Donderdag 10 December 1918, 105s jaargang. dit ao. behoort een NIEllWJAARSWEKM De betaling van het gelag. ir°. 150., ABONNEMENTi Prfls per jflrartaal, in Qoeu ft!, buiten Goes f 1,25. Aijondeiiijkd nommers 5 cent. Verschgnt: Maandag-, Woensdag- an Yrjdisgsyoad. Uitgave Naaul. Venn. „Goesche Courant". COURANT DirecteurSt. W. van Barneveld. ADVKBTENTlfiN van 1—resell 75 cent, elke regal laser 16 cent. Drieaizat plaatsing wordt tweem*»: berekend. Familieberichten 1—10 regels f 1,60 Bewijsnummers 5 cent. Advortentiën worden aangenomen tot 12 uur voormiddag*. Zij, die zich met I Januari 1919 op dit blad abonneeren, ontvan gen de tot dien datum ver schijnende nummers gratis. in het Nieuwjaars-nommer wor den zooals gebruikelijk is, bij vooruitbetaling geplaatst tegen 50 cent, voor hoogstens 8 regels. Deze advertentiën zullen MAAN DAG 30 DECEMBER, vóór des middags twaalf uur, aan ons bureau moeten bezorgd zijn. Hef nummer van Maandag 30 December zal Dinsdagavond 31 December verschijnen. Verhooging Abonnementsprijs. Door 'de steeds hooger geworden papierprijs en arbeidsloouen, zien wij ons genoodzaakt vanaf 1 Januari 1919 eenige verbooging der abonnementsprijs in te voeren. Het abonnement in de stad zal dan bedragen f 1,25 en buiten f 1,4,0 per kwartaal. Dezen maatregel, die reeds eerder had moeten worden genomen, hebben we zoolang mogelijk uitgesteld, in de hoop, dat bij het einde van den oorlog een daling van papierprijs en drukloon in het vooruitzicht zou komen. Nu dit niet bet geval is, hebben we er toe moeten besluiten het voorbeeld van alle andere couranten te volgen, wat niet wegneemt dat wij hopen, dat deze maatregel slechts- tijdelijk zal zijn. DE DIRECTIE. Het vraagstuk van de terugbetaling der oorlogslasten houdt de hoofden der entente staatslieden voortdurend bezig. Met genoegen en voldoening zien zij de cijfers zich tot onuitsprekelijke ge tallen aaneenrijgen. Niet zoozeer omdat zij zich daardoor in ongekende ruimte vau geldmiddelen deuken te bewegen, alswel omdat dergelijke cijfergroepee- ringen een overzicht geven van de geweldige lasten, die den ouder worpen tegenstander zullen worden opgelegd. Zooals bekend, zit daarbij de ge dachte voor om Duitschland zooveel te laten betalen als zonder grooter nadeel dan voordeel voor de 'geallieer den betaald kan worden. Dit laatste werpt een schaduw op het onvermengd cijfergenot, waarvan de bedoeling is het Duitsche volk voor twintig, dertig of meer jaren, in elk geval een menschen leeftijd, tot zwoe gende slaven in dienst der entente te maken. Het gaat niet aan een volk van 70 millioen zielen weg te voeren, zooals dat vroeger gebruikelijk was. Zij zulleu dus in hun land moeten blijven, maar de vrucht van bun arbeid zal bun geen meerdere weelde of levensgenot mogen schenken. Hoe nu dit voornemen kan worden verwezen lijkt zonder de landen der entente zelve schade te doen, ziedaar het moei lijke probleem. Wanneer we daarbij zien, dat de oeconomische na-oorlog, ondanks alle stemmen, die ook in Engeland daar tegen zijn opgekomen, nog altijd in de bedoeling der entente ligt, dan wordt het raadsel nog moeilijker op te lossen. De mogelijkheid, dat de schatting door de centralen zal worden opge bracht, bestaat alleen, wanneer alle arbeidskrachten ten volle kunnen worden benut in den dienst van land bouw en nijverheid. Voor het verkrijgen der grondstoffen eu het afzetten der geproduceerde artikelen zal de wereld markt