JX\ 80.
Donderdag 10 Juli 1019.
106e jaargang.
Blaas- en Nierziekten
ABONNEMENT
Pr?s per kwartaal, in Goes fl,25
bulten Goes f 1,40.
Afzonderlijke nommere 5 eens.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag-
aa Vrijdagavond.
Uitgave Saam!. Venn. „Gocsehe Conrant''.
COURANT
DirecteurO. W. raa jBarnoveld.
ADVEBTENTIËN
van 1—5 regels 75 eest, »lk«
regel meer 15 cent.
Driemaal plaatsing words tweemaal
berekend.
Familieberichten 1—10 regels f 1,50
Tijdelijke tosslag 20 o/q.
Bewijsnummers 5 cent.
Adverteatiën worden aangenomen
tot 12 uur voormiddag..
buitenland.
Kleine menschen
en een groot man.
Het schjjnt alsof de menschen niet
by machte sijs om nlt den ebaos, die
tijdens de ooi'logej aren op velerloi
gebied is ontstaan, iets op te heaven,
dat gelijkt op een vredige toekomst.
Velen sullen ongetwyfeld terug ver
langen naar den tijd van voor 1914,
die, al was hy cog soo onvolmaakt,
toch niet snik esn verwarring en
verwildering te kien gaf als da tegen
woordige. Het geknutsel van de haeren
in Versailles die als wjlsn Napoleon
nieuwe staten deden geboren worden
en oude rijken vareietigdea, doet
eenigsnins denken aan het werken
der Lilliputters welke voor den reus
Gniliver een woning bouwden toen
deie slapend op een welland lag uit
gestrekt. Maar toen de reus wakker
werd en Victs oprichtte, lichtte hg met
sljn hoofd het dak van het hels »f
Zoo tracht ook da jonge natie Polen
biykbaat' het dak van haar huls af
te stooten en haar granzao ruimer te
maken. D» Polasi vallen voortdurend
aan, aan het front In Posen en be
zorgen de Dnitschers veel moeite en
zorg. Dat de Polen geen volk zijn dat
uitmunt door aangename omgsngs
vormen en goede, manieren, blijkt uit
de berichten van het Oekr. Persbureau,
dat meldt dat de Oekraïensehe Nati
ons,!® Baad zich met eek nota heeft
gewend tot den gevolmachtigde te
Weenes, van da Wezt-Oekrainsche
volksrepubliek.
Ia d&ze nota wordt de vreasaijjke
toestand geschilderd, welke hsersoht
in het door de Polou bezette gedeelte
van Oost Gelliolë. Voortdurend wort
des Oakrslnrche intnllectuealen en
portonen, die op eenigsrlei wgse in
dienst zjju geweest van dsn Oekrain-
nchen staat gevangen genomen
een hoogleeraar ea oen bankdirec
teur zyn op wederrechtelijke tsijsm
geïnterneerd. Dagelijks komen In da
beruchts gevangenissen te Lamberg
nieuwe transporten gevangenen aan,
waaronder veel bosren en geestelijken.
Bljjfcbaar streeft de Poolsche militaire
macht er naar het Oskr&iasche geesta
Ijk leven zoo snel mogelijk nlt te
roeien. Alle Oekraiasehe couranten
zijn tenminste reeds verboden. Uit de
in wetenschappelijke kringen bekende
drukkerij van het Staoropigia instituut
te Lemberg, zijn alle motoren weg
genomen, zoodat deze drukkerij,
welke zich in hoofdzaak besig hield
met het drukken van gebedenboeken,
haar taak moeit staken. De beroemdste
bibliotheken en archieven van oude
kloosters sgn msedoogenlcoe vernield
of weggehaald.
Niet alleen geosSeiyk maar ook
economisch trachten de Polen de
Oekraïner» ten ouder ta brengen. De
landorganlB&ties der boeren cn het
landsverbond der economische handels-
vereeniglngem z{jn ambtelijk verboden.
Aan de Lantbergseho banken is bevel
gegeven, dat de Oekralners behandeld
moeten worden als burgers die onder
staatstoezicht zjjn geiteld. A&nOekraiD-
sehe cltënton meg niet meer dan
4000 kr. per maand worden uitbetaald.
