N°. 64.
Zaterdag 1 Juut 1918,
1Ö50 jaargang.
Twee Gebroeders,
Bij dit mo. behoort
een Bijvoegsel,
Wijziging Distributiewet.
12 FEUILLETON
Een nienw Varkensvoer.
ABONNEMENT
Pr§s par kwartaal, la Bo s fl,—
hulten Gces 1,25.
AUonda.'lijkc nowmers 5 cent.
VarsciijDt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
sik®
Uitgave Sfaaml. Venn, „öocscfee Courant'*
DirecteurG. W, ran Bm-neveid.
ADVEBTENTIËN
a .15 Ksreli 75 catt.
regal iar 15 een':
Driestaal plaatsing wordttweemaal
berekend.
Fsmiliste -ishien 1—10 regels 1' 1,50
BswijeaumEr.-irs 5 cant
Adv i!Sn worden sabgseomes
tot IS uur eoarmiddfigs.
Het eerstdaags in behandeling ko
mend wetsontwerp tot wijziging der
distributiewet kan blijkens de uitla
tingen van de commissieleden niet in
aller smaak vallen.
Tn bet voorloopig verslag lezen wij,
dat bet der Regeering een dictatoriale
en inquisitoriale macht geeft.
Telkens wordt vporgesteld de be
perkingen, die de bestaande wet aan
de bevoegdheid der Regeering stelt, te
schrappen, zelfs in gevalleu, waarin de
Regeering erkent, dat uitbreiding van
hare bevoegdheid niet noodig is. De
inhoud komt in het kort vrijwel hierop
neder, dat iedereen verplicht is te doen
en te laten wat de Minister van L., N.
en Hé zal goedvinden, en dat hij, die
dit niet doet, strafbaar is. Zulk eene
regeling houdt geen rekening met het
vrijheidlievend, van onderwerping aan
ambtenaren afkeerig karakter van ons
volk. liet ontwerp ziet voorbij, dat
met ambtelijk ingrijpen en strafbepa
lingen niet alles bereikt kan worden
en dat het goede middel om eene
doeltreffende regeling te verkrijgen is,
die zoo te maken, dat het eigenbelang
der burgers met zich brengt zich daar
naar te gedragen. Het ontwerp behan
delt alle ingezetenen als verdachten
het ontneemt hun de rechten, waarop
zelfs de aan de zwaarste misdrijven"
beschuldigden aanspraak hebben het
stelt hen bloot aan de hatelijkste in
quisitie in- en buitenshuishet be
dreigt zware straffen op grond van de
onderstelling eener kennis van wetten
en voorschriften, die bij niemand, laat
staan bij de gioote massa, wordt aan
getroffen. Zelfs in een belegerde veste
ware zulk een regeling nauwelijks te
verdedigen.
Ook kwam men op tegen de ruwe
wijze, waarop in dit ontwerp wordt
omgesprongen met de beginselen van
strafrecht en burgerlijk recht. Het
ontwerp bevat een reeks van bepalin
gen, waarin, zonder voldoende afba
kening en waarborgen, der Regeering
de bevoegdheid wordt gegeven over
ieders eigendom, bedrijf, geheimen en
huishoudelijke aangelegenheden naar
goedvinden te beschikken. Men zag
daarom iu het ontwerp een bewijs van
legislatief onvermogen cti het wekte in
hooge mate bevreemding, dat ook de
Minister van Justitie zijne medewer
king lot do indiening van dat voorstel
had verleend.
Verder worden verschillende klach
ten te berde gebracht, o.a. dal deels
uit Belgische vluchtelingen gerecru-
ieerde distributie-ambtenaren van 14
a 16 jaren zijn aangesteld, wierondes-
kundig optreden het publiek ontstemt;
dat de ambtenaren dikwijls wille
keurig optreden;
dat een rijksbureau eerst afspreekt
met de boeren, dat zij vrijwillig vee
zullen leveren en bet dan toch in beslag
neemt enz.
door
GUY DE MAUPAS3ANT.
Huns bleef sw\j jau, aleof dit alles
hem cis; aanging. Hy h:.d, toen er
oyer den moord te Bolbec gepraat
werd, zijne manning sis jurist gezogd
met een paar opmerkingen over mis
daden en misdadigere, es was toen
weer In twijgen verzonken, maar zijne
schitterende oogon en hooggekleurde
wangen verrieden, hoe vroolijk hot
hem te moede was.
