55, Zaterdag 10 Mei 1919. 106a jaargang. Bij dit nummer behoort een bijvoegsel, Een Vredesverdrag. FEUILLETON. DE ZWARTE GALEI. ABONNEMENT Pr(js per kwartaal, in Goes f 1.25 buiten Goes f 1,40. Afzonderlijke nommers 5 «ent. Versehynt: Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavoïsd. Uitgave ft'saml. Venn. „Goescke Courant''. liOI HA\T Directeur,': 0. W. van Barneveid. ADVEBTENTIËN van 1—5 regale 75 cent, elke regel meer 16 cent. Driemaal plaatsing wordt tweemaal berekend. Familieberichten 1—10 regelt f 1,50 Tijdelijke toeslag 20 BewUanummera 5 cent. AdvertectiSn worden aangenomen tot 12 uur voormiddags. De voorwaarden, waarop aan Duitsch- land den vrede is aangeboden, zijn wereldkundig gemaakt. Wij hebben, zoover onze ruimte dat toelaat, in het buitenland, de voornaamste punten daarvan genoemd, doch konden niet de kolommen met bepalingen overnemen, die juist aan deze voorstellen zulk een bitter karakter geven. Uit de eischen tot gebiedsafstand van deelen van het eigen rijk en van alle Koloniën, moge al een geest spre ken, die in tegenspraak is met de beginselen van Wilson, uit de voor waarden op finantieel en handelsgebied, wordt het duidelijk dat de bedoeling voorzit, om dit eens zoo welvarend land, voor altijd de gelegenheid te benemen om zich van het geleden verlies te herstellen. Het zal onder een voortdurende controle van zijn over winnaars blijven staan en elke schijn vau welvaart zal het worden onthouden, Het lezen van dit verdrag, waarvan al de artikelen met onverbiddelijke strengheid zijn opgesteld, zal zelfs bij den meest bevooroordeelde het onbeha gelijk gevoel wekken, dat hier gespot wordt met alles, waarvoor de entente in dezen oorlog heette te strijden. De ,/menschelijkheid", de //bescha ving", het //recht" eu de //vrijheden der wereld", zij komen op een jam merlijke manier in verdrukking. Bijna vijf lange jaren is ons in eindelooze herhaling verzekering ge geven van de belangeloosheid, waarmee hier voor de ideale goederen der mensch- heid werd gestreden, maar nu die eigenschap gelegenheid kreeg om tot haar recht te komen, is ze nergens te vinden en twijfelen wij aan haar vroe ger bestaan. Wat te denken van de verzekeringen, dat deze strijd niet was gericht op een vernietiging van het Duitsche volk, maar alleen werd gevoerd tegen het militairisme, van welks overheer- sching men juist het Duitsche volk wilde bevrijden om het een gelukkiger toekomst tegemoet te voeren Eilieve, wie kan zich een toekomst indenken, die nog ruimte zal laten voor een eenigszins menschwaardig bestaan onder voorwaarden zooals ze hier zij n neergelegd Komt het ons niet als een zinsbe goocheling voor, wanneer we meenen ons te herinneren, dat aan dezen vrede, de //Wilson vrede" genaamd, de veertien punten ten grondslag zouden liggen, waarop de Volkerenbond zou worden gesticht Is niet deze wapenstilstand aanvaard onder de voorwaarde, dat niet een geweldsvrede, maar een rechtsvrede zou worden gesloten De beginselen van Wilson zijn voor de beide oorlogvoerende partijen tot een verplichting geworden. Graaf Broekdorff Rantzau heeft het in zijn antwoord bij de overhandiging der voorwaarden nog eens herhaald z/Door die overeenkomst zijn de fun- Geschiedkundig verhaal. Naar het Dultsoh door B. BOERMA. IV. De overrompeling. Niet slechts iu 't Wapen van Alcan tara, neen, in alle taveernen van de stad Antwerpen was de luitenant Leone della Bota tehuis. HJ had itjjn vriend en kapitein, Antonio Valani, dezen avond