N#. 81.
Zaterdag 12 Juli 1919
106e jaargang.
Bij dit nummer behoort
eea bijvoegsel,
WELKE PLAATS?
8 FEUILLETON
Anna ds Aïonturbrster
ADVEBTENTIËN
15 regain 75 c©at, «l&e
rogel meer 15 cent.
Driamaal plaatsing wordt tweemaal
berekoöd.
Familieberichten 1—10 regels 1,50
Tydeiyko toeslag 20 0/Q.
Bewijsnummers 5 cent.
Advertfcutlên worden aangenomen
tot 12 uur voormiddagst
ABONNEMENT
Fr5# per kwartaal, in Goes f 1,25
buiten Goos f 1,40
AfsonderlQke nommeri 5 cent.
Yersahflat s Maaodftg», Woensdag*
sa Vrjdagavondv
UitjiTe Naami. Vsnn. „Goesche Courant".
Directe»?ft. ran Btrneveld
er is, iii haar diepste wezen een gees-
stelijken oorsprong heeft, bepaalt het
standpunt, dat elk ernstig man heeft
in te nemen. Uitwassen als geweld en
terreur worden door ons verafschuwd,
maar wij moeten ons ook vrij weten
te maken van alle vrees en knellenden
druk als gevolg van het machtige en
overweldigende, dat zich in onze dagen
heeft geopenbaard en dat velen het
evenwicht1 heeft doen verliezen.
Zelfbeheer selling wordt dus voor
alles van ons allen gevraagd.
Wanneer wij daarbij blijven gelooven
in de toekomst der meuschheid, dan
zullen wij de ernstige feiten onzer
dagen in een helderder licht zien. Wij
zullen dan ook vrijer staan tegenover
alles, wat het eigenbelang ons belang
rijk en van waarde doet schijnen. Wie
dan niet langer eigen materieel voor
deel stelt boven de belaugeu der
menscbheid, zal in zich den plicht
gevoelen met toewijding te arbeiden
aan het welzijn der gemeenschap.
Hij zal zijn geestelijke gaven in haar
dienst stellen en zich materieele opof
feringen getroosten ten behoeve van
de groote algemeene belangen, niet uit
angst, maar gedreven door een besef
van rechtvaardigheid. Onze plaats kan
nimmer zijn aan de zijde der reactie.
Dat zou eeue miskenning zijn van het
geloof aan de voortgaande ontwikkeling
der menscbheid. Maar het is tevens
onze plicht er voor zorg te dragen,
dat onze leidende beginselen niet door
geweld of begripsverwarring of ontijdige
toepassing hun doel missen dat niet
door den weg van Orde en Recht ie
verlaten, wat als zegen voor de menscb
heid bestemd was, in»een vloek zou
verkeeren. Ernstig en krachtig moet
ons woord van afkeuring zijn ten
aanzien van al die middelen, welke
aangewend mochten worden, om anders
dan langs den weg der ontwikkeling
deze beginselen te doen gelden. Wij
moeten ons zelf en anderen bij voort
during trachten te doordringen, dat
de stoffelijke middelen in dienst moeten
staan van den geest en dat een geeste
lijke strijd alleeu met geestelijke wape
nen kan worden gestreden. Alleen een
levende overtuiging van het goed recht
dier geestelijke wapenen kan ons de
kracht geven om staande te blijven in
dien strijd.
Laten wij ons dan in de kracht
dier overtuiging vrij en frank stellen
tegenover de groote vragen, die zich
opdringen en de moeilijkheden, die zich
bij de oplossing daarvan kunnen voor
doen. Laten wij nergens achter blijven,
waar een werkzaam aandeel van ons
gevraagd kan woorden. Laten wij echter
steeds verkondigen, dat door de macht
van hel geweld nimmer hooge idieële
goederen zijn verkregen en dus ook
deze evolutie niet kan worden bevor
derd dat derhalve nimmer de weg
van Orde en Recht mag worden ver
laten W.
Buitenland.
Kaar een nieuwe tijd.
