N#, 27,
Dinsdag Maart 1019,
1G66 jaargang.
Hoesten en Hsesshkid
ABONNEMENT
Pi-S; per kwartaal, In Goes f 1,25
bulten Goes f1,40.
Aiionderljjke nommer» 5 coat.
Vsrachjnl: Maandag-, Woensdag,
so. Vrjdagavond.
GOESCHE
Uitgtve Nsaml. Venn. „Ooosche Courant''.
COURANT
Directeur: G. W. ran Bsrneveld.
ADVERTENTIËN
van 1—5 regels 75 seat, slka
regel rnser 15 esnt.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 1—10 regel» f 1,50
Tydeiüke toeslag 20 o/0.
BewUsaammar» 5 cent,
Advertontiën worden aangenomen
tot 12 uur 'vo&rmiddags.
Buitenland,
Een nieuwe koers?
De vredsBconfersEtlo begint ïich te
haasten. Zeken- Biet vöö? den tijd,
zal mar, terecht opmsrken Er Is eren-
wel Iets bijzonders in deson plotseling
aa» den dag galegden speed en men
vraagt zich &f, of doa al wijzen Rsad
van Tien, uit vertegenwoordiger» dor
vjjf groot# Ententemogsadheden sa-
msogoBtsld, ook misschien een licht
is opgegaan omtrent do govaten,
welke oen nog langer talmen en treu
zelen ook voor de overwinnaars kan
opleveren. De ontwikkeling van do
gobsurtanisaan in DuBschianö voor
spelt weinig goeds en het blijkt moer
en maer, dat ds politiek, door do ge
allieerden sedert den wapenstilstand
ten epsiehte van d®« vjjard gevolgd,
op dezer: gang vm raken oen zoor
belangrijken invloed heeft uitgeoefend.
Wij ontleenden in oa» vorig num
mer sen on ander aan doa hartroo-
ronden oproep, die van hat uitgehon
gerde Daitsehland uitging naar de
neutrale goseoEknadlge faculteiten, oa
er zijn mlsschlea wel lazers geweest,
dlo, nog stssds voortlevende in eea
zeker» oorlogsverbiisdir-g, getwijfeld
hebben aan de oprechtheid en ge
grondheid van bedoelde klacht en
aanklacht. Zij vinden een afdoend
antwoord in hst sindsdien bskoad
geworden stuk, wssrmjd# do nieuw»
economischs raad der Vredeaoosferen-
tin dsn Raad van Tien do cstego
rischs opvatting kenbaar hooft ga-
maakt, dat ds geallieerden öf daöeiyk
vrede moeten sluiten, öf anders edn
toe masten stemman, ds blokkade
vas da vijandeiyko landen op tc heffes.
Dit ultimatum is gegrond op do
verr,lagen van veertien Britsche offi
eieren, waaarin deze den ernst van
den toestand In Centraal Europa iu
hot licht stellen.
De Paryseha berichtgever van da
Dally News" voegt hieraan toe, dat
er alleen te Boekarest dsgeiyks 250
menselien van gebrek sterven sa,
aangezien voor blokkade doeleinden
feitelijk hat geheslo gebied van dan
Rijn tot aan ds Zwarte Zee vijandelijk
land is, kan da omvacg van de op
handen stjsdo ramp cauweljk# over
zien worden.
Do psadedaeiing van daa ecenomi-
Echec raad ls niet geheal onverwacht
gekomen en zjj verklaart ton doel»
dsn siwkan aandraag, éisii ds Raad
van Tien op ds verschillends com
missies oefant, om kun werk onver
wijld ta voltooien. Het is oor: publiek
gehalm dat een gewichtige beslissing
aanstaande Is.
Da .Manchester Guardian', hot
Engslsche blad, da: steeds hst minst
dan invloed heeft ondergaan dor
verdarfeiyke oorlogspsychose en ook
nu wesr op de bres staat, waar het
geldt dn nuchtere waarheid te stollen
tegenover de verdraaiing dor feiten,
waaraan chauvinistische, aan bepaalde
belangen ondergeschikte bladen, ziek
schuldig maken, betoogt openlijk, dat
de geallieerden voor een deel aan
sprakelijk zjju voor den huldigen
chaos in Dultschlaad.
