74.
Donderdag 26 Juni 1919»
106" jaargang.
Het vredesverdrag
onderteekend.
2 FEUILLETON
Ama de Avonturierster
ABONNEMENTi
Prgs per kwartaal, in Goes 1,25
bulten Gres 1,40.
Afzoud-irlgke nummers 5 cent.
VerschgntMaandag-, Woemds-».
en Vrgdagayond.
Uitgave tVaaml. Venn. „Gocsche Courant''.
COURANT
Direateurj: W Tan™B#rneveld.
ADVKBTENTIËN
ram 1—5 regels 75 cant, .lk.
regel mesr 15 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 1—10 regels f 1,50
Tydeiyke toeslag 20 »/e.
Bewijanummsra 5 cent.
Advcrtantian worden aangenomen
tot 12 uur «oorntiddiaga.
Zij, die zich met I Juli op ons
blad sbanneeren ontvangen de
tot dien datum verschijnende
nummers gratis.
Hoe dikwijls hebben we iti den bangen
tijd, die achter ons ligt, verlangend
uitgezien naar het ei tide van dezen
verschrikkelijkste» aller oorlogen. Al
de verzekeringen van de zijde der en
tente, dat het de laatste ronde zou
zijn. bleken telkens t§ vroeg gegeven,
al de pogingen der centralen om tot
vredesonderhandelingen te komen stuit
ten af op den 011 wrikbaren wil der
tegenstanders om een volledige onder
werping te bevechten. Op die wijze is
de rampzalige strijd van jaar tot jaar
verlengd, en is nu na bijna vijfjaren
geëindigd met de volkomen onderwer
ping der centrale rijken.
liet eens zoo machtige Dnitsche rijk,
dat tegen de overmacht van een wereld
van vijanden stand hield niet alleen,
maar op alle fronten als overwinnaar
uit den strijd kwam, ligt thans uit
geput en krachtelocs ter neer, niet in
staat om zich te verweren en gedwongen
om de smadelijkste voorwaarden te
aajjvaarden. Hel heeft geen keuze meer
en daarvan zijn de geallieerden zoo
overtuigd, dat bijna alle pogingen om
verzachting in de voorstellen aan te
brengen, schipbreuk hebben geleden.
Niets is aan het zoo smadelijk be-
beproefde volk bespaard.
Mocht het nog niet voldoende tot
besef zijn gekomen, dat de oorzaak van
alle kwaad bij hem zelf is te zoeken,
dan worden het op de pijnbank ge
strekte slachtoffer de duimschroeven
aangezel, de ledematen uiteengerekt en
nog heviger folteringen in het vooruit
zicht gesteld, bij een weigering om
alle schuld op zich te nemen.
Bij het toch reeds door honger en
ontbering ondermijnde lichaam verliest
ook de geest haar weerstandsvermogen
en geen uitweg meer ziende, stemt de
gemartelde er in toe, ook deze forma
liteit te vervullen, die hem, na van
alles beroofd te zijn, ook zijn eer, het
laalste wat., hij had te verliezen, ont
neemt.
Hiermee is aan de //Hoogste Gerech
tigheid" voldaan. Triomfantelijk kan aan
ieder, die nu of later nog mocht
twijfelen, of ook aan de andere zijde
geen redenen tot zelfbeschuldiging
aanwezig waren, het geteekend perka
ment worden vertoond, waarbij nog
kan worden gevoegd de lijst van de
schuldigen, die zullen worden opge
spoord om aan de verachting der
imenschheid en de gerechte straf der
Entente te worden overgeleverd.
De comedie der vermoorde onnoozel-
heid is hiermee teii einde toe gespeeld.
Niels is vergeten om aan de ver-
tooning een dramatisch effect bij te
zetten.
Al de Staatslieden der geallieerden
gaan vrij uit, zij hebben klaarblijkelijk
geen geheime verdragen of diploma
tieke konkelarijen voor hun rekening
te nemen.
