HEI 6iLE GELAAT. N°. 5. Zaterdag 11 Januari 1919, 106e jaargang. Bij dit so. behoort een LOONSVERflOOÖING. FEUILLETON ABONNEMENT i Pr?» per kwartaal, in Goes 11,25 buiten Goei i 1,40 Afzonderlgke ïiommer» 5 cent. Varschgnt: Maandag-, Woensdag- en Tridagavond. i m Uitgave Nsnail. V'snn. „Goesefee Courant". courant Directeurft. W. van Barneveld. ADVERTENTIÜN van 1—5 regels 75 cent, elke regel meer 15 cent. Driemaal plaatsing wordt tweemaal berekend. Familieberichten 1—10 regels f 1,50 Tijdelijke toeslag 20 o/0. Bewijsnummers 5 cent. Advertentiën worden aangenomen tot 12 uur voormiddag*. De achter ons liggende oorlogsjaren, waarin alle krachten der wereld waren gericht op het verslaan van den vijand en waarin alle energie en capaciteiten werden in dienst gesteld van het oorlogsmeohauisme, dat deze reuzentaak moest vervullen, zij hebben bewerkt, dat het tot nu toe gevolgde productie en distributiestelsel over de heele wereld totaal in de war is geraakt. Als een noodzakelijk gevolg zijn de prijzen der nog voorradige grondstoffen en afgewerkte artikelen, alsmede van alle levensmiddelen ontzettend gestegen. Wel heeft de regeering ten slotte ingegrepen en maximumprijzen inge steld, maar ook die waren zoo ver boven de normale, dat het voor men schel) met een beperkt inkomen niet mogelijk was, hun leven naar die schaal in te richten zonder vèrhooging van loon of salaris. - De toen nog niet vermoede lange duur van den oorlog, bracht als den meest gewenschten vorm een duurle- toeslag naar voren. In de gelukkige onwetendheid, waarin we toen uog leefdeu meenden we op die wijze na den oorlog op de gemakkelijkste wijze weer tot de zoogenaamde normale toestanden te kunnen terugkeeren. Die gedachte aan den terugkeer tot de tijden van vóór 1914 heeft menigeen een hart onder den riem gestoken. Het was een dagelijksche zegswijze geworden „Als straks de toestand weer normaal is geworden, danen men stelde zich voor, dat met het einde van den oorlog ook het einde der ellende zou komen, waarin de geheele beschaafde wereld meer en meer dreigde onder te gaan. Wanneer de vrede maar kwam, zou aan alle zorgen en ontbering een einde komen. Dit verlangen werd zoo sterk, dat de meesten hun partijdige belangstelling in de wereldworsteling vergaten en maar één wensch kenden „het einde, hoe dan ook". Dan zou de druk, waaronder we leefden, worden weggenomen, het leven zou weer de moeite waard worden om geleefd te worden, handel en nijverheid zouden zich herstellen, kunst en wetenschap, die ook al in dienst van den oorlog waren gesteld, zonden weer kunnen meewerken om de meuschheid op dFn hooger beschavingspeil te brengen en wat voor de meesten niet minder be langrijk is, de versche kadetjes zouden ons weer toelachen voor de ramen der bakkerswinkels. Met deze en dergelijke overpeinzin gen hebben we onze leege maag en dito kachel trachten te vergeten. Onze verwachtingen van den komenden vrede waren hooggespaunen. De vrede, of liever het einde van den oorlog is gekomen, maar wat het t bracht, leek in de verste verte niet op de voorstelling die we ons daarvan hadden gemaakt. De gevolgen van den oorlog blijken van zoo ingrijpenden aard te zijn, dat de toestanden, die wij als voorbijgaand hadden beschouwd, nog verergeren en op verbetering daarvan den eersten tijd Naar het Engelsch van A. CON AN DOTLE, ,W*t weascht u?' vroeg sU met