voor hen moeten openstaan. Waaneer uitvoer huu wordt verboden, zal de handelsbalans niet ten hunnen voordeele kunnen stijgen en afdoening der schuld onmogelijk worden. Eeu geheel vrije mededinging is echter niet, wat de landen der entente en vooral Engeland bedoelen. Al werden de baten daarvan door het cijnspliciitige Duitschland hun ook in den schoot geworpen, het gevaar bleef bestaan, dat een strijd om de wereldmacht zou ontstaan, waarbij ouder gelijke voor waarden Engeland groot gevaar loopt het onderspit te moeten delven. Dan zou, behoudens bet afdragen van de winst, dezelfde toestand out- staan als vóór den oorlog. Het is begrijpelijk, dat men dien kant niet uit wil. Daardoor zou alle in spanning en verlies Engeland niet ge bracht hebben, waar het zijn wil. Op die wijze zou het zijn eigen graf giaven. De onder den druk tot het uiterste opgevoerde werkkracht van Duitschland, gewend aan een lagen levensstandaard, zou na dc afdoening der schatting voor het door rijkdom verwende Britlannië 'een nog gevaar lijker concurrent worden dan vroeger. Met deze bedreiging voor oogen, zal van de macht gebruik worden gemaakt om de mogelijkheid van een herleving van een Duitsclien wereldhandel tot de kleinst mogelijke afmetingen terug te brengen. Overwegingen van meii- schelijkhehl en recht zullen daarbij wel wat o]) den achtergrond raken. Wanneer men dan rapet kiezen tus- schen een weer opbloeiend Duitschland, dat de vredesvoorwaarden kan nakomen, eu een voor goed kreupel geslageu Duitsche nijverheid, die het onmogelijk zal maken aan de verplichtingen te voldoen, dan vreezen we, dat de keuze op het laatste systeem zal vallen. Het nadeel der achterstallige afdoe ning zal voor Engeland ruimschoots worden vergoed door den bloei harer handel eu nijverheid, die zich onbe dreigd op de wereldmarkt kan hand haven. De onmogelijkheid van afdoe ning der opgelegde schadevergoeding zal Duitschland des te langer bekneld houden in den militairen greep der entente en de als onderpand bezette gebieden zullen meer en meer het Duitsche karakter verliezen en eindelijk vanzelf rijp worden voor annexatie. De waarschijnlijkheid van den oeco- nomisehen boycol, die zulke zichtbare voordeelen meebrengt, zou dus zeer groot zijn wanneer er ook van die zijde niet een gevaar dreigde. De uilsluiting van het Duitsche rijk van alle internationale handelsovereen komsten, zou in dat land een toestand scheppen van werkeloosheid eu broods gebrek, die noodzakelijk moet leiden tot anarchie. De besmettingskracht daarvan is reeds voldoende gebleken om dan te moeten vreezen voor gelijk soortige bewegingen in Frankrijk, Engeland en de neutrale lauden. Eeu algcheele oeconomische isolatie zal daarom miuilcr gewenscht worden gevonden. Welken vorm He staatslieden der entente daaraan denken te geven, is nog onbekend. Of de afgewerkte artikelen van de door de geallieerden te leveren grondstoffen aan hen moeten worden uitgeleverd en de Duitsche nijverheid daardoor in loondienst zou werken of dal een auder systeem zal worden toegepast, is nog niet te zeggen, al zal op de bijeenkomst te Londen daarover wel een plan zijn opgemaakt. Het is ook voor ons land te hopen, dal op de vredescontereutie de invloed van Amerika, verpersoonlijkt in Wilson, de volkomen vrijheid van handeldrijven zal kunnen afdwingen. Wat daarover door den Amerikaan- schen minister Daniëls gesproken is, geeft allen moed om er het beste van te verwachten. Hij