N'. 60,
Donderdag $2 Mei 1919
1Ö68 jaargang.
Bij dit nummer behoort
een bijvoegsel.
i4 FEUILLETON.
DE ZWARTE GALEI.
ABONNEMENT
Pï§s per kwartaal, in Goss f 1,25
buiten Goes f 1,40.
Afzonderigke nommers 5 cant.
VerschfutMaandag-, Woonsdsg.
sn Vrfdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naaml. Venn. „Goesche Conrant".
COURANT
Directeur: D. W. van^Barneveld.
ADVBKTENTIËN
vaa 1—5 rogals 75 eont, aikc
regel meer 15 cant.
Driemaal plaatsing words tweemaal
berekend.
Familieberichten 1—10 regels f 1,50
Tijdelijke toeslag 20 o/0.
Bewijsnummers 5 cent.
Advartentiën worden aangenomen
tot 12 uur voormiddag*.
Buitenland.
Windstilte.
Da storm der nieuwsberichten 1»
aan 's bedaren, da energie der mea-
schcn die de laatste jaren op de meent
verschillende wijzen een uitweg zocht,
raakt laogzamsrhand ui' geput, de
opwinding, die aanleiding werd tot
het ontzsttendst gebeuren,'de roes van
vernieling, waaraan men sich telkens
waer in dronken drang naar actie
overgaf, i» thscs ultgewerst. De
orkaan woedt nlot meer met da vros
gere hevigheid, er komt een tjjd van
betrekkelijke kalmte. De gebeurtenis,
sea der laatste jaren kwamen plotse
ling en veelvuldig zooais het land
schap voorbij vliegt, bekaken vsnult
hat tav,m van den eBaltroiii, zoo schoten
de faltea waaruit de historie wordt
opgebouwd aan ooze verblinde oogeÈ
voorbij,de '§d tot diepgaande beschou
wing ontbrak. Conclusies van den
vorlgan dag werden omvergeworpen
door wat hsdsn op het wereld-schouw
toonvel. voorviel. Ea dat gebeuren
wakse den Indruk, te zijn een schrikke
lijke spoiternij, oen ra?u on scène gezet
door don duivel la hoogst eigen per
soon, waarin krankzinnigen de hoofd,
roilea vervulden en gespeeld werd
zonder souffleur Eu terwijl ieder
haakte naar het einde van dszs vet-
toontng en de sprekers een voor een
neerzegen, doodeljjk afgemat, begon
het bewustzijn wakker ts worden,
begos msa oan flauw Inzicht te krjjgan
in waf men gedaan had Niet de
acteurs, maar de toeschouwers
En toen temidden van de dooien en
gewonden, van in puin geschoten
steden, van vernielde akkers een man
opstond on ïoide: „My la de zege,
en lk zal den overwoonenne de wet
voorschreven", toen liepen do besoe.
kers de zaal ut! en vondan dat het
genoog was. Toen hoorde man gems ea
gefluit en alleen da acteurs sslve
appUudiioeardan.
De neutralen, da toeschouwers heb
beo zonder uitsondering hes vredes-
tractaat ten gaarste gelaakt, alleen de
Entente pers vond de voorwaarden
prachtig. Over da schuld vraag moet
mea liever niet teveel debuttesren.
Misschien dat over ernwao ceas oen
tipje znl worden opgelicht, dia dsn
oorsprong van elk gs-oot gebeuren
omhult Ooi te kunnen oordaelen moet
men boven de kwestie staan ea we
staan ar nog midden la. WajjEesrman
temidden van oen msaschenmassa
staat, hoe kan men dan hst aantal
personae met esnigea grond van waar-
achiloijkhslö schatten. Daarvoor zou
mea boven op oen toren mooter-, staan
en misschien zal een toren van eeuwen
nog niet hoog genoeg s(ja om het
gekrioel der laatste jaren te kamen
ovsrsien.
Van Brookdorff bombardeert de
geallieerden tnes nota's. De iaatsten
gingen over hst Saarbokkan-vraag
stuk en over het zeadoltagsnvrasg-
stuk. De Duitsche missie moet verban
nsn worden nlt het koloniale ge
bied, behalve uit de Naderlandschs
ovenseesche gewesten. De Dutisehe
regeering acht dezen eiseh niet
mot haar waardigheid vereenlgfeaar.
