N°. 89.
Dinsdag BO Juli 1918.
105e jaargang.
FEUILLETON.
Twee Gebroeders,
ABONNEMENT
Prfli per kwartaal, in Goes ffl,
bnitan Goes i 1,26.
AfxondorlQke nommers 5 cent.
Versehjct: Maandag., Woensdag
en Vrjdagavond.
goischë
Uitgave Naaml. Venn. „Goescke Courant''.
courant
DirecteurG. W. van Barneveld.
ADVERTENTIËN
van 1—5 regels 75 cent, elke
regel meer 15 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f 1,60
Bewijsnummers 5 cent.
Advertentiën worden aangenomen
tot 12 uur voormiddag».
Japanscbs expansiepolitiek en
Amerikaansche belangeloosheid.
Het Russische blad „Iswestia" van
19 Juli schrijft:
„Door de hier gevoudeu korrespon-
dentie tusschec Rusland en zijn bond-
genooteu in 1915 en 1916 is onbe
twistbaar vastgesteld, dat Japan sedert
jaren naar uitbreiding van zijn invloed,
niet slechts in China en Siberië, maar
ook op de eilanden van den Stillen
Oceaan en in de Zuid-Chineescbe Zee
streefde.
Door ons aan bet geheime archief
van den voormal igen minister van
Buitenlandsche Zaken ontleende inede-
deelingeu wijzen er op, dat de Entente,
om Japan over te halen tot aktieve
deelneming aan den oorlog en tot
de Entente behoorde destijds ook
Rusland aan dat rijk zelfs kompen-
saties heeft voorgesteld ten koste van
Nederland, natuurlijk buiten mede
weten van dat land, n.l. de „koloniën"
Borneo, Java en Celebes. Toen echter
de begeerte der Japanners zich ook
begon uit te strekken tot de Ameri
kaansche eilanden- en de Engelsche
invloedsfeer in Zuid-China, was het meer
dan twijfelachtig, dat de belanghebbende
partijen met dezelfde luchthartigheid
zouden besluiten, Japan uit eigen zak
te betalen. In elk geval hebben zij tot
zulk een offer niet kunnen besluiten,
zoolang de strategische toestand aan
het Westelijk front hen niet daartoe
dwong. Derhalve schijnt het ons toe,
dat, hoe ernstig de toestand in Europa
ook moge zijn, de door Japan verlangde
kompensaties door de tegenwoordige
omstandigheden nog niet aktueel ge
worden zijn."
Wij laten het artikel der „Iswestia"
buiten beschouwing. Er worden telkens
onthullingen gepubliceerd, dan van de
eene zijde, dan van de andere. Het
schijnt wei, dat beide in het bezit van
een dossier zijn, waaruit haar behoefte
kan worden geput. Naar evenredigheid
van het gewicht van de eene onthulling
volgt van andere zijde eene equivalee-
reude. Het gaat er mee als met de
twisten in achterbuurten, waarbij van
beide zijden de vuile wasch wordt
uitgehangen. Het is een onverkwikkelijk
schouwspel, en de kijkgrage menigte
komt lot de overtuiging, dat het zelfs
zonder de zeepschaarschte niet ge
makkelijk zou zijn om zulke ivaschjes
schoon te krijgen.
De politieke waschbazen van alle
landen weren zich, wat zij kunnen,
maar hun arguu.entenzeep wil niet
schuimen, veel er van is verlegen, de
kracht is er af en wij blijven de vuile
vlekken zien.
De ondervinding, die wij hebben
opgedaan, heeft ons ook weinig ver
trouwen geschonken in de onbaatzuch
tige bedoelingen der oorlogvoerenden.
Treurige ervaringen zijn ons deel ge
weest, zelfs van de zijde van hen, die
volgens hun woorden de nobelste op-
vattiugen huldigden.
Dergelijke ervaringen hebben op
ieder een verschillende uitwerking.
Hoe hooger men zijn vertrouwen had
gesteld, hoe dieper de teleurstelling,
liet zal den van nature cymisch aan-
37
DOOR
GDï DE MAUPASSANT.
VIII.
In zijne woning teruggekeerd, zonk
Hens moe en afgemat op een divan.
