N". 137. Zaterdag 36 October 1918. 105° jaargang* Het antwoord van Wilson. h'EREENlGD. Bij dit no. behoort eea Bijvoegsel A ABONNEMENT Frgs par kwartaal, la Gosi f|l, baiteii Goes f 1,25. Afionderlfjke nommers 5 cent. VerschgntMaandag-, Woshedsg- en Vrïdagivoac. GOESCHE S COURANT Uitgave Jiaaml. Venn. „Ooescbe Conrant". P Directeur t W. jvan Barncveid. ADVERTENTlfiN van 1—5 regels 75 cast, clka rsgel maar 15 cent. Drietaasi plaatsing wordt tweemaal berekend, Famlllsberichten 1—10 rogels f 1,50 Bewijan emmers 5 cent, Advertentiên worden aangenomen tot 12 uur woormiddaQS. Washington, 23 October. (Nederl. Fersbur. Radio). Ge Secretaris van Staat maakt het volgende stuk bekend De Secretaris van Staat aan den zaakgelastigde van Zwitserland, tijde lijk beiast met de waarneming van de Duitsche belangen in de Vereenigde Staten. Departement van Staat, 23 Oct. 1918. Mijnheer Ik heb de eer de ontvangst te be vestigen van uw nota van den 22sten, waarin een mededeeling van de Duit sche regeering, gedateerd 20 October, wordt overgebracht en te uwer kennis te brengen, dat de president mij in structie heeft gegeven, daar als volgt op te antwoorden Na de plechtige en duidelijke ver zekering van de Duitsche regeeriug te hebben ontvangen, dat zij zonder voor behoud de vredesvoorwaarden aanvaardt, neergelegd in de toespraak tot het Congres der Vereenigde Staten op 8 Januari 1918, en de beginselen van een overeenkomst, ontvouwd in zijn latere toespraken, met name de toe spraak van 27 September 1.1., dat zij verlangt de bizonderheden van hunne tóepassing te bespreken, en dat deze middelen en doeleinden niet uitgaan van degenen, die tot nu toe de Duit sche politiek hebben voorgeschreven en den tegenwoordigen oorlog voor Duitseh land hebben geleid, maar van minis ters, die spieken voor de meerderheid van den Rijksdag en voor een over weldigende meerderheid van het Duit sche volken na voorts de duidelijke belofte te hebben ontvangen van de tegenwoordige Duitsche regeering, dat de men8chelijke regels van beschaafde oorlogvoering zoowel te land als ter zee door de. Duitsche strijdkrachten in acht zullen worden genomen voelt de president vau de Vereenigde Staten, dat hij niet kan afwijzen de kwestie van een wapenstilstand met de regeeringen, waarmee de regeering van de Vereenigde StateD is geassocieerd, onder handen te nemeD. De president beeft derhalve zijn correspondentie met de tegenwoordige Duitsche autoriteiten overgebracht aan de regeeringen, waarmede de regeering van de Vereenigde Staten als een oorlogvoerende is geassocieerd, in de 'veronderstelling, dat die regeeringen geneigd zijn, eeri vrede te bewerkstel ligen op de bovenaangegeven voorwaar den en (uit tewerken) bizonderheden, en hunne militaire raadgevers en die der VereenigdeStaten te verzoeken,deregee- riugen, die tegen Duitschland zijn ge associeerd, de noodzakelijke voorwaar den voor een wapenstilstand voor te leggen, zoodanig, dat zij de belangen van de betrokken volken volkomen waarborgen en de geassocieerde regee- ringen de onbeperkte macht verzekeren de bizonderheden van den vrede, waar toe de Duitsche regeering heeft toe gestemd, te waarborgen en af te dwin gen, mits zij zulk een wapenstilstand uit een militair oogpunt mogelijk achten. ii FKUILLKTOR Oor^eronkelQke» Komaa DOOR C O S J N 8. Aarzelend had hij uit *0° zak een klein pakje te voorsek8a gehaald; en na het mat zijn J"® dr achtige, wel-gesoigneerd» vingen J1?8" gemaakt te hebban, had h(j me eJ1- keurig, blauw satijnen doosje getoond, die de engagementsring voor Amelia bevatte. „Zou 't naar haar zin zijn?" had bij blozend als een schooljongen ge vraagd en er nalat ernstig op laten volgen: ,'tls ook zoo lastig, ziet n, dan smaak van een meisje uit te vinden". De indruk, dien ik van hem kreeg was die van iemand, die ver schrikkelijk onder zijn eenzame leven leed en den huiselijke» haard met een lieve vrouw ten volle zou weten te waardeeren. 