Wanaeor esn tjjtllaiig hst wetr
siecht gewent 1», wsonoer de regen»
de wegen hebben horscbappen is eon
modderpoel en de gnre wind de
bladeren van de hoornen heeft geplakt
en se itt grillige dwarreling door do
iueht 'gsotawd heeft, dan kijken de
tnemohen mot moer dau gewooe be-
langstelling uit naar tsekenei?, die
w-Ezsb op een mogeiflka verandering
van wear. Dun word; de barometer
door allo leden van hot gezin beklopt
en gaan da blikken naar het haantje
«sin den toren.
Velen kijken thaat uit naar teekonon
aan den internationalen hemel, welke
<;e» periode van sonnescbyo voorspel
len «a werkelgk nnt begin! wat lichter
te worden, er ai!n er-kole kleine voon
vallen geschied, welke wijzen in da
richting van vooruitgang, althaea Y*n
vet&ntieriag. Zoo iioef'. Clamar-e-sau
aan de stad Versailles de inktkoker
eadeeu gedaan, die op tafel atot d,
toen het vredesverdrag werd getca-
kend, alsmade twee bjjbehoorende
penr «houders.
Dit boduick, dat de Fratsehe premier
zelf niet hoe! veel prijs stelt op dele
kostbars historische zaken, dit besea-
kert tevens da; hst tijdperk van oorlog
en vreuesonderhaudellngen li gesloten
daar er reeds Bouvenlm worden uit
gereikt L'oy i George wil in Londen
een groots katafalk oprichten ter eere
van da in den oorlog gevallenen.
Doïo kataf-ilk zal aewackt worden
door een sprefela eorewaoht met het
geweer naar bonodsn gericht, eea
positie dis ook In den oorlog wat
meer had moeten worden aangenomen.
Voorts is eitoyanna Hela Kan naar
Zwitserland afgereisd. Eoa der esrsta
ratten, die het zinkende Hongaatsehe
schip verla.en. Een zoon van den
Duitsehen Keizer is bij een beke nde
BarUJnsJhs baokfl-ma ia dienst ge
treden. De prins had hst geluk meester
in de rechten te zijn. Waarscb{|nl8k
zullen de andere keizerlijke prinsen
het betreuren, dat za het ook niet
zoover hebban gebracht.
Do Entente heeft uiudeltjk een
mededesiing gedaan aangaande de
Dultoche krijgsgevangenen, rot op het
herhaalde aandringen der Dnltseho
regeering om deze toch naar de Heimat
te sturen, hardnekkig te'hebben stil-
gezwegen. Naarmate Duiischa vak,
arbeiders in Frankrijk sullen aanko
men om het herstellingswerk aldaar
ta verrichten, zullen ds krUgigovam
genen dia hinrmede bezig waren,
geleidelijk worden teruggezonden. Al
deze feiten wijsea zeker wol op
eerigs verandering in den ouden
toestand.
Ds gebeurtenis van de laatsts dageD
Iz de ratificatie van het vredesverdrag
op Woensdag 9 Juli door de Dultsche
Nationale vergadering. De minister
van buitenlandscha zaken, Hermann
Mü'ier, legde nogmaals den nadruk
op hst feit dat deze vrede is afge
dwongen, dat d« ratificatie van het
verdrag is bespoedigd, omdat de op
heffing der blokkade daarvan afhsisik»-
l$k was gemaakt. Mfiüer was van
oordeel dat Dultcchlacd het verdrag
na moet komen tot aan de altarrte
grens van zijn kunnen, maar bij
hoopte dat binnen niet al te langen
tijd langs vreadiamen weg in een
Wie niet leeft zonder te trachten
eenigszins fe overzien al datgene, wat
om hem heen gebeurt, zal zich zeker
hebben afgevraagd, wat hem te doen
staat, tegenover de ingrijpende veran
deringen, welke zich in den laatsten
tijd in Maatschappij en staat aankon
digen. Meermalen schreven we het reeds,
dat iedereen, die niet aan de opper
vlakte blijft, maar werkelijk tracht door
te dringen tot het innerlijke wezen
van de geweldige beroering onzer dagen,
tot de erkenning zal komen, dat deze,
hoe innig ook verbonden met allerlei
elementen vau stoffelyj.ken, aard, mede
het gevolg is van een voortschrijdend
geestelijk proces. Vraagstukken als dat
van den achturigeu werkdag, vacantie
met behoud van loon en wat dies meer
zij, zijn niet alleen van economischen
