Dinsdag 8 April 1919. 106" jaargang. Een motiveering der 8.D.A.P. en ABONNEMENT Prijs per kwartaal, la Goes f 1,25 buitea Goes f 1,40 Afzonderlijke nommers 5 cent. VeraehjatMaandag., Woensdag- en Vrfdsgavond. mm Uitgave Nsaml. Tann. „Goesehe Courant'' Directeur): O. W, ran Barneveld. ADVEBTENTIËN tras 1—5 regelt 75 cent, elke regel meer 15 eent. Driemaal plaatsing wordt tweemaal berekend. Familieberichten 1—10 regels f 1,60 Tijdelijke toeslag 20 0 Bewijsnummers 5 cent. AdvertentiSn worden aangenomen tot 12 uur voormiddags. Bij dit no. behoort een Bijvoegsel. Toen in November dorr den groot en leider der S.D.A.P., den heer Troelstra, de opzienbarende woorden tot de regee ring werden gesproken, waarin hij dreigde met het overnemen van de macht in den Staat, terwijl hij de regeering waarschuwde, dat zij niet zou kunnen vertrouwen op het leger en de vloot, beriep hij zich daarbij op vde noodzakelijkheid 'en onmisbaar- heid", eu gewezen op het ongemoti veerde van een dergelijk optreden in een Slaat, waar de meest democratische vorm van kiesrecht bestond, gaf hij daarover de verrassende mededeeling ten beste, dat het niet op de quan- titeit, maar op de qualiteit der stem men aankwam De heer Ti'öelstra heeft daarna, voelende dat hij te ver was gegaan, getracht aan zijne woorden een andere beteeKeiris te geven, en verklaarde liet woord Staatsgreep niet te hebben ge bruikt en van geweld afkeerig Ie zijn. Hiermee heeft hij zich de veront waardiging van de burgerlijke partijen en ook van de S.D.P. in de Kamer op den hals gehaald. Deze laataten hebben deze wenaing van den voorman der S.D.A.P. zelfs zoo stuitend gevonden, dat zij zich van dat oogenblik af hebben herdoopt in „communisten," teneinde zelfs in den naam niets gemeen te hebben met de andere roode broeders. Sindsflen is van Sociaaldemocra tische zijde steeds de voorstelling ge geven, alsof deze episode van veel minder beteekenis was geweest dan door de andere partijen werd voorgesteld, en alsof dit voorval alleen zoo was opgeblazen om het uit te buiten als een schitterend propagandamiddel. De heer Oudegeest, die hier verleden week heeft gesproken, gaf aan deze geschiedenis weer een dergelijke uit legging, waarbij hij, hoewel afkeerig van elke poging om ïich op onwettige ^ijze van het gezag meester te maken, zich toch de vrijheid "van handelen voorbehield, wanneer onverhoopt een revolutie mocht ontstaan. Geen wonder voorwaar^ wanneer wij zien hoe de congresmotie van het Partijbestuur der S.D.A.P. voor revolu- tionnaire situaties, de mogelijkheid, dat niet andere dan wettige middelen getracht zou worden de politieke macht te veroveren, vastknoopt aan de overweging of hiervoor voldoende steun zou te vinden zijn in en buiten de arbeidersklasse. Hier kruipt dus de revolutionnaire aap- weer uit. de sociaal-democratische mouw. Veel verbazing zal dit niet hebben verwekt. Maar toch is het nopdig, dat daar voor motieven worden aangegeven, en die vinden we in het dagblad „Het Volk" dan ook. Men heeft aan die zijde begrepen, dat de inoti^eering van«den lieer Troel stra, die hierboven is aangehaald, niet meer opging, en geeft nu een uit legging, waarom een volgens algemeen stemrecht bijeengeroepen regeering geen getrouw beeld behoeft te geven van den volkswil op een meer .of min ver wijderd tijdstip