meegetroond naar den Gouden Leeuw en half onwillig, looals meestal, was deze hem gevolgd. Wie toch kon weerstaan, als de luitenant Iets wilde doorzetten. Meer lichtzinnig dan slecht, be schouwde deze de wereld als een groote speelplaats, den oorlog als een ■ehoone gelegenheid, om ongehinderd dolle streken uit te voeren. Zoo be> schouwde hy ook den roof der arme wees slechts als een dollen, vrooiyksn streek; in z|]n dolzinnig brein was het plan gevormdhet p.lt te voeren was nu, nadat ztyn vriend met moeite was overgehaald er in toe te stemmen eene eerezaak voor hem. Wat be. dainenteele en heilige rechten van alle volken behouden. Zij heeft vóór zich het geweten der wereld, 't welk geen natie ongestraft zou kunnen schenden. Gij zult ons bereid vinden op dien grondslag de voorloopige vredesvoor waarden te onderzoeken, die gij ons voorlegt en dat met het vaste voor nemen, om, in samenwerking mei u te herstellen, al wat vernield is en het begane onrecht goed te maken in de eerste plaats dat aan België en aan de meuschheid nieuwe doeleinden aan te wijzen van politieken en socialen vooruitgang.» Deze woorden zijn gesproken, toen de inhoud van het verdrag nog onbekend was aan den spreker, maar wanneer hein en de andere afgevaardigden de oogen zullen zijn geopend voor de werkelijke bedoelingen hunner vijanden, en zij tot de treurige ervaring komen, dat alleen aan hunne zijde de bedoeling heeft bestaan om de schoone theorieën van den Vol kerenbond in praktijk te brengen, maar dat bij de ontwerpers daarvan een geheel tegenstrijdige opvatting den boventoon heeft gevoerd Hoe zullen zij dan nog tot eenige andere verklaring kunnen komen, dan die van de vol strekte onaannemelijkheid uitenlaud. Hei dubbele voorhoofd. De Bomeinso hadden een godheid welken sy Janus noemden en dien z|j afbeeldden met dubbel gelaat, een barsch en streng en een verheugd en geinkkig. Hj was de god van hes begin en van het einde. Mat dezes Janus vergelijken wy de Entente, die gedurende den oorlog een alleron schuldigst gelaat toonde aan de meuschheid, dis verklaarde te strgden voor de belangen der kleine staten, dis zeida wars te z|]n van de Duit sche wjjse van oorlogvoeren, die her haalde malen verzekerde niet ta strg den tegen hetDultsohe volk maaralleen togen het mllitairisme. Nu de vreesc lyko strijd gestreden is, toonen de geallieerden hua ander gelaat, het onverbiddelijke strenge. Maar w|] vreexen, dat deze Janus de God zal zijn van het begin van het einde voor de wereld. Het vredesverdrag is gepubliceerd, het verdrag van 400 artikels, dat niets van z{jn waardig held had verloren, zoo werd gemeld. Wat men niet heelt, kan men niet verliezen en van dit verdrag is alle waardigheid verre. De militaire voor- waardes die Duitsehland worden op gelegd, wilier we voorleopig niet bespreken omdat de oorlog nu een maal ten doel had „das miliiat" te vernietigen. Maar de bepalingen, die rechtstreeks het volk treffen, waar tegen de Entente niet streed, die bepalingen willen we ln 'tkort be handelen. Het Saarbskken komt voor 15 jaar aan Frankrijk, dat geheel in de plaats treedt van de tegenwoordige eigenaars wat het beheer der m{jnen betreft. Bet gebied zal worden bestaard door een gemengde commissie, bestaande uit een Franschmac, een inwoner van bet Baargebled en drie vertegenwoor digers uit andere landen, welke leden van den volkerenbond zyn. .De in woners zullen hun tegenwoordige nationaliteit behouden', zoo zegt het verdrag, maar voegt er