N°, 11
Zaterdag 26 Januari 1919*
106e jaargang.
Bij dit no. behuurt
een Bijvoegsel
DEMOCRATIE.
De inwonende Patiënt,
ABONNEMENT i
PrJ» per kwartaal, in Goes f 1,25
bnitaa Goes f 1,40
Afzonderlgke nommers 5 cent.
VeiBohjB't: Maandag-, Woensdag-
en Vrga-t^stvoccï.
Uitgave IVaaml. Venn. „Goesche Courant".
DirecteurG. W. ran Barneveld.
ADVERTENTIËN
ran 15 regel» 75 cent, elke
regel maar 15 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
bsrokand
Familieberichten 110 regel» f 1,50
Tijdelijke toeslag 20 0/0.
Bewijsnummer» 5 cent.
Adrarter !8n worden aangenomen
tot 12 uur voormiddag*-
Het is reeds dikwijls door ons ge
zegd, inaar wij mogen niet moede
worden te herhalen, dat in dezen tijd
de democratie een reuzentaak heeft te
verrichten. Er is zooveel verloren ge
gaan, naar welker terug verkrijging
moet worden gestreefd, zoowel goed als
werkkracht. Zuinigheid op beide is
een gebiedende eisch en in dit verband
mag er wel op gewezen worden, dat
donr verstoring der ordelijke ontwikke
ling in het maatschappelijke leven met
werkkracht zeer zou worden gemorst.
Altijd had de democratie een zware
taak, maar thans heeft ze deze in het
bijzonder. Wij hebben in de laatste
maanden zoo snel geleefd, de denk
wijze der menschen heeft zich zoo vlug
gewijzigd, weuschen en behoeften uiten
zich opeens in zulk een vorm, dat de
democratie haast een bovenmenschelijke
taak heeft om dat alles te doorzien en
ie overzien en vooral om dat willen
in goede banen te leiden en te hou
den.
Zij moet er daarbij op verdacht zijn,
dat zij haar strijd heeft te voeren naar
drie kanten. Vooreerst moet de oude
vijand, het conservatisme, worden be
vochten, dat alle hervormingen wenscht
tegen te houden of te verzwakken.
Maar ook aan de andere zijde dreigt
gevaar.
In de S. D. A. P. is een stroom ont
staan, die tegen den volkswil inwerkt
door ons een gemaakten, uitgebroeden
volkswil op te leggen door middel van
de revolutie. Dat is precies hetzelfde
wat vroeger het despotisme deed, het
gaat lijnrecht tegen de democratie in,
en de practijk toont, dat het vooral
niet minder gevaarlijk is Laten wij het
toch nog eens herhalenzonder de
regelmatige uitspraak van de kiezers
naar het voorschrift van de wetfis geen
democratische volksvertegenwoordiging
mogelijk. Natuurlijk moet dan het ge-
heele volk in al zijn geledingen op die
volsvertegenwoordiging invloed kunnen
uitoefenen en dat nog wel in gelijke
mate.
Welnu, wij hebben in ons laud
algemeen, enkelvoudig kiesrecht van
mannen, straks van vrouwen. En het
is wel eigenaardig, dat de S. D. A. P.
juist thans nu de volksvertegenwoor
diging voor de eerste maal onder dit
stelsel is samengesteld, komt met de
eigenaardige bewering, dat zij het roer
van Staat in handen heeft te nemen,
omdat men de stemmen niet moet tellen
maar wegen
Meer ondemocratische maatregel zou
haast niet denkbaar zijn en wanneer
wij dan de gevolgen van dat alles zien
bij onze buren, dan hebben wij, dunkt
ons, het recht te zeggen, dat de de
mocratie zich nu naar dien kant heeft
pal te zetten.
Maar er is nog een derde vijand,
waartegen de democratie zich heeft te
keeren. Dat zijn de zoogenaamde oelan-
genpartijen} gevormd door Plattelan
ders, middenstanders, onder-officieren en
amusent mensehen welke onder leiding
van den Economischen Bond één groep
vormen in de Kamer.
Daardoor is dit feit nog bedenkelijker
i PJSÜÏLLErO!*.