't Was lang na middernacht toen ik hem eindelijk verliet en naar huls wandelde. Niet ver van hnls passeerde een van onze rijtuigen me; eninghet schfnsel van een straatlantaarn, kon ik Annette en Amelle zien zitten. Mijn Mochten dergelijke voorwaarden voor een wapenstilstand worden voorgesteld, dan zou hare aanvaarding door de Duitsche regeering het beste, tastbare bewijs zijn, dat zij de voorwaarden en beginselen, waar de heele actie van uitgaat, ondubbelzinnig aanneemt. De president is van meening, dat bij in oprechtheid te kort zou schieteu, indien hij niet in zoo openhartig mo gelijke lermeu de reden aanwees,-waarom buitengewone waarborgen moeten wor den gevraagd. Ofschoon de constitutioneele veran deringen, waarvan dé Duitsche staats secretaris van buiteulandsche zaken in zijn nota van 20 October spreekt, van beteekenis en belangrijk schijnen, blijkt niet, dat het stelsel van een regeering, die verantwoordelijk is tegenover het Duitsche volk, reeds ten volle is uitgewerkt, of dat er waarborgeu be staan of zelfs worden overwogen, dat de verandering van politiek en practijk, waar nu ten deele toe is besloten, duurzaam zal ziju. Bovendien blijkt niet, dat de kern van de tegenwoor dige moeilijkheden is getroffen. Het is mogelijk, dat de toekomst onder de controle van het Duitsche volk is gebracht, maar met den tegenwoordi gen oorlog was dit niet het geval. En het is met den tegen woordigen oorlog, dat wij te doen hebben. Het is duidelijk, dat het Duitsche volk niet over de middelen beschikt om de toestemming van de militaire autoriteiten van het rijk in den wil des volks te bevelendat de macht van den Koning van Pruisen om de rijkspolitiek te controleeren onverzwakt isdat het beslissend initiatief nog blijft bij ben, die tot dusver de mees ters van Duitschland zijn geweest. Gevoelende, dat de heele wereld vrede thans afhangt van zich duidelijk uit te drukken en van doortastend bandelen, beschouwt de president het als zijn plicht te zeggen, zonder eenige poging om te verzachten wat harde woorden kunnen schijnen, dat de naties van de wereld de woorden van degenen, die tot dusver de Duitsche politiek hebben beheerscht, niet willen en niet kunnen vertrouwen, en dat de regee ring van de Ver. Staten bij bet sluiten vau vrede en bij de pogingen de ein- delooze ongerechtigheden en onrecht vaardigheden goed te maken, uitsluitend kan onderhandelen met de ware ver tegenwoordigers van het Duitsche volk, die op een wezenlijk constitutioneele wijze als de werkelijke regeerders van Duitschland gewaarmerkt zijn. Indien de regeering van de Vereenig de Staten thans moet onderhandelen met de militaire meesters of de mo narchistische autocraten van Duitsch land, of indien bet waarschijnlijk is, dat zij daar later weer mee te doen zal krijgen ten opzichte van de inter nationale verplichtingen van het Duit sche rijk, dan moetj de regeering van de Vereenigde Staten geen