Verdriet en zorg, die zjjn broeder
mateloos, als een gejaagd wild door
de straten en naar de zee dreven,
werkten op zfin trager temperament
geheel anders en beroofden hem van
het gebruik zjner leden. Hy voelde
zich zoo slap, zoo krachteloos, dat hy
meende, zich niet naar bed te knnnen
sleepen. Niet in de reinheid zjner
kinderliefde, niet ln de onbewuste
waardigheid, die ieder trolach hart
als eene wolk omhnlt, voelde hy zich
doodeiyk gekwetst, zooals Peter, hjj
was getroffen door een slag van het
noodlot, die tegeiykertyd sjjne liefste
wenschen en zflue belangen in gevaar
bracht. Toen hy eindelijk weer wat
tot kalmte gekomen was, dacht hg
eens goed na over den hem zoo plot
seling onthulden stand van zaken.
Had hy het geheim i{ner geboorte
op eene andere wyte vernomen dan
soa hl zeker groote verontwaardiging
en diepe smart daarover ondervonden
gelegde niet bijzonder schokken. Hij
kent de wereld, had niet anders ver
wacht. Wat wou men dan
De eenvoudige van harte, te goeder
trouw, zal verontwaardigd zijn, boos
worden over deze daad, maar bij een
volgende gelegenheid, even vlug weer
zijn vertrouwen schenken.
Het grootste gevaar loopt echter de
idealist, de man die gelooft in de
mogelijkheid van volkomen oprechtheid
in handel en wandel van individu en
staat. Hem wordt telkens en telkens
weer op overtuigende wijze bewezen,
dat zijn schoone theorie in de praktijk
onbestaanbaar is. Dat er geen volkomen
belangeloos mensch of volk kan bestaan
zonder ten onder te gaan.
Nog te grooter zal zijn teleurstelling
zijn, wanneer blijkt, dat degenen
die zich het meest op hun belangeloos
heid laten voorstaan er het grootste
voordeel bij hebben.
Zoo iemand loopt gevaar erger worden
dan een cynicus. Zijn bitterheid over
wat hem in de wereld tegenstaat, doet
hem naar den anderen kant overdrijven.
Hij ziet niets goeds meer en zoekt
overal kwaad, ook waar het niet is.
Dit is de gewone gang van zaken,
maar gelukkig geen regel zonder uit
zondering, eu deze uitzondering is de
redactie van het „Alg. Handelsblad".
Wij weten, dat de sympathie van die
courant uitgaat naar de zijde der
geallieerden, maar eerst en vooral naar
Frankrijk. Dit is niet te verwonderen,
daar de heer A. G. Boissevain zich
door zijn afkomst daartoe aangetrokken
gevoelt. Hij steekt dit ook niet onder
stoelen of banken, maar in de artikelen
„van Dag tot Dag" verklaart hij openlijk
zijn sympathie voor dit land en volk,
dat hem door natuur, karakter en
litteratuur aantrekt en waarvan de
idealen de zijne zijn.
Dat bet „Handelsblad" deze genegen
heid nog altijd heeft behouden, lijkt
ons zeer wel mogelijk. Er heeft wel
eens een onaangename toon in de Fran-
sche pers geheerscht tegenover ons land,
maar daar is het dan ook bij gebleven.
Dergelijke uitingen geven ook niet het
gevoelen weer van een geheel volk, maar
zijn een gevolg van door enkele per
sonen gevoerde propaganda, waarbij zij
zich van onbetrouwbare zijde, soms uit
ons eigen land, inlichtingen doen toe
komen.
Door daden heeft Frankrijk ons in
dezen oorlog echter niet gekwetst.
Het „FJandelsblad" heeft dus geen
teleurstelling ondervonden in zijn ideaal,
liet kan daaraan blijven vasthouden.
Wij, haar kleinere zuster, respecteeren
haar in dal gevoelen. De drijfveeren van
het „Handelsblad" hebben bij ons ook
altijd, ondanks haar voorkeur, boven
verdenking gestaan. Zij sprak, zooal niet
altijd naar ons hart, toch uit het hart.