een noordelgken «oogval. ,Ik ben ow buurman van hierover," aaide ik en wess naar mgn huis. ,Ik lie, dat u eerst nu verhuisd ia, dus dacht ik n misschien eenige hulp ta kunnen verleenen ,Zoo, tin wg sullen is wel vragen all wij js noodig hebben," zeids zg ea sloot da dour voor mt)n gezicht. Wat gehinderd door die onbeschofte afwgzing, keerde ik mij om en ging huiswaarts. Dan gahsalen avond keer den mt)n gedachten terng naar do verschijning voor het raam ea de ruwheid der vrouw,- of schoon ik be proefde aan andere dingen te denken. Ik besloot niet» er-ian aan mgn vronw te zoggen, want zg is een zeer zenuw achtige, overspannen vrouw en ik wenechte niet, dat zg dan onplezlerigen indruk zou deelen die dit alles op mg gemaakt had. Ik vertelde haar echter niet behoeft gerekend te worden. De terugkeer tot de z.g.n. normale tijden is voor goed onmogelijk gemaakt. Als een, noodzakelijk gevolg daarvan zullen de noodmaatregelen langzamer hand moeten verdwijnen en zal de maat schappelijke samenleving zich moeten aanpassen aan de nieuwe vormen, die zijn ontstaan en waarop moet worden voortgewerkt. Er dringen zich op allerlei gebied problemen op den voorgrond, die om oplossing roepen, en daaronder neemt hét loouvraagstuk een gewichtige plaats in. Nu het vertrouwen in een terugkeer tot vroegere toestanden is opgegeven, blijkt het nooJig, den loonstandaard te verhoogen. De kosten voor nood zakelijk levensonderhoud zijn zoodanig gestegen, dat de lagere salarissen wel bijna verdubbeld zullen worden en ook dan nog is er geen sprake van, dat daarvoor kan worden geleefd als voor den oorlog. Hierin ligt een groot gevaar, want zooals gezegd, men heeft zich van den terugkeer tot den vredestoestand zooveel illusies gemaakt, dat ontevredenheid zal ontstaan, wanneer daaraan niet wordt voldaan. Deze ontevredenheid zal zich uiten in hoogere looneischen, want de eerste gedachte is zeer natuurlijk, dat met meer geld een grooter deel van de. goede gaven des levens is te krijgen. Tot op zekere hoogte is dat ook waar, maar alleen zoolang die verhooging slechts enkele rubrieken begunstigt, maar het effect verdwijnt zoodra ze algemeen wordt toegepast. In de tijden, die we nu tegemoet an, zullen we goed doen met de overtuiging bij ieder te vestigen, dat er veel, wat tot veraangenaming des levens kan dienen, moet worden nage laten. Wij zuilen ons moeten béperkeu tot het strikt noodzakelijke en deeischen, die wij aan het leven stellen, moeten niet te hoog zijn, Er bestaat een tekort aan verschil lende artikelen. Hetgeen beschikbaar is voor consumptie en gebruik, is nauwe lijks voldoende om er schraaltjes van te leven. Ook het laagste loon moet voldoende zijn om een evenredig deel daarvan te bemachtigen. Terwijl voor de gewone arbeiders het loon dus aaumerkelijk zal moeten worden verhoogd, zal voor de hoogere salarissen op verre na niet een evenredige verhooging moeten plaats vin den. Iu dat geval toch zou de verhouding rens lusschen de verschil lende rubrieken gelijk blijven en daar mee de wanverhouding in de distributie der voorradige levensmiddelen en goe deren bestendigd zijn. De arbeidersklasse zou om daarin ver andering te brengen steeds meer loon vragen, en als de anderen het voorbeeld navolgen, draaien we in een kringetje rond, zonder in dep grond der zaak wat anders te bewerken, dau dat we allen met onze zakken vol geld