N°* 46. Donderdag 17 April 1919 1669 jaargang. 3 FEUILLETON'. DE ZWARTE GALES. "aambeiem. COURANT DirecteurrstrBarnevsld. ADVKBTENTJËN van 15 regel» 75 cent, elke regel meer 15 coat. Driemaal plaatsing wordt tweern»»! berekend. Familieberichten 10 regels f 1,50 Tijdelijke toeslag 20 o/g. Bewijsnummer» 5 cent. Advertentlën worden aangenomen tot 12 uur «ooirnaiddasg». ABONNEMENT Pi'Sè per kwartaal, in doe» f 1,25 bnlten Goec f 1,40. Afzonderijke nommers 5 cent. Verschijnt: Maandag-, Woensdag en Vrijdagavond. Uitgave Nanml. Venn. „Gocscfce Courant". Bericht. Wagens het Paaschfesst zal de „Goasche Courant" op Maandag 21 April niet verschijnen. Men wordt verzocht mat adver- tentiën voor dat nummer daarmede rekening te houden en deze zoo mogelijk voor Vrijdag 18 April, 12 uur, op te geven. is u i t e n 1 a li d. Oe geheimzinnige X. Wet een prachtige eigenschap Is voor eau bioscoopfilm vt-n eaaige kilometer» lengte, !o «on alierooge lukktgtto voor een cucfaroniio en nog wal sou conferentie die oen vredo zal bmigeu. Al dadeiyk hulde aQ sieh In can waas van nsheiiBZianlgheid ec dogaB.BE dlo hoopten dat au voor hes eerst oese gebroken sou worden met den sleur der eeuwen, dat tn het openbaar onder hot oog der volkeren zou worden beslis: over de toekomst van de wereld, die kwamen bedrogen uit. Keeds terstond werd tegen d® bclotte van Wilson in, da toegang aan d® pers, die als tea zwerm was Kcargcatroken op Part)», ontzegd. In de meeat» bladen verscheen eeu nxuwksurlgs beechrgving van het inwendige der saai wtar de hooge etaatsliedeu hun besluiten wikken en wegen als op eeu goudschaaltje, zalf» de eioolen waarin zich de beared neertTsiden, de inktkokers cti de pencehouders, over a! die doodc din gen verschenen lange berichten, maar over de lovende woorden dia werden gesproken en over het resultaat dier woorden, over wat daaruit werd ge boren, over de verschillende ponten vaa het vredesverdrag, hoorde do mseechheid niets. Wanneer de jour, nalistesi in het hooge vertrek ver schep an, waren de diplomaten ge vlogen «si do stoelen waren leeg ea de secretaris dlo dn pers rondleidde, antwoordde op de nerveus gestelde vragen met eaa ondoorgrondsifkeii glimlach. Toen werd een ander middel gezocht om wat te weten Se komen. De vertegenwoordigers dar groote mogendheden werden met groote hard nekkigheid als het ware belegerd en door een enkele gelukkige geïnter viewd. Maar op alle vragen werd een antwoord gegeven dat afl uitstek diplomatiek, en dus voor een gewoon menseh inhoudsloos en onbegrijpelijk was en wacr spoelde om de lippen der vredesapostelen dat mysterieuze glimlachje. Toen Wilson in Parijs aankwam, viel dadeljk op zijn glimlach. Maar de verwachting dat de Amerikaansche president zou spreken over de vorderingen van het vredesverdrag, is niet bewaarheid. Dit geheimzinnig gedoe, doei denken aan do wijze, waarop in de oudheid de priesters aan hun volk de toe komst voorspelden. Zy trokken zich dan terug in het heiligste van hun tempel, waar gtan .profane sterveling hen kon ziet: of hooien. Wat za daar deden, niemand wist het. Of za daar sliepen op een bed van rozen, of ze do ivoren dobbclsteenan rolden in eon gouden beker, of zs ingespannen tuurden cp de geheimzinnige toekans dfe han voorvaderen in het was, uit gestreken op houten plankjes, hadden gegrift..