Ai hun bevelhebbers en legerhoofden
hebben slechts op ridderlijke wijze den
strijd gevoerd. Wie er aan mocht twij-
DOOK
E. FHILIPS—Oppznhiim.
'Haar eerste blik omhoog was er
Ben van angstige vrees. Toen zg uchter
zag. dat die man oen vreemdeling was
en blgkbaar geene booie bedoelingen
had, veranderde hare uitdrukking als
door een toovarslag. Een zachte blos
kleurde hare wangen. Zy sloeg de
os»gen eerst neer en keek hem toen
weer aan met bedeesds belangstelling
Haar natunriyk instinct ontwaakte
weer.
Zy begon weer te acteeren.
,G5 sfit heel vriendelgk,' zeide ï0
aarzelend, .maar ik herinner mU niet
lk gelooi niet, dat ik u ken, wal?'
,Ik ben bang van niet,* gaf hy toe,
met een glimlach, die aanmoedigend
moest zijn. „Gij herinnert mg aan dat
verhaal, dat men hier van ons vertelt,
weet ge van den Eogelsebman,
die weigerde van verdrinken gered
te worden, omdat hg zgn redder niet
kende. Sta mg toe mgxell voor te
fi-len zal naar den Raad van Versailles
worden verwezen, waar het zwart'op
wit ftaat geschreven.
fntusscheu rijst iii alle landen en
ook in die der eniente een bang ver
moeden of niet dit vredesverdrag de
kiem voor nieuwen strijd in zich bergt.
Een vredesverdrag mag liet wel worden
genoemd, wanneer daarmee wordt be
doeld, dat het een vrede is, die moet
worden verdragen en niet een vrede,
die met open armen wordt ontvangen.
Het is een et. geweld opgedrongen
overeenkomst, waarvan de nakoming
de uiterste grens der arbeidskracht en
de laagste grens der bestaansvoorwaar
den zal vorderen.
Tevergeefs zoeken we naar den
geest van het Wilsonprogram en naar
de veertien punten, waarop de nieuwe
wereld zou verrijzen als een Phoenix
uit de asch, jong, schitterend en krach
tig en vervuld van idealen. Na zooveel
haat en verguizing kon hierdoor de
brug der verzoeuiug worden geslagen.
Helaas, de oprechte blijdschap, die
zou de 'boodschap van Wilson, den
stichter van den volkerenbond, bij
vriend en vijand heerschte, heeft plaats
gemaakt voor een groote neerslachtig
heid. De verwachtingen, die op hem
waren gebouwd en waardoor Duitsch-
land zelfs iu de voorwaarden van den
wapenstilstand heeft toegestemd, zijn
niet vervuld.
Dit achten wij wel de grootste ramp,
die deze oorlog heeft gebracht.
Zoowel in de landen der entente en
der neutralen als in Duitsehland, dat
daarvaji de dupe is geworden, is het
voor allen, die het eerlijk meenden met
huu toejuichiog van den volkenbond
en van een vrede door recht, een ont
zettende teleurstelling; geweest.
Wanneer zoo de hoogste geestelijke
goederen der menschheid in dienst
worden gesteld van de geheime diplo
matieke bedoelingen der machtigen
dezer wereld, dan ontstaat ook, en juist,
bij de besten het wrange gevoel, dat
er niets meer hoog genoeg is om
veilig te zijn voor de arglistigheid der
menschen.
Er is in dezen oorlog een roekeloos
en verachtelijk spel gespeeld met mooie
leuzen, er is op lage wijze gelasterd,
de publieke opinie is door een veile
pers ook in neutrale landeu bewerkt,
dit alles heeft de moraliteit ondermijnd,
maar erger dan dit alles is de trouw
breuk van Wilson aan ziju ideale
beginselen.
Het geloof in Wilson was groot.
Hij heeft zich opgeworpen als de
apostel van deu vrede, die met een
//Pax vobiscuin" tot het verarmde en
leeggebloede Europa kwam. Hij zou
het beste deel van de bevolking der
wereld achter zich hebben gehad, wan
neer hij zich aaji zijn beloften had
gehouden en niet was afgeweken van
de veertien geboden, waarop zijn stelsel
berustte.
Had hij den tegenstand niet kunnen
overwinnen, dan ware een fiere terug
tocht voor hem de aangewezen weg.