Verschillende scholen en samenaiia
syn In Lemberg door de Poclseho
autoriteiten opgevorderd. De gevan
genen, welke in propvolle gevange
nissen tot een getal van 10000 zjjo
opgeborgen, worden mishandeld en
moeten wekenlang hongerlijden, zon
der te worden verhoord. De Oskrain
sehe taal is uitgeschakeld ln school
en bestuur. Verschillende professoren
dia geweigerd hebben de.i eed aan
de Poolsche regeering af te leggen
worden als misdadigers behandeld.
Dit ailss ziet er niet erg couleur de
rose uit. Het gesmade schrikbewind
der Duitsohers in België was dan toch
heel wat lichter te, dragen.
Uit Rusland bereikt ons de stem
van Trotsky, welke schijnt te komen
van gene zijde van het graf. Deze
bewindsman heeft een onderhond ge
had mat eau vertegenwoordiger vati
de Dally News. Een draadloos inter
view. De journalist te Boedapest, die
sich waaraehjiniyk, na de zegeningen
van het roode bewind ic Hongarye
te hebben leeren kennen, niet in de
Hel van Rusland waagde, kreeg draad
loos antwoord van Trotsky, welke
zelde dat Sovjet-Busland geen oorlog
voert tegen do onbeteakenenda groe
pen van Koltsjak, Denifcin en de
Fransche en Poolsche bourgeoisie,
maar dat de bolsjewtki ln een ver-
dedigingsoorlog gewikkeld sjn tegen
het imperialistische Engeland, Frank
rijk ea de Ver. Staten, Allemaal
dry very van Clemenceau, verzekerde
Trotsky.
In Duitschiand is de spoorweg'
staking opgeheven, echter duurt de
tramstakin g met onverminderde kracht
voort. Do stakers hebben evenwel de
sympathie van het voik verloren. De
voornaamste aioehnu der stakers zjn
een dnurtebjjilag van 700 mark aan
alken arbeider en een faariyksehe
vacantia tot een maximum van 21
dagen na 10 dienstjaren. Da directie
meent aan deze eiachen niet te kunnen
voldoen. De staklngs-bscil is over
geslagen naar Zweden, w».»r net per
soneel der couranten- en boekdruk
kersen staekt.
Over do vradeskwestio geeft de
Deutsche Alg, Ztg. een nlonwtjo.
Volgens dit blad zou Clemenceau zich
bereid verklaard hebben tot nieuwe
onderhandelingen, betreffende het be<
leste gebied. Eet klinkt bjjna te mooi
om waar te z<jü.
Tegenover het kleinzielig geharre
war dat biykons de voorgaande regels
da wereld nog zoozeer vervelt, stellen
wy een uiting van da persoonlijkheid
vou Hindenburg. Do generaal veld
maarschalk heeft een brief geschreven
aan maarschalk Foch. De zinnen stsan
er als in graniet gehouwen. Het its
aen brief van man tot m-.ii, van
soldaat tot soldaat, recht op het doel
af. Hst schrijven luidt bijkans een
Wolfftelegram gedeeltelijk als volgt:
„Manheer de Maarschalk. De oorlog
is tan einde. Het Duitsche volk is
besloten de zware voorwaarden, die
het door den vrede zgn opgelegd op
ïleh te nemen. Ook het leger, met de
officieren san de spits, is bereid voor
de eerlijke naleving van dezen vrede
ieder, ook zeifs het hardste, persoon
HjEffl offer te brengen, voor zoover
zijn eer daar'oj niet wordt benadeeld.
Maar een soldaat, dis niet voor zya
Oppersten Krijgsheer wlon hj mannen-
trouw gezworen heeft opkomt zoo'n
soldaat zon dien eerenaam niet ver
dienen. Zoolang er op de wereld nog
iets wordt gehccat aan echte soldaten-
eer, zullen vijand en vriend deze
opvatting huldigen.
Als hoogste leider van een leger,
dat eeuwenlang als kostbaarste
goed de traditie heeft hooggehouden
van ware soldatsnecr en rldderlgke
geest, zuit n onze opvattingen naar
waarde wsten te schatten. Om dezo
tehandelgke vernedering van ons volk
en ons leger verwijderd te houden,
ben ik bereid, elk offer te brengen.