Wfj zouden willen vragen: is er een
speelbal Dui-ich Christendom, dat
interieur in aan een Sagelseh of aan
een Fransch christendom Da Ecteute
Geschiedkundig verhaal.
Naar het Duicseh door
B. BOEBMA.
VI.
Do zwarte galei.
Van fort Ltefkenshoek wapperde
trots de banier met den leeuw van
Leon en de torens van KiiBtliië. De
zelfde banier waait van hst fortLillo
en van da met kanonnen bezette
vestingwerken aan bolde Scheids-
oevers, tot aan da sterke muren van
de citadel van Antwerpen.
Er^. wordt strenge wacht gehouden
op ai deze muren en wallen, en het
roepen dor schildwachten zwijgt even
min bjj dag als bjj nacht.
Maar de vfjand is ook nafcjj en
waakzaam. Wie kent het uur, waarin
hij komen aal?
Tegen de Zeeuwsche kust brandt
de Noordzee. Daar woont op Thoien,
op Schouwen, op Noord- en Zuid-
Beveland, op Walcheren hst taaie,
pittige volk, dat hei eerst den kreet
die steeds don spot dreef met ,dor slie
Got." dar Daitschers, schans er au
sen Boort van geaUoerdn godsdlosst op
na te willen gaat: houden. Is dit niet
een heel klein beetje eigenwijs Vooral
zoolang men In Parijs predikt: ,Let
alleen op m(ja woorden maar Liet op
mjja daden Zoolang man het zenden
van levensmiddelen aan een uitge
hongerde bevolking afhankelijk stelt
van haar politieke kleur. Zou het niet
verstandiger van da heeren in Ver.
sallies zijn, wanneer z(j niet raskien
aan het christendom, wacrvaa afj de
allereerste beginselen blijken zoo
slecht te vetst?.*,:: Ootmoedigheid is
•lezen menschen verre. Zy-kanacn de
eer van bun welslagen niet toe aan
een hcogere macht,, maar aan Foch,
die ecu triomftocht maakt door het
bezette gebied, die niet tovreaea is
met de militaire waarborgen aan
Frankrijk verstrekt, die als een drei
gend gevaar, dat den Dalttcbers boven
hot hoofd hangt naar den Bjjs is
gesneld om op zijn manier reclame
te makea voor het vredesverdrag. Hg
blaakt van verlangen om Duitschland
te verpletteren onder den hiel van....
hof Pruisisch mllüalriewe d. 1. het
mililairisme ven iedere» overwinnaar
Alles is gereed voor het geval de
Daitschers niet zullen teekenen.
En toch, ondanks bet gevaar van
dea wacht aan den Rjjo, neemt het
verzet tegen de harde bepalingen ln
Dnltichland tos. Het groeit als bet
sneeuwvlokje, dat tenslotte een lawine
wordt en alles meesleurend de berg
helling afschuift.
Talrjjk stjju da betoogingen tegen
den gewoldvrede. Het laatste restje
energie wordt gebruikt om te prote
stveren. Ook da vrouwen doen mede
Het ligt in den aard der zaak. De
vrouwen, dietüdsM den oorlog wafk-
ton ln de munitiefabrieken voor wat
sjj meenden dat het belang van hun
vaderland was, die vrouwen die sich
in een soort „C»moraderi6" naast
de mannen hebben geplaatst, die trek
ken thans mede ten strfjde tegen wat
zij voelen als te z|jn groot onrecht.
Et ee que femme vent Wanneer
hef gaijacko volk zich verzet tegen
aasneming der voorwaarden, dan bljft
aan de rcgeerlng geen keuze,
v
k-iiter Giesborte heeft alvorens
naar Versailles af te reizen nog eens
gewezen op de tegenstrijdigheid, welke
in jie vrsdeebopallngan ligt opgeslo
ten Hy echrjft In de Deutsche Allg.