aard, doch hebben tevens een onmis
kenbaar zedelijke strekking. Hoe groot
men ook de huidige verwarring moge
vinden, hoe onmatig de eischen, die
gesteld worden, hoe onduldbaar de
middelen, waarmede wordt ges!reden,
hoe onhoudbaar de toestand, waarnaar
wordt gestreefd, het ware ten eenen-
male onjuist de stormachtige beweging,
die overal aauwezig is, alleen op grond
van haar uitwassenkortweg misda
dig te noemen. Er is een aanklacht
tegen de huidige samenleving, die in
de harten van velen, hier meer, daar
minder, weerklank vindt. Wat thans
van de meuschheid wordt gevraagd is
meer dan het redderen van den fail
lieten boedel, door den oorlog nagela
ten, om daarna op den ouden voet
voort te gaan. Immers naar hun diepste
wezen liggen de groote vraagstukken,
die door den oorlog sneller en scher
per op den voorgrond zijn getreden,
op de lijn, waarlangs reeds geruimen
tijd het cultureele leven der volken
zich beweegt. Geen ernstig man kan
onverschillig zijn of reeds bij voorbaat
vijandig staan tegenover deze stroo
mingen. De menschelijke persoonlijk
heid wordt zich meer en meer van
hare hooge waarde bewust. Zij wil
bevrijd worden van hare banden, die
haar groei belemmeren, doch faalt o.i.
maar al te vaak in de keuze der mid
delen, die zij aanwendt om daartoe te
geraken.
Het bewustzijn van gelijkheid in
wezen van alle menschen spreekt uit
de beweging onzer dagen, maar zij
miskent teveel, dat de waarde der
persoonlijkheid moet worden bepaald
naar eigenschappen van geest en gemoed.
De idee van broederschap der men
schen, van wat ras, rang, stand of
geloof zij ook mogen zijn, tracht naar
verwerkelijking, maar de juiste weg
om daartoe te komen is o.i. nog niet
gevonden en zeker zal deze niet ver
kregen worden door de macht van het
geweld.
De erkenning, dat de beweging, die
dook
E. FHILIPS—OppgNHïiM.
.Ik wil de vraag stallen," zolde
Drummond ernstig. „Ferringhall, hebt
of hebt gij niet gisterenavond ge
dineerd in een zekar restaurant van
de Boulevard dei Italiennes met la
petite Pellissier
Nu kwam er inderdaad leven in
sir John. B§ ging rechtop zitten in
zijn stoel, alsof die vraag hem had
gestoken. De Timet viel uit zijne hand.
Zijne oogen schitterden en zijne stem
had een ongswonen klank.
,Het is waar," zeide hij, ,dat ik
gisterenavond heb gedineerd in een
restunrnnt van de Boulevard des
Italiennes, en het is waar, dat tnijns
gezellin eene jonge dame was, die
Pelliisler heette. Wat zou dat?'
Een schaterend gelach volgde Sir
John zag rond en het lachen om hom
heen bedaarde. Indien zoo ieti b{ bom
mogelflk was geweest, zou men ver
klaard hebben, dat hij in hevige
woede was ontstoken. Eene benauwen'
de stilte volgde. Sir John zag nog
eens rond.
„Ik herhaal, hsersn," zeide hij op
een onheilspellend zzchtsn toon, ,wat
zou dat?"
Drummond haaide de schouders op.
„GE schijnt onze grap ernstiger op
te vatten dan ze verdient, Ferrlnghall",
merkte hij op
,Ik kan rnav.r niet zien. wat de
grap is," zeide sir John. .Weas zoo
vriandelEk mij het uit te loggen."
„ZekerWat onze lachlust zoo
prikkelt, is hst fait, dat gij met la
petite Pelllseier hebt gedineerd."
Wils gfl m$ zeggen," zeide sir John,
.met welk recht gij die jonge dama
la petite Pailisuler noemt? Ik zou
gaxme willen weten, hoe gil in eenn
publieke plaats zoo oneerbiedig over
haar duift spreken."
Drummond zag hem aan en glim
lachte.
.Weer geen ezel, Ferrlnghall," zeide
h] bedaard. .Annabel Pellistier is aan
de meesten van ons bekend. Ik heb
zelf het genoegen gehad met haar te
diueeren. Zij ls zeer bekoorljk en wij
alles bewonderen haar zeer. Zjj zingt
tweemaal per woek in het café chan
tant de Ambassadeur en hot Casino
Maviso
Sir John hief zijne hand op.
