COUKAAI
105e jaargang.
N°* 46,
Donderdag 18 April 1918.
Buitenland,
Hoe halen wij het graan
nit Amerika?
49 FEUILLETON
lis gsvangana vast Zenda,
ABONNEMENT
Prfli per kwart»*!, in Guec f 1,
buiteii Goes 1,25.
Afzonderiyke nommers 5 cent.
Ver»cb9st: Maandag-, Woensdag-
en YrSdagavond.
Uitgave Naaml. Venn. „Goesche Conrant". 2Directeur: G. W. ran Barneveid,
vielen dus indertijd buiten het bereik
van den grooten aanslag. Volgens de
eigen regeeringsverklariug zijn zij dus
vrij om uit te varen. Vanwaar dan deze
eisch
Ook vrordt voor deze schepen van
een uitzonderingsgeval gesproken.
Hier wordt dus, wat met de eene
hand was gegeven, met de andere terug
genomen.
Bij aanvaarding van ditnieuwe stand
punt des heeren Wilson, zou de be
wegingsvrijheid van het nog buiten de
inbeslagneming gebleven gedeelte onzer
vloot, 2ijn opgeheven. Successievelijk
konden dan voor het recht om deze te
laten varen, nieuwe eischen aan ons
worden gesteld. Als eerste winst zouden
dan de drie nu in Nederland liggende
schepen in Amerikaanse}) bezit komen.
Het lijkt ons een onaannemelijk voor
stel. Tenzij door de Amerikaansche
regeering uitdrukkelijk wordt verklaard,
dat ook deze schepen zullen dienen
voor het vervoer van graan naar Neder
land en het dus niet de bedoeling is,
op deze wijze van de nog niet in
beslaggenomen schepen, zich nog eeuige
toe te eigenen. l)oor de eerste schrede
op dat hellend vlak te zetten, zou onze
regeering het beschikkingsrecht over
het verdere gedeelte der vloot ver
loren hebben.
Deze onder pressie van hongeroproer
te voeren onderhandelingen, vergen
van onze regeering de uiterste zelfbe-
heersching, ten einde niet door een
gemakkelijke, maar kortzichtige politiek
van toegeven, de dichtst bijliggende
zwarigheden op te ruimen om in veel
ergere in de toekomst te vervallen.
De strijd in en buiten Europa.
Czsrntii la afgetreden. In dit be
richt voelden wil, zöó toea «8 bet
vernamen, een si»g voor den demo-
crstischea vrede, waarvan ds Oosten-
iBkseh Hocgaarseho minister van Bul-
teniand&che zaken, naar hst cas voor
kwam, san eerljk en oprecht voor
vechter was.
Onze tweede gedachte was de vraag,
of h§ als het slachtoffer ie gevallen
van den veel stofopjagsnden brief
van deo Kolaor, door Cteiaenceru ge-
pabücacrd en door Keiier Kar?,! als
vervalsoht gtken»ehatst. Czatnin le
verde voor rfeza hoele historie ln «Sa
bekende rede tegenover ós deputatie
van den Weenrchan gemeenteraad do
aanleUenda oorz -afc hij sahgut toen
echtor nog cists te hebben geweten
van het Keiserigfc schrijven, dat, hoe
de Inhoud ook geweest moge zfia, in
ieder gaval bestaat en van een ver
reikende politieke beteakenis is.
Dat de Kalzer er zja minister niet
mede in keunis stelde, kan voor den
laatste een reden zijn geweest om te
twijfelen aan bet noodige vertrouwen,
door zijn vorst ln hem gesteld, een
gevoel dat bsm onverbiddelijk noopte,
zijn portefeuille ter beschikking te
stollen.
Bet is mogelijk dat andere oorzaken
nog hebben medegewerkt om Clemen-'
eaau dit poiitleke succes te bezorgen.
Wjj denken dan aan dan feilen aanval
door Czoraln in zgn bovenbedoelde
rede gericht op eeslgo voormannen
der Ttjacher, waarbij by misschien
te ver ia gegaan,
Keiser Karl gaf door een in 't oog
vall- id bezoek aan Bekomen vanzlin
bg tondero geasgsnheid voor zfin onder
danen ln dat deel dar Donaumonat chis
blijk.