De economischs toestand in DuUseh-
land segtdö Manchester Guardian
Is steeds ■-■lashtsr geworden. Op gezag
van da oommissie der geallieerden,
die in Dultachlasid se» onderteek in
stelde, wordt thans erkend, dat er fn
dat land groot» ellende en honger
ha.irseht. Een belangrijk deel der
Daitsoho arbeiders gast onder werk
loosheid gebakt. Waar de slapheid
van Scheidemasc'a regeering esc ga-
volg i» van haar eigen vroegere zon
de», zyn het gebrek en de werkloos
heid gedeeltelijk toe te sehryvan aan
de politiek der geallieerden, die aar
zelen met het zenden van voedsel en
het Duitsohe volk nog steeds geen
grondstoffen willen verschaffen. Er
zjjn verschillende redenen voor dsssa
houding der geallieerden, doch de
voornaamste oorzaak er van li ver
keerd begrip van hei karakter dar
Dnltsche regeering. Sommige der
geallieerde staatslieden gelooven, dat
de rogetiling van Sch9idemann een
gevaar ls voor de geallieerden en voor
de rust der wersld, Wy üUn ar echter
van overtuigd, dat dit een grooto
domheid is. Elke regeering, die thans
of in de komende reeks van jaren in
Daitsehlasd aan het bewind ls, zal
vredelievend zijn, tenzij ze een ge-
welddadig-revolutionnaire regeering
mocht wezen; en de regeering van
Soheldemann ls waarsehynlijk te
conservatiefste, welke ln het huidige
Daitsehland het roer in handen kon
nemen. Het werkelijke gevaar, dat
de geallieerden thans bedreigt, is niet
te vinden in eenlg Doftseh noch in
een ander kabinet, doch ligt ln de
geweldige kracht van sociale ellende
en sociale ontevredenheid, die in
Bolland tot uitbarsting is gekomen
en die niet tot Rusland alleen beperkt
is. Er zou geen gevaarlijker politiek
gevoerd kannen worden dan deze
kracht te versterken door een gestadige
verergering der ellsedo. He togh is
het juist öst, wat da geallieerden sleds
het teeksoen van d-c wapoastilstand
tea opzicht» vaa Duisschia-jd gedaan
hebben. Zjj zouden wel zeer kort
zichtig moeten zfju, wanneer sy de
moraal van de moorden ts Mtlueoen
niet ter harte neuten'.
Tot zoover het Engelsohe blad, dat
woorden spreekt,welke ons uit het hart
sün gegrepen en waaraan wy hopen,
dat zfi ter juister pleatse tot erastlg
nadenken zullen stemman, voordat
het to laat is en da geheels wereld
met of zonder volkerenbond, eec poel
vao bolsjewisme wordt.
Mès of zonder volkerenbond, want
de waarscbyniykhöid dat ds wereld
in de naaste toekomst zulk eau IttiiL
tuut zal kannen, ls balangryk minder
gowordon, door hetgeen wordt gemeld
o?er de houding In Amerika, tegen
over het bestaands ontwerp aange
nomen.
Hat werd besproken san het mld-
daïtüi.-l ia het Witte Hul», waaraan
de republlkeinsche en democratische
leider» hebben deelgenomen, by welke
gelegenheid Wilson o a. als s'jn indruk
ta kennen gaf, dat Daitsehland gelui
rende eenigs jaren niet In den fcor-d
zal worden toegelaten.
Hierdoor wordt de by velen be
staands bezorgdheid bevestigd, dat
het de bedoeling it, Dultschlacd voor-
looplg uit te sluiten en daarmede aan
den volkerenbond eon gehes! ander
karakter te geves, dsn werd gewemcht
door hen, dis eariyk verlangden den
boud te maken tot een werktuig in
dienjt van den vrssda.
Hot ie evenwel ook nog lang eist
zeker, dat sen volkerenbond, dis als
vre-dsewapen geen betcekecls zou
hebben, tot stand zal komen, daar
uit ds houding dor Republikeinen valt
op te maken, dat ds Amorikaansche
Senaat aan het ontwerp z<Ja goed
keuring sal oathaudsa.
