56, Zaterdag 11 Mei 1918. '105e jaargang» Bij dit lo. behoort een* Bijvoegsel, Nieuwe Partijen. Twee Gebroeders, ABONNEMENT Prfls per kwartaal, in Goes f 1,—, buiten Goes f 1,25. Afzonderlijke nemmers 5 cant. VerschijntMaandag-, Woensdag en Vrjdsgavoad. COIMN Uitgave Vaaail. Ven». „Goesehe Courant''. Directeur: G- W. ran jjarnoveld advertentiën Van 15 regel» 75 cent, elke regel meer 15 cent. Driemaal plaatsing wordt tweemaal berekend. Familieberichten 110 rafels f 1,50 BewljBirammnrs 5 cent. Advertemiën worden aangenomen tot 12 uur voormiddage. Men heeft destijdts wel eens be weerd, dat door evenredige vertegeu- "woordiging, de macht, meer nog dan vroeger, in handen kamt van de politieke partijbesturen en hierdoor het stellen van onafhankelijke of protestcandida- ten vrijwel onmogelijk wordt. De on juistheid van deze bewering zal een ieder nu wel gaan inzien. Juist door de evenredige vertegenwoordiging rijzen als het ware, de nieuwe partijen als paddestoelen uit den grond. Ouder het districtenstelsel hadden die groepjes malcontenten weinig kans op een overwinning, zij vonden altijd de een of andere groote partij tegenover zich en leden dan ook meestal de nederlaag. Maar thans staan hun kansen beter. Het land is één groot kiesdistrict ge worden, en de kiezers, "die meeuen, dat hunne belangen door de oude parijen niet behartigd worden, zullen gezamenlijk nu trachten althans een afgevaardigde in de Tweede Kamer te krijgen. Het stelsel van evenredige verfcegen- woo.'diging gaat uit van hot denkbeeld „eigen beginsel". Niettegenstaande dat kunnen partijen zonder eenig beginsel, partijen die alleen de stoffelijke be langen van een enkele groep mensehen voorstaan, een vertegenwoordiger naar de Tweede Kamer afvaardigen. Zonder eenig beginsel, want bij de meeste der nieuwe partijen en partijtjes ia geen sprake van een gelijkgezind heid, die zich uit in het vaststellen van een beginselverklaring, maar liet zijn allen maar groepjes tot behartiging van particularistische belangen. Bij het vormen van een partij voor de verkiezing van een politiek lichaam is eenheid van politieke overtuiging noodig. Zoolang een afgevaardigde van zoo'n partijtje het zal hebben over de vakbelangen van de menschep, die hem verkozen, gaat het goed maar er ko men :ti de Kamer ook nog andere onderwerpen aan de orde, en dan zal het vele malen gebeuren, dat hij; vol gens sommigen zijner kiezers, zijn stem verkeerd uitbrengt. Dank zij de be ginselloosheid is dan de éénheid ver broken. De Bond van Kermisgasten, de Post en Telegrafiemannen, de Bond vau Politie-ambtenaren en nog veel meer hondjes mogen dit alles wel overdenken. Verder zij er op gewezen, dat vele van die groepjes hunne krachten ver spillen. Verscheidene duizend-.n stemmen zul len verloren gaan. Om den kiesdeeler te halen, d.w.z. 10 it 14 duizend stem men, is veel noodig. Nu heeft het stelsel van evenredige vertegenwoordi ging ook wel getracht met die kleine partijen rekening te houden, maar voor cfe partij, die beneden de helft van den kiesdeeler blijft, is vertegenwoor diging uitgesloten. Krachtsverspilling dus, want de meesten zullen er bene den blijven. Nu nog een waar chuwend woord aan die partijen, dit? er in zullen sla- 5 FEUILLËTQl, door GUY DE MAUPASSANT. Op het Beursplein bleef Roland staan, om, zooals hg dagelgks placht te doen, het Bassin der Commerce te bekaken, waar de schepen In vier of r$öa tegen elkaar gedrongen lagen. „Wilt gü niet met ons mee gaan naar huis r.n onsen