N°* Donderdag 20 Juni 1918, 1056 jaargang^
Twee Gebroeders,
KLEUR BEKENNEN.
ABONNEMENT: WW «.i&a - V T WK A m Tril ADVERTENTlfiN
t»™r.GOESCHE ft COIRANT^3®22
VerechSnt: Maandag-, Woensdag- »-' -»-A ^,..7 1>4® JB SfijgjB W-J^ SLV JE. WLl BL1 W JU Familieberichten 1—10 regels f 1,50
«n I m Bewysnummers 5 cent.
f- '-y--•;■"-■ƒ Advertontiën worden aangenomen
Uitgave Maaml. Venn. „Goesche Courant". DirecteurG. W. van Beneveld. tot 12 uur voormfddags.
in de gelederen, door Thorbecke in 't
leven geroepen, (de mali, die de geest
der tijden verstond) dan volgen wij de
ontwikkeling, die ook zijn ontwikkeling
zou zijn geweest en sloffen wij ons aan
bij de*. Vrijzinnig Demoeraten, de
vrijzinnigen, die evenals Thorbecke niet
alleen de geest, maar ook de nood der
tijden zien, en bun roeping getrouw
blijven, het nieuwe te Hezen, omdat
zij daarin zien het betere I
Krabbendijke. JAC. WELLEMAN.
Buitenland.
De strijd, in en bnitcn Europa.
Met betrekking tot het Oosteni'Sk-
■che offensief hebben one thans meer
en uitvoeriger berichten bereikt, die
ten volU de vraag wettigen cf dese
onderneming wel voortspruit uit
Hiodsnburg's of Ludendorf's brein.
Het schijnt nl. dat andere oorsaken
das zuiver militair overleg, hun in-
vloed hebban doen gelden bij het
ontbranden van deisn nieuwen strijd.
Ten eerste la het wel. als zeker aan
te nemen, dat dit effeifeiet den Oosten
rijkers Is opgedrongen, daar de
Italianen blijkbaar gereed stonden om
zelf van leer,té trekken, getuige
hun onmlddell^fce en krachtige tegen
aanvallen op verschillende punten on
vooral aan het gebergtefront, waar
zg met de Engelsche en Franeche
contingenten den a au val vrijwel vol-
komen deden mislukken.
Men wist aan het Italla&nache front
naar het schijnt, aan balde zijden
maar al te goed, wat er gaande was
en de Oostenrijkers zager, zich ge
dwongen, ten oinde een dreigend
gevaar af te wenden, den eersten
slag toe te brengen, hoewel zij daarvan
la de huidige omstandigheden weinig
heil konden vernachten. Zij konden
weliswaar thans hun geheele strijd
macht ia 'tvuur brengen, daar zij
naar het OoBten de handen vrj hadden,
maar sjj bevonden zich ook tegen
over een krachtlgen, goed.voorberei
den tegenstander, die do voordooien
zou genieten van zijn wbi'toegeruste
■tellingen in een voor den aanvaller
niterst moeilijk gebied en die de
plannen der Oostenrijkers blijkbaar
had doorzien.
Misschien hebben de Italianen wat
te veel vertrouwd op de bescherming,
die buu de tot een K.M. breedte
gewassen Flave bood, en rekenden
zB er op hun front ln do vlakte te
kunnen handhaven door in het ge
bergtegeen duim gronde prjjs tegevon.
Deze berekening kan zsor goed juist
bljjken, daar da ontwikkeling van den
strjjd aan de Piave ten nauwste samen
hangt met bet succes, dat de Oosten
rijkers eventueel ba hun aanval iu
't gebergte hebben. Was het hun hier
reeds gelakt den tegenstand te breken
cn zich uit de bergen een weg naar
het Zuiden te banen, dan zou er aan
de Fiavs voor de Italianen geen
sprake zijn van stand houden, doch
hadden wij een herhaling gezien van
de groote Italiaanaehe catastrophe,
n.l. een overhaaste terugtocht, met
alle gevolgen van dien. Venetië zon
zich dan zeker thans reeds in handen
der aanvallers bevinden.
Deza ramp is Italië echter tot nu
toe bespaard gebleven en wij vloden
geea aanleiding iets dergelijks binnen
kort te verwachten.
