55,
Zaterdag 10 Mei 1919.
106a jaargang.
Bij dit nummer behoort
een bijvoegsel,
Een Vredesverdrag.
FEUILLETON.
DE ZWARTE GALEI.
ABONNEMENT
Pr(js per kwartaal, in Goes f 1.25
buiten Goes f 1,40.
Afzonderlijke nommers 5 «ent.
Versehynt: Maandag-, Woensdag-
en Vrijdagavoïsd.
Uitgave ft'saml. Venn. „Goescke Courant''.
liOI HA\T
Directeur,': 0. W. van Barneveid.
ADVEBTENTIËN
van 1—5 regale 75 cent, elke
regel meer 16 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 1—10 regelt f 1,50
Tijdelijke toeslag 20
BewUanummera 5 cent.
AdvertectiSn worden aangenomen
tot 12 uur voormiddags.
De voorwaarden, waarop aan Duitsch-
land den vrede is aangeboden, zijn
wereldkundig gemaakt. Wij hebben,
zoover onze ruimte dat toelaat, in het
buitenland, de voornaamste punten
daarvan genoemd, doch konden niet de
kolommen met bepalingen overnemen,
die juist aan deze voorstellen zulk een
bitter karakter geven.
Uit de eischen tot gebiedsafstand
van deelen van het eigen rijk en van
alle Koloniën, moge al een geest spre
ken, die in tegenspraak is met de
beginselen van Wilson, uit de voor
waarden op finantieel en handelsgebied,
wordt het duidelijk dat de bedoeling
voorzit, om dit eens zoo welvarend
land, voor altijd de gelegenheid te
benemen om zich van het geleden
verlies te herstellen. Het zal onder
een voortdurende controle van zijn over
winnaars blijven staan en elke schijn
vau welvaart zal het worden onthouden,
Het lezen van dit verdrag, waarvan
al de artikelen met onverbiddelijke
strengheid zijn opgesteld, zal zelfs bij
den meest bevooroordeelde het onbeha
gelijk gevoel wekken, dat hier gespot
wordt met alles, waarvoor de entente
in dezen oorlog heette te strijden.
De ,/menschelijkheid", de //bescha
ving", het //recht" eu de //vrijheden
der wereld", zij komen op een jam
merlijke manier in verdrukking.
Bijna vijf lange jaren is ons in
eindelooze herhaling verzekering ge
geven van de belangeloosheid, waarmee
hier voor de ideale goederen der mensch-
heid werd gestreden, maar nu die
eigenschap gelegenheid kreeg om tot
haar recht te komen, is ze nergens te
vinden en twijfelen wij aan haar vroe
ger bestaan.
Wat te denken van de verzekeringen,
dat deze strijd niet was gericht op
een vernietiging van het Duitsche
volk, maar alleen werd gevoerd tegen
het militairisme, van welks overheer-
sching men juist het Duitsche volk
wilde bevrijden om het een gelukkiger
toekomst tegemoet te voeren
Eilieve, wie kan zich een toekomst
indenken, die nog ruimte zal laten voor
een eenigszins menschwaardig bestaan
onder voorwaarden zooals ze hier zij n
neergelegd
Komt het ons niet als een zinsbe
goocheling voor, wanneer we meenen
ons te herinneren, dat aan dezen vrede,
de //Wilson vrede" genaamd, de veertien
punten ten grondslag zouden liggen,
waarop de Volkerenbond zou worden
gesticht
Is niet deze wapenstilstand aanvaard
onder de voorwaarde, dat niet een
geweldsvrede, maar een rechtsvrede zou
worden gesloten
De beginselen van Wilson zijn voor
de beide oorlogvoerende partijen tot
een verplichting geworden.
Graaf Broekdorff Rantzau heeft het
in zijn antwoord bij de overhandiging
der voorwaarden nog eens herhaald
z/Door die overeenkomst zijn de fun-
Geschiedkundig verhaal.
Naar het Dultsoh door
B. BOERMA.
IV.
De overrompeling.
Niet slechts iu 't Wapen van Alcan
tara, neen, in alle taveernen van de
stad Antwerpen was de luitenant
Leone della Bota tehuis. HJ had itjjn
vriend en kapitein, Antonio Valani,
dezen avond meegetroond naar den
Gouden Leeuw en half onwillig, looals
meestal, was deze hem gevolgd.
