Herman Snijders.
N°. 77.
Dinsdag 2 Juli 1918.
105e jaargang.
Bij dit
een
no. behoort
25 FEUILLETON
Twee Gebroeders,
No. 6 van l$jst HfO. 16.
Uitslag der Verkiezing.
ABONNEMENT
Prgi per kwartaal, in Goes f 1,—
buiten Goes f 1,25.
Afzondarigka nummers 5 cent.
VerschjntMaandag-, Woensdag
en Vr® dagavond.
«OME 1 OMUVr
Uitgave Naaml. Venn. „Goeseke Courant". cjDirecteur: G. W. ran Barneveld.
ADVEBTENTIËN
van 1—5 rogeli 75 cent, elke
regel meer 15 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 1—10 regeli f 1,50
Bewijsnummers 5 cent.
Advertentiën worden aangenomen
tot 12 uur «sormiddagi.
Onze Vrijzinnig Democratische"
Kandidaten.
In korte trekken zullen we heden,
aan de vooravond van de Verkiezings
dag, een overzicht geven van het leven
en werken onzer kandidaten, die ge
op uw stembiljet vindt op lijst 18, de
tweede in de onderste rij.
Ketelaar Th. M., geboren 6 Mei
1864 te Amsterdam, was van 1882 tot
1897 openbaar onderwijzer aldaar.' Na
zich eerst voornamelik op het gebied
van zijn vakvereniging, de Bond van
Nederl. Onderwijzers, bewogen te heb
ben, en krachtig te hebben meegewerkt,
om deze van een zwak klubje tot een
machtige vakbond te verheffen, betrad
hij ook het politiek terreinhij werd
in 1897 door'het kiesdistrict Amster
dam V tot afgevaardigde in de Tweede
Kamer gekozen en heeft tot heden
onafgebroken dit district vertegenwoor
digd.
Dat hij in de Kamer een krachtig
verdediger van het openbaar cfnderwijs
was, is bekend en vooral tijdens de
ministeries Kuyper en Heemskerk, vond
hij in dit opzicht veel te doen. Toch
ontaardde bij hem de verdediging van
het openbaar- nooit in het afbreken
van het biezonder onderwijs, en toen
hij dan ook onder het ministerie Cort
van der Linden tot lid der „Bevredi-
gingscommissie" werd benoemd, heeft
hij van ganser harte meegewerkt om
zowel voor het biezonder als voor hetr
openbaar onderwijs, een bevredigende
oplossing te verkrijgen.
De verheffing van het gehele volks
onderwijs iu.al zijn geledingen, was zjjn
doel ook bij deze arbeid.
Hij zal ook in de eerstvolgende jaren
aan dit doel zijn volle en grote arbeids
kracht geven.
Mr. Limburg J., geboren 29 Decem
ber 1866. te 's Gravenhage, promo
veerde in 1890 te Leiden iu de rech
ten, op proefschrift „De strafbare op
ruiing", dat als antwoord op een
prijsvraag met goud bekroond was.
Hij vestigde zich als advocaat te
's Gravenhage en werd daar in 1897
benoemd tot rechter-plaatsvervanger.
Van 1902 tot 1905 was hij politiek
redakteur van het „Sociaal Weekblad".
In 1905 werd hij lid van de Tweede
Kamer, wat hij tot heden is geweest,
i a.e.v. voor de distrieten 's Gravenhage,
Schoterland en Groningen. Sinds 1910
is hij voorzitter van hel Rijkswoning-
college en toen werd hij ook benoemd
tot voorzitter der staatscommissie tot
herziening van de redaksie der kinder
wetten. In 1917 slaagde Limburg
er in, er door te krijgen, dat zij, die
een eindexamen H.B.S. met goed gevolg
hebben afgelegd, recht hebben tot het
afleggen van examens aan de univer
siteiten. Daarmee is een hervorming
van ons onderwijs bereikt van grote
demokratiese betekenis.
Dr. Jacobs, Aletta H., onze eerste
vrouwelike kandidaat, werd geboren in
^ppemeer. Op 17jarigen leeftijd vroeg
DOOS
GUY DE MAUPASSANT.
