HEREENIG D.
151.
Zaterdag 21 December 1918.
105e jaargang.
Bij dit io. behoort
eea Bijvoegsel,
JVIEÜWJAiRSWEXSCHEX
Veranderde verschijndagen.
Nederland en België.
FEUILLETON
ABONNEMENT
Prjji per kwartaal, in Goes fjl,—
bulten Goes f 1,25.
Aizoudorlflke nommerg 5 cent.
Verïchjiit: Maandag-, Woensdag
en Vr§d«£»7c.isd.
GÖESCHE
Uitgave Nanml. Venn. „Goesehe Courant".
COIRANT
Directeur6. W, ran Barneveld,
ADVEBTENTIËN
van 1—5 tegel» 75 cent, elke
regel meer 15 cent.
Driestaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 1—10 regels f 1,50
Bewijsnummers 5 cent,
AdvertentiSn worden aangenomen
tot 12 uur voarmiildnga.
Zij, die zich mei i Januari 1919
op dit blad abonaoereo, ontvan
gen da tot dien datum ver
schijnende nummers gratis.
in het Nieuwjaars-nommer wor
den zooals gebruikelijk is, bij
vooruitbetaling geplaatst tegen
50 cent, voor hoogstens 8 regels.
Deze advertentiën zullen MAAN
DAG 30 DECEMBER, vóór dss
middags twaalf uur, aan ons
bureau moeten bezorgd zijn.
Met het oog op de Kerstdagen
en Nieuwjaarsdag, die beiden op
Woensdag vallen, zal de Goesche
Courant verschijnen op Dinsdag
avond 24 Dec,, Zaterdagavond
28 Dee. en Dinsdagavond 31 Dec.
Varhooging Abonnementsprijs.
Door de steeds hooger geworden
papierprijs en arbeidsloonen, zien wij
ons genoodzaakt vanaf 1 Januari 1919
eenige verhooging der abonnementsprijs
in te voeren. Het abonnement in de
stad zal dan bedragen f 1,25 en buiten
f 1,40 per kwartaal.
Dezen maatregel, die reeds eerder
had moeten worden genomen, hebben
we zoolang mogelijk uitgesteld, in de
hoop, dat bij het einde van den oorlog
een daling van papierprijs en drukloon
in het vooruitzicht zou komen. Nu
dit niet het geval is, hebben we er
toe moeten besluiten het voorbeeld van
alle andere couranten te volgen, waf
niet wegneemt dat wij hopen, dat deze
maatregcWechts tijdelijk zal zijn,
DE DIRECTIE.
Terwijl iu de buiienlandseïie pers
allerhande berichten opduiken, waarin
de llederlandsche regeering wordt aan
gevallen over vermeende onneutrale
handelingen en daaraan annexionisti
sche eischen worden vastgeknoopt, hoort
men van officieele Belgische zijde over
dit alles zeer weinig.
Wel seinde Zondag de correspondent
van het „Hand. blad" uit Brussel, dat
de perscampagne tege^n Nederland de
goedkeuring der regeering niet weg
draagt, dat inzonderheid Hymans en
Van der Velde, gedelegeerden ter vredes
conferentie tegen alle annexionistische
plannen zijn gekant en dat een regee-
ringsverklaring eerstdaags wordt ver
wacht, maar tot nu toe is een geruststel
ling niet gekomen.
In ons vorig nummer konden vrij
onder //Nederland en de oorlog'7 wel
opnemen de nota door de Belgische
regeering aan de pers gegeven, waarin
een zeer gezochte reden voor de
ontstemming wordt gegeven.
De minister van buitenl. zaken heeft
in de Tweede Kamer een verklaring
31
Oorspronkelijke Roman
DOOK
COSINUS.
Een oogenblik later vertchsen de
chauffeur in lij a pelsjas voor de deur.
Verbaasd keek hij eerst naar mij en
toen naar het uitgestrekte lichaam op
de sofa, terwijl de elgenaardig-wan-
trouwende blik, die een vertrouwd
bediende eigen i», hem in de oogen
kwam.
,1» hier eon telefoon," vroeg Ik.