In de plaats van mja Keizerlijken en
Koninklijken Krijgsheer, stel Ik mg
daarom hinrbfi in persoon ten volle
kr. volledig ter beschikking van de
geallieerde en geassocieerde mogend
heden. Ik ben ervan overtuigd, dat
Iedere andere officier van het oude
leger bereid is, hetzelfde te doen,
(w.g.) Hindenburg, generaal
veldmaarschalk.
Oostenrijk.
Ds Temps vermeldt aauiga bgieu-
dorheden over den vredn met Oceten-
ryk, waaruit blijkt dat da ge-ilUoerde
laiden, wolks op kosten der ondo
monarchie syn gevormd of hun gebied
hebben vergroot, een zom van 1500
miljoen franken in goud aan ds
commissie van herstel moeten afdragen.
Tijecho Slowakije, moet hiervan de
helft betalen. Bovendien moet elk
land de productieve eigendommen,
die hst uit den ouden staat heeft
overgenomeu, als spoorwagon, enz.
betalen.
Do Temps vindt het niet netjes, dat
dus de vrienden gedwongen worden
om een oorlogsschatting te betalen en
meent dat de geallieerden nog beter
onderscheid moesten maken tnr.jchan
vriend en vijand.
Vrouwenkiesrecht in België.
De Bruoseisetia correspondent van
de sienwe Gazet schrijft:
Vrouwenkiesrecht dreigt de spijt-
zwam van de nationale eendracht en
van hot nationaal ministerie te worden.
De bespreking ln de middenafdealing
die het wetsvoorstel van den hoer
Imperial! in zake het kiesrecht der
vrouwen voor de gemeente onderzocht,
voorspelt niet veel goeds. De toon
van de discussie was, zegt men, ver
van hoffsljk. Da onverzoenlijkheid
der leden van rechts, die van hunne
overweldigende meerderheid gebruik
maakten om de heeren Davèzo en
Boyera, te overvleugelen en spyts hun
verzet een verslaggever te benoemen,
duldt Iets aan dat gevaarlijk kan
worden. De liberale linkerende is on-
verzetteiyk tegen het vrouwenkies
recht gekant eu desnoods zullen de
liberale ministers aftreden Ingeval
men rechts halsstarrig biyft. Dit
ontslag zou onvormydeljjk gevolgd
worden door dit van de socialistische
ministers, daar de socialistische linker-
zydo een bindend akkoord met de
liberalen gesloten heeft.
Ingeval de liberalen en socialisten
het ministerie verlaten, kunnen de zes
katholieken er ook niet blQven, daar
hst niet mogelijk zou wezen een
homogeen cabinet ta vormen en zou
een zskanbablnat gevormd moeten
worden.
Binnenland.
Nieuwe broodkaarten
De minister van landbouw heeft
bepaald, dat behalve de gewone
broodkaarten, ln omloop zullen worden
gebracht broodkaarten vati verschil
lende kleuren, voorzien van een aantal
afscheur bare bons, vermeldende het
gewicht van het brood, hetwelk daarop
kan worden ontvangen, zonder aan
duiding van de soort en van het
tynvak
Regeeringsbloem.
Vanaf 3 dezer zal voor regeerings
bloem voor backetbiikkeryeit, restau
rants. enz. f 40, per 100 K G. In
rekening worden gebracht.
■Het geschenk uit Zuid Afrika.
De male, wolke wij van de Zuid-
Afrikanders ten geschenke hebben
gekregen, zal, nadat ze tot oaisbloem
en mategrisis is verwerkt gratis ter
beschikking worden gesteld. Da
gemeentebesturen zullen aan e'.ken
houder van normaal margarine-kaar
ten 750 gram kunnen verstrekken.
Fransche studiereis.
Esn gezelschap Franscha autoritei,
ten, ten getale van zeven en twintig
personen, is In Amsterdam aange
komen tot het maken van een stadie
reUs op het gebied van land- en tuin
bouw, ïaaöouUuur, inivelbedryven
en vlscchsrj.
Arbeidtwet.