Plotseling vroeg hij„Mams, hebt
u hst portret gevonden?'
„Wat voor een portret antwoordde
aij, hem verwonderd aanaiende.
„Marscball'i portret".
.Neendat wil zeggen, ja go-
vonden heb Ik het niet, maar ik meen
mj te herinneren, waar lk het heb".
.Wat?' vroeg vader Boland.
,Ean mlnlataurportret van Marschall,
dat vroeger in onze woonkamer te
Parijs hing. Ik dacht, dat het wol
aardig voor Hans zou s9o, het te be
zitten*.
.Ja, natuurlijk, dat spreekt van
celfl* riep de vader. ,Ik herinner
het mil good en heb het in 't laatst
der vorige week nog gezien. Je
moeder nam het met eenige papieren,
die ze rangschikte, nlt bare schrijf
tafel. Donderdag of VrQdag moet het
geweest zfjnJe weet het nog wel,
Louise Ik wilde mij juist gaan scha'
ren, je hebt het uit eene lade genomen
met een heel pakje brieven, die je
naderhand meerendeels verbrand hebt.
Hum 1 Een zonderling tbeval, dat een
paar dagen, voor de erfenis kwam,
zij, op eigen initiatief, aan minister
Thorbecke om tot de universiteit van
Groningen te worden toegelaten, ten
einde daar voor doctor in de medi
cijnen te studeren. Haar verzoek werd
toegestaan en daarmede werden in
Nederland' de Rijksuniversiteiten voor
de vrouwen geopend. Aan de stads-
universiteit te Amsterdam zette zij
haar studie voor arts voort. Na haar
diploma als arts te hebben behaald en
den doktorstitel te hebben verworven,
ging ze naar Londen, om daar geruimen
tijd in de hospitalen voor kinder- en
vrouwenziekten prakties werkzaam te
zijn. In 1897 vestigde ze zich als arts
te Amsterdam, waar ze veel heeft ge
werkt onder de vrouwen uit de volks
klasse, die er behoefte aan hadden, zich
met haar klachten tot een vrouwelijke
dokter te kunnen weuden, om voor een
vrouw haar kwalen bloot 'e leggen. In
het gebouw van het Algem. Nederl.
Werklieden Verbond gaf zij tweemaal
per week on- en minvermogende vrou
wen en kinderen gratis behandeling.
In de politiek leefde ze tevens mede.
Hard heeft mevrouw Dr. Jacobs gewerkt
voor vrouwenkiesrecht, en verder heeft
ze op medies en sociaal gebied ver
schillende werken geschreven en ver
taald.
Mr. Hoodenburg L. N., geboren
22 October 1866 te Dordrecht uit een
bekend koopmansgeslacht. Na aldaar
het gymnasium te hebben afgelopen,
studeerde Roodenburg te Leiden, waar
hij in April 1890 promoveerde tot
doctor in de rechtswetenschap op een
proefschrift over „Partieel Appèl". In
1900 vestigde hij zich te 's Gravenhage.
In de eerste jaren wijdde hij zich aan
sociologiese studiën, daarna volgde
praktiese sociaal-politieke arbeid. In het
biezonder het woningvraagstuk en dat
der volkshygiène en volksgezondheid
hadden Roodenburgs aandacht. Zowel
in de Kamer als de Haagse gemeente
raad legt Roodenburg zich toe op sosiaal-
hygiënise vraagstukken.
Jhr. Mr. Dr. Tan Beresteyn E. k.,
geboren te Haarlem 2 April 1876, pro
moveerde in 1899 tot Doctor in de
Rechtswetenschappen. Hij was a. e. v.
leraar aan de H. B. S. te Amersfoort,
Amsterdam en Utrecht. Tevens was hij
van 19061909 privaat-docent aan
de Universiteit te Utrecht in de Staat
kundige geschiedenis.
in 1909 trad hij op als Chef der
afdeling Onderwijs enz. aan de prov.
griffie te Groningen. Hfet volgend jaar
werd hij Burgemeester van Veendam.
Veel heeft hij daar, op Vrijz. Demo-
cratiese grondslag bouwend, tot stand
gebracht, vooral ook op onderwijsgebied.