Dat wij haar een uitzondering noemen
op den regel der ontgoochelde idealisten
is dan ook niet wegens haar stand
vastige liefde voor Frankrijk, maar
wegens haar nog altijd goed vertrouwen
in de bedoelingen der Amerikanen,
Zij blijkt ook haar geloof in de belange
loosheid dier natie niet te hebben
verloren en ziet daar slechts „strijders
voor de idealen van recht."
hebben, maar na het toonsel met zijn
broeder, na diens ruwe, woeste beschul
digingen, die syne zenuwen geheel ln
oproer gebracht haddes, had hy by de
ontsettende bekentenis syner moeder
niet moer de kracht, in toorn te ga-
raken, verontwaardiging te voelen.
Hot medeiyden, dat hy met haar ge
voelde, was sterk en machtig genoeg,
om alle vooroordeelen, alle tegenwer
pingen van het Ingeschapen bewustzijn
van recht en sedeiykheid te doen
swygen, en slechts eene onweerstaan
bare ontroering te weeg te brengen.
Bovendien was hg niet een man van
veel weerstandsvermogen. Hy hield er
niet van, tegen iemand te strjdeu,
vooral niet tegen zich zelfhy schikte
zich dus ln het feit, en volgens z(jtte
innerlijke behoefte aan rast, zijne
voorliefde voor een vreedzaam, ge
regeld leven hield hg zich uitsluitend
bezig met de stoornissen en omwen
telingen, die in zyne omgeving moes
ten ontstaan en ook invloed op hem
zooden hebben. Dat ze onvermijdelijk
waren, voelde hy duidelgk, en om ze
zooveel mogeiyk af te wenden, ont
wikkelde hy eene verbazende energie
en vastberadenheid. En alles, wat er
moest gebenren, moest den volgenden
morgen gebenren, alles moest terstond
geregeld worden, want ook hg had
soms die dringende behoefte aan een
onmiddeliyk beslnlt, waarin de kracht
der zwakken bestaat. Als jurist had
hy geleerd, Ingewikkelde tosstanden
Zij schrijft onder bet artikel van de
„Iswestia".
„Er is nog een lichtpunt. Zoo de
beschuldiging van de „Iswastia" in
haar meest uitgebreide strekking waar
zou zijn, blijft nog het feit bestaan dat
in 1915 en 1916 Amerika niet tot de
Entente behoorde. Niet alleen is een
dergelijke ruil evenzeer in strijd met
Amerikaansche als met Australische
wenschen, maar ook zou een dergelijke
handeling lijnrecht indruischen tegen
wat Amerika als 'haar internationale
rechtsidealen verkondigd heeft.
En als er één ding wel vast slaat
is het, dat Amerika niet in den oorlog
is gegaan om eenig voordeel te behalen.
Uit den oorlog kan, hoe men de zaak
ook bekijkt, geen enkel materieel of
imperialistisch voordeel voor Amerika
voortkomen. Wij moeten gelooven en
gelooveu dat Amerika uit een zuivere
rechtsovertuiging een strijd voor haar
idealen van recht begonnen is.
Zou het dan niet al te dwaas zijn
om te gelooven dat een overwinning
van Amerika ooit juist een verkrachting
dier idealen ten gevolge zou kunnen
hebben."
Na al wat ons van die zijde is over
komen en waaroverniet behoeft uitgewijd
te worden, is „Uncle Sam" als strijder
voor het recht, een ridder van dc
droevige figuur gebleken.
De redactie van het „Handelsblad"
blijft echter haar goed vertrouwen be
houden. Zij gelooft in zijn onkreukbare
trouw, als waren er geen Nederlandsche
graanschepen en geroofde koopvaardij
vloot om ons van het tegendeel te over
tuigen. Het komt ons voor, dat iemand,
die strijdt voor rechtsidealen, in de
allereerste plaats geroepen is, de rechten
van anderen te eerbiedigen. Blijft hij
daarbij in gebreke, dan is ook zijn
voorgewende belangeloosheid aan ge
rechte verdenking onderhevig.
liet verheugt ons, dat wij, zooals
boven gezegd, het „Handelsblad" niet
van minderwaardige beweegredenen be
hoeven te verdenken bij de uiting zijner
idealistische opvatting en wij wenschen
haar geluk met wat wij zullen noemen
een beminnelijk optimisme. b.
Buitenland.
