N°. GO, Donderdag 23 Mel 1918. 105e jaargang. Het Hoogovenbedrijf. Een ond Spreekwoord ABONNEMENT PrSa par kwartaal, in Gets f 1, bniten Goes 1.25. Afzonderlijke nomtnar» 5 cent. VerschijntMaandag-, Woensdag en Yi'Sdagavcad. GOESC Uitgave Naaml. Venn. „Goesche Courant'1. COIISAVf DirecteurG. W. van Barneveld. ADVEBTENTIËN van 15 regels 75 cant, elks regel meer 15 cent. Drieaml plaatsing wordt tweemaal berekend. Familieberichten 110 regels f 1,50 Bewijsnummers 5 cent. Adverteniiën worden aasgenomen tot 12 uur voormiddagu. Tot voor korten tijd werd het hoog ovenbedrijf voor ons land niet geschikt geacht. Op grond echter van nauw gezette studiën, kwamen enkele voor uitstrevende mannen iot de conclusie, dat een Nederlandsche Hoogovenindu strie in de nabijheid van de Noordzee kust, levensvatbaarheid zou hebhen. Het plan vond instemming bij een aantal grootindustrieelen, reeders en financiers. De Nederlandsche Regeering moest echter haar steun verleeneu. Einde November van het vorig jaar is dan ook een wetsvoorstel ing -diend om den Staat in het hoogovenbedrijf te doen deelnemen met 71/a millioen. Het totale aandeeleukapitaal zal 25 millioen bedragln. Over de vraag of de ligging van Nederland voor een hoogovenbedrijf gunstig mag worden genoemd, loopen de meeningen uiteen. Maar vrijwel wordt echter aangenomen, dat niette genstaande enkele bezwaren, zooals b.v. de aanvoer van grondstoffen, de nieuwe industrie winstgevend zal zijn en de. welvaart bevorderen. Het wetsontwerp is met groote meer derheid van stemmen aangenomen. Vijf-en-twintig kamerleden hebhen ech ter hun goedkeuring aan het wetsont werp onthouden. Het waren de sociaal- demoraten, de vrijzinnig-democraten enkele Unie-liberalen en één Katholiek. Welke motieven hebben die heeren bewogen om tegen te stemmen f Ik wii deze vraag trachten te be antwoorden. Allereerst dan de houding der sociaal democraten. Ook zij juichen het toe, dat de industrieelen en financiers den moed hebben gehad, hun geld te steken in een Nederlandsche hoogoven en walsondernemiug. Over de deelname van den Staat met 7 Va millioen zijn zij echter slecht te spreken. Is de Staat zeggen zij, eenmaal voor zoo'n groot bedrag bij de onderneming geïn teresseerd, dan is hij ook verplicht het geld van den belastingbetaler ook rendabel te maken. De Staat zal moeten zorgen voor een afzetgebied, concurrenten weren en desnoods ook kolen leveren tegen verminderden prijs. Dg belanghebbenden, dat zijn de aan deelhouders varen er wel bij. Zij, de socialisten, vreezen dat de Staat dienaar wordt van de kapitalistische politiek, door middel van protectionisme. „Het Volk" noemde het wetsvoorstel „het voorspel van den openlijken aan val van de hoofdmannen van het kapi talisme op de staatsmacht, om achter eenvolgens Staat en volk in dienst te stellen van hnn concurrentiestrijd tegen hun mededingers van andere landen". Eigenaardig was de houding in de Kamer van den heer Albarda. Hij toch vond de onderneming te gevaarlijk. We hebben, aldus de heer Albarda, hier in ons land geen voorbeelden van zulk een bedrijf. De heer A. wilde de particu lieren het risico laten dragen, ging het echter goed, dan moest de Staat het bedrijf overnemen. Dat zou dan de be looning zijn voor het particulier initiatief. Het is werkelijk dwaas, zij, de voor standers van staatsexploitatie zijn eerst dan hiervoor te vinden als particuliere exploitatie getoond heeft rendabel te zijn. Het is een leerzaam voorbeeld. Nu de Vrijz. Democraten. Ook zij zijn overtuigd, dat een hoog ovenbedrijf van zeer groote beteckenis zal zijn voor onze,industriezij