In 't begin van de oorlog gaf Van
Beresteyn in de Prov. Groningen leiding
bij de oplossing van het broodvraagstuk.
Deze organisatie heeft minister Treub
ook in andere provincies ingevoerd. De
voorziening van ons land" met aardap
pelmeel is eveneens door hem georga
niseerd. In de Kamer heeft hij zich in
het biezonder bezig' gehouden met de
kwesties der levensmiddelenvoorziening.
Snjjders Herman, onze alom be
kende Zeeuwse figuur, zo bekend, dat
het haast overbodig mag lijken van
hètn een levensschets te geven.
dat ding in ja handen moest komen.
Men zou haait aan vcortoekenen en
zoo ieti golooven 1'
Mevrouw Boland antwoordde wol
komen bedaardJa, ja, lk weet, waar
het la; lk zal het teratond halen."
Z5 had dus eene onwaarheid gezegd I
Het wai eene leugen geweest, toen
ifj haar zoon dien morgen had ge
antwoord ,Ik weet het niet juist
miaichien ia het In mjjne schrijftafel".
Eenige dagen geleden had zQ het
nog in de hand gehad, het bekeken,
en toen weer in het geheime laadje
verborgen met de brieven zjjna
brieven.
Peter zag zijne moeder, die gelogen
had, aan. Eg sag haar aan met de
verontwaardiging van een bedrogen
zoon, wlen men zijn heiligste ontstolen
had, en met de woede van een man,
die naar langdurige blindheid een
ichandelUk verraad ontdekt. Als hü
de echtgenoot dier vronw was geweest,
iijj, die haar zoon was, bij zon haar
hebben aangegrepen, op den grond
geworpen, geslagen, geschopt, gedood 1
En hfj kon niets zeggen, niets doe»,
niets bewijzen, niets onthnllen. HJ
was de zoon, hem kwam de wraak
niet toe, hem had men niet bedrogen.
En toch, men had ook een bedrog
jegens hem begaan, men had zQne
liefde, zijn vromen eerbied bedrogen.
Z(J was het aan hem verplicht ge
weest, rein en vlekkeloos te zijn
elke moeder is dat aan bare kinderen
verplicht. Zoo de woedt, die zijne
Hij is samengegroeid met de V. D. B.,
waarin wel niemand gevonden wordt,
die hem niet erkentelik is voor zijn
vele arbeid in het belang der demo
krasie, hem achting toedraagt om zijn
persoon en karakter, een achting, die
bij hen, die het voorrecht hadden
Snijders nader en beter te leren kennen
tot warme genegenheid is gestegen.
Sedert 1882 is hij leraar aan de
R. H. B. S. te Middelburg in de vakken
Geschiedenis, Staathuishoudkunde en
Staatsinrichting. A's docent heeft hij
een uitnemende naam. Maar niet
alleen als zoodanig diende en dient hij
het middelbaar onderwijshij is één
der leiders van de Vereniging van
Leraren bij het Middelbaar Onderwijs,
waarvan hij thans eerelid en voorzitter is.
Sedert 1885 neemt Snijders deel aan
het politieke leven, terwijl hij sedert
1887 als spreker en debater optreedt.
Br zijn weinig plaatsen van enige
betekenis in Nederland, waar Snijders
niet heeft gesprokenvooral hier in
Zeeland is hij alom bekend als onze
politieke leider bij uitnemendheid.
Reeds in 1885 stelde hij in de
liberale kiesvereniging te Middelburg
algemeen kiesrecht voor, welk voorstel
werd verworpen. Hij bleef er echter
voor strijden, vol goeden moeds.
Omdat de Liberale Unie het Alge
meen kiesrecht in 1901 niet urgent
wilde verklaren, trad hij als lid van
het Hoofdbestuur af en gaf daardoor
mede de stoot tot de oprichting van
de Vrijzinnig-Demokratische Bond. Hij
opende de oprichtingsvergadering.
Mede gaf hij de stoot tot oprichting
van het Concentratie-komité der vrij
zinnigen in 1912 en hij was Voorzitter
van dit Jiomité, toen het bekende con
centratie-programma werd samengesteld.