eenvoudlgen ma&lfcflö voor lief nemen hot zou a*rdig zijn, als wij den dag gemeen» BchappelQk konden besluiten vroeg mevrouw Roland hpre jonge vriendin. ,Van harte gaarne, ik neem uwe uitnoodiging zonder complimenten aan. Hot zou al te droevig zynt nu in mfln loeg huia terug te keeron.a Peter, die vraag en antwoord mede had aangehoord en die wat geprikkeld was door de onverschilligheid, waar mede de knappe vrouw hem behan delde, prevelde halfluid: „O soo, de wednwe nestelt zich behoorlek in." Hy was sedert eenige dagen begon nen, niet anders van haar te spreken dan van „de weduwe", en hoewel dit woord op zich self geene slechte beteekenii heeft, joeg het Hans toch gen .om hun mait op het Binnenhof te brengen. Art. 78 van de Grondwet zegt: „DeStaten Generaal vertegenwoordigen het geheele Nederlandsche volk". Prof. Mr. J. T. Buys zegt hiervan ongeveer het volgende. De Grondwet. legt hier de Stilten Generaal een gebod op om de belangen van het geheele volk te behartigen. Of dat volk op de samen stelling dezer Staten eenigen invloed kan uitoefenen is daarbij ecu geheel onverschillige zaak, want het 'gebod geldt in elk geval. Voor de leden der Staten Generaal geldt de verplichting om met voorbijzien van welke bijzondere belangen ook, bij alle overwegingen en' besluiten altijd het belang van het. algemeen voor de oogeo te houden, l eze plicht, opgelegd aan de geheele vergadering, is tevens plicht van elk barer leden. lu onmiddellijk verband met het bovenstaande staat ook art. 86 van de Grondwet. D:t artikel bepaalt: „De leden stemmen zonder last va?i of ruggespraak met hen, die benoemen". De Grondwet wil, dat de afgpvaar digden naar eigen ovmuigigfg stemmen en verbiedt daarom niet alleen, dal zij een lastbrief van hunne kieziers met zich brengen, maar ook, dat zij een maal gekozen zich- terugwenden tot de achter her» staande kiezers, om met dezen te verleggen hoe zij behooren te handelen. Dit laatstemogen de afgevaardigden van die hondjes wel in de ooren knoo- pen. Oulangs toch kou men in de couranten lézen, dat de eventueel te verkiezen afgevaardigde van een nieuwe partij, i-. alles vrij bleef, maar alleen ten opzichte van de particularistische belangen, zou hij den kiezers reken schap moeten geven van zijn doen en laten. Op die manier gaat het nooit. goed. Dat houdt geen stand. Laat men toch verstandiger zijn en liever uitzien, dat als men zijn belangen wat meer op den voorgrond wil stellen, men zich moet aansluiten bij een der bestaande par tijen. Deze zijn historisch gegroeid en hun aantal is groot genoeg om een keuze te doen. Dit is 'dan de eenige manier, waarop men invloed kan uitoefenen, zoowel op liet program, als op de candidateïilijst van de partij zijner keuze. i£ u i t e at 1 a 11 <L De strijd In en b ai ten Europa. Een vroée gesloten en een oorlog verklaard 1 Hat is een merkwaardig toeval, waardoor desa gerearSaïiitfion tego- Itjiaitüd plaats hadoen va» eenig verband tussehen hst to Boekarest getekends vredesverdrag der midden tijken met Roemenië an de oorlog!