N\ 53.
Dinsdag 6 Moï 1919,
106" jaargang»
Herstelde vrijheid,
DE ZWARTE GALEi.
ABONNEMENT i
Pr$s par kwartaal, In (loet f 1,25
buiten Goas f 1,40.
Afsoisderlgko nommer* 5 cant.
VersehgntMaandag-, Woensdag
en Vtjjdü.!U*VC5<rt,
Uitgave Sir'1. V«nn. „Ooese&e Courant''. 4r-<
ADVEKTENTIËN
van 1—5 regsis 75 cent, elke
regel meer 15 eens.
Driemaal plaatsing word! twswniisl
barakead.
Familieberichten 1—10 regels f 1,60
Tydaiykn toeilig 20 o/0.
Bewysnnmmerg 6 cent.
Advertectiën worden aüsgenomsa
tel 12 uur mcmiddaca.
Sedert eenige dagen vermeldt de pers
allerlei geruchten (die later berichten
worden) over de opheffing der zwarte
lijsten, de opheffing der blokkade, het
herstel van het vrije handelsverkeer
tussclien de oorlogvoerende en neutrale
landen.
Reeds vroeger was het lijstje der
goederen, die zonder verdere belemme
ring door Amerika en Engeland aan de
neutralen mochten worden geleverd
herhaaldelijk uitgebreid. Thans is
met zeer geringe uitzonderingen liet
embargo geheel opgeheven en kan han
del en verkeer weer opnieuw vrij adem
halen.
Ten minste voor zooveHEngeland er
belang in stelt, Engeland, welks con
trole de scherpste en nauwkeurigste
van alle geweest is, dat zijn onder-
zoekingsrecht ter zee en in de havens
het onverbiddelijkst uitoefende.
Engeland heeft geen bezwaren meer
en dus zou men zeggen, dat de handel
derhalve vrij was. Maar het lijkt er
helaas nog lang niet op. Want op
onnaspeurlijken weg heeft de N. O. T.
toch bevel gekregen ook na de opheffing
van het embargo door te ga^n als ge»
adresseerde te fungeeren voor alle ge
controleerde goederen, die uit Engeland
naar ons land komen.
Zoodat er dus feitelijk niets is ver
anderd, zoodat het gescharrel en tijd
verlies en de onkosten, verbonden aan
het verkrijgen van invoerconseuten
doorgaat,. Dit lijkt ons onbegrijpelijk.
Immers de rol van de N. O. T. als
controleur van onzen handel was toe
zicht uit te oefenen ten behoeve van
Engeland, om te verhiaderen, dat goede
ren, die Groot-Brittanie wel aan ons land
wilde leveren, niet door minder-skrupu-
leuze landgenooten naar Duitschland
zouden worden uitgevoerd, waardoor de
blokkade aan kracht zou verliezen.
Wanneer nu de Britsche regeering
geen prijs meer stelt op die controle,
op de strikte naleving van haar eigen
verboden, welk nut kan het dan nog
hebben dat haar controleur blijft con
trol eeren
Intusschen, misschien is het nog maar
een kwestie van dagen voor de werke
lijke vrijheid begint en voor de N. O. T.
ten grave daalt.
Van de dood en niéts dan goeds zegt
het spreekwoord. En wanneer men deze
spreuk toepast op' de straks overleden
N. O. T. vreezen wij, dat er bitter weinig
van dit half-officieele lichaam zal worden
gezegd.
Immers populair is dit instituut nooit
geweest. De stichting ervan was een
noodmaatregel, die ten doel had door het
verstrekken van zekere garanties tegen
her-uitvoer gedaan te krijgen, dat
Nederland voor eigen gebruik ontving
wat het van overzee noodig had.
Wie de economische geschiedenis der
laatste jaren nagaat, zal tot de ont
dekking komen, dat er in Nederland
door de bevolking, de nijverheid, de
landbouw en veeteelt zooveel moest
worden ontbeerd, dat de N. O. T. in
dit opzicht glansrijkte kort is ge-
schoteu. In weerwil van alle waarborgen
8
UI.
Geschiedkundig verhaal.