van die verkiezing. Het blad schrijft „Men kan met den demokratischen schijn ook den wil eener minderheid handhaven. De uitingen der parlemen taire demokratie kunnen langzamer gaan dan de ontwikkeling van deu wil der vólksmeerderheid. En zelfs kwnnen zij dat niet alleen, maar zij doen het ook. Aan het einde van een parlemen tair tijdvak is de wil der volksmeerder heid nagenoeg steeds een geheel andere geworden, dan zij in de parlementaire demokratie tot uiting komt. De daarop plaats hebbende nieuwe verkiezingen toonen dan die verschuiving van den wil der volksmeerderheid aan en het nieuwe parlement is dan gedurende eenigen tijd weer als een zuivere uiting der demokratie te beschouwen. In „normale" tijden kan op zulke nieuwe verkiezingen gewacht worden en dat gebeurt dan ook zonder dat iemand er aanstoot aan neemt. Maar in revolution naire tijden kan het anders zijn. Dan kan zich jnet zoo groote snelheid een wijziging m heid voltrekken en die volksmeerderheid kan zoo groote en dringende belangen te verwezenlijken hebben, waarvan de parlementaire meerderheid, afspiegeling den wil der volksmeerder- nog van den wil der vroegere volks meerderheid, niets weten wil, dat hand having van de heerschappij der parle mentaire meerderheid slechts in schijn een dienen der demokratie zou zijn en een verovering van de politieke macht voor de nieuwe volksmeerderheid met andere dan wettelijke middelen, een revolutie dus, de werkelijke demokratie uitmaakt." Wij moeten toestemmen dat deze vorm,, om aan een onwettige daad een schijn van recht bij te zetten, zeer handig is gevonden Alleen zouden we willen vragen, wie de groote gedachtenlezer is, die ons op een dergelijk moment vertrouwen ge noeg inboezemt om aan zijn conclusie niet te twijfelen. Zouden de meesten er uiet de voorkeur aan geven om op een dergelijk critiek oogenblik, langs den weg der stembus te zien uitmaken, of het groole medium zich ook vergist Hebben we niet gezien hoe de heer Troelstra zich in hel juiste oogenblik heeft vergist, en zou dat niet nogmaals kunnen voorkomen Stel u verder voor, dat bij meerdere partijen dergelijke mediums bestaaD, hoe kort zou de levensduur van elk kabinet zijn. Wij zien dat in de landen, waar de revolutionnaire theorieën in praktijk zijn gebracht. Wij gelooven dan ook niet ver mis te tasten, wanneer we aannemen, dat het mediutn-Wijukoop aldra eveneens onverklaarbare stroomingen zou voelen, die hem de zekerheid gaven vau e.cn Communistische meerderheid, waarvoor de sociaal democratische regeering moest wijken. Zou deze laatste de consequentie harer theorieën dan aanvaarden of zou zij dan de zuiverheid der openbaringen van dat medium in twijfel trekken"? Wij gelooven het laatste. Maar welke reden hebben alle andere partijen dan om aan de juistheid d«r zoo geheimzin nig verkregen wetenschap der S.D.A.P. niet te twijfelen Welk een treurig verschijnsel is het, dat deze machtige organisatie, tot der gelijke drogredenen haar toevlucht moet nemen, om aan' de consequentie van haar eigen theorieën te ontkomen. Buitenland. Een streep door de rekening. Het beeft er ellen ichijn fan dat de Fran tichen hun droombeelden over san reusachtige schadevergoeding, aan Duitsehland op te leggen niet verwezenlijkt zullen zien. Als eon tfjger lag Ciomsneeau gereed om op bet slachtoffer