Wie toch kon weerstaan, als de
luitenant Iets wilde doorzetten.
Meer lichtzinnig dan slecht, be
schouwde deze de wereld als een
groote speelplaats, den oorlog als een
■ehoone gelegenheid, om ongehinderd
dolle streken uit te voeren. Zoo be>
schouwde hy ook den roof der arme
wees slechts als een dollen, vrooiyksn
streek; in z|]n dolzinnig brein was
het plan gevormdhet p.lt te voeren
was nu, nadat ztyn vriend met moeite
was overgehaald er in toe te stemmen
eene eerezaak voor hem. Wat be.
dainenteele en heilige rechten van alle
volken behouden. Zij heeft vóór zich
het geweten der wereld, 't welk geen
natie ongestraft zou kunnen schenden.
Gij zult ons bereid vinden op dien
grondslag de voorloopige vredesvoor
waarden te onderzoeken, die gij ons
voorlegt en dat met het vaste voor
nemen, om, in samenwerking mei u
te herstellen, al wat vernield is en het
begane onrecht goed te maken in
de eerste plaats dat aan België en
aan de meuschheid nieuwe doeleinden
aan te wijzen van politieken en socialen
vooruitgang.»
Deze woorden zijn gesproken, toen
de inhoud van het verdrag nog onbekend
was aan den spreker, maar wanneer hein
en de andere afgevaardigden de oogen
zullen zijn geopend voor de werkelijke
bedoelingen hunner vijanden, en zij tot de
treurige ervaring komen, dat alleen aan
hunne zijde de bedoeling heeft bestaan
om de schoone theorieën van den Vol
kerenbond in praktijk te brengen, maar
dat bij de ontwerpers daarvan een
geheel tegenstrijdige opvatting den
boventoon heeft gevoerd Hoe zullen
zij dan nog tot eenige andere verklaring
kunnen komen, dan die van de vol
strekte onaannemelijkheid
uitenlaud.
Hei dubbele voorhoofd.
De Bomeinso hadden een godheid
welken sy Janus noemden en dien
z|j afbeeldden met dubbel gelaat, een
barsch en streng en een verheugd en
geinkkig. Hj was de god van hes
begin en van het einde. Mat dezes
Janus vergelijken wy de Entente, die
gedurende den oorlog een alleron
schuldigst gelaat toonde aan de
meuschheid, dis verklaarde te strgden
voor de belangen der kleine staten,
dis zeida wars te z|]n van de Duit
sche wjjse van oorlogvoeren, die her
haalde malen verzekerde niet ta strg
den tegen hetDultsohe volk maaralleen
togen het mllitairisme. Nu de vreesc
lyko strijd gestreden is, toonen de
geallieerden hua ander gelaat, het
onverbiddelijke strenge. Maar w|]
vreexen, dat deze Janus de God zal
zijn van het begin van het einde voor
de wereld. Het vredesverdrag is
gepubliceerd, het verdrag van 400
artikels, dat niets van z{jn waardig
held had verloren, zoo werd gemeld.
Wat men niet heelt, kan men niet
verliezen en van dit verdrag is alle
waardigheid verre. De militaire voor-
waardes die Duitsehland worden op
gelegd, wilier we voorleopig niet
bespreken omdat de oorlog nu een
maal ten doel had „das miliiat" te
vernietigen. Maar de bepalingen, die
rechtstreeks het volk treffen, waar
tegen de Entente niet streed, die
bepalingen willen we ln 'tkort be
handelen.
Het Saarbskken komt voor 15 jaar
aan Frankrijk, dat geheel in de plaats
treedt van de tegenwoordige eigenaars
wat het beheer der m{jnen betreft.