Naar het Dnitach door
B. BOERHA.
.Bedaard, kind! bsdanrdl We heb
ban nog veel sjjd sot dan eersten
middernacht Als wij ta Amsterdam
by den haard zitten, zullen we nog
vaak over daze gaicMedenis praten-
Verlaat ja op my, geliefds j er zal ja
gae» haar gekrenkt worden, zoolang
Jan Norris ar nog is. Maar hoor nu
weder; want mijn verhaal Is nog niet
nit. Ik most je eerst nog vertellen,
hoe het kwsm, dat af vermoedden,
dat ik de tweede staarmaa van de
zwarte galei was. Dat is heel wat
vrooiykcr, dan wat ik je nu juict
vertelde."
,0 Jan, "Jan, ach, Ik ben soo
ongerast; o barmhartige God, wie
sal de arme Myga beschermen? O
Jan, laat ons vluchten, dadelijk, ik
kan hier niet meer ademen, do lacht
in deze kamer doet mij stikken I"
.Badaard, bedaard, lieve Myga.
Graag ion ik i® dadelijk in veiligheid
brengen, en een boot zon ook wel
door Engeland's controleur verlangd,
kregen wij toch niet de helft van wat wij
voor eigen gebruik noodig haddén.
Niettemin was die controle streng
genoeg. Ieder, die iets met buitenland-
schend handel te doen had, kent den
langen lijdensweg, die er jarenlang ge
legen heeft tusscben den datum van
bestelling en van ontvangstkent de
bedrageu, die men moest offeren voor
kósten, zegels, telegrammen, vooruit
betaling, garantiesommen en wat dies
meer zij. Kent ook de teleurstelling,
die vaak het einde was van vele weken
lange pourparlers„het gevraagde!
consent kan niet verleend worden".
Toch heeft het bestaan van de N.O.T.
een goede zijde. Deze, dat het elk
handelsman, wat ook overigens zijn
politieke en economische overtuiging
mag zijn, een onoverwinnelijke!! afkeer
heeft ingeboezemd tegen alles, wat naar
overheidsinmenging zweemt.
Om het even oi' de Staat dan wel de
halfoffieieele N. O. T. zich in Koopmans
zaken mengde, aanstonds gevoelde men
den invloed der bureaucraten. De rneu-
schen, die gebonden zijn door voor
schriften, circulaires, reglementen en
beschikkingen, die geen begrip hebben
- zelfs geen begrip tvenschen te hebben
blijkbaar van de eischen der praktijk.
Bureaucratie, die niet begreep, dat een
koopman zijn boeken, zijn correspon
dentie, niet open kan leggen, zijn
zakenrelaties niet kan toevertrouwen aan
hem, die morgen een concurrent kan
zijn. Bureauoratie, die niet vermocht
in te zieu, dat voor een koopman tijd
geld is en dat een consent, in Februari
aangevraagd, in April of Mei waardeloos
kan zijn en zeer vaak waardeloos is.
Waar overal op dc wereld geest
drijvers de nationalisatie van kapitaal,
van handel, van beunjt'prediken, is hét
een niet geringe verdienste vande N.O.T.
ten onzent en van soortgelijke organi
saties in andere landen, dat zij de
absolute onbekwaamheid hebben be
wezen van officieele lichamen, waar het
betreft zaken te drijven.
Duur, slecht en langzaam is de
arbeid geweest, die de N O. T. praes-
teerde.
Duur, slecht en langzaam werkt elke
organisatie van overheidswege, die in
den crisistijd in het leven werd ge
roepen.
In alle branches, waar de vaderlijke
hand der overheid zich van heeft afge
trokken, kwam reeds een verbetering in
qnaliteit, in snelheid van levering tot
stand, zakten de prijzen.
Overal, waar distributiecommissies,
in- en uitvoerorganisaties als N. O. T.
en N. U. M. zicli mede blijven be
moeien, is het nog huilen. Betaalt men
veel en veel te veel, krijgt men zijn
goed met enorme vertraging en met de
grootste moeite, moet men genoegen
nemen met kwaliteiten, die ver beneden
de normale zijn.