Ook kan het evenwel sjjri dat
Czoraln zfjn vredss-politlek ziet mis
lukken sa hij bezwijkt voor de in de
Middenrijksn ziesderoogen vsldwln-
nendo opvatting, dat do rrode den
vjjacd alleen met de wapenen kan
worden afgedwongen en de geallieer
den voor de daartoe tebrergon off-rs
zullen mo: tas bonten.
Ah hierin de oorzaak schuilt van
Czeraiso aftrede.-, aal dit spoedig
moeten blijken uit de heading vsc
staatssecretaris 7on Kühlmsnn. Bij
toch belichaamde voor Dnitsohlasd
den vrodo door vergs!?k, gegrond op
do bekends ByksdsgsaoUa.
Klost da Dultasha r ageer ie g thans
eeu andere koers on dit zou,
sn de Duitrchs wapenen aan de
winnende hand zija niet onverklaar
baar schenen dsn zou ook Yon
Ktihimann moeten heengaan.
Wij lazen dat hj zich dezer dagen
naar het gtoote hoofdkwartier zou
begeven, om een onderhoud ta hebben
met d-n Rijkskanselier. Zou hierin
verband liggen? Zoo ja, dan zou dit
eea tweede, nog ernstiger klap zijn
voor den meest gewentoh'sen vrede,
daar ons dan geen twijfel aan de
bedoelingen van Duitscha zijde zou
overblijven.
Dat deze bedoelingen dan aange
wakkerd zouden zijn, door het hard
nekkig verzat dsr Entente tegen het
«luiten van een vrede door vergelijk,
mag hier niet onopgemerkt blijven.
Voor ös toekomst van Europa echter
zijn zj eon bedreiging, welke wy niet
genoeg kanoën vroeïen.
Keizer Kerel bavladt ssioh door de
geheels historie ia e* m05il$ke positie.
Hy zal slch daarqit niet tan volle
knenan redden, door aan dea Duitschen
Kaiser te seines, gelijk hj dead, dat
de asniijglsgen van den ha»r Clomen-
o'i*u tegea hem zoo laag zijn, dat hj,
Keizer Karei, niet vac ziaa is, stiet
Frankrgk verser over deze zaak te
dobaiteereo.
Onti verdere antwoord voegt
de Kolzar eraan toe zija mijn ka
nonnen in hot Wetten.
Dit klinkt fraai,-maar voor dengene,
dio da volia waarheid weten wil, is
het niet afdoend a.
De Duitsehers hebben husi jongste
auecea weer belangrijk uitgebreid. W§
volstaan met de vermelding van het
Brit-sehe atafberleht, dat de overwin;
nicg der Duitsehers zaker niet zal
opsmukken en dus als zeer veelz g
gend kan worösn beschouwd.
.Gisteten (Maandagavond soo
le»en we he- f. ds v®and ca een
voorafgaand- allerhevigst bombarde-
maat, eea zear zwaren aanval op onze
stelllag tU386i!BU Baillcu! en Neova
Eglise (Nisuwökerke) ondarF-omen. De
aanval werd uitgevoerd door drie
gtoote Daltsche divisies, die daarvoor
aiat aas den slsg haddon deelgenomen,
en z§ slaagden er, na een varwoeden,
bitteren oirij i, lo, het hooge terrein
ten Z O. en O. van Ballleul, dat bekend
ia als Mont De-Hl en Bevelsberg te
vermeesteren. Onze troepen aan dit
front ajn teruggetrokken op een
nieuwe stelling tea N. van Bailleul en
Wnlverghem.
Bailleul ls ln handen van den vijand
gevallen.
Vanochtend was een nieuws Duit-
f.she *»Eval zich r an hat ontwikkeld a
in da buurt van Wytsehaete."
Hat ziet or dus dreigend nit voor
do Esgelschen cn hun bondgenoot;
Foch opperbevelhebber.
Geners-ïl Foch is thans raar Bonter
officieel meldt, benoemd tot opperbe
velhebber over da geallieerde legere
is Frank» ijk.
Tot nu tos was deze titel nl9t
vastgesteld.
De strijd om Bessarnblë.
Uit Kief wordt gemold dat het
bericht van de aansluiting van Bes
sarabia b8 Roemenie it> allo kringen
van ds O.krainscha bevolking groote
verontwaardiging heeft gewekt. Ter
stond is er oen buitengewone verga
dering van het Oekrainsche parlement
gehouden, dia in het bijzonder aan
do Besssrabische kwestie gewijd was.