verklaarde„Wij moeten vrij hapdel drijven met alle landen, die noodig hebben, wat wij voortbrengen eu wij wenschen volmaakte waarborgen voor dc vrijheid der zeeën." Wanneer we bedenken, dat die na- oorlog hoofdzakelijk berustte op de rantsoeneering der Amerikaansche grondstoffen, dau is deze^uitlating van het hoogste belang. De stem van den Amerikaanscheu president weegt nog altijd zwaar in den raad der vol ken, Mogen wij de de geruchten gelooven, die o.a. aan het „Handelsblad" zijn ter oore gekomen, dau zou de bedoe ling zijn van de overeenkomst met de Eutenteregeeriugen te Londen getroffen, om de Nederlandscbe Stapelmarkten volkomen te vernietigen en naar Enge land te verplaatsen en elke nieuwe of tijdeus deu oorlog ontstane nieuwe industrie in Nederland door onthou ding van grondstoffen te doodeng de oude industrieën in beperkte mate te laten doorwerken, doch niet meer voor de oude markten, voorzoover die iu het buitenland zijn, daar deze mark ten aan de Gngelsehe industrie worden toegewezeu. Werkelijk geeu opwekkend vooruit zicht voor onzen handel en industrie, die er op vertrouwdeu, dat zij na den vrede hunne krachten en energie ten volle zouden kunnen ontplooien. Wat geeft alle goeie wil om zich- zelven en daardoor het vaderland oeco- nomisch vooruit te helpen, wanneer de gelegenheid daarvoor wordt afgesneden Ook voor. Nederland is de vrijheid der zee en iu den handel een levens belang. Bij deie sombere vooruitzichten is voor ons maar één lichtpunt en dat is de figuur van Wilson, deu outwerper van den volkerenbond. Wij mogen van hem verwachten, dat hij.zijn „veto" zal uitspreken over alle plannen, die de verwezenlijking daarvan tegenhouden, en zeker zal hij niet willen meewerken om de neutralen het gelag te laten betalen. b. Misplaatste vertniwaardiging. Wij vinden in «De Zeeuw/' een nijdig stukje aan ons adres over het opnemen van een ingezonden stuk in het Vrijdagnummer, waarvan de op name door De Zeeuw" was geweigerd. Zij knoopt daaraan hatelijke toespe lingen vast over onze politieke richting, die zij als afzakkend naar deS.D.A.P. voorstelt en verwijt ons de journalis tieke gebruiken niet te kennen. 4 Door deze vereenzelviging van- de politieke kleur van den inzender vau het stuk en den geest onzer redactie, begaat zij zelf de fout, het karakter van de /Ingezonden Stukken" uit hefc> oog te verliezen, waarboven duidelijk staat gedrukt, dat opname daarvan niet inhoudtdat de redactie het met de strekking eens is. Wat de opneming als zoodanig be treft, hebben wij den inzender naar «De Zeeuw" verwezen, omdat hij zich in het stuk beklaagde over den ver keerden indruk, dien hij door een oproep in «De Zeeuw" van die vergadering had gekregen en waardoor hij zich gedupeerd voelde in zijn verwachtingen. Daar het stuk o.i. geen aanstoot gevende uitdrukkingen bevatte, hebben wij, na weigering door «De Zeeuw", tegen opname geen bezwaar gemaakt. Red. //G. Crt." Buitenland. Erzbergers pleidooi. Zooals reedt werd vermeld 1> de wapenstilstand verlengd. Ds daartoe geroerde besprekingen werden door maarschalk Foch geopend niet ds overhandiging van een nota, waarin da inbreuken van Dniteche zjdo op de nakoming van de wapen stilstandsvoorwaarden gepleegd, opge somd werden. Staatssecretaris Eraberger ver klaarde, dat hg de nota too mogelijk nog demolfden dag schriftelijk zou beantwoorden en gaf hierop, van Daitaob standpunt uitgaande, een oversieht over de naleving