terstond aan komtaerde de Genueoache doeniet zich om de zaak der rebelltschs provincial? ec van zfne Katholieks Majesteit don konlag van Spanje Ketterinnen kon den heel mooi en aanhangsters der alleen zaligmakende Kerk daarom tegen afschuwelijk leolljk zijn, Leone gaf de voorkeur aan bekoorlijke ket terinnen boven leelijke Katholieke vrouwen en deed zijn uiterste best, om het oude spreekwoord, dat in Italia met betrekking tot Genua be staat, a.l. „Genua heeit een zee zonder visschen, een land zonder boomen, mannen zonder trouw en geloot", gestand te doen. In de taveerne De Gouden Leeuw bad hij, zooals ons reeds uit Jan Norrls' verhaal is gebleken, met Antonio Valani de laatste afspraak omtrent het ontvoeringsplan gemaakt, Gelokte da roof, en kwam deAndroa Dorla van hare expeditie gelukkig terug, werd de zwarte galei alsoo genomen of vernield, wie zou het dan bestaan, de overwinnaars aan te klagen? Kwam het galjoen echter niet terug, dan dan vormde het laatste schelmstuk een waardig slot, Dat er nog een derde geval mogelijk was, n.l. dat de Andrea Doria terug keerde, zonder het vjandeigke schip gezien te hebben, hield Leone della Bota beneden zjjn waardigheid. De tosi „Zij die wenschen te veranderen, zullen alle faciliteiten gadelen met betrekking tot hui? eigeoöom". Daar dit zoo uitdrukkelijk wordt verklaard, rijsi da vraag: „ZuUea zij dia Duit- Bchara weuschen te blijven, dan deze faciliteiten moeien missen?" .Is het da bedoeling voor da volkse,emming, die ca den termjjn van 15 jaar zal worden gehouden, zieltjes te winnen door san vaker® pressie?" Waoioaer San aes gedeelte van hst Basrbekken aas Dai'.sehls.ail wordt teruggegeven, most dit l»nd de dsarlngslegen Fran scha mijden tarugkoopen. Wis zal den prijs heipalen Natuurlijk de Entente. Niet alleen most Eizas Lotharingen aan Frankrijk worde'a afgestaan, nog andere «tukken worden van het Dnisschs rijk losgescheurd. Polsn krfjgs een Bink, n.!. fefit grootste deel Vïn Opper Silezio, Posen on Weet- Pruieen Tsj scho Slowakije zal bezit nemen van do Duitsche Sudetenlanden; bovendien wordt Oost Pruilen van Duluehland afgescheiden, de Daitjcae troepen en overheden zullen binnen 14 dagen na den vrede uit deze «treken, welke evenals het Saarbekkas onder oen l&ternatloe&lo commissie van vjjf worden geplaatst, moeten vertrekken- Deze commissie zal rege lingen treffaa voor 'nat houden van esn esrljke volksstemming en van den uitslag rapport uitbrengen aan de mogendheden. De Noord-Oosteljjke hoek van Ooet Pruisen moet worden afgestaan aan de geallieerden. Wat dob linker Rijn oever betreft, op min der dan 50 K. M. ten Oosten van den B{jn mag DultsehUnd geen verster kingen houden of aanleggen noch een gewapende macht legeren, ook niet tijdelijk. In Noord en Midden Sleenoijk zal voorts een volksstemming worden gehouden op ongeveer gelijke wUse tl» ln Oost-Pruisen. Danteig en het omliggend gebied zullen worden geconstitueerd am vrije staat ouder waarborg van deo volkerenbond. Da grenzen vullen afgebakend worden door een commissie Een conventie zal worden gesloten tusschen Dastzlg en Polen, vast te stellen door de vjjf geassocieerde mogendheden, deza lal Dantzlg binnen de Poolachs belasting grenzen trekken. Het kanaal van Kiel moet vr] ble ven voor de oorloge en koopvaardij schepen van alle naties, die met Dultecbland op voet van vrede staan. De tollen moeten beperkt blijven tot die welke voor het histacd houden en verbateren van den waterweg ftoodig zijn. Van de