De leiders van alle fracties hebben
krachtig geprotesteerd tegen de inter-
nationale speculatie van de RoesnoQc-
schs ragoering eu er op gewezen, dat
dt-sa aansluiting niet leent» niet
strookt mot de weaschou van de
Oekrainlërs, de Doi-sch-rs en Bulgaren
is Bsrssrablë, maar ook niet m-1 de
wesiohen van da Moldavlsshe bevol
king zelf.
Binnenland.
Een onderhoud met Poithuma.
Ia de te Utrecht genoudan ve-y'ade-
riag van den Nadsrlandschen s.'. vtow-
bocd deelde de voorzitter med■->, dat
h8 Zaterdag een onderhoud had «net
intnist'-r Posthums, waarin doaa zei,
dat hii alle voa opvorderde voor da
eenheidsworst, omdat het slacht verbod
allerwegn werd overtreden door bnr;;e-
mssaters, zoowel als door partleuüsran
en misschien ook door rk-gers, waar-
door er gevaar ontstond, dat de bar
volklng in 't algemeen niet te f a
zou hobbe'a. Spreker vroeg, of do
samsnsteiiirg van do eenheidsworst
niet gewSzlgd kon wordóo door toe
voeging van nuchter fcalfsvleeeeh,
waardoor de siachtbare runderen onder
de slagers gedistribueerd zouden kun
nen worden. De minister meende, ciat
men door gebruik van nuchter kalfs-
vlsesch een soort boterhammsnwortt
zou krflgan, waaraan geen behoefte is.
Noodig is worst voor het middag
maal, en dacrvoor is rundvlcesch
noodig. Da minister zal evenwel d z-;,
toestand zoo kort mogelijk doen duren.
Tet? siotta vroeg spr. den minister,
of h{j bereid was de slagers flnauciael
tegemoet te komen, waarop de minister
spr. naar het Nationaal Steuncomité
verwees. Spreker hoopte, dat or nu
binnenkort in de diatribntt-maat-
regelen een deskundige zal worden
geraadpleegd, die de slagers wel ge
zind ls.
Voorbereiding tot algemetme staking.
Zondag hebben de besturen van alle
bg het Nationaal Arbeidssecretariaat
aangesloten organisaties te Amsterdam
„Ik zal het broodrantsoen niet
verhoogen voordat het graan hier
op de kade ligt."
POSTHUMA.
Wanneer het nog bewezen moest wor
den, dat in deze booze wereld voor de
goedgeloovigen, die vol vertrouwen in
de menschen en hunne woorden en
beloften de levensreis zijn begonnen,
slechts teleurstelling en ontgoocheling
te wachten is, dan is dat bewijs in
dezen tijd wel geleverd.
Hoe hebben velen in de neutrale
landen zich niet telkens met ontzetting
afgevraagd, waar het heen moet, wan
neer ook de woorden .van degenen, die
geroepen zijn de hoogste ambten te
vervullen, onbetrouwbaar bleken, en
wanneer de door het volk gekozen
vertegenwoordigers, sprekende, namens
een geheel volk, door hun daden dat
volk tot medeleugenaars maakten, zon
der dat daartegen werd geprotesteerd.
Ons vertrouwen in de menschheid is
daardoor geschokt, en wij loopen ge
vaar hypochonder te worden, en des
te eerder, hoe hooger wij ons vertrou
wen hadden gesteld in de met veel woor
denpraal omkleede edele bedoelingen.
Wat zich bij het gedesillusionneerd
individu voordoet, zal zich ook bij het
geheele volk openbareD, het zal zich
terugtrekken, vol wantrouwen tegenover
de andere natiën, zooals de eenling
meuschenschuw, een menschenhater
wordt. Achter elk, misschien ook goed
bedoeld voorstel, wordt een booze neven
bedoeling gezocht.
Wanneer wij de geschiedenis met de
voor onze graanvoorziening uitgezonden
schepen nagaan, dan zien we hoe daarin
ons vertrouwen in de eerlijke bedoe
lingen der Engelsch-Amerikaansche
regeeringspersoneu herhaaldelijk is ge
schokt.