Bet gebied zal worden bestaard door
een gemengde commissie, bestaande
uit een Franschmac, een inwoner van
bet Baargebled en drie vertegenwoor
digers uit andere landen, welke leden
van den volkerenbond zyn. .De in
woners zullen hun tegenwoordige
nationaliteit behouden', zoo zegt het
verdrag, maar voegt er terstond aan
komtaerde de Genueoache doeniet zich
om de zaak der rebelltschs provincial?
ec van zfne Katholieks Majesteit don
konlag van Spanje Ketterinnen kon
den heel mooi en aanhangsters der
alleen zaligmakende Kerk daarom
tegen afschuwelijk leolljk zijn, Leone
gaf de voorkeur aan bekoorlijke ket
terinnen boven leelijke Katholieke
vrouwen en deed zijn uiterste best,
om het oude spreekwoord, dat in
Italia met betrekking tot Genua be
staat, a.l. „Genua heeit een zee zonder
visschen, een land zonder boomen,
mannen zonder trouw en geloot",
gestand te doen.
In de taveerne De Gouden Leeuw
bad hij, zooals ons reeds uit Jan
Norrls' verhaal is gebleken, met
Antonio Valani de laatste afspraak
omtrent het ontvoeringsplan gemaakt,
Gelokte da roof, en kwam deAndroa
Dorla van hare expeditie gelukkig
terug, werd de zwarte galei alsoo
genomen of vernield, wie zou het dan
bestaan, de overwinnaars aan te
klagen? Kwam het galjoen echter
niet terug, dan dan vormde het
laatste schelmstuk een waardig slot,
Dat er nog een derde geval mogelijk
was, n.l. dat de Andrea Doria terug
keerde, zonder het vjandeigke schip
gezien te hebben, hield Leone della
Bota beneden zjjn waardigheid. De
tosi „Zij die wenschen te veranderen,
zullen alle faciliteiten gadelen met
betrekking tot hui? eigeoöom". Daar
dit zoo uitdrukkelijk wordt verklaard,
rijsi da vraag: „ZuUea zij dia Duit-
Bchara weuschen te blijven, dan deze
faciliteiten moeien missen?" .Is het
da bedoeling voor da volkse,emming,
die ca den termjjn van 15 jaar zal
worden gehouden, zieltjes te winnen
door san vaker® pressie?" Waoioaer
San aes gedeelte van hst Basrbekken
aas Dai'.sehls.ail wordt teruggegeven,
most dit l»nd de dsarlngslegen Fran
scha mijden tarugkoopen. Wis zal den
prijs heipalen Natuurlijk de Entente.
Niet alleen most Eizas Lotharingen
aan Frankrijk worde'a afgestaan, nog
andere «tukken worden van het
Dnisschs rijk losgescheurd. Polsn
krfjgs een Bink, n.!. fefit grootste deel
Vïn Opper Silezio, Posen on Weet-
Pruieen Tsj scho Slowakije zal bezit
nemen van do Duitsche Sudetenlanden;
bovendien wordt Oost Pruilen van
Duluehland afgescheiden, de Daitjcae
troepen en overheden zullen binnen
14 dagen na den vrede uit deze
«treken, welke evenals het Saarbekkas
onder oen l&ternatloe&lo commissie
van vjjf worden geplaatst, moeten
vertrekken- Deze commissie zal rege
lingen treffaa voor 'nat houden van
esn esrljke volksstemming en van
den uitslag rapport uitbrengen aan de
mogendheden. De Noord-Oosteljjke
hoek van Ooet Pruisen moet worden
afgestaan aan de geallieerden. Wat
dob linker Rijn oever betreft, op min
der dan 50 K. M. ten Oosten van den
B{jn mag DultsehUnd geen verster
kingen houden of aanleggen noch
een gewapende macht legeren, ook
niet tijdelijk. In Noord en Midden
Sleenoijk zal voorts een volksstemming
worden gehouden op ongeveer gelijke
wUse tl» ln Oost-Pruisen. Danteig en
het omliggend gebied zullen worden
geconstitueerd am vrije staat ouder
waarborg van deo volkerenbond. Da
grenzen vullen afgebakend worden
door een commissie Een conventie
zal worden gesloten tusschen Dastzlg
en Polen, vast te stellen door de vjjf
geassocieerde mogendheden, deza lal
Dantzlg binnen de Poolachs belasting
grenzen trekken.
Het kanaal van Kiel moet vr] ble
ven voor de oorloge en koopvaardij
schepen van alle naties, die met
Dultecbland op voet van vrede staan.