vredeson derhandelingen, maarcapitulatieeiscben. Er kan niets bij worden gewonnen, dit essentieele punt onuitgesproken te laten. Aanvaard, mijnheer, de hernieuwde verzekering van mijn bizondere hoog achting. ROBERT LANSING. vrosw, dicht In haar mantel gewik keld, zat ver achterover en voor een oogenblikje onderscheidde ik Amelia's scherpe profiel, dat naar Annette toe» gekeerd was. Toen het rijtuig stilhield, zag ik mijn nicht uitstappen en sag ik een man haar aanspreken. Zelfs op dien afstand herkende lk hem dadelijk 'twas Richter. Trouwens, 'twas niet mogeljk zich in die zware, breeds schouders en in dia hooge, ietwat gebogen gestalte te vergissen. Ik zag Amelia een ongeduldig gebaar met haar hand maken, hoorde haar een paar woorden tegen hem zeggen voordat ze den stoep oprende. Onder ^-51 was ook mijn vrosw het rijtuig nisgjstapt en bleef even met Richter staan p r»'aa' haar gelaat naar hem opga.heven en de eena hand haar mantel dichthoudend, hoorde ik haar lachen, scherp ea helder, sooals een kind, luid klinkend in den nacht. Ving liep ze het trottoir over, riep hem nog iets toe en verdween toen in huls. Do man stapte vlug den hoek omons rijtuig reed wegen spoedig zag ik het licht op Annette's kamer branden. - Plotseling vervuld van allerlei het- tlge gedachten, rende ik haast naar huis toe. MSn hand beefde toen ik den sleutel in het olentelgat stak. Al mSn bohsgsRjke zekerheid van een oogenhllkje tevoren was verdwenen Dat president Wilson voelt dat hij een behandeling van de kwestie van een wapenstilstand niet meer kan af wijzen, is een verblijdend verschijnsel. Wij hadden al veel eerder verwacht, dat hij tot dat inzicht was gekomen. Na de ootmoedige houding, waarin de Duiische fegeering zich bereid heeft verklaard de eigen voorstellen van Wilson als basis voor de onderhande lingen te willen aannemen en na de groote bereidwilligheid om ook aan de audere verlangens van den president tegemoet te komen, zou een weigering om bet verzoek over te brengen aan de geassocieerde regeeriugen, hem in een zonderling daglicht hebben geplaatst. Ook nu reeds is door ziju onduidelijke antwoorden, waarbij hij steeds ver klaarde onomwonden en ronduit zijn bedoelingen bloot te leggen, het ver trouwen in hem als onderhandelaar verminderd. Vau den grondvester van de toekom stige wereldvred eken men verwachten, dat hij in ondubbelzinnige woorden zijn be doelingen blootlegde. Dit past toch ge heel in het kader van zijn program. Misschien beschouwt hijzelf de toepas sing zijner beginselen nu nog met mogelijk en alleen geschikt voor een wereld na den vrede. Wij lezen in het hierboven afge drukte antwoord o.a. „Hij acht hef echter zijn plicht, nog maals te zeggen, dat de eenige wapen stilstand, dien hij als gerechtvaardigd en vatbaar voor overwegiug zou be schouwen, een zoodanige wapenstilstand zou zijn, die de Vereenigde Staten en de mogendheden, die met de Vereenigde Staten ziju geassocieerd, in een zooda nige positie zou laten, dat zij elke overeenkomst, die zou worden aange gaan, zouden kunneii afdwingen en eeu hervatting van de vijandelijkheden van de zijde van Duitschland onmoge lijk maken". Wij kunnen de inkleeding van deze voorwaarden niet duidelijk uoemen. Wilson spreekt hier van een over eenkomst, die zou worden aangegaan en afgedwongen. Maar een overeenkomst is toch door beide partijen goedgekeurd en behoeft niet meer te worden afge dwongen, of bedoelt hij