De eerste schepen zonder argwaan
uitgevaren, werden vast gehouden onder
allerlei voorwendsels. De daarop gezon
den schepen, waarvoor de eerste zouden
mogen yitvareD, keerden evenmin terug
en toen ten slotte onze geheele daar
aanwezige vloot in beslag genomen
werd en ondanks het protest der Nederl.
regeering in dienst van de geallieerde
oorlogvoering werd gesteld, toen barstte
de verontwaardiging van het Nederland-
sche volk los en zelfs de warmste
aanhaugers der entente voelden zich
hierdoor geschokt in hun vertrouwen.
De zoo ruw verbrokeu onderhande
lingen, konden niet dadelijk worden
hervat en er verliep eenigen tijd, waarin
men zelfs betwijfelde of het, na het
ondervondene, nog mogelijk was om
met die zijde vriendschappelijke relaties
te blijven onderhouden en de voor ons
levensonderhoud benoodigde voorraden
te betrekken.
De tijd, die alle wouden heelt, heeft
ook op de aan onze eigenwaarde toe
gebrachte kwetsuur, een genezende in
vloed gehad. Er waren niet lang daarna
al couranten, en daardoor ook menschen,
DOOR
ANTHONY HOPE.
„Wst ia uw hoofd heat," lei zll, bij
rnjj op hare knieën zinkend. Toen
legde zij haar hoofd tagen het mijne
en ik hoorde haar mompelen,m(jn
lieveling, wat is uw hoofd heet."
Soms doet de liefde zelfs aan een
dwaas het hart zijner geliefde kennen.
Ik was gekomen om mijzelf te ver
nederen en vergeving te vragen voor
m$n snoodheidmaar wat ik nu zelde,
WAS 5
,Ik bemin a uit geh86l mfln hart
en mijn ziel.'
Want wat hinderde haar en deed
haar beschaamd worden Niet haar
liefde voor mQ, maar dat ik geveinsd
had haar lief te hebben, daar ik de rol
van den koning speelde eu hasr kussen
zou hebben genomen met een ge-
smoorden lach.
,Mat hart eu ziel,* zei Ik, toen ie
my omarmde. .Altijd vanaf het eerste
oogenblik, dat ik n zag in do Cathe-
draal. Voor mij U er geen andere vrouw
in de. wereld en nooit zal er een
andere zfln. Maar God vergeve m||
het kwaad, dat ik U gedaan heb.'
,Zjj lieten U dit dosn," antwoordde
zij vlugen haar hoofd opheffende en
mS aanziende, voegde zQ eraan toe:
„Het zou voor my geen veriohil ge
maakt hebben, zoo ik het geweten
die voor het voorgevallene excuses wisten
le vinden.
Dan kwam de stijgende nood en de
steeds grooter ontevredenheid van de
bevolking over de voeding, het hare
er toe bijbrengen om bij de regeering
er op aan te dringen, van het aanbod
der Amerikaansche regeering gebruik
te maken en de 100.000 ton graan,
die deze ter onzer beschikking stelde,
te doen halen door daartoe van ons
land uit te zenden schepen.
Tot degenen, die hierop bij de re
geering hebben aangedrongen kunnen
wij in de eerste plaats noemen ,,de
oeeonomische Bond" en o.a. ook de
Ilaarlemsche afdeeling der S. D. A. P.
Na hetgeen haar is overkomen,
meende onze regeering echter hiertoe
niet te kunnen overgaan, zonder dat
waarborgen waren gegeven, dat het
dezen schepen niet zou vergaan als
den voorgangers.
Wel was' door president Wilson ver
zekerd, na zijn geweldsdaad, dat „deze
schepen vrijelijk kunnen bunkeren eu
zullen gevrijwaard zijn voor aanhouding
door ons", maar helaas, hel woord van
den grooten democraat en demagoog is
voor ons van alle gewicht ontdaan.
De schoone gelegenheid om een deel
van het verloren vertrouwen te her:
winnen, door het graan te zenden met
eenige onzer in Amerika aanwezige
schepen, heeft Wilson niet aangegre
pen. Hij voelt zijn geweten door het
gebeurde klaarblijkelijk minder be
zwaard dan men zou vermoeden.
Nu is dezer dagen een voorstel van
Amerikaauscbe zijde losgekomen, dat
schijnbaar een zeer geschikte oplossing
voor dit probleem zou zijn.