toe te springen en bet de laatste druppels bloed utt bet uit geputte lichaam te zuigen, en nu bebben Wllaon en Lloyd Gcorga hem duideiyk gemaakt, dat bet niet aan ging hst: Wee den orerwonnene,tot bet uiterste door te voeren. Al de Frastcha eisehec, die een onbahoorljjkeu omvang vertoonden, werden ter conferentie zoodanig ge reduceerd, dat zo tenslotte schimmen waren van de oorspronkelijke. Er is geen sprake moer van een annexatie van den linker RJncover, noch van bet Sa&rdaal. Op bet laatste zal Frankrijk etn eontróle mogen uit oefenen bjjwijze van schadeloosstelling voor ego vernielde industriegebied; dus zoo iets als het vruchtgebruik, wat nog geheel iets anders is dan het recht van eigendom. Ook de Dasilger kwestie, die deze week de gemoederen in beroering bracht, ie opgelost in eeu voor Dultsch- land bevredigenden zin. Wel is for meel het recht der Entente erkend, geallieerde troepen door Danzig te voeren, maar Foch zal hiervan geen gebruik maken en de Foelsche troepen zullen huiswaarts keeren langs de nieuwe wegen welke de Duitsche regoering heeft voorgesteld, le over Coblenz Hallé, 2e over fltettin, 8a over Koningsbergen. Dese wegen voeren dwars door Duitsehland, en dus zal het een kwestie van tact, zoowel voor de bevolking, als voor de Poolsehe legioenen worden, om zonder onaan genaamheden dezen terugkeer te be. werkstelligan. Wat betreft de laaucleele vergoeding hooren we eveneens een nlenw geluid. De Matin schrijft.Frankrijk, welks grondgebied ls verwoest en welks fabrieken zjn vernield, komt op voor zfjn goed recht. Het staat er slechts op, van Duitsehland binnen den maat der materleele mogelijkheden ver goeding te krijgen voor de schade, dis het heeft geleden, zonder welke het dit land nlat mogelijk zal zijn sich weer op te beSkn." Dit klinkt nog al gematigd, in verg'lijkisg mat bet „revanche" ge- fcnreouw dat ln den roes der over winning alom werd aangeheven. Frankrjk is nu bezig al zijn lucht kisleelon steen voor steen af te breken; dit is een zwaar werk. Hat zag ia den vreeselKteen strijd duizenden zijner edelste spree vallen, -het rijkste ge bied werd tot de oadenkbasrote woestenij, en al dien tfld la-fda het van. de hoop op do overwinning, die zou brengen de wraak voor de ver nadering van 1870. En toen da vijand verslagen aen da voetender Entente lag, «eheeu het uur der vergelding geslagen. EvenwelWilson eu de Biltschej! premier roepen aenTot hiertoe on niet verderEljas Lotba- ringen wordt teruggegeven, maar overigens slaat Frankrijk vrijwel met bega handen. De Duitsche firma la bankroet geslagen en da crediteuren, da geallieerden zullen aceoord gaan mat een gering percentage hunner oorspronkelijks vorderlrg. Over de hoadiog van den failliet geeft de correspond an t derN. E. C. do volgende mededeeling ,De nielllag der Dallsohers is de volger,ca go hebt osa verplicht twee dorden onzer productie voor da sotsnte voor te behouden en gij levert ons t-gen deze voorwaarde da levensmid del eu, welke onmisbaar zijn om Duitsehland voor hongersnood en dientengevolge voor revolutie ta vrij, waren. Doch hetgeen go zijt ovareoió gskosnsn is denkbeeldig. Ons crafiiat bij ds geallieerden is nihil, de wissel koers rampzalig, zoodat transactiet feitelijk onmogelijk zijn. Onze uitvoer naar de neutralen sou ons kunnen redden, doch