De strijd in en buiten Europa.
De toestand van de troepen der cen-
traloii ten N. van de Marne, die wori
den bedreigd met afsnijding van de
hoofdmacht, is er niet op voornlt
gegaan.
De Fransehen hebben door voortdu1
renden strijd weer esclge vorderingen
gemaakt en Ville Montoice genomen.
Dit brengt hun op weg staar Chateau
Thiery, dat als de sleutel kan worden
beschouwd waarmee de vooruitge
schoven Doitjehe troepenmacht kan
worden opgesloten.
Volgens een bericht nit Parijs iljo
de Dultsche strijdmachten na terug-
getrokken over het geheele front van
de Marne en zetten de Fransche af.
deelicgen hun opmarsch voort op meer
dan 15 K.M. ten N.'O. van Chateau-
Thiery. Dit laatste schijnt nog niet
genomen te zyn, doch hebben klaar-
biykeigk de osntralen het niet zoover
derven laten komen.
te overzien en te ontwarren, kwesties
van den vertrouweigksten aard tusi
sehen bloedverwanten uit te maken,
en de onmiddellijke gevolgen van zijn
broeders zielstoestand stonden hem
met groote duidelijkheid voor den geest.
Onwillekeurig stalde hy zleh op het
standpant van een advocaat en
bedacht, wat er kon en moest ge
benren, alsoi het de belangen van
den een of anderen cliënt betrof. Dat
een vertronweigke omgang tasschen
hem en Peter voortaan onmogeiyk
was, stond vast. Wel kon hy dien
gemakkeigk ontgaan, door eenvondlg
thuis te biyven, maar aan een verder
samenleven onder een dak van zgne
moeder met haar oudsten zoon viel
evenmin te denken. Onbeweeglijk op
den divan liggend, dacht hy lang na,
ontwierp en verwierp plan op plan,
zonder dat hjj iets bevredigends kon
vinden.
PlotsellDg drong zleh eene gedachte
aan hem op, die hem haast den adem
benamkon en zoa een man van eer
dit vermogoD, dat hy in ontvangst
had genomen, behouden
Qot oer ito antwoord luiddegNeen t
en hU besloot het geld aan de armen
te schenken. Het was hard voor hem,
maar wat kwam dat er op aan. Hy
zou deze inrichting verkoopeo en wer
ken, werken als leder onbemiddeld
beginner. Dit maniyke, zeker niet
gemakkeigke beslnit, deed zyne levens
kracht ontvlammen,- hy stond op en
Door Dultsche militaire sehrUvers Is
het publiek reeds op een dergelijke
terugtocht voorbereid. ZJ stellen
daarby het publiek gerust, door het
een normaal verschgnsel te noemen,
dat de strijd op en neer golft.
Het Duitsoho leger kan daarvan mot
temeer gerustheid gebruik maken,
omdat het genoeg bezet vijandelijk
gebied achter zich heeft, ook zou een
verkorting van front, vooral tnsschen
Soissons en Reims een groote bespa
ring vsn troepen tengevolge hebben.
Beide tegenstanders zijn al weer
evee tevreden over den loop van zaken.
De een is ia sija nopjes, dat hg zoo
gerust kon terugtrekken, de ander
niet minder, dat hij kou vooruitgaan.
De stad Soissons ligt nn weer onder
het artillerievuur der geallieerden en
volgens Dultsche berichten wordt er
van deze stad geen monument ontzien.
Kerken es Kathedralen, zooals die
van St. Fieter en St. Nlcolaas, ifjc
grootecdeels verwoest door het Fran;
seho geschutvuur.
Bij den mengelmoes van volken,
die aan ententezljde strijden, lijkt het
waarschgnigker, dat andere dan Fran
Beha kanonniers dit vernielingswerk
zouden bedrijven. Het snoet toch voor
een Franschmsn hard zijn, om zijn
eigen steden te bombardeeren, even
als het voor den Duiiseher een
pijnlijk gevoel moet z§n de door
Amerika in bezit genomen Doitsehe
schepen te torpedeeren.
Dat Japan in Siberië gaat ingrijpen,
geschiedt in overeenstemming met
Amerika, Ook China zal mot tja natunr-
lSken vijand Japan te samen aan deze
expeditie deelnemen.
