58,
Zaterdag 17 Mei 15)19,
1069 jaargang.
Bij dit üo. behooren
twee Bijvoegsels
De Gemeenteraadsverkiezing.
LIJST No. 6
t2 FEUILLETON,
DE ZWARTE GALEI.
LIJST No. 6.
ABONNEMENT
Prj» par kwartaal, in Goes f1,25
buiten Goes f 1,40.
Afzonderigke nummers 5 cent.
Verschgnt: Maandag-, Woensdag-
en Vrfjdagavoöd
GOESC
Uitgave Kaaml. Venn. „Goescke Courant".
COURANT
Directeurft. W. ran Barnevelti.
ADVEKTENTIËN
van 15 regel» 75 cent, elke
regel snaar 15 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 1—10 regels f 1,50
Tijdelijke toojlag 20 0
Bewijsnummers 5 cent,
AdvertsstiEn worden aangenomen
tot 12 uur voormiddeiao.
RU de verkiezing van leden voor
den Gemeenteraad mag de kiizer
slechts één hokje voor één naam
van één lijst zwart maken. Wie
twee of meer hokjes op één lijst
zwart maakt, diens stem is van
onwaarde.
Een der eigenaardigheden van de
nieuwe kieswet bestaat in de gebonden
beid der keuze van den stemgerechtigde.
Vroeger moesten afzonderlijk de door
den kiezer gewenschte personen worden
aangewezen door de vakjes voor hunne
namen zwart té maken. Thans mag op
één persoon maar worden gestemd en
wordt de - kiezer geacht ook met de
andere candidaten derzelfde lijst in te
stemmeD. Hierdoor is de vrije keuze
zeer beperkt. Vooral bij een gemeente
raadsverkiezing, waarbij de politiek niet
zoo den doorslag behoeft te geven, is
tegen het stelsel der evenredige ver
tegenwoordiging wel iets in te brengen.
Wij wijzen in dit verband ook nog
op het gevaar, dat bestaat bij het
stemmen op de lijst van de //vrije
kiezers", die maar één candidaat hebben
aangewezen. Waarschijnlijk heeft men
bij die partij gemeend, dat de eenige
candidaat zoover boven alleu uitsteekt,
dat er geen evenknie voor is te vinden.
Wanneer nu een aantal kiezers, groot
genoeg om meer candidaten dier partij
gekozen te krijgen, daarop hun stem
uitbrengen, dau komen deze niet tot
uiting in den gemeenteraad.
Ook kan het geval zich voordoen,
dat de gekozene, wegens verhuizing,
overplaatsing, ziekte of andere redenen
zijn lidmaatschap niet kan vervullen.
In dat geval zou een vacature in
den raad ontstaan, die niet weer kon
worden aangevuld voor de volgende
verkiezing over 4 jaren.
Om dergelijke mogelijkheden te voor
komen, ware een aanvulling der kieswet
wenschelijk.
Beter nog zou het zijn, wanneer de
kiezersgroepen zelf het onmogelijke van
dergelijke situaties inzagen en deze
niet in de hand werkten.
Wanneer we deze groep, waarvan
de sterkte nog niet is te ramen, buite*n
beschouwing laten, dan zoudeu we
volgens de stemmen uitslag bij de ver
kiezing der Provinciale Staten de
volgende verhouding krijgen Antir. 3,
Christ. Hist. 2, E. Kath. 2, linie Lib.
4, S.D.A.P. 2.
Het is echter zeer onwaarschijnlijk
dat hiervan niet zou worden afgeweken.
Zoowel door de stemmen, die op de
lijst der Vrije kiezers zullen worden
uitgebracht, als dooï hen, die het
gemeentebelang boven partijbelang stel
lende, alleen op de qualiteit als ge
meenteraadslid afgaan, zal daarin ver
andering worden gebracht.
Wij hopen en vertrouwen natuurlijk,
dat deze vooruitgang vooral aan
ten goede zal komen. Wanneer we zien
welke namen de kiesvereeniging /Voor
uitgang» daarop heeft kunnen bijeen-
Geschiedkundig verhaal.
