GOESCHE COURANT
BIJVOEGSEL
VAN DB
ZATERDAG 21 SEPT. 1918.
De Millioenen-nota.
Het ziet er met onze financiën niet
schitterend uit. De steeds «tijgende
erisisuitgaven voor het getnoblliseerd-
bonden van om leger, en de geld
verslindende dlstrlbattemaatregelon
noodzaken ome regeering tot het
opvoeren der «chaldenlast tot een
hoogte, all men zich vroeger bj het
meeit roekelooze ataatsbeheer niet
had kannen Indenken.
Wij hebben aan criali-ultgaven
alleen uitgegeven in 1914 84 millioen,
in 1915 209 millioen, ln 1916 252
millioen, in 1917 348 millioen, terwij l
de raming over 1918 li 456 millioen.
Tegenover die aitgaven «taan geen
inkomiten, er la in da dekking der
rente en aflosaing op geen enkele
wjie nog voorzien.
Het i« aan mlciiter de Vrlei om
dezen In ontredderden «taat achter
gelaten boedel van minister Trenbte
regelen.
Voor het jaar 1917 wordt op den
gewonen diaast een overschot baejjford
van f28,98 millioen, tegen een aan
vankelijk geraamd tekort van f20,68
millioBn, welke groote verbetering van
het eindresnltaat eenerzjjds te danken
is aan het feit, dat verleden jaar de in
komsten veel te laag geraamd waren en
aan den anderen kant aan het invoeren
van tal van nleawa belastingen. Ook
voor 1918 wordt een veel beter resuh
taat verwacht dan aanvankeigk ge
raamd werd. De oorspronkelijke be
grooting gaf een tekort op den ge
wonen dienst aan van rnlm f 8 millioen,
hetgeen door snppletoire aanvragen
tot rnlm f30 millioen is verhoogd,
maar daarentegen sterk zal dalen,
doordien verwacht wordt, dat de ont
vangsten f25 millioen meer sollen
opbrengen dan de raming, Indien het
accres van de eerste 7 maanden des
jaars niet wordt ingeteerd door lagere
inkomsten in de resteerende 5 maanden.
De thans aanhangig gemaakte be
grooting voor 1919 voorziet aan
gewone altgaven 336 millioen (31
millioen meer dan in 1918). De gewone
inkomiten worden begroot op rnim
298 millioen. (23 millioen meer dan
1918).
Het vermoedeljk tekort zal rnlm
37 i/s millioen bedragen op de gewone
inkomsten en altgaven. Op buitengewone
nog rnlm 69 ik millioen en bovendien
23 millioen, die aan crislaaitgaven op
de gewone begrootte g sjjn gebracht.
Van de op deze begrooting voor
komende posten, die op Zeeland be
trekking hebben, noemen w|j den
bonw van een derde schutsluis te
Wemeldinge, waarvoor f 350,000 wordt
voorgesteld, terwjjl voor wegverbete-
ring op Walcheren en Zaid-Beveland
wederom f 100,000 wordt aangevraagd.
BQ dit reeds angetwekkend aantal
mllliosnen waartegenover geen inkom
sten staan, zal het jaar 1919 zeker
nog eenige honderden mlllioenen aan
crisisnitgaven voegen. Wjj mogen
in de bigde verwachting leven, dat
deze regeering in staat zal zijn op
verschillende posten te bezuinigen en
door gedeeltelijke demobilisatie de
sterke ultvlooilag der gelden eenigs-
zins te temperen, wij mogen ons niet
verhelen, dat zelfs onder de meest
gunstige omstandigheden het Jaar 1919
aan crisisnitgaven niet ver beneden
1918 zal blijven.
Het is dsn nieuwen minister van
Financiën klaarblijkelijk niet mogelflk
geweest, reeds nu een programma op
te maken, van de wijze, waarop hij
zich voorstelt te voorzien in de dek
king van hel tekort op de gewone
begrooting en de rente en aflossing
op de opgeloopen crisisnitgaven.