DOOR
A. CONAN DOYLE.
Al» ik da wat onsamenhangende
•arte» herinneringen rsg», waarmede
Ik getracht bah eantge geestelijks
bixonderheden van tnijr vriend Mr
Sherlock Holme» to leekacaa, dac 1»
mtj telkam de groote moeilijkheid in
hat oog gevallen, (He lk ondervonden
heb, om die voorbeelden alt tazookea,
die van alle kanten asn mgn doel
beantwoorden. Want In die gevallen,
waarin Holme» een of ander kunststuk
met redeneeren heeft gedaan, ol st)n
bifondare wjsen van onderzoek hoeft
aangetoond, waren de feiten zelf dik
wijl» »oo gewoon en foo gemakkelijk,
dat lk ml) niet goioobivaardlgd voel,
Indien lk *e bij het pnbliok bekend
maak En aan dan anderen kast ia
het dlkwyls gebenrd, dat b{J betrokken
we» in een onderzoek, waarbj de
feiten allermerkwaardlgat en soar
geworden. 'Beginselvastheid wordt er
niet door in de hand gewerkt.
Misschien wordt ons gevraagd is het
dan niet geoorloofd, dat de kiezers hunne
afgevaardigden aanwijzen naar het ge
meenschappelijk belang hunner groep
Ons antwoord daarop is zeer zeker,
de wet_ biedt daarvoor ruimte, maar de
vraag is, of op deze wijze een Volks
vertegenwoordiging is samen testellen,
die aan den geest der Grondwet voldoet,
en voor het volk de beste is.
Het stelsel van evenredige vertegen
woordiging berust op de gedachte, dat
in de Staten Generaal zich uitspreken
de verschillende beginselen, welke in
het volk leveu, niet dat, de volksver
tegenwoordigers worden aangewezen uit
belangengroepen.
Ware dit wel het geval, dan moest
de Grondwet zich de Staten-Generaal
hebben gedacht als een organische
vertegenwoordiging, waarbij dan na
tuurlijk een bepaalde methode moet
worden gevolgd om alles niet aan het
■toeval over te laten.
Thans achten wij die vertegenwoor
diging van belangengroepen een nadeel
voor de democratie.
De vertegenwoordigers zijn gebonden
aan hunne groepbelangen. Stellen zij
deze achter bij het algemeen belaDg,
dan snijden zij daarmee hun levensdraad
af.
En toch FoZftsvertegenwoordiger
Gevoelt men nu, dat de democratie
een reuzentaak heeft te .verrichten
Steunt ons #an in ons pogen. Een
vooropgezette verklaring en een bepaald
eindpunt missen wij. Wij wekken niet
de illusie, dat aan alle maatschappelijke
kwalen door een vastgestelden loop van
zaken een einde zal worden gemaakt.
Wij verwachten verhooging van produc
tieve kracht van het volk alleen door
persoonlijke inspanning. Wij hebben
zelf te zoeken naar eeu weg, om de
moeilijkheden te overwinnen. Men zegge
niet, dat wij daardoor de zekerheid
missen, want de zekerheid, die anderen
bieden, moet de eerste proef nog door
staan.
Tot dusver is het resultaat nog weinig
bevredigend. Het komt ons dan ook
voor, dat de ondergang van het bols
jewisme het vonnis over het weten
schappelijk socialisme zal vellen.
Aan ons de plicht, het Nederlaudsche
Volk de beproeving van het hittere
einde der revolutie te besparen.
W.
xsuitenland.
Hoe met Rusland?
Ziehier een netelige vraag voor de
regeeringen der geassocieerde landen,
die op de conferentie aan do Qtui
d'Ori.y reed» spoedig ter sprake i»
gekomen en elgenlQk reeds vroeger
wry ving van gedachten gaf. Ook op
dit part ira» men het onder de bond
genooten, evenals wat de openbaarheid
der besprekingen betreft, altham voor-
loopig niet een». De .Hamanlté* heeft
dit reed» een tgdje geleden doen ver'
rnoedcn, toen die blad een tipje van
den slaier, waaronder de regeeringen
elkaar vertrouwelijk plegen te polaen
oplichtte en melding maakte van een
Engaltoh voorstel om ook de Russische
bolsjewiki ter conferentie te noodigen,
waarop van Fran actie kg de beslis'
afwijzend zou zyn geantwoord. De
Fransebe regeeri> gaper» trachtte deze
onthulling te rodueeercn tot een on
dramatllob waren, maar waar bet
aandeel, dat hQ er lelt in bad, niet
zoo precies omschreven was, ai» ik,
zgn levensbeschrijver, wel ion ge.