Veel deed hij ook in Middelburg op
maatschappelijk gebied Toynbee-werk,
openbare leeszaal, Middelbare Huis
houdschool, Kinder Herstelliags- en
Vakansiekolonies,Middenstandskeukens,
Nutsbewaarscbolen, enz. enz., zij allen
hebben Snijders belangstelling en steun.
En wat die steun betekent welen allen,
die hem kenneD.
Kiezers van Zeeland vooral, let wel
op de naam van Herman Snijders
op nw stembiljet. Hij verdient ten
volle een plaats in de Tweede Kamer.
Geeft hem een blijk van vertrouwen,
door op hem Uw stem nit te brengen.
Werkers als hij zijn zeldzaam en
mannen, die hun volle werkkracht
zoo geheel in dienst stellen van het
algemeen belang, met volkomen voor
bijgaan van alles, wat hun persoonlik
tot voordeel zou kunnen strekken,
zijn nog zeldzamer.
Veel mag met recht van hem worden
verwacht, ook in de Kamer, waar hij
een der vooraanstaande plaatsen zou
innemen.
foiling: Piet was van 1897 tot 1909
van 'de Tweede Kamer voor Amster
dam VIII. Als werkman werd bij reeds
in 189 L tot lid van de Amsterdamse
Raad gekozen.
Hoezeer ook in andere kringen dan
vroeger verkerende, bleef hij steeds de
eenvoudige, oprechte Piet Nolting, de
robuste, krachtige arbeider, opkomende
voor de belangen der arbeidende be-
borit vervulde, tot aaa wilden ligat
aanwies, dan kwam dat, doordat hfl
haar nog schuldiger vond jegens haar
zoon dan jegens haar echtgenoot.
De liefdé tussehen man on vrouw is
een willekeurig gesloten contractwie
zich aan een verraad daartegen schul
dig maakt, begaat eene trouweloos'
held. Doch is de vrouw moeder ge
worden, dau heeft zij hoogere xedelfjke
plichten, want de natuur heeft haar
eeD toekomstig geslacht toevertrouwd 1
Valt zijn dau, dan Is sjj eerloos en laag
„Laat men zeggeD, wat men wil",
merkte vader Roland plotseling op,
zijne boenen lang uitstrekkend, zooali
ijn® gewoonte was, als hij na den
maaltijd oen glaasje likeur gebruikte
„maar niets doen is geen kwaad ding,
als men zijne schaapjes op het droge
heeft. Hans zal ons, dunkt mjl, nu en
dan nog wol een extra'fljn diner geven
en al bederf ik mijne maag daar ook
medo, ik verheug mjj er toch op. Haal
het portret nu, oudje", ging hfl tot
zjne vronw gewend voort, „je bent
toch klaar mot eten, ik zou het zelf
wel eens weer willen zien".
ZQ stond op, nam eene kaars en
ging weg. Peter vond, dat zfj heel
lang wegbleefdoch in minder dan
drie minuten keerde mevrouw Boland
vrooljjk glimlachend terug met een
portret in een ouderwetsch gouden
Ifjstje in de hand.
„Hier", zelde zij, „ik heb het ding
terstond gevonden".
De dokter had reeds zgne hand
volking, de kleine middenstand, belan-
gen, die hij zo bij uitstek kent.
Dr. Van Kaalte A., geboren te
Leeuwarden 17 Augustus 1871, promo
veerde te Groningen in 1899 tot doctor
in de scheikunde.
Als 'hard werker staat Van Raalte
midden in bet sociale leven. Hjj is
secretaris van de Kamer van Koophan
del en Fabrieken te Dordrecht, bestuurs
lid van de Middelb. Techn. school, de
Middenstandsbank, de Openbare Lees
zaal, Pro Juventute, enz.
Men zie zulk een arbeidslijst, zulk
een staat van dienst, dan zal men be
grijpen wat holle praat het is van de vele
nieuwe partijen, wier candidaten schier
nimmer iets voor het algemeen belang
deden, dat --zij „geen beroepspoliticie
willen, maar mensen, die de praktijk
van het leven kennen 1" De aksie voor
vrijheid en demokrasie is ook voor
Van Raalte zijn liefde, evenals«voor
alle Vrijzinnig-Demokraten.