Er zouden n.l. drie Nederlandsche
schepen, waarvan de Hollandia, in
Buenos Aires in Argentinië, de Juno,
in de haven van (Juragao en de Java,
in een Amerikaansche haven, kunnen
uitvaren, de eersten met graan uit
Argentinië, de laatste uit Amerika.
Daartegenover werd geëischt, dat drie
schepen van ongeveer gelijke tonnen-
maat uit een Nederlandsche haven
zouden vertrekken naar Amerika.
Op deze wijze zouden de schepen
met graan hier eerder kunnen zijn en
waren zij tevens al op weg, wanneer
de ruilschepen van hier vertrokken.
[Iet kreeg daardoor het karakter van
„gelijk oversteken".
Deze oogenschijnlijk veilige oplossing
krijgt bij nadere beschouwing, en met
het nu aan ons inhaerent geworden
wantrouwen, een minder onschuldigen
vorm.
Wanneer we ons herinneren, dat hij
de door de entente gepleegde roof
onzer schepen was verzekerd, dat nu
verder geen Nederlandsche schepen
in dienst der geassocieerden zouden
worden genomen dan bij overeenkomst,
dan komt de eisch van uitvaart naar
Amerika van een gelijke tounenmaat
als de ook nit Buenos Aires en Curasao
vertrekkende schepen, in een zonderling
daglicht.
Deze schepen lagen in een neutrale
en in een Nederlandsche haven en
had. Gy waart het &it$d en nooit de
koning," eu zij stond op en kaste m8
,Ik meende het U te zeggen,' xoi
ik. ,Ik was op het pant het te doen
dien avond van hot bal ln Strolsaa,
toen Saps mQ onderbrak. Daarna kon
ik het niet. Ik kon niet wagen u te
verliezen, voordat.... voordat het
moest. Mijn lieveling, om U liet ik dan
koning bijna sterven
,Ik weet hst, ik weet het. Wat
zullen wa nu doen Radolf
Ik nam haar in mön armen en drakte
haar tegen my aan.
.Ik ga vannacht weg."
,0 neen, neenl" riep zfi uit. .Vant
nacht niet 1"
,Ik moet vannacht nog gazc, voor
anderen mij zullen zien. En hoe zoudt
gij mQ willen laten biyven, lieveling,
zonder
,Ale ik met U meeging," fluisterde
3® zacht.
,Oh, mgn God, «preek daar niet
van," zei ik.
.En waarom niet? Ik bemin U.
Gy zgt even goed een gentleman als
do koning."
Toen werd ik ontrouw aan alles
wat Ik zou moeten hebben bewaren.
Want ik nam haar ia mUae armen,
en bad, smeekte haar in woorden, die
ik niet op wil schrijven, met mg meo
te komen al zou ook heel Burltanie
trachten haar van my weg te halen.
Gedurende eenige oogenblikken luis
terde zy met verwonderde, angstige
cogen. Maar toen zg my aanzag,
werd ik beschaamd, en my a stem
stierf weg in gebroken stamelen, en
eindelijk zweeg ik geheel.
Zg ging van my heen en stosd
tegen den muur, torwyi ik op don
hoek der sofa bleef zitten, bevende
ovor al myn leden, wetende wat ik
gedaan had, hot vervloskenda en toeh
onwillig om het ongedaan ts maken.
Zoo bleven' wij langen tjd.
,Ik ben gek." zei Ik plotseling.
,Ik houd van die gekheid, liefste,"
antwoordde sy.
Zij had haar gelaat van mg afge.
wend, maar toeh zag ik oen traan op
hare wang schitteren. Ik greep my
aan de sofa vast en bleef zoo naast
haar staan.
„Is liefdo hot eenige?" vroeg zy
op zoo lieven meewarigsn toon,
dat het selfs mijn gefolisrd hart eeni-
gormata kalmeerde, ,Zoo liefde het
eenige ware, zou ik u volgen in de
diepste armoede zoo 't noodig ware
tot het andere einde der aardewant
g® hebt myn hart geheel in beslag
genomen. Maar is liefde hetoesige?'
Ik antwoordde niet. En nu nog
schaam ik me, dat ik haar toen niet
wilde helpen.
Ze naderde mü en legde haar hand
op myn schouder. Ik hief mijn hand
op en greep de hare vast.