loopen en het eindbedrag onzer rekeningen met een nul meer schrijven. Wij dienen allen te begrijpen, dat we door steeds te trachten de onaan gename gevolgen van dezen oorlog op anderen af te schuiven, over het geheel genomen den toestand nog verergeren. Gelukt het de eene groep zich oneven voor ik in slasp viel, dat het optrekje waar bewoond w»s, waarop Eg geen astwoord gaf. „Ik heb gswoonlgk een bizonder vasten slaap. Maar in dien bisondoren nacht, misschien door de iichto op- winding, -die mjn avontuur veroor zaaks had, dien nacht sliep ik stiet zoo vast. Half droomend was ik ml] bewust, dat er iets gebeurde tn de kamer en langzamerhand besefte ik, dat mijn vrouw zich gekleed had en haar mantel aandeed en oen hoed opzette. Mijn lippen openden zich reeds om eenige slaperige woorden van verwondering of verweer te uiten over dit ontijdige aankleaden, toen plotse ling mjjn half geopende oogen op baar gelaat zagen, dat door bet kaarslicht verlicht was en toen maakte de ver basing mil siom. Het had een uitjj drukking, zooals ik die nooit te voren gedacht had, dat het kon aannemen Zg was doodelijk bleek en haalde snel r.dem, keek nu en dan schuw naar het bed, terwijl zij haar mantel dicht knoopte, om te zien, of zg mij stoorde. Toen, denkende, dat ik nog iliep sloop z(j gsruisehloos de kamer uit en een oogenbllk later hoorde ik oen scherp piepen, wat alleen kon komen redig aan de andere in salaris te doen verhoogen, dan is zij daardoor in slaat een te groot deel der beschikbare voor raden te bemachtigen. Van langen duur zal die voorsprong echter niet zijn. Hoe grooter de groep is, des te ge vaarlijker is een dergelijke bevoorrech ting voor de rest der samenleving. De rijkdom van enkele individuen doet veel minder schade aan de billijke verdeeling der voorraden dan de onevenredige loonsverhooging van een groote groep. Het is niet het geld, maar het zijn de beschikbare voorraden, die bepalen, wat ieder kan krijgen groote groepen, die te koopkrachtig zijn, onttrekken deze aan de andere. Laat ieder daarom er aan denken, dat niet de hoeveelheid geld den door slag geeft en dat steeds stijgende salarissen over alle rangen ons niet meer koopkracht geven, maar dat het op de onderlinge verhouding alleen aankomt eh dat daarom voo.ral de jste looneu het. meeste moeten worden verhoogd. De illusie van een last, die door niemand gedragen wordt, als men ze maar met groote vaart van den een op den ander overbrengt is even dwaas gevaarlijk. B. Lïuïteülaud. De burgeroorlog te Berlijn. Wrh, wenn eick in dem Sohoae der Siüdte Der Ftuergunder a'ill gehCluft, Dat Vollezerreits.nd neme Kettc, Zur Eigenhilfe tchrecklich greift Er zuilen te Serlgn wel niet voel menschen zijn, oio iu deze angstige dsgan naar Duitséhlsnds groots dich ters grijpen om in hst licht der hui dige gebeurtenissen Big een a zoo menig wolbekende passage over te lezen eu er de profetische bateekstia van te verstaan. Terwijl het kanon orV; de ontred derde otad dreunt en dtfouigerooriog steeds in omvang toeneemt, zal men zich wel niet tot wgsgeeriga over peinzingen gestamd voelen, maar eerder msegeatespt worden in den wiid«n,dolzlGE>igan roes en zgn hand3n bezoedelen met hit bload der broeders var; één en hetzelfde volk, Schillers meesterlijke woorden, waar hj) het uitbreken eeser revolutie aohil datt, barneten ongetwijfeld op Mstori •«she ielten, hem