N°. 85. Zaterdag 20 Juli 1918. 105e jaargang. Bij dit ii». behoort een Bijvoegsel. Een Militaire oefening. Het liberalisme vernietigd? 38 FEUILLETON. Twee Gebroeders, ABONNEMENT s Pi'ï» ver kwartaal, Id Goes fit,— buitou Goes 1,25. Afzonderlijke nominer» 5 cent. Veraali{ötMaandag-, Woensdag en Yr8 dagavond. GOESCHE Uitgave Maanil. Venu. „Goesche Courant". coi m Directeur: 6. W. van Barneveld. ADVEBTENTIËN van 1—5 regels 75 esat, elke regel meer 15 eent. Driemaal plaatsing wordt tweemaal berekend. Familieberichten 110 regels 11,60 Bewijsnummers 5 cent. AdvertemiSn worden aangenomen tot 12 uur veormidiltg>> ii. Van verschillende zijden ontvingen wij blijken van instemming met hetgeen wij dienaangaande schreven. Mr.*K. uit Amsterdam zond ons bij zijn sym pathiek schrijven f 10,en B. uit Breda eveneens f 10,ingesloten, welke wij bij deze verantwoorden en waarvoor onze dank. Te Krabbendijke werd mede gekollekteerd. Nader vernemen wij nog, dat de weduwe in zeer lehoeftige omstandig heden verkeert, zodat steun hoogst ge wenst en nodig is Mochten ouze lezers zich daartoe geroepen achten, dan zal de „Goesche Courant" gaarne als tus- schen persoon optreden. Ondertussen hebben wij zelf langs andere weg hulp gezocht. Zo wij in dit pogen slagen, dan zullen wij hiervan melding maken. Krabbendijke. JAC. WELLEMAN, Welke rampen en ellende de oorlog over de volkeren beeft gebracht, een verblijdend verschijnsel is, dat bij de volkeren het besef levendig wordt, dat zij zullen bereiken, waar zij niet voor ten strijde zijn gegaan. Uit de groote gebeurtenissen, die een door niemand voorzieuen omvang heb ben genomen, zal zich een nieuwe maatschappij ontwikkelen en naar wij hopen een betere. Gelukkig degenen, die den geest der tijden begrijpen, het nieuwe geluid verstaan. Zij behoeven niet voor de toekomst te wanhopen. Zij begrijpen wat uit dezen oorlog zal geboren wor den. Carlyle, de beroemde Eugelscbe schrijver, heeft dat reeds ingezien, toen hij van Napoleon zeide „Hoe zwaar der deze Napoleon zijn voet op de wereld zette, haar willekeurig omlaag hield, zooveel te heftiger zou 's werelds terugslag zijn. Onrecht betaalt zich zelf met intrest op intrest". Zal de nieuwe gedachte ook bij ons haar weg vinden? Wij twijfelen bier geen oogenblik aan. Na een periode van klerikale leiding zullen wij allengs weer komen in een andere periode. 1 lat zal niet zooals het „Handels blad" schrijft een sociaal democratische, maar een liberaal democratische periode zijn. „Het Volk» van 16 Juli schijnt dat echter niet zoo in te zienhet schrijft n.l. het volgende: „Het libe ralisme vernietigd de Christelijke partijen mei onderlinge verschuiving gelijk gebleven bet socialisme ge groeid tot groote oppositiepartij. Het liberalisme vernietigd, als politieke partij versplinterd in drie fracties van J, 5 en 6 leden, noch tot regeeren, noch tot oppositie in staat, gedoemd, zonder uitzicht op herstel der vroegere positie, voortaan als hulpkracht voor andere partijen dienst te doen». Tot zoover „het Volk». De „Limburgsche Koerier» weet te vertellen, dat de eertijds zoo machtige liberale partij haar ontbinding snel nadert. De oppervlakkige beschouwer zal, DOOK QUY DE MAUPASSANT. Blaak, mat bevende lippen was Hans, door het hoocen der vrouw, dia hij beminde, dia h(j had ultver- fbren, geheel botten sleh zelve ge bracht, op den dokter toegetreden. No (teeg de toorn ook in Peter op. Al zQne mashtelooze woede en zwij