Nadat de familie was weggegaan,
ging Peter, die au weer alleen was,
er opnieuw op uit, om eene woning
te zoeken. Nadat hg een paar nar
trap op an trap at gegaan was, ont
dekte hg eindelijk op den boulevard
Frans I lets moois, eene groote tus-
gchecverdiepUg mot uitgangen naar
twee verschillende straten, twcessloas,
eene van glasruiten voorziene galerij,
waarin de zieken tmsehen bloeiende
planten op en neer konden gaan, tot
de beurt aan hon kwam, en eene
verrukkelijke ronde eetkamer met
uitzicht op zee.
Reeds was hij op het pust het
huurcontract ta onderteekenen, toen
de prfis van drieduizend francs hem
Tegen deze en andere misgrepen
moet kunnen worden opgetreden, doch
wanneer de distributiewet zoo wordt
gewijzigd als in dit ontwerp vastgesteld,
zoodat nagenoeg iedere Itegcevingsmaat-
regel wetlig zal zijn, dau zal verzet tegen
ambtelijke willekeur bij den rechter
slechts zelden kans op slagen hebben,
Waar de stemming bij een deel der
Kamerleden voor het ontwerp niet
gunstig is, zal bij bet behandelen daar
van in den Kamer nog menig hartig
woordje vallen over de door Minister
Posthuma gevolgde taktiek om bij het
falen der door hem gevoerde levens-
middelenpolitiek, zijn' toevlucht te
nemen tot dergelijke draconische wet
ten. - Men behoeft ook niet veel in
zicht te hebben in het karakter vau
liet Nederlandscbe voik om te kannen
begrijpen, dat liet met zijn misschien
wel eens wat te vei' gedreven gevoel
voor vrijheid, dergelijke hem knellende
voorschriften, die zelfs ingrijpen in
zijn huiselijke aangelegenheden, moei
lijk verdragen zal. Men zal daardoor
misschien trachten liet 'gedeelte van
ons volk, dat door opstootjes en rel
letjes in de groofe steden, haren nood
demonstreert, voor eenigen fijd te
kalmeeren. Maar, zooals Mr. S. van
Houten in zijn jougsten staatkundigen
brief zegt,„.Voldoening aan de stem
men van jalousie en fantasie bij „het
Volk'' wordt niet eens bereikt, daar
deze opgaven toch wel niet gepubli
ceerd zullen worden en al werden zij
gepubliceerd, toch niet zouden worden
geloofd".
Ook liet weekblad v. h. Recht is
slecht te spreken over cleze uiting van
legislatieve bekwaamheid van onze
Regeering. Zij ook meent, dat nu men
met een reeds uitgebreid stelsel straf
bepalingen de gegeven voorschriften
niet heeft kunnen handhaven, men nu
zijn heil zoekt in meerdere eu strengere
bestraffing en op den verkeerden weg
voortholt. Zij zegt: „Daartegen heb
ben wij onze waarschuwende stem doen
hooren. Wij vergeten daarbij aller
minst den ernst eu den nood der tijden,
waardoor veel moet worden aanvaard
wat anders onverbiddelijk zou worden
afgewezen. liet „aux grands maux les
grauds remèdes", ons door de „Tele
graaf" tegengeworpen, zien wij niet over
het hoofd. Doch wat als geneesmiddel
wordt geboden, is niet alleen erger dan
de kwaal, doch ia geen geneesmiddel.
Op grond Vau alle lessen van de ge
schiedenis eh van de ervaring hebben
wij de vaste overtuiging, dat men
tegenover de in andere richting wer-
kendé invloeden met de. nieuwe straf
rechterlijke voorschriften al evenmin
als met de oude zijn doel zal bereiken.
En dan zullen die voorschriften, met
een preventief onvoldoende werking,
wat den repressieven kant betreft, een
noodlottige» iavloed hebben".
Wij ook zijn van meeniug, dat
met het onveranderd aannemen dezer
wet de Kamer een groote verantwoor
delijkheid op zich neemt en een nog
grootere op de schouders legt vau de
regeering, die haar geesteskind in het
practische leven moet binnenleiden.
dead weifelenhet eerste kwartaal
mosst voorals bst&aid wordsp, en hy
bezat geen cent.