Aan weerszoden van de Brenta, op
de hoogvlakte der Zeven Gemeenten,
zoowel als ten N. van de Mte Grappa,
werden ontzaglijks iufanterlemassa's
gastuit en teruggeworpen, en in de2s
omstandigheid schuilt wellicht de
oorzaak van de algeheels mislukking
van dit offensief.
De knappe prasststie toch der Oos
tenrijkers, om den gezwollen stroom
der Piave op drie plaatsen over te
steken ea zich op den rechteroever
in de IUllaantche stellingen te neste
leo, is niet voldoende. Om dit succes
uit te buiten en volledig te kuanen
opt ukken, zouden de hier strijdende
Italianen in bun flank bedreigd moe
ten worden. Zoolang dit niet het
geval is, zullen de gevechten aan de
Piave ea do Oostenrfjkseka vorderin
gen daar den doorslag niet geveo.
NloUemin z{jn do krijgsverrichtingen
hier zeer belangwekkend.
Ds correspondent van de Dally Tel."
zegt er o.a. van, dat do OostonrSkers,
om hun overtocht mogelijk temaken,
de Italiaan sche artillerie es vliegtuigen
verblindden door groote hoeveelheden
rookprojectlelen te gebruiken, die de
rivier en de Itslia&cscbe loopgraven
met een dikken zwarten nevel bedek
ten. Onder dekking biervan staken
ds OostanrlJksche patrouilles Slings in
booten ea vlotten OEder een vuur
van do verdedigers, dat luk raak
gericht werd, de rivier over. Toen zS
den weiteigkon oever bereikt hadden,
sloegen zjj schipbruggen en voerden
daarover snel versterkingen aan.
De voornaamste van deze overgan
gen was in het vak van don Montello,
dat den voilgen winter aldoor door
de Engelsehen bezet is behouden. De
Montello is van" bijzonder belang,
omdat hij de verbinding vormt tus-
schen de vakken van het gebargte
en van de Piave. Da Montello is oen
vreemdsoortige hoogte van 700 voet
hoog in het midden en 12 K.M. lang,
waarvan de voet aan de noordelijke
en oostBiyk» hellingen door de rivier
begpoeld wordt. Haar oppervlakte li
golvend en met boerderijen on bascbjei
bezet sn er loopen van het Noorden
naar het Zuiden niet minder dan 24
wagen overheen. De waarde die de
Montello voor-dart vjjsnd zou hebben,
zou z$n, dat hfj van de flank en den
achterkant allo Italiaanaehe stellingen,
die de linie van da Piave verdedigen
in de effen vlakte naar het Zuiden
tos zou beheerschcn.
Om het bezit v*u deze hoogte wordt
eog hevig gestreden, maar het succes
der Oostenrijkers is tot nu toe niet
evenredig aan den omvang dor nieu
we onderneming, die van Entente
zijde wordt voorgesteld ais een wan
hoopsuiting, ten doel hebbende do
aandacht af te leiden van den binnen-
landschen politieken toestand, die voor
de hechtheid der monarchic immer
bedenkelijker sou worden. Er wordt
zelfs gemeld dat de eerste Oosten-
rijksobe linie die bestemd was, om
den bloedigsten schok te doorstaan,
was samengesteld uit Tsjechen en
Slaven, de tweede linie uit Hongaren.
Man zal goed doen aan deze cn
dergelijke tendentleuie opmerkingen
gr,en groote waarde te hechten, maar
wol mag men aannemen dat een mis
lukking van dit offensief een zeer
nadeeligen terugslag zou hebben op
de stemming bij de verschillende
volken die de Doe au-Monarchie be
wonen.
Onmogelijk is het niet dat het
Oostenrjjkscho offensief op deze wijze
nog van groote beteekenls wordt voor
don algameenen gang van zaken,
maar dan zal het niet zijn goljjk men
zich bij het ontwerpen van deze ge-
vaarlflke onderneming heeft voorge
steld.
De Balganrflehe minister-president
Zij, die zich met ingang van
I Juli ep ons blad abonneeren,
ontvangen de tot dien datam
verschijnende nummers gratis.