ge hebt een zwarte lijst opgesteld van verboden goederen, waardoor de uitvoer tot niets ""Wordt teruggebracht. Dus, indien gij geen ruimere voorwaarden vei strekt, zal datgene, wat ge hebt willen vermQden, niettemin komen, hongersnood en revolutie in Duitsehland Inderdaad kan mes zijn vordering op eea dsrgvlgke onsolide firma wel als oninbaar besehouwec. Heeft Frankrijk dan niets gewonnen Zeer zeker is het land moreel sterker ge worden. De menschen zijn ernstiger geworden, ds wufte nonchalance die de Fratischen voor den oorlog ken merkte is weggevallen. Het prestige van hst volk is verhoogd. En wan neer nu da felle hartstochten, het begeorig egoïsme, kunnen worden beteugeld, en het met groot gebaar tot den vroegeren vijand zal zeggen G« bobt veel geleden en wjj willen uw leed niet mateloos vergrooten, wanneer Frankrijk alleen een billy ka vergoeding vraagt voor wat werd vernield en goea oorlogsschatting, dan zal dit volk de schoonste overwinning hebben behaald en tot een heroïeke hoogte zijn gestegen. Doah dit is niet de eecige belooslng. Gedurende den oorlog streed de halve wereld schouder aan schouder met de Francehen. Mlllloon vreemdelingen leerden Frankrijk kermen en liefhebben en voerden naar huls mede de herinne ringen gaan l'esprit latln, aan da fijne beschaving, aan de gracieuie levenskunst, die werd gelouterd door het oorlogsleed. Doeh ook de Fran- schen leerden van hun strijdmakkers, van de Esgelscheu de kalm» koel' bloedigheid, van de Amerikanen de praktische zakelijkheid, t Ia dit lieht beschouwd kan Frank- r(k -sjjn rekening voor voldaan tee kenen, de Franseha firma beeft aan connecties en aan „goodwill" het verlies ruimschoots gedekt. De heer. lijka bloem dar vergevingsgezindheid moet opbloeien in het hart van het Fransehe Volk. De correspondent der „N. B. C.' schrijft dat te Mtlaehen de zaken een kritieken loop gevonden hebben. Ds voorzitter van den Cantralen raad, Niekiseh, kondigde de uitroeping van de sovjet-republiek aan en verklaarde dat de Landdag nooit meer zou ver gaderen. Het gebouw van den Land dag ls door tegenstanders met machi negeweren bezet. Terzelfder tgd seinde Vaz Dlaz uit Weenon, dat de Hongaarsche raden- regeering onderworpen ls. Ér is een tjjd van komen en van gaan. Deze ssgswjze wordt door bovenstaande berichten duidelijk ge demonstreerd. Beiden zijn samen te vatten in het eene begrip: Alles vervloeit". Indien het telegram uit Waenen waarheid bevat, tot nu toa is geen bevestiging ingekomen, zou onze voorspelling in het vorig overzicht, dat de toekomst niet is aan het com munisme, althans voor Hongarije al zeer spoedig in vervulling ign gegaan. Het behoort geenszins tot de on- mogslgkheden, dat de burgerlijke jarigen zich aaneen gesloten hebben en een Hnde maakten aan het terro risme van een stoutmoedige minder heid Echter zal dan de burgeroorlog welke tot nog toe werd vermeden wel losbarsten. De gsng van zaken ln Mfliehen Is vooral v»n belang om de wgse waarop Daitschlscd" op dese gebeurtenissen lal reagoeren. Het is biermede als met twee stemvorken v»n gelijke golflengte, slaat mes de eene aan, dan vangt ook de andere aan te trillen. Io Duiteebland gist het nog steeds, de stakingen in het Buhrgebled oemen een ernstiger karakter aan, de poli tieke toestand vertoont overeenkom sten met troebel