Koloniën en overzeeseh® bezittingen moet Duits oh- land afstand doen ten bate van de geallieerden Alle roerende of onroe rende goederen, welke toebehooren aan den Dultsehen Btaat, zullen daarbij overgaan aan de nieuwe regeering welke daar het gezag zal uitoefenen. Dit zijn de voornaamste territoriale voorwaarden in kort bestek samen gevat. Kon men nog moer voeren uit den Duitschen adelaar plukken? Omtrent Luxemburg is bepaald, dat Dultschlsnd afstand zal doen van de verschillende verdragen en conventies met het groothertogdom gesloten. Het verdrag bevat verder een be paling welke luidtDaltsehland erkent de volledige onafhankelijkheid van Duiteoh Ooetenrijk. Dit zinnetje is in zQn kortheid van groote beteskecis. Het beduidt al. dat Dultsch Oostenrijk zich niet mag aansluiten bi] het groote Duitsohs rijk, waartoe men des laatsten t$d in Weenen nogal neiging vertoonde. Het zelfbastemmlngsrscht kapitein liet zich reeds van hem lalden, werwaarts hij wilde. Aan de vervolging van den stout moedigen Watergeus hadden de beide Genueezen niet deelgenomen. Arm in arm slenterden zij door de straten, waarin de rumoerige menigte zich bewoog, oaar de kade. „WQ zouden toch wel gek mosten wezen, om dien schavuit na te zetten Laten anderen den stoutmoedigen schooier vangen- Hij de duiven van Aphrodite, sedert ik den anders zoo koelen Antonla Valani tot gids verstrek in het tooverrflk der liefde, zweeft mijne ziel hoog boven dit nevelland. O Amor, gi), die de harten dwingt, uwe stormvlag volg ik; neem ons onder uwe hcmelsche bescherming „Ik bid u Leone, wees verstandig, wees geen nar. Mij is het zonderling te moede. In mfn geheele leven heb ik my niet zoo vreemd gevoeld, den heelen avond loop ik mot de gedachte road - Leone houd u goed, misschien lijt gij spoedig ln mijne plaats kapitein der Andrea Dorla." „En g{ vice-admiraal van z(jne excellentie, don Frederik Splnola." „Of een lijk op den bodem der zee I* bromde de kapitein. „Wat? Doodsgedachten? Doods gedachten onder het venster der liefde?' lachte de luitenant. „Nu, bjj van hst Oostsnrfjkichs volk wordt hier dus üohromsiyk miskend. Thans komen we tot de kwestie der schadevergoeding. Da verantwoorde lijkheid van alle verliezen en schade, welks de geassocieerde rasteringen hebben geleden, komt ten laste van Duitsehland sn ajjjn bondgenooïen. Essn schema van betaling Is ontwor pen, zoodanig, dat Dultjchland bissen 30 jaar aan zijn verplichtingen zal hebben voldaan. Binnen 2 jaar moet Daitsohlaad 20 miljard mark ia goud, goederen of schepen opbrengsE. Ds uitgaven voor de bezettingslegers der geallieerden, voor grondstoffen en», zullen nanr keuze der Entente van dit bedrag worden afgetrokken. Eaa oommissie zal periodiek de capaciteit tot festaling vso Duittetilsod schatten. Wanneer dus Duiischlond weer eeaigs- zlss op krachten 1? gekomen, dan komen de mogendheden het weer wat bloed aftappen. Da betaling van deze oorlojfssehattlfig zal gaaa "vóór de aflossing van eenige bionealandsche leening. De straf voor den duikbootenoorlog ls al bijzonder scherp Ds Dui'scha regeering moet het recht der gealli eerden erkennen tot vervanging van elke tos van alle koopvaardijschepen dia door den oorlog zijn verloren of begenadigd. Alle Duitsche koopvaardij schepen van 1600 ton bruto an hooger, do haifc van zijia schepen tusschen 1600 en 1000 bruto ton cn hooger en een vierde van sjjn stroomtreilers en andare visschersvaartuigen most aan de Entontemogendhadan afstaan. Deze schepen