de nakoming daarvan f In verband met de daaraan vooraf gaande en volgende omschrijving van den aard van den wapenstilstand, waarbij aan de geassosieerde regeeringen de onbeperkte macht wordt verzekerd, zou deze voorwaarde inhouden dat elke overeenkomst zou kunnen worden af gedwongen al of niet met instemming van de vleugellam geslagen tegenpartij. Het woord overeenkomst is in dat verband een zeer euphemistische uit drukking. Het is dan ook alweer alleen omdat Wilson aan het eind van het stuk verklaart, dat hij capitulatie zou eischen, wanneer hij met monarchistische auto craten te doen kreeg, dat wij moeten aannemen, dat deze waarborgen nog geen capitulatie inhouden. Zijn vrees, dat de oude machthebbers in Dnitschland nog niet geheel zijn uitgeschakeld, noopt hem znlke, een capitulatie nabijkomende, voorwaarden te dicleeren. Hierin ligt een „zachte wenk" aan en ili voelde me bespottelijk geklei neerd. Hadden m?n vrouw en Amelia ma bedrogen, of was da ont moeting slechts een toevallige geweest had Amelia ïieh berouwd en met medeweten vau Annette sich aan haar oude verliefdheid overgegeven Dar- geigica vrageu joegen me wild door mQu hoofd ca voor 't eerst besefte ik do onbeholpenheid waarin een ma» verkeert Indien hij togen devtading- rjjkheid en geslepenheid dar vrouwen te kampen heeft. In de huiskamer gekomen, zond ik een der bedienden naar boven met het verzoek of mijn vrouw even beneden zou willen komen. Ik behoefdenietlang te wachten. Toon ze da sltkamerdeur achter zich sloot, kreeg ik opeens de gewaarwording, dat hier iemand voor me stond van wier innerljke wezen ik elgenljjk geen flauw Idee had en di®, ofschoon voor 't oog der wereld mijn vrouw zijnd, me bijna "'j® vreemd was als de eerste >«ste, die ik op straat tegen zon -komen. Ze had haar avondmantel nog om haar eene hand op den rng van een stoel leggend, vroeg ze onverschillig „Jo wenschte me te spreken, Daan f' „Ja," antwoordde ik wrevelig. ,Ik zag jon en Amelle op straat met een man Richter sproken. Zon je me daar opheldering over knnnen geven Hadi je verwacht hem er te het Duitsche volk, om met den vroe- geren regeeringsvorm nn maar geheel te breken en de figuren die een vrede met Wilson in den weg staan, over boord te gooien, waarna een wapen stilstand op aannemelijke voorwaarden ware te krijgen. Wat ons in deze nota nog het meest verrast, is, dat de president veronder stelt, dat de geassocieerde regeeringen evenals hijzelf en evenals de Duitsche regeering, een vrede begeeren te sluiten op deu grondslag van het door hem ontwikkelde program. liet komt ons voor, dat er in dezen oorlog genoeg op papier en door het gesproken woord is verkondigd, wat de bedoelingen der geassocieerde regee riugen zijn. Vooral Engeland heeft reeds zoo herhaaldelijk verzekerd, dat die strijd geheel onbaatzuchtig werd gevoerd. Wanueer bij Wilsou in al dien tijd nog eenigen twijfel mocht zijn gebleven over de zuiver humanitaire beginselen, waarvoor door de entente wordt ge streden, dan had hij zich daarover door nader overleg zekerheid dienen te verschaffen. Het maakt nu toch een al te zon derling vertoon, dat hij ten vrede optrekt met Duitschland als eenig verklaard voorstander van zijn ideale volkeren bond. Wanneer de 14 punten van Wilsons programma, in de parlementen der geassocieerde landen eerst zijn bespro ken en eventueele verschillen daarover bijgelegd, dan zal een wapenstilstand door Wilson in' overweging