- verklaring van Nicaragua nam Daitsoh- land ls natnarUjk geen sprake. Hst eenlge wat balde, behalve hua gelijk- tjjdigheid, gemest: hebben, is wollieht dat sij gaan vaa balde van grooton invloed 'tuilen zijn op don algemeens» toeitapd an allebei zuilen bydragan, om do bij hot einde van tien oorlog op Se lossen moeilijkheden nog te vsrgrooteti. Op bot oogenblik sehgat ons do gesloten vrede vaa groote? balaug d»n de nieuws oorlogsverklaring, die steeds in het harnas, omdat aij den toon, waarop het werd uitgesproken, boosaardig en belaedigenö vond. Zonder oen woord te wisselen had» den de drio heeren het huis ia de straat Belle Norm&sdo bereikthet was klein en bevatte eene vardieping gelijkvloers en twee kleine boven- verdiepingen. Het dianstmjiBje, een negentienjarig dorpsmeisje, dat weinig verdiende en weinig verrichtte, opende de deur, sloot se weer achter hen, ging achter hen do trap op naar hot op de eerste verdieping gelegen salon on kondigde daar met het domste gezicht aan„Hou heer is er al driei maal geweest De huisheer, die anders nooit dan brommend on vloekend tot haar sprak, donderde: ,Wie ls er geweest in 's duivels naam Het getier van haar gebieder maakte nooit indruk op Josephine's gemcred en zij antwoordde kalm: .Een meneer van den notaris 1" „Van wat voor een notaris?" „Van meneer den notaris Caan." „En wat hoeft die heer gezegd?" „Dat meneer Canu vanavond zelf zou komen, heeft hfj gezegd." De hear Lscanu was de notarfs en ook «enigszins de vriend vaa den heer Roland, wioas zaken hfl bahar-, tlgde. Dat l ij zgn bezoek nog voor dezen avond nad aangekondigd, deed sondor tiv0f?i order dwang der Ver- eeaigde Staten hst aantal vijanden van Daltnchliüd weer met era ver meerderde. D.uitschiet) d en sjjn boadgenooisn hebben afdoe-da bewezen, d*t het niet hst aantal hunner tegenstanders te, hetwelk don loop der gebeurtenis, seo bepaalt ware dit hot geval gewaest, zoo zon het ar met hun zaak al zeor rombar hebban, voorgestaan, tosn in ooo voor hou mosiiijteen tgd Roemenië, na lar.g aarzelen, meende 200 voo.daol te Ooaa door zich aan de K0do der gealliesrdeu te scharen. Wis herinnert zich nfot die laatste Augustaswoken van' 1916. teer. het kr'jgsgaluk stridors dar Midden- ijken zoowel van Russische sla Ita- liaanschs z$da io de (teek dreigde te latei en Ro.omeaië ramps&llge keuze deed. Door niets gadwoagoo, zonder zijn levansvco waarden bedreigd Sa aion, doch enkel uit sluw» bsrefconlag, als sea lichtzinnig ^lukzoeker wierp Roemenië sjja aanzienlijke strijdmacht ie de douoeroude weegschaal, niet andtsrs dankasde dea hierdoor den gooi slag ts verkrijgen ten gunste van da Entente, waardoor hst oe „bros- dart* in Zover,burgen duurzaam zou knnaan „tiarrjjd&ü" en slch bareiltgü scu kuonsn achten tegen de was- sende maoht van Bulgarije, om van anders mogelijks voordselen niet Ie gewagen. Een gevoel van innigs veroatwsar dlHat: ovsr zolk aan Eehaamtsloos baatauefct'ge stt onridderlijk® politiek maakte zich zeifs messier van hot uicsst-oapartfjdige gsmosd ea thans, vol deerai» snot het laad dat het ongelukkig,! land onderging, vklt het nog moeilijk eon zskero voldoening tf verbergen over het feit, dat Boo- mocië kraag wat bet verdianda. Slechts kort öunrda hst succob, door üe RoomBBiioche wapenen in Zeveu- burgen behaald en dat z'J vooraamo-. 10k daaraan to dankon hadden dat men ie Oost mrQlé.HongarQe niet var' dacht was op zoik «ea verraderlgken stoot in den rug. Rae,ds In Octobar 1916 keerde de kans on begon de room.3tee veldtocht dor Centrale iegors, die de wereldjaiet ontzag vervnldan voor hno jailitairc praettatie. Ailea tegen. e.d 'areer.reifï braken sfj uit ti e. gebergte io de viekte van Welachjé door an drongen de verlagen RoeinonlSrs uit hun land tot da Ssroth-llEle tarug, terwfll de Bulgaren zich van d« Doabroedaj» moester maakten. Op dozs uiting van Duiteeha kracht basoercte keizer Wilhelm Ejjn osrste vredeaaanhocï van 12 De cember 1916 ea hij daad