moeten binnen twee maanden aan de commissie tot herstel worden uitgeleverd. Voorts moet ds Duitsche regsering op zich nemen om voor rekening der geallieerden op Duitsche werven te bonwen een totaal van ten hoogste 200 000 bruto tón, gedurende da volgende v(jf jaren. Zoo noodig zal van do Duitsche rivier- vaartvloot, welke voor da binnen scheepvaart van het grootste belang is, oen vijfde moeten worden uitge leverd. Tenslotte zal Duitsehland zich verplichten om de weinige eoo nomischs hulpmiddelen, die het neg overhield en dis broodnooilg zQa voor eigen gebruik, aan te wenden tot heretel van de gebieden dis gedurende den oorlog werden verwoest en mag Dnltschland niet direct of indirect den handel der geassocieerde linden be nadeelen. Het Duitsche invoertarief zal de laagste tarieven van 1914 niet te boven mogen gaan. Deze beperkende bepaling geldt voor sommige artikelen, hoofdzakelijk landbouwproducten vcor een tijdperk van 2 '>k jaar. Ook wordt van Duitsehland verlangd, dat het vrij heid van doortocht en volledige behan deling als aan zijn algen onderdanen zal toestaan voor personen, goederen, schepen, spoorwegmaterlcel, die ko men van of gaaa naar welken gealli eerden etaat ook. Kan het radicaler? Voor hethsdsn uiteengerukt en uitgezogen tot op hot merg en voor de toekomst aan benden gelegd. Krggt men bij aandachtige iexlng der voorwaarden niet den indruk, dat Wilson's principes bank roet z|jn geslagen, dut deze voor waarden een échec z{jn voor den Volkerenbond, waarover het eerste gedeelte van het vredesiraotast han delt Krijgt mm niet den indruk dat nog nooit een vrede gesloten werd op zulke venijnige bepalingen als thans? Was de vrede van den ijzeren kan- selier in 1871 niet van een poeeiga lievigheid vergeleken bij dezen Toen alles wat er in da wereld gebeurt, dat is toeh verrukkelijk. Ware ik toch Francesco Fetraroa, om op staan- den voet een sonnet op deze voor treffelijke zielsstemming te maken 1 Hoor eens, gij droomer, hier z|ju we juist onder do vensters van je liefste haar lampje brandt noghola, wat schoone gedachte! Antonio Valani, vriend mjner jeugd, om uwe doodsvermoadens te verjagen, willen wi) willen w(j nu, nu in dezen oogenbllk het lieve kind daarboven een bezoek brengen, willen „Leone ?l" „Huiszoeking b|| haar houden. Alle dwaze invallen zijn geprezen I voor waarts in naam dee koningsl voor waarts in naam der liefde 1" „Lsono, Leone 1" „Laat mij begaan," zei de luitenant. „Ik vraag je, kan de Geut, dien die lummelt zoeken, xieh niet evengoed in de woning der kleine, alt in een der andare huizen der stad verborgen hebben 1 Vooruit man, met je voor gevoel, Antonio, vooruit, w|j houden huiszoeking bjj je aanminnig liefje en worden meteen beter ln het hult be kend met het oog op den volgenden nacht. Voor de kapitein zQn wilden vriend kon tegenhouden, wat deze reedt naar de deur gesprongen, waarop hj] was er maar één Elzas-Lotharingan. Nu «(Ja er vier of vijf van dergelijke twistappels, kiemen voor toekomstige oorlogen. Zal nu nies de Bsvanc-he- idee opbloeien ln Duitsaüland, zooalt die in de laatste tientallen jaren I'roeide in Frankrijk. Hoe kwam CleaiencBRU sr bjj, om oy de over handiging van het verdrag aan de Duluehers te zeggen, dat deze vrede gaan oorlog in zich borg. An contraire! Zal Duituchland deze vredesvoorwaar den teekenen? Dit is thans de groote vraag. De Daily News" ls er niet erg gerust op en schrijft „Duitsehland zal van z|Jn hulp middelen beroofd en daarna uitga