worden gegeven. De vorm daarvan wordt dan weer bepaald door de militaire autoriteiten en de scherpte hangt af van de in dien lijd misschien verder gevorderde bestuursverandering in Dnitschland. It is a long way to Tippeiary en ondertusschen kunnen zich op het slagveld toestanden ontwikkelen, die aan alle gepraat een einde maken, wat ons nog de meest waarschijnlijke op- lijkt.6. öuitenland. Wilson en de wapenstilstand. Eisdalgk heeft Duitss!» and zich genoeg uitgesloofd om Wilson te ba wegen den wapsBstilstand a ij de geasaostoerden ter «praka te brengen. beeft thans ten minsts geantwoord dat hjj zulks niet langer kan weigeren. Hieruit klinkt ons geen blijdschap tegemoet, welke Wilson toch moest gevoelen bi) 't vooruitzicht al sRa macht en invloed te kunnen aanwen den om eest einde te makon aan het nog steeds z|Jfi offers eischenda oor logsbedrijf. Er ligt lets In, alsof Wil son nn noodgedwongen, voor z(jn fatsoen niet langer kan nalaten aan DuUschlaads verzoek te voldoen en met sjn bondgenooien over een wapenstilstand te spreken. Erg ver heeft Dnitichland hst hiermede nog niet gebracht en de wijze waarop dit povere resultaat moest worden be reikt wekt geen groote verwachtingen meer van president Wilson ais plelt- bssorger. Tevergeefs zoeken w(j in zfjn nltingan van den laatsten tjd den idealfstlsshen strijder voor recht, die zonder den invloed van wereldsche machten te ondergaan slechts streefde naar de verwezenlijking van de glac- zande beginselen, zoo seherp-omlijnd spreken „Noen," zei ze glimlachend. Er is niets h&telQkeis te bedenken dan dat een vrouw, van wie je iets te weten wil komen, je glimlachend staat aan te kijken. En daar stond Annette voor me, o, zoo onschuldig en liet zag ze er nlt; en ik was er van overtuigd, dat ze achter dat bemlnneigke gelaat duizenden gehei men had, die ze voor me verborgen hielddat ze op dat zelfde oogeablik best in staat zon zfjn met een heel charmant gezichtje een brandende lucifer onder hst kaartenhuis van ons gelnk te honden. „Je meent dns te knnnen zeep'""' dat Amelia geen afspraak hater ZBlf tB vra86n>' .nïinnrdrtJ -" °P eBn koudminach- fg'^L iOon. „Ik geloof, dat een meisje naar minnaar wsl ean beter rendez vous zon weten te geven dan op straat voor baar hnls." „Da ontmoeting was óns heel toe vallig?" „Ik denk 't wel." „Maar jij ik zag jou ook met hem praten. Was dat noodig geweest „Wat hadt je dan anders gewild Moest ik soms in het 'oijzCn der be diendes een ictne maken? Ik heb hem nn op geksoheerenden toon kan nen zeggen, dat hQ Amelia maar door hem onder woorden gebracht en vroeger mat zooveel vuur verdedigd. Steeds meer krjgt man uit zijn nota's ■er,n antwoord den isdrok dat hg schippert en een minder onafhankelijk standpunt inneemt dan weiteebeljk is voor de toekomst dor wereld, Wjj gelooven wsl, dat Wiisoa de karakter eigenschappen bezit, die thans noodig zfjn om de msnsekheid uit het moeras te voeren, doch wQ moeten steeds moer vrsezsD, dat bfj de kracht mist geheel zich zelf an niets meer dan zich zslf te zijn. WR ontveinzen ons niet, dat zfjn posiile.eeia zeer moeilijke is, want al beschikt hg over veel macht en invloed, niet olies hangt van hem alleen af. Hg hsafs rekening te honden met de stroomingen, zoowel in Amerika zalf, ais bg de bond- genooien, doch dit fcetaskeet nog niet, dat hg daarom sfja beginselen behoeft te veriuochesen. Alen mag hst z(ju plicht achten, dat hg alle