.Jawel, mijnheer.'
„Roep dan dadelijk den dokter op."
Op Richter wjjzend, xei bij met een
lueht.Hij heeft 't al lang verwacht.'
Eu voordat hg xich omkeerde om te
gaan, vroeg hij.Denkt u hier te
blijven, mijnheer?'
.Neen. Weet ja wie ik ben
.Jawel, mijnheer maar
„Zeg den dokter, dat hij voor nadere
inlichtingen zich tot mij wenden kan."
Daarna ging ik de kamer uit en
verwilderde me door de donkere op
rijlaan. 't Wan haast ondoenlijk verder
dan een pas voor oogen te xion
gegeven waaruit blijkt hoe ongegrond
deze grief was.
Ook na, of liever juist na deze
uiteenzetting blijft liet odium van
ergerlijke bureaucratische sleur op
onze rcgecring- rusten.
Dat een brief als antwoord op een
vraag van 4 Oct., pas den 12 November
werd verzonden terwijl toen juist de
wapenstilstand was gesloten en de om
standigheden dus veranderd ten opzichte
der betreffende vraag, is onverschoon
baar.
Dat de Belgische regeering dit ver
ouderde antwoord actueel bpeft be
schouwd en als tegenstelling met de
daarin vervatte weigering om de Bel
gische geïnterneerden vrij te laten heeft
gewezen op bet terzeltder tijd door
trekken der Duitsche soldaten door
Limburg, is weer op z'n zachtst uil-'
gedrukt een bureaucratische vergissing
van den kant der Belgische regeering,
daar 's ochtends van den ISeu November
voor de mededeeÜDg omtrent den voor
genomen doortocht der Duitschers, de
Belgische gezant in Den Haag een
mondelinge mededeeliug ontving, dat
de Belgische geïnterneerden konden
vertrekken. De brief van den 12en ver
loor daardoor natuurlijk alle waarde.
Dat de Belgische regeering zich nu,
met voorbijzien van de werkelijke be
doeling, beroept op dat manuscript om
ons een onneutrale houding toe te
schrijven, geeft den schijn van een
stok te zoeken voor deu„ bond, die
geslagen moet worden. Een schijn, die
bijna werkelijkheid wordt wanneer we
de slolzin der Belgische nota lezen,
waarin staat, dat de Nederlandsche
regeering door aan het Duitsche leger den
dooiiocht toe te staan, een precedent
heeft geschapen, dat de Belgische veilig
heid treft. Terwijl de ongerustheid
over de bedoelingen der Zuiderburen
tot dusverre alleen door onverantwoor
delijke persuitlatingen was onstaan,
krijgt hierdoor de zaak een meer offi
cieel karakter.
De min. van buitenl. zaken heeft
het daarom noodig geacht in de Tweede
Kamer zijn meening daarover te zeg
gen, ongeveer in de volgende woorden:
Dat moeilijkheden aan het einde van
den oorlog voor ons te wachten waren,
met het oog op de woelingen in som
mige en de overwinningsroes in andere
landen. Een volksmeening is echter nog
geen regeeringsmeening.
Indien het bericht omtrent de uitla
ting van ilen minister van biutenlandsche
zalcen van België juist is, zou dit een
gevaar opleveren voor onze betrekkingen.
Maar spreker is er niet van overtuigd,
dat de uitlating van den heer Hijmuns
Wij stellen prijs op handhaving der
oude betrekkingen. En ook in België
zal men de oogen niet kunnen sluiten
voor hetgeen wij voor België deden.
Nederland begeert in vrede en vriend
schap met de gansche wereld te leven.
Men zal echter goed doen onze eer en
fijngevoeligheid niet aan te tasten.
Voorzichtigheid moet worden be
tracht, en volk en regeering dienen
één te zijn. Onze geschiedenis heeft
critieke tijden gekend. Vastberadenheid
en kalmte zullen ons in deze periode
den weg moe ten wijzen. De minister
verwacht bij den vrede een goede
nabuurschap met de omliggende rijken.
