkolen da middelen van het nit dedlglng was sneller dan de gedachte van Anna's tegenwoordigheid. Hg haaldo uit voor een slag en de man viol in s9aa goheele lengte op het trottoir. Anna snelde haastig de straat over, Brendon en Courtlaw, die op haar hadden gewacht, ontmoetten haar aan de deur. Zfj wees naar den overkant van don weg. „Ga als 't n blieft zien, dat er geen ongeluk gebeurt,* smeekte s0. „Het is het eerste oogenbllk, dat wS hem nlt het gezleht hebben ver loren,* riep Brendon nit, terwijl hfj hasttlg de straat overstak. Hill zat op het trottoir en veegde het bloed van zfjne wang Ennlson's zegelring had hem een diepe snede toegebracht. „Wat duivel bedoelt gij met mfl zoo te overvallen riep Ennison uit, hem woedend aankijkend. „Het sou nw verdiende loon iSn, als lk nw schedel had gebroken,' Hill zag naar hem op, een kerel met een plomp en ruw uiterlijk, met een geseheurden kraag, verward haar, en bloeddroppels op zjjn gezicht. „Wat beteekent het, dat gfj met vKidersgenio falen. En dat das de staking der mfj-iwsikers, die ln den nacht van 31 October op 1 November la de Vereenlgde Staten is uitgebro ken, de optimistische verwachting van don Amerikaanschen minister van arbeid wel eens den bodem zon kan nen Inslaan. Het aantal der stakers wordt gaioh&t op 377000. In da var- schillende indutirieele centra zjjn troe pen samengetrokken om mogelijke ongeregeldheden den kop te te druk ken. Het Bondsgerechtshof heeft 66n verbod nltgavaardlgd, dat aan alle bostaursiudsn van den vakbond dtr vercenigdo mBnwerkers verbiedt, om te staking te gaan. Een verbod, waar aan men ïish natuurlijk niet zal storen. Het huls vaa afgevaardigden en de senaat hebben met de gebrnike- igke meerderheid de gobrnikeigks motie aangenomen om do regiering to steunen, Het spel kan gaan begin nen. Da voorbereidende maatregelen ;Jn getroffen. De kinderen. Maasdag zei een Duitiche commit- sla naar Londen gaan om ta vragen of Dnitscnlaad niet onshaven kan worden vsn do verplichting, oin do melkkoeien nlt te leveren, die door het vredesverdrag is opgelegd. Ia Parfjs is men hierover t«n zsants verontwaardigd. Men wijst op het aantal kooien, dat indertijd door da Dniilohers nlt het bezette gebied werd waggevoerd sa vraagt heel velt ot de Fransche kinderen niet evenveel recht op melk hebben als de Daltsehe,.. Het is hier geen kwestie van recht hebben op leic. Hier moet alleen ge vraagd worden „Waar is do nood hst hoogst'. Gfj Franschen moogt er n lil verhengen, dat uwe kinderen niet in zulk een eilendlgea toestand verkeeren als ds Daltsehe, en dat g8 nooit een blokkade der entente hebt behoeven te doorstaan. ümiienlaud. De Solendielributis. De groepen B. (kantoren enzC. (openbare gebouwen, zlakenhnlsen enz en D. (publieke cermakeigkheden) zullen het volle rantsoen Ran kolen ontvangen, De ontbrekende percentage (25 pst. voor groep C. ar-, 35 pet. voor de groepen B. en D.) megaa de brandstoffeneommissies alleen leveren in gietcokes. De verbruikers, dia onder groep C. behooren genieten den voor rang. Suiker. Ds levering van snlker aan de winkeliers door de grossiers gal voor de 2e reeks van het le tgdvak, geschieden tegen den prijs van f 95,26 bg levering van tenminste 100 Kg. en van 195,75 bf levering van kleinere hoeveelheden, Daar bg den verkoop op bons do prijs van 60 ot. per K.G. bigft gehandhaafd, vertegenwoordigen 400 bons een waarde van f 39,75. WaariehSnlfjk zullen ds bons door de winkeliers bfj de middenstands Banken ingewisseld kunnen worden. De sulkerprodueent ten hebben zleh genegen verklaard de helft der kosten te vergoeden. Rijk» Suikerkaart. la het tgdvak van Maandag 3 Nov. tot Zondag 9 November zullen geldig zijn bon 4 en 5 der Bfjksialkerkaart. Broodkaarten Als wlttebroodkaart voor het llïc tgdvak, dat loopt van 3 tot en met 11 November a. e., zal dienon de Bgks'oroodkaart ln de groene kleur op groenen ondergrond. mjjnn vrouw rondslentert?' antwoord' de hg woest. Ennison zag met weerzin op hem neer. „Gg oaaoozola dwaas,' selde hg. „Ik weet niets van uwe vrouw. Da jonge dame, die bj my was, is ln 't geheel Eiet getrouwd. Waarom kgtct gg niet beter toe eer gg zoo op een vreemdeling aanvalt?" „Gg waart met mijne vronw," her haalde Gill norseh. „Ik veronderstel dat gg ook al even als de anderen zgt. Gg noemt haar juffrouw PelUssier, hé Ik zeg u dat z5 mijne vrouw, is en ik heb het bewgs te mg» zak.' „Ik weet niet wie gg zgt,* zeide Ennison bedaard, „maar gg zgt een onbeschaamde leugenaar." HUI krabbelde overeind en haalde een gevouwen papier uit zfjn zak. „Trouwakten zeggen ten minste geen lengens," zeide hij. „Zie dat maar eens door als gg wilt.' Eonlsin nam het document,scheurde het half door, zonder er naar te zien en wierp het Hili in het gezieht. Toen draaide hg zich om en ging weg. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1919 | | pagina 1