twijfelen er echter aan of het bedrijf alleen maar tot stand kan komen met de hulp van den Staat. Zjj achten de nu aangenomen bedrijfsvorm verkeerd gu vinden, daf de Staat door aandeelen te nemen in een geheel andere positie verkeert dan een particulier aandeelhouder. Ook zij meenen, dat de Staat als aandeelhouder de kwade kansen voor zijn rekening neemt. Ik zou hier willen vragen of die andere aandeelhouders niet net zoo goed door een tegenslag getroffen wor den f De Vrijz. Democraten vreezen, dat het grootkapitaal regeeren gaat. De heer Marchant schrijft hierover het volgende: „door het scheppen van gemengde be drijven ais dit, wordt niet de Staat baas over het bedrijfbaas zijn de leidende geesten, is het particulier grootkapitaal en deze leidende geesten gaan daardoor beschikken over de overheidsmacht, welke ter beschikking behoort te blijven vin de overheid zelve alleen". De heer Marchant meende ook in het wetsontwerp te zien een eerste proeve van de welvaartspolitiek van den Econ. Bond. Dit nu is' overdreven. Er werd 'al over gesproken, b.v. in „de Economische Statische Berichten", lang voordat de Econ. Bond gesticht was. Het denkbeeld alleen schijnt voor de Vrijz. Democr. voldoende ge weest te zijn om in de oppositie te gaan. Niet dat in hun beweringen ten opzichte van die zoogenaamde ge mengde staats-exploitatie alles onjuist was, maar zij overdrijven schromelijk. Men moet ten slotte niet uit het ofig verliezen dat het volkomen war:r is wat minister Treub beweerde, n.l. „De Nederlandsche nijverheid sal niet ont- vnkkcld worden, of zij zal in den eerst komenden tijd ontwikkeld worden door particulieren ondernemingsgeest, particu lieren durf. Men vergete ook niet, dat in ons parlement nog geen meerder heid voor staatsexploitatie te vinden is en men moet dus ook niet te veel met die staats-exploitatie schermen, want liet kou leiden tot groote schade, zoowel voor de industrie als voor de geheele bevolking. Buiten ianiö De strijd in en buiten Europa. IJi- ksteren is voorby gegb»E, zonder dar dB wereld de Plnkst-sr-boodschap heeft vernemen, dia haai' verlossen moet. van degen oorlog. Het tcheen moj.'ïlgk, dat deza feestdagen zelfs souden worden ontheiligd (looi den moest verwoeden en vernielenden strijd, daar alles thans it. bange afwachting Is vtra do hervatting van hst Daitsehe offensief, dat geweldiger dreigt ta worden, naarmate de voor bereiding langer duurt. No,; steeds echter ls bat uRgeblev-u, doch hieruit tniw; gesussins worden opgemaakt, dat het niet sal komen. Da ie kenr.n z((e te óuideljk om ons te bedriegm. Aan Duiteehe zijde een somber zw(j- ren, bjj de gaallieerdust steens nadere bijaooaerheden over de Dnitseb.e maat- r golsn, waarvan men daar hat flitie natuurlijk nies wiet, maar dia mei toch voldoende kan w.-ar nemen om er de noodige bosohoawiisgen, klaar gemaakt voor binasn,ai.uren gebruik, over ten beste te geven. Men'laat bet h!e?b§ echter niet en tracht den la&tstan tijd maer dan tevoren door krachtige tegenaanvallen het DiHachi plan' in de war te sturen. Het is op het oogenblik niet na te gaan in hoeverre s(j daarin slagen, doch dit het bedoelde succes bereikt zoo worden, lijkt ops, pl veroverden de Engelschen ook het dorp Vllle tor Ai.ere met het oog op het plaatselijk karakter van dit wapenfeit, niet waar echUnlijk. Hierbji komt, dat een En gel che aanval op MorI»ncóurt is mislukt, evenals eer. poging der Fran achen om den Kemmolbsrg teherove ren. Toch wijst dit alles er op, dat het initiatief oorthaeds aan de zijde der Entente is, al kunnen wjj oog niet van een bepaald tegen-offensief Spreken. Hiertoe