weoecht hebben. Hst kan sgn dat de
geiehledenl», die ik cu zal schrijven,
bet aandeel, dat mjju vriend er in
gehad beeft, uiat genoeg doet uit
komen en toch ijju alle omstandig
beden en het verloop daarvan zoo
merkwaardig dat lk xe toch vertellen
wil.
Het was een warms, regenachtige
dag in October. Onze zonneblinden
waren balf dicht goirokken en Halmes
lag lui uitgestrekt op de sofa, terwgi
by een brief, dien hg met da ochtend,
post ontvangen had, las en herlas.
Wat myinlf beurelt, mgn alensttgd In
Indib had mg geloerd de hitte beter
ta kunnen verdragen dan de koude
en een thermometer van 90 kon lk
Uitstekend doorstaan en was voor mg
Iets xeer gewoons. Msar de krant be
vatte niets bizonder».
Iedereen was de stad uit en lk
verlangde hard s&ar de heariyke
plekken In het New Forest of naar
het kleiel van Southsea. Het bedrag,
dat lk op de bank had staan, wa»
bcdmdaod gerucht betreffende oen
vertrouwelijke gedachten wisseling,
waaraan vorder geen consequenties te
verbinden waren. Engeland sou, zjo
beweerde men, het Fransche stand
punt ten volle doelen.
Uit hetgeen t'sne bekend is blgkt
echter, dat do Humanlié het wel bg
'g rechte eind heeft gehad en tevens
la&t het zich aanzien dat do Frautehe
politiek zich in deze zal moeten
zeblkken naar het inzicht van Wilson
en Lloyd George.
Hat betreft eeu moeliyk geval, daar
men eigeoljjk niet wiet wat men aan
Rusland hoeft. De staatslieden der
entente staan er zoo ongeveer tegen-
over als jongen» tegenover een egeltje,
dat zich heef;, opgerold tot een stekelige
bal. Hoe 's baeaijo er uit ziet weten
ze elgentyk niet, veel verwachten ze
er niet van, maar 't sou missiën toch
ergens voor kunnen dienen in de
toekomst.
Hoe moet men 't evenwel aanpak
ken 1 Frankrijk zou er 't liefst al» een
onbesuisde rakker op in slaan met de
sterke vuist, niet bedenkende dat hei
zoodoende eerder een bloedende hand
zou bereiken dan het beoogde doel.
Da vertegenwoordigers der Eagelsch
■prekende natie» sgn bedachtzamer
aangelegd en voelen it meer voor
'f diertje eens met een 'strootje besl
zachtjes te kittelen, misschien dat 't
zich dan uit sgn angst aanjagende
positie wel ontpopt tot een vrg on
schuldig, maar uitgehongerd creatuur,
dat by een verstandige behrndellcg
zelfs uit de hand leert eten en eenmaal
verzadigd alle» gewillig zal doen wat
't nu halsstarrig vertikt.
Hot eehget dat de laatste houding,
d!c ook zeker do verstandigste 1», zal
niet tot een bepaalde daad besloten,
worden aangenomen. Men heeft inga.
slendat meD eerst een» goed op de
hoogte dient ta komen mos de tears
toestanden in Rusland, waarover
zooveel subjectieve en overdreven
geruchten de ronde dosn. Wat men
neaft vernomen van verschillende
vreemde vertegenwoordigers, o. a.
van den Nederlandeohen gezant
Oudondgk, kan niet als afdoende
worden beschouwd het zal
noodig zijn de betrokken party on zelf
ie hooren.
Op het verkrijgen van Inlichtingen
uit de eerste hand schijnt dan ook
het schema gebaseerd te xgn, volgens
hetwelk Wilson een voorstel zal formu-
loeren, of reads geformuloerd heeft.