zulks, wat da gebruikte termen betreft, misschien wat ai te duidelijk en terugstaotend utikonisn.' Ware -- dit nloi het geval geweest, zoo zou de geest van dit aanbod wellicht meer vertrouwen hobben gewekt, en wio weet of dan door overleg geen beter vrode zou zijn gesloten dan nu misBChien door geweid zal worden verkregen. Waaneer men otj da geallïeoriie.v, toen alles had ga- weten wat sa als feiten te boek kan worden gettsld, zou hua houding wel een andere jjjo geweest dan die vau hoon en overdreven wantrouwen sa do wereld zou de ellende niet hebban gekend, .vrearonaer «U cugobukl gaat en waarvan zich de eieeht® gafolgea nog jaren long zull<?n openbaren. De knne H oahtar oagebruikt voorbfj gegaan ®c de oorlog is voortgezet. Duitacülaed heeft ia hst duiteboot- wtpea zijn heü gesoohs, Amerika heeft zich ia hot geding gemengd, Italië met zekerheid vermoeden, dat het om esr.e dringende zaak van veel belang to doen w. s, en de vier leden der familie Roland Zagen elkaar aan met d«t onaangename gevoel, dat des bescheiden rentenier gewoonlijk over- valt, zoodra er sprak® is vaa een notaris, wiens titel hem overeenkom sten, erfeoicsen, prosessen en dergey lijka meer of minder gewenschts dingen voor den geost roept. Na eenig nadrnkest zeide het hoofd van het gezin „Wat kan dat toch te beduiden hebben „Eshü erfenis, vertrouw daar maar op", lachte mevrouw RotémUiy. „Ik breng geluk aanl' Daar er echter geone sterfgevallen van groote beteekanis in do familie te hopen waren, vond die gedachte weinig bijval, doch mevrouw Roland, die ean uitstekend geheugen voor alle nog zoo verre bloedverwanten bezat, begon terstond in gedachten hare en haar mans familie tot in dan tienden en twaalfden graad na begaan. „Zeg eens, vader, (slj no. mde haar man in hulc altijd „vader", bfi vream. den meestal meneer Roland), „zeg eeos, mot wie is Joseph Lebra voor de tweedo maal getroawd?" „Met eece Duinénll, de dochter van een papierfabrikant." „Zijn er kinderen uit dat huwelijk?" „Dat zou ik doDkoïi, minstens vier io voerloupig ohsahadeljjk gemaakt, doch niets heeft tot op dit oognnblik roo'n groots uitwarkiog geasd dat- de Rnssi.öhs revolutie, welke zich volkomen in het voordsai der Midden- rljken haait ontwikkeld en hen in staat heef; ghstsld zich thans met aüa macht tegen hua voornaamste v5«aden te kooren, waarvan het resultaat nog in de toskomst verborgen ligt. Ds oorlog is voorzeker nogniat beslist si; zoolang dit niet het geval is blijven de beid» vredesverdragen te Brest Litovak met d® Oekraïne en Ruslaod gesjotcn, evenzeer 'als dn thans tot stand gekomen vrede met RosMEië, slechts ast; voorloop'.# karaïtgr dragers. Dit noemt achter niet weg, dat da mlddcnrljken tbr- e in do selégonheid stellen s.lle vrnchto» te plukken van hun machte pojitia tegeooser de-Russtecbo i'epti- ölieken, wie..1 afval RosaiBE'ë oaver; mQdelijk moeslanrdo. Vs.n alle hulp verztoken oa hst morsol pszag verloren hebbende heeft de Bates te-gezinde regeling moeien plaat? makoa voor eea Dultieh- gezinde, waarmede de laogdarlgo vredsionderhahdeliEgBn werden go- vcjRFd. Mrt het oog op de ondervinding te Breet'Litovsfc opgedaan, werd arn deze bsaprekingen geen uitvoerige publiciteit gegeven, siashts da voor naarasts bepalingen van dsn voor- loopigai; vredo werdsa hakend ea- msakï sa thans kanxworden gemeld, dat de vcsde v.vn Boekarest op 7 Mei geoiotan la dezelftie zaal waar het 'oseiuit tot.dsolaemiBf;' van Boomsnië aan doti oorlog werd gaeomsn. Ook de bopailsgen vaa het