zou het echter wel esns kun nan komen, wanneer de önltschcrs ve l t{jd verloren laten gasn. De Amerikaanrcha troepen bagianen ln steeds grooter aantal te verschijnen en zijn thans ook in Noord Frankrijk op het Engelcoho front aangekomen. Naar Renter's co;responóaat meldt, rist men no o srsl do Sammies tot schen da Tommies, terwijl er eon maand geledra nog goea man stond. Groote oefenkampen afin 'ingericht en vqorloopig schijnen da Amerikanen tusschea Engelschen en Franschente worden ingedeeld. Eerst later, wan neer zjj de coodige oorlogservaring hebben opgedaan, zullen z(j afzonder lijke legers vormen. Men laat aieh door deze vermoerde rlvg vats mensebenmaterlsal aan EptoKtanjj 3o «ebter niet verleiden tot esn ondereohatting van 's sijanfls macht men ho ft daar trouwens op e n al to ontnuchterende wjga mus konnis gemaakt. Zoo" maant da Petit Paritien., dat de Duitsohers het aanvalsfront gelei delijk hebben uitgebreid en uu onge veer 140 divisies of tweederden van hun beschikbare krachten hebben sj.amgetrokksa tutschsn dt> Oiss en do ze», waarvan 52 in eerste iiniaen 58 al» ondersteunlBgetroepen voorden hoofdaanval. .Het blad denkt, dat 1,700.000 msn, waarvan 1 200.000, taan infanterie, den grootrn aanval zullen doen. Zonder oas ts vordi- pen In de meer of minder groote nauwkeurigheid dezer gegevens, zijn aj toeh geschikt om ons een denkbeeld te geven van don on-settenden omvang, dia de nieuwe slachting zal aans omen, w»n- n er er eenmaal een begin'mee ls gemaakt Duitachland zal zware off ra moeten brengen, doch het verwacht daardoor blijkbaar do geallieerden tot don vrede te kannen dwingen. Nlemasö. minder dun de Rijkskanselier heeft aan den Berlijnschen correspon dent van het öongaarsehe blad Az Pst verklaard, dat hl> nog altijd optimist genoeg is cm to golooven, dat nog dit jaar do vrede ges:eten zal worden. JCifj mse.- t, dat dit einde van den oorlog bereikt zal worden door wapen geweld, door do gooenetenussn in het Westen, zooais Hurtling saldo. Do mensuhheid zal dus opnieuw moeten blooden. DU is da wreed» werkelijkheid, waaraan geen rode- voarltimsn, gelijk eg dozer dagen in groot aantal zfiu gehouden, iets ver andoren. Onverschillig of wy in hot Britsehe Lagerhuis stommen vernemen, die op een beters gezindheid en een neiging tot oen vredelié vends opiessl: g zoa don kunnen wyzonof dat wy Taft, den oud.presldont der Ve. eenigds Besten op het zoogenaamde ,Wln>den- ooriog '-congres a grlmmlgen oorlog tot het bittere einde noores, prediken, onverschillig ook of wij president Wilton tot Rood'.- Krnl» als do wereld- brosdorsehap van onze algemeens meniehelykheid hooren verhoerlij- keu, ol' Mertilog mot eon sceptisch lachje over den Volkenbond zien sprekon gaan van al deze oprechte of gehuichelde, verstan dige of dolzinnige woorden is in staat iets af of toe te doen aan do bi..ets werkelijkheid der feiten ends beteekenls van al dit gepraat verdwijnt in den bloed oudeu schijn, die het naderend noodlot over demoegsioden wereld werpt, nis r- n voorbode y.-.a de nisOwe vetoed Ikkingen, bic de menach z(jn in.dooien sch gaat aar doen en ulo de giaweiyku voorstellingen welke men zich door alle eeuwen heen van het godsgericht gemaakt heeft, nog overtreffen. Terwjjl Dui-.che vliegers b{ een nieuwen aan val op Londen, den ge- haten vijand een Plnkthernoodsch. p bresgen van dood verderf en een oer vier gevelde Gotha's brandend, in spiralen, gelflfc een vurige tong op do mot ontzetting vervulde toeschou wer» nederdaalt, worden elk oogen blik aan het Westelijk front de moest, helsche projscielen afgevuurd. Gra naten, ge aid