gende wanhoop baritte lo* en ver doofde zQn varstand al» een heete bloedstroom, die zjjn hoofd deed dalzelen. „J8 waagt10 waagtknarse tandde h(j. .En ik beveel je te zwfigen, hoor je, lk beveel het ja 1* Verbloft door deze heftigheid zweeg Hans eenige seconden en zocht in z()ne drift naar woorden, om zjjn broeder in het hart te treffen. HO zocht zich te beheersohen, om met vaster hand te treffen, h0 sprak langzaam, om zijne woorden «njjden- der te doen werken. „Ik weet reeds lang, dat je jaloersoh op mS bent, ik weet dat van af den dag, dat je begonnen bent, ,de we de stembusuitslag iu aanmerking ne mende, liet met bovenstaande uitingen eens zijn. Eu toch geven deze uitla tingen blijk van een zeer oppervlak kige kijk op de dingen, zij. bewijzen, dat de schrijvers de geschiedenis van het liberalisme niet kennen of niet begrepen hebben. Onder bet ministerie v. Tienhoven—Tak dreigde deslijds ook een inzinking vau bet liberalisme eu toch was hel iu de volgende ministeries weer krachtig opgeleefd. We denken hierbij aan het kabinet PiersonBor- gesius, het zoogenaamde „ministerie der sociale rechtvaardigheid." Wij ge- looven dan ook, dat de tegenstanders van de. vrijzinnige idee hun haan te vroeg koning laten kraaien en dat bij beu, de wensch de vader der gedachte is. Zeer zeker is de uitslag der verkie zingen voor de vrijzinnigen ge woonweg een debacle te noemen. In 1897 waren er in de Kamer nog 55 vrijzinnigen en thans slechts 15, rekent men de leden van den E. 13. mede, dan komt men .tot 18. De oor zaken der nederlaag zijn velerlei. Het algemeen kiesrecht heeft natuurlijk die partijen begunstigd, die zich arbeiders partijen Hoemen. Of dit zoo blijven zal is een andere vraag. Verder heeft men dc vrijzinnigen aansprakelijk ge- sleld voor alle maatregelen door het kabinet Cort v. d. Linden genomen, maatregelen, die dikwijls noodzakelijk waren, maar niet nalieten de ergenis en verontwaardiging van velen op te wekken. Hadden wij in dezen crisistijd een rechtsch ministerie gehad, de heersckende ontevredenheid had zich tegen dc rechter partijen gekeerd. De verbreking der concentratie was onder de huidige omstandigheden zeer lo gisch, toch heeft zulks het vertrouwen van vele vrijzinnigen geschokt. Hel „compromis" hetwelk zorgde, dat de grondwetsherziening tot stand kwam gaf aanleiding tot veel ontevredenheid. Dit alles bij elkaar heeft voor het grootste deel bijgedragen tot de neder laag der vrijzinnigen. Is nu, zooals „bet Volk" schrijft, het liberalisme vernietigd Geenszins. De partijen hebben een zwaren slag gehad, maar de vrijzinnige gedachte zal blijven leven door alle tijden heen, zij zal haar vertegenwoordigers blijven bezielen, en hopen wij hun roeping doen beseffen. En als zij van die roe ping door daden 'blijk geven dan zul len duizenden en nog eens duizenden, die nu hun heil zochten bij Troelstra en Wijnkoop, terug keeren naar de vrijzinnige partijen. Buitenland. Dc stryd in en batten Europa. Het Is niet alleen hst tot heden bereikte resultaat, dat da beteskenis bepaalt van den rdouwea Daltachen aanval die Maandagmorgen werd ont ketend, doch ook de bedoeling, dio bü da Dnltsche legerleiding heeft voor gezeten, toen «8 tot deze krijgsver richting besloot. Omtrent den altslag van den atrjd kannen ons de woderzydsche berichten eenlg licht verschaffen, doch wat de oorspronkelijke bedoeling betreft moeten wty in het daleter tasten, daar hierover alt den aard der zaak