Naar het Duitsch door
B. BOEEMA.
V.
Koortidroomen.
Voor de derde maal sedert den
nacht, waarin de bezetting van fort
Liefkenshoek het kanongedonder der
iwarte galei en van de Esperanzoen
't ln de lacht vliegen van de laatste
hoorde, daalde de avond neer, dood
stil en ongewoon warm. Weerkundigen
beweerden, misschien terecht, dat er
wel eens veel sneeuw kon vallen.
Nadat de zen in den vroegen morgen
helder aan den vrjj onbewolkten hemel
was verreien, had zt) zich tegen den
middag achter dikke, grijze wolken
verscholen. Dese wolken hadden atch
steeds meer saamgepakt en tegen den
avond kwamen ze steeds lager en
dreigender te hangen boven de stad
brengen, dan lijkt ons dat vertrouwen
niet misplaatst.
Van de nu nog zitting hebbende
leden vinden we daarop de namen van
de heeren
D. D. v. d. BOUT,
I. D. FRANSEN v. d PUTTE,
j. F. v. d. LEEUW,
W. KAKEBEEKE,
1. C. H. HOLLMANN,
M. P. DE LOOFF,
J. VAN POELGEEST,
E. C. VAK DISSEL,
terwijl daaraan nog zijn toegevoegd als
geschikte nieuwe leden de heeren D.
A. Constandse, G. Adriaanseu, C. J.
Smit Jr., M. den Hollander en J. C.
de Ruijter de Wildt,
Het zou ons verwonderen, wanneer
van de eersten niet meer werden ge
kozen dan de evenredige vertegen
woordiging volgens de Provinciale
Statenverkiezing zou aanwyzen. Men
houde toch vooral in het oog, dat
evenredige vertegenwoordiging niet be
doelt evenredig aan de sterkte der
politieke partijen, maar evenredig aan
den weusch van de kiezers, wat in dit
geval beteekeut, evenredig aan de ge
schiktheid en bekwaamheid om de be
langen der gemeente te behartigen.
Van de candidaten van LIJST 6
hebben we de zekerheid, dat zij, zonder
pavtijoogmerken de belangen der ge
meente zullen behartigen. Wij zijn
allen in de gelegenheid geweest hunne
gedragingen in de raadszaal en ia ver
schillende commissies te volgen, wat
bij de candidaten der andere groepen
slechts in geringe mate het geval is.
Men vergete niet, dat de stem, uit
gebracht op een der lijsten, meewerkt
tot ae verkiezing van alle andere
daarop voorkomende namen. Daarom
is er alle reden om bij de keuze van
een bepaald persoon daarmee rekening
te houden. Men doet in 't algemeen
goed, door eeu lijst te kiezen, waarop
het grootste aantal candidaten prijkt,
waarmee men zich zou kunnen ver
eenigen.
Wanneer dat in het oog wordt ge
houden door de kiezers, dan twijfelen
we niet of de lijst, waarop de boven
genoemde algemeen bekende namen
voorkomen, zal de keuze zijn van dei
meeste kiezers.
Stemt daarom alleu Woensdag 21
Mei op
Buitenland.
In de Greep des Doods.
Wanneer een zieke, aangetast door
een kwaal, die zQn weerstandsvermo
gen sloopt en zgn energie vermindert,
voelt dat zijn krachten met den dag
afnemen, dan komt het verlangen om
te leven, om nog weer te genieten
van het bloeiende feest, dat het leven
is, in sterker wellingen naar boven.
Dau gaan aan sQn geestesoog, ln de
lange slapeloose nachten, waarin hg
de klamme lakens lneenwoslt, de
perloden voorbij van juichend gelnk
en van vlijmende smart, dan klemt
de sieke zich vast san de enkele
woorden van hoop, dien dag door
den dokter gesproken, dan wollen
tranen ln da van koorts brandends
oogen, tranen die een gebed tijo om
beterschap. Ia spanning wordt de
Antwerpen, het land, do rivier en dezse.
Weer bevinden we ons aan boord
van de Andrea Doria, in de kajalt
de» kapiteins.