met wit phosphor en zwavelkoolstof, waar phosphor uit barst, dia brardwn-. - ,a veroorzaakt, terwijl oen verstikkende rook de adem haling komt toesneden! Met ï.nlke en. dergelijke middolon yaat de hoog ontwikkelds, beschaafde mensohheld der twintigste eeuw ragen xiohzelf te koer en nog ia er gss-i macht, die al deze gruwelen bedwingt. De krvcht daartoe moet uit den icessch zalf komen, uit het betere dat er echuüt in elk gemoed. Daarop kan niot genoog geweien worden. Slechts wanneer ieder voor zich in beperkten of broeder krieg, ai naar zyu aard en capacr elten, streeft naar veredeling, kan de mucschhoid op den duur genezen van haar zelfver- wekten waanzin en oatkomen aan den afgrond, waarin zij thans dreigt te storten. E .n troost blijft het, overtuigd to z{ja, dat zulk een ondergang van al wat groot or. goed is iu dit leven niet do bodoelihg kan zijn van ons bestaan hoa schrikkelijk zich ook het heden laat aanzien, er moet een Uitkomst mqgeljjk rijn, doch de weg naar den helisteat der tozkomst is nog ver cn vol mosllijfchedou. Men zegt, met een blik op hst veiledec, dat de menieh la wezen Diet vesl is var and d oh richt daarbij speciaal het oog op wat men onze sondeu noemt. Wat thaas gebeurt geeft aanleiding tot zuik es'i pessimistische beschou wing, maar l -ca ljjkt zu ons misplaatst. ,Hoe ongerijmd het schjuon mega, wp gelooven, dat de mentoh gedurenfo da Ocuwéh genaderd is ea steeds naderen zal tot z$u ideaal. Wij mogen niet vergeten, dal i dezo dingen eeuwen ais dagen rSn. Oos verlangen naar een beter wereld maakt ons ongeduldig en vooral deze oorlog met zijn uitputtende en'- moreel onder, mijnende ellende li bif uitstek geschhU om ons idealisme ta fnuiken. Het ls daarom van hot grootste belaag cp dit gevaar dagsigka bedacht te vfja en het te kesren door de gebeurteEisssu groot to zten en tuci enkel ais uitlogen van klein mouschalijke pcllti.-k w? moetan in ons idealisme ons behoud zien cn bet doen sogevierèa over alia materiuele verdrakklag, ook in ds komende dagen, uie wellicht de grootste fc- pre ving voor de gehsolo .wereld zullen brengen. Het zal ook dan do geest siJa, die ten slotte hot vleesch verwint, d.w.s. het recht, dat zegeviert over het ge weld. Laten w(l deze Pinkstorboodsebap verstaan uit den chaos van klanken, die thans opklinken van do aard-, en er ons een morceie rnstiag uit smeden voor de verschrikkingen van den strijd, die in de komende dagen ts wachten afin. Ingezonden Mededeeiing. zegtvoorkomen is beter dan genezen. Door vaa tUd tot ttJd ^en it twee Laxeerpillen van Apotheker Boom te Bomen, voorkomt men, dat versehil- lenda onzuivere,stoffen zich in het llchiam vastzetten. Deze pillen znivo- rers het bloed, verwijderen overtollige gal en slijm éh bevorderen een goeden stoelgang. Men lette echter gosd op do echte pillon to onttfatgen. Elk doosje moes voorzien lijn van de hand- toekoElvg Firma A. M. BOOM. Prijs per doosje 25 en 50 ct. York Sgbaar ln ds meeste Apotheken en -Drogist winkel». V -rkrygbzar In Goes bij GEBBs. MULDER. Stadsnieuws. Het Mdziskfxest. Db esrote onderlioge wedstrijd van den Bond van Harmonie- en Faafare- Vcronniglagoa in Zeeland, op tweeden Pinksterdag alhier gehouden, ia voor allen, die hiertoe samenwerkten, een buite gewoon succes geworden. Het was een dag van opgewekt leven en •tralende zonnigheid, van druk vertier en overal vroolijk klinkend» moslek. Het begon reeds in den loop van den morgen, terwijl ds zon uit den strfd met nevelen en wolken zegevierend te voorschijn trad en het kops. der horens deed bib ken Uit d» verschil- 1 ndo dorpen kwamen de muziek* -. zeitchappeu