„Houdt op," zeide hg. „G5 weet
zelfs niet, waarover gij spreekt. De
jonge dame, met wie ik gisterenavond
dineerde, waB juffrouw Anna Pelllssier.
Juffrouw Annabel is hare zuster. Ik
weet nieti van die jonge dame.'
Er was een oogeablik stilte- Drum
mond nam eene sigaret op en stak
ze aan.
,Ik neem aan, dat de jonge dame
u vertelde, dat haar naam Anna was,"
merkte by op.
„Dit was niet coodlg", antwoordde
sir John otjf. ,Ik was roods op de
hoogte van dat feit. Ik mag er wel
^bijvoegen, dst de familie mU wolbe
kend is. Ds twee tantes van die jonge
dames hebben vele jaren in hot
weduweshuis. vau mijn landgoed ta
Haiopihiro gewoond. Onder deza
omstandigheden moet gij wel toei-ean
do besta baooi'dnalaar te zijn van de
identiteit der jong» dame, die m0, als
eoa oud vriend der familie, de eer
bewees met mij te diceeren."
Evenals de meeste menschen, die
zelden liegen, loog hij goed. Drum
mond rookte peinzend z{jns sigaar.
HE herinnerde zich verhalen te hebben
gehoord over do opvallende gelijkenis
tusBehen die twee /aster», waarvan
de eene eene schilderen was en
teruggetrokken leefde, terwijl de
andere met een hee! vrooljjk «j
schitterend groepje pretmakers mee
deed. Er was een kleine keus, dat hij
zleh vergist had. HE dacht, dat het
maar hot bette was van het onderwerp
af te stappen. Eeaige minuten later
verliet Bir John de kamer.
Hij begaf zich naar de Champs
Elyjès» en ging zitten. Zijne sigaar
hing uit tusscheii zfine vingers, en hij
wierp ze ongeduldig weg. Zelden was
hjj zoo verontrust geweest. Met ge
vouwen armen en gefronste wenk-
wezanlijken volkerenbond alle patio-
cale vraagstukken, waarover thans
nog strüil wordt gevoerd, een recht
vaardige, op den wil des volks ;je-
bouwde op.os»lng zouden vinden.
Verschillende afgevaardigden uitten
nog woorden -.an protest togen den
gawaldvrede. De Dultsche Nationale
Volkipsity dierde oen motie iu tot
ratificatie van hst verdrag oödar hes
voorbehoud dat-Ba «rtikalon betref
fend» Daitsahland» «cbu'.d en ds cit-
levoUng van verscheidene portonen
aan de Eitonta, zonden worden ge
wijzigd. Tnnslot-.e echter werd hot
wetsontwerp tot rotlfiostiie, nadat
Mü ier do rnoda met klam tiod be
streden, mat 908 tegen 115 stammen
aanganomop.
Over DuUscbhtsd» fivaaetasie voor
uitzichten hoeft Ersborger osriige bij-
zondojrliedon medegedeeld bij de in
diening van dn bolastingwatian io de
nationale vergadering. Erzberger zeide
o.a.,Eon staatzbaukroet son Dutsseh
land van elk erodUt bsroovon. De
rente van onze oorlognschnld m et
gewaarborgd werden. Ik bea van plan
om de uiterste zuinigheid te bstrachsan.
Het totaal bedrag dat nrodlg is, h
oagoveor 25 miljard." Dairc* doelde
Erzberger mede bos hij aas dit reu»
achtig bedrag hoopt te Stomen. Door
zware belastingen, welke spreker een
vlugworkondo uitnemende loclaliiatie
noemde. Een betiteling waar mede lang
uit*, iedereen het eens sa! zijn.
In Dalfeohlttsd brachten de belas
tingen voor den oorlog 2 miljard op.
Tijdens den oorlog groeide dit bedrag
aan tot 6 miljard. Daar komt nu nog
bfj do hbffing in eens en de oorloge-
winstbelasting met bijslag. En das
moet sr nog 10 atiljord gedekt wordeu.
Het vat der Dantïlen.
Kleingeestig politiek geiics b hier
voorloopig niet op sfln plaats.