Hij is echter gebleven.
Van zijn beginselen is geen spoor te
ontdekken in liet vredesverdrag. Hij
heeft het echter geteekend.
Dit vredesverdrag, het meest monster
achtige, dat misschien ooit in de ge
schiedenis is voorgekomen heeft zijn
stellen. am ii Ferringhall—
lir John Ferringhall."
Ër lag na werkelijke belangstelling
in hare oogen. Sir John sag het en
wat er door gevleid.
,GQ zyt sir John Ferringhall," hen
haalde zij. Ja, na herinner ik mij a
Men heeft mij a aaogewesen eenlge
avonden geleden.'
Hij wan in 't geheel niet verwonderd.
Ëen millionair en ridder, selfs ali hij
sQn geld door tapQtindaitrie he Ms
verdiend, ii er aan gewoon een per
soon te zijn, die de belangstelling
opwekt.
„Zeer waarichgnigk," antwoordde
hg. ,lk ben hier tamelijk goed bekend.
Ik moet mg verontschuldigen, ver*
onderstel ik, dat ik a aanspreek, maar
uw voorkomen toonde duidelijk aan,
dat gij in de een of andere moeilijk
hsid waart en gij trokt neem mf
niet kwalijk de opmerkzaamheid
der voorbijgangers."
Het meisje ging rechtop zitten en
keek hem aan met een vreemden trek
om de hoeken van haar mond
spottend of aandoenlijk, dat kon hg
niet zeggen.
Alsof het toevallig was, trok *g
hare rokken terug van een dicht bij
goedkeuring knnneu wegdragen. Hier
mee is misschien de diplomaat Wilson
gered, maar de apostel is van zijn
aureool beroofd.
Het is niet na te gaan wal zijn
wezenlijke figuur is Wilsou als apostel
of Wilsou gearmd met Lloyd George
en Clemenceau.
Of er en zoo ja, hoe groot» zijn
tegenstand is geweest tegen de wreede
plannen van Clemenceau, is onbekend,
daar men, om vooral geen enkel der
14 punten tot bun recht te laten
komen, dadelijk is begonnen met het
eerste te verkrachten, dat inhoudt, dat
alle geheime diplomatieke onderhande
lingen moeten worden afgeschaft.
Zoo is dan deze vrucht van de
geheime beraadslagingen te Versailles,
aan het Duitsche volk opgedrongen,
dat daarin niet anders kan zien, dan
een levenslang collectief koeliecontract.
Op de meest cynische wijze is dit alles
beschreven in een boek van 400
pagina's druks. Geen onderdeel, hoe
onbelangrijk ook in schijn, mocht over
't hoofd worden gezien. Elk begin van
welvaart, elke poging tot concurreer en
tegen de leden der entente, moest in
de kiem kunnen worden verstikt.
Op deze wijze hoopt men den lastigen
en gevaarlijken concurrent voor goed
te muilbanden, waardoor het de landen
der entente eindelijk zal gelukken de
wereldmarkt te beheerschen. zonder
zich daarvoor bovenmatig behoeven in
te spannen.
Een groot en arbeidzaam volk, dat
veel tot den bloei en de welvaart der
wereld zou kunnen bijdragen, wordt
hierdoor in zijn productiviteit opzette
lijk geremd.
De vruchten vau zijn arbeid zullen
geslachten lang ten goede komen aan
zijn tegenwoordige tegenstanders. Kan
men verwachten, dat een volgend ge
slacht nog altijd zal voortgaan zich
gedwee onder het slavenjuk te krommen?
Of zullen de sociale hervormingen, die
een zoo verrassend snel tempo hebben
aangenomen, reeds lang vóór dien tijd,
ook in de landen der overwinnaars,
andere en meer sociaal-denkende en
internationaal-voelende mannen en vrou
wen aan de regeering hebben gebracht,
die de consequenties van dit wanstaltig
vredesverdrag niet wenschen te aan
vaarden
tJ u i e n 1 a u d.
Vrede op derde.