De tollen moeten beperkt blijven tot
die welke voor het histacd houden
en verbateren van den waterweg
ftoodig zijn. Van de Koloniën en
overzeeseh® bezittingen moet Duits oh-
land afstand doen ten bate van de
geallieerden Alle roerende of onroe
rende goederen, welke toebehooren
aan den Dultsehen Btaat, zullen daarbij
overgaan aan de nieuwe regeering
welke daar het gezag zal uitoefenen.
Dit zijn de voornaamste territoriale
voorwaarden in kort bestek samen
gevat. Kon men nog moer voeren uit
den Duitschen adelaar plukken?
Omtrent Luxemburg is bepaald, dat
Dultschlsnd afstand zal doen van de
verschillende verdragen en conventies
met het groothertogdom gesloten.
Het verdrag bevat verder een be
paling welke luidtDaltsehland erkent
de volledige onafhankelijkheid van
Duiteoh Ooetenrijk. Dit zinnetje is in
zQn kortheid van groote beteskecis.
Het beduidt al. dat Dultsch Oostenrijk
zich niet mag aansluiten bi] het groote
Duitsohs rijk, waartoe men des
laatsten t$d in Weenen nogal neiging
vertoonde. Het zelfbastemmlngsrscht
kapitein liet zich reeds van hem lalden,
werwaarts hij wilde.
Aan de vervolging van den stout
moedigen Watergeus hadden de beide
Genueezen niet deelgenomen. Arm in
arm slenterden zij door de straten,
waarin de rumoerige menigte zich
bewoog, oaar de kade.
„WQ zouden toch wel gek mosten
wezen, om dien schavuit na te zetten
Laten anderen den stoutmoedigen
schooier vangen- Hij de duiven van
Aphrodite, sedert ik den anders zoo
koelen Antonla Valani tot gids verstrek
in het tooverrflk der liefde, zweeft
mijne ziel hoog boven dit nevelland.
O Amor, gi), die de harten dwingt,
uwe stormvlag volg ik; neem ons
onder uwe hcmelsche bescherming
„Ik bid u Leone, wees verstandig,
wees geen nar. Mij is het zonderling
te moede. In mfn geheele leven heb
ik my niet zoo vreemd gevoeld, den
heelen avond loop ik mot de gedachte
road - Leone houd u goed, misschien
lijt gij spoedig ln mijne plaats
kapitein der Andrea Dorla."
„En g{ vice-admiraal van z(jne
excellentie, don Frederik Splnola."
„Of een lijk op den bodem der
zee I* bromde de kapitein.
„Wat? Doodsgedachten? Doods
gedachten onder het venster der
liefde?' lachte de luitenant. „Nu, bjj
van hst Oostsnrfjkichs volk wordt hier
dus üohromsiyk miskend.
Thans komen we tot de kwestie der
schadevergoeding. Da verantwoorde
lijkheid van alle verliezen en schade,
welks de geassocieerde rasteringen
hebben geleden, komt ten laste van
Duitsehland sn ajjjn bondgenooïen.
Essn schema van betaling Is ontwor
pen, zoodanig, dat Dultjchland bissen
30 jaar aan zijn verplichtingen zal
hebben voldaan. Binnen 2 jaar moet
Daitsohlaad 20 miljard mark ia goud,
goederen of schepen opbrengsE. Ds
uitgaven voor de bezettingslegers der
geallieerden, voor grondstoffen en»,
zullen nanr keuze der Entente van
dit bedrag worden afgetrokken. Eaa
oommissie zal periodiek de capaciteit
tot festaling vso Duittetilsod schatten.
Wanneer dus Duiischlond weer eeaigs-
zlss op krachten 1? gekomen, dan
komen de mogendheden het weer wat
bloed aftappen. Da betaling van deze
oorlojfssehattlfig zal gaaa "vóór de
aflossing van eenige bionealandsche
leening.
De straf voor den duikbootenoorlog
ls al bijzonder scherp Ds Dui'scha
regeering moet het recht der gealli
eerden erkennen tot vervanging van
elke tos van alle koopvaardijschepen
dia door den oorlog zijn verloren of
begenadigd. Alle Duitsche koopvaardij
schepen van 1600 ton bruto an hooger,
do haifc van zijia schepen tusschen
1600 en 1000 bruto ton cn hooger en
een vierde van sjjn stroomtreilers en
andare visschersvaartuigen most
aan de Entontemogendhadan afstaan.
