N°. 35. 105e jaargang, Donderdag 21 Maart 1918. Een Dies Ater. Bakzeil gehaald. FEUILLETON lie gevangene van Zenda, iicnenlaad. Buitenland. ABONNEMENT Prjs par kwartaal, is Gobs 1,— bniten Goes £1,25. Afzondarljjke nomojsr» 5 cent. 'VarschSaS: Maandag., Woensdag- on VrSdagavoed. GOESCHË Uitgave Naatnl. Venn. „Goesche Courant''. COURANT DirecteurG. W. ran Barneveld. ADVERTENTIËN van 1—5 regel* 75 eest, elke regel rnaor 15 cent. Driemaal plaatsing wordt tweemaal berekend. Familieberichten 1—10 regel* f 1,50 BswUsn Emmer* 5 cent. Advsrtansiên worden aangenomen tot 12 uur voormiddag*. Zij, die zich met ingang van i April a.s. op ons blad a&on- neeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis. Ecu zwarte dag ia onze geschiedenis zal het blij ren, de dag, waarop onze Regering heeft geineend te moeten in gaan op het brutale voorstel van Enge- land en AmerikaOnze schepen zijn verhuurd, zullen zelfs varen in het ge vaarlijk gebied! Met spanning heeft het Nederlandse volk de beslissing der Regering afgewacht. Wij geloven zelfs, dat sinds Augustus '14 nooit meer is medegeleefd in het wereldgebeuren door de doorsnee-Nederlander dan juist in deze dagen. Iedereen scheen te gevoelen, dat hier een daad stond gepleegd te worden, zo ergelik onrechtvaardig en gewelddadig, dat het ganse gemoed reeds in opstand kwam bij het denken daar- aau. In alle lagen en standen hoorde men dan ook Dat kunnen, dat mogen we niet doen De oude vrijheidszin laaide op en men maakte zich gereed tot het brengen van offei s, grote offers om de, vernedering te ontgaan. Ons ganse volk zou dan 'ook achter de Regering hebben gestaan, wanneer deze de rovers-eisen van de hand had ge wezen. Helaas het heeft niet mogen zijn. De Regering is leeujeleen Al wat in ons is 'komt tegen deze beslissing op en luide zouden wij het willen uit roepenWij hebben geen schuld aan deze dingen Moge heden in de Tweede Kamer van alle banken een krachtig protest uitgaan, opdat de geweldenaars welen, dat het Nederlandse volk nog niet heeft verloren zijn oude ouafhan- kelikheidszin Krabbendijke. JAC. WELLEMAN. Het antwoord van ouze regeering, dat met zooveel spanning door binueu- en buitenland is tegemoet gezien, is l\ Maandag gekomen. 1 Wat wij echter ook hadden verwacht, zeker niet een volledig toegeven aan de eischen der geassocieerden. Zooals 's wij in ons vorig nummer nog uiteen- zetten, achtten wij het onvereenigbaar K met de eer van ons land, om onder bedreigingen te onderhandelen over het afslaan van ons rechtmatig eigendom. Dat standpunt is in de zand- en grindquestie ook door deze zeilde re- geering ingenomen, en met succes. Bij een tweede poging om door be dreiging met onwettige maatregelen onze regeering van haar apropos te brengen, vertrouwden we, eenzelfde fiere houding te zullen zien aannemen. Maar helaas, „al wat we voor onmo gelijk hadden gehouden, is reeds ge schied", kunnen we met den Romein uitroepen. Ouze vloot, waarop we terecht trotsch zijn, en die voor ons na den oorlog een der onontbeerlijke middelen zou zijn om onzen handel en industrie te 38 doob ANTHONr HOPE. XVI. O ui haar Vast to houden „Zonder twijfel, mynheer." „Misschien nog om esn andere rodon „Wel mogelijk. „En de hertog bewaart den sleutel "ja. Eu de brug wordt 'e nachts dichtgedraaid, en daarvan bewaart de hertog den sleutel eveneens, zoodat aie niot over de gracht gelegd kan worden zonder zjn weten." „En waar slaapt g8 „In de hal van het kasteel, met vyf bediende»." „Gewapend „Z8 hebben pieken, maar geen vuur- - wapen*. De hertog vertrouwt ze niet met geweren." Eindelik nam ik de zaak boudweg In handen. BS de Jacobsladdsr faaldo ik reed* eens; ik zon er een tweeden keer weer falen. Ik moot van den anderen kant aanvallen. „Ik