Het is te hopen, dat de minister in
vanwege de dikke mist, die neerge
daald wa». Plotseling doemde een
gestalte voor me op. 't Was Annette.
Ik tikte haar op den arm en xei:
,Ik hen zoo gauw mogeljk wegge
gaan. Kom!'
Ze leunde zich tegen me san.
.Waarheen?" vroeg xe bang.
.Naar hals.'
.Verlang je, dat ik met je meegaan
xal, Daan
„J|J niet
.Jawel, als je 't hebben wilt;
anders xal ik maar ergens anders
heengaan."
Waar anders zoo je heen knnnen
gaan
,Ik weet 't xelf nietmaar 't komt
er trouwens ook niet veel op aan
en maakte meteen een beweging om
uitvoering aan haar onxlnnig plan te
geven.
.Annette," zei ik haar xacht terne
hondend, .weet je wel wat je xegt
Kan je niet voor een oogenblikje kalm
nadenken
.0, ik ben heel kalm."
.Antwoord me dan eerlijk. Beslaat
er een reden waarom je niet xoudt
Waar i0 good voorj en boven'
dién, je xondt toch niet willen geloo-
ven, je xondt 't niet künnen."
zijn ovei±iiging over de door ons ge
cursiveerde woorden worde versterkt
door het verdere verloop dezer onaan
gename geschiedenis.
Wanneer we den heer Cajpille Huijs-
mans mogen geloovèn, zooals hij in
de socialististischc Volksgazet schrijft,
dan bestaat er geen werkelijk Belgisch
annexionismeis er geen man in de
Belgische Kamer, die zou aaudurven,
annexatie van Nederlaudsch groudge-
bied vopr te staan is er onder de
Belgische afgevaardigden op het offici
eel Vredescongres geen enkel, die
partijganger is van een agressieve
politiek tegen Nederland. Minister Van
der Velde is er tegen, "uinister Hijmans
is er tegendat weet hij beslist.
Verder is hij wel overtuigd, dat er
moet worden gesproken over het
.Schetdevraagstuk en zelfs over het
kanaal GentTerneuzen, maar een
annexionistische campagne beschouwt
bij als een daad van ondankbaarheid
tegenover ons volk.
Wij zijn verheugd over elke eerlijke
afkeuring van deze campagne en ge-
looven ook, dat deze bij vele Belgen
geen steun zal vinden, maar kunnen
ons niet ontveinzen, dat ook de volks
stemming daarin niet den doorslag geeft.
Ja, dat zelfs die stemming kunstmatig
wordt gedreven in een bepaalde ge-
wensclite richting en wij baar dus niet
pis de oorzaak, maar als bet gevolg
uroeteu beschouwen. Zij is de diploma
tieke patrouilledienst. b.
Buitenland.
Het Berl\jnsche Arsol-Congres.
Even onstuimig en stormachtig ais
het tegenwoordig batten is, ging het
dezer dagen toe ia het te Berlgn
gebonden congres, waar afgevaar
digden van alle Dnitscha arbeiden-
en soldatenleden samenkwamen om
den politleken toestand te bespreken
ea de koers te bepalen waarin het
ontredderde schip van staat varder
gestaard zal werden, teneinde de
vele klippen, die onder de woelige
wateren schallen, te omzeilen.
Er is meer dsn normale staatsmansi
kaast voor noodig om thans het roer
met zekere hand te wenden, temeer
daar het op zich zslf reeds zoo veel
moeite kost het roer in handen to
krijgen, wanmaar zoovele onbevoegden
grijpen, sikaar dan voor raag be
twistend.
Vóór alle» xal in Dnitschland nis de
verwaï ring der tegenstrijdige wen-
sehen en beginselen één vaste wil
moeten opkomen, machtig genoog om
in den chaos licht te scheppen doch
deze wil, die Inderdaad wel aanwezig
schijnt te z(js, heeft esn blttaroo ssrjjd
te voeren tegen da elementen der
minderheid, gelijk door het Arsol-
eongras sear duidelijk is gedemon
streerd.