Deze schepen moeten binnen twee
maanden aan de commissie tot herstel
worden uitgeleverd. Voorts moet ds
Duitsche regsering op zich nemen om
voor rekening der geallieerden op
Duitsche werven te bonwen een totaal
van ten hoogste 200 000 bruto tón,
gedurende da volgende v(jf jaren. Zoo
noodig zal van do Duitsche rivier-
vaartvloot, welke voor da binnen
scheepvaart van het grootste belang
is, oen vijfde moeten worden uitge
leverd. Tenslotte zal Duitsehland
zich verplichten om de weinige eoo
nomischs hulpmiddelen, die het neg
overhield en dis broodnooilg zQa
voor eigen gebruik, aan te wenden tot
heretel van de gebieden dis gedurende
den oorlog werden verwoest en mag
Dnltschland niet direct of indirect den
handel der geassocieerde linden be
nadeelen. Het Duitsche invoertarief
zal de laagste tarieven van 1914 niet te
boven mogen gaan. Deze beperkende
bepaling geldt voor sommige artikelen,
hoofdzakelijk landbouwproducten vcor
een tijdperk van 2 '>k jaar. Ook wordt
van Duitsehland verlangd, dat het vrij
heid van doortocht en volledige behan
deling als aan zijn algen onderdanen
zal toestaan voor personen, goederen,
schepen, spoorwegmaterlcel, die ko
men van of gaaa naar welken gealli
eerden etaat ook.
Kan het radicaler? Voor hethsdsn
uiteengerukt en uitgezogen tot op hot
merg en voor de toekomst aan benden
gelegd. Krggt men bij aandachtige
iexlng der voorwaarden niet den
indruk, dat Wilson's principes bank
roet z|jn geslagen, dut deze voor
waarden een échec z{jn voor den
Volkerenbond, waarover het eerste
gedeelte van het vredesiraotast han
delt Krijgt mm niet den indruk dat
nog nooit een vrede gesloten werd op
zulke venijnige bepalingen als thans?
Was de vrede van den ijzeren kan-
selier in 1871 niet van een poeeiga
lievigheid vergeleken bij dezen Toen
alles wat er in da wereld gebeurt,
dat is toeh verrukkelijk. Ware ik
toch Francesco Fetraroa, om op staan-
den voet een sonnet op deze voor
treffelijke zielsstemming te maken 1
Hoor eens, gij droomer, hier z|ju we
juist onder do vensters van je liefste
haar lampje brandt noghola,
wat schoone gedachte! Antonio
Valani, vriend mjner jeugd, om uwe
doodsvermoadens te verjagen, willen
wi) willen w(j nu, nu in dezen
oogenbllk het lieve kind daarboven
een bezoek brengen, willen
„Leone ?l"
„Huiszoeking b|| haar houden. Alle
dwaze invallen zijn geprezen I voor
waarts in naam dee koningsl voor
waarts in naam der liefde 1"
„Lsono, Leone 1"
„Laat mij begaan," zei de luitenant.
„Ik vraag je, kan de Geut, dien die
lummelt zoeken, xieh niet evengoed
in de woning der kleine, alt in een
der andare huizen der stad verborgen
hebben 1 Vooruit man, met je voor
gevoel, Antonio, vooruit, w|j houden
huiszoeking bjj je aanminnig liefje en
worden meteen beter ln het hult be
kend met het oog op den volgenden
nacht.
Voor de kapitein zQn wilden vriend
kon tegenhouden, wat deze reedt
naar de deur gesprongen, waarop hj]
was er maar één Elzas-Lotharingan.
Nu «(Ja er vier of vijf van dergelijke
twistappels, kiemen voor toekomstige
oorlogen. Zal nu nies de Bsvanc-he-
idee opbloeien ln Duitsaüland, zooalt
die in de laatste tientallen jaren
I'roeide in Frankrijk. Hoe kwam
CleaiencBRU sr bjj, om oy de over
handiging van het verdrag aan de
Duluehers te zeggen, dat deze vrede
gaan oorlog in zich borg. An contraire!