Frankrijk blyfc nog steeds het plan
tot gewapende Interventie steunen,
doch het iz onjuist te zeggen, dat deze
houding geheel te wgten is aan de
acht milliard aan geldbelegging in
Rusi&nd. Zy spruit voort uit don wentch
om Rusland hersteld te zien tot een
geweldige macht, om Duittchlsnd in
toom te houden. Dit Is gedurende 50
jaar het politieke richtsnoer van
Frankryk geweest en het draagt tot
beveiliging van sgn positie bg.
Amerika en Engeland zgn geneigd
te geloovcu dat de volkenbond tot
hetvéltde zal lolden en xg elgven sterk
gekant tegen een gewapende beweging.
Het Frai.scha plan kooit overeen met
Ciemanceau's voorkeur voor een
evenwicht dor mogendheden boven
een volkenbond.
Een merzwsardig artikel In de
.Temps* wgit er evenwel op dat de
Fransche regeering bezig is baar
draal te nemen, m. a. w. dat zij het
tegen Engeland en Amerika heeft
moston afleggen. Het sou zoo be
weert het blad nu een fout zgrr
om te onderstellen dat Frankrijk tot
eiken prjja sou opkomen voor de mili
taire politiek in het Oosten. Nog dui-
doiyksr is Pichons verklaring dat
echter verminderd en dat was de
oorzaak, dat ik mijne vacantia nog
wat moest uitstellen en wet mijn met
gezel betreft, noch de bossebsn, noch
de zee hadden voor htm de geringste
aantrekkingskracht. Hg vond het
heerlUk, in het midden te liggen van
vijf milltoen menschen, en dan sljne
draden te spinnen en toffaten loepen
door die menichea, terwijl Bij hem
ven leder klein gerucht of van het
minste vermoeden van verborgen
misdaad verwittigden. Waardearlnsr
der natuur, die gave voed bij hom
geen plaats bg syne vele andere en
zyna nanlge luohtverandaring nam
hy, als zyn geest den boosdoener van
da stad liet varen, om diens broeder
van het platteland op te sporen.
Ziende dat Holmes ta veel In ge
peins sat, om een gesprek aan te
knoopon, had ik de vervelende krant
ter sjjde gegooid en totwyi lk aebte-
over in mijn stoel leunde, was ik
weldra ln diep gemymor verzonken.
Plotseling klonk de stem van mgn
metgezel aan mgue ooron en brak
myoe gedachten af.
Ja hebt geffjk, Watson*, zeida hy.
jHst lykt bespottelgk om op die
Fcaukrgk tegen tut onderhandelen met
elke tegenwoordigs Russische regen-
ring is, doch dat Amerika en Enge
land'» houding overhaersohead zijn,
wanneer er een eenvormige politiek
moet worden geformuleerd.
Ds .Information*, die reeds toe
spelingen maakte, dat de bolsjewist!-*
scha vertegenwoordigen, vermoedoiyk
vergunning suüsn krggen om hun
Inzichten kenbaar te makes, blijkt
dan ook juiste informaties ontvangen
te bobpen, want naar do Chicago
Tribune nit Parijs vernam, hebben da
geallieerde mogendheden Rusland Ier
wedreconferentis uitqenoodigd, ten eitide
aan het heerseheado schrikbewind een
einde te maken.
Dit bei icjit wordt officieel bevestigd.
De Russische afgevaardigden zulle»
evenwel niet te Parijs ontvangen wor
den. Ds geassocieerden noodigen elke
georganiseerds groep, welke thans
ergens ln Siberië of binnen de grenzen
van Europaèaeh Rusland politiek of
militair gezag uitoefen' of poogt u
ta oefenen (uitgezonderd in Finland),
nit om niet msar dan drie vertogen»
woerdigers voor elke groep n. ar de
Prinssn-eiUcdeB, in do zee van Mar'
taora te xoadac, waar zy zuilen samen
komen met vertegenwoordiger» der
geassocieerde mogendheden, dia van
volmachten zgn voonien.
De oorlog'-raad der geallieerden
heeft h6t voorstel draadloos tot d9
verschillende Russische ï-egeeringen
gericht, niet inbegrip van de bolsje
wlstiiche. Tegsiykeriljd wordt een
wapenstilstand voorgesteld.