eischen, vorlsngenB on opvattingen, die zich aan de sijda der geassocieerden met verband tot den naderenden vrede mogen voordoen, zal toetsen aan da door hem openlijk verkondigde be ginselen van een rechte vrede. Zoo hg hierin te kort schiet zal hot nageslacht van hem getnigoa, dat hg zgn taak niet heeft begrepen, tenzij het oordeel nog harder mocht zijn en hem dubbel hartigheid es schijnheiligheid zon worden verweten. Voor ons zgn er thans nog geen betrouwbare gegevens welke ons het recht zonden verschaffen aan Wilsons goede trouw to twijfelen. De troebelheid van zjjn laatste uitingen anUon wij voorloopig aan zwakheid moeten wRtee, daarbij echter beden kende, dat zwakheid voor een man met Wilsons positie reeds een zeer groots zonde is. Wilson zal nn de wapenstilstand ter sprake brengen. Op deze mede deeling zonden wg, als we nog naïef genoeg war ast, de stoutste verwach tingen knnnen bonwen. Men zon b.v. knanen hopen, dat gebroken werd met het overdreven wantrouwen en de voorop gestelde minachting, die elke overweging van iets anders, dan het voortwoeden van den strijd, bulten- slaiien. Zoa or nog iemand zoo on- toozel sijn? Hg zal door Wilsons antwoord zelf, spoedig ontnuchterd worden, want, zoo heet het, een wapenstilstand kan slechts gesloten worden op voorwaarde, dat hervatting der vRandeigkheden voor Dnitschland onmogelijk Is. Ziedaar een voorwaarde, die kwalQk beantwoordt aan het begrip wapen stilstand, doch meer net resultaat pleegt te sijn van een algeheels ver nietiging of overgave. Een wapenstilstand wordt gesloten èf als geen Uur o. oio partijen kans ziet den (strijd te wiuiten, öf wanneer het dnldeigk is, dat alle verder bloed vergieten niet bg machte zal sijn het onheil voor een der strijdende partijen af te wenden en de oorlog dns als beslist kan worden beschouwd. Het komt ons voor dat do Dnitiche regesring zich min oi meer op hot eerste standpunt heeft gesteld toen z!,1 om een wapenstilstand vroeg. Wel moest zfj inzien, dat een voortgezette oorlog voor Dniwchlaad weinig kans op sncces beloofde, cloch het was niet hierom, dat zij het eiado zooveel mogelijk wenschte te bespoedigen, haar dreef het verlangen om alle mogelijks oude oorlogsdoeleinden over boord te gooien en mët het Daitsche volk de geheels measehheld de zegeningen van een rechtvaardigen verzooningsvrede deelachtig te doen verder met rnBt laten moest 1" Ik kwam wat dichter bg haar staan en trachtte haar in de oogen te zien," „Annette," zei lk drlageno, "Ik kan hierin toch werkelijk op je rekenen 't Heeft Immers niets met onze per soonlijke gevoelens voor elkaar te maken, 't Is een zware verantwoor» delijkheid, die op me rast, en je beloofde me „Ik beloofde je ervoor te zoover 'tJn mUn m»oht0^njmoett8 dat zo Rlehter_nl^00jj 0iEC|igaïl m8t Overigens^ jj"asr gelieft." ,B„28'ziil Aaltje Van Sprang tronwen." „Dat heeft ze me verteld." „Ben je er dan niet mede ingeno men?" „Ach," zei ze schonder-ichokkend, „mg was die ander niets meer of minder welkom geweest; maar voor jon is dat blijkbaar een groot verschil." „Annette," vroeg ik ernstig, „wil je me, terwille van Amelie, dan ook belovon niets aan onze verkonding te zullen veranderen totdat ze ge- tronwd ls en althans de buitenwereld in den waan laten dat we 't samen voorbeeldiog vinden kannen? Wat daarna Ik brak plotseling af, want ik voelde, dat ze me aankoek. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1918 | | pagina 1