De Commanditaire Vennootschap
ouder de firma Gebrs. Stork Co. ta
Hengelo en da N. V. Ned. Fabriek
van Werktuigen en Spoorweg matei i-
aal, genaamd Werkspoor, te Amster
dam, hebben eau adres gezonden aan
de Tweede Kamer, waarin o a. eenige
bezwaren tegen da invoering van de
45 neigen werkweek worden ont
wikkeld.
Alg. Nedtrl. Vakverbond.
Hat congres van het Alg. Ned.
Vakverbond, tellend' 53000 laden,
heeft in een motie als haar messing
uiigasprokon dat een demonstratieve
staking in verband mot de huidige
maattchappaljke verhoudingen aio
uiterste redmiddel kan worden aan
vaard, maar dat de grondslag, waarop
de vakbeweging heeft te werken aan
de totstandkoming van den socialen
vrede, moet zyn het georganiseerd
overleg.
Verkiezingen voor de Berate Kamer
Da diverse colleges van Frov. Staten
hebben de volgerde leden voor de
Ee.-sïe Kamer gekozen:
Zuid Holland. Dr. H. Bavliick (antlr.)
attr., Jhr. mr. dr. N. C. do GJselaar
(c. h.) aftr., F. H. van Wlchen (Knth.)
aftr., J. H. de Waal Malefijt (a. r.) aftr.
Noord'Holland, Prof. dr. D. van
Embden (v. d) aftr., Generaal H. F.
Staal (n. 1.) aftr., W. H. Vliegen
d. a. p aftr.
Friesland. H. H. van Kol (s. d. a. p.)
aftr.
Onrecht. G. C. d'Aumale baron van
Barden, breek (a. r.).
Gelderland Mr. W. H. J. Th. van
Bast om Batenburg (r. k.J en H. Colljn
r)
Noord-Brabant. B. J. A Diepon
(r. k.) aftr. Mr. W. M. van Laasehot
(r. k.) aftr., dr. J. A. A. M. van Loon
(r. k.)
Limburg. Jhr. A. H. J. H. Miehiels
van Ressenieh (kath.) aftr.
Groningen. Mr. A. Meudels (s.d.a p.)
Overijsel. Dr. H. Franssen (a. r.) aftr.
Drente. Mr. H. Smeonge (u. 1.)
Zondagswet,
De voorbereiding van een nieuwe
Zondagswet is opgedragen san een
commissie, waarin hoofdambtenaren
van verschillende departementen van
algemeen bestuur zitting hebben en
welke haar werkzaamheden reeds
hoeft aangevangen.
Uitvoer van Paarden.
Da uitvoer van Paarden naar
Dultschland is weer toegestaan.
Amerikaartich buikipek,
Amerikaansch bulkapek is geschrapt
van da ïyat van de distributieartikelen.
Drooglegging Zuiderzee.
Het Vaderl. bericht, dat de eerste
Steenen voor de drooglegging van
de Zuiderzee heden van Wllp naar
Wlerlngen zyn verzonden.
Minister Euye naar Emmen.
Naar het Oorr. Bureau verneemt it
de Minister van Binnenlandse!» Zaken,
jhr. mr. Buys de Beoreabronek, voor
nemens om binnenkort, vermoodeljk
nog deze week, vergezeld door den
secretaris-generaal lu Algemeeuen
Dienst, mr. J. B. Kan, een bezoek te
brengen aan de r.oodljdeede gemeente
Emmen.
Zuid-AfrikaNederland.
Een Zuid-Afrikaansche afvaardiging
is hier te lande aangekomen ter be-
vordsriDg en ontwikkeling van de
handelsbetrekkingen tusschen Zuid-
Afïlka sn Nederland en ter kennis,
making met verschillends corporaties
op landbouw- en handelsgebied. Aan
Fdaeland zal o.m. een bezoek won
don gebracht.
Internationale proteststaking.
Hat bestuur van het Nütioaaal
Arbeidssecretariaat zal op 21 dezer
het parool uitgeven tot een 24 nar
stakisg als protest tegen do interven,
tie van de legcrmaentan der Entente
in Butland nu Qongary» en tevens
als protest tegen de reactie in Neder
land en tagen de opdrijving van de
prjzen van noodzakelijke levens'oo'
coodigdheden. Men zal aansluiting
zoeken met het N. V. V. en trachten
te geraken tot een gameenschappeiyk
optreden.