))e Dal'eche regeerlog hoeft zich
bereid verklaard de voorwaarden der
geallieerden onvoorwsardelgk aan te
nemen. Het Wolff-telegram dat deze
boodschap bracht, had over de goheele
wereld mot gejuich moetan worden
ontvangen. Immers er la vrede I Aan
het onzinnige bloedvergieten is een
einde gekomen. Na de jaren van
verknoeiing van arbeidskrachten, van
opteren van voorraden en mensehen-
materieal (doet dit woord menschen-
materlaal n niet huiveren f), kan men
thans weer aan den arbeid gaan ter
vervaardiging van nattige producten,
kan men sieh weer verschaffen levens
middelen en grondstoffon. Na de lange
nachtmerrie In do loopgraven komt
thans een ijjdperk, waarin het een
genot ls te leven I Na de zeven magere
jaren komen nn de zeven vette! De
zware kanonnen, de mitrailleuses, die
dalsenden menschen in een mlnlmnm
haar staanden stoel. Sir John aarzelde.
Zij was won dor baar oekoorijjk, maar
hfl was er niet geheel zeker v»n
evenwel dat het raadzaam voor
hem was op znlk eene publieke plaats
naast haar te zitten. Zgne neiging
dreef hem er beslist toe aan dén
ledigen stoel te nemen. Da vooriienig-
held herinnerde hem, dat hj raadt
heer aan het gerechtshof en candidaat
voor het parlement van eene eonlgs
zins lastige stad was, waar zjne
voornaamste kiezers dissenters waren
van strenge beginselen, die een y verlg
belang stelden in zijn zedelijk karak
ter. De voorzichtigheid 'herinnerde
hem er ook aan b{| r Ij per nadenken
dat de dingen, die in deze stad
van verleiding van een man worden
verteld, altSd geloofd worden. Sir
John draaide, en het meisje sloeg
hare oogen nog eens naar hem op,
,Gü aflt de sir John Ferringhall,
die de bezitting Lyndmore heeft
gekocht, nietwaar merkte zfj op.
„De zusters van mjjn vader woonden
vroeger in het oude laudhnii. Ik meen,
dat gij het hebt laten afbreken,
nietwaar
„De dames Pelllssierriep hij alt.
„Dan is nw naam
tijd kunnen doorzeven met kogels,
de vlammenwerpers, die een gebeele
loopgraaf met soldaien in enkele
seconden verschroeit, tat in het merg,
de stlkgasapparateD, do bombarde
msntsvlleginlgea mei huu ladingen,
al die uitvindingen waarvan het ge
brnik de menschen onteert, kunnen
na worden opgeborgen op oenzeatn
gelegen forten, in wsper.mrgazijecn.
Maar alles zal weer te voorschgo
worden gehaald, en er zal wesr een
tijd komen waarin deze oorlogswerk
tuigen hnn vernielenden arbeid zullen
verlichten. Want deze vrede ls geen
eeuwige vrede He*, is een uiterlijke,
een oppervlakkige vrede Het ls een
boetekleed dat men Dnltschlsnd met
geweld heefs aangetrokken en Duitsch
land moet zich op het voorhoofd slaan
en leggen: „Ziet, hoe schuldig ik
ben en zich het spottend lachen of
het medelijdend gemompel der goalU.
eerden en neutralen laten welgevallen.
Na de langdurige beraadslagingen
is bet eindresultaat nog vr0 spoedig
gekomen. Zondagmiddag was in de
Nationale Vergadering besloten, dat
het vredeetrsctaat ouder eenig voor
behoud zou worden geteekend. Duiisch
land wilde niet erkennen dat het alleen
alle schnld droeg san den oorlog,
Duitsehland weigerde ook om" den
ex keizer en andere schuldigen over
te leveren aan de geallieerden. Voorts
werd de verwachting uitgesproken,
dat de krijgsgevangenen vanaf dee
lslen Juli zonden worden vrijgegeven
terwijl tenslotte het verzoek werd
gedaan om binnen twee jaar, te
rekenen van de onflerteekenlog van
het verdrag, hei vredesverdrag ter
herziening voor te lrggen aan den
hoogen raad van deu volkerenbond,
voor welke raad de t uittche vertegen*
woordigers dezelfde rechten zouden
genieten als de anders vsrtoge-nwocr
digende partijen.