zorgvuldig gezwegen wordt. Terwjl van te voren een bepaald duwe' ie zeggen, alleen omdat je wist, aat het m8 pfin moest doen.' Pator barstte lu zfln gewoon hard, verachtelijk lachen nlt. „Mfjn Godl... hoe komisch 1. jaloarseh lk op jonIk En waarop ter wereld dan Op je gezicht of misschien op je varstand Niettegenstaande deze gemaakte kalmte wist Hans, dat h(j de gevoelige plaats getroffen had. „Ja, je bent jaloersoh op m8, je bent het van kind af geweest, jaloersch en afgunstig, en je bent woedend ge worden toen je het moost aanzien, dat die vrouw aan mty da voorkenr gaf en niets om jon gaf.' Balten zichzelf over deze veronder stelling, stamelde Peter„Iklk jaloersch op jon? En wegens die domme gans, dat onbeduidende menseh Hans zag, dat sjjne pijlen doel troffen en ging voort: .Herinner j(j je misschien dien tocht in de „Parel' en hoe je m8 met roeien da loef wildet afsteken? En waarom gebraikte je zalke mooie woorden, om je voor haar in een goed licht te plaatsen Je barsttet immers van jaloezie En toen dit vermogen m(j ten deel viel, ben je woedend geworden, ben je begonnen mjj te haten en hebt mij dat op allerlei wijzen getoond, je hebt krijgsplan natuurrijk aan dn diepste geheimhouding li onderworpen, zffu de laters mededeellngen hieromtrent dikwijle pasklaar gemaakt ia verband met den dan bsstaandan toestand. Ie het resultaat niet schitterend ge weest, dan heet het, dat hst elacbts oen aanval vati ondergeschikt belang belrot of een culver plaatselijke actie om de aaud&cht van den tegenstander af te lolden. Loopt 't echter mee en ontwikkelt zich een mlssch en nis'kleins aan val bedoelde onderneming tot een krrigS' verrichting van geweldige en voog den vijr,cd bedenkelijke afmetingen, da.ii zal men vernemen dat alles vol' komen volgens het vastgestelde plan gaat en do resultaten geheel aan da verwachtingen beantwoorden. Men kun das naar de eigenlijke bedoeling van een bepaalde actie slechts raden, wcaebjj raia zich moet laten leider: floor uiterlijke bysooriar- beden en vage aanduidingen, kleinlgt heden dikwijls, wesrean men op 't eerste gezicht geen beteskenl» zon hechtsa en dia juist vet raden wat er in stilte werd gehoopt efi verwacht. Bjj den thans woedenden slag trekt hut de aandacht, dat het koor van Oubsche zegezang®», die anders dadelijk door Wolff en in de Dnltsche bladen werden aangeheven,achterwege bl8fs. Dit „eenstemmig zwijgen" is oatnartilk geen spel van bet toeval, maar moet een gevolg zijn van een wenk, die van hoogerhaud 1b gegeven. De meest voor de hand liggend» reder, hiertoe is waarschijnlijk dat er bij vorige gelegenheden wel eens te vroeg victorie ls gaiospon, wat tien out zenuwesdbuitwerking moet hebben op de oorlogsmoede bevolking, wanneer later blijkt dat hst behaalde succes maar zeer weinig gewicht in de schaal legt. Zulk een moreels' duw heeft men dit koor blijkbaar willen voorkomen, terwijl men, waaneer de aanval tot een succes mocht voeren, van een nadere msdedesliug hier omtrent des ra greater altwerking mocht verwachte». Het laat zich evenwel aanzien dat hot Dnltaeha volk uoorlooplg nog zonder zulk esn opmonterlug zal moeten beproeven den moed erin te honden. De nieuwa aanval leverde tot nu toe geen beslist, laat staan een beslissend succes op en wanneer hierin geen wending ten goede komt voor de Dul'.ochsrs zullen tiun bladen iu dtt ongewoon swijgoti moeten volharden. Er ls dus blijkbaar aan Duitscha zijde wel met een mislukking