Het ion ons te ver voeren, deze
belangwekkende bijeenkomst in alle
bflzonderheden na te gaan en wj
willen hier volstaan met de vermelding
van esnlga der vele typische voor
vallen, die het rumoerige ea onparle
mentaire karakter vau de vergadering,
kenschetsen. Zoo was de stemming
Dinsdagavond zeer gespannen.
De volkscommissaris Barth had de
regeering aangevallen omdat zij nog
eea zekere grensbescherming wilde
handhaven en zich niet machteloos
aan de bolsjewlki en de Polen wilde
uitleveren. Men krijgt den indruk, dat
Barth zelfs tegen den wil van xijn
elgdn vrienden dezen aanval tegen
»Ik geloof je wol, Annette.'
,Ik heb niet gedaan wat je denkt.
In zoover is er geen reden waarom
lk niet mee naar hals ton gaan.'
,Kom dan dadelijk mee; 't Is veel
te kil voor je. De anto staat bij de
poort te wachten.'
Ik had haar een arm gegevenen
bevend, slap tegen me aanleunend,
geleidde ik haar naar den nitgang.
En toen eindeljfc het licht van de
antolampen zichtbaar werd, boog ze
diep haar hoofd voorover, als wilde
ze 'tme beletten, haar in het gezicht
te kijken.
Na haar in de machine geholpen te
hebben, riep lk den chanffenr toe
.Naar hnis, Hanptner," en toen lk
naast mgn vrouw plaats genomen
had, liet ik er door de spreekbuis op
volgen: .Vlug.wat, zoo vlug als je
rijden kunt.' Ondanks mezelf, klonk
mBn stem heel onzeker.
In een hoek, zoo ver mogelijk van
me af, zat, of liever lag, Annette in
de knssens. Ze had zich heelemaalin
haar bont Ingewikkeld; slechts een
mager, bleek gezichtje ontdaan van
al de vroegere frischheid, met blanwe
kringen onder de oogen en bloede
looze lippen,, was zichtbaar. Moe en
slap zwenkte haar hoofd met de
schokken van de anto meeze scheen
zijn msdskabiiistslsdsn ondernam.
Ebert protesteerde tegen een dergelijk
bommensmytan van kabinetsleden.
Hst openbaar ter sprake brengen van
cllogen, die men of eentiemmiBg ba-
Bloten had, of waarover men vriend>
schappelijk onderhandelde, noemde hjj
onduldbaar, daarbij toegejuicht door
verreweg de grooto meerderheid van
hot congres. Het was duidelijk, dat
dit conflict tot een crisis moet lelden,
daar eon regaerlng, die zoo oneenig
voor het Parlement treedt, geen gezag
kan uitoefenen.
Na de toejuiching, die Ebert ton
deel viel. deed zich een merkwaardig
tooneel voor. Evenals op oen tooneel
vaa achter (ie coulissen verpchecen
van achier den prosldentsstoel plot
seling twintig soldaten, die zich voor
den preEidentzetel en achter den kathe
der schaarden. Z(j droegen #borden,
waarop de nummers van vele regi
menten en opschriften met allerlei
eiseh. Een van hen vroeg het woord
an deelde mede, dat al vertegenwoor
digers van de rasarvebataljons hunner
regimenten waren en zich ter beschik
king van de vegeering stelden ter
verdediging van da republiek. Zij
kwamen cu hier om te protssteeren
tegen ds ontwapening van de matro
zen volkswear. Verder etelden xjj de
volgende drie elechon: ontwapaalng
van alio officieren afseheffing van
alia ordstobkenon, on overdrawing van
commandomscht ter handhaving van
de tncht aan de soldatenradon.
Da ongewapende Invallers eisohton
onmiddellijks stemming over hun
election en wilden geen discussie daar
over. Er ontstond toen een kabaal,
zooals men zelfs in de revolutiedagen
nog in geen vergadering had belesfd.
Da vertegenwoordigers vaa ds solda-
iearaden vat- Oost en Wastfront
snelden naar voren om de wapenbroe
ders ts begroeten, maar hun toch ook
te zeggen dat het op deze w{j sa toch
niet ging. De maarderheidssooialisten
verlieten protestserend de zaal, maar
kwamen halverwege nog tot inkeer.