Mr. Van Aalten S. J. L., de be
kende Rotterdamsche wethouder. Hij
werd in 1863 te Rotterdam geboren
en promoveerde te Leiden in de rechts-
en staatswetenschappen.
Sedert 8 Juni 1916 is hij wethou-
houder, belast met de afdeling finan
ciën, terwijl voorts onder hem ressor
teren gemeentebibliotheek, arbeids
beurs, werkeloosheidsbeurs, werkeloos-
heidsverzekeriug, enz.
Zijn diepgaande kennis en scherpe
blik zouden in de Kamer van grote
betekenis voor onze partij zijn.
De Vries Szn. Elaas, Van huis uit
volbloed onderwijsman, door woord en
daad bekend opvoedkundige, die de
nieuKere onderwijsideën èn door de
praktijk, èn in tal van geschriften en
vergaderingen in ruimen kring ver
breidde, oud-hoofd der school te En
schedé en te Amsterdam, die door zijn
schoolarbeid zo de aandacht trok, dat
jarenlang tal van schoolmannen in
binnen- en buitenland zijn school be
zochten.
Hij streed steeds krachtig mede voor
de verbetering der posisie van de be
ambten en ambtenaren. Hij is mede
de kampvechteuvoor demokratieser ver
houdingen in school- en ambtenaars
wereld, afschaffingvan het ambulantisme,
een goede rechtsposisie, georganiseerd
overleg en voor een zo goed mogelike
levensmiddelenvoorziening. Ten allen
tijde betoonde hij zich een eerlik en
overtuigd vrijzinnig-democraat.
Uit bovengenoemde personen, die
allen voorkomen op lijst No 16, ver
zoeken wij U een keuze te doen. Elke
stem komt aan de vr jzinnig-demokratiese
beginselen ten goede! Wij Zeeuwen,
evenwel, geven wellicht de voorkeur aan
een Zeeuw, aan een bekende Zeeuw, van
daar onze opwekking om Woensdag
Uw stem uit te brengen op
Krabbendijke. JAC. WELLEMAN.
uitgestoken en w«i de eerste, die hst
portretje te zien kreeg. HU hield het
een eindje van zich af en bestudeerde
het nauwkeurig. Hg voelde, hoe de
blik ifjner moeder op hem rustte, en
sloeg langzaam de oogen op, om ze
vergelijkend op zijn broeder te riehtsn.
Z$ne heftige natuur dreef hem aas, om
uit te roepen: „Merkwaardig, hoe
Hans op hem geljjkt", en hoewel hjj
die vreesolfjke gedachte niet in woor
den durfde uitdrukken, deed hfj zo
toch duidelfjk uitkomen door de wijze,
waarop hfj het levende gezicht met
het geschilderde vergeleek.
Geen twijfel, er bestond overeen,
komst, dezelfde baard en hetselfde
voorhoofd, maar niets was karaktorli'
tlek genoeg, om te kunnen zeggen
„Dat li vader en zoon». Er kon slechts
sprake sjn van eene famliegeUjkenii
In het algemeen, die op hetzelfde
bloed wees. Wat echter voor Peter
veel moer gewicht in do schaal legde
dan die uiterlijke overeenstemming,
was, dat zgne moeder was opgestaan
en met den rug n.tar de tafel met
veel drukte en omslag suiker en likeur
in de kast borg. Zg had nu do ze
kerheid, dat hg het wist, of tenminste
een vermoeden koesterde.
„Geef het mg toch eens', zelde de
vader.
Peter reikte hem het portretje toe
over de tafelj en hg trok eene kaars
dichter bij, om duidelijker te zien en
prevelde toen op bewogen toon„Arme
kerel 1 Als ik er aan denk, dat hfj er
De verkiezingen, die dit jaar voor
het eerst volgens het stelsel der even
redige vertegenwoordiging zullen plaats
hebben, maken ook voor de berekening
vas den 'uitslag een geheel andere
regeling noodzakelijk, dan bij den tot
nu gebruikelijken vorm werd gevolgd.