Zeitung:
,Als de entente van ons eischt, dat
wij onze financieels verplichtingen
sullen nakomen dan gaat een ver
nietiging vsnons oscoaomisah leven
daar lijnrecht tegen in- Dalssehland
sal werkau ea voortbrengen en, hoe
zwaar het dit land moge vallen, en
hoe somber zijn naaste toekomst ma
ge schijnen, z|jn verplichtingen na
komen, maar slechts ais vrij volk,
nooit als arbeidsslaven van het ieter-
DF.tionaale kapitaal, Het vredesver
drag van de entente betoakent b(j ten
uitvoer legging voor de Duitsche ar
helders het neerdrukken van da le
veasvoorwaarden tot het laagst denk
bare pell, veriengit g van den arbeids
tijd es achteruitgang van de arbeiders
verzekering Verder wees de minister
er op dat in oen tot siavernfi gebracht
Duitschland nooit rust en vrede kun
nen heerschen.
Het wantrouwen der entente moet
worden weggenomen door da overtui
ging Ingang te doen vloden dat in
bet nieuwe Duitschland een nieuwe
gerst heartcht, dat het een volken vrede
liever Tarktea dsn Faapsch* heeft
aangeheven, dat de zilveren halve
main op den hood en den or. uit-
blaschbaren doodehaat tegen de Span
jaarden in 'thart draagt. GJ torens
van Kastllië (Spa&naehe vlag), be
schermt zooveel gij kunt en gü leeuw
van Leon, hond goede wacht voor het
bolwerk van Vlaandeien .Beter ver
dronken land, dan verloren land!"
Op fort Lief ken shoek, op fortLillo,
op do Kruiaschsns, op fort Parel en
St. Ftllp». op fort Maria, Ferdinand
en Isabella kliekt voortdurend het
wachtwoord: .Houdt goede wacht 1
Houdt goede wacht 1"
De kanonnen op den Brabantschen
oever, zoowel als die op den Vlaami
schee, staan gereed dood en verderf
te brengen aan het vermetele vaar
tuig, dat het durft ts ondernemen
stroomafwaarts zjn weg te zoeken
naar Antwerpen.
Houdt goede wacht! Houdt goede
wacht 1"
Maar de nacht li donker en wordt
noch door maanlicht toch door zter-
geöonker verlicht. In zulken nacht
valt het zeer moeilijk, goede wacht
te houden.
Hoe stil en hoe warm is het. Men
hoort slechts het bruischen van den
elscbt en het militarisme van do
baan Is.
a
De Oosienrjksohe gedslegeerdenter
vredesconferentie hebben hun vol'
mechten met de vertegenwoordigers
dar Entente gewisseld,
Da geallieerden haddes Indertijd aan
do OoBtesrjlkgcha en Hongaarsche
regeeringen verzocht, afgevaardigden
ter conferentie te zenden, zj) rekenden
ar toen op, dat do regearlng vao
Bels Keu ln enkale dagen zou zijn
ten va! gebracht, wast het was hoela
maal niet de bedoeling om te onder-
handelen met de communisten der
Hongaarsche radenrepubliek. Bals Kun
viol echter niet. Toen was goede raad
duur. Men kon zijn ultnoodiglng niet
intrekken eg in godtnaam moesten
die rooda kerel-, dan maar iemand
stsren. De roode kerels gingen op
het vriendelijk, welgemeend aanbod
echter niet in, omdat zD hst te druk
hadden met de bestrijding van de
Rosmeenacha en andere troepen die
de Entente tegelijkertijd met do uit-
noodlgisig had gezonden. Dus hebben
tij nog niet geantwoord. Het verzat
der Hongaarsche tegenstanders van
de radenrepubliek heeft nu eindelijk
een vasten vorm gokregen. Julius
Karolyl heeft te Arad een contra
rsvolutiocEaira regeering gevormd,
warrvan de zetel naar Szegedin ver
plaatst ls en schaart alle vijanden v«n
Bela Kun onder zijn vanon. Bet ge
volg zal s'jc een burgeroorlog, waar
ln do Estenta wel de zijde van de
de nieuwe regeering zal klazen.
De geallieerden bereiden een aanval
on St. Petersburg voor, teneinde het
Russisch bolsjewisme den doodsteek
te geven. Lenln en s{|n man-,en
echjjüon vast besloten zich niet zoo
maar te laten koelen en maken o§
hun verdediging gebruik van stik*
gassoü.