Boven alles uit schreeuwde de schelle
stam van Ladebour om het woord.
Tientallen van redenaar» wildon allen
tegeljjk iets zeggen. Ebert ea Haase
drongen ook naar het spreekgestoelte
maar hst lakte voorloopig niemand
om gehoor te krSgan. Intunchen
speelden zich natuurlijk ook de he
vigste persoonlijke eorflleten af.
Ebert schoen het klaar te spelen
oai do katheder te veroveren, maar
Haass drong ham met geweld weg.
Hij nam toen het woord, hfl hntoogde,
dat dit alles zeer redelijke elscben
waren, maar dat de bezoekers toch
moesten begrijpen, dat men onder
dergelijke omstandigheden geen ba
•luiten kon nemen. Hij stelde nu voor
de zitting tot dan volgenden dag te
verdagen en dan te beslissen. Do
soldaten namen hiermede tenslotte
genoegen. Alles ging met wild ge
schreeuw, in het bijzonder van
Ladabour, die buiten zichzelf was en
ruzie kreeg mat frontsoldaten.
Ook Woensdag ontbrak het niet
aan een dergelijke onderbreking.
Eerst dealde de voorzitter mede dat
de delegatie van den vorigen avond
teruggekomen was om met da groep-
aanvoerders te beraadslagen. Z(j wil
den niet alle eischen van gisteravond
handhaven. Man besloot toen da
debatten over die eischen, die juist
begonnen waren, te schorsen en af ta
wachten, hoe de besprekingen afllopon.
Intusschen werd de congresagenda
verder afgewerkt. Tegen twaalf uur
echter deelt de voorxitter mede, dat
xieh een nieuwe delegatie heeit aan
gemeld en dreigt dat morgen 250000
alle macht over haar lichaam verloren
te hebben.
Ten laatste kwam ze wat dichter
bij ma zitten ea haar dunne vingers
naar haar keel brengend, zei zo schor
,Ik moet met je spreken want ik
zie, hoe je je inspant om een verkla
ring voor dit alles te vinden/Trouwens,
lk kau 't niet langer voor me houden.
„Wat is er dau gebeurd
„Zul ja me gelooven?"
„Dat heb lk je toch al reeds gezegd?
„Ik zal je niet vragen verzachtende
omstandigheden in aanmerking te
willen nemen, omdat er absoluut geen
te vindon zijn. Noem alleen aan, dat
ik de waarheid spreek."
„Zeker, zeker,' zei ik ietwat onge
duldigmaar ze scheen 't niet te
merken althans, 't duurde een heel®
tijd voordat xe weifelend en met ge
broken slem aanving:
„Ik stond op het punt mot hem te
gaan; je hebt 't gezien. Hij haalde
me over met hem jou te verlaten.
Onze kennismaking dateert van het
tijdstip, dat Amelia teruggekomen was.
Hg was me eens komen opzoeken en
verzocht mij hem te willen toestaan
Amelia ta spreken, lk gal hom te
kennen, dat daar absoluut geen sprake
van zou kunnen xgn en ook dat
ik wel geneigd was hem weer te xien.
arbeiders tallen staken, als het congres
de delegatie niet ontvangt. Da voor
zitter wijst op het onredelijke van de
voortdurouda storing door de BerUj-
ner», maar zegt dat h$ een staking
van zulk aeu grooten omvang met haar
gevolgen voor de bevolking niet op
zgn verantwoording wii nemen en
stelt dus voor dat de fractieleiders
ook deze delegatie nog buiten de saai
ontvangen, maar dan verder geen
enkele meer.