— geuu menseh die het fijne van da zaak wist. En als dan na dagen de priesters zich aan het ge Geschiedkundig verhaal. Naar het Duitsch door B. BQERMA. Het was do eerste keer, dat deze Bomaanscho roeivaartuigen, waarvan zich tot op dien stond alleen de volkan der Mlddellandsehc Zee haddon be diend, zich in zoo Noordelijke sesëia vertoonden. Hierdoor laat het zich verklaren, dat in den eersten tyü zelfs de dappere, niets ontziende Zeeuwen den schrik van het onbe kende gevoelden voor deze Italiaan1 sche galeien, die als reusachtige watertorren met honderd roeipooten de golven sloegen. Dus maakte Federigo Splnola aan vankelijk goede zaken en viel menig rijk geladen koopvaarder, menige arme vieschersboot ln zijne handen tot de Zeeuwen van den eersten schrik waren hekomen en het waagden, den vijand driester in de oogen te zien. De Generale Staten rustten een taii Ijk eskader uit en nu werden in een heet gevecht niet alleen een groot doldig wachtende volk vertoonden, dan krulde een lachje de hoeken san hun dunne lippen. Enkele kruimpjes vallen van den tsfel dor conferentie en wordoa naar stig vergaard en aan het publiek voorgaf,at. Het nieuwe words omge draaid, en nog aan» weer gedraaid, van alle kanten bekeken s- hsrkauwd en soodoentle verflauwt tenslotte de belangstelling. De kwelden van het Saar bekken, den linker Bymosver, Dsntzlg, za sjn allen uitvoerig be spreken, al voordat aangaande desa zskeu een definitieve beslissing ter conferentie was genomen. Thans schijnt het vraagstuk oa&gaaudu de wijss van beheer van het Saarbekkeia door de Frarrehec slja beslag te hebben gekregen. D« correspondent van de .Daily News* meldt tenminste ,Hoe onge!oof«l§k hel ook moge lïkea, schijnt ton aanzien van het Saar-dal thans een definitieve regeling bereikt to zijii. Frankrijk, zoo la »u bepaald, sar het eeuwigdurend recht krijgen, oei daxr kolen vandaan te halen. De waards ervan zal ge schat, en ln mindering gebracht wor den op do sehadovergoedlag die Duitsohland betalen maat. Het gebied in kwestie zal geheel van Dnitschiand gescheiden worden en een soort van autonomie kragen onder da snuplciën van hst volkeren verbond, Waarby Fraakr?k, «aar verzekerd wordt, een overwegenden invloed ln bet beatuurs- lichaam sou hebban. Ns verloop van vijftien jaar zouden de bewoner» over hun eigen toekomst door een plebicit beslissen. Sier te Parijs neemt men aan, dat zij ervoor zuilen stemmee om Frsttgoh ts worden en dat, aan gezien de mgoea zelven in F.-antch bezit zullen synalles ais eon bus zal sluiten. Niemand breekt er zich achter het hoofd over, wat er most gebeuren, indien, zoosls waarschijnlijk is,, de menschep or zich voor zullen verklaren om weer DulMche burgers te worsen." Maar, vragen wjj, de vrede, wat Is or bekend van het vredestructaat. Waarom wilt gij, diplomaten, ons daarover niet inltchten 1 De vrede 1» voor de goheele mansohheld vac het uiterste gewicht, en reeds nu vaart er een gerucht door ds landen, dót Dultichland alle voorwaarden in hun geheel zal hebben aar. te nemen of te verwerpen. Waarom gaat gij weer uit vaa het oude standpun t, wfj zullen over u oordeels», doch buiten u om Waarom wordt Duitsohland buiten de wet gestald Een versche prooi waarop de pers zich zal kunnen werpen is het nieuwe ontwerp san den Volkerenbond, maar het vertoont te veel overeenkomsten niet het oude dan das er lang bij kan worden stilgestaan. Wel eigenaardig ls het dat de conferentie begon, mat vrat het einde ver, haar taak had moeten ego. Went zoolang de vrede niet is goseekend kan er immers onmogelijk sprake z(jn van een volkeren