hier aan en trokken, hot vaandel flor voorop, al spelende sur da verzamelplaats, het ,-Slot Oostende". De muzikanten kwamen echter niet alleen per trein, per boot, per flets en sa voet of mat gerfj stroomden de bezoekers van bulten bint an ouze anders zoo stille veste en vulden de straten,, met gelach en -esnap, met klaiat-enda kleur van doekt- es helderwitte mutsen en met blij geluid van jongs uitgelatenheid. *Ia de cslé's w..,d het al vroeg teer druk en er werden weer eens ouder wet- zr.ken gedaan, wat onze burgert! tea goeoe kwam. Om half twaalf trokken do toen aangekomen vereonfgingen in optocht, met de bestuursleden Van den Bond ea leden van het regellsgs comiié in rijtuigen, naar het Stadhuis, waar 1c de raadzaal do offioieele ontvangst door hot gemeentebestuur plaats had, tiler hadden zich verschillende leden vtn het ecre-eomitö vereenigd mat don heer I. D. Fransen van de Putte, dis tev'eon in zijn hoedanigheid als lid van hot dagolijkseh bestuur san- weslg war Wij merkten voort3 o.a. nog op de heeren J. Ermerlns, bur gemeester van Baarland, jonkh. U. E. Luwe van NJensteln, bnrg-emees.er van 'sHeer Arendskorke, P. J. v. d Msndere, burgemeester van Kspelle, J. van Poelgeest, di-eciaur N.Y. Waterleiding Mpi1„ J. M. Slegt, bar- gamaoster van Hoeciekeütkerka en jee. Welleman, burgomeeotm van KrabbendSke. Ook de heer Lodder, waarnemend gemeente secretaris was aar. weslg. Nadat het bestuur van den Bond met verschillende leden van het re* gellngs-eomité an de directeuren, voorzitter», enz. der daalncmonde vereeniglngen de raadzaal waren blnncr.-getrsdan, nam da heermensen vam de Putte hst woord, om, bö af wezigheid viin den burgemssster door ciekta en vnn den hear v. d. Bout door omstandigheden, als jongste wethouder de «anwevigen namena het gemeoctebestuur welkom te hosten ia Goes. Bpr. ifctuigda van sjjn groote sym pathie voor dez&B wedstrijd en saldo zich g6Eoeg in de muziekwereld te hefcbon bewogen om te beseffen w-lk een vervulling de muziek ls ln het lev6fi van den manieb. De ultheemioha muziek spreekt tot de gemoederen der vreemd» volken, als onze muziek iuvload hoeft op ono zislele er. Wie zsgt niet vaa tauzDk ta houden, moet zieii volgons spr. vergissen, want voor ieder is or een mnsiek, die hem treft. Naanhate i.u do muziek meer en beter wordt booofeEd zal de sensatie bU da hoorders intensievsr zijn en do goede invloed dus grooter. Hiertoe dragon de hier vertegenwoordigde gezelscliap- oen bS, doen dit ia niet hun esoige verdiansio. Er zullen lieden zijn, die vra-ten, of 't nu wel passend is in deze tijden een muslekfeeU ta orgard- seeren. Spr. Is van meening, dat de gepastheid ervan aan geen twijfel onderhevig io. daar een verheffende afleiding juist in hooge mate aanbe velenswkai-dlg moet worden geaeht. Deze te verschaffen ls mede een ver dienste dor deelnemende vereenl- gingen. Spr. bracht den dlreotenren en be- atunrderen der gezeitchappon, den juiy-leden, den leden van het eere comité en den verdere aanwezigen dank voor da besaceiïngen tot voor bereiding van het feest en nltte den wenech, dat de dag een nitstekend verloop zou hebban, waardoor man van de dankbaarheid van velen en ook van het gemeentebestuur verze kerd kon zij». - Do voorzitter van den Bond, de heer 3. Blok, t« Kapelle, gaf in enkele woorden blijk var. de groote verrassing, welke het bestuur was bereid door ds officieels en goede ontvangst. Spr. zeide, dat men zulks op hoogen prQs stelde. Hij dankte voorts de loden van het eere-comité voor het geven van hun naam en steun, teneinde deze ds;; to doei Blagen. Namens bet aere comité voerde