Da sociaal-democraten en het cen
trum, tniechen welke hst dezer dagen
tot ean breuk dreigde te komen wegens
de schoolkwestie, sebgsan dat te
hebben begrepen. Er schijnt thars
een overeen kornet te z£ja getroffen.
De ouders su lrn na beslissen of hun
kinderen al of nlot godsdienstonderwijs
zullen genieten. Het onderwijsvraag
stuk is aoa netelig» zaak. Daar kunnen
da Hollanders over meepraten.
De stakingen in Uuitsehland moeten
nvoneaat) al« hoogst or-tydig worden
gekenmerkt. Nu staken de kellners
weer, terwijl op ean vergadering der
bankbeambton deze door niemand
minder dan door hun ontvluchten
Emonts, die plotseling insneden de
coniferen opdook, tot volharding in
huti eiechen werden aao gespoord. Voor
een algemeene staking behoeft echter
geen vrees te bestaan, soo selut de
Bariynsehe correspondent van de N.
R. Ct. De offieieole leiders vaa de
onafhankelijke socialisten staar. n.l. al
dtle maasden lang sfiindig tegenover
elke stakingsbeweging. 'Zjj beginnen
te beseffen dat het Dahsche proleta
rlaat rust noodig heeft. Door wie wordt
dan voor een algemeene staking ge
ijverd? Voornamsiyk door het h.df
ontwikkeld kantoorproietariaat, dat
geld en steun ontvangt uit bustard
en Hongarije. Wanneer het beginsel
dat het volk ruit noodig heelt echter
tot de leiders der onafhankelijke» is
doorgedrongen, mag men verwachten,
dat het ten slotte ook sul wordan
begrepen door diegenen, dia woelen
brauwon s.*t hjj ingespannen te
denken. Het meisje hbdt hem duidelijk
gezegd, dat hasr naam Anna was.
Haar geheelo gedtag en toon waren
bescheiden en damesachtig geweest.
Hy liet sjn onderhond rast haar, hun
gesprek gadurerda het diner nog
eens aan »ija geest voorbijgaan. Zy
hsd zich in elk opzicht onberispelijk
gedragen. ZJu usoed hsrlecfde weer.
Drummond had eene sfeehuweiyka
vorgUslng begaan. Hy zelf kon
onmogelijk soo miileid zijn. Hij slaakte
een aucht van verlichting.
Sir John was van asnlsg en op
voeding niet iemand met veel ver
beeldingskracht. HJ wan eenvoudig
en een man van sakeo, zjno blikken
waren altijd op don prnctlschen kant
van het leven gericht. ZEne eerzucht
wat stereotiep en materieel. Toch was
er In ean verborgen hoekje van zijn
gemoed een adortje van gevoel, dat
hjj gu voor da eerste maal n» zijn
kindarjaren onverwacht ontdekte, fly
was zich bawuet, ren zeker welbe
hagen ta gevoelen bj het daar zitten
denkon aan die weinige uren, welke
in zjc geest reeds een zekere belang-
rykhoid hadden verkregen acne
plaats, ver verwijderd van die droge
beelden, welke de goden van zOn
prossïseh leven waren goworden. Op
de ean of andere wijze had zijn naam
als een verharde en onverbeterlijke
oude vrjjer hem gedurende de laatste
Jaren betrekkelijk beveiligd voor de
en werksn in den schsmer van hun
garh ga ontwikkeling.
Generaal en Bisschop.
Qtr.e.'BSl Smuts het ft gt-sproktm te
Manchester. Tijdens eer: noenmaal.
Hat ls merkwaardig hoeveel er ge-
sproken wordt tSjdcas een noenmaal
es tydcE3 een diner. Sinuta zeide, dat
men niet voldoende begreep, hoe ziek
Europa was, on sprak de hoop alt dat
Amerika m»t zy»; ontzaglSke hulp.
bronnen genezing soa brengen. Liter
or.tvisg de gsnerral ,ie afgevaardig
den vin de afdecllng M&ncbostsr van
de Unie voor d.sa Volkerenbond. Hy
was nog «iet uitgepraat of voorde
opnieuw het woord, flj wees op tweo
gtvaren, wolke mogelijker wi.lro den
Volkerenbond zullen kunnoa aan
kleven dat de diplomaten van het
oude slag esa onderoasje, oen soort
debataerclub van den Bond znlleu
tanken, ca dat tnon to lsng zou waeh-
isn met Duivschland tot liet verbond
toe te laten. Wanneer Europa Rusland
en Duitsehland te lang negeerde, zou
den deze mogendheden zich aaneen
sluiten. Het middel voor dit laatste
kwaad wij»; zich vansolf. Voor hot
eersts gavair is het redmiddel, open
baarheid der discussie».