De Evenredige Vertegenwoordiging
heeft het mogelik, neen, noodzakelik
gemaakt, dat elke polietieke partij met
z'n eigen beginselen kan, ja moet voor
de dag komen Er kan nu geen sprake
meer zijn van „Coalitie" of „Concen
tratie" 1 Zoals tans de Antirevolutionai
ren, de Kristelik Historieken, de Kato-
lieken gescheiden optrekken, zo moeten
dat ook doen de drie vrijzinnige groe
pen, de Vrijzinnig-Democraten, de Unie
liberalen en de Vrij-liberalen Wij
vinden dat een groot voordeel. Men be
hoeft nu niet meer angstig om de
schouder te kijken, of men deze of
gene bondgenoot niet onaangenaam zou
treffen, men behoeft nu zijn woorden
niet meer zo op een goudschaaltje te
leggen, men kan zichzelf zijn, eerlik en
rond voor zijn beginselen uitkomen.
Dit moet de polietiek ten goede komen,
want daardoor is aan alle geschipper
en gemodder een einde gemaakt. Ieder
een dan ook, die er een waarachtig,
een ernstig en eigen beginsel op nahoudt,
zal deze toestand toejuichen en zeer
zeker niet proberen te vertroebelen,
zelfs te verdonkeremanenToch ge
beurt dat nog en vooral de Unie-liberalen
maken zich daaraan schuldig, flaar
woordvoerders gaan de vlakte op en
trachten aan burgers, boeren en buiten
lui diets te maken, dat de ganse vrij
zinnige zaak wordt geschaad door het
niet bestendigen der „Concentratie".
Niels is minder waar dan datIntegen
deel, het is onze innige overtuiging,
dat juist door dat geseheiden optrekken
der vrijzinnigen, de kans liet grootst is
geworden, dat werlcelik iedereen, die vrij
zinnig denkt, ooi vrijzinnig ■temt.
Nu elke vrijzinnige zijn eigen kleur, zijn
eigen kandidaat heeft, behoeft hij
geen buurtjeleen te spelen. Nu stemt
een vrij-liberaal op een vrij-liberaal,
een Unieman op een Unieman, een
Vrijzinnig-Democraat op een Vrijzinnig-
Democraat. Bij „Concentratie" was dat
anders 1 Toen bracht het bondgenoot
schap, de goede trouw, mede, dat op
een gegeven oogeublik een Vrij-liberaal
moest stemmen op eenVrijzinnig-
Democraat, en omgekeerd een Vrijzinnig-
Democraat op een.,.. Vrij-liberaal!
Iu doorsnee zal dat nu in '13 wel
gebeurd zijn, maar toch niet alle vrij
zinnigen zullen deze voorgeschreven
gedragslijn hebben gevolgd. Wij hebben
zo'n ingegeven vermoeden, ('t berust
wel 'n beetje op praktiese ondervinding!)
dat sommige vrij-liberalen de grote
sprong niet hebben durven wagen,
derhalve maar weggebleven zijn van
de stembus, of wel hun stem hebben
uitgebracht op een nauwverwant ter
rechterzijde, op een Kristelik-Histo-
riese. Omgekeerd zullen er Vrijzinnig-
demokraten zijn geweest, die bet offer
te groot vonden om op een Vrij-liberaal
te stemmen en daarom hun kiesbiljet
hebben ingevuld voor de Sociaal-demo-
kraatZo gingen van twee zijden
stemmen voor de vrijzinnigen verloren.
Dat is nu niet meer nodig, iedereen
heeft tans zijn eigen meugje, wat de
20 FEUILLETON
door
GUY DE MAUPASSANT.