Deze bonding beantwoordt te volle
aap do inziebton, welke Lloyd George
reed» lang ten opzichte van ds Rus
aisohe revolntio en wat eruit voort'
kwam, koesterds. Hy ochliei ds.arbg
leering te putten nit hetgeen da ge
ichledscia heeft geleerd toen de mo
gendheden bg de Fritusche revolutie
ingrepen en misschien ziet sf« gaas
tesoog reeds, plat zonder verontrusting
een bolsjewistische NspolaO- aas do
nevelige kimmen der toekomst ver-
r(jzen.
Liever zal men dan msar eens
pratso en trachten bot eens te worde:-..
Ds kans bestaat nn alleen nog maar
dat do heeren Bolsjewikl Bist praten
willen met-de kaplulls' Icche en bur-
geriyko regeericgen uit West-Europa,
maar hun positie Is niet zoo roosfclsa
rig en dus is 'teven goed mogelgk
dat zg van dit hautains gebaar afsien
en bezwijken voor de bun bewezen
eer: het zgn ten slotte ook maar
menschen.
Hopen wy dat men van weersegdan
eieren voor s(jn geld zal kleren en de
ihsios Ingeslagen weg tot een be .'ra
digenda oplossing moge voeren van
een zoo ingewikkeld en belangrgk
vraagstuk al» do Russische kwestie i
Gemeenteraad van Goes
Donderdagavond 8 uur. Voorzitter
de heer D. D. v. d. Boos, loeo 'onrge-
meester.
Afwezig was do lieer W. Kakebeeke
met kennisgeving.
De voorzitter wterp osn terugblik op
hot afgeloopen jaar en waes er op dat
we nu allo hoop hebban op oen
spoedlgen vrede, wazrraar algemeen
vei laugd wordt. De toestand van voor
19X4 zal wel niet terugkeeren. Spr.
herinnerde aan het woeden van de
Spaar, zehe griep en hoopt», dat wy van
de knellende distributiemaatregslen
bevrijd mogen worden.
Hy wansehte de 'aanwezigen moed
en kracht toe in het nieuw» jaar
De hoor Plazier dankte B. en W.
als oudste in jrres nameen den R*»ci
en nitte den wenseh, dat de hurge-
mamcr twisten te benloehien.'
Aller bespottelijks! 1" riep ik uit, en
toen, terwijl ik my plotseling bewust
werd, dat bij da diepste gedacht»
mgoer ziel had herhaald, girg ik
rechtop ln mgn stoel zitten en stua.de
naar hem in summa verbazing.
.Wat la dat, Holmes?" riep ik uit
,Dat overtreft au alles, wat ik my
voorstellen kan."
Hy lachte haneljjk om myce groots
verwondering.
,Ge herinnert u," zeide hg, .dat
esutgen tyd geloden, toen ik je'dia
bladsgde nit een van Poc's schetsen
voorlas, waarin eosf scherp opmerker
de onbesproken gedachten vau zfin
metgezel volgt, ge geneigd waart, die
zaak te beschouwen als slechts ea e
altvinding van den schrijver. Toen ik
opmerkte, dat ik bijna telkens cn
aanhoudend hetzelfde deed, gaf je
duidelijk je ongeloof te kennen.*
,0, neen!'
.Misschien plet met je tocg, baste
Watson, maar duldeljjk met ja wenk
brauwen. Dus toep ik zag, dat je de
krabt neergooide en je ergens ov&r
begon te denken, was lk zetr geluk
kig, ln de gelegenheid te zyn, die
meester gezond moge terngkeeren en
b6t B. VVorder naar wocsch zal
gaan.
Ingekomen stukken.
Bij het rzof k vac het hoofdbostuur
der Republlkeinscbe Fartg merkte ds
voorstiter op, dat hier de godsdtenstlge-
gezlndheid van sollicitanten steeds
culten beschouwing is gelaten.
Hef verzoek werd voor kennisge
ving aangenoman.
By het adres der verschillende
arbeiders vet eenigiBgen, betreffende de
lavoerlng van den 8 urigen werkdag,
loocsverhooging, enz. merkte de
voorz. op, dat hieraan reeds hard
wordt gewerkt j spoed zal worden
betracht cm in dene zoo ganw moge.
lijk met een voorstel te komen.