Da bistchop vas Exoter zeide Zon
dag in een pradioatla, dat hy dea
Duitachen Kuiser zoozeer minachtte,
dat hy dason geen internationaal ge
ding waardig keurde. Wat niet wjat
op christniyke naastenliefde by den
bisschop. Echter hoopte de bisschop,
dat de keizr-r met de strlkite recht-
vaardigheid zou wot dsn behandeld,
wanneer hU voor r.ea gerecht werd
gebracht. Wat wjjst op ean byzondor
ontwikkeld rechtsgevoel bij den bis
schop. Sympathieker zou het evenwel
geweest »g-waaneer deze Engelsohe
geestelijke, die natuurlijk diep door
drongen is van do achuld van den
ex-kelzsr, had gepleit dat men genade
voor recht zou laten gelden.
Flume.
In Flume hebben ernttlga ongere
geldheden plaats gehad. Een vrjjwil-
iigersbataljon viel Franscha »n Engel-
teha soldaten aan. BE het gevecht dat
ontstond, zijn «enige doodeu gevallen.
Liberale Kroatische vereenigingen
hebben de portretten van Foch en
Glemcneeau verbrand onder het u't-
stooten van kreten tegen Frankrijk,
aldus meldt hetKoir. Bur.
Dat komt er van wannser man over
grondgebied beschikt, zonder rekening
te houden met de gevoelens der
bevolking.
Italtaansche troepan hebben thans
de et .d bezet eu ruller, ongetwijfeld
weinig moeite hebban do orde te
herstellen. Echter Is hot eext open
vraag of dsie troepen ooit weer sullen
vertrekken.
De wai-c feiten.
In de ,N. R Ct." schrijft eer- Hon
gaar a«n brtaf waarin hy dsn ellendi
gst! toestand van Hosgr.i'Ee blootlegt.
Zyt: woorden zya esa remedie tegea
de ziekte van hst communisme en
oen heilzame waarschuwing voor leder
die bolsjewistische nsigiugan b§ zich
mocht voelen opkomen. De brief
eindigt aldus
Georganiseerde arbeiders van Eu
ropa, ".oort wat uw lot is, wanceer
g? toelaat, dat uw geest vergiftigd
wordt door de verlokkingen van de
aandacht van do vrouwen, met wie
hy in aanraking was gekomen. Het
was een naam, dia volstrekt niet
verdiend was, Ease vrouw maakte
eon deel nit v&n zy» levensplan, jaren
lang had b§ er in stilte maar ijvr.rlg
naar gezocht. Op zEne manier was hfi
kieskeurig. De jonge dames in het
ietwat gemengde geselschap, waarin
hE zich bewoog, voldeden noch aan
zEn smaak, nocb konden hem lisfds
inboezemen, DU meisje, dat hE toe
vallig had ontmoet en waarmee hE
nader kennis had gemaakt, deed beido.
ZJ besat, wat bij In nehijit verachtte,
maar in werkelijkheid hoog waar
deerde, do aangeboren bevalligheid
vau een hongeren stand. De Pellisslers
waren een oude lamlUa In Hampshire
geweest, toen zEn grootvader nog
slechts voerman was. Dat feit zelf
kon hem niet schelen, maar het
plaatste het meisje ver boven de jonge
dames van Hempstead on Balham,
wier vaders en brosdsr» zijne makkers
waren geweest* Hij geloofde vast in
haar. Dlo clubpraitjes en plagerijen,
waaraan hy blootgesteld was, waren
vervelend genoeg, maar belacheiyk.
HU nam een andere sigaar en gaf
zich, onder de boomen hesn en weer
wandalend, waardoor hier en daar
eene schittering van electriseh licht
viel, geheel over aan de voor hem
zeldzame weelde van luchtkasteelen
(Wordt vervolgd