Ned. Mij. tot bevordering der
geneeskunst,
Te Alkmaar wordt de 70Jie alge
meens vergadering gehouden van de
Ned. My. tot bevordering der genees
kunst.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
PeertiitJoarconcsjifeti.
Op vragen van den heer Van Schalk
betreffende de verstrekking van vee.
nitvoorconcsnten, heeft de minister
van landbouw, nijverheid en handel
geantwoord i
Da mceaiag, dat vergun singes ï0'
uitvoer van vee uitsluitend zonden
worden gegeven aan erkende vee
handelaren, Is ln zooverre niet geheel
juist, dat ruim de helft van do tot
dusverre uitgevoerde runderen recht
streeks zijn aangekocht voor rekening
van en uitgevoerd door buitonlandsche
regeericgan.
Ocdergcteekende is in hot alge
meen baieid otn ook vcreeclgiogeu
van veehouders lil staat te stellen het
door haar leden gefokte vee uit te
voeren zonder dat zj gedwongen zyn
daarbij van de tunchenkomst van
den handel gebruik te maken.
Kunstmest.
Kalihoudende kunstmeststoffen mo;
gen vry worden verhandeld en afgo-
leverd.
Aan de kweekers van vroege
aardappelen.
De Frov. Veiilngscommissio in Zee
land, verzoekt ons het volgende artikel
over te willen nemen.
Blijkens ecu bericht in de Staats-
courant brengt de Minister van Land
bouw ter kennis
le. dat ds biuneclandsohs handel
in Vroege Aardappelen geheel vry zal
wezen
2e. dat uitvoer slechts dan wordt
toegestaan, wanneer de binnenland-
scha voorzitting tegen matige prjjzen
verzekerd is, waaraan dan verder wordt
toegevoegd, dat alleen die aardappelen
in aanmerking komen voor uitvoer,
welke op sail, by hat Bykskantoor
ingeschreven veiling zijn geveild. Wat
bier onder le. werd medegedeeld zal
met belangstelling en met dankbaar
heid worden vernomen in onze Krin
gen wat echter onder 2 a. wordt
bericht zal b$ degenen, die sedert
jaren hun hoofdbestaan vinden in de
Vroege Aardappelenteelt met verwon
dering en tevens met verontwaardi
ging zyn gelezen. Niet eer zal er
uitvoer komen, of tegen matige prijzen
moet het binnenland ign voorzien.
Wat wordt hiermede bedoeld? We
geven grif toe, dat over het woord
„matige* iameiyk rekbare opvattingen
kunnen bestaan. Toch zal niemand
durven staande houden, dat de kost-
of productieprijs van dit artikel ook
„matig* is. Matig zyn zeker niet de
huur- en pachtprijzen van het land.
Evenmin zyn da bemestiagskosten
matig te noemen, maar integendeel
buitengewoon „onmatig".
Wil hebben ons direct tot den
Minister van Landbouw gewend, en
znet zjne Excellentie Woensdagmid
dag een onderhoud gehad. Dit onder
houd heeft ons diep teleurgesteld.
De minister heeft twee redenen
genoemd, die hem weerhielden de
door ons gewenscho regeling te treffen.
Eerst moest de minister zyn eigen
oude aardappelen kwjt zyn. We
dachten dat 25 Juni aen datum was,
waarop een overschot van oude aard,
appelen tot waarde gebracht moest
zyn, maar zijn er omstandigheden
geweest, die dit hebben verhinderd,
moeten dan de vroege aardappel-
kweekers .daarvan de dupe worden
En bovendienis het o. 1. onjuist,
dat de uitvoer van een surplus der
nieuwe aardappelen, de oude waarde,
loos zou maken; waardeloos worden
ze niet door verdringing van de markt
door het nieuwe product, maar door
de vordering van hei seizoen.
De Minister had achter nog een
ander motief. Door hem was genoemd
in zyne beschikkingvoor een matigen
prys moesten de nieuwe aardappelen
verkrygbaar zijn. Wat de productie-
konten z{jn geweest, daar vroeg de
Minister niet naar!