De geassocieerden weigerden op
deze voorstellen in te gaan. De tijd
voordiccusiiea was verstreken Duitsch
land moest bet verdrag als geheel,
zooals het laatstcljjk was geformuleerd,
of goedkeuren of verwerpen. La
mort sans phrase 1
Toen werd in de Nationale Vergai
dering het zware besluit genomen om
te teekenen. Omdat men niet anders
kon. Omdat men geen uitweg me6r
zag. En te midden van de algemeen»
neerslachtigheid, welke heerichte in
de vergadering In Weimar, werd toch
nog een kreet gehoord „Wjj sullen
ons oprichten.' De soc. dem. afge
vaardigde Loebe, zelde namens z0n
fractie
„Hoe hard de vredesvoorwaarden
ook ztje, w0 zullen toonen, dat de
Duitsche wetenschap, do Duitsche
kunst, de Duitsche techniek, de
Duitsche arbeid ons volk van nieuws
at aan kunnen opbouwen en het een
geestelijke, sociale vernieuwing kun
nen schenken. Gedragen door de
Idealen van het socialisme en gestaald
door de noodsakelgkheid sal de Dnit
sche arbeidersklasse, het ongehoorde
vredesverdrag ten spijt, alles doen
wat mogeigk is om de wedergeboorte
van het Daltsche volk te bewerken.
Wjj willen niet meer de vrees zijn
van onze vgauden, maar de Helde
winnen van onze vrienden. De wereld
ligt in ztukken. wy sullen helpen
haar weer aaneen te lgmen in den
geest van verzoening der volken, op
den grondslag van het recht eh ln
nauw verband met de eeuwigdurende
gerechtigheid."
ZJn deze woorden niet ontroerend
Wel moet men sterk staan om onder
dergelijke deprimeerende omstandlg-
„MJn naam la Pelllssier. Mgn vader
was kolonel Pelllssier. Hij had een
betrekking in Jersey, zooals gij weet,
nadat hy het leger verliet.
Sir John aarzelde niet langer. H{|
ging zitten.
„Op mgn woord,' riep hy uit, „dat
is heel morkwaardig, Ik
Toen hield hy op, want hg begon
zich iets te herinneren. Hg was er
toch niet heel zeker van, of b(j wel
verstandig was geweest. Hy zou weer
zyn opgestaan, indien dat geene be
leediging was geweest.
„Lieve hemel I* zelde hy. „Dan weet
lk iets van uwe familiegeschiedenis
Eene uwer tantes stierf, geloof lk, en
de andere verhuisde naar Londen.'
Het meisje knikte.
„zy woont daar nog,* merkte zy op.
„Uw vader is ook dood, geloof ik,"
ging hy voort, „en uwe moeder.'
„Twee jaar geleden,' antwoordde
sij. „Zg stierven eenige maanden na
elkander.'
„Heel treurig inderdaad heel
treurig," zeide hy, niet op zyn gemak,
„Ik herinner mg er iets van te hebban
gehoord. Ik meen, dat er gezegd werd,
dat gg en uw zuster naar Par gs waart
gegaan, om te leeren schilderen."
hedeD, zulk een taal te doen hooren.
Waardig Is ook de toon der nota,
waarin de Duitsche regeering zich tot
ondertekening bereid verklaart. Wg
laten dit historisch document, dat
door Wolff werd geseind, in zyn ge
heel volgen;
„De regeering van de Dnitsche
republiek beeft uit de laatste mede,
deeling van de geallieerde en geaeso-
cleerde regeering met hevige aandoe
ning vernomen, dat zg vast besloten
zyn om Dnitsehland met de nlterste
kracht ook te dwingen tot het aan-
nemen van die vredesvoorwaarden,
welke, zonder dat z(j van sakelgka
beteekenis zyn, ten doel hebben om
het Duiteehe volk eerloos te maken.