ais nu de heer jonkh. U. E, Lewe van Nijenstein het woon, om den dank uit 4a spreken der leden, voor de op hen gevallen keuze. Als tastbaar bewijs voor deze gevoelens bood hot esre- comité, volgens eenstemmig besluit, een zilveren wisselbeker aan, uitge loofd voor de vereeniging, die het hoogst aantal punten behaalt. Doze beker zou driemaal achtereen door een zelfde vereeniging gewonnen moeten worden om in het bezit dier vereeni ging ta geraken. Bpr. zotte uiteen, dat het oero-comité meende op deze wijze het bests mede te werken tot het b reiken van het gestelde doel van den Bond, tot welks oprichting de hear M. van der Grisndt to Noorii-Ei-aalert den stoot had ge geven. De heer Lswe van Nijensteiu droeg hierop den beker over aan den voor zitter van den Bond, de hoop nit> sprekende, dat deze b, kar voor de nog niet aangesloten vereenigingen san prikkel mag zijn om toe te treden tot den Boud en voor de aangesloten gezelschappen een opwekking tot nauwgezette studie en oefening. De haar' B. Blok dankte namens den Bond voor het aangeboden sou venir en Eprak da hoop uit, dat da leden van het eere comité nog lang en dikwijls getuige zouden mogen zyn van de wedstrijden, om het bezit vsr, dezen beker gevoerd. Da vlei ooi-zitier van dan Bond, de heer O. Flipte, ta Wlasoketke, bracht hulde san het zegelings comité, door welks ijver en bemoelïug het mogoiyk was geworden, dat oe kleine boud reads een jast-na zijn oprichting zulk een groote» feestdag kan vieren. Hierna werd de eerawijn gedronken Kl en bezichtigde men dot: fraaien zil- j veren boknr, door de firma Begeer T - keurig bewerkt. Onder groote belangstelling van het publiek vertrokken daarna de veree nigingen, elk mot haar vaandel en eere'.eekenen voorop, met marsch- muziok van hef stadhuis, voor het maken van aan muzikale wandeling door de stad. Het was een vroolljke stoet, die zich door de straten bawoog, en zeer velen volgden in deinenden gang de hooru- blazende en tromroaronde korpsen, tot vreugde en vermaak van hen, die moehostoa en loikekan. Het zounetje biaketds over »1 het gekrioel en had er blijkbaar ook pret in. Do wedstrjd had plaats van 1 tot half zes in den tuin van do sociëteit „Y. O. V.' Terwfjl de verschillends vereenigin. gen in de tent wedijverden in zuiver heid, klankgehalte ea voordracht, de rubrieken, waarin de jury zou moeten b el!.- ;n, genoten de zeer talrijke bezoekers aan de overzijde van het vijvertje in da schaduw der boomen rn onder 't gebruik van een koelen dronk van de overvloedige muziek. W8- willen ons hier niet begeven in eerf vergelijkende beoordeeling dei* diverse korpsen, dia ongetwijfeld alle blijk gaven van ernstigs studie en v aarvan er dan ook geen enkele zon der oen pr$a naar buis ging. De jury bestond uifde hoeren W. v&a Erp, gepensionesrd kapelmeester van het 6b reg- inf. ts Den Haag, A. Heemskerk, mnzlek-leersr.r ts Soeter- mearZa-rwaard en A. D. F. 7. d. Wart, directeur der Ambachtsschool alhlsr, do laatste ter vervanging van den heer J. Kooiman, muzlek-lecraar te Goes, die wegen» ziekte verhinderd was. W(j lbteu hier de uitslag van dan wedstrijd'volgen. In de 4a afdeeiing Facfare: ,Ooitetl&nd'a Facfare' te Ooster- l&iid (dir. C. A. Sweune) een ls prijs met 50 p.; ,Osfening Kweekt KunBt" te Bor> telen (dir. J, de Hnllu) een 2e prijs met 40 p. ,Oc» Genoegen" te Kapalle (dir. A. W. van D(jke) een 2e prijs met 40 p .CoDoordia" te Krabbesdijke (dir. C. Tollenaar) esn 3e pr3s met 31 p. j Prinses Julie- a" ta Baarland (dir. J, J. Hoogvliet) een 4e prSs met 28 p.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1918 | | pagina 1