water, waarin de Sp&rtactstea gaarne vlssohao. Lenin en de Vredesconferentie. Een Exahangeberleht meldt dat er thans bg de vredsseoefsr- ntis aes definitief voorstel van do Bussleehe regoering is iDgekomcn, onderteokend door Lecia, welke bereid ls do Entente da verzekering ta gaven dat do Bus siseha regeoricg zich zal onthouden van propaganda onder ds geallieerde volkan. Bi d en land. Gort. Da mis. van Lanbouw enz. heeft ingetrokken do maximumprijzen voor gort Een zoutmijn. Nabjj Booeeloo ls voor eenige waken voor de Kon. Ned. Zou'.industrle een zoutlaag van 21 meter aangeboord, Da boring ls voortgezet en thans stuitte men op aen tweede laag van minstens 86 M. dikte. Nederland en de Centralen. De minister van bnltenlandsehe sakan noodlgt alle Nederlanders, welke vorderingen hebben op banken, lichamen of particuliere personen, gevestigd ln Duitsehland of Oosten rijk Hongarije uit, hiervan vertrouw# lijk mededeelingtadoen aan de directie van de Nedsrlandsche Bank ta Am sterdam, onder vermelding van bij komstige bjj zonderheden. De Statenverkiezing. Uit den voorloopigen uitslag der verkieiingen kan men moeilijk reeds bepaalde conclusies trekken. WU kum nen met enkele opmerkingen volstaan. De B. D. A. P. is ia stemmsnaantal belangrijk teruggegaan, welk ver- schijnsel verklaard kan worden uit vermindering der ontevredenheid over da voedselvoorilening. De commu nisten bootten in Amsterdam aan beteekenis in, doeh verheugden zich b.v. ia Groningen in eenigen groei. De Unie liberalen ontvlogen wederom hard'e slagen, terwfjl do Vrije liberalen hun bescheiden plaatsje behouden hebben. Er is opschuiving naar links. Overzicht van de nieuwe samen stelling Noord Holland. Nieuw. Vrje 11b. 2, Unie lib. 7, Vrijs. dom. 8, Econ. bond 2, Boomseh Kath. 18, Astl rev. 6, Chr. hist. 7, Chr. dem. 2, Middenstand 1, S.D.A P. 20, Communisten 2, Soe. party 2. Oud. Vrije lib. 3, Unie 11b 16, Vrijz. dem. 11, Beomseh Kath. 7, Anti rev. 9, Christ, hist, fl, S.D.A P. 22. Friesland. Nieuw. Autl-rev. 12, 8.D.A.P. 14, Vrijs. 7, Vrijs. dem. 3, BoomschKath. 3, Chr. hist. 8, Chr. soe. 1. Eeoe. Bond 1, Van der Zwasg 1. Oud. Ant. rev. 9, S.D.A.P. 19 Vrijz. 10, Boomtch Kath. 2, Chr. Hist. 9, Van der Zwzag 1. Drente. Nieuw. Vr®s. dem. 6, Unie lib. 7, Eeon. bond 1, Chr. Hist. 3, Ant. rev. 7, BoomschKath. 2, S.D.A.P. 8, Groep. Vr(Jï. kiez. 1. Oud. VrSi, dem. 5, Unie lib. 24, Eeon. bond 2, Chr. Hlst.- l, Aut. rev. 1, S.D.A.P. 2. Overijssel. Nieuw. Boomseh Kath. 13, Anti rev. 6, Chr. hlst. 6, Vrijs. lib. 3, Unia lib. 3, Vrjz. dem. 2, S.D.A.P. 8, Chr. soe. 1, Platteland 1, Communist 1, Eeon. bond 2, Ger. Staatspartij 1. Oud. Boomseh Kath. 9, Anti rsv. 9, Chr. hist. 6," Vrijz. lib. 2, Unie lib. 9, Vrijz. dem. 4, S.B.A P. 5, Chr. Soe. 1, Ecod. bond 2. Noord-Brabant. Nieuw. Boomseh Kath. 51, Anti rev. 8, Chr. bist. 2, Vrje lib. 1, Unie lib. 1, Vrflz. dem. 2, S.D.A.P. 4. Oud. Boomseh Kath. 80, Anti rev. 1, Unie lib. 3. Nederland en de Entente. Prof. jhr. mr. van Eyslnga heeft zich opnieuw naar Parijs begeven in verband met de besprekingen met de neutralen omtrent den volkerenbond. Ingezonden Mededeeling^ worden spoedig genezen door de Hoestpillon van Apotheker Boom. Dene pillen maken ds slijm spoedig los en doen de hoest spoedig bedaren. Verkrijgbaar is de meeste Apotheken en Drogisteawinkels, in