"Hat kleine vermogen, dat ds vader
bespaard had, bracht nauwelijks aeht
duizend francs aan rente op, en Peter
moest zich self hei verwijt d.osn, door
zijn lang aarzelen met de keuze van
een beroep en het telkens weer ver
anderen van studie sijna ouders in
groote verlegenheid te hebben ge
bracht. H(J golds den huisheer, dat
by hem binnen twee dagen antwoord
sou zenden en ging weg; onderwag
kwam do gedachte by hem op, zijn
broeder, zoodra deze in 't bezit der
erfenis zou zijn, om da huur voor hat
eerste kwartaal of Haver halfjaar, dus
vijftien honderd francs te vragen.
,Het ia immers alleen maar eene
leening voor eeu paar maanden",
daeht hij.
.Misschien kun ik ksm reads voor
het einde van dit jaar da gaheele som
weer terugbetalen. Eigenlijk spreekt
het van zelf, en hy zal biy weien,
dat voor mjj ta kunnen doen."
Daar het nog gesn vyf uur waa 6n
hy niets ta doen had, nam hg'opsone
bank in het plantsoen plaats en bleef
daar langen tijd in gedachten verdiept
zitten.
Sedert zijne terugkeer in het ouder-
ïgk huls had hg alle dagen zoo door
gebracht, zonder dat hy ooit zoo
Pij dijk het gemis van arbeid had
ondervonden. Hij had langs den
Een der meest dringende kwesties
in verband met de voeding en de, helaas
niet alleen dreigende, maar zich hier
eu daar reeds openbarende ondervoeding
van ons volk, is zeer zeker de vetvoor-
ziening. Zonder de schadelijke gevolgen
van het sterk verminderde broodrant
soen te onderschatten, mogen wij gerust
aannemen, dat het tekort aait vet,
vooral bij de voeding onzer land
bouwende bevolking, het meest ernstige
gevaar oplevert, dat het physieke uit
houdingsvermogen der boeren wordt
onderifiijud, waarvan d opbrengst vau
de oogst en dus de-levensmiddelen-
voorziening van het geheele volk den
ernstigsteu terugslag zou ondervinden.
Iu deze omstandigheden staat de
vraag, hoe aan vet te komen, bovenaan
op de lijst der meest urgente vragen
van den dag eu daar het varken liet
voor de vetproductie aangewezen dier
is, kan men genoemde vraag vervangen
door een andere, nl. hoe komen we
aan vette varkens
Ieder beseft, dat deze vraag eenvou
diger gesteld kau worden dan beant
woord. Niet alleen voor den mensch,
maar evenzeer voor zijn knolronden
metgezel in dit ondermaansche, zijn dc
kanalen, waarlangs ons eertijds het
benoodigde voor een welvarend leven
in ruime mate toestroomde, zoo goed
als gesloten eu al leert ons de zoölogie,
dat zoowel de mensch als liet zwijn
tot de „alles-etevs" behooren, zoo ver
helpt deze gelukkige eigenschap niet,
dat er tegenwoordig voor beiden maar
weinig eu vooral weinig goeds te
bikken valt.
Wanneer in dit euvel, voor zoover
onze varkens er onder lijden, op af
doende wijze kan worden voorzien, zou
daardoor ook voor ous zelf een hoopvol
perspectief worden geopend.
Ook hier eischen de nieuwe omstan
digheden nieuwe middelen en het is
de goede zijde van onzen benarden
toesland, dat hij den geest scherpt en
de knapste koppen onder ons doet
zinnen en probeeren, tot aan de hand
van wetenschap eu vernuft een uitweg
is gevonden, waarlangs men de onge
kende moeilijkheden hoopt te hoven te
komen.
Zulk een uitweg op liet gebied der
voeding schijnt, ons gevonden te zijn
in een nieuw varkensvoer, waarover wij
van bevoegde zijde een en ander mochten
vernemen en waarvan de heer dr. J.
W. Jenny Weyerman als de uitvinder
kan worden genoemd.