De hanglamp werpt haar roodachtig
licht door het vertrek, over de wapens
en de kaarten aan de wanden; over
den vloer, waar hier en daar met
bloed doortrokken doeken liggen
over het lager, waarop Antonio Valanl,
door wondkoorts aangegrepen, ligt te
kermen en te gienover de aan 't
benedeneind van'tbed knielende Myga
van Bergen over den luitenant Leone
della Kot», die naast de sponde van
den stervenden vriend staat en wiens
verwilderde, vreemde blikken onrnitig
heen en weer vliegen van den doo-
delljk gewonde naar het ontvoerde
meisje.
Des middags had Leone della Kota
vrfj onverschillig van den admiraal
Spinola en van den gonvernenr van
Antwerpen de aanmerking geslikt,
dat het ontsnappen van den Water-
geas een helsch stak was, waaraan
bg Leone mede schuld had.
Een weinig minder onverschillig had
bij zich getoond, toen hem, bij gebrek
aan beter, het opperbevel over het
kornet van den geneesheer verbeid.
Wat zal zgG oordeel sga Zal de
ernstige man, met de groota hoornen
bril op den ten*, die la starre vol
harding kampt met do geheimslnnige
msohten, den strijd winnen Het
leven is zoo dierbaar wanneer men
op het pont staat het te verlieien 1
Zo) gaan de gedachten van het
Uuliseb* volk ntt naar den graaf van
Broek dor ff, die met insparmiog van
al z£B krachten der, strijd aanbond
tegen de ziekte van het Entente-
'Imptrlallsme,welke dreigt het Dnltsche
volk ten grave to zullen sleepen.
In drie heldere nota's trekt de
onderhandelaar te vslde tegen de felle
voorwaarden welke de haat aan de
geallieerden ln do pen gaf. Op klare
wijze toont hij aan, dat de economische
bepalingen, de voorwaarden die be
trekking hebben op den afstand der
m^aen en op da uitlevering der
schepen hot doodvonnis uitsprekea
over vele mlllioenen Dnltsche mannen,
vrouwen en kinderen.
„GB berooft ons van onze bestaan*
middelen", zoo heet het, ,gij maakt
dat wB allerlei levensmiddelen zullen
moeten invoeren, en gB neemt ons
onze schepen af, dis hst vervoer
zouden moeten bewerkstelligen en de
rullmlddeleo, waarmede wi) die bulten-
landsche waren zouden moeten be
talen.
Worden do vredesvoorwaarden een
feit, dan beteekent dat eenvoudig, dat
vele mlllioenen mensahen in Duitsch
land te gronde mosten gaan. Dit
procss zou zich snel afspelen, daar
door de blokkade tijdens dan oorlog
en de verscherping ervan tijden* dan
wapenstilstand do volksgezondheid ls
geknakt.Gt on steunwerk, hoe uit
gebreid en langdurig nok, zou deze
sterfte op groota schaal kunnen tegen
gaan. De vrede zou van Duiitchland
eenige malen bet aantal mectehen-
offirs eisohon, dat do oorlog na vier
en een huif jaar heeft gekost een en
driekwart mlllioen op bet slagveld,
b!j::a een mlllioen slachtoffers der
blokkade.
Hoe nuchter staan daar die cBfers.
Denken wB uae oen* even in hoe
ieder van die miüloouen manechec
moet hebben geleden, alvorens h|j
stierf. Welk een som van smarten
beteekenon dese cijfers, en huiverend
roepen wB uit: ,Het ls genoeg." ,De
noodlgo statistischs gegevens staan
desgewenecht ter beschikking", ver-
sekert de hoer van Brockdarff. Hoe
tragi comlsoh doet het daarna aan
te lezen: .Aanvaardt mijnheer de
president de verzekering van mijn
bijzondere hoogachting". Bijzondere
hoogachting 1 Eu terzelfder tjjd ver
gadert de opperste ecoaomifehe raad
der geallieerden en ontwerpt een plan
tot hervatting van de blokkade voor
het geval, dat de Duitschers het
vredesverdrag niet tsekenen. Bijzon
dere hoogachting! En president Wilson
schrijft ia zijn werk ,DoStaat": ,üe
Fransch Duitseha oorlog van '70 is
een strijd, dis in het belang van bet
Daltsche patriotisms tegen Fransche
onbeschaamdheid gevoerd werd,
Lupus est homo hominl. De menseh
is als een wolf voor zjjas gslfjke.