,Ik weet wel, dat er geschreven en
gezegd wordt, dat zg hst eanige is.
Misschien is dat ook voor enkele go,
lokklgen waar. O, dat ik een der
bunnen ware I Maar aoo liefda het
eonige was, zoudt g5 den koning ln
zyse oei hebben laten sterven."
Ik kuste haar de hand.
,De eer bindt een vrouw ook, Ra-
dolf 1 M®n plicht is trouw te z®a aan
m@n land en myn huls. Ik weet niet
waarom God heeft toegelaten, dat ik
u zoo sou liefhebben maar ik weet
dat ik pal moet etasii."
Ik znida nog steeds niets en na een
kleine pause vervolgde zf
,Uw ring zal altijd aan sa®a vinger
blijven en de gedachte aan n in
mgn hart, da aanraking uwer lippen
op da mgi-3. Maar gij moet gaan en
ik moei blijven. Misschien moet ik
wel doen, waaraan ik nu lat dan
met den dood in 't hart kan d -nkes."
Ik begreep wat slj bedoelde en oen
siddering doorvoer my. Maar ik mocht
me niet zwakker toonen dan zif.~ Ik
stond op en greep hare hand. .Doe
wat go dankt te moeten doen," zei ik.
,Ik geloof, dat God aan dt/iuiken ris
t-y z(ju wenschen kenbaar maakt
Myn deel ls lichter, want uw ring zal
mijn vinger omsluiten; alleen do go-
daehte aan u -.'al mUn hart vervullen
en gaan anders lippen dan de uwe
zullen ooit de rnyne aanrakon. Moge
God u behoeden en sterken myn
liefste I"
Hiar hoorden wü eensklaps slogan.
De priesters zongen ln de kapel voor
do zielsrust dargenen, die gestorven
waren. Zfi schenen het requiem te
zingen over ons verloren geluk en
vergiffenis af te ameeken over onze
liefde, die niet sterven wilds. De
zachte, weemoedige muziek vermeng
de zich met onze diepe zuchten.
.Myn koningin en myn leven 1*
zei ik,
,Mün liofsto en trouwe ridder," zei
zy. „Misschien zien we elkaar nim
mer weer. Kus me en vertrek dau*.
Ik kuste haar, maar sy klemde zleh
ADYEETENTIËN
van 1—5 regels 75 csr t, olka
regel meer 15 cent.
Driemaal plaatsing wordt twseiam,';
berekend.
Familieberichten 1—10 ragela f 1.50
BewUtmummers 5 cent.
Advertsntiën worden aangenomen
tot 12 uur vcormidtiags.
a«u my vaat, niets dun mgn naam,
tieeds maar mija naam lispelend Toen
verliet ik haar. Ik stapte vlug op de bi ag
toe. Sapt ess Fritz wachtten mo daar
op. Ik verkleedde my an var bo g !»U»
gezicht, zooals Ik 't reeds zoo dikwjls
gedaan had, steeg aan de poort van
het kasteel mat hen te paard en tot
het aanbreken van den dagredsnwa
onafgebroken door. Toen hadden ws
een klein spoorwegstation juist over
de grens van Ruritunie bereikt.'t Was
nog te vroeg voor daa train en in
afwachting daarvan wandelden w8 in
oen welland op on neer. Z0 beloofden
me, my van alles op de hoogte te
honden, ge overstelpten me mat vric:.-
doiykhsden, zelfs oude Sapt wao zacht
geBtemd, terwyi Frits zichtbaar be-
wogen was. Ik -luisterde als bi eea
droom toe. Da woorden Rudolf I"
geuit op eea toon, waarin een wereld
van liefde en smart iag, weergalmden
mij nog steeds ln de oor en. Za be
morsten ton laatste mgn afgetrokken
heid en stllzwSgend liepen we voort.
Fritz tikte mij op den arm en in do
verte zag ik dan blauwen rook «ener
locomotief. Tosn stak ik elk hunner
een van myn handen tos.
,We syu alia drio maar half mactch
van morgen, hè, Sapt en Fritz, oudn
jongens. Maar we hebben ook wel
geloond, dat 'we beter kunnen, hè."
,We hebben de verraders venlagen
en don koning z8n troon verzekerd,"
zei Sapt.
(Wordt vervolgd).