der voor waarden van den wapenstilstand. Na een opiumming van hetgeen in dsn korten, beschikbaren tijd door de Dultsoheri ls verricht om aan.dehnn gestelds elsehen te voldoea, lette Ersberger zfln pleidooi als volgt voort In het bosoh van Compiëgne moest lk u echter reeds verklaren, dat gi) iets onmogelijks verlangde., toen gU tegelijk met het terugtrekken van het leger, het naar huis renden der krijgs gevangenen en de ontruiming der gebieden tot aan den Rijn, aanspraak masktat op ds uitlevering van 5000 locomotieven en 150,000 spoorweg wagons. Natuurlijk heeft do Duiticho rogesring haar uiterste krachten In gespannen, om ook aan dezen eisch te voldoen. Ik kan echter niet na laten er bij deze gelegenheid op te wijten, dat de toch reeds harde voorwaarden gedurende de uitvoering uwerzijds nog verscherpt a(jo, dat nieuwe 'voorwaarden en bjzondere elsehen gesteld atje, waarvan da uitvoering buitengewoon tjdroovend was on dat buitendien uwe commis sies niet tijdig genoeg tot den arbeid gereed waren, Terwjjl lk alsoo in staat ben, uiteen te zetten, dat Duitschland *1 wat in itju vormogen lag, gedaan heeft om aan uwe elsehen te voldoen en daar door den vrede zoo snel mogelijk naderbij »e brengon, moot ik tot mjjn sp|jt zeggen, dat uwe organen ln den duldelUken tekst der wapen stilstands- voorwaarden verscherpingen hebben gebracht op een wflse, waardoor het doel, Duitschland weerloos temaken, ver voorbSgestreefd Is. Ofschoon ons in art. 6 van het wspenstllstandsverdrag nadrukkelijk de toezegging gedaan werd, dat in alle ontruimde gebieden de wegvoe ring van de inwoners verboden tou zijn en dat aan het eigendom der inwoners geen schade of nadeel zou berokkend wordon, hebben in Elzas- Lotharingen wegvoeringen en nitiet- tlngon plaats gehad, en werd schade toegebracht aan het eigendom der inwoners. Ofschoon in art. 26 verklaard was ,Ö8 blokkade blijft in den tegenwoor- digen omvang bestaan,8 ls de blok kade van Duitschland verscherpt ge worden, doordat het verkeer met de neutrale aangrenzende staten nog meer beperkt werd dan gedurende dsn oorlog het geval was. Voorts leidt het besluit, om het bezette Duit sche gebied in de blokkade te betrek ken, tot scheiding tnsrehen dit gebied en hst niet bezette Duitschland. Dit is niet slechts in strijd rast art. 6, laatste alinea, en art. 26 van het wapamtilstimdsvordi-ag, doch ook met de besprekingen die zijn gevoerd ln hat bosch van Complégne. Ik geel echter ook uiting aan de hoop, dat ds thans gevoerde onder handelingen ertoe zullen leiden, dat, zonder d*t afbreuk gedaan worde aan de controle der geallieerde on geasso cieerde mogendheden, volkomen vrij heid van verkeer tusschen het bezette Duitsche gebied en de overige doelen van Duitschland gewaarborgd worde. Met diep leedwezen moet lk voorts vaststellen, dat de kostbare toezeg- ging-, waardoor in het bosch van Compiëgne door een toevoeging by art. 26 de buitengewoon harde wapenstilstandsvoorwaarden werden verzacht tot nu toe niet ls nagekomen. Deze toevoeging luidde ,De geallieorden on da Vereenigde Staten nemen zich voor, tjjdens den duur van den wapenstilstand Duitsch land, voor zoover dit noodig zal geacht worden, van levensmiddelen te voorzien*. Duitschland zal binnenkort da voor de bevolking beschikbare levensmid delen uitgeput zien. Laat het u duidelijk zijn welke verantwoordelijk heid gjj op u neemt door den levens middelen toevoer verder te vertragen. Ik zie er