Het wordt voor Lsnin en de Bols;
jewski een hachelijke toestand. Van
alle sjden en onder verschillende
leuzen trekken de vfaodsn der tegen
woordige regeering tegen hen op.
Dat do Roods garde, die een wan-
ordeigk geheel vormt, ln staat zal zjjn
nsar alle kanten front te maksn, is
niet denkbaar. Da Tsjscho-Slowaken
•taan onder Fraascha officieren, de
kozakken onder generaal Semesof,
in Oaral en Wolgagobied rukken de
Tsjeeho Slowakon op en ten slotte en
misschien 'tgevaarigkitin het Noorden
de Engelschen en ln het Oosten da
vereenlgde Japansche en Chlneesche
troepen onder toezicht der entente.
Zoo wordt de door alle butrjderi
geroemde volksregeerlng in de prak-
tgk een voorwerp van hun haat.
Zoowel hst Russische volk, dat nog
altgd vergeefsch op de zegeningen
van den heilstaat wacht, als de entente
bevrijdster der onderdrukte volken,
die met zoo'n veohtkameraad niet
opschiet, zullen trachten aan deze
regeering een einde te maken.
Mocht hun dat gelukken, dan zal
de sterke hand, die dan aan het roer
komen moet, zleh'met de democratische
instellingen door de Bolsjewiktidea
Haten geschapen, niet veel Inlaten.
Wanneer de Czaar niet op afdoende
wyze ware belet nog aan Ruslacds
lotsbestemming deel te nemen, dan
zou do mogeiykheid niet altgesloten
zju, dat hg nogmaals den troon be
steeg, waarvan hg quasl-vrgwilllg
heeft afstand gedaan. Het behoeft
geen betoog, dat hg niet wegens zSn
kracht, maar wegens zgn zwakte voor
d8ze positie in aanmerking zou komen.
Door een eigenaardig spel van het
noodlot is bet na mogeiyk, dat de
Rassische regeering haar stean en
hulp zoekt bg den Doitsoher, waar zy
drukte zgn voorhoofd tegen da venster-
ruiter- Arm was hy geweest, arm sou
hy opnieuw zgnmen sterit daar
immers ook niet aan. Werktuigeljk
staarde hy naar de gasvlammen, die
aan de oversyde der straat nog brand
den eene eenzame vrouw, die of heel
laat of heel vroeg onderweg was, ging
met Bnella schreden op het trottoir
voorbyde gedachte aan mevronw
Rotémilly kwam bg hem op, en hy
gevoelde met byna liohameiyke smart
die geweldige ontroering, welke onze
eigen wreede wil in ons kan te voor
schijn roepen. Alle rampzalige ge
volgen van dien afstand van vermogen
stonden fu een schel licht voor zyn
geest. Hg moest afstand doen van de
hand dier vrouw, van het gelak, van
alles. 8tond het hem vrg,dat te doen,
nadat bg haaf zyn woord had gogo.
ven zg had hem haar jawoord ge
schonken in de meaning, dat hj een
rgk man was- Dat zU hem ook niet
zou afwijzen, al» hg arm was, meende
ny te mogen aannemen, maar had hy
het recht dat van haar te vragen,
haar zulk een offer op te leggen
Was het niet goed, het vruchtgebruik
te behouden es later het kapitaal aan
de armen terug te geven?
In zyne ziel, waar het egoïsme zleh
steeds een heel achtbaar manteltje had
omgeslagen, werd na een hardnekkige
stryd gestreden. Zyne gewetensbezwa
ren werden door scherpzinnige ver
standelijke motieven verdrongen, kwa-
nog kort geleden als vgand tegenover
stond. Het is toch voor de Centralen
gswocsoht, dat de legers der entente
of door hnlpmlddelen en propaganda
der entente tegen de Bolsjewikl ln
tegenweer gebrachte troepen, niet
slagen in een omverwerping der
regoering, waardoor een nienw front
in het oosten tot de mogeigkheden
zon bahooren.
Binnenland.
De Kabinetsformatie.