In het Eogelsche Lagerhuis, zoo
meldt Reuter, heeft een vertegeawoor
diger van hot ministerie vsn oorlog
meegedeeld, dat derhalve toebereidse
len sjjn getroffen om hun mei gelijke
munt te betalen. W» begrjpon het
woordje .derhalve" in dsu mond der
ehrleteijjlteEnteDSe eigenlijk niet goed.
Ie dit misschien sen nlenwe vertaling
vae het g,b,d. Als uw vjjzad a een
slag op de wang geeft, keer hem dan
de andere wang toe
Gemeenteraad van Goes,
Voorailter de hoer G. A. Hajonius.
Allo leden waren aanwezig.
Na opening der vergadering sprak
de voorzitter sijn dank uit voor de vele
Silken van belangstelling, welke hjj
by zya herstel ontvangen heeft en voor
de welriekende en kleurrijke welkoms
groet, die bQ bQ sQn terugkeer ln sfjn
werkvertrek had gevonden. HQ dankte
den heer vsn den Bout voor diens
bereidwilligheid zijn taak te hebben
willen overnemen en voor de wijze,
waarop hl) deze had vervuld, en de
heeren Fransen van de Putte en
Stleger, voor het aandeel dat z$
hadden bijgedragen, de laatste in
't bijzonder als wethouder van distri
bntle.
Spreker hoopte nu lange jaren met
lust en opgewektheid en verzekerd
van aller steun werkzaam te knnnen
zgn ln het belang der gemeente.
(applans).
De heer van den Bout dankte voor
do vriendelijke woorden, welke de
voorzitter had geilt. De radenen
waarom h? Indertijd diens taak had
mEChilgen stroom al door tusschen
het waarschuwend roepen der soldaten
op de wallen.
„Houdt goede waeht 1 Houdt goede
wacht
Was kruist van Znldbeveland af de
Westerschnlde, daar, waar zee en
rivier elkaar ontmoeten en niet meer
ven eikaar te onderscheiden zyc
Wat glfjdt er over de golven in den
duisteren nacht? Het beweegt zich
voort mat honderd huiveringwekkende
armenpjlsnel vliegt het verder,
geljjk hoi spookschip de vliegende
Hollander. Een zeer groot schip door
klieft de baren; andere, kleinere
volgen.
Wat hindert dezen Zeeuwen de
duisternis? Z(j tooh weten den weg
wel te vindon op da hun welbekende
wateren. De eene donkere schaduw
volgt de anderein eene ljn glijden
ze voort aan boord worlt geen
geluid gehoordzeis de riemen slaan
doodstil in de golven. 'tG'flaiiterd
bevel gaat van mond tot mond. Ieder
kent sjjn plicht
Links een licht.
Fort Ltllo 1
Rechts een licht.
Fort Lielkenshoek,
Helder en duidelijk klinkt het waeht-
moeten overnemen, hadden bem ge
speten, en hij was verheugd, thans
getuige ts zijn van het herstel van
den voorzitter, welke hö een hartelijk
welkom toeroept, tevens de hoop
uitsprekende, dat hef ln den vervolge
nlot meer noodlg zal zijn, dat spreker
zijn plaats inneemt. (applaus
Da ingokomwa stukken werden voor
kennisgeving aangenomen, behalve
het verzoek van O. F. de Poorter om
asn vaste aanstelling als opwinder en
onderhouder der openbaro uurwerken
en het adres van verschillende land
bouwers inzake het niet wederom
verpachten van gemeentelijk viseh
water aan onkelen, welke in handen
werden gestald ter flee van prae-
advies var, B. ea W. Het voorlesen
van een Bchrtjvan van de werklied on
van hst gemeente gasbadröf, waarin
zij verklaren sich niet se vareenigen
met het adres vau do werklieden dor
sfd. Goes vaa dea Ned. Bond van
Werklieden ln Openbare Diensten es
bedrijven, en alleszins tevreden zij a
met het nieuws werklicdenreglsment.
lokte applaus uit,
Veilingagehouw.