Ofschoon hiermee van de gewoonte
wordt afgeweken, kan het, in aanmer
king genomen de omstandigheid, dat
min. de Vries nog slechts eenige dagen
geleden in zijn ambt is aangesteld,
geen groote bevreemding wekken, dat
hjj hiertoe geen kans heeft gezien.
Ook hierin zal het langdurig proces
van de samenstelling van dit ministerie
de reden zijn van het ontbreken van
een vastomlijnd plan.
Wjj verwachten, dat minister de
Vries ons binnen niet te langen tijd
de plannen zal ontvouwen waardoor
hQ zich voorstelt de laenne in 's lands
financiën te stoppen. B.
Binnenland.
Aanslagen op de Centrale Keukens
te Amsterdam.
In den Amsterdamschen Gemeente
raad z$n Woensdagavond twee inter
pellaties gehonden, w.o. één over de
keuken der gemeenteigke kindervoe
ding door KI. de Vries.
Wat in die keuken gebenrd Is staat
echter nog niet vast, daar eerst het
ondersoek der raadscommissie afge-
loopen moet zgn.
In ieder geval meende wethouder
Den Hertog aan kwaadwilligheid te
moeten gelooven, zóó slecht was de
qualiteit der aardappelen, die jl. VrQdag
in de etenspotten voor Zaterdag te
vuur stonden. Die kwaadwilligheid
zou dan ten doel kunnen hebben5f
den directeur der keuken, den heer
Joosten, onmogelijk te maken, öf bfl
het volk stemming te verwekken tegen
de keuken.
Volgens den wethouder is het echter
niet onmogelijk dat hier politiek
achter schuilt.
De ergerigke feiten zijn nl. bekend
gemaakt door den heer Wesseling,
secretaris der gemeentewerklieden!
federatie, die met de rotte aardappelen
naar den heer KI. de Vries is geloopen.
De verklaring, dat het den federatie
man te doen is geweest den socialist
Joosten een loer te draalen, lijkt
echter wat gezocht.
Mogelijk echter is ook de verklaring,
dat het de bedoeling ia de Centrale
Keuken impopulair te maken bjj het
volk. Het valt niet te ontkennen, dat
van anarchistische sgde de arbeiders
bevolking stelselmatig wordt opgezet
tegen ,de gemeenteigke trog*.
Uit wat de heer Matthijsen mee
deelde is gebleken, dat het eten her
haaldelijk met opzet bedorven is b.v.
zelfs door er spijkers in te werpen.
Zelfs is de joodsobe ritueele spijs
onbruikbaar gemaakt door er stukken
spek, een varkenskaak enz. in te doen.
■en mogelijkheid echter is, dat door
gebrek aan personeel, het toezicht op
het behoorlijk schillen en schoon
maken niet voldoende is.
De raadscommissie zal ons ook
hieromtrent inlichten.
Staten-Generaal.
fierste Kamer.
Bij de behandeling van het ontvrerp-
adres van antwoord op de troonrede
wezen de heeren v. d. teltz (V.-D.) en
Vliegen (S.D.4.P.) op het ontbreken in
de troonrede van eenige aanwijzing om
trent de houding der regeering ten
opzichte van het vrouwenkiesrecht.
Laatstgenoemde behandelde tevens
den huidigen socialen nood. Voora. in
de groote steden, zoo zegt spr., heerscht
er honger in tallooze gezinnen. Ten
aanzien van de sociale wetgeving be
treurt spr. het, dat volgens de troon
rede geen oplossing ten deze gezocht
zal worden in de richting van het
compromis aangaande de staatspension-
neering.
De Minister van iinnenlandsche zaken
wees erop, dat een eerste eisch voor
het kabinet zelfbeperking is geweest.
De handhaving van de neutraliteit en
onafhankelijkheid, de crisismaatregelen
en de financiën vragen het eerst de
aandacht. De troonrede moest zich be
perken tot bet dringendst noodzakelijke.
De regeering is niet voornemens om
voorstellen te doen ter oplossiug van
het vraagstuk betreffende het vrouwen-
Kiesrecht.