van af ln bijzonderheden san te toonen, dat de voorwaarden van het wapenstllatandsverdrag uwer zijds ook door een voor Duitschland ongunstige altlegging en willekeurige aanvullingen verscherpt zQn. Laat mij slechts melding maken van de vert schsrplng waarop lk reeds zinspeelde, in verband met het spoorwegmate' riaal, van don eisch gerechtelijk ver oordeelde prijzen uit te leveren, van de belemmeringen op de verkeers wegen der bezette gebieden en van het gevangennemen van de op uw voorstel in België achtergelaten zieke gewonden. Dnlticblaod heelt ook dit aanvaard, omdat het den vrede wil. Eraberger besloot sjn toespraak met het volgende aangrijpende beroep op do vijanden van Dultsohland: M|ne heeren I Wij staan voor de verlenging van den wapenstilstand, die, naar lk hoop, zser spoedig toe een duurzamen reehtsvrede zal voeren en den .zwaarbeproefden volken de mogeljkheld zal openen, om genezing te vinden. Ik hoop, dat gij mjju wensoh deelt, dat de vrede geen uur later gesloten worde dan noodig ls. Tot aan den vrede verkeeren wij echter nog ln een overgangstijdperk. Ik spreek heden den wensoh uit, dat gedurende dit overgangstijdperk rekening moge gehouden worden met het feit, dat het Duitsche volk, dat 64 millioen zielen telt, zich door de invoering der wapenstilstandsvoor waarden geheel in nw hand gesteld heeft. Laat de vronwen en kinderen niet langer honger Hjden. WJ weten, dat gi) lu staat zljt te helpen, indien gij wilt. Onthoudt den at heldor niet langer door handhaving van de thans geheel onnoodige blokkade, do moge lijkheld door vreedzame*] arbeid zijn brood te verdienen. Anders zal n eenmaal verweten worden, dat uw handelingen niet alleen door oorlog»- noodzaak zjjo voorgeschreven. En ver. klaart u ook bei «ld, ln 't belang der menscheiijkheld, de Zich in uw handen bevindende krijgsgevangenen zoo spoedig mogeljk aan hun gezinnen weer !e geven. Mijne heeren 1 Wij naderen hst Kerstfeest, het tseit van den vrede 1 De huidige, na een diepingrijpende omwenteling gevormde Duitsche regeering, heeft herhaaldelijk sinds do onderleekenlng van het /vapenstll- Qtacdsverdrag, verzocht onmiddellijk de onderhandelingen over do prellml- n&lron te openen, zonder dat antwoord van de geallieerden werd ontvangen. Ik gaef heden, in opdracht v*u deze regeering, opnieuw dit verlangen te kennen, en verzoek u ten spoedigste tijd en plaats vast te steilen. Moge onze arbeid geleld worden door den verzoenenden geest van het Kerstfeest, zoodst wij snel het doel bereiken Vrede op sarde. JNederland en de Oorlog-. Nederland en Belgis. Da minister vau. bnllenlandsche zaken maakt het volgende bekend: In eon nota, welke de Belgische regeering blijkens het Maandagoch teadblad aan de pers heeft deen toekomen naar aanleiding van een communiqué van het Nederlaudsch gezantschap te Brussel, wordt gemeld, dat de Nederlacdsoho regeering, toen zp op 12 November toegang aan Duitsche troepen verleende, blijkens oen schrijven van denzslfdcu dag aan de Belgische regeering weigerde, de Belgische geïnterneerden vrjj te laten zonder voorafgaande Instemming der Duitsche regeering. Naar aanleiding hiervan z{ opge merkt, dat bedoeld schrijven het antwoord bevatte op een brief van den Belgischen gezant van 4 October, waarin deze aan de Nederlandsoho regeering had gevraagd, de Belgische geïnterneerden op haar eigen ver- antwoordelijkheld ln vrijheid te stellen, voornameljk op grond, dat dan hen geen voldoende