Zal Duituchland deze vredesvoorwaar
den teekenen? Dit is thans de groote
vraag. De Daily News" ls er niet
erg gerust op en schrijft
„Duitsehland zal van z|Jn hulp
middelen beroofd en daarna uitga
noodigd worden, om een som te
betalen dia het zelfs als het die
hulpmiddelen bezat, niet zou kunnen
betalen, Als de regesring de -oor-
waardes onderteekent, zal s{j dat
wa^rschyciyk niet overleven. Doet zQ
het niet, dan zal de blokkaka voort
duren en zullen gebrek en rampspoed
bun werk voltooien.
Het volkerenverbond kas niet fur-c-
tioneersn zonder dat Duitsehland er
deel van uitmaakt. Maar als mes van
Duitsehland een bruikbaar en bereid
willig deelgenoot wil maken, moet
een Internationale leening het tegen
bankroet verzekeren.
Rede van Brockdorlf-Rantzau.
Na de korte toespraak van Clemen:
ceau, waarmede de overhandiging der
vredesvoorwaarden aan ds Duitechers
vergezeld ging, heeft graaf von Broek
dorff Bantzau een rede gehouden
waarin hy zside ds onrechtvaardig-,
heden doer de Duitsehers begaan, te
erkennen. „Er is onrecht aan Belgis
gedaan, en dat onrecht willen wy
goedmaken". Het is verre van ons om
Duitsehland te willen vryplelten van
alle varantwoordeiykheld voor don
oorlog, maar w|) betwisten stellig dat
Duitsehland, welks volk overtuigd
was, dat het een verdedigingsoorlog
gold, alleen den last der verantwoor-
deiykheld heeft te dragen". Vervolgent
legde de hetr von Brockdorff-Bantzau
den nadruk op de blokkadepolitlek
der Entente tegenover het verwjt
dat den Duitsehers treft over hun
wjjza van oorlogvoeren. Daarna zeide
de graaf, dat de vredesvoorwaarden
deor de Dultsohers zuilen worden ge
toetst aan de beginselen neergelegd
ln de 14 punten van Wilson eu ein
digde met de woorden
„Een vrede, die tegenover de geheele
wereld niet gerechtvaardigd zou kun
nen worden ln den naam van het
recht, son steeds nieuwen tegenstand
tegen zichzelf uitlokken. Niemand zou
by machte zyn hem met een gerust
geweten ts onderteekenen, want by
zou onuitvoerbaar zyn.
Niemand zou voor zyn uitvoering
den waarborg op zich kunnen nemen,
die in het feit van de onderteekening
gelegen moet zijn. Wy zullen het
dokumont, dat ons ter hand gesteld
ls, onderzoeken met goeden wil en
in de hoop, dat het eind-resultaat van
onze by aankomst door ons allen ge-
teekend tal kunnen worden."
Persstemmen.
Zooais te verwachten was, zyn er
Fransehe bladen welke de voorwaar
den nog niet streng genoeg vinden.
De Amsnkaansehe pers spreekt vry-
wel unaniem als haar meenlog uit dat
Duitsehland zjn verdiende loon heeft.
Do Engeltohen ontvangen het vredes-
inet de vuist sloeg, roepende:
„Doe open I doe open ln naais van
zyne katholieke majesteit den koning
van Spanje. Doe open 1 Verraders
en vyanden hebben bescherming ge
zocht in dit huls!'
By gansohe stroomen verzamelden
zich nu voor de deur soldaten, ma
trozen en Antwerpenaarssteeds
grooter werd de menigte. Half wan
hopig trachtte kapitein Valani het
razsn en roepen van zyn dollen vriend
tegen te houden, maar bet was reeds
te laat. De hulsdeur werd geopend
en de bewoners van het gebonw,
waarin ook Myga woonde, een tim
merman, een schoenmaker, een stads-
schryver met hunne famiilSn en ge
zellen, een weduwe met verscheidene
kindertjes, trachtten zich zooveel
mogeiyk te verbergen, geheel ontdaan
door de gedachte alleen, dat een
Nederlandsehe rebel een schuilplaats
onder hun dak zou hebben gevonden.
Alleen een door ouderdom gekromd
vrouwtje trad moedig met eene lamp
in de bevende hand de Indringers
tegemoet en beweerde met kryschende
stem, dat niemand het hult wat bin
nengeslopen en wel het minst van
allen een Zeeuwtche waterduivel.
(Wordt vervolgd.)