vrede verdrag ziju medegedeeldzij komen ovar 't algemeen overeen asat wat hieromtrent reeds bekend was en ku^ non, de cmsta»d<gltede;> in aan mtfkiag gaiiomea, nog gtrnstig voor Roemtinië wordsn genocairf Met bes oog op de Dobrocdsja kas Roeuetiië zeggenzoo gewonnen, zoo geronuan. De wijze waarop het dit gs> west in 1913 verwierf was al even welaig sympathiek als het optreden van Roemenië in deze» oorlog. Hot grensgebied, dat Oostenrijk- Hongarijë zich thans ziet toagawszsn, beteakent voor dit rijk ec.G groot Btrates isch voordeel ea voor Kosrnr.alë een gering jfcrrliorisai rerliss. Hot uitzicht dat Roemenië, ter schadeloos stelling, op Bsïarabië is gegeven, vorm; nog wel geen tea volle ge waarborgd tegenwicht, maar is in ieder geval aen bl?k vna de gooda gezindheid der bondgenootou, die Roamenië niet willen vornietlgea, doch gelegènheld blsdc-n zich waer op te rich en, al is het dan ook ten koste van anderen. Mot het oog op do aar,spraken dier andoren, da Oekraïne voorop, is hst Roemenië toegestaan zijn troepen in Bes Arablë voorioopig op legeraterkte te houden. Overigens zal de dsmobi- .lisatia met kracht worden voortgezet, waarbij het de gedemobiliseerde troepen niat is toegestaan in hat bezette deel van Roemenië te komst», zsoleng deze bezetting nog voortduurt. Do ontruiming van Wslaohgo door du Centrales* zal echter niet dadelijk plaats hebben, doch ral op een iatsr overeen te komen tijdstip geschiede®. De sterkte van he bezettingsleger zal niet grootcr zijn ian zes divisies. Van grooto bsteekenis tijn voorts da in het verdrag opgenomen bepalingen tot regaling van de Dooau- «ehoopvaart, waardoor voor de Doesq- staten eea vrgan weg naar ds Zwarte Zee is verkregen, welke niat meer door vrejpda inmenging kan worBeu of vijf." „Neen, dan is v«e dien kant niets te verwachten", merkte tij op, an nu ging zij door met den stamboom der Rolands na te vorschen, wat haar zoo in beslag nam, dat zij er niet esns aan dacht, den hoed af te zetten. Daarbij werd zij" steeds ijveriger en ward hoe langer hoe opgewondener bfl do gedachte, hoe aangenaam het zoo »iiu, ala een beetje geld voor hen uit da wolken kwam vallen, zoodat Peter, die hare neiging tot droomen kende en de pijoiijko teleurstelling voorzag, die noodzakelijk moest vol gen, wanneer deze hooggespannen verwachtingen zich niet verwezenlijk ten en hst bericht van deo notaris misschien onaangenaam bleek ta zijn, het noodig oorde?ldo, hare opgewon denheid tot Bedaron te brengen. - Wind u toch niet zoo op, mama, do'tSdsn van de „ooms uit Amerika" stja voorbS- Ik *iad het veel waar schijnlijker, dat het sen huwBlflk van Ëaos zal betreffen." Allen waren verbaasd ovar die gadaehte, welke veel wp.arsehJjnUjks had; Haas voelde zich pijnlijk aan gedaan, dat zjjn broer z» in mevrouw Rosémilly's tegenwoordigheid had geuit. „Waarom moei zulk een plan juist betrekking op mij hebben Dat ver moeden is geheel ongegrond. JQ bent belemmerd. Om blijkbaar in Joden-liefdo bij Engeland niet achter te blijven is san bepaling opgenomen |pt gelijkstelling van de godsdianotlge^ belijdenissen in Roemenië. De tot dusver als vreemden beschouwde Joden zullen onder be- psaldo voorwaarden aia Roemoensche staatsburgers mes vollaüiga rechten worc.on beschouwd. Vormeiden wij ten laatste ssog dat wederzijds afstand ia gedaan van vergoeding dor kosten, me de staten hcsbbsn gemaakt voor da oorlogvoe- rlcg, w dus niet uitsluit, dat Roe menië voor do ia Zevenborgen san- srichta vernielingen schadeloosstel