Als Wllsoa op dazs wjze in de
Ver. States ds asderlaag lijdt bBtoe-
kcf.it dit Si mlslukklïg van Set togan;
woordig» onvolmaakte oatwerp vol-
kerenbund, maar waarin nog wljsi.
gingen mogelijk zijn, en een verster
king van de imperialistische eiemssten
in de vrsdsscoEferentle, met hst
mogelijk door Wilson voorspelde ge
volg, dat Earopa in een ehzoi zal
worden geworpen, dis elk» besehry
ving te bulten zou gaan.
Het zijn waarlik geen hoopvolle
teekencc, die dezen tfjd kenmerk®?,
een t{d, waarnaar men gedurende den
oorlog zoo vurig verlangd heelt, men
nende dat hy hevling zou brengen
van de geslagen wonden, doeb die
mltsehlen meer bloed en tranen zal
kosten, dan reeds gevloeid hebban.
tonzy hei vsrstend de hartstochten de
baas wordt en den machtigen dezer
aarde een koers wjjst, dia tot alge
meens redding kan voeren.
Stateaalleneraal.
Tweede Kamer.
Na de reeds vermelde regeerings-
verklaring betreffende de Belgische
kwestie, werd Woensdag voortgegaan
met de behandeling der afdeeling volks
huisvesting van de Arbeidsbegrooting.
Mevrouw Groeneweg kwam op voor
de verpleegsters en drong aan op
moederschapszorg van staatswege. Zij
stelde de volgende motie voor
„De Kamer, van oardeel, dat het in
het belang van de gemeenschap is de
levenskracht van het opkomend geslacht
te bevorderen, dat de bescherming van
het kind begint bij de bezorging der
moeder, noodigt de regeering uit maat
regelen te nemen om te komen tot
premievrije uitkeering bij zwangerschap
en bevalling aan alle vrouwen, die
deze noodig hebben voor de behoor
lijke vervulling van haar moederplich
ten".
De Minister van Arbeid, de heer
Aalberse, zeide een algemeene woning
telling in alle gemeenten voor te be
reiden, alsmede andere maatregelen om
tot verbetering in den woningnood te
komen. Na artikelsgewijze behandeling
werd de begroeting van arbeid aange-
In de vergadering van Donderdag
werd de behandeling der oorlogsbe-
grooting voortgezet en vervolgde de
Minister van Oorlog, de hesr Alting
vou Geusau, zijn rede. Hij bracht hulde
aan het leger voor de bewaking der
grenzen en zeide, dat omtrent ont
wapening op het oogenblik nog geen
beslissing kan werden genomen.
ingezonden Mededeeling.
worden epoedig gonezan door do
Hocstpillac van Apa.beker Boom.
Dsie pilles maken de slijm spoedig
los en doen de hoest spoedig badaren.
Verkrygbsar tn de moest» Apothekea
en DrogistoBwInkels, Ia gasloien fU-
oocs h 60 cent en te Goas by GEBR.
MUBDER.
Van zjjn overige verklaringen ver
melden wij nog, dat volgens den minister,
de militaire groet de hoeksteen is van
de militaire tucht, (gelach). Bepaald
kan worden, dat niet gegroet behoeft
te worden in de duisternis (vroolijk-
heid), in koffiehuizen, verkeersmiddelen,
enz.
De minister zal aan de Koningin
gratie verzoeken, voor oprechte, princi-
pieele dienstweigeraars.
Spr. berekent, dat alleen voor de mi
litaire uitgaven f 9S2 millioeu ten lasle
vau de schatkist komen. Voor 1919 is
de begr#oting, in vergelijking met 1918,
eigenlijk verminderd met 13 ton.
Natuurlijk speelt de duurte der mate
rialen en levensmiddelen ods nog parten.
Voor de interneering moeten we f 49,5
millioen terugontvangen.
Bij de replieken dienden de heeren
Duymaer van Twist (a.r.) c.s. een motie
in tot verbetering der jaarwedden van
beroepsofficieren met 6 jaren dienst of
meer, terwijl de heer Schokking (c.h.l
namens zijn fractie de volgende motie
indiende
De Kamer, van oordeel dal thans
nog niet beoordeeld kan worden in
welke mate vermindering der weermacht
kan plaats hebben dat echter aanstonds
iugrijpende hervormingen hebben te
geschieden, waardoor een betere ver
houding tusschen meerderen en min
deren, een beter geregelde rechtspositie
en scherper controle op de uitgaven
verkregen worden, noodigt de regeering
uit ten spoedigste daartoe strekkende
maatregelen te willen nemen.