Het betreft hier, naar ons werd
medegedeeld, een samenstelling, waar
van de benoodigde grondstoffen in
voldoende mate in Zeeland aanwezig
zijn. Uit deze grondstoffen kan een
product worden bereid, dat, zoowel iu
den vorm van veekoek als van meel,
met water aangelengd een slobber op
levert, die voor onze varkens een uit
stekénd krachtvoer vormt. Het nieuwe
varkensvoer bevat ongeveer 20 pCt.
volkomen verteerbaar eiwit eu ongeveer
24 pCt. zetmeel. Behalve dat het door
deze deelen een groote voedingswaarde
bezit, heeft het voer ook de eigen
schap, dat het de varkené, die ervan
huvsndsm geslenterd, in de straten
rondgeboemeld, sen café bezocht, dat
was ?,fii dagwerk geweest. Eu nu
was dat laven hem plotseling onver-
dragelijk, Iadlsu hy geld had gehad,
dsa was hg rgtoertjes in dan omtrek
gaan dom, maar nu moest hy elke
uitgave goed o verwegen en kon zich
zoo iet» niet veroorloven. Hy geveeld®
hos hard het Is op sSo dertigste jaar
nog geid van sfjac moeder te mosten
vragen en seldc, driftig met zijn stok
ic het zand krassend, tot zich zelf:
Duivels 1 Had ik toch maar geld!'
Wear kwam da gedachte asn zyn
brooders erfenis b8 ham op, pjjnigk,
sm&rteigfc als de steak van eene wesp.
Ongeduldig zocht hg ze te verjagen,
hy wilde niet toegeven aan jaloezie!
Om hem heen speelden kinderen
zy maakten kleine sanöhoopjaa en
vernielden ze weer, zoodra ze klaar
waren, door er op te stampen.
„Zoo doen v?3 ook', daeht Peter,
die een zijner sombere, peinzende
dagen had. Hg vroeg sioh zelf af, of
de grootste levenswijsheid niet daarin
bestond, een pasr van zulke nuttelooze
kleine sohepsalB in de wereld te
brengen ta ',o met genoegen en
nieuwsgierigheid to zien epgroeie;-.
Een verlangen naar hot buweiyk ont
waakte in ham, men is dan tenminste
niet zoo alleen en heeft in uren van
twyfel en nood iets levends, voeleads
naast zioh.
Hy begon aan vrouwen te denken.
pïofiteeren, een gevoel van voldaan
heid verschaft. Onze zwijntjes, zullen
zich dus bij het gebruik van het.'nieu
we voer bepaald behaaglijk gaan voelen
en deze gemoedstoestand zal zich on
getwijfeld ook voordoen bij onze boeren,
wanneer zij liun varkens zienderoogen
zien aankomen eu bij de burgers niet
minder, wanneer door dit proces hun
velnood wordt gelenigd.
Wij zagc-n een monster van liet
nieuwe voer, een sympathiek vcokoekje,
dat er, hoewel het reeds 14 dagen
oud .vos, nog heel fiieeh een ooglijk
uitzag. Geproefd hebben wij liet niet
dit laten wc gaarne oyer aan de
varkens, waarvoor het bestemd is en
wij vernamen, dat deze e.- be i.' vo
te vinden ziju en het nieuwe gerecht
niet alleen met smaak verorberen, maai
er ook uitstekend vau gedijen.
Dit alles nu is zeer hoopvol en ver
blijdend maar, nu de, uitvinding is
gedaan, irioet deze -goed worden geëx
ploiteerd, zal er in ruime mate van
worden geprofiteerd.
Naar wij vernajiicn heeft men ook in
dit opzicht niet stilgezeten, doch ziju er
reeds maatregelen getroffen, (lie de beste
verwachtingen wekken. Het ligt n.l. in
de bedoeling binnenkort, vermoedelijk
omstreeks half Juni, belangstellende
landbouwers (en die zullen er zeker
genoeg zijn) uit Zeeland en Wsstei.
