N\ 8.
Zaterdug 18 Januari 1919,
106e jaargang.
Bij dit iso, behoort
een
De vsrkbzirigen in 1919,
7 FEUILLETON,
HET 6ELE filLAAT.
iinneiilaiid.
ABONNEMENT
per kwartaal, in Goes f 1,25
baiter: Goes f 1,40
Afsondeiigke nommsri 5 cent.
Versohgnti Maandag-, Woensdag'.
Vrgdssrsvopd
Uitgave Vsaml. Venn, „Uoosche Courant''.
COUHAIN
Birectear(9. W. van Barneveld.
ADVEBTENTlflN
van 1—5 regels 75 cent, elke
regel meer 15 cent.
Driemast plaatsing word' tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f1,50
TjjdelQke toeslag 20 0/#.
Bewijsnummers 5 cent.
Advertentifin worden aangenomen
tot 12 uur voormiddag*.
Het verkiezingssysteem der evenredige
vertegenwoordiging, volgens hetwelk in
hel vorige jaar de nieuwe tweede
kamerleden zijn gekozen, zal dit jaar
voor het eerst ook worden toegepast
bij de samenstelling der Provinciale
Staten en der gemeenteraden.
Terwijl de ontbinding der Tweede
Kamer dadelijk na de grondwetsher
ziening plaats had, bleven deze bestuurs
lichamen nog bestaan en zullen nu
reepectievelijk over 5 eu 7 maanden
worden ontbonden. In artikel 12 van
de additionneele artikelen van de grond
wet toch staat
„De Provinciale Staten en de ge
meenteraden blijven, zooals zij op het
tijdstip der afkondiging van de wetten,
hondende veranderingen in de grondwet,
zijn samengesteld, bestaan de Provin
ciale Staten tot den eersten Dinsdag
van Juli 1919, de gemeenteraden tot
den eersten Diusdag vau September
van datzelfde jaar, op genoemde dagen
worden zij ontbonden."
Uit deze verkiezingen vloeit voort,
dat ook de colleges van Gedeputeerde
Staten (voor Zeeland 6 leden) en alle
wethouders opnieuw moeten wordeu
aangewezen.
De candidaatstelling voor de Provin
ciale Staten is op den laatsten Dinsdag
in Februari, dat is 25 Februari. De
nieuwe Staten. tredeu den eersten Dius
dag iu Juli, dat is 1 Juli, op.
Tusschen deze beide datums, 25
Febr1 Juli, moeten dus de ver-
kiezingen plaats hebben waarvan de
datum door Gedep. Staten wordt vast
gesteld. De zitting heeft als tot dusver
een duur van 4 jaren.
Met de candidaatstelling moet worden
gehandeld als bfj de verkiezingen voor
de Tweede Kamer, met dit onderscheid,
dat op dezelfde candidateulijst hoogstens
20 candidaten mogen worden geplaatst,
terwijl dat getal bij de Kamerverkie
zingen hoogstens 10 bedroeg. Voor
de candidaatstelling voor de verkiezingen
van den gemeenteraad is de tweede
Dinsdag iu April aangewezen, dat is
8 April.
De nieuw gekozen Kaad treedt den
eersten Dinsdag iu September op, dat
is 2 Sept. De verkiezingen moeten
dus tusschen 8 April en 2 Sept. plaats
vinden. De datum wordt door B. en
W. bepaald, ook de gemeenteraden
hebben 4 jaren zitting.
Wat de verkiezingen van de Eerste
Kamer betreft, die worden gehouden
op den tweeden Dinsdag van Juli, dat
is 8 Juli.
Voor de provincie Zeeland treedt
echter geen lid af. Aan de beurt van
aftreding zijn voor Noord-Brabant de
lieeren mr. W. M. van Lanschot en
R. J. A. Diepen, beiden roomsch-
katholiekvoor Gelderland de beeren
H. Colijn (antirev.) en mr. W. H. 0.
Naar bot Engslsch vac
A. CONAN DOYLE.
„En als het nog laog staat
„Iu dat geval val ik morgen komen
en alles met u bepraten. Vaarwel en
voor alias, vree} niet verdrietig voor
n weet dat u sr rodeo voor hebt."