Beide moties kwamen dadelijk in
behandeling.
Vrijdag werd de behandeling van de
oorlogsbegrooting en de ingediende
moties voortgezet.
Na levendige besprekingen, waarbij
de heeren Buys en Wijnkoop elkaar
weer iu 't haar zaten, en waarbij de
heer Schaper (s. d. a. p.) verklaarde
dat zijn fractie zal stemmen tegen de
oorlogsbegrooting en voor alle moties,
die strekken tot vermindering van de
militaire lasten en voor de verbetering
van de positie der onderofficieren,
kwam de minister van oorlog opnieuw
aan het woord, waarbij hij te kennen
gaf een reorganisatie in moderne richting
te wenschen.
Vervolgens kwamen de verschillende
noties in stemming.
De notie-Diymaer van Twist (jaar
wedden beroeps onderofficieren te ver-
hoogen) werd zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen.
De motie-K. ter Laan (zich te vereeni
gen met de wenschen van den Bond van
Dienstplichtigen werd verworpc*.alsmede
de motie-Zadellioff (steunregeling voor
gedemobiliseerden vóór l Ang. 1918
naar een bedrag van f 6 per maand voor
elke maand na 1 Aug. 1914, dat zij
hebben gediend).
De eerste conclusie van de commissie
van voorlichting op het adres van den
Bond van Dienstplichtigen (om steun
te verleenen waar er behoefte aan is
en daarvoor door het departement van
oorlog aan het Koninklijk Nat. Steun
comité een crediet te openen), werd
aangenomen met 49 tegen 38 stemmen.
De vierde conclusie (om ook aan de
verwanten der na 14 November 1918
met onbepaald klein verlof gezondenen
vollen steun te geven, voorzoover zij
daaraan behoefte hebben, werd ver
volgens aangenomen met 71 tegen 7
stemmen. -
De motie-Bomans (dat thans reeds,
met een reorganisatie der weermacht
kan worden overgegaan tot een belang
rijke bezuiniging van de oorlogsuitga
ven), werd aangenomen met 43 tegen
35 stemmen,
De motie-Schokking (geen verminde
ring der weermacht, doch wel aanstonds
ingrijpende hervormingen) werd ver
worpen met 47 tegen 19 stemmen.
Hierna was de behandeling der
artikelen aan de orde.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
Kunstmestetoffen.
Het Rijkskantoor voor Kunstmest
stoffen (Kaastinsat Commissie) au-vkt
bekend
dat op de ia Jalt 1918 iasndl»nde
bestellingen geen fosforsnarmest meer
zal geleverd wordeo, met aitzoederlBg
van aenlga kleine hoo veelt el au voer
bestellers by öea zg. klelnverkoop;
dat geen vooruitzichten bestaan,
dat binnen kortsn vy <4 voldoende aan
voer van Thumasslakkecmesl sal
pleats hebbon
dat slechts ?sr beschikking inllea
s|jn de hooveelheden biendarmsel vun
do Neiierlandsoh» fabrieken, welka
hoeveelösdan In den vervolge weder
vrjj verhandeld zuilen kannen wordec,
doch welke tea esEenmsleonvoldosada
zijn om slechts voor een garing psr-
eentago in ds Nederlandrchs behoefte
«au ioiforznurmest ta voorzien
dat de vooruitzichten op den aan
voer van rnwa fosfaten eu superfos
faat niet oayur.stig efjn, aoodat er
goed» kaas fcaet*»t, dat belangrijke
hoeveelheden superfosfaat ter beschik
king komen voor het eeizosu 1919/
1920;
dat binnenkort door hst Rykikan-
toor voor Kunstmeststoffen aan de
landbouwers gelegenheid zal worden
gegeven om opgave te doen van de
beuoodlgde hoeveelheid superfosfaat
voor hot seizoen 1919/1920, ten eiada
de juiste behoeft# sas superfosfaat
voor dat seisoan te lesras kennen.
Hooivordering.