bona Zoolang do bepalingen var, het vradestraotast niet bekend sjja kunnen de centrale mogendheden niet tot den Bond toetreden, en wat is een Volke renbond waaraan twee der grootste landen vaa Europa ontbreken Bovendien, het ontwerp dost zijn naam allesbehalve eer asn, het heeft meer van eeu overeenkomst tnseehen enkelen tsgen anderen, in casu de ceutralen, dan van een werkolljjkon bond tusschen al!e volkers;,.. Eu dat sou het toch moeten zijn. Vreemd aantal der vijandelijks kepers ver nietigd, raasr zelis word een dor verschrikkelijke geleien buit gemaakt. Io triomf werd het markwaardige schip snaar Amsterdam gesleept, hier naar dit model een soortgelijk vaar tuig gebouwd en toen 't klaar was, met ds moedigste harten en handen bemand. Dreigend zwart was zijn kleur en gauw genoeg werd de zwarte galei voor de Spanjolen en den admiraal Splnola de schrik der zee. De speculatie van den Gennees droeg nu niet meer zulke goede vruchten als in 't begin. Dus was de zwarie galei geen geestenschip, geen spookschip, maar een ding van hout en jjsar en zijne bemanning was geen geestsnsehaar. Wezens van vleeseh en bloed klommen in de touwen, kaasde» en richtten de zeilen, laadden de draaibassen, staken de ionten aau en enterden da vijande lijke schepen onder den uitroep .Liever Tarksch den Paapsch Op de pleinen en in de straten van de groote handelsstad Antwerpen was de zwarte galei hat onderworp van drukke gesprekken, en ieder trachtte iets naders en nauwkeuriger» te weten aangaande het gerucht, dat de Zeeu wen het prachtige roeischip, de Hoop, gisterennacht in de lucht hadden laten doeï in dit ontwerp a*u een bepaling aangaande de Duissche kolociëo, welke in het talang der beschaving zull»n worden bostnurd door staten, dia tot dit doei worden gekozen tot muisdat&rlssao vss dao bond, welke bet algemeen toezicht zal uitoefenen. Wjj vragen, alt naam vaa welke beschaving? Va® ds beschaving der blokkade politiek Weo dan de in boorlingen dier kolociè-). Ia leder geval 1,; dit eon bepali«sg die zuiver thuis hoort in het vredesverdrag, het is aeu punt waarmede b.v. do neutrale mogeudaeden die tot don bond tos (roden, absoluut niets te makeu hebbes. Wet weten wij van den vrede? Het «enige wat de laatste dogen is gebleken, Is ds orasalghdd die or bestaat tusscheu Amerika en Ecge land aan den eeaon en Frankrijk aan dan andoren kant; naar aanleiding van d» overdreven oisehen van Clo- menceau. In het land van dsn dollar is men zich van dat gebrek aan samenwerking volkomen bewust. De .Daily News* verneemt uit Now- Tork het volgende ,It verneem uit goede bron, dat de president bozig is to Parjji don «trljrt voor ware democratie te winnen de aard van hat luidruchtig verzet, waaraan hy blootstaat, wordt be schouwd ais can bewijs daarvoor- Ds houding der Frauschen wordt met kalms aandacht gadegeslageneit ofschoon de Amerikaansche pers oen houding van waardige hoffeijkbeld bewaart, blijft het feit bestaan, dat allo panjjan genoodzaakt worden hun gevolgtrekkingen te maken". Bovssistaacd bericht geeft aan Frank rijk een ernstige waarschuwing en er bestaat e«n neigieg doze tar harte te nemen. De stemming der Parljttsfao bladen verandert en wordt milder. De ijskorst vaa egoïsme, die de borst van het Fransehe volk beklemde, vangt aante smelten. De Humaslté begint een hoofdartikel met de volgende woorden: ,Nu met het Pruisische mi litarlsma is afgerekend, tracht het FrstUBche militarisme zich do over winning