„Ik vrees, dat dit eon moeilijke zaak
is, Watson," Beide mgo metgezel, toen
h(j terugkwam, nadat hf mr. Grant
Monro tot de deur begeleid bad, „Wat
begrUp 18 er van
„Het slet er leelflk alt," antwoord
de ik. t
„Ja. Er ls afperserS In hst spel, of
ik moot mg zeer vergissen."
„En wie is de afperser?"
„No, dat moet hat schepsel zijn,
dat in de eenlgo weelderige kamer
woont en haar portret op zij is schoor
steenmantel heeft. Op mön woord,
Watson, er is late zatr aantrekkeiSka
ln dat lijkkleurige gelaat voor het
raam so lk zon dte zaak om alles ter
wereld niet gemist willen hebben."
„Heb ja al eea vermoeden?"
„Ja, con zeer voorloopig vermoeden.
Me ar hot zal mil verwonderen, Indien
het niet juist bljjkt te *3n. Do esrsta
echtgenoot van die vrouw is la het
Th. van Basten Batenburg (roomsch-
kath.); voor Zuid-Holland de beeren
prof. dr. H. Bavinck (antirev.), F. H.
van Wichen (roomsch-koth.), jhr. mr.
N. Ch. de Gijselaar (chr.-hist.), eu J.
H. de Waal Malefijt (antirev.)voor
Noord-Holland de heer W. II. Vliegen
(spc.-dem.), H. P. Staal (unie-lib.) en de
nog fe kiezen opvolger van wijlen den
heer J. A. Laan; voor Utrecht de heer G.
C. D d'Aumale baron van Hardenbroek
tot Harden broek (a.-r.); voor Friesland de
heer H. H. van Kol (s.-d.); voor Overijsel
de heer dr. H. Fraussen (antirev.)voor
Groningen de heer J. B. Weslerwijk
(vrijz.-dem.) voor Dreute jhr. mr. H.
G van Holthe tot Echten ^vrij lib.) en
voor Limburg jhr. A. H. j. Micliiels
van Kessenich (roomseh-kath.) In totaal
dus vijf roomsch-katholieken, vijf anti
revolutionairen, één cbristelijk-hist.,
vier vrijzinnigen en twee sociaal
democraten.
Wij hebben dus de volgende data
25 Februaricaudidaatstelling voor de
Prov. Staten. Tusschen 25 Febr. en 1
Julistemming.
8 Aprilcandidaatstelling voor den
gemeenteraad. Tusschen 8 April en 2
Sept. stemming.
1 Juli: optreden van de nieuwe
Provinciale Staten.
2 Juli: veikiezing Gedep. Staten.
2 Sept. optreden van de nieuwe
gemeenteraden, verkiezing van wet
houders.
.fs u i te~n land.
Het spook uit het Oosten.
Speak I speak I thou fearful quest
Who, with thy hollow breatl
Still in rude armour drett,
Comsat to daunt melt
(Spraak, vreesaigks gas», die, met
nw hollo borst nog Iu do ruwe
wapenrusting, mij vrees komt
aanjagen 1)
Mot doss woorden, waarmede Long
fellow in esn igcsr balladen den geest
van een ouden Viking aanriep, kunnen
wy ons tot het spooksel richten, dut,
uit hat Oosten van Europa komende,
heel ons werelddeel steeds meer be
dreigt.
De oorlog is niet meer maar zlju
afilohioiyke geest heeft zich als altild
gewapend in eea nog passender kleed
gestoken en doet in den vorm der
revolutie do moegestreden en ultge-
putte volken selfs meer leed doorstaan
dan si) reeds kenden. Het zya thans
nog' enkel de overwonnen volkan, dia
de gruwelen ondergaan, aangericht
door de 'clirde, toomeloose hartatooh
ten ecner door gebrek en verdrukking
tot razeroj opgesleepte massa, docb
wie sou durven verzekeren dat het
spook, na Builend ten gronde gericht
te hebban en in Dultschland dea atrSd
io hebbers aangehouden mot allen, die
nog redo willen verstaan, zyn wreeds
klauwen niet zal uitslaan naar hot
hart dar Entente landen. En waarom
zon het zich bepalen tot die landen,
wslko in den oorlog syn betrokken
geweest Indirect hebben de onzjjdl-
gaa zooveel van den oorlog te IJlden
gehad, dat het by hen evenzeer gist
en men er son bodem bereid vindt,
optrekje."