heb U twintigduizend kronen beloofd," zei ik. Gij zult er vijftig duizend krijgen, wanneer gj morgen nacht doen zult, wat ik u vraag. Maar nog iet*, weten die bedienden iloen opleven, is uitgeleverd om der vernietigipg ie worden prijsgegeven. Welisvaar luidt een der conditiëu met de entente, dat elk verloren ge- gane schip na den oorlog door een ander zal worden vervangen, maar wat daarvan zal komen, moeten we maar afwachten, In den eisch om onze schepen in de gevaarlijke zone te laiea varen, ligt eigenlijk liet antwoord-al besloten. Wat voor nut heeft die eisch, wan neer de geassocieerden hot heilige voor nemen hebben om die belofte werkelijk na te komen. In dat geval kunnen hunne eigen schepen beter de gevaar- lijke zóne bevaren en de onze voor veiliger trajeelen gebruikt worden. Dat zou al de afwikkelingen voorkomen. Het is niet onze schuld, dat we alle argeloosheid hebben verloren en achterdochtig en kwaaddenkend zijn geworden. Het wil ons dan ook voorkomen, dat het juist de bedoeling is om met op offering van de vloot der neutralen, hunne eigen schepen te sparen. De betrekkelijke ongereptheid der neutrale handelsvloten is waarschijnlijk een voorwerp van afgunst voor de geallieerde regeeringen. Vooral na den oorjog zullen die landen een sterke posilie innemen bij den grooten wedijver, die zal ontstaan om handel en nijverheid weer te doen herstellen De door den oorlog, gedecimeerde handelsvloot der geallieerden zou daar niet tegen kuuneu concurreereu. Mogen wij nu na wat ons al is overkomen en aangedaan, nog ter goe der trouw blijven en meeuen, dat men scrupuleus genoeg zal zijn, om, hij de dan ontstane handelswedij ver, die even goed een strijd op leven en dood wordt, onze vloot intact uit te leveren voor ons eigen gebruik De zekerheid ter beantwoording van deze vraag kan nog lang op zich laten wachten, maar het zedelijk peil der regeeringen ir.ag in dien tijd wel een aanmerkelijke verhooging hebben onder- gaan, alvorens dè waarschijnlijkheid daarvan is aan te nemen. Onder de voorwaarden, waarop door onze regeering is ingegaan, vinden wij, uit een materieel oogpunt, dit de meest bedenkelijke. Wij zouden het hebben toegejuicht, wanneer de regeering op dat punt niet had toegegeven. Bij dit alles komt nog, dat door den minister geen verklaring is afgelegd, hoe deze overeenkomst zal worden op genomen door onze Oosterburen. Het is voor ieder duidelijk, dat- voor den toevoer van graan de goedkeuring der centralen onmisbaar voor ons is. De afsluiting van de nauwe vaargeul in de Noordzee ligt geheel in hun handen. Wij mogen nu hopen, dat zij met welwillende vriendelijkheid en neer buigende goedheid ons de bloohartige houding tegenover hunne vijanden niet al te kwalijk nemen. Zoo wreekt zich dit gebrek aan zelf respect, dat ons er toe heeft gebracht met de regeeringen der entente onder bedreiging te onderhandelen. wie ds gevangene is?" „Nesn, inynhoer; *8 goloosea, dat het een of ander* vijand van den hertog 1b." „En zy twijfelen er niet aan, of ik ban koning?" „Hoe «ouden zfjvroeg hg. Zie dan eens. Gooi morgen nacht precise om twee uur da buitendeur van het kasteel open 1 Maar wacht er geen seconde mee." „Zult ge er dan *Un manheer „Vraag nieta. Doe wat ik n zeg. Ver*ln maar eea voorwendsel om b6t te kunnen doen. Dat ie allee wat Ik verlang." „En mag ik door de deur ontsnap pen, als 'k die geopend heb „Ja, zoo vlug als ge maar kunt. Nog iet*. Geef dit briefje aan Madame... oh, het li Frssischje kunt hst toch niet lezen... en zeg haar, terwillevan haar en ons leven alles te doen wat daar in staat." De man was zeer zenuwachtig, maar ik vertrouwde op zfjn moed en op zjn eorlfjkkeid. Ik mocht niet langer wachten, want ik vreesde, dat da koning intusschen zou