Onder het vorige stelsel, waarbij
districtsgewijze de uitslag werd bekend
gemaakt, en tegen 8 of 9 uur 's avonds
de laatste opgaven konden worden
verwacht, kon op denzelfden avond van
de stemming de uitslag reeds aan al
de couranten-bureaux bekend worden
Er wa9 dan 's avonds voor ons bureau
groote belangstelling voor de succes
sievelijk binnenkomende uitslagen.
Bij het aanplakken van een nieuw
vel bedaarde het gonzend rumoer der
wachtende meqjgte om in gejuich uit
te barsten, wanneer de gekozene de
gewilde man was.
Men leefde den geheelen avond mee
met den strijd door de politieke partijen
over het heele land gestredeD, en wan
neer men dien avond ter ruste ging,
was bij de meeste menschen nog het
bulletin bezorgd, waaruit men de
samenstelling der Kamer voor de vol
gende 4 jaren kon nagaan.
Door den nieuwen vorm van ver
kiezing zal de wijze van publicatie op
heel wat minder pakkende wijze kunnen
plaat vinden.
Zooals bekend, is ons geheele land
verdeeld in 18 kieskringen, welke kies
kringen weer onderverdeeld zijn in
kiesdistricten, welke elk niet meer dan
1000 kiezers mogen tellen. De uitsla
gen dezer kiesdistricten worden alle
opgezonden naar het hoofdstembureau
van den kieskring.
Bij het stelsel der evenredige verte
genwoordiging geeft het aantal stemmen,
dat in een kieskring op de verschillende
candidaten is uitgebracht, niet den
doorslag, omdat de meeste dezer lijsten
ook iu andere kieskringen zijn inge
diend. Door het totaal aantal stemmen
over het geheele land wordt ten slotte
bepaald, wie de gekozenen zijn.
Mededeeling van plaatselijke uit
slagen heeft daardoor haar belangrijk
heid verloren. Wij moeten den uitslag
over het heele land afwachten. Nu zal
de berekening van dezen uitslag, die
onder leiding van prof. mr. Oppenheim
officieel zal worden gemaakt, zeker
eenige dagen in beslag nemen. Zoodra
zij is vastgesteld, zal de Ned. Staats
courant haar opnemen.
Het groote belang, dat het Nederl.
volk zal stellen in den uitslag dezer
stemming, heeft bij de pers het plan
doen rijpen om een eigen dienst in te
richten en zélf de berekeningen te
maken, waaruit de gekozen kamerleden
kunnen worden vastgesteld.
Te dien einde heeft zij in de eerste
plaats aan de bij haar aangesloten
bladen verzocht voor een zeker bedrag
in deze onderneming deel te nemen.
Nadat voldoende voor de kosten dezer
onderneming was goedgesproken, is zij
hare moeilijke taak gaan uitwerken.
Over het geheele land zijn*corres-
ioo uitzag, toen wj hem leerden ken
nen. Drommels! Wat vergaat de tgd
toch snell Een knap man was hfj
toen overigens, en zoo voorkomend,
niet waar, Louise?"
Daar zijne vrouw geen antwoord
gaf, voer hg voort: „En wat een be
trouwbaar, gelijkmatig karakter 1
Nooit heb ik hem verdrietig of onge-
humeurd geilen. Ja, nn is het met
hem gedaan en er is niets van hem
overgebleven dan wat hg onzen
Hans heeft nagelaten. Wat hem aan
gaat, kan men tenminste zweren, dat
hij tot aan zgn laatsten ademtocht een
trouw eu eerlfjk vriend Is,geweest.
Zelfs bij zgn dood heeft hfj ons niet
vergeten".
Nn stak ook Hans zgne hand naar
het portret nit. Hf) bekeek het een
poosje en zelde toen: „Het spijt mij,
dat lk hem hier volstrekt niet uit
herken. Ik, kau mij hem slechts met
wit haar voorstellen".
En daarmee gaf hg zgne moeder
het portret terug. Zij wierp er een
snellen, vluchtigen blik op, waarin
iets schuws en angstigs lag. De toon
harer stem was echter heel natnnrlfjk,
toen zf) zelde„Het behoort nn aan
jou, Hansje, omdat je nu zfjn erfge
naam bent. Wfj zullen het in je
nieuwe woning ophangen'.
(Wordt vervolgd.)