Naar aanleiding van het voorstel
van 8. en W. Inzake het verzoek van
den heer Joh. da Drou om het voor
maligs veiliogsgebonw in haar. te
mogen hebben vroeg de heer Brants
of het mogelijk wat cm het gebouw te
verhaten onder eondhio dat de ge
meente er. wanaeer *8 hst coodig
had, gebruik van zou kussen maken.
De voorzitter „chtte dit boz waarlijk
en meende dat het gebouw geheel ter
beschikking van de gemeente diende
te bljjven. Aldus werd besloten.
Verhuring van grond.
De heer Conner stelde de vraag, in
verband met het voorstel van B. en W.
om een stukje gemtentegrosd aan den
heer 0, van- Dalen tn vvrburec, of de
termen tof 1 Januari 1920 ntat te kort
is en of deze regellug uitgegaan is
v&a den heer Van Dales of van B.en W.
De heer Fransen van de Putte zeide
dist bet in de bedoeling van B. en W.
lag om den groiid van jaar tot jaar te
verhuren ea achtte esn tyd van 7
maanden voor het zaaien ea oogsten
van groenten do grond sal
gebruikt worden voor da uitoefening
van hst groentebedrijf allaezias
voldoende.
Da heer Conner was met deze toe
lichting tevreden.
Het voorstel van B. as W. werd
vervolgens aangenomen.
Bouwverordening.
Do voorzitter snerkte naar aanleiding
van de door es» lid dar commissie
voor hst grondbedrijf voorgestelde
toevoeging: „Behoudens de vsrpllch
ting om op eigen kosten te hsrs'eHeo,
wat biet naar eiach is gebouwd," op,
dat het niet mogeljfc was de stral,
bepaald in art. 37 der woningwet,
te verzwaren.
De heer Fransen van de Putte
meende dat aan de straf moest worden
verbonden het herstellen, daar anders
voor velen hst voordeel van verkeerd
bouwen zal gaan ooven het nadoel
van da geldboete. Gebeurt dit niet,
dsa bereikt do overtreder der ver
ordening wat hjj wil an wordt de
gemeente de dupe.
De hser Hollmann was van opinie
dat de civiele rechter in dergelijke
gevallen kan veroordeelen tot her
stellen.
Da heer Van Dissel aohtte het beter
te bepalen dat de gemeente ten koste
van den huurder tot herstel zou
overgaan.
woord der Spastische wachtea in de
ooren vaa alleu aan boord der
zwarte galei en de haar volgende
vaartuigen.
Eik mei, elke enterb(l wordt ga-
reed gehouden de verborgen lonten
gllmman bij de ksnonconvan
hoogen moed zijn de harten der stout
moedige mannen vervuld.
„Houdt'goede wacht 1 Houdt goede
waeht I* klinkt het in de verte groot
gevaar bedreigt de koene zeelieden I
Leve bet geluk der Geuzen I
Wat fl kkert daar rechts
De lichten van 't dorp ea van 't
fort Calloo
Wat flikkert aan den Brabamichen
kant
De liehtan van 'Sdorp Oordam.
Hoe stil is het uu aan deze ver,
schrikkelijke plaats, waar de brug,
het paalwerk van Alexander Farnesa
zich eens verhief, bet wonderwerk der
eeuw. Weik genie schitterde hier!
Walk bloed vloeide hier Hier wsrktaa
Joliau Baptists Plato 6ts Barocel, hier
vloog da brander De Hoop van Giana-
belli in do lucht, land en zee met
pulnhoopen en verminkte menzehasi-
lljkeo bedekkende.
Nu nog, r.a verloop van zooveel
jaren (1584—1599) vliegt menig repu-
Do hser Stieger verklaarde veel te
voelen voor het voorstel van dea heer
Fransen van do Putte, maar was bang
dat bij verswaring vaa het maximum
bepaald in art. 37 der woningwet, do
verordening niet zou worden goed
gekeurd.
De heer Fransen van de Putte bleef
b(j zjjn meesing dat de gemeente
ds lijdende partij zou zjjn als de
overtreding was begaan en geen
pogingen souden worden gedaan om
de gevolgon daarvan ongedaan te
maken.