sterven. Na het vertrek van don man riep Ik Sapt en Frits en ontvouwde hun het plan, dat ik gevormd had. Bapt schudde z|jn hoofd. „Waarom kant ge niet wachten vroeg hfl. „Da Koning kan dood gaan." „Michael zal gedwongen zijn voor dien tijd te handelen." De overtuiging bij de strijJende par- tijcu, dat wij niet af wilden wijken van het pad van recht en neutraliteit en van geen transigeeren wildeu weten heeft ons, tot dusverre veel onaange naams bespaard. Na wat er nu is ge beurd, kau men uit medelijden met ouze angst ons nog ontzien, maar wie in Unn vervolge wat van ons veriaDgt, zal een dreigenden toon aanslaan. Bij het schrijven van dit artikel is bij ons de vraag gerezen ot het wel volgens den wensch der geassocieerde regeeringen is geweest, dat de Nederl. regcering een goedgunstig antwoord op hare voorstellen gaf. Wij willen voorloopig hierop niet verder ingaan, de nabije toekomst zal het antwoord geven. b. Hot snt«Qord oiksp Regeering. Da verklaring door minister Loudon, Maandag in dc Tv/sado Kamer afge legd, luidt ais volgt: Mijnhosr da Voorsittor, Uit de Nota, die ikU lldessrdaod toekomen, is hst aan da Kamer ba- kend, dat de rcgaerlag in afwachting van de vartraagda tot aUndkomlog aener dafl litiave economischs regeling met da gew.soetesrdo rogseringsn, dezen heeft verzocht om san voorschot van 100 000 ton tarwe op da 400 000 ton, welke aan Nederland zouden ver- sskerd worden bi) een definitie va regeling op den voet dsr Locdensaha basis of agreement*. De geassoelosr- da regeeringen stemden daarin toa, doch oadsr voorwaarde, dat das ook voorloopig hot gedeelte onzer tchrepu ruimt-', dat bj da definitieve regaliag ter beschikking dar geassocieerde be- kngen zou komen, iesd» aanstonds daarvoor zou worden afgestaan. Mat het oog op een bgrenkomsn der ge- assotiieardsn ta Londen op i8 dsser word !k vorzoc'Et da beslissing dor NsdcflandBcnd rigocring vóórdien dag te doen kennen. Da rsgeerlag, ta rade gaande mat de belangen der volksvoeding, stond gsroed op dia vocriooplgo schikking ln ta gaan, toaa vsa gesssocieorde zijde plotseling da tiisch werd gestald, dat do evenbsdoolde tonnage ook in de ï.g. „gevaarlijke zóie" sou varan. Hef varen bulten het gQvaariJjka gebied was te Londau van Nederland- sehs zijde als ast! principieels voor- waards voor het tot stand komen van een schikking gaeield ett van geul- soeiaarde zijde had men zich met het opnemen van dis voorwaarde versa- algd. Da beweegredenen, welke tot het stellen van dien eisch gelald mogen hebben, Iaat ik in het midden. Do rechtmatigheid van zoodanige» ïlsch kan dc Nedsriandsoho rsg9«rlng niet erkeooso. Ook vereenig: z|j zich in geenen daeie mot de in enkals landen thans gekweekte opvatting, als zou, waaneer de scheepsuood van een oorlog'oerenaa bovenmatig stijgt, deze volsenrschïeiyk bevoegd zijn neutrale schepen, nog wel ia massa, te dwingen tot het verrichten van diensten uitsluitend in zjn belang het volkenrecht toeh erkent dia be vcogdheld slechts bj wijze van hoogs uitzondering, si. waar hst gaat om „Maar," zei ik, „laat de koning dan nog leven, wat geeft het als hst maar voor veertien dagen is En Sapt boet op zijn snor. Plotseling legde Fritz von Tarlan- heim zijn hasd op mijn sehouder. „Laat ons je plan ten uitvoer bren gen I" stel hij. „Ik had U willen laten helpen vrees ni»t!" zei ik. „Maar bl{ft gij hier, om op ds prinses te letten." „Wij zonden Michael dan toch op een of andere wgze hebben," zei Sapt, „waar wat zal er met one gsbsarso, wanneer gti gaat en met dan koning gsduod wordt „Gij zoudt Koningin Fisvla dienen,' zei ik, „en ik wou'van harte gaarne hun lot doelen. Het was even stil. Toen zei Sapt eensklaps met een ongewilde snaaks held, die Fritz en m{j deed lachen „Waarom