ton ou.te te maken', en schrijft varder dat do toevoeging van het Bsarbefcken aan Frankrijk air eea onwaardige verkrachting van het Kslfbepaliagsracht der volken moet worden verworpen. Dergeiyke uit lating eu z{jn ïackecend en toonen aan dat men ia Fra*kr8k op den goeden weg geraakt die leidt naar verzoening. Maar de vrede, do vrede?, In opperste spanning kan do menseh- held ln afwachting zijn van de ver lossende woorden die een einde zouden maken aan de vlor gruwelijke oorlogs jaren. Een bigde boodschap had moeten opklinken uit de lichtstad aan da Seine. De mensehan gevoelen teleurstelling in zich opkrimpen, de spanning verslapt ea maakt plaats voor een loeme onverschilligheid. Ook op d® conferentie wordt sleehts men- schenwerk verricht en dit is als zoo- danig onvolmaakt. Maar één oogen blik heeft de warold gehoopt dat b,es goed sou zlln Toen da sluier der geheimzinnigheid nog niet was neergclaion en den toe- komstigen vrede onttrok aan het oog der mcnschhcid. Hat nisuwe üsitwerp-Arbeidswet Het ontwerp der nisuwe Arboidswct, dat 95 artikelen telt, is thans by de Twseda Earner ingekomen en da be geleidende Memorie van Toelichting geeft niet alleen de redenen welke den minister noopten dit ontwerp in springen. Langzamerhand echter -werd hot avondeen dichte nevel nteeg op uit de Scheids en verspreidde zich over de gehcela stad. De lichten aan da kado gave» door den damp een rootu zchtig schijnsel; van het touwwerk der Androa Dorla, die dicht onder de muren en hulzen aan de kade voor anker lag en op welker dek kapitein Antooio VaUoi, oen jonge man van nagenoeg dertig jaar, in z$n mantel gewikkeld heen en weer liep, vielen druppels naar beneden. Met zacht geklater bespeelden da golven der rivier den scheepsromp en van de kade en uit de stad gonsde nog het doffe gewoel van do werkzame en y vurige bevolking. Juist toen de kapitein voor een oogen blik zijn wandeling staakte en naar de lichten der stad, dia boven de muren schemerden, staarde, vor< schoen plotseling aan zijn zijde zljrt luitenant Leone della Kot», een vriend zyner jeugd uit de Strada Glulia, dia, terwyi hem de band op den schouder legde, vroeg .Zoo in gedachten Antonio De aangesprokene keek verschrikt op. ,Ab, bon jij het Leone Nu, weet je iets naders omtrent het voorge vallene te dienen, maar geeft tevens antwoord op vele vragen welksnasr aanleiding van het vraagstuk der wettelijke be perking c»a doo arbeidsduur kunnen worden gesteld. Indceling e.n arbe.idndu.ur. Het octwerp onderscheidt acht soorten vaa arbeid, n.l. arbeid in fabriek?a aa werkplaatsen, in brood- bsAkerij in, lo wlakel», kantoren, apo theken, ln koffiehuizen en hotels, in vevpiaviEgsinriehtirjgBn en arbeid buiten genoemde inriob'.tngeE. Omtrent dor arbeidrdour ls bepaald, dat deze sis regel la fabrieken, werk. pissteen en Ir. kantoren acht uur per dag zal zijn, daar buiten tien uur per dag. Daarnaast wordt voor den arbeid ip fabrieken ei werkplaatsen en ln kan toren de 45 urige, voor anderen arbeid ais regel de 55 arige arbeidsweek in gevoerd. Deze scherpe sehnldlag vindt Jtljri oorzaak Sn hes verschil in loten, tiieit van den arbeid in da verschil lende bedrUrci!, alasnedB in hot «1 of niet geregeld doorwerkea tntschen aanvang en einde van den werktijd, Overgangsbepalingen. Voor bepaalde fabrieken en bedry ven kr,n da minister overechrydtag van der, msziutum-arbaidsduur mot ten hoogst® één nnr per dag en vji uur per wssk toestaan, echter gedurende