noodigd worden, om een som te betalen dia het zelfs als het die hulpmiddelen bezat, niet zou kunnen betalen, Als de regesring de -oor- waardes onderteekent, zal s{j dat wa^rschyciyk niet overleven. Doet zQ het niet, dan zal de blokkaka voort duren en zullen gebrek en rampspoed bun werk voltooien. Het volkerenverbond kas niet fur-c- tioneersn zonder dat Duitsehland er deel van uitmaakt. Maar als mes van Duitsehland een bruikbaar en bereid willig deelgenoot wil maken, moet een Internationale leening het tegen bankroet verzekeren. Rede van Brockdorlf-Rantzau. Na de korte toespraak van Clemen: ceau, waarmede de overhandiging der vredesvoorwaarden aan ds Duitechers vergezeld ging, heeft graaf von Broek dorff Bantzau een rede gehouden waarin hy zside ds onrechtvaardig-, heden doer de Duitsehers begaan, te erkennen. „Er is onrecht aan Belgis gedaan, en dat onrecht willen wy goedmaken". Het is verre van ons om Duitsehland te willen vryplelten van alle varantwoordeiykheld voor don oorlog, maar w|) betwisten stellig dat Duitsehland, welks volk overtuigd was, dat het een verdedigingsoorlog gold, alleen den last der verantwoor- deiykheld heeft te dragen". Vervolgent legde de hetr von Brockdorff-Bantzau den nadruk op de blokkadepolitlek der Entente tegenover het verwjt dat den Duitsehers treft over hun wjjza van oorlogvoeren. Daarna zeide de graaf, dat de vredesvoorwaarden deor de Dultsohers zuilen worden ge toetst aan de beginselen neergelegd ln de 14 punten van Wilson eu ein digde met de woorden „Een vrede, die tegenover de geheele wereld niet gerechtvaardigd zou kun nen worden ln den naam van het recht, son steeds nieuwen tegenstand tegen zichzelf uitlokken. Niemand zou by machte zyn hem met een gerust geweten ts onderteekenen, want by zou onuitvoerbaar zyn. Niemand zou voor zyn uitvoering den waarborg op zich kunnen nemen, die in het feit van de onderteekening gelegen moet zijn. Wy zullen het dokumont, dat ons ter hand gesteld ls, onderzoeken met goeden wil en in de hoop, dat het eind-resultaat van onze by aankomst door ons allen ge- teekend tal kunnen worden." Persstemmen. Zooais te verwachten was, zyn er Fransehe bladen welke de voorwaar den nog niet streng genoeg vinden. De Amsnkaansehe pers spreekt vry- wel unaniem als haar meenlog uit dat Duitsehland zjn verdiende loon heeft. Do Engeltohen ontvangen het vredes- inet de vuist sloeg, roepende: „Doe open I doe open ln naais van zyne katholieke majesteit den koning van Spanje. Doe open 1 Verraders en vyanden hebben bescherming ge zocht in dit huls!' By gansohe stroomen verzamelden zich nu voor de deur soldaten, ma trozen en Antwerpenaarssteeds grooter werd de menigte. Half wan hopig trachtte kapitein Valani het razsn en roepen van zyn dollen vriend tegen te houden, maar bet was reeds te laat. De hulsdeur werd geopend en de bewoners van het gebonw, waarin ook Myga woonde, een tim merman, een schoenmaker, een stads- schryver met hunne famiilSn en ge zellen, een weduwe met verscheidene kindertjes, trachtten zich zooveel mogeiyk te verbergen, geheel ontdaan door de gedachte alleen, dat een Nederlandsehe rebel een schuilplaats onder hun dak zou hebben gevonden. Alleen een door ouderdom gekromd vrouwtje trad moedig met eene lamp in de bevende hand de Indringers tegemoet en beweerde met kryschende stem, dat niemand het hult wat bin nengeslopen en wel het minst van allen een Zeeuwtche waterduivel. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1919 | | pagina 1