trouwde die oude Kudolf de Darde niet met jouw overgroot moeder, was ze dat niet?" „Kom," zoi ik, „w8 denken nu aan den Koning." „Dat is waar," zei Fritz. „Buitendien", ging ik verder, „Ik ben een indringer geweest ten voor deoio van 'een ander, maar ik wil er geen zijn ten eigen bate en als de koning niet meer leeft en op zijn troon zit als da huwelijksdag komt, dan zal ik de waarheid zeggener moge van komen wat wil." „GS zult gaas, tuju josgau," iel fce.eiklng van eenig onmiddellijk sn aoodsakeiSk strategisch doel. De Nederlandseha regiering gaf na rüp beraad aan de geassocieerde re- geerin^en te kansen, dat zij zoowel sit politiek als nit economisch oog punt de ernstigste bezwaren togen den gestelden eisch had, doch schortte haar definitief antwoord nog op. Rekening houdsnde mat d$n tarwe- nood, die ons land tegen don aan- staanden zomer bedreigt.' en mat de waarschijnlijkheid, dat een weigering het aftuSden van alle overzeeschs toevoeren tengevolge zou hebben, achtte zj hei n.l. haar plicht, zich vooraf te vergewissen, of er in dat geval broodkoren uit Centraal Europa te verkrijgen zon wssen. Zij wendde zich das tot de DaUache rsgeerlng mat dB vraag, of op de iovsring binnen twee m.andaa van ten minste 100000 ton tsrwa ge rekend zon kunnen worden. Het artwoord was beBÜst ontkennend; ds Duitsche regeering verklaarde, dat zij, hoe gaarne ook bereid Nederland ie holpc: toeh met het oog op de behoeften van enkele harer bondgsnootea niot in staat zon s<jn san ons verlangen ta voldoen, terwijl zelfs tea asnsienvan een latere varslrekkisg in kleinere hoeveelheid gscnerlei zekerheid kon worden verschaft In die om handigheden achtta de regeering zich gedwongen dan slsc'a is aanvaarden, walks door do ge- associeerde regeeringen verbonden wordt aan de levering op 15 April a.i. van 100 OCO ton tarwe voor ds Neder- laudsoho bevolking. Zin heelt echter hare toestemming afhankelijk gestald van de navolgende voorwaarden. Ir: de eerste plaats most vaststaao, dat Nedsrlsad reke nen kan op de verdeeling der Nader- iandscha ncheepsruimte en op da voor ziening des lands naar den maatstaf, aangegeven Ir, ds LondeKFcha „basis", waaromtrent d3 regesriag thans ook hare definitieve voorstellen lts hoofd- iSnen aan da geassocieerden heeft medsgedonld j ook most w 41 begrepen zijn, dat de buakerkolcn, ooodig voor het vervoer der voer Nederland vol gens de cTcnbedoclde voorziening of „rationsering" bestemde gjuderca aan d« daarvoor aan ta wijzen Nadsrland- sche eohepon zsl wordaa verstrekt. Voorts Ml tea session ran de vaart van NsdsrlsEdseho schapen in het geva&rigko gobiad door ds geatsoel- eerde regseringon gewaarborgd wor den moeten worden ten esrste, dat dis rohepsn gein troepen of oorloge- bonoodigdhedea iervoeren tan tweede, dat z(j niet bavrapsnd zullen zijnten darde, dat as bsmaEnlngea gehcsl vrij bij ven si dan niot aan die vaart drel ie nemen en elódsljk ten vierde, dat de sventuecl vernietigde schepen terstond na éea oorlog door andere vervangen zullen worden. Tot zoover meent de rag,raring te moetee gaan. Z(| heeft zich daartoe genoopt 'gevoeld met hot oog op den nood, niet alleen hier te lande, doch ook ia da kolouiïn, terwfil zij boven dien zich daardoor althans verzekerd» van een belangrijk deel van onze vloot, hetgeen voor het heden en de tookomst tan ons volk vaa overwe gend belang ie. Verder ken noch mag da regeering gaan. Sapt. Ik had het volgend plan opgamaakt. Een flink aantal mannen onder bevel van Sapt moest tot aan de deuron van hot kasteel sluipen. Zoo zij te vroeg ontdekt werden, mot-sten zij ledcresn, die hen zag, met hua Sabels dooden nfsS mat revolvers, want er moest zoo weinig mogelijk van gehoord kunnen worde». Zoo alles goed ging, zouden z8 