gesloten fla- oors k 60 cent en te Goes by GEBB. MULDEB. Msnzol. De min. van landbouw enz, heeft met ingang van 1 dezer ingetrokken de verbodsbepalingen omtrent de af levering en het vervoer van bensol. Soter. De N. O. T. bericht dat de geasso cieerde ro-cïwiURen hibbec toe'ge- »t»;>s, dat ds hoeveelheid boter, welke hier te lande per jaar boven de 20000 ton wordt geproduceerd, ület meer van het vetrantsoen behoeft te worden afgetrokken, zoodnt dit rantsoen ook by een boogere productie dan 20000 ton por jaar op 80000 ton blyft <ge- haridhar-ld, üitvosr van paarden. Ds minister van landbouw enz. heeft bspauld dat de aanhef van art. 2 van zya beschikking van 13 Maart 1919, no. 1725, zal lulden: „De in srt. 1 bedoelde uitvoer zal kunnen geschieden por schip via Botterdam, per trein via Roosendaal, Eindhoven en Maastricht en per trein cf op andere wijze via Sas van Gent*. Aan het slot van art. 3 wordt toe gevoegd ,d. te Eindhoven op Vrydag 11 eu Woensdag 23 April, telkens des voor middags te 11 uur. (St.Ot.j N. O. T. Onder de op de N. O. T.' vrye ïyst voorkomende Qzersn en stalen artike len vallen niet dezulke, welke meer dan IO-3 pet. van hun gewleht aan andore metalen dan ijzer eu staal bevatten, otdor machinerieën, alle, van welk metaal ook, die niet meer dan 50 pet. rood of geel koper be. vatten. Try z|jn rij--vielen en toebahooren, met Inbegrip van daarop gemonteerde banden. Eveneens alle goederen van licht leder en kunetleder, ook daaruit vervaardigde handschoenen. Regeeringabloem. De minister vau landbouw, enz. deelt mede: le. dat gedurende da maand April voor regeerlngsbloem, bestemd voor banketbakkerijen, restaurants, olio- bollen- en wafelbakkeryeu, ouwel- en sulkerwerkfabrieken, de prys van f46,45 per 100 K.G. in rekening zal worden gebracht; 2e. dat met ingang van 14 dezer da prQs van regeerlngsbloem, bestemd voor de fabricage van scheepsbeschuit en proviandeering var zeeschepen zal bedragen 144,70 per 100 K.G.; 3e. dat van 14 dezer af de prys van de regeerlngsbloem, bedoeld sub 1, zal worden berekend af fabriek. (St. Ct Ingetrokken betchikkingen. De minister van landbouw enz. heeft ingetrokken 1. De beschikking van 21 November 1917, houdende verbod tot aflevering van melkbussen benevens de maxi mumprijzen voor melkbussen. 2. De beschikking van 29 November 1918, houdende verbodsbepalingen op do aflevering en bet vervoer van ïymvleeseh en andere huidJTf vallen, als afsnijdsels, koppen en stukken van slakken, benevonB de msximampryzen voor ïymvleeseh. 3. De besokikking van 11 December 1917, houdende verbodsbepalingen op de verkoop en aflevering van glau berzout. 4. Da beschikking van 28 Februari 1918, houdende verbodsbepalingen op de verkoop en aflevering van magne sium sulfaat (bltterzout.) (St. Qt.)J£ Een wtrktiaking in verlaad met het conflict ln de metaalindustri heeft het bestuur van Nationaal Arbeidssecretariaat aan ds bettured van ds v(jf vakeentrxlen voorgesteld, een byeeakomst te houden ter bespreking van het proclameeren van een 24.urige algemaene werk- staklng. Landbouw, Veeteelt en Visscherij. Uitvoer van zaadkoeken. De N. U. M. verleent consenten voor den uitvoer van bruinmosterdzaad- koeken. InttEUatie. De directeur-generaal van den land-

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1919 | | pagina 1