Door een daad van geweld blgft de
eer van het Duitsche volk ongeschon
den. Haar naar bulten toe te verde
digen, daartoe ontbreken het Duitsche
volk na het ontzettende ïydcn van de
laatste jaren alle middelen. Wijkend
voor de overmacht en zonder daarmee
haar opvatting over de ongehoorde
onrechtvaardigheid van de vredes
voorwaarden prijs te geven, verklaart
de regeering van de Duitsche repu
bliek derhalve, dat zg bereid 1b de
door de geallieerde en geassocieerde
regeeringen opgelegde vredesvoor
waarden te aanvaarden en te onder-
teekenen.
Duitsehland legt dus den nadruk,
niet op het territoriale verlies, niet
op de economische voorwaarden die
van een tegennatuurlijke hardheid
z0n. Duitsehland wil slechts niet alleen
verantwoordelijk gesteld worden voor
deu oorlog. Een oorlog die in aller,
gevalle het Duitsche volk steeds heeft
beschonwd als een verdedigingsoorlog.
Zcmans trots.
Als een vloek van nauwelijks in
gehouden woede is de daad der
Duitsche bemanning, die de in Enge
land geïnterneerde Duitsche vloot
zinken deed. Toen de roode vlag werd
geheschen volgens andere berichten
vloog nog eenmaal de Daltsche Adelaar
ln top boorde da bemanning gaten
in de oorlogsbodems en roeiden op
vlotten en booten naar den wal, be-
vnnrd door de Engelsche wacht -
schepeu, die niet wisten waarom de
Dnitschers hun schepen verlieten. VJf
slagkruisers, negen slagschepen, vjf
lichte kruisers en 28 torpedojagers,
die alle b{j het tot stand komen van
den vrede aan de Entente zonden
overgaan, zonken, terwgl Duitsehland
zich gereed maakte over hun lot te
beslissen, langzaam weg in de zee.
Admiraal von Keuter, de Duitsche
commandant, die de maatregelen voor
het tot zinken brengen trot en het
bevel ertoe uitvaardigde, nam aile
verantwoordelgkheid voor z{jn daad
op zich Het bevol van den keizer, ln
1914 gegeven, dat nooit een schip der
Dnitsche vloot in handen van den
vyand mocht vallen, bracht hem tot
de- vernietiging zijner schepen op het
laatste oogenbllk.
De Engelsehe en Fransche pers zgn
hevig verontwaardigd. Z{j spreken
van trouwbreuk, bejammeren de 60
mlllioen pond, schelden de Dnitschers
een keer te meer voor Hnnnen, honen
ze als lafaards, maar ln die Duitsche
„streek* zit toch iets groots.
Een gelijksoortige gebeurtenis heeft
zioh te Beriyn voorgedaan. Daar zyn
Daltsche studenten en soldaten het
tnighnls binnengedrongen en hebben
de in 1870/71 veroverde Fransehe
vaandels, die volgens de vredesvoor
waarden aan Frankrgk moesten wor
den ternggegeven, naar bniten ge
dragen en voor bet standbeeld van
Zy knikte toestemmend.
„WIJ hebben een klein atelier,"
zeide zy zacht, „in de Rue de St.
Pierre."
Sir John zag hear van terxyde aan.
Hare oogen waren op den grond ge
richt, de donkere blos, die in hare
wangen opsteeg en weer verdween,
was zeer bekooriyk en meisjesachtig.
Dit kon zeker nooit het zwarte schaap
z(jn. Hy had geiyk gehad te gaan
zitten. Het was verbazend, hoe zelden
zyn instinct hem bedroog. Hy slaakte
oen zucht van voldoening.
„Kom," ging hy voort, de wereld
ls toch maar klein. Wy zgn niet ge
heel vreemdelingen, nietwaar? Ik
voel, dat lk ln deze omstandigheden
het recht heb, u myn raad, en zoo
noodig mijne hulp, aan te bieden. Ik
verzoek u, mg als uw vriend te be.
schouwen."
Zg zag hem aan met schuwe, dank
bare oogen. Het was zulk een buiten
kansje. Sir John was niet gewoon
aan znlke blikken en hy hield er van.
(Wordt vervolf/d