Naar de ,N. Rott. Crt.' verneemt,
heeft Prof. Nolens van den aanvang
af zich voorgenomen, niet zelf als
Premier van hes nieuwe Kabinet zit
ting te nemen, eu aangezien hy ook
geen herhaling wenscht van hetgeen
in 1905 met het Kabinet-de Meester
ls geschied, omvatte zyne werkzaam
heid niet alleen de besprekingen met
verschillende pactgen, maar was zg
er ook op gericht, een der toekomstige
ministers te bewegen, eventueel ais
formateur op te treden, indien de heer
Noleas zelf terugtrad. Ia hst nog niet
slagen vau dit laatste schijnt de moel-
lykheid te liggen, aangezien overigens
alles gereed Bcbjjot te zyn.
Uitzending Nederl. kinderen.
Naar het ,Vad." verneemt is het
zoo goed als zeker, dat 1 Aug. a.a.
de eerto uitzending zal plaats hebben
van 169 Nederlandsche kinderen naar
buiten.
Set convooi.
Aan het departement van marine
li bericht ontvangen, dat Hr. Ms.
Hertog Hendrik met het convooi te
Las Palmas is aangekomen. Alles is
wel.
Uitwineling krijgsgevangenen.
De ,N. Rott.' vernoemt, dat met
dc Rotterdamsche Lloyd en de Maat<
sohappy Zeeland weder onderhande
lingen worden gevoerd over de uit
wisseling van Dultsche en Engelsche
krijgsgevangenen, welke sedert 6 Juni,
toen de Koningin Regentes verloren
ging, is stopgezet.
Vee en paarden.
Het Rykskanioor van Vee en Paar
den verzoekt te willen melden,
dat vervoer van alle vee, dus ook van
biggen, tot en met 31 dezer is ver
boden vervoer van paarden ls hier.
onder niet begrepen.
Vlas.
De regeerlngsmaatregelen betref
fende hot vlas van den nieuwen oogst
zullen binnen weinige dagen in dier
voege gewUzigd worden, dat de land
bouwers, die vroeger hun vlas rit',
lelden, dit ook in den aanstaanden
winter znllen kannen doen.
Kolen uit Duitechland.
De extra-treinen voor het vervoer
van kolen alt Daischland over Em
merik naar Rotterdam znllen van
heden af niet meer loopen.
Aardappelen.
Het bareaa voor Medodeellngen In
zake de Voedselvoorziening meldt
Het was te verwachten, dat tonge<
volge van het kleine broodrantsoen
het aardappelverbrnik grooter zon zyn,
en ln verband daarmede had dan ook
de minister van landbouw, nijverheid
en handel bepaald, dat geen aardap
pelen mochten worden uitgevoerd,
voordat de binnenlandsohe behoefte
geheel was gedekt.
men vervolgens weer boven en leden
opnieuw eene nederlaag.
Hg ging weer op den divan liggen
hy zocht naar eene beslissende reden,
een geschikt voorwendsel om zyn
natuurigk rechtsgevoel te doen ver
stommen en een einde azn de onzeker
heid te maken. Reeds eeniga malen
had hg zleh de vraag gesteld: ,Als
lk de zoon van dien man ben, als ik
dat weet en mg daarin schik, is bet
dan niet natuurlijk, dat ik ook zijn
erfgenaam ben?' Maar die sopbls-
tische wgsheid was niet voldoende,
om zgn geweten te overtuigen, dat
zacht, maar stellig sfln .neen!" her-
haalde.
.Maar", zeide hy verder, ,als ik
niet de zoon ben van hem, dien lk tot
nu toe voor mgn vader heb gehouden,
dan kan ik ook niets meer van hem
aannemen, noch na, noch na ayn
dood. Dat zou niet eerigk of biligk
zyn; dat zou myn broeder bestelen
zyn'.
Deze nieuwe lezing ztelde zyn ge
weten weer geruit en hy keerde naar
zyne plzats voor het venster terug.
,Ja,' zeide hg tot zioh zelf, ,van
de erfenlz der Rolands moet Ik afstand
doen, die moet ik aan Peter overlaten,
daar ik niet de zoon zijns vaders ben.
Dat is rechtvaardig en biliyk. Maar is
het dan niet even rechtvaardig en
biliyk, dat ik het vermogen van mgn
vader voor mg behoud?'
(Wordt vervolgd).