In ds raai zal men echter niemand
toelaten. Juist heeft dé voorzitter dit
gezegd, wanneer er een sirbsider met
een roode vlag komt binnengehuppeld
achter hem aan sen rS van plakkaat-
dragers. Een gebral van verontwaar
diging vervult de zaal. Het schouwspel
was onbeschrijfelijk zot en zou als
töbneal in een revue esn storm
achtig lachsucces hebben gehad. De
mannen stonden daar esnigsslns ver
legen ln de rij, hielden hnn witte
schilden op lange stangen zwaaiend
ln de lucht, als onbeholpen figuran
ten. De aanvoerder met de roode vlag
wilde spreken, maar de zaal met haar
geschreeuw en do president met zijn
bal maakten dat onmogelijk. Ten
slotte gelakte het nem voor te lezen
wst hy op hst hars had, en dat was
het bekende spsriasasprograsa. Daarna
trok do delegatie, a waaiende met
plakkaten, weer ut
Hoe het ot-der zulke omstandig
heden nog mogelijk is tot eenig
resultaat te komen, mag tot de onver
klaarbare verschijnselen der levens
worden gerekend.
Niettemin schijnt aleh de toe.taad
ton goede te ontwikkelen en komt er
meer lijn in den gang van zaken.
Eea rede van Dlttmann, die ds
eenheid aller socialisten b§ da ver
kiezingen bepleitte, vond een gewel
digen bjjvai. Donderdag waren de
beraadslagingen veel rustiger en werd
hst congres meer en meer een succes
voor de ragesring Ebert,
De regeling voor de regeering tot
aan de constituante, dia is aangenomen,
maakt do regeering vrijer ln haar
bewegingen, ia het bitonder doordat
z3 -nu ook het sommandogezag heeft.
Wanneer de regeering er in slaagt
het hoofd boven water te houden en
do stormen van thans te trotseeren,
xal 20 zonder twjjfel hechter en
krachtiger uit hst strijdperk te voor-
sohjjn treden en er misschien in
kunnen slagen een regelmatigs ont
wikkeling van den toestand to ver
zekeren, tot het Duitsche volk langs
constltutionoelsn weg zal hebben be
slist op welke wijze het in de toekomst
herstel wil zoeken van de wonden,
waaruit hst, helaas, nog lang zal
moeten bloeden.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
De Landbouw in Nederland in 1917.
(Slot).
In 1917 was 15196 Q.A. minder mot
wintertarwe boteeld dan gemiddeld
in 1911'15. Dat wordt ruim BI
mlllloon K.G. tarwe minder. En d&t
lu den tijd van broodrantsoen I Het
jaar was, door zijn hooge prijzen, voor
den kleiboer goed. Het uitzaaien van
wintertarwe, dat als noodmaatregel
gebeurde, is niet aan te bevelen. Door
den oorlog was het moeilijk, echte
Zeeuwiehe xaaihaver te krggen. De
vele regens in Anguitus bedierven
veel van den erwten- en vlasoogst.
Door de hooge prgien nam de
aSrdappelteelt toe. Blauwen en bonten
maken meer en meer plaats voor
Eigenheimers en Industrie. De uitvoer
Hjj is toen bsgonnen me het hof te
maken en volgde me later naar het
Zuiden. Toen reeds trachtte hij me te
overreden met hem mee te gaan
maar ik weigerde. Daarna ging Ik
terug, geneigd om een nieuw laven
met ja te beginnen, en In alles je
wonschen te volgen. Dus, deelde lk
hem mee, dat ik hom nooit weer
wensehte te zien. Toen, op dien
eersten avond dat lk weor thub was,
kwam, die t0d, dat ik vocht om
eorljjk te blijven.'
„Hoe wist je, dat Ik haar het hof
gemaakt had?"
„Ik wist niet waaraan, maar ik zag
en voelde 't. Ea ais jij 't niet geda»n
hadt, dan c-.ondt je toch toe, dat zij
't doeden dst komt op hetzelfde
neer. Ontkent 't als je knnt?
„Ik ontken 't niet.'
„Z'e je, dht maakte me wanhopig.
Ik moest er krankzinnig van gewor
den sjn, En "'nets jfl haar 'i avonds
wegbracht en lk jelui beiden ln het
rijtuig stappen sag, heb Ik fcèm
ontboden en hebben we alles geregeld,
't Is maar een drie dsgen gelsden
en 't Ijkt wel een jaar I'
Ze rilde en haar lichaam sehokte
van het snikken.
(Wordt vervolgd)