Het lijdt dan ook geen twijfel, dat
de geheele zakenwereld een veel krachti
ger positie zal innemen tegeuover elke
poging tot overheidsinmenging in handel
en bedrijf, dan tot dusverre mogelijk
gereed liggen, om ons op to Hemen,
rasar hoor raas itssr 't leven op de
«trast cis hoele «s&d weet hst ia
dezen oog>snbiik, dat manned der
zwarte gaïel verkleed binnen hare
muren toeven. Luister eens naar dat
gewoel dat loopen ïu draven golds
mjjer is gaas mo;*ifjkh*id, dat wij er
nu tasseheD door zouden konten,
zonder ontdek: ta worden. Ga Bitten
en besf zoo niat p.og zjjn wij vaiUg
en tgd brengt rasddeak aan dazen
stond, alt wij In den winter ta Am
sterdam a den haard zitten. Qa, ha,
ha, laat ze maar zooken, Jan Norris
is ae to vlug af geweest 't zou
toch ook jammer geweast zijn van
den knaap, als zs ham gevangen
hadden, niet waar, Mygal"
.0 Jan 1 Jsss I"
,Bah, geef niij een kns nog een
en nu zal ik verder verhalon. Dus xlt
ik en bijt mjj da lippen ton bloede,
maar verlias geen woord van 't gesprek
naast at'ê en de schurken babbelen
verder en hebben schik in bun dui
velachtig plan. Daarna drinken se
hun glazen uit, staan op en willen
vertrekken, maar worden by do deur
door eeia groot tumult verhinderd.
Hier wordt n.l. een jongen, gezeten
op de schouders van twee kerels
bitnetigadragon, en, als 't volk in de
gelagkamer hem ziet, wordt er luide
was. Men had immers nooit de proef
genomen met de nationaliseering van
handel en bedrijf, waarmede de socialis
ten van allerlei slag zoo dwepen. Als
men er zich tegen verklaarde en zeide,
dat overheidsbemoeiing nooit iets kon
worden, werd die bewering met schouder
ophalen ontvangen. De socialisten be
weerden, dat het vrel zou meevallen in
de praktijk.
Welnu. Niet alleen ons land, doch
de geheele wereld heeft nu eenige jaren
lang de proef kunnen nemen met de
overheid als voortbrenger, vervoerder,
verdeeler van goederen.
Vermoedelijk zijn de personen, die
geheel of gedeeltelijk in naam der over
heid ons economisch leven regelden,
zeer tevreden over hun eigen praestaties
en over de manier, waarop zij zelf die
moeilijke jaren zijn doorgekomen.
Maar wij gelooveu, dat die tevreden
heid tot hunzelf beperkt is en dat heel
de rest van het land een krachtig „neen"
zal doen hooren tegen elke poging der
overheid om zich voortaan te bemoeien
met dingen, waarvan zij geen verstand
lieeft.
De N. O. is een der organisaties
geweest, die ons het krachtigst bewijs
dier ongeschiktheid der bureaucratie
voor het praktische leven heeft ge
leverd. En dit is de voornaamste reden,
waarom wij dankbaar zijn voor het feit,
dat zij straks hééft bestaan.
Buitenland.
Mest ledige hzunden,
Wanneer can kleine jonge» vasw
vier jaar moeder de taaiste waken
geou reden tot ai te groots ontevre
denheid heeft gegeven, mag hij als
't kermis is iets uitzoeken uit da tent,
wan- het kinderspeelgoed, in bonte
kleurenpracht de kleines toelacht es
aanlokt, omdat h{j zoet gawwut is.
Ta voren denkt het kind ar al over
b'a wat het kiezen zal, maar hot kan
tot geoa besluit komen en voor de
tont gekom-;®, wsot hot in 's galmei
niet meer was zfja wsnselua waren.
Dc koopman houdt telkens wat mooiers
voor de verrukte oogsn van don
kleinen jongen, die eerst oon houten
paard grijpt, hot daarna ruilt tegen
een trompet, om taaelotta het v&n
solfrjjdend antomobieletja te riemen.
Bfj 't naar hols gaan vraagt het kincj
.Moeder, waarom konden wij niet
allee koopoa?"
Deze kleine jongen is verstandiger
dan Belgié, dat maande do geheele
tent met economisch an auEaxlonnis-
Siseh speelgoed ca kunnen leegplun
deren; omdat het zoo -ioat' tegen
do Duitsehars had gevochten, waartoe
het verplicht was door de verdragen
die het als onsjdlge mogendheid had
gesloten. De masst overdreven eischen
worden gestold.