rekening gehoudenmen besefte blijkbaar dat na de vorige aanvatten, het element der verrassing thans veei minder in aanmerking kwam dan vroeger, om althans een aanvankeljk succes van eouigsn omvang te vat" zekeren. Toch neemt dit niet weg, dat de verwachtingen waarschijnlijk zeer hoog gespannen waren en dit zouden wé kannen afleiden nlt een andere bijzonderheid, ai. dat de Keizer den slag van den aanvang af b? woonde. Do oorlogscorrespondent der .Berl. Lokal Anzsiger', Carl fiossner, deelt hieromtrent mede, dat de Keizer zich Zondagavond laat naar het terrein der komende gevechten begaf, Hij bracht den nacht door op een voor uitgeschoven waarnemingspost en hoorde aldus het ontzettend orkest van kanonnen aan. Bsed» enkels mil naten na den om 4 nar 50 loibre- kenden storm nam hij do eerste be' richten over den goeden voortgang in ontvangst. Ëjj bleef tot het vallen van den avond, zonder zich een minuut ons allen hot leven verbitterd en dag aan dag gift en gsl gespuwd.' Peter balde de vuistenhij kon zleh slseht) met moeite weerhouden, rijn broeder b0 de keel te pakkan. .ZwSg nn tocht* schreeuwde hj. .Spreek geen woord over dat gold 1" ,De jaloerschheid ziet je de oogen nlt, geen woord spreek ja meer niet vader of met moeder of met mij, waarin se niet uitkomt. Je houdt je, alsof jem8 veracht, omdat je jaloersch bent, met God en de wereld lig je overhoop, omdat je ijverzuchtig bent. En nu lk rijk geworden ben, kan j|j je niet meer bedwingen, vol gift en gal loop je rond, ja kwelt en foltert onze moeder, alsof het hare schuld wasl' Peter was bj den schoorsteen gaan staan j zijn mond stond half open, zijne oogen staarden strak en glaslg, hjj was In 'een dier aanvallen van krankslnnlge woede, die den mensch tot een misdadiger maken. Met een zaehte, heesche stem, naar adem hijgend, siste fa$ tussohen do tanden„Zwijg dan toch, zwijg dan toch I' .Neen, lk zal niet zwjjgefl. Beeds lang was ik van plan te zeggen, wat ik denknu heb je mij er aanleiding toe gegeven, des te erger voor jou. jk beminJ8 weet dat, en je bespot rust to gunnen, bjj de troepen. Ook Dinsdag aan do Marno en zuidweste lijk van Helms, toefde h8 van 'i och tends tot 's avonds in het gebied van den strijd. Daze buitengewone belangstelling en persoonlijke aanwezigheid van den oppersten krijgsheer wekt den indruk, dat deze nieuwe aanval in Dnitech- lfttiö lalt als de hoofdstoof wordt beschouwd. Natuurlijk gaat er, vooral voor de Dultachorc, eau bijzondere bezioUng uit van het fait huu keizer tn hun midden te slsn (het sal er trouwens wel een eindje achter sgn), oa keu hiervau worden verwacht dat hoi oemcgetUke wordt verricht om het verzet van den vijand te breken. Dit ls schier plat mogsn gelukken. Do Marae 1» welitwasr op een bepaald gedeelte overschreden, doch de vorde. ringen op den Zuidelijken oever alljvcü beperkt en do positie der Dnitichsrs zou hief wel eens avon netelig kunnen worden als die der Oostenrijkers, toen deia da Plavo waren overgetrokken. Waaneer da Duitsohors hisr een zelfde lot mochten ondergaan, als hun bondgmooScn in Itri'6 was beschoren, zon dit oen zeer belangrijke over winning voor de geallieerdon betee- kensn, een overwinning, die es te merkwaardiger zou sljii. daar zij voor een groot dcpl aan da hulp dar Arae rikunen te danken zou wezen. Hst is eigenlek voor hat eerst dat de Dultseheis bjj een grooton aanval de Amerikanen tegenover rich rian en de hierbij opgedane ervaring zal niet