De overige ingekomen stukken
warden voor kennisgeving aange
nomen
Toelating mr. Qoedbloed.
Na onderzoek door do heeren Van
Potigite .t, De Looff an Hollmann van
de geloofsbrieven ven hot nieuwbe-
1,0 fliSe lid van den raad mr. J. W.
Goedbloed, werd öy mende van den
heer Vau - Poelgeest geadviseerd tot
toelating, waartoe werd besloten.
Ruiling van grond
Ëg het voorstel van B. en W. tot
ruiling van grond mat C. Verhoeven,
merkte de voorzitter op, dat er slechts
een uitweg voor een klein hoekje
vervalt en er 25 M. vorder een hoofd
weg komt.
De heer Van Poelgeest komt op
vroeger door n-ut gemaakte bezwaren
terug. Spi.' merkt op, dat op het
oorspronkelijke plan 9 wegen naar de
n.leawe wgk voerden; hiervan zyn er
3 vervallen en bovendien blgven op
den groeten weg twee huizen ln den
we;; staan.
Spr. wil in 't midden laten ot de
uitweg 1' kwestie gemist kan worden,
maar 'i b ginssl stunt spr. tegen. Er
wordt geschipperd en Nlenw Goei
wordt een muizenval, waar de muil
wel uit kan, als hij maar slim genoeg is.
Ook vreest spr. dat de voorgestelde
rulliig voor de gemeente niet voor*
declig zal zyn.
De voorzitter meent, dat de heer Van
Poelgeest de zaak al te somber Inziet.
De bedoelde huizee in den hoofdweg
biy ven op dun duur niet staan, tgdelgk
ts er gosn bezwaar. Bg de rolling
geeft en ne- mt men. De gemeente
krygc ae grond ale ln 't complex ligt.
Eeu bochtje in den wog vindt spr.
wol afwisselend.
Hot voorstel werff ban genomen.
Werkloosheidsverzekering en
Arbetdsbemiadüing.
Bg dit voorstel van B. en W. zei
de heer Donner dat hy wel met bet
voorstel kan meegaan, msar vraagt,
of da arbeid van den correspondent
uitsluitend ac inlnistratief Is, en of de
benoeming van den gemeente-secre
taris niet sehadslgk zal werken op
zijn overigen arbeid, waarbg spr.
beiinnert aan het feit dat de vorige
secretary zich heeft overwerkt.
De voorzitter bevestigt de eerste
vraag en ziet geen beswaar den
secretaris ts benoemen.
Het voorstel werd alssu aangeno
men.
Centrale Keuken.
Naai' aanleiding van de bg dit
voorstel gestelde vraag der fin. comt
mie-ia merkt de voorzitter op dat zg
die van de keukeo gebruik maken
seer gemengd zgn. Er trad do laatste
weken woer verhoogir-g van 't ver
bruik in.
gedachte te lezen en die, als lk het
noooig vond, te onderbreken, om je
zoodu >r.de bewgzep, dat ik die zeer
goed gevolgd heb.*.
Msar ik was nog ln het geheel niet
tevreden...
.Ie het, voorbeeld dat ge my toen
voorgelezen hebt,* zeide lk, mrskte
de opmerker zijne gevolgtrekkingen
uit do handelingen van deu man,
diea hg gadesloeg. Ala ik rofj goed
herinner, etruikeldo hg over een hoop
steenen, keek naar tie sterren en zoo
voorts. Maar, ben hier rustig Ik mgn
stoel blijven zitten, dus welke inlich
tingen kan lk jo gegeten hebben
„Ge doet U zelf onreoht. De gelaats-
trakk zjjn can me. ucii gegeven als
middel, aard oor bg »yne gemoads-
beweginger kan uitdrukken en de
jouwe zlju getrouwe dienaren.
Wensen je te zeggen, dat je mgn
gedxehteg&cg vau mljb gezicht kunt
(Aflesen
.Van ja gekat maar vooral voor je
oogen. Mi ehion kan je je niet her-
icusren, hoe jo gepeins begon
.Neen, dat kzn lk niet."
(Wordt vervolgd,)