Da GeldersohOvsrSselsehe MaaS-
sehappS van Landbouw en de Over-
(jaelsehs Landbouw Maatschappy heb
ben zich tot den minister van landbouw
gewecd mat de mededeeling, dat zy
van d» loden van het Hooiburesu in
de provlnelo Overhel het verzoek
hebben oatvangsn te willes bevorde
ren, dat aan hen ontslag worde ver-
leend.Boven en behalva dehonveelheld,
welke de provincie O terijs»»! moest
leveren, werd den# provincie plotseling
opgelegd 3 millioen K.G. hooi te
leveren voor het lager. Gazlsn de
buitengewoon slechte oogst, bl'jit er
binnen de provincie een zeer onvoll
doende hoeveelheid beschikbaar, en
daa nog van da slechts1 e kwaliteit,
daar hst leger het beste neemt. Adr.
verzoeken dan minister, te gelasten,
dat verders vordering voor het leger
wordt gestaakt. Mocht desa niet
kunnen bestuiten om de vordering
ts doen staken, dan kannen vS niet
langer de verantwoordeiykheid van
dsn gang van zaken dragen.
School en Kerk.
Geref. Gemeente.
Berospzn to Goes G. van Resnen te.
Gouda.
Beroepen.
Van bevoegde zyde wordt aan da
N. R. Ct. meegedeeld, dat de Doops
gezinde gemeente te Middelburg met
algemeens stemmen fis. JKo tkebakksr
te Aardenhqrg heeft beroepen. Deze
heeft nog gean beslissing gat-oman.
Vryeinnig Oodedienetigen
In het .Vrijzinnig Godsdienstig
Maandblad voor Middelburg" betoogt
ds heer dr. J. P. Censssgletei, vrij
zinnig predikant bg .de Ned. Herv.
genweato aldaar, de wenscheiykheid
van samenwerking mat ander» vry-
zinnig godsdienstige^, zooals van de
Doopsgezinde en Waalsshe gemeenten,
terwijl het z'.eh ook maat verstaan m»t
de buitenkerkelijks religiositeit, alles
ter vsrhooglng van het algemeen
geestaifik leven.
Binneuiaad.
Boter en Margarinekaarten.
Het bureau voor mededselisgsn
inzake de voedselvoorziening meldt:
In de .St.et." la meegedeeld, dat da
bon» voor de 5de week der boter-en
margarinekaarten voor het 8de tijdvak
geldig zullen zijn van 28 Februari
tot en met 7 Haart. Dit ls niet een
vergissing, geiyk reeds werd veron
dersteld. De bedGeilng ls inderdaad,
den duur der bons van 9 tot 8 dagen
terug te brengen.
Zeep.
De minister van landbouw heeft
bepaald, dat da zachte zesp-, harde
zeep. en zeeppoederregeling, met in
gang van 1 dezsr, buiten werking
zullen treden, met uitzondering voor
zoover deze betrekking hebben op
harde kalizeep, welke thans ten be
hoeve van de gemeeuteiyke distribu
tie» .wordt aangemaakt.
Ingetrokken.
De verbodabepallngoa op de afleve
ring van benzine, gasolie on petroleum,
alsmede de distributieregel!*-g voor
petroleum en da maximampty# van
dit r.niKel, zije ingetrokken.'
Voorts worden Ingetrokken de ver
bodsbepalingen betreffende vervoer en
aflevariag van tin, da rnrxlmumprUs
voor oud tin en vervoer ca aflevering
var. lood.
Provincie-nieuws.
Hoedekonekerke Da vliegma
chine, dia reeds 14 dagen geleden
alhier is Beerg®kome», ligt nog on
aangeroerd op de landingsplaats. Niet
Eitador dan 7 soldaten seh|nea nooaig
te zyn, om dit vllagtulg te bewaken.
Ze r{ja, tsaker niet tot gemak der
inwoners, 'oy de Ingezetenen dezer
gemeenta ingekwartierd en van op
ruiming van esn en ondar BohUnt
nog geen epri-ks ts wezen.
Iutusschen vervelen de bewakers
sich biykbaar ook en maendea bun
tyd nuttig te kunnen besteden door
op jacht te gaan, batgeen door dan
jschiopstenar Traas aiat toelaatbaar
werd geacht zoadat hy tegen dria dar
lr-ndverdsdigerz procesverbaal op
maakt» wagons overtreding jachtwet.