W$ hebben altjd gemeend, dat
zoowel de consument als de producent
hot recht heeft op de bescherming
der overheid.
Or.dertusschen staan we nu voor
het feit.
Geen minimumprys, waarop hot
product zal mogen worden hervelld
voor export.
Gevolg van dat alles ls, dat we
reeds nu b{ een geringen aanvoerde
prtjsen al zien loopen bensden het
matige. Wat hst verder ln da naaste
toekomst geven zal, ligt voor de hand.
Misschien al eerder, maar zeker zal
op 3, 4 Juli indien geen maatregslen
worden gsnomen eea groot gedeelte
onzer aardappelen langs de straat
rollen voor weinig of geen prja.
Of we dit alles als telers ïydeiyk
zullen aarzien? Ons antwoord kan
hierop kort zjc. We weten, dat we
mes levensmiddelen niet lichtvaardig
mogen omspringen. We weten ook,
dat we producten voor volksvoeding -
bestemd, niet aan den volksmond
mogen onthouden. Maar we weten ook,
dat een landman voor zyn moeizamen
arbeid eea behoorijke belooning mag
vragen. En Indien hem dit door draco
nische maatregelen wordt onthouden,
dan kan do eventueele stagnatie dia
uit dezen str Jd voortkomt, op niemand
anders verhaald worden, dan op hem
die dergeiyke maatragoleu neemt. WJ
h'.-bben den Minister tydig gewaar
schuwd, tjjdig onze plannen uiteen
gezet, waarbij producent en consument
beiden waren geholpen. Wanneer dus
de tuinders, die georganiseerd zijn,
op esn daartoe bepaalden datum, den
aanvoer stop zetten en Amsterdam en
verdere groots steden om aardappelen
roepen, zullen ze by den Minister
hebben aan te kloppen, want hij en
hij alleen zal de oorzaak van dit alles
zyn.
ingezonden Mededeeling.
pijnlijke, moeiiyke, gedurige en troe
bels Urlneioozlng worden spoedig
ge -azen door de Simslpilieu van Dr.
Bobort. Frijs per flacon f 1,20. Wasr
niet verkrijgbaar, wordt na ostvangBt
van f 1,35 een flacon franco toege
zonden door Firma A. M. BOOM,
Arnhemte Ooas by fa. GEBB.
MULDER.
Financieele berichten.
De Indische leening.
Volgens mededeellng van hef mi
nisterie van koloniën, hebben de
inschrijvingen bier te lande op de
6 pots. Nederiandseh-Indische leaning
van 1919 in totaal beloopen ruim f69
millioen en in Nederlandsch-Indië
rond f 172 millioen. De leening van
i 180 millioen is dus met een globaal
bedrag van f61 millioen overteekend.
School en Kerk,
Staatsmijnen en Kerkgenootschappen.
De directie van de Staatsmijnen
stelt voor lederen protestantschsn
mijnwerker per jaar aen bedrag van
een gulden beschikbaar voor de kerk-,
voogdjen der gemeenten waaronder
die mijnwerkers behooren, met de
bestemming om dat uit te keeren aan
de predikanten als geldelijke waar
deering voor de door hen aan de
mjnwerkers bestede zielzorg.
De Limburgiche Kerkbode merkt in
verband hiermede op: WJ voor ons
zonden het beter achten, dat de kerk-
voogdyen, ongeacht de subsidies van
de Staatsmijnen, die zo heel best voor
andere geestelijke en kerkelijke doel
einden als pastoriebouw enz. souden
kunnen gebruiken, pogingen in het
werk stelden om de gemeente zelf
vj-ywillig de predikantstractementen,
voor zoover noodig, op te doen
brengen."
De vrouw die gij mij gegeven hebt.
Esn inzender in de (Doopsgez.)
Zondagtbode wil het vraagstuk van
ds predikantstraktemsnten laten op
lossen door do vrouwen. „Wanneer",
zegt by, „de predikant van dezen tijd
zich beklaagt over de geldeljke zaken,
dan is de reden dien bfi daarvoor