In de tweede nota geeft de voor
zitter deï Dnltsche vredesdelegatla
nogmaals de verzekering, dat het
Dnltsche volk den oorlog niet gewild
heeft en nooit een aanvalsoorlog zon
hebben ondernomen. In de derde
nota worden aealgo spijkers met
koppen geBlagen ton aanzien van da
territoriale elichen die de Entente
gesteld heeft. ,De Dnltsche delegatie
siet niet in, met welk recht de ge
associeerde regeeringen de tusachen
DultBchland en Denemarken ts regelen
galjoen voor den tocht, die den vol
genden morgen moest worden onder
nomen, was opgedragen. Naar de
deerne, die zich aan boord bevond,
had nach de gouverneur noch da
admiraal gevraagd.
Zoo was onder veel werk aan boord
ou aan des wal voor den luitenant ds
dag als omgevlogen, slechts enkele
oogenblikkon had hij aan den ster-
vonden vriend kunnen wijden. Maar
aan boord en aan den wal
overal vervolgde den jongen Genuees
het beeld van het schoons Vlaamsche
meisje, dat op zijn schip gevangen
zat en zonder eenige bescherming aan
zfln willekeur waz overgeleverd als
de vriend dood was. Aanvankelijk
trachtte hB die gedachten te weerstaan,
doch steeds weer maakten zo zich van
bem meester hij kon ze niet terug1
dringen en gaf daarom ook spoedig
allen tegenstand op. In haar wanhoop
scheen het lieve kind hem nog des
te bekoorlijker: onder zjne mal
tressen en soldaten in 't arsenaal,
in de antichambre (voor of waeht-
aaal) van den admiraal, ln de
straten der stad overal stond
zij hem voor den geest, zooals sij
grenskwesties tot onderwerp der vre
desonderhandelingen maken
Dit ls een volkomen logische rede
nserir-g. Zoomin als Denemarken iets
uit had te Bia&n met don oorlog, zoo
min moet dit land genoemd worden
in het vredesverdrag.
Verder lnldt het: ,De delegatie
acht het ongeoorloofd dat Duiisebe
bevolkingen en gebieden versjacherd
worden alsof liet figuren van een
schaakspel zijp.
Op duidelüker wijse kon niet wor
den gezegd, dat de voorwaard-os in
strijd zijn mot Wilson's beginsel van
het zelfbeetcmmingsreoht der volken.
„Do terugkeer van het Saarbekken,
soo gaat do nota verder, D dearvan
afhankelijk gemaakt of do Dnltsche
regeering dit gebied na den termijn
van 15 jaren terug zal kunnen koopan,
zelfs als de bevolking zich bB de
stemming voor Dnitschland uitspreekt.
Het mag als uitgesloten worden
beschouwd, dat Dnitschland in zoo
korten tgdover ds noodlge hoeveelheid
goud zon kucren beschikken." De
nota geeft ds stellige versokerlng dat
Dnitschland de aan België toegebrachte
schade geheel en al zal vergoeden.
Zei het aandringen op een mildere
meer rechtvaardige vrede resultaten
opleveren Zullen de pogingen van
Von Brochdorff mei succes worden
bekroond? Do zieke zou zoo zleli-
gaarne voortleven!