Zjj sou zjjn vader bedrogen hebben,
zB Zijn vader 1 Zeker, hy was
een flink mau, rechtschapen en be
kwaam in zljao zaak, maar zijn geest
was nooit verder dan zQn winkel
gegaan en zijn horizont was uiterst
beperkt. Hoe had die vrouw, die eens
bekoorljk geweest was dat had
men hem dlkwgls verteld, en de
sporen van die schoonheid waren nu
nog zichtbaar hoe had zij mot hare
fijngevoelige, liefderijke, lachte eu
gevoelvolle natuur dien man, die toch
soo geheel van haar verschilde, als
bruidegom en echtgenoot kunnen aan
nemen 7
Lagen de r.edenen niet jvoor de
hand Zy was getrouwd, zooals leder
jong meisje den haar door hare ouders
bestemden man trouwt. Zy hadden
terstond een winkel ln da straat
Montmartre geopend, en de jonge
vrouw, die in den winkel bediende,
had, in het bewustzijn voor eigen
algemene, vrijzinnige zaak ten goede moet
komen. Wat dan ook de liberale Unie
mannen bejegent om „ach eu wee" te
spreken over het niet voortzetten der
Concentratie is ons een onoplosbaar
raadsel. Of wel, ze begrijpen de politieke
koustellatie niet, of wel, ze zijn zo
vastgeroest in hun partijverband, dat
zij het belang van dit laatste, partij
belang dus, stellen boven het gemeen
schapsbelang
Uit bovenstaande moge blijken, dat
wij de tijd gekomen achten, dal elk
persoon, en elke kiezer vooral, niet
schromen mag om kleur te bekennen
Een hoogstaand man als Lohman be
toogde dat voor zijn groep, wij doen
dat voor de onze. Maar we moeten
verder gaan Niet elk persoon kan zijn
mening doen horen in wijde omgeving
Voor velen is het levenslcringetje zo
nauw en eng. Gelukkig dan, dat hij
geestverwanten bezit, die verder kunnen
dan hij, en vooral gelukkig, wanneer
hij heeft een krant, die doet, wat hij
niet kan, zijn beginselen verspreiden
over een uitgestrekt arbeidsveld. Dan
geeft hij zich aan zo'n blad over, ver
trouwt daarop, leeft mede in dit bestaan.
Een grote en grootse roeping rust
daarom en daardoor op de pers, en
vooral op die bladen, welke een
bepaalde politieke partij heten voor
tc staan. Zij moeten niet alleen zijn
leiders, wegwijzers, maar ze moeten ook
blijven verzorgers. Op.haar rust de
plicht de tijdsomstandigheden le leren
verstaan, en deze geleid door haar
beginsel, te voeren in de bedding,
welke naar haar innige overtuiging
eindigt bij het grootst mogelik geluk
aan het grootst mogelik aantal mensen
En nu komen wij weer tot ons uit
gangspunt, het gescheiden optrekken
der vrijzinnigen, het niet voortzetten
der Concentratie. In onze gedachten-
gang moet niet alleen elk vrijzinnig
denkend persoon, maar ook elke vrijzin
nige krant kleus» bekennsn.
Sommige dezer hebben dat reeds ge
daan en wij richten ons daarbij
speciaal naar twee zijden in Zeeuwsch-
Vlaandereu, doch niet alle volgden
deze aangewezen weg. Op hun jeugd
of afkomst hebben ze het niet te steken,
want enkele zijn meer dan honderd jaren
oud en in hun wapen (statuten) heeft
altijd de propagandering der vrijzinnige
gedachte gestaan. Toen een grote durf,
thans een grote algemeenheid, die de
tijd niet meer bij is.
Ook voor deze kranten is het ogen
blik aangebroken om kleur te bekennen.
Dat zijn ze verplicht tegenover haar
lezers, maar dat zijn ze vooral verplicht
tegenover haar oorsprong, tegenover
haar leeftijd, tegenover haar wezen.
Toen een baanbreelster en nu een
léjdelik volgelinge Dat kan immers
nietHet ganse bestaan zou verlochend
worden, wanneer dit zo ware. Uit
idealisme geboren, en uit materialisme
niet verder durven gaan P Ons dunkt,
ons voorgeslacht zou zich schamen over
zo'n standpunt. Voor ons is die richting
gemakkelik bepaald en wij menen
daarbij de lijn te volgen, door onze
voorzaten getrokken, dat is leiding
geven, aan de spits staan, stroomop
waarts varen, golven breken, en geen
sjokmaaraankomerij En dan is de
keuze niet moeilik. Dan gaan we slaan
haard te arbeiden, vervuld van die
gemeenschap van belangen, welke ln
zoovele huweiyken van den Parfjschen
handelsstand liefde en zelfs achting
vervangt, al hare kracht en verstand
aangewend, om gold te verdienen. Zoo
was haar leven voorbijgegaan, een
tonig, kalm, eerbaar, fonder harts,
tocht.