Naar aanleiding van de opmerkingen
van den heer Vliegen merkte spr. op,
dat de minister van landbouw de taak
heeft orde te maken en te handhaven
en hij er zijn krachten voor zal in
spannen. Ten aanzien der verzekerings
wetten zal deze regeering trachten in
den geest van verzoening haar program
uit te voeren. Maar er is één vraag
als dit kabinet tot overeenstemming en
gemeenschappelijke regeling bereid is,
dan zal de andere zijde dezelfde mede
werking moeten verleenen. Waar vrede
heerscht moeten beide partijen dien
teekenen. De overblijvende punten, die
de aandacht der regeering in de eerste
plaats vragen, zijn de wetten-Talma
en artikel 192. Verder heeft spreker
zijn standpunt ten aanzien van andere
punten gegeven. Deze vijf gaan echter
voor.
Na verdere discussie werd het ont-
werp-adres vastgesteld en de vergadering
gesloten tot nadere bijeenroeping.
Stadsnieuws.
ZoNDAGSLUITINa apotheken.
Zondag 22 September zal de apo
theek van den heer Van Kalmthout
voor het publiek z0n opengesteld.
Doopssbzindb gemeente.
Zondag 22 September, des morgens
te half elf, ds. T. H. Slemelink.
Distbibütib-wbi.
Er is voor het gemeenteigk distri
butie-bureau vandaag weer heel wat
gemopperd en gedrongen. De regeling
door de daarvoor verantwoordelijke
personen getroffen gaf er maar al te
zeer aanleiding toe. Met wat meer
doorzicht zou veel onaangenaams
voorkomen z0n. ln de eerste plaats
is het niet duidelijk, waarom met de
uitreiking der bonboekjes en vet-
kaarten gewacht moest worden tot
den laatsten dag en waarom deze.
uitreiking aan alle ingezetenen op
één dag moet plaats hebben.
Nog minder duldcigk is het echte;
waarom, wanneer volgens aankon
diging de uitreiking van 10—12 ei
van 2—5 zal plaats hebben, niet 0[
t(jd begonnen wordt.
Vanmiddag bijv. veriaheen het per
soneel eerst 10 minuten over twee ter
plaatse, waar zich een dichte menigte
voor de gesloten deuren verdrong.
Er waren er onder de mensehen, die
reeds den geheelen ochtend tevergeefs
op hun beurt hadden gewacht Dit
pleit niet voor een vlotte afwerking.
Het verlangen om z0n bonboekje
machtig te worden was heden des V
grooter, doordat op bon 2 reeds van
middag zeep verkrjgbaar was en men^
vreesde zijn geliefd rantsoen te derven,
indien men er niet bijtijds bg was.
Ook dit onderdeel der regeling lijkt
ons niet gelukkig gevonden. Wg
hopen, dat het den gemeentenaren, die
al zorgen genoeg hebben tegenwoor
dig, een volgend maal niet noodeloos
moeiigk wordt gemaakt bfl de uitrei
king van bonboekjes, enz.
Eüphosia,
Het derde zomer-concert, dat de
Harmonie .Euphonia* in den tuin der
sociëteit V. O. V. ten bette gaf, werd
niet door zomerweer begunstigd. De
koude wind maakte het trekkerig,
zelfs in de waranda, waar men overi
gent vri) goed beschut kon genieten
van de verdienstelijke muziek. De
spaarzame verlichting eigent zich er
ook niet toe feestelijkheden als deze
op te luisteren. Hat bezoek was niet
bijzonder talrijk, dech de aanwezigen
betoonden zich terecht uiterst dank
baar.
Till? KobbenLouis Robbbt.
Reeds tien jaar mochten beide
solisten zich met hun heerigke gaven
op de kerkconoerten doen booren
hoeveel verrukking hebben zij steeds
verschaft: Tllly Koenen met haar
klankrijk en machtig orgaan en
sublieme voordracht, Louis Robert met
zijn schitterend orgelspel en sohoone
begeleiding der zang. Duizenden heb
ben zij in dien tjjd aan zich verplicht