Er ls de laatste dagen nog weer
veel over de vredesvoorwaarden ge
sproken. Van do New Vork San heeft
een vertegenwoordiger een onderhoud
gehad met Noske, den Duitsehen
volkscommissaris voor do nationale
verdediging, alias militairen dictator
Met ziln gewone ruwe rondborstigheid
beschuldigde Nosfco president Wtlson
van bedrog. Bij, Noske, had aan
Amerikaan :-che officieren inzage ga
geven van da legerstatlstleken, en die
officieren waren het met hem eens
geweest, dat Dnitschland een grooter
lager noodig bad om anarchistischs
onlusten te bedwingen. En nu het
voorgestelde vredesverdrag ls gepu
bliceerd, bigkt, dat de sterkte van het
Duitseho leger is vastgesteld op een
derde van het aantal, dat duor de
Amerlkaansehe officieren voldoende
was genoemd. Nonke eindigde met te
zeggen„Er sal gean man te vinden
sjju, die het verdrag in z(jn huldigen
vorm zal willen toekenen. Ei indien
hg hof doet, zal hij zelf verklaren,
dat hg niet van plan is het te houden.
Wilson heeft de uitdrukking „openbare
diplomatie" ln omloop gobrsoht. Welnu,
gg Amerikanen kunt nu met Wilson
naar huls gaan, om u'uet Wilson
samen nit schaamte te veratoppen.*
Voorts heeft Eesrt ln een pers-
gesprek met een redacteur van de
Vorwaerts er op gewezen, dat thans
in dn eerste en eenige plaats- vrede
noodig is, en wel een werkeigke en
geen schBnvr&de.
Een beker-d Nederlander, de schrij
ver van de Staatkundige Brieven, Mr.
S. van Houten, heeft nasr het Handels
blad meldt, een interview gehad met
een correspondent van de Vois Ztg.
Mr. van Houten beeft in dit onderhoud
verschillende punten van het vredes
verdrag scherp belicht door sflo sar-
castlschen geest. Hg zolde o.a, hot
volgende
„Met de meeste stelligheid moet
vooral het in het vredesverdrag ge
opperde keizer proees worden van de
hand gewezen. Nederland kan, volgens
de henrschende volkenrechtelijke be
ginselen, moeilijk voor de verplichting
worden gesteld den keiier uit te
leveren. Nederland moet onder alle
omstandigheden hst aeylrecht hand-
handenwringend knielde in de kajuit
der Andrea Dorea. De wildste harti
stooht ontvlamde in hem en met ge
waagde drogredenen zoeht hij sjjn
weerstrevend geweten het zwegen op
te leggen. Wat nut bad het voor
Antonio, als hij, Leone, het meisje nu
naar huls terugzond. Andermaal riep
de luitenant zleh de oogenblikkon
voor den geest, toan hB het sehoone
kind in zijn armen had gehouden,
toon hB de bewustoloosr door den
rook heen op straat had godragen.
Toen had de wied hem de sehoone
lokken van 't meisje in 't gezicht ge
waald.
Neen, neen, neen, Antonio Valanl,
jou recht op don tchoonen bult eindigt
mat je leven 1 Dat is krygirecht,
Antonio, strBk de vlag ou val
voor mB is nn 't geluk, dat voor jon
bestemd was, en morgen morgen
voor mjj do nederlaag en voor een
ander de overwinningKrBgireeht,
krBgsgeluk, arme Antonio I''
Met znlke gedachten was in de
avondschemering de luitenant de kajalt
binnengetreden en nu stond hij tuz
schsn den stervenden vriend en de
Blddereude Myga, bg 't schemerlicht
haven.
Ds Volkenbond, waartoe nn het
initiatief ls genomen, zal zgn naam
eerst verdienen wanneer de vrijheid
weer is doorgevoerd. Zoolang er geen
vrijheid der zeeën bestaat en Engeland
de heerschappB over de zee uitoefent,
kan van een dnurzumen vrede geen
sprake tjjo.
Wat d« eigenlijke bepalingen van
het vredesverdrag betreft, in haar
tegenwoordlgen vorm kannen zij
volstrekt als onaannemelijk worden
gekenschetst. Het is natuurigk niet
onmogelijk, dat er nog zekere wijzi
gingen In worden aangebracht. Want
men bedenke, dat het de Engelsche
methode is, groole woorden te ge
bruiken zoolang die woorden noodig
sgn voor het bereiken van eeu ge-
wenseht doel, maar dat deze woorden
worden vergeten zoodra het doel
bereikt is. Dat is ln het bijzonder het
geval met Polen, dat den Engelscben
feiteigk zeer weiclg asngp.at. De
vredesvoorwaarden vormen het laatste
bedrfl van <ie Engelsehe Polen vrlen,
delijkheld. De regeling van de Daltsch-
Pooiseho grenzen moet eenvoudig
ongehoord worden genoemd: vooral
wat betreft den zoogenaamden corridor,
die Dnitschland als met een wig
var-een Bpiyt.