Zonder hartstocht Was het
mogelijk, dat dp liefde eene vronw
vreemd bleef? Kon eene jonge, mooie
vrouw, die in Parjjs woonde, romans
las en de tooneolspeelsters, die op het
tooneel voor hare liefde stierven, toe
juichte, kon die ond worden, sender
dat haar hart ooit was getroffen By
eene andere zou hij dat niet voor
megeiyk gehouden hebben waarom
moest hB het van zijne moeder ge-
looven Waarom zou zB anders sBn
dan do anderen, omdat zjj zijne moe
der was
Zij was jong geweest, had ook ge
droomd van maneschijn, heimelijke
kuisen in den donkeren avond, van
reizen in verre landen, aan de zijde
van een alledaagsch man, die alleen
over zgae zaak sprak en haar ln sijn
winkel gevangen hield. En op zekeren
dsg was er een man tot haar ge
komen, juist zooals de minnaars ln
een roman verschenen en had dezelfde
woorden tot haar gesproken als dese.
Zii haf hem bemindWaarom ook
niet Zij was zijns moederHeel goed,
maar moest men ntt liefde voor zijne
moeder blind en doof zijn en duidelijke
feiten loochenen, omdat het haar bsi
treft
Had zB zich aan dien man gigeven?...
Ja want hi! had gesne andere
geliefde gehad ja want hij was
de veronderde, hem outrukte vrouw
trouw gebleven j ja want h® had
z(jn gsnsche vermogen nagelaten aan
zijn, haar zoon!
Sidderend van woede stond Peter
op. Gij wal in esne stemming om
een moord te begaan. Zijne uitge
strekte armen, sQne geopende hand
waren bereid tot slaan, moorden, ver
stikken, worgen 1 Wleu De geheele
wereld! Zijn vader, zijn broeder,den
doode, zBne moeder.
Hjj maakte zich gereed naar huis
te gaan. Wat zou hB doen?
Toen hij voorbij het torentje bi) den
ilgnaalmast ging, klonk het door
dringend schelle gelald der sirene
vlak bU hem. Hü schrikte zoo, dat
hfj bijna gevallen was en tot aan de
granieten borstwering terugtuimelde.
De eerste stoomboot, die antwoord
gaf, scheen heel dicht in de nabijheid
te zijn en werd aan dan ingang der
haven zichtbaar.
Peter wendde zich om en onder
scheidde een dof, rood licht, en ln
bet heldere schijnsel dor electrischa
lampen bij de haven vertoonde zich
esne donkere schaduw tuschen de
beide vuurbakens. Achter zich hoorde
hü de heesche stem van den haven
meester, een oud-kapitein
,De naam van het schip?'
En uit deo mist klonk de even
heesche stem van den op het dek
staanden loods: „8anta Lucia*.
„Land
„Italië'.
„Haven
„Napels'.
Voor Peters doffen blik stond als
mst een tooverilag de vuurspuwende
Vesuvius en tegen den voet des vul-
kuans geleund de zwijgende, mot
glimwormpjes bezaaide oraDjeboomen
vail Sorrent on CastoHamaro. Hoo
dikwflla b*d bti daarvan gedroomd,
hoe dikwijls had hij hot gevoel gehad,
alsof hij die beroemde plaatsen kende I
Achl Kon hB maar op reis gaan, nu,
terstond, het deed er niet toe waar
heen, en nooit terugkomen, nooit
schrBven, nooit laten weten, waar hB
gebleven en wat er van hem geworden
wasMaar neen, hij moest naar huis,
hB moest onder het vaderlijke dak
terugkeeren en naar bed gaan.
Dat kon hi) niet; hij wilde niet
naar huis gaan; hij wilde hier den
Kadoslr.wot is afgetreden. De Koning
heeft Watsjef, den president van het
Sobranje, ontvangen en later Gesjot,
den gewezen president od den leider
van de democratische party, tevens
hoofd van de oppositie. De Koning
heeft met deze persoonlijkheden be
raadslaagd over de vorming van een
nieuw Kabinet. 01 de nieuwe regeering
alleen in de binuenlandsche politiek
van koers sal verschillen -met haar
voorgangstor of ook ten opzichte vkb.
het buitenland een anderen weg zal
bewandelen, is nog niet te voorzien.