„Waarom geloof je dat?"
„Hoe kunnen wij anders haar krank,
zinnige angst verklaren, dat haar
tweede echtgenoot zon binnenkomen
De feiten, zooals lk ze uitlog komen
ongeveer hierop neer: Deze vrouw
was in Amerika getrouwd. Haar echt
genoot kreeg eenigo hateijjke hoeda
nigheden. of laten wj zeggen, een
afschuwelijke ziekte en werd een
melastsehe of een idioot. Z0 ont
vluchtte hom eindtak, keerde naar
Engeland terug, veranderde haar naam
en begon, naar z? dzebt, een nieuw
leven. ZIJ was drie jaar gehuwd en
geloofde, dat haar leven zeer veilig
was daar zij het dooabewlja van
iemand wiens naam zij aangenomen
had aan haar echtgenoot getoond had
toe» plotseling haar verblijfplaats ont
dekt werd door haar eersten echt
genoot, of misschien ook, door een
gewetenlooss vrouw die zich aan den
invalide gehecht had. Z(j schrflfendle
vrouw sn dreigen haar te kumen en
alles te vertellen. ZIJ vraagt om hon
derd pond en tracht heo sf Sekoopen.
Desniettegenstaande komen x(j en als
de echtgenoot terloops sjjn vrouw
vertelt, dat or nieuwe bewoners in het
optrekje zSn, west sij op ds eea of
andere manier, dat het haar vervol
gers zijn. Zy wacht tot haar echt'
genoot slaapt en snelt er dan heen,
om te trachten, hen te overreden, haar
met vrede te laten. Daar zy niet slaagt,
waarin het zaad der ontevredenheid
spoedig ontkiemt.
Reeds ziet men hier en daar bedon
keiyko verschijnsalea, waaruit blJJkt
dot de i usteltoza bolejewieksehe pro
paganda, wel ka van Rusland uit wordt
gevoerd, ten spgt van allo afgebroken
betrekkingen en strenge grensbewa
king, niet zonder uitwerking blijft.
Da kleine, niet verantwoordelijke min
derheden, die zich in elk land tot het
verspreitien der revolutionaire begin
zelen leenen, zien hnr. vertrouwen in
da toekomst gesterkt door do voor
beelden, welke zij waaschen sa tc
volgen en nimmer bodaa de nwat-
schappelijke toestanden een zoo sohoore
gelegenheid als thans, om hun slag
te slaan:
In Spanje breidt oen oproerigs be
weging sich reeds ernstig nit De
Madrlleanseha rsgeerlng is sr zeer
verontrust over, daar da boiosrlog
vooral iss Cataionib en Acdalutlë een
zeer heftig Karakter begint aan te
nemen. Ia CstaloniS zijn een aantal
werkgovorB vermoord, terwijl de daders
in d> meeste gevallen onbekend
bleven.
De mededecliBg dat do rag eet lag
streng toezicht laat houden op de
Bussea in Spaujs, bewijst wol, welke
drijfkracht hier aan het werk li.
Ook in Portugal z\Ja ernstige on-
lusten uitgebroken. Vooral te Oporto
zjjc bloedige gevechten geleverd mat
de democratische oproerige troepen.
Zoo zien wj i,» baoza geest langzaam
maar zsker zjn weg zuskan en wan
neer man er niet bgtyds ln slaagt hem
to bezweren, zuilen wg de meest
funeste gavolgea van den oorlog nog
te vreezen hebben.
De groots vrasg evenwel ls op welke
wijze men zich tegen het kwaad moet
koeren.