niet langer dan 2 j?.sr na het in war- king treden der wet. 8$ «lgemeenen maatregel van bestuur kan worden vergund, voor biet langer den 4 jaar tra das tijdstip, dat arbeiders in be paalds bedrSvea tan hoogste 2 uur per dag en 10 uur per wsek langer werken dan in dan regel geoorloofd 1». Het ligt in do bedoeling der regee- ring dat van de hier gegeven bevoogd- heden slechts bü dringende noodzaak wordt gebruik yema.kt. en niet. dan nadat de Hooge Baad van Arbeid is geboord. Niet toepassing van de wettelijke regeling. Buiten de regeling van deze wet Ie ln verband mat den vsrelsefiten spoed ds arbeid vaa die groepen vau arbei ders gelaten, wier arbeidsduur reeds than» krachtens speciale wetten is beperkt, alsmede de arbeid van een belangrijk deel van hef spoor on tramwegpersoneel, daar de mi;.later meende de Staats bemoeiing aangaande de veiligheid van het verkeer en var. de nrbeldersbeschermlng nist te moeten scheiden, voorts de landarbei ders en dienstboden. Nachtarbeid. Voor jeugdige personen houdt ds wat ®bb volstrekt varbod van arbeid ln de meeste onder de wet vallende bedrijven ln, aangezien de minister van oordeel was dat voldoende nacht- sust een onafwijsbare eisch is voor hef opgroeiend geslacht. Voor vrouwen zal Eoodwsfgeü arbeid slechts toege staan kunnen worden in haring spetergen. Voor mannen is Macht arbeid alleen toeffelaton ln geval van technische of msatsehappelllkc nood zakelijkheid en dan neg alleen in een drie- of vierploegoastelsai, wastbS do ploegen bcurteliEKO Ja hst aachtge- deelto werker. Daze regaling goldt niet voor nachtwakers. In brood- b«.kkc>jjaa is nachtarbe d slechts ge oorloofd in den nacht voorafgaande aan den wekelykschen rustdag en aan algemeen erkende kerksiyke en plaatseiyke feestdagen. Op de overige dagen is nachtarbeid verboden tnesehen 8 uur de* namid dags en 6 uur des voormiddags. Deze uren zijn aldus gestold omdat een ,Js I maar heiaas een Zeer slechte tg ding. De admiraliteit heeft van fort Li-ifkanshoek bericht gekregen wat vermoed werd, blijkt waar te sfln de Eaporania is mat man an muis naar don kelder. Alleen de kajuits jongen is bij fort Bath op een leege waterton lovend aan wal gespoeld. Toon hebben de keilers luide vreugde kreten aangeheven en de Zeeuwsche vrouwen ondar ons gezegd, Antonio, afziehteiyk laeiyke schepsels heb ben den jongen droge kleeren aan getrokken ou haai met een fijn compliment hierheen, naar zyna Kx> eellentia, den gouverneur, gezonden. Ook daar boven op de citadel li hg geweest nu, do admiraal zal wel spoedig van zich laten hooren.' .Dat geve God," riep de kapitein van do Andrea Dorla, terwijl hij spijtig met den voet op het dek stampte. .Leone, 't verveelt my, hier zoo werkeloos voor anker te liggen." .Werkeloos?" hervatte lachend de luitenant. ,Ik zou toch denken, dat wy dan tijd, dien we hier voor anker lihgen, niet zoo geheel en al onge bruikt hebben laten verstreken. Corpo di Bacco, wat grootsoho verovering heb ik niet gemaakt op de dikke Signora, in de taveerne «Het wapen van Alcantara. Antonio, ik verzoek Sng-ezonden Mededeeliag1, Ds Aambeien zalf van Apotheker BOOM geneest spoedig in- en uitwen dige Aambeien, zoowel blinds aio bloedende. Hes jeuken houdt binnen enkele dagen geheel op. Verkrijgbaar in da measto Apotheken en Drogist- winke!» en te Goss bij fa. GEBB, MUL DER. vroeger aanvangsaui' voor do kleinere bakkerijen d» mogelijkheid sou Behap pen om in vrij groots hoeveelheid tegen het