WaarsehynlBk komt ons het laatste
niet voor, al denkt men by deze
Kabinetscrisis onwillekeurig aan de
uitingen van Engelsche zBde, dia wezen
op de mogelBkheld om Bulg&rBe dcor
een verstandige politiek van Duttsch-
land afvallig te maken. De Dultsche
pers laat niet na haar vertrouwen in
BnlgarBe ultarukkelfik te verzekeren,
maar hiertoe kan een zekere onge
rustheid ook aanleiding hebben ge
geven.
Nader wordt uit Sofia nog gemeld,
dat het aftreden van hef Kabinet het
gevolg is van een gedeaiteiyko minis'
tererisis. Daar twee ministers van de
Stamboelowiitlsche groep waren afge
treden wegens meenlngversehil nopens
vraagstukken van binnenlandtehen
aard, was de rogeerlng in de minder
heid, Alhoewel het Sobranje met va-
cantle is en de regeering dienten
gevolge niet over medewerking der
parlementsleden besohikt, heeft Ka-
doslawof zich stipt aan de grondwets
bepalingen gehouden en sga ontslag
ingediend, teneinde de Kroon ln de
gelegenheid te stellen om andere
parlementaire groepen te raadplegen.
De „Köln. Ztg.' meldt dat Malinof,
de leider van de democratische party,
met de vorming van een ministerie ts
belast en het nieuwe Kabinet waar-
sehüniyk zal bestaan uit democraten,
de volksparty, den Boerenbond en de
radikale en gematigde socialisten.
Ten slotte maken wfi hier melding
van een overeenkom,t, door de ge
associeerden en Zwaden gesloten.
By dezs oveioenkomst krygen de
geallieerden het recht om gebruik te
maken van Zweeioche tonnenmaat tot
een hoeveelheid 400.000 t. (d. w.) Ook
wordt ln het vergelijk voorslening ge
troffen voor de verstrekking van kre
dieten in Zweden aan ds geallieerden,
en iegelt ds overeenkomst den uit
voer van Zweedsch ijzererts naar de
beide oorlogvoerende groepen. Mede
is een regeling getroffen voor den
invoer in Engeland van Zweedsche
vezelstof voor de papierbereiding onder
bopaalde conditiën.
Van hun kant nemen de geallieerden
op zich den invoer ln Zweden te ver.
gemakkeiyken van vastgestelde voor
raden voedingsmiddelen en andere
artikelen, die banoodigd zjjn voor dea
Zwaodochon handel en de Zweedsche
industrie. Dlo export naar Zwaden
zal onder toezicht staanen er znllen
waarborgen worden gegeven tegen
den wederuitvoer van die artikelen
zelf of van (Zweedsche) producten of
artikelen van geiyken aard.
Binnenland.
Aanvullingibroodkaarten.
Ds minister van landbouw heeft tot
de gemeentebesturen de navolgende
circulaire gericht:
Ik heb de eer u mede te deelen,
dat aan hooiers en maaiers gedurende
den oogsttyd twee aanvullingskaarten
kunnen worden uitgereikt. Dit geldt
dag afwachten. De stemmen der
sirenen boelden hem. By begon weer
op den dam heen en weer te loopen
als een beambte, die zijne ronde doet.
Achter het eerste schip naderde nu,
reusachtig en geheimzinnig, een twee,
de; het was een Engelsch vaartuig,
dat uit Indië terugkeerde.
Nog vele zag hB na elkaar uit de
duisternis opduiken. Toen begon het
zoo nat te worden, dat Peter toch de
richting naar da stad insloeg. Hjj was
zoo koud geworden, dat hy eene
matrozenkraag binnenging, om een
glas grog te drinken, en eerst toen
het heete, scherpe vocht hem tong en
gehemelte verbrandde, zag hy weer
een vonkje hoop ontglimmon.
Misschien bad hy zich vergist. Hy
liet zioh altyd zoo door zfine ver
beelding medesleepen! Zeker, hy moest
zich vergist hebbes Hy had als een
inquisiteur een schavot van bewijzen
opgeslagen, zoodat het gemakkeiyk
valt, een onschuldige, dien men schul
dig vinden wil, te veroordeelen. Als
hy geslapen had, zou hfi alles anders
Inzien. HQ ging dus naar huis om
zich naar bed te begevenhy wilde
inslapen en dat gelukte hem.
CWordt vervolgd.)