'■Heer Arendekerke. Vrjjd g
28 Februari hield de Var. .Het Groene
Kruis' haar eerste algemeene verga
dering ln dit jaar. Als spreker trad
op de hoor C. Zwagerman, ryksznivel-
consulent, die esn lezing hield met
lichtbeeldnn over: De meisverzorging
te platteland». Da vergadering werd
bijgewoond door 42 leden.
Daarna had de hnishondoiyke ver
gadering plaats. Na voorlezing der
notulen, bracht de secretaris verslag
nit over het afgeloopen jaar. Hieruit
bleek, dat in het bestuur geen ver
andering wss gekomen en hst ledental
tot 330 was gestegen.
Aan zieken werden verstrekt 582
Liter melk, 13 eieren en 2 pend
vleesch, Van de verplegingsartlkelen
werd 64 maal gebrnik gemaakt. Nog
werd aaagsoehatt een kamereloset,
een luchtkussen, een stuk hospitaal-
linnen en eon ondersteek.
Uit de tokening van den penning
meester bleek, dat de ontvangsten
bedroegen f 526,96, uitgaven 501,80
alioo een goedslot van f 25,15 V» Uit
het verslag van den dlaeonsise-arbaid.
bleek dat de wijkzuster in 1918 893
bezoeken aan gewone en 58 bezoeken
aan tuberculose patiënten bracht.
Als afgevaardigde naar de verga
dering van De Groene Krolsvereosi-
gtng en naar die van den Brovinei&lcn
bond tot bsitrydtng van Tuberculosa,
werd benoemd de hear J. M. Wisse
en al» plaatsvervanger Q. Schout.
Zaterdagavond had bier ds 13de
jaarvergadering plaats vas ds kclaa-
vereoniging ,De Magneet".
Daar de werkzaamheden door de
distributie uit ds handen sjju geslagen,
zoo bctsekendea de verslagen van
secretaris en psnnmgmeosier heel
weinig. Door don kassier was in bot
afgeloopsn jaar ontvangen met het
goed slot van da vorigs rekening
f1506,19, uitgaven f480,58, alzoooen
gosd slot f 1025,58.
Daar oaza burgemeester nog ds
winstmarge nlst over 1917 en 18 heelt
uitbetaald, kon da Penningmeester ds
balans niet opmaken.
Tot bestuursleden werden herkozen
do hesrsn D. W. Lindenberh en J M.
Op 'tHof en In plaats van den hser
Cbr. Njjsso, de heor J. M. Wlsss TVs.
Ale voorzitter werd gekoian de bser
D. W, Llndsnbargb ie plaats van den
hser Chr. Nysse. De vergadering werd
bijgewoond door 57 van de 171 leden.
Kloatina*. Zaterdagmiddag hield
ds Ccöpsratisve Boerenleenbank haar
algemeene vergadering onder leiding
van den voorsitter Q. Trimps. Van
da 64 lsden waren er 44 opgekomen.
De kassier, de heer M. Eversdyk, deed
rekening en verantwoording over hot
boekjaar 1918, waarbg bleek, dat het
saldo spaargelden op 31 Dcc. 1917
bedroog f55187,92, dat aan gewone
voorschotten uitstond f4150,ia
loopecde rekening was uitgegeven
aan leden f28976,47 en ontvangen
f8880,11. By do C. Bank was een
tegoed van f29920,81; de omzet was
b0£s f 129,000. Het salaris van den
kassier werd mot f 50,— verhoogd en
gebracht op f200. Tot bestuurslid
werd mat 43 stammen herkozen de
hoer C. Zandee en tot raad van toezicht
met 32 stemmen do heer 3. M. Bruin
zeel, tot plaatsvervangende bestuurs
leden de heeren C. van Liere Ws. en
H. M. Bruinzeel.
De rentevoet werd gehandhaafd
voor inleg 3 en voor voorschot
41/4 met dien verstande dat in do
allernoodzakelijkste omstandigheden
-het bestuur gemachtigd werd de rente
te verhoogen, zulks met kennisgeving
aan da leden.