N.-Brabant bijeeu te roepen en liuu de
zaak voor te leggen, om vervolge: dc
vraag te stellen of zij bereid zouden
zijn de bereiding van het nieuwe voer
door middel van een coöperatieve onder
neming ter hand te nemen. Met behulp
vau ten deele reeds beslaande machines
en werktuigen zou het dan mogelijk
zijn dadelijk in de behoefte van ver
scheidene duizenden varkens te voorzien,
terwijl later voor nog veel grooter aan
tal voedsel .zou kunnen worden gefabri
ceerd.
liet zal, zooals men begrijpen kan,
niet van belang zijn ontbloot, hoe dc
regeering zich tegenover dit streven en
deze. onderneming zal plaatsen, Naar
het. ons voorkomt, kan men van die
zijde, waar het een algemeen volksbelang
van de eerste grootte betreft, redelijker
wijze slechts de meest bereidwillige
medewerking verwachten
Men heeft zich bereids tot den Minis
ter gewend met, de vraag of bedoelde
coöperatieve onderneming der boeren
steun zal vinden bij onze regeering.
Wat de samenstelling van het nieu
we varkensvoer betreft, willen wij hier
alleen verklappen, dat een der bestaiyj-
deelen uit mosselen bestaat.
Gaat het plan der exploitatie door,
dan zal op een aantal visschersdorpen
in onze provincie in den komendeu
winter in verband met deze industrie
op een ruime verdienste gerekend kuu-
lien worden.J Naar globale schatting
zou er per dag 7500 K.G. mossel-
vleesch te verwerken Zijn, zoodat er
dagelijks zeker een 30.000 K.G. mos
selen te pellen zouden vallen, wat heel
wat handen zal vragen.
Ter geruststelling van hen, die
mochten vreezen, dat het gebruik van
mosselen voor varkensvoer een bedeu-
kelijke vermindering van voor men-
schelijk gebruik geschikt voedsel ten
Eigenlijk wist fc.g weinig van hsar,
nlstE das? wsü esu paar studsnten-
minnargtjes, die slechts zoolang go
duurd hadden als sijn maandgeld, dus
hoogstens veertien dagen, hum ge
leerd hadden. En toch moesten er
wszscs bestaan, goed, sacht, vol tos-,
wgdlng en bereid tot troosten sas
s<jne mosder niet da bekoring er. ziel
van hst ondoriijk huls? Ach, hoe
verlangde hy er naar, eene echte,
reine vrouw te kannen
Hy stond snel op met het plan
mevrouw Rotémlily te gaao bezoeken.
Maar even plotseling ging hg wear
zitten. Dlo vrouw havizl hem toeh
waariyk niotl En waarom slat? Z?
had veel ta veel van hot zoogenaamde
gesoEöe verstand, zij waa nuchter en
ulledaagkch en dan echsco zij a-an
Hans niet da voorkeur is g- vsn Zon
der dat hy het zlob wllda bekennen,
droeg deze omstandigheid zeer veel
bij tot zijne minachting voor hei oor
deel dor weduwe, want, hoewel hg
j.ya broeder harteiyk liefhad, biald
hg ham toch voor oen middelmatig
verstand en zich zelf voor voel be
gaafder.
Waarheen zon hy nu gaan? Een
verlangen om getroost en vertroeteld
te worden, vervulde syno ziel. Hjj had
niet kunnen zeggen, waarom, maar
hg voelde zich afgemat en zwak en
verlangde naar de na'oyheid aener
vrouw, eene Uefkoozing, een feederen
blik uit bruine en blauwe oogen,
gevolge zou kunnen hebben, merken
wij op, dat de mosselvangst'voldoende
oplevert, om in. de nieuwe aanvraag
te voorzi li, zonder dat iemand zich
in liet gebruik van mosselen zal be
hoeven te beperken. Eu bovendien
komen de voor bedoelde industrie ge
bruikte mosselen, zij het in anderen
en niet minder te waardeeven vorm,
aan de etende menigte ten goede.
De fabriek, waar het nieuwe var
kensvoer bereid zal worden en die
hoogstwaarschijnlijk in Goes gevestigd
zal zijn, kan door bijzondere omstan
digheden binnen plm, 21/s maand in
gereedheidwzijn gebracht en iu werking
treden, juist wanneer de vereïsclite be
standdeel™ in ruiine mate beschikbaar
zullen komen.
Het is ons een genoegen in de ge
legenheid tc zijn de aandacht van onze
lezers, vooral onder de landbouwende
bevolking,' op deze hoogst belangrijke
uitvinding en. haar vermoedelijke exploi
tatie te vestigen.