Men strekt» do begrerige handen uit
naar het grondgebied van een land
dat mot den oorlog niets Se maken
had gehad en v.-rspoelde daardoor de
sympathie van dan nabuur, dia intteri
tijd mat bewondering de wijzo waarop
oen klclu volk zich weerde tegen een
overmacht, gade slosg. Dat de eischen
betreffende ZetuwsahiVlsssderen en
Limburg niet zjju ingewilligd door do
conferentie, was ta verwachten, waar
ra lijnrecht ingingen tsgsa da voor
naamste principes van den volkeren
bond, gezien voorts da goede ver
hoer» 1 geroepen, 't Is n.l. de kajuits
jongen van do Hoop, dia alleen: vsn
do geheele bemanning zen den dood
is ontkomen en na een wilden tocht
dcor lucht sa water sar*, land is
gespeeld, lader wil hem sisn, isdar
hem spreken es «llan dringen op ham
toe en bieden hem hun bekers en
kruiken aan. M<j kocat hot echter
geraden voor, van 't slgemecne
gewoel gebruik to maken om mU
ongemerkt to vsrwQdaren. Daarom
sluip ik zoo dicht mogeiyk by
den wand langs en heb al bfjnr. de
deur bereikt, als hot ongeluk wil, dat
hst oog van don scheepsjongen, die
nog altijd gehurkt zit op de schouders
van zijn drager»,j op mg valt. Do
knaap ijkt mg s,an, al» zag bij een
•pook, hg wordt lijkbleek en schreeuwt
plotseling zoo luid hg kan.Help,
help! zie! ziel dat is ar een van!
Help pakt hem, pakt hem."
.Wie is dat? hoe? wat?" brult het
volk, terwijl het naar den jongen
kfjkt. Daar, daar, die daar b(J de
i.'.icl pakt hem, hg is het, die daar
feg de tafel pakt hem, hg is het,
die Satan van aan Watergeus, dlo
kapitein Perrazzo doorstak een van
de zwarte galei.' Nu ontstond er
eau lawaai, alsof de heelo hol losbrak
aller oogon waren op mg gevestigd,
lie wapens vlogen uit do scheeden
aiamihoaiihog war,s snede Nederland ea
Amerika Mcedn loefden en dia o ca don
steun versokordo van Wilson. Ondanka
b-.t requireeren dar HoUsadieb.» teha-
pen, waar voor trouwens een vargce-
disg werd betsaM, bezaten wg toch
nog wal eénlg' vertrouwen in des
aminonten «taaisman, die Wileon is.
Zijp. rechtsgevoel w»s voor osio de
br-sïa «va.irbofg tegenover de laüga
vingers vac oc as zuidcigko broeders.
Zcrndea da Balgen na werkelijk in
bur, hirt gemeend hebben, dat da
ccBferentle hun efschsn zou inwilligen?
Iti elk geval haoft men eens willen
zien hoever mac kon g«»o an is uit
gegaan van hot idee: .Vragen staat
vrij'. Maar wh bot oaclarsto uit dc
kaa wil hebban krijgt hst Hd op den
neus sa het schijnt oei, gevoeligs tik
ta «Jo gawasst, die nog al is aznga-
komet). Ook op flitanelesi gebied
mosuea ds Bolgsn, dat hun recht-
vaardige vsrwachtingcn zt)a teiaar.
gasti.-ld. Ws! zullen do Duitsch irs sau
Boigie in dan loop der eorstvolger.de
twee jsraa 2 V« milliard frar.es moetan
dokksn, maar het bedrag bevat geaa
enkelen waarborg ten aanzien van
dea wlsrolkaors dor marken, soodat
BwljrJS in dit opzicht ook kan bljjjkcn
to »gr. bekocht. Wel varaioids de
.ymgtlèino Siècle' dat er een gerucht
loopt, dat daiBogoicdhsden Bnlgië zul
len oatsliau vat de varpHchiingen van
eoaige iaenicgen tot »aa bedrag van
zss milliard, maar toch, men had ists
anders verwseht. Tot overmaat van
ramp scbjjnea de Belgen ook ïgat
betreft da uordoslitig dor Duitscha
koloniën achter het net ts suilen
v'ssehsa. Definitief is hier nog niets
vastgesteld.