ling betaalt, dan mogen we besluiten met de opmerking, dat de Cen.r&lea indertiaaa gemaUgd z0n geweest la hua eieahb'iü. Dat dit uit zuiver en schier bovec- msaiehelljk médegevoal mstRoemealë zou oor;komtJi valt moaiiyk aan te nemsn. Mogaixjk vorwacht- msa van de-ze houding de beaso uitwerkiag zoo wol bij ds eigen volken als bij da argwanende vSandett, dis uit elke acnexioeistitch» stap dankbaar maat zenden slaan ter sterking van den oozldgt geest in de gealliaetdo landan. N' itemln kastteia DuitscLUad ea zijn aoadgenooten met voldoening het verkregen resultaat beschouwen, dat voor een groot deel ook schuilt in de efzoaderlijtre verdragon, waarin de economischs betrekkingen tutsehen de verbonden mogendheden en Roe- m.-nië worde», geregeld. Ai blijft Roemenië onder Koning Ferdiaand,"Wiens poottla'oas weinig beniidentwaard lijkt, een onafhankelijk land het zal niet andera kunnen dan in een nauwe gemeenschap met midden-Europa, oen aanzienlijk deel van zjjn economische vrJJhBidin boeten, tenzij... Duitichlaod verliest. Daarnaar ziet het ar achter thans, met een dreigende crisis la Engeland, waarover wij eea volgend koer hopen te seat'S ren, allerminst uit. Of Dmtachland dan oorlog zal win nen blijft evenzeer da vraag. Van ons standpunt kannen wij noch het een, noch het ander hopen, doch slechts blijven wenschen dat geen beslissing nsar één der beide zjden wordt ver kregen on een spoedige verzoening tot stand moge komek op grond v,-.e overleg en rechtvaardigheidsgevoel. Onderscheidingen. Volgens aen officiaal W.B. heeft de keizer den rijkskanselier, naar a&a- aanieidin.';; van het sluiten van den vrede met Roemenië, het IJzeren Kruis eeriita kiss verleend. Aan Ktihlmann verleende de keizer de Kroonorde eerste klasse. Binnenland. Sen verklaring van Colijn. Woensdagavond is da oud-minister van oorlog, da heer H. Golfje, met hef hospitaalschip „Siadoro" uit Enge land teruggekeerd. Da heer Coljj®, deelde desgevraagd mede, dat hij, ais directeur van de Bateafsehe Petroleum-Maatsehappijter behartiging van de belangen van de Koninklijke naar Engeland ts gcwevBf. Wat hst noemen van zijn naam betrstt in verband mot vredesgeruehteu, sluif &Q zich geheel aan b{j hetgeen minister Balfour Maandag in haf Eageische parlement gezegd heeft. Grind en gries in broed. Het Bureau voor MededBBlitgea Inze-ke de Voedselvoorzienicg meldt Hoe ongelooflijk het ook moge lijken, de oudste, hot is dus natuurlijk, dat men eerst aan jou zal denken. Boven dien trouw ik niet „Je bent das verliefd vroeg Peter mot een spottend lachje. „Moet msa noodzakelijk verliefd zij!?., als taan zegt, dat mén nog geen last heeft om te trouwen antwoordde zijn broeder ontstemd. „O I Nu begrijp ik het. Ja hadf zooeven dat „aog" weggelaten dat „oog" maakt alles goad, je waoht dus vooreerst. „Denk maar, wat ja wilt." Het hoofd v«n het gezin, dat tot nu toe zwflgead had gelulsferd, vond nn op eens eone zeer waarsct galij ka oplossing van het rgadsel. „Liavo hemel, w»t z0n w0 dom, ona soo het hoofd te breken", riep hij „De notaris west immers, dat Peter en Hsbs geschikte woningen zoeken, om hunne praktik als dokter en advocaat ta beginnen 1)0 zal voor een van beiden iets pa-meads gevonden hebben." Dat leek zoo waarschijnlijk, dat allen hem gelijk gaven, „Da tafel ls gedekt", meldde José phlno, en eerst :ou kwam men er toa, naar de verschillende slaapkamers te gaan, om zich een beetje op te knappen. Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1918 | | pagina 1