Wij twijfelen niet of onze boeren
zullen begrijpen welk een belang bij deze
zaak is gemoeid eu, -thans een.-- in
liga urlij ken zin, zelf de hand aan den
ploeg slaan,.teneinde te voorkomen, dat
dr. Jenny Weyerman, wien wij hulde
brengen voor ziju energiek initiatief,
parelen voor de zwijnen werpt.
B u i t e q 1 a h cl
De strijd in en batten Europa,
Het niouwe Dultsehe offensief ont
wikkelt zich op eta CEgekoniSe wijze
en vartooiit ïjog gtea verschycselau,
wc::, ui mot sou kunnen aflsliiw, dut
ook ditmaal da ftanvai, .mt eer. op
siohzett iat oübelaKgryke terrein
winst, zal worden gestuit.
Da mogelijkheid, dia wfj opperüia,
dat an geallieerden, den komsr-ded
stoot voorziende, sicir tijdig haaien
teruggetrokken om al te groot® ver-
liascu te ontgaan, is er in 't licht der
verciera gobenmniBiMt niet waar-
sehijnigkBi' op geworden, HoSsehgist
inderdaad, dat do Duluehers er, in
weerwil vsn uUo vuor deg.allieerden
gunstige oi.i-tandigheden, ia *yn ge.
lï.-.sgd hun vyanroc ts verrassen ep
eea fronidesi, waar eu groot offensief
nie; werd verwacht. Ia hoofdzaak
eehy&t deze praeatutie gelukt ts zijn
doordat zy kans hebben gezien ie één
nacht esn vijfvoudigs overmacht van
de Ententetroepen op dit frost aaate
voeren es voor don aanval in gereed
heid Se brengen. Dit grenst a .n het
ocgeloofl jke ou e&1 ia de ;edonk.
boeken der moderne krygskunds zeker
met gulden letters worden opgeteekend,
evei uls deze geheele onderneming, die
hot begia ."ca§ns te zullen worden
van een definitieve Duitiche over-
wihhlbg op het Westelijk front.
Nu de Fransoh Engolseha troepen
in het midden van het aanvalsfront
tot over de Vaslo te hebben terugge
worpen, hebben de Duitsehers door
een mst onweerstaanbare kracht naar
Wi .-rssyden uitgevoerde sswer king- de
beide oteuopnaten der GeelUeerSen
omvat. Eén or van, SoIibobs, ia roods
gevallenKeiais, het andere, achynt
spoedig te moeien volgen. In hot
miJdon staan da Du'.tachers, volgons
de berichten la ds avondbladen van
Donderdag, reeds op de linie Viile-
monuire (ten Z. vau Soissons)—Fèra
en Fardsnols, een belangryk knoop-
Eau klein buffetjuffertje kwam hem
in do gedachte, dat hy op een avond
naar huis gebracht en later nu en dan
wiiorges'.ec aad.
H$ stond weer op, ditmazl om sen
glas bisr mat dat meisje to gaan
drinken.
Wat ay hem zou zeggen? Wat hg
haar zou zeggen Niets, soader twy
fel. Wat deed dut er toe. Hy sou toeh
h-ivs hand eene poos in de zyna hou
den I Zij scheen hom toen aardig te
vinden. Waarom giag hg sigeniCk niet
vaker h aar haar toe Toen hy do by na
leegs zeal van het kleins bierhuis
binnentrad, vond hy haar op een stoei
ingedut. Drie gasten zaten in oen
hoek hunne pSpen te rooken, en de
waard lag in hemdsmouwen op eene
bank achter het buffet en sliep.
Zoodra zij hem bemerkte, stond het
moiéjo op en ging hem snol tegemo
.Goeden dag, hoe gaat hei u?«
vroeg zg.
,Zoo, soa en jou?"
„My haal goed. Wat komt u gelden
,Ja, ik heb niet vee! tijd. Je weet
toch, dat ik dokter ben.'
,Zoqï Dat hebt u my nog Hooit
gosegd. Had ik dat maar geweten, de
vorigs week hen ik ziek geweeat, dan
was ik bS u gekomen. Wat zult u
dranken
„Een glas bier, en jy
„Ik Ook oen glas bior, als jij het
bataalt."
(Wordt vervolgd).