Is het te verwoo.doron dat onze
buren met Lioogroode koppsn na
K'sbaida vaiBts'.i rondloopen Men had
Frankrijk gered ic 1914, man waa
gaw«e«S het «too-blok waartegen sia
brnta kracht dar Ouitachora opbeakts,
men fesd p»l gestaau aa botchouwds
zich nu ais da gel®ka dor groots
mogendheden. Thans ondervindt men
alwaar de waathaid van hst spreek
woord: ,Mtt giools hearen is het
kwa«d koivon elan". Da ontavradan
stemming dia or In Balgië hotsracht,
wordt hot best gekeasebotst door oor,
v.nikai in de B< uses'scha .Standaard',
waaria wordt gozsgd
.Hot is «ranvoudig, bar zoo&la wij
door oazo bondgetiooteu worden bs'
hsndsld: Geönrande vier jaren hebban
zo mot soa baitengewoKen wedjvar
Bslglë, onzen koning, ons legar, or ze
ztaatsliedan gekranst mat dc mooiste
lofreden en ouzo hoofden doen dui
zelen van de schitterendste beloften
voor do toekomst. Do plechtigate eedon
warden gezworen, dzt het zwaard iu
de schade blei zou terugkoeron voor
aleer België volledig bevrijd en
schadeloos sou gastald wesson en nu
hot ooganblik der afrekening is aan
gebroken, wordt ens geen snkele
ontgoocheling gespaard.
Wij wiüan om aiot eenmaal opwin
den omdat Gsnève boven Brussel
verkozen werd ais sstol van den
Volkerenbond Wg zouden voorzeker
voor deze onderscteding gevoelig zijn
geweest, msar veel aaide sou ze voor
de toekomst niet aan dei; djjk hobben
gebracht. Het ergste ia, dat onso bord.
genootan België aan »i!n ellende
schijnen ovev to laten, nadat hot nit
oorsake van huaae conflicten door do
Duitjehers is uitgeschud geworden an
tot in de bronnen zelf» vsn zijn
welvaart word getroffen.
Wij kunnen gerust de grootheids".
ook ik trek mijn mos, om rnfn leven
in geval van nood zoo deur mogelijk
t» verkoopen. Nu vliegsn allen op mij
aastmaar ik was liua Sa vlug, pak
de eerste de beste bank en slinger
hun die voor do voeten, zoodas velen
er over struikelen ea op den vloer
dooreen kruiper-. Van dat oogeribllk
maak ik gebruik mot een flinkon
sprong sta ik temidden van 't gewoel
Bla als een bezetoue met mijn mes
om my heen do deur is bereikt
ik ben op Btraat, achter mü hoor
ik het brullen mijner vervolgors
gelukkig, dat Ik iniju Antwerpen zoo
door en door kan. Door dik «n dun
gaat de jaehs, maar ik mislaid mfja
varvolgers door velerlei list, soo
worden zo eindaiyk hot apoor byster
on ik woet hierheen ie ontkomen, waar
men nog van niets scnSnt to weton
mijfl dierbaar sleuteltje opent voor
my een welbekende huisdeur en
hier ben ik gored, om jou te redden
lieve Myga, lieve bruid. Maar inister
toch eens, ze geven de hoop nog niet
op, don Geus to hangen voor den
drommel, hoor maar, 't heel® garnizoen
komt waarachtig op do been wel
veel eer voor mjj, mijne heoron 1 MJn
slleronderdanlgsten dank daarvoor,
hs ha hal*
Lachend luisterde Jan Norris, doch
Myga luisterde sidderend naar 't leven
druomsn, wanrmede eeoige kram sir,
vms goedkoop patrioiisme rondleuren,
laten varen. Maar wat wij nic- kunnen
ontberen, dat s(jn de mogelijkheden
om te arbeiden en door den arbeid
ousan vroogsren welstand te her
overen.
Maar te arbeider, veronderstelt, dat
wg grondstoffen sa werktuigen bo
zitten, en mes zendt ons scbesps'.
ladingen van afgewerkte producten.
Ta arbeiden, veronderstelt uitvoer-
gelegenheden, on onsa industrie klopt
nog tevergeefs, als ongawenschse
bedelares, aan da poorter; van de
naburige groot-mogendhedan.
Te arbeiden, veronderstelt erediet,
veronderstelt een voldoende bezit om
ons bedrijf op winstgevende wljzs uit
to osfenon."