geschikt «ja om hen omtrent d"'Se tegenstanders goraa; te stelles. Door sou bijzonder «nsl Ingezetten tegenaanval toe'u wisten do Sammias op een bepaald gedeelte van het front hat aanvankelijk verloren terrein voor een groot deal te heroveren, terwjl s(j ook verder een hardnekkig verzet boden aan de heftige pla&tsoljjka aan vallen, waarin het Duitscha offensief al spoedig verliep. De Amerikanen schenen niet alleen friscb en goed uitgerust, doch ook offervaardig te zijn en strjdere, die kracht putten nlt een ideaal, al worden sy hierin wellicht niet minder misleid dan anderen. Vaa zulk aen idoaal, onverschillig of hei op werkelijkheid of op waan berust, kan een onberekenbare kracht Uitgaan, in welk geval een mislukking van dit Duitscha offensief nog beden kelijker sou zflu voor de Centrale rijken. Vau een mislukking kan echter nog niet worden gesproken, al schQnt de kans op een eeiilgszlEs balangrSk succes gering. Wanneer 6chter niet meer wordt bereikt dan thans is gewonnen, zal dit offensief de al'Dultsehers geen gelegenheid bladen hun macht en Invloed nog meer uit te breiden en bestaat de kans, dat het hardnekkig geloof ia een militaire eind-overwln-, Kilug wat minder vast wordt, waar door een ernstige belemmering op den weg naar dan vrede zou zijn opgeruimd. En dit is" het toch wat wij, aan welke zijde wfl onze sympathie of antipathie ook voelen, steeds moeten hopandat de weg naar den vrede vrf komt. BJ alles wat er gebeurt gaan wij ijverig na, iu hoeverre het dsn vf8de kan bevorderen, want de vrede alleen is het waarnsur wij reik halzend uitzien, da vrede, 'die mis schien eenmaal kan herstellen wat nu door dezen sfsichteljjkon oorlog wordt misdaan. Een overwinning der geallieerden. Parijn, 19 Juli (officieel). Fransch in mUsa tegenwoordigheid de vrouw, aan wie mf)Q hart behoort, dat zal Ik je betaald zetten. Ik zal je de giftan den uitbreker:, dat kan lk je zeggen! Ik zal ja dwingen mij te achten!" .Achten... joul' ,Ja, m§ 1' „Jou achtenjou, die ons allen onteard hebt door je geldzucht 1" ,Wat bedoel je daarmee Verklaar je duidelijker 1' .Daarmee bedoel lk, dat men niet het vermogen van een man aanneemt, wanneer men voor den zoon van een ander doorgaat." Koerloos bleef Hans staan, zonder recht de in die woordon opgesloten beschuldiging to begrflpen, maar toch iets vreeselijki vermoedend. „Hos bedoel je dat Je zegt zeg het nog eensnog eens „Ik zeg, wat alle menschen elkaar toefluisteren, wat in aller blikken te lozen isdat de man, die je tot zSn erfgenaam heeft benoemd, je vader ls. Welnu een fatsoenlijke zoon wei gert, een vermogen aan te nemen, dat zfin moeders eer benadeelt." .PeterPeterPeterweet ja, wat je zegtIs het jou mond ben jS hetdie zulk eene laagheid ultzpreekt „Jaik ik ben hst 1 Zla je dan niet, dat ik reeds eene maand Amerlkaansche troepen hebben den vijand tussoben de Afene an de Maros over een front van 45 kilometer aangevallen. De hoogten, die Solssous vanuit het Zuid-Westen behaerscbea sjjn bereikt. Meer den twintig dorpen zijn genomen. Verscheidene duizoud.ee gevangenen zijn gemaakt oi een be langrijke bult is veroverd. Londen, 19 Juli. Berichten van het front melder, c roots vorderingen bg Soissoas, tot 8 mijl diepte. Het leger corps elft den aanval uitvoerde, maskte 4000 gevangenen en veroverde 30 kanoenen. Binnenland. Distributie van paardenvleesch. Woensdag heeft iu Den Heag een hoofdbettunrsvergadering van den Ned. Bond van psardc-nelagers