Met dat al is er ln de vredes voor1
waarden een bepaling, die voor
Dnitschland direct gunstig mag hemen,
nam»lflk de plicht aijn leger tot
100 000 man to beperken."
In Duitnoblsnd worden tallooze
betoogingen gehouden tegen den ge-
weldvredo. In Berign gaan meerder
heids- en onafhankelijk socialisten
broederlijk samen, aaneengesmeed
door de mokerslagen van 't egoïsme
der Entente Straks zal Ebsrc de
historische woorden van keizer WH»
helm herhalen: „Ich kenne keine
parteien mehr." De geallieerden sullen
wel op deze uitbarsting van veront
waardiging hebben gerekend, en deze
beschouwen als een poging om indruk
op do Entente te maken. Laat men
voorzichtig wezen-, in zgn oordeel.
Hot li gevaarlijk een volk te drBv-en
tot de uiterste wanhoop. Da zieke
heeft een laatste vleug van opleving
en klampt zleh vast aan het leven en
kan tenslotte geraken tot de slotsom
„Er op of er ouder."
De een zBn dood ls den ander zijn
brood.
Dit or der vindon de moordenaars van
LIebknecht en mevr, Luxemburg. Het
proees tegen hen heeft in 't geheel
niet de groote belangstelling van het
publiek eu ook de gedachten der
rechters schgnen meer te gaan naar
de voorwaarden das naar de beschut
digden. Men moet spaarzaam lijn met
de DuUtchers. Er is dan ook geen
doodvonnis nitgesproken.
v
In Peking hebben 5000 studenten
een protestbstooglng gehouden tegen
bet afstaan van Sjantoeng aan Japan.
De Chlnoezen toonen hierdoor mot den
tijd moe te gaan en geheel op ds
hosgte zijn van de Westersche ge
bruiken. Naar aanleiding van Sjan.
toeng ls er eenige wrgving ontstaan
tusschen Japan en China en men
spreekt zelfs al van een mogelijk
gewapend optreden van Japan. Arno-'
rlka Bchrok zich dood. De telegraaf
kabel tusschen dit land en Japan Is
defect en nn kunnen Wilson's begin<
solen en zijn opinie over deze zaak
niet worden geseind.
Het Is waarschijnlijk dat door dit
ongeval de kwestie ln der minne
geschikt sal worden en op een wgza
dia strookt met do rechtvaardigheid'
der soheepelamp.
Men had den gewonden kapitein aan
land willen brengen, maar met al de
kracht, die hem nog restte, had dese
zich daartegen verzet, op zijn tchlp
wilde hij sterven en niet in 't hospitaal.
In zijn koortswaanzin heeft hg niet
vergeten, dat Leone het Vlaamsche
meisje, dat bg beminde, aan boord
van do Andrea Doria heeft gebracht.
Hoe meer de dood nadert, hoe meer
deze liefde hem gevangen boudt. In
voile gezondheid, zon bij ze voor altijd
ln zloh verborgen hebben. Indien zfln
wilde makker se niet toevallig geraden
en hem daarna tot handelen gedwon
gen bad. In 't gezicht van den dood,
in koortswaanzln, werpt zfn 'geest alle
boelen af; nn verbergt Antonio Valani
niets meer van wat hg vroeger
gevoelde en voor zich hield.
Arme Mygal hoe ze daar knielt aan
het benedeneind van 'tbed van den
doodeigk gewonden Genuees met los
hangende haren, zoo bleek als een
geest, en ten bloede toe gewrongene
handen 1 Geen redding, geene 1
(Wordt vervolgd..