Io Rusland ls er^gean redden meer
aan. De eeolge uitkomst voor dit land
zal zijn, dat het uitziekt oa het kwaad
er door zichzelf ten gronde gaat. Tot
zoolang achter blijft hetean gevaarlijke
zlektehsard waarvan de besmet.iog
zal blijven uitgaan. Van alle landen
ls Dultschland het meest aangetast
doch de meer radoljko elementen, die
hter blijkbaar behalve over een jalot
luncht ook nog over voldoende macht
beschikken*yn er iu geslaagd het
dreigend gevaar met geweld te weer
staan. Het blijft evenwel voorloopig
de vraag ln hoeverre het aldus ver
kregen resultaat duurzaam en af-
doende xal biykan te zijn Wanneer
de regeering eist spoedig kans ziet
een toestand te scheppen, die in alle
omzichten ordeljk is en eea geregelde
productie mogeijjk maakt, zal de
anarchie haar toch vreeg of laai boven
hst hoofd groeien en allee wat rog in
s8n voegen is gebleven ontwrichten,
tot sr niets meer overblijft dan soa
volkomen ontredderd Dultschland.
De DuUcche regesrlng is echter niet
in staat enkel uit eigen kracht den
tsrrorietisohen vloedgolf te weerstaan,
doch het kas haar tot nes afdoende
steun zgs, dat haar belangen althans
ln dit opsieht samenvallen met die
dor geassocieerde rsgoeriogera. Een
hoopvol toeken mag s(j het daar bil
achten, dat er een kentering valt
waar te namen in de opvatting aan
Entente z|do omtrent de wijss waarop
hst bolsjewisme het best zal worden
bestreden.
Een gewelddadig Ingrijpen, w.-srtoe
gaat zij er weer den volgenden morgen
heen en haar echtgenoot ontmoet haar,
zooals hij ons verteld heeft, terwijl afi
er uit komt. Zij belooft hem toen,
daar niet weer heen te gaan, maar
twee dagen later is hot verlangen van
die vreesoCke buren bsvrydto worden,
haar te s.ork sa zij doet weer een
poging 6n neemt eer: portret van zich
mede, waarnaar men haar zonder
twjjfel gevraagd heeft. In hot midden
van dit onderhoud vliegt de meid
binnen, om te zeggen, dat haar heet
thnDgakometi is, waarna da vrouw,
wetend dat hij regelrecht naar het
optrekje gaaa zal, de bewoners dour
de achterdeur laat ontvluchten ln dat
pgnboomenboschje. Op die manier
vindt h9 het huis verlaten. Het zsl
mS echter zeer verwonderen, of dat
nog het geval zijn zal, als hl) vanavond
op verkenning uitgaat. Wat denk je
van m(jn vermoedens
„Het zijn maar loiso veronderstel-
Hogen."
„Maar s8 worden door feiten ge
dekt. Mochten er soms andere feiten
a*n het licht komen, dis ar niet mede
overeenstemmen, dan koenen wij oog
altijd onze meening herzien. Op hst
oogsnbllk kunnen wy niets doen, tot
wy waer eer: tydlog krijgen van onzen
vriend te Norbury
Maar w$ behoefden niet lang te
wachten.
Dia kwam juist, toen wg klaar waren
met theedrinken. „Het optrekje ls nog
ear, aanv&Ekelfik tan opzichte van
Rusland geneigd scheen, srbQnt" thans
als een overwonnen standpunt be
schouwd te worden en wj hooren
Wllioi lulde om voedsel roepen,
voedsel voor de hongerlijders in
Europa.
Hst schijnt vooral door Wilsons
tosdoso dat men er tos over gaat te
trachten het wilde beest te temmen
door hot te verzadigen. De honger,
zoo meent men thans in de regeerlngc
kringen der geassocieerden, is ds
oorzaak van het bolsjewismecleehfs
door den honger weg te nemen zal
men het revolutiegevaar kunnen af-
wenden.
Er ligt aaa deze opvatting zaker
veel waars ten gtemdslag en sj be
teekent ln ieder geval o-o wending
tan goede, vergeleken b{j de eerst
gehuldigde geweldstheorie.
Toeh zal er nog een dieper inzicht
noodig zlji: in het wezen en de oorzaak
van hetgeen wij hier aanduiden als
„het spook uit hst Oosten", dan bljkt
n't Wilsons dringende kreet om brood—
men zal ten volle moeten beseffen
welke fouten der bestaande maas-
fcchappd hebban geleid tot uitbarstin
gen, geigk w(j thans beis ven, wil man
voorkomen dat Europa er aan ten
ocder gaat. Slschïr een volledige toe
passing der werksljk democratische
beginesIsD, waarbg men voor inder
daad zeer ingrijpends consequenties
niet zal mogoa terugdeinzen, kan de
menschheid beveiligen tegen een
nienwan vorna van klaiBshaersehappU,
welke door haar aan lazemjj grenzend
fanatisme de onrechtvaardigheden rn
zorgen, waaronder tot na toe breede
scharen gebukt gingen, ten eenenmalo
in den schaduw zou stellen.