ontbijt versch brood gereed te hebben, wat aan het kleine bedrijf een voorsprong sou geven boven hot grootbedrijf. Echter mag op Zaterdag br-kkaraarboid worden verricht tus- schen 4 en 6 uur des voormiddag». Zondagsrust. De minister is uitgegaan van de meaning dat voor noodZKkeljjken arbeid op Zondag voldoende volwassen arbeider» beschikbaar zijn en heeft dus een verbod gegeven voor jaug-' dige personen. Uitzonderingen kunnen by alge- meenen maatregel van bestuur worden vastgesteld. Nagenoeg geheel wordt de arbeid van vrouwen op Zendag in fabrieken en werkplaatsen verboden, en behoudens uitzonderingen eveneens voor mannen. In apotheken, koffiehuizen est fcötels wordt aan maanon en vrouwen per week een onafgebroken rusttijd van 36 nur verzekerd, welke tgd oen zeker aantal per jaar op Zondcg moet vallen. De Zondagsrust ln winkels en verplegingsinrlchtlngen Is niet hy de wet gewaarborgd, wél daarentegen die ln broodbakkerijen behalve Israëlietiieha. De vrije Zaterdagmiddag. De mlniater heeft in de wet bepa lingen opgenomen, welke ertoe zullen leiden dat jln vela der onder de wet vallende bedrijven de vr{|a Zaterdag middag of een daarvoor in de plaats tredende vrije middag wordt fes, gekend. Het ingrijpen van den wetgever ten aanzien van de wijze waarop de arbei' der zijn vrijen tijd zal besteden. De mogelijkheid bestaat dat de ar beider in ifjn vrfjen tijd karwoiwsrk gaat verrichten in concurrentie met zyn werkgever, dat hjj voor zichzelf gaat werken en niet zijn volle arbeids kracht ten bate van den werkgever aanwendt en dat twee werkgever! overeenkomen beurtelings een groep arbeiders in hun onderneming te la ten werken. Voor dit laatste geval heeft ds minister een voorziening getroffen, overeenkomstig art, 6, 5a lid, arbeidswet 1911, hetwelk voor dea tweeden werkgever een verbod bevat om arbeiders welke rseds bjj een werkgever gedurende den wette, Ijjfc VüBtgeiieldnn t{d hebben gewerkt, in dienst te nemen; ten aar zien van de eerste twee bezwaren stelt de minister zich op het standpunt dat de werkgever voldoende sterk staat te genover dan werknemer om hiertegen zelf maairogelen te kunnen treffen. Bijzondere bescherming van vrouwen. In tegenstelling met de arbeidswet 1911, die de bevoegdheid der Kroon om by clgemeanen maatregel van bestuur voorschriften te geven om trent maatregelen van gezondheid en veiligheid voor vrouwen beperkt tot je derhalve „Ach ja, jij neemt het leven ook zoo licht op Leone," zei de kapitein mot oen zucht. ,Wea my," lachte da luitenant, .vriend, apr-ar my die verzuchtingen en kyk my niet zoo hopeloos wee moedig aan. Zie liever eens in da rlohting die ik met mijn vinger aan duid daar, zie, dat licht dasrover den stadomuur in dat hoekvenster volg mijn vinger toch zie je het? Wel Antonio, Antoniootje, kapi tein, kzpiteintje, wie woont daar? Zeg erels, wis heeft hedenavond dat lichtje aangestoken? Is het niet het liefste kind, dat dit Noordeiyk land ik zou evengoed kannen zeggen, dit Noordeiyke moeras ooit, zoolang het hier regent, en dat moet, naar 't mj voorkomt, al heel lang sjju, heeft voortgebracht? En ie niet Antonio Valani, kapitein van dit goede galjoen Andrea Dorla, met ïyf en ziel onder worpen aan de blauwe oogen en de blonde vlechten van deze schoon® Vlaamscho? alweer ten zucht? „Antonio, je bent toch e:n al te zwaar tillende makker." Verstoord wendde do kapitein zich af. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1919 | | pagina 1