De heer Goedbloed stelde voor te
Bcbrjjven: onverminderd de bevoegd
heid van B. ca W. om weg te ruimen
wat ia strijd met da bepaling werd
gemaakt er: herinnerde er aan dat een
artikel ln dien gerst in de gemeente
wet staat. Spr, raadde aan, de zaak
onder die tubriak te brengen en uit
da atraftfeer te haffen.
D» voorzitter merkte op dat in art.
48 der woningwet staat dat het tot de
bevoegdheid van B. en W. hoort om
desnoods ten koste van den overtreder,
op te luimen wat in strjd met de wet
ls gebouwd en meende dsi deze be
paling niet nog eens ln de verordening
behoeft te worden herhaald.
De heer Van der Leeuw stelde voor
in da verordening naar art. 46 woning
wet te verwijzen.
Nadat aldus wal besloten, werd het
voorstel van B. eis W. goedgekeurd.
Reclame Grondbedrijf
Da heeb Plazier vroeg waaruit de
reclame zal bestaan.
De voorzitter aside, dat in overleg
snet de vereeaiglng tot bevordering
van het vreemiellogenverkeer was
besloten om een hoakje met foto's van
Goes," benevens kaartjss mat bouw
plannen en plannen van uitbreiding
uit ie geven sn smakeljjk te etslaeron
ln een houten gebouwtje op het ten-
tocnatellingsterrsin. Alleen het druk-
karsloaa bedraagt reeds f 250.
Ds hser Plazier kwam het bedrag
van £400 door de gemeente te ver-
leenca miniem voor, ook in verband
met bedragen welke door verschillende
gemeentes waren besteed om reclame
ts makeu op do jaarbeurs. Spr. vreesde
dat wanneer meerdere gemeenten op
ds Landbouwtentoonstelling reclame
sullen maken, Goes dan een beetje
in het niet zal zinken.
Da voorzitter achtte hst bezwaar
niet zeer groot daar Goss in deze wel
do eeniga gemeente zal wezen.
De heer Brants drong er op aan
dat B. en W. een nadere verklaring
zouden teven voor welke industrieën
de gemeente bijzonder goad is gelegen.
- De heer van Poelgeest vond dat
Goes geen industrie lerroinen heeft
om reclame voor te maken. Er moet
allereerst gezorgd worden dat er iets
tot stand wordt gebracht. Ds grond
die bj) de uitdieping der haven is weg>
gevoerd had gebruikt mosten worden
om hat terrein naast de haven gelegen
op ts hoogan. Er most eerst een plan
van uitbreiding gereed s«Sn. Spr.
stelde bat stadje Doesburg tot voor.
beeld. Thans kan alleen reclame ge
maakt worden voor Goes als woon
plaats, voor het bouwplan.
Hierna werd het voorstel van B.
en W. aangenomen.
Reiniging schoollokalen,
De voorzitter merkte naar aanleiding
van een opmerking van oen der leden
der floanciesle commissie op dat B en
W. voorloopig terugschrikken voor de
kosten verbonden aan den bouw van
drie nieuwe schoollokalen. Wttsch-
bakjes in ieder lokaal geven aenlei-
ding tot morsen, weshalve B. ca W.
blikcintch gezind borger van Anti
werpen des nachts plotseling uit den
slaap op, masnonde, dat hij gewekt
wordt door het geweldig gekraak der
uitbarsting, die de gruote stad had
kunnen redden, haar evenwel geen
baat brsetxt
Dooia-il glijdt de gwarta galei mot
baar gevolg var, schepen de nood
lottlge plaats voorbjj.
„Houdt waeht I houd: goede waeht 1"
werd er geroepen vaa de «chaos en
v-n S»ü Pedro en Sant» Barbara.
De lichten van Predikerhof, de
lichten van fort Maria, do lichten van
lort Ferdinand dof en plechtig
klinkt ta midden van de stilte de»
nachts het slaan van een klok
van den toren van Oüse Lieve Vrouwe
ts Antwerpse.
Twee uur!
Op zijn plaats staat de kapitein der
zwarte galei, het bloote zwaard in de
hand maar een ander heeft ln
dezen nacht hst bevel over schip en
bemanning. Als zijn gezicht ook maar
door een enkelen lichtstraal word
verlicht, sou snen versteld staan van
ontzetting I
(Wordt vervolgd..