Heel veel, zoo niet allee zal afhan
gen van den geest, welke ln de
eerstvolgende weken de besprekingen
der vrede* afgevaardigden bebeersebt.
Het behoud ven al wat goed en recht
is ln onze maatschappelijke verhou
dingen, zoowel als het wegnemen van
de rotte plaatsen en kankerende ge
zwellen, hangt af vac de zuiverheid
en de oprechtheid, waarmee men te
P.trijs te werk zal gaaa bij het op
maken van hst bestek en de voor
waarden, volgens welke de nieuws
samenleving der volken moet worden
opgetrokken.
Ook dan wacht alle volken nog een
«ware t >tk, doch daaraan «uilen zij
zleh met liefde kannen w$den, daar
deze taak zal sQ,i op te bouwen,'
bezield door ds hoop al bouwende
eenmaal meer te bereiken dan dat-
gene, wat kraehtene innerlijke ge
breken gedoemd was ln puls te
etorte;.
Liebkneclit doodgeschoten.
Rosa Luxemburg gelyncht.
Llebksecht is Woensdagavond na
zijn arrestatie doodgeschoten. Hij had
reeds van het publiek, toen hy in dsn
into zat, een bloedige wonde in bet
gelaat gekregen.
Een auto sou hem naar de gevau-
genls in Moabit brengen. Onder weg
kreeg do wagen een mankement, De
aanvoerder van hst corvet vroeg toen
san Lisbknecht of hij in staat was
den toeht te voet voort te zotten.
Liebknoeht bevestigde dit. Onderweg
trachtte h{ echter ia ontsnappen. De
soldaten riepen hem toe stil te honden.
bewoond," luidde het telegram, „Heb
het gelaat weer voor het raam gezien.
Ik sal den zevenuurs trein afwachten
en geen stappen doen, voor u komt."
Hg Ivachtte op het perron, toen wg
uitstapten eu wij konden bg bet licht
der lantarens zien, dat hy zeer bleek
zag en beside van opgewondenheid.
„ZJ *Un nog hier, mr. Holmes,"
soldo hg er. legde zijn hand op de
mouw van mgn vriend. „Ik heb het
licht gezien in het huls, toen lk
hierheen ging. Wy zullen allesn u
eene roer altfd oplossen."
„Wat is dan uw plan vroeg
Holmes, toen wij langs dap donksren,
mot hoornen beplanten weg liepen.
„Ik zal mS met geweld toegang
verschaffen en zelf zier, wie er in
het huis ls. Ik wansch dat u belden
als getuigen zult optreden."
„U bent vastbesloten zulks te doen,
oudamks de waarschuwing van uw
vrouw, dat het beter ls dat u dat
geheim niet aoudt oplossen?"
„Ja, lk ben vastbesloten."
„Wal, ik geloof dat u reeht hebt.
Iedere waarheid iz beier dan een
eeuwig onbepaalde twyfel. Wg deden
beter, dadeigk te gaan Natuurlijk
doen wy iets, dat tegen de wetten
strijdt, maar lk geloof, dat hst wel
de moeite waard zal zUn*.
Het was een zeer donkere avond ea
een zaehte regen begon te vallea,
toen wy van den hoofdweg een smalle
laan Insloegen, met dieps sporen en
Lisbkneeht liep echter door en toen
werd op hem geschoten. Een kogel
trof hem in den nek en hg vlei on
middellijk dood neer.
Rosa Luxemburg ls denzelfden avond
na haar arrestatie door het publiek
gelyncht. Het most daarby op beest
achtige wyze toegegaan slfn. Men
moet betreuren, dat deze twee uiterst
pjeiyke geschiedenissen zgn voorge
komen, daar te vreezen staat, dat er
munt uit zal worden geslagen tegen
de regeering. Deze laat reeds mede-
deelen, dat een ondersoek gedaan
wordt naar de schuldigen.