Met soo ter het Belgische blad. De
stemming is bljjïbasr verre van roos
kleurig. De koning heef', met ajjn
ministers vergaderd, teneinde ts be-
raadslagen of België het vredesverdrag
al dsn niet aal t^fcsreo. In do pare
toosea zich twee tegengesteld® stroo-
miageu. Zoo wil 'do Nation Beige
alle territoriale en fiumieiaele eischen
onveranderd gehandhaafd slee en
verlangt, dat België zich terstond
van do vredesconferentie aal tsrugs
trokken. Het blad maldt zolfs, dat
do ministerraad daartoe heeft besloten
en dat Vsa der Velde naar Parijs zou
sgn vsrsiokkoa om da Belgische af
gevaardigden ta gelaste:" niet te
tcoker.en. Zou hof blad hier niet voor
zekerheid aannemen wat het gaarne
wenseht De .ESoile Baigs' tenmin
ste, ontkent dat de govoltaaohSigdoE,
indien zjj geen voldoening mochten
erlangen de coafereatio zouden ver.
laven.
Voor zekere kringen schijnt dus
hes voorbeeld van 'Italië aantrek
kelijkheden te "oesltien, on dringt men
aan, het voorbeeld van Orlando's do
putatie to volgen. Het Belgische bloed
Is echter eenige graden koeler dan
het Italiaansehe, en dit temperatuurs
verschil kan voldoende zijn om België
ts bewaren voor een onberaden slap.
Ook verwachten wy signor Orlando
spoedig weor terug in Versailles. Hat
echynt alleen maar do vraag te ajjn
wis het eerst de hand tot verzoening
zal uitsteken, Orlando of da confe
rentie. Da Italiaan brengt Marianne
reedt een serenade op de gitaar welke
do Temps hem in de hand drukt.
Tegenover een vertegenwoordiger
van dit Baryrchffl blad liet hS zich als
volgt uit
,Ik geef mQ rekenschap van ds
outzagiyko moeilijkheden, waarin zich
ons volk ea onze regeering bevinden
en Ik weet dat een zoo tragische
moeligkhcid als de onze ds oorzaak
is van eenige maasingsveraehiUen van
den laetsten t(jd, doch ik heb het
vertrouwen ast Frankrijk In sjjn
trouw® vriendschap een duidelijk
woord sn een gelukkige formula zal
weten te vinden, die alle geschillen
uit den weg zullen ruimen en allen
in staat zal stellen om binnen
enkele dagen het materieels au vooral
het moreele resultaat ts verkcggen
van vier jaren offsrvaardighcid, smart,
hoop en gomeecschappaigké zegepraal.
Zal Marianne haas' voordeur openen?
Da afgevaardigden der Entente nu
Duitscha gedelegeerden ter vrsdasi
conferentie hebben hun volmachten
gewisseld. Het is san staande receptie
geweest. Gaan de Franschan, wier
welIevendheidtfcunsS esn tweede na:
op straat.
.0, Havo J«a, ben je sr wal sekar
van, dat niemand je hier heeft zien
binnengaan? Hoor toch, 't heelo gewoel
en geraas komt hierheen o God,
kjk eens uit hat vanster fakkels en
speren Jczue, daar bonken se si
op dc deur za zoskon je, barm
hartigs hamel, bescherm ons ver
loren, verloren I"
De hulsdeur sprong opeu en men
scheen binnen to dringen.
Jan Norris perste do tanden op
elkaar en greep naar s<jn wapen.
.Bedaard, bedaard het is niet
mogeljkl Bedrard, Myga.'
,Ze komen, zo komen," gilde het
meisje. ,Zjj bestijgen ds trap reeds,
ïj zullen je vinden. Jan, Jan, laat mi)
mot jo sterven."
De jonge Geus was zoo bleek als
een dood®.
,Zou ik je door onvoorzichtigheid
zoo Iq gevaar gebracht hebben, Myga
Dat sou toch verschrikkeiyk zgn. By
den eed dor Geuzen, daar stormen za
de trap op. Myga, o Myga 1
.Laat my met j» stervan Juni'
■nikte het jonge meisje, zich aan da
borst van haar bruidegom werpend.
(Woedt vervolgd.)
i