voedsel kon worden verschaft. In dat antwoord zette de Nederlaudsche regeering uiteen, waar om zy niet gereohtlgd was, tot de Invrijheidstelling op dien grond, zonder de instemming der andere oorlog voerende parts, over te gaan. Het onderwerp, dat in dlan brief van 12 November werd behandeld, hield generlei verband met den op 11 No vember tot stand gekomen wapen stilstand, en de brief was reeds eerder vastgesteld. Uit het bovenstaande bigkt, dat de samenkoppeling van het Nederland scbe antwoord op de Belgische vraag van 4 October met den gesloten wat penstilstand op een misverstand bS de Belgische regeering berust. Toen na den wapenstilstand tot vrijlating van de geïnterneerden werd overgegaan, werd dit den Belgisehen gezant mondeling door den chef der politieko afdeellng op het departement van bnitenlandsche zaken medege deeld, met verzoek, de Nederlaudsche rogeerlng wel te willen verwittigen, zoodra de toestand in België het ver trek der geïnterneerden derwaarts zou gedoogen. Deze medodeellng ge ichlsdd8 op 13 November, vóór de samenkomst, waarin aan den gezant de mededeMlng werd gedaan en nit- legging werd gegeven van het voor nemen der regeering ten aanzien van de Duitsche troepen. Op de overige opmerkingen, vervat in de persnota van de Belgische regeering, behoudt de minister van bnitenlandsche zaken zich voor, terng te komen. Binnenland. Thee. Naar de Haagsche correspondent van N. I. P. A. verneemt, zal eeu van de convoolschepen, vermoedelijk de .Tabanan', die den 21sten dezer uit Indlë zal vertrekken, eenige duizenden kisten Javathee meebrengen. Eavermout. De minister van landbonw heeft de gemeentebesturen medegedeeld, dat ten einde te voorzien ln de groote behoefte aan haver voor de voeding van paarden, de distributie van haver- mont een einde zal nemen. Alleen voor zieken en zwakken bljjft haver- mout beschikbaar. De mogelijkheid is evenwel niet uitgesloten dat, in verband met de nog loopende contractueele verplich tingen, In een dor volgende vierwe- keljjksche tijdvakken nog kan worden overgegaan tot eene algemeene be schikbaarstelling van een beperkt rantsoen havermont. Zoo hiertoe besloten wordt, zal aan de gemeenten hiervan tijdig kennis worden gegeven. Tegenover de Intrekking van het geringe rantsoen havermout staan de vele maatregelen, die do regeering getroffen heeft om eeu zeer aanzien lijke verbetering in de voedselvoor ziening te brengen (verheogiog dor rantsoenen van brood en penlvrachten eu beschikbaarstelling van rijst). Vietributie eaeptabletien enz. Met Ingang van 1 Jan. zal worden begonnen met de distributie van soep- tabletten, jus- en bouillonblokjes, waarvan de deugdelijkheid zal worden gewaarborgd door het merk .Primula". De prijzen welke de winkeliers aan de verbruikers ln rekening zullen mogen brengen, sijn voor tabletten meel-, groenten- of jullonnesoepen f 0,10 per tabletvoor tabletten pikante soepen f0,15 per tablet-, voor jas-en bouillonblokjes t'0,05 per stuk. Kaarten en tchimerlichten. Voor de maanden Januari en Fe bruari 1919 zal aan ds rechthebbenden een zelfde hoeveelheid kaarsen worden toegewezen als voor de maanden November en December 1918. De toewijzing van schemerlichten kan zelfs iets ruimer worden. Thans kunnen de gemeenten desgewenscht een hoeveelheid schemerlichten ont vangen van ééua doos per 50 inwo ners. Deze voorraden lichten zullen

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1918 | | pagina 1