Rosa Luxemburg werd na haar
arrestatie naar het Eden Hotel ge'
bracht. Daar de menigte echter op-,
drong werd zy per rgtalg verder
gevoerd. De menigte herkende haar
evenwel, trok haar uit den wagen en
mishandelde haar vreeselyk. Het was
niet mogeiyk haar te hulp te komen.
Ook zg schijnt dood te *yn. Het rytulg,
waarin zij vervoerd werd, werd ledig
ln het kanaal gevondenmen weet
niet waar haar ïgk is.
Dr. A, Brummelkamp f.
Het oud lid der Tweede Kamer, dr<
A. Brummelkamp, emeritus predikant,
ls na korte oagesteldheld, op 80jarigen
leeftyd overleden.
Aangevoerd,
Het stoomschip Jaton is uit Norfolk
met 4450 iou steenkolen ie Amsterdam
aangekomen.
Het stoomschip Oostvoorne is van
Scarps borg te Amsterdam aangeko
men met 543 ton carbid.
Van Hamel bij de Koningin.
De Koningin heef: mr. J. A. van
Hamel, te Amsterdam, ln partlenliere
audiëntie ontvangen, naar aanleiding
van diens dezer dagen versobenen
en aan H. M. opgedragen publicatie
Nederland tusschen de Mogendheden,
welke aan de buitenlandsehe staat,
kunde van ons'vaderland li gewijd.
Slecht voedsel.
Wg ontleenen het volgende aan
de N. B. C.
Een lezer, die zloh meer bg onze
redactie beklaagd heeft over de sleehte
hoedanigheid van de hem langs den
weg der officieels distributie geworden
erwten, zendt onz thans een monster
kapucijnen, hem „van Begeerings-
wege* verstrekt, en vorzoekt onz,
eens te willen mededeelen of dit nu
heusch geen sleehte waar is.
Meneer, wy hebben ons gewend tot
Iemand, die veel verstand heeft van
kapueUners en daar een knappen kgk
op heeft, iemand die zich wel niet
voor deskundige in kapueyners uit
geeft, maar toeh als zoodanig kan
gelden. Welnu, deze heeft on* ver
zekerd, dat uw klacht gegrond is.
Het Is „schandeigke waar* dit zgn
syn eigen woorden, meneer die
men u verstrekt heett. Ook de krui
denier aan dan overkant geeft u
gelijk; hy zegt, dat bot „rommel" is,
dien geen kruidenier in normale tgdeu
ln zyo winkel zou willen hebben, al
ïgken de kapueyners erger, dan zy zijn.
Hiermee zal, hopen wy, onzekapu-
egnej' Inzender tevreden gesteld *yn.
Doch nu een vraag. Waarom wendt
hg zich niet tot den minister van
met heggen ter wearssSden. Mr. Grant
Munro ging ons ongeduldig voor en
wg strompelden hem achterna loc
goed wy konden.
„Daar zyn do lichten van mfln
huls," mompelde hy, eu wees naar
een lichtsehgn tusschen de boomen,
„en bier is bet huisje, dat lk zal
binnengaan."
Wy gingen een bocht om van de
laan en nu we* het gebouwtje dicht
naait ons. Een gele streep, die op
den donkeren voorgrond zich afteo-
kecde, bewees dat de deur niet geheel
Acht was, en een raam op de boven-
vardteping was beider verlicht. Toen
wg opkeken, zagen wg oen donkore
vlek zich voor bet gordgn bewegen.
„Daar is dat schepsel', riep Grant
Munro; ,u kunt nu zelf zien, dat er
lemend is. Volg mg en wy zullen
spoedig alles weten".
Wy naderden de deur, maar plot
seling kwam een vrouw uit de seha>
duw te voorschijn en stond op de
gouden streep van het lamplicht. Ik
kon haar gelaat niet zien ln de duis
ternis, maar *y stak haar handen
smeakend uit.
„Om Godswil, doe het niet, Jaokl'
riep zg. „Ik had een voorgevoel, dat
je dezen avond aoudt komen. Doe het
niet, lieveling I Vertrouw mij weer en
je zult nooit reden hebben, het te
betreuren."
(Slot volgt.)