welbekend, doch zg hadden evengoed voor heden gesohre ren kunnen zijn, wat niet alleen hun klassieke waarde bewgsi, doch tevens de bedroevende omstandigheid dat er, waar net de msnsebelgke natuur be sreft, iu weerwil van alle beschaving reinig verbetering is te bespeuren Het schouwspel dat Berlijn thans oplevert wekt in ons, buitenstaanders, wel een behoefte om ons hart opnieuw op te halen aan de DuHiehs kunstwer ken, die onvergankelijke en eeuwig .choone monumenten van oen cultuur, welke ons dierbaar is en waarop wij «reosehan voort te bouwen in een bete ra toekomst wy voslaa meer dan ooit een groot varlevgen om ons te ordlepeo in ds voortbrengselen van DuLschlands beste zonen en ons te doen doordringen van dieuzeidelg ken en kraehtigen geest, welke hen hoeft bezield en die nog, tn weerwil -an allo uitingen der laatrte jaren, moet leven in een volk, dat getoond beeft idealen tb bezitten on daarvoor tot het uiterste heeft gestreden. Het moge sijn, dat die idealen valeeh zijn geweest en da massa is misleid door ssn verblinde kliek, op welks geweten de verantwoordelijkheid vau alle rampen moge rusten, dit echter doet niets af aan de waarde der mis bruikte goede eigenschappen van het Duitsuhe volk in zgn geheel en het is juist om ons dis goede eigenschappen ten volle bewast te maken, dat wy hst verlangen hebben du ooren te sluiven voor de afschuwelijke klanken, dis thans tot ons doordringen uit het groote gek kenhuis aan de Spree en ta loven in een betere sfeer, de sfeer van Cultsehe karet «n beschaving, wast wét Duitacblands vijanden ook zullen ver mogen, daaraan zullen zp niet kunnen rakon en daarin ook moet het Duitsahe volk, wanneer het eenmaal uit de huidige verwarring tot evenwicht is gekomen, nieuwe kracht putton om uit «ga ellendigen staat weer op te bloeien naar de verwezenlijking van nieuwe, betere idealen. Het Is wellicht gewaagd zooveel van idealen te spreken in een zoo weinig idaallstisehen tg A en wij zouden er mlzohien ook over zwijgen, wan neer wy niet innig overtuigd waren dat deze tyd minder idealistisch schijnt dan zij inderdaad is. Men mag bfj een beschouwing van allo tegenwoordige gebeurtenissen geen oogenbllk vergeten, dat wy ons ta midden der grootste verwarring bevinden eu hat ons feitelijk niet mogelgk is een sulver oordeel te vellen, maar wy voelen toch, door alle materieel» au moraele verschrikt kingen neen, een stagende iijo gaan, die als een gouden draad telkens weer te voorschyn treedt ea de meuschheid kan voeren -uit dit ver delgend labyrinth naar een aenvou dlge wereld, die vrede, rust ea wel', vaart biedt aan allen. Er moet op de velerlei afdwalin gen, welke wy thans beleven een reactio komen ea ons vertrouwen hierop vinden wg telkens weer ver sterkt door de idealistische stemmen, welke overal uit allen nood opatggen en eenmaal zullen samensmelten tot het machtig koor, dat de eendracht der volken zal bevestigen, wanneer het de geluiden der minder zuivere stemmen, die nu de harmonie nog storen, overbeerseht. Hierop hebban wp willen wflsen alvorens stil te staan by do weinig bemoedigende gebeurtenissen van dan dag; aldus door ons tdoaiisme ge sehrasgd en gesterkt willen wy thans verder .nagaan hos lich de toostend te Beriyn heeft ontwikkeld. Er is helaas geen twyfel meer aan,de»«a- vaakelgk zoo rustige Duitsahe revolutie heeft aanleiding gegeven tot dan van den