en paalnienvieesehhouwors plaats gehad, ten ,eisdo In opöiacht van Ue regee» ring een ontwerp samen te stellen omtrent da ciatibullo van legeeriiigs- paardeuvlsesch on de regeling van aankoop en distributie vr,n slacht' paarden ca waardoor ic zoksrea aln het pftKröeoslagersbedjyt easi staats- baèrijf wordt. Een aantal leden van den hond wordt aangewezen als tsxatenrs. Deze koofdbeistaursverg&cerlBg heeft reeds een lid van een bond ascgewesen, ten einde door de regesricg tot tech nisch adviseur te worden benoemd. Kolen. Va extra-kolentrciaon uit Dultsoh- lasd over Emmerik tiaar Botterdam en Amstetdaia zullen ook nog ioopen op 22, 23 en 24 dezer. Havermout. Het Bureau voor Mededeelingen inzake de Voedselvoorziening meldt: Het kan voorkomen, datihavermout, wat dsn smaak betreft, niet aan da hoogste eischec voldoet. Dit is hieraan te wSten, dat alle havermout, b<j ge breke van buite&laudsches aanvoer, thans uit inlcEdsohsE haver wordt gefabriceerd. Doze inlandsen® haver, van den oogst 1917, is echter iu de warme zomermaanden sterk onder hevig aan broei, welke vaak plotseling optreedt, b.v. tgdens bat vervoer, zoodat de haver warm haar bestem- miugsplaats bareiks. Natuurlijk worden dan onmiddellijk na lossing maatrege len genomen om da haver weder koud te krijgen, maar door den broei, is z(j toch doorgaans eenigBZins muf gewor den, en dat verraadt zich uit den aard der zaak ook in den smaak der havermout. Ik normals ,§des zouden dergelijke partjjen haver wellicht een andere bestemming vinden, maar het spreekt van zelf dat thans, nu een zoo groote schsarsichte bestaat aan graan, zooveel mos;olijk getracht moet worden al wat voor menacheljka voeding geschikt ii, daaraan ook dienstbaar temaken. Daarom wordt deze haver toeh tot havermout verwarkt, te meer, omdat de voedingswaarde dezelfde is geble ven en het product uit gezondheids' oogpunt geenerlel bezwaar oplevert. Het is alleen een quaestie vau smaak. Aan te bevolen ls dergelijke haver mout ln karnemelk te koken, ss. Frisia. Het s.ü. Frisla, van Amsterdam naar Buenos Ayres is 14 deser te Hallfax aangekomen. Een Duitsohe granaat in een Neder landsehe boerdery. Dinsdagmiddag te vier uur, tijdens een vliegeraanval boven Knocke is lang bezwijk van verdriet, dat lk des nachts van wanhoop niet kan slapen, dat lk mij overdag verberg als een wild dier, dat lk niet meer weet, wat lk aeg, niet meer weet, wat lk doe, niet weet, wat er van mij zal worden, dat lk krankzinnig ben van smart wat ik slechts vermoed heb, is m(j nu tot zekerheid geworden." „Peterwees stilmoeder is in de zijkamerbedenk, dat z(| ons kan hooren 1' Maar hjj was nu eenmaal aan don gang, bü moest «3n hart uitstorten. Bil vertelde alles, sjne achterdocht, z(jne redeneering, zijn strijd, z0ne zekerheid en do geschiedenis van het opnieuw verdwenen portret. In korte, afgebroken zinnen, zonder samenhang, als een nachtwandelaar sprak hij. Hjj scheen alles vergeten te hebbent Hans en z8ne moeder in de zijkamer. Hjj sprak, omdat hij spreken moest, omdat h0 te veel ge< leden had, omdat dc wonde moest uitbloeden dat iemand hem aan hoorde, wist h8 niet. Met groote passen ging hij op en neer, zooals het zijne gewoonte wasmet starende oogen gestlculeerend, met halfverBtiklo stem, mot hartstochtelijke zelfbeschuldiging sprak h8, alsof hij getuigenis moest afleggen van zjjne ellende en die der z8nen. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1918 | | pagina 1