bsginne roeda gevreesdeo bur geroorlog, die thans in vollen om vang woedt en waarvan de uitslag op 't oogenbllk nog niet bekend is. Alle pogingen ora dozan broader moord te voorkomen zijn 9 dal gebleken en ook »Us» wat op 't laatste moment nog is baproafd door da onafhackelgke socialisten, staande tusaebeo Spartaan» en de regeering in, bleek vruchteloos en instede van een compromis, een verzoening, beleef» Berlijn thans de vraeseiykste aller verschrikkingen en wie zal zeggen hos het uit deze be proevingen ta voorschyn zal komen» Nog altoos komt het ons «iet zeer waaraehgnlgk voor dat Spartaans zich van de macht zal kunnen meester maken, ook ai schijnt de stan 6van zaken voor de regeering niet zoo gunstig als eenige dagen geleden. De regeèring toch, moet zich nog sterk voelen, wanneer als elech, van da scharnieren der voordeur. Ik Ik ging rechtop in bad zitten sa wreef mgn knuisten tegen hat bed om sekur te weten, das ik wakker was. Toen nam ik mgn horloge onder mijn kussen vandaan. Het was drie uu in den morgen. Wat ter wereld kon i»yn vrouw ta doen hebban op den landweg om drie uur la den morgen? ,Ik lag zoowat twintig mlnuton erover te peinzen ea kon er geen aancemeiyke verklaring voor vladen. Hoe meer ik erover dacht, hos bulten- gewoner en onverklaarbaarder leek dit mj] toe. Ik was er nog over aan het peinzen, toen !k de deur waar zachtjes hoorde dichtslaan en haar voetstappen op de trap hoorde. ,Waar ben jy toch in 'e hemelsnaam geweest, Effle?. vroeg ik, toen zij binnenkwam. Zy schrikte geweldig en gaf een soort hlkkonden schreeuw, toen ik sprak en die schreeuw en dia schrik verontrustten my meer dan al het overige, want er lag iets oaboschrgfe ïyks schuldigs in. Mgss vrouw is altijd een vronw geweest met san open, oprecht karakter en het gaf n>9 een rilling, haar zoo haar eigen kamer te om in onderhandelingen to treden, •telt, dat de Spartaciërs eerst alle bezettingswachten en openbare ge bouwen moeten ontruimen. Zij kon .1. op haar vingers natellen dat haar tegenstanders ds eenmaal door ver rassing verkregen resultaten niet op deze wgze, zonder eenige waarborg, zonden prijsgeven. De burgeroorlog Is zoodoende on- vermydelyk geworden, maar de regee ring ctaat sty f op haar stuk en kondigt ingrgponde daden aan, die Spartaans zullen moeten verbrijzelen. Tegenover het tegen haar toegepaste geweld stelt zy hetzelfde en zoo Zal de einduitslag dus afhankelgk sgn van ds meer of minder betrouwbaar heid der troepen. Slaagt de rogoering er in spoedig genoeg een voldoende strijdmacht van bulten Berlja aan ta voeren, dan zullen de 8partaei9rs het na korter of langer tgd moeten opgeven, ook al slaagden zg erin het proviandbnreau te bezetten en beschikken zg blgkbaar over veel wapens en munitie. De moeiiykheid om een en ander te vervoereq, daar alle verkeer is gestremd, schynt hlerby niet zonder Invloed te zullen zgn. Evenwel bestaat de mogelgkheid dat ook de Spartaciërs hulp keggen. Niet alleen is hun revolutie ook naar andere Duitsehe plaatsen overgoslagen en kan vandaar hnlp opdagen, doeh ook wordt gemeld dat er daiiend Russisch» bolsjewikl te BerlQn zgn aangekomen, die zich aldaar in de uniform van Duitsehe soldaten op houden. Als dit bericht waarheid bevat, zou or nog veel strgd In 't vooruitzicht kannen zgn, doch 't gehalte aan waarheid in de berichten, welke nit Beriyn tot ons komen, is gering en das zullen wy goed doen er niet te veel alt te concladeeren en op de zekerheid te wachten, die 't einde brengen moet. Ook weten wg niet wat er jnlst is in hetgeen het .Fromdenblatt" van uit stekend ingellehten kant zegt te ver nemen en volgens hetwelk de Entente- rijken het vroeger gekoesterde voor nemen om Berlgn te bezetten in weer wil der gebenrtenissen van het oogen bllk, hebben laten varen. Welke wending de gebeurtenissen te Berlgn ook nemen, zoo wordt gemeld,een gewapenderhand tnssehen- beide komen der Enteme-mogendheden kan men uitgesloten achten. Ook wat dit betreft zal men, al klinkt 'tniet onwaarschijnlijk, gezien de kennelgke vrees voor besmetting met bolzjewiekiohe ziektekiemen, de bevestiging door de toekomstige ge benrtenissen zelf moeten afwachten. zien binnensluipen, ea te hoeren schreeuwer, en ineenkrimpen, toen haar eigen echtgenoot tegea haar sprak, ,Ben je wakker, Jack?" riep eg met een zaïiUivnchtlgan lach. .Wel, ik daoht, dat niets je kots wakker maken.' ,Waar ben je geweest?" vroeg ik «tr erger. ,Het verwondert mg niet, dat ja verrust bent," zeide sg en ik kon zien, dat haar vingers boeiden, terwgl zg .haar mantel loskuoopta. „Wsl ik kan mg niet herinneran, dat ik ooit te voren in mga laven zoo iets gedaan heb. Hat fait is, dat ik e«n gevoel had, of Ik stikken zou en dat ik verlangde naar de frissche luoht. Ik gelooi werksdjjk, dat ik flauw gevallen zou zgn als ik niet uitgagaan was. Ik heb een paar minuten aan da deur gestaan en nu beu ik weer ge heel ea al beter." Tai wgl zg mg dat varhaal deed, keek zg niet in mgn richting en haar stem was gchsel anders dan gewoon, Het was duidelgk dat, wat zg ver telde, niet waar was. Ik antwoordde niets, maar keerde mga gezicht ns« den muur, voelde mg ziek van harte Binaenlaiid. Da anale Van Qroentndatl. Naar ,Uot Zuiden" met zekerheid verneemt hoeft de offleier van justitie bg de rechtbank te Maastricht den heer mr. Van Groenendael laten aan zeggen, dat hg, na onderzoek der tegen hem ingebrachte beschuldigin gen, tot de conclusie is gekomen, dat er geene aanwgsiugen zgn, dat hier esnig strafbaar feit zoudezgn ge pleegd. Slachtpaarden. Gemeld wordt, dat van heden af het rgkskantoor voor veo en paarden geen slachtpaarden meer zal overne men en de uitvoer van slachtpaarden binnenkort zal worden toegestaan. Butden. Ds Vee-en Tleesehhandel vernermt, dat met de geassocieerden is onder en mijn geest was vervuld met dui zend vergiftige verdachtmakingen en twgfel. Wat verborg mgn vrouw voor mij? Waar was zg geveest op die vreemde tocht Ik voelde, dat ik geen raat zou hebben voor ik het wist en toch schrikte ik terng om het haar weer te vragen, nadat zg mg eenz voorgelogen had. Het overige van den nacht bracht ik heen en weer woelend In mgn bed door, terwgl ik mg allerlei onmogeigke denkbeelden in het hoofd haalde. fDleo dag moest ik naar de City gaan, maar ik was te verstoord van geest, om mgn aandacht aan mgn zaken te kunnen wgden. Mgn vrouw scheen even onderste boven als ik en ik kon san haar onderzoekende blikken zien, dat zg begreep, dat ik haar verklaring niet geloofde, en dat zg niet meer wist, wat zg beginnen moeit. Azn het ontbgt wisselden wg nauwelgks een woord en dadelijk daarna ging Ik wandelen, opdat ik da zaak kon overdenken in da frissche morgen lucht; (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1919 | | pagina 1