aan de deur zijn, wanneer Jonsnn dia opende. ZIJ moesten dan binnenvallen en de badiendon on schadelijk maken. Op hetzelfde oogen- blik en hiervan hing het geheels plan af zou van uit Antoinette de Maaban'a kamer een doordringende kreet door hef huis galmen. Zij moest zonder ophouden „help, Michael, help, halp," roepsa, on tsgalijkertgd den naam van Rupert van Henlztu uitspreken. Dan sou, zoo hoopten wij, Michael in groato woedo ai? zijn apar- tsmenten te voorschijn komen en levend in de handen van Sapt vallen. Toch zou het getchrsenw nog aanhoudenmijne mannen zouden de brng openzetten en het zou wel vresmd s8n, zoo Rupert, wanneer hg zijn naam zoo dikwijls zou hoeren, niet uit s|n ver trek te voorschijn zou- komen. Of Ds Gantet mee kwam of niet, moest aan het toeval worden overgelaten. En zoo Rupert bniten op de brug kwam Dan was mSn beurt gekomen ik had mg nog een keer zwemmen in da gracht voorgenomen; en, voor het geval ik te vermoeid zou worden. Daar geen buitengewone voorvallen zieh hebben voorgedaan op het oor- iogsterrein willen we deze raimta ditmaal gebruiken om enkele besehon- wisgou nit de binnen- en baitenland- schs pers op ts nemen over hst door osza regaering genomen besluit, in zzks hat afsiaas van onze handelsvloot. „Hst Vaderland" De verontwaardiging is In ons land de Entente-vrienden door dik en dua uitgezonderd algemeen. En ook op hts beleid van de regeering ten dsaen zal w®l crifiek worden geoefend. Inderdaad wij zeiden het reads is zeker da eerste opwelling bij schier elkeen onzer lr.ncgsnooten om de voorstellen, waarvoor msn onze in stemming vraagt, ais beresdigend at ts wijzen. Het is en bl£ft een geweld pleging, door esn overmacht ons kleine land aangedaan. Maar ot de meerder heid der Ksm.?r, da regoerlng gehoord, niet zal inzien, dat er van twee slechte ding- n nog hes beste is gekozen Het „Utrechtsen Dagblad" gewaagt van de ttpanniag, dis er ouder ons volk heeischts. Voor ds eerste maal in öszca oorlog heeft de Regeerlngs-verklariog dia «panning niet vermogen wag ts nemen, is z$ door g«an kalmesrends ontspan ning gevolgd. De eerste indruk der door minister Loudon afgelegaa var- klaring onder welke indrus wij deze beschouwing eem jj ren is das ook niet bevredigend; man had de beslissing anders, althans in andero richting verwacht en men voelt dat met doze beilissiug de zaak nl6t nit, niet aiged-aa is. Dat zij het voorspel vormt vaa wij vreezen erger dingen. HotAlg, Handelsblad" schrijft o.m. Wy gelooven, dat hei ovetgroote deel dor oati# zulk oen verklaring niet had verwacht. Dengenen alshanr, dia wy in dsza dagen spraken, per sonen van zeer uiteenlt-opends rich, ting on zier verschillende sympathieën achtten het ellen vanzelfsprekend dat do revolterpolitlek der GsuBooUerdan zou worósa beaatwoard mat een Non possamus. En in de Ksmcr wekte de verklaring, naar wy hebben kannon waarnemen en zooais ons ook na da zitting werd bevestigd, bS vela leden niet slcohtsostroerlng, maar ook teleur stelling. Ook w| hadden liever eea kortaf: nsen" vernomen. Hat „Nieuws v. d. Dag" De Regeering heeft gesproken. Zy hesft gekozen zij is gezwicht. Een beslissing die alom in den lande ver- bazlng zal wekken, en meest pijnlijke verbazing. Zeker, elke beslissing was niterst moeligk, ln een geval als dit. Aan beide zijden dreigden gevaren, en hoe de ken» ook mocht uitvallen, onze standvastigheid en opofferingggezlhd- hsid zonden op een zware proet wor den gesteld. Vr| algemses was echter do overtaking dat de Nedarlandecha regeering eist zou bukken voor een bedreiging mot geweldpleging, wat daarvan ook komen mneht. zy Is toch gezwicht, zy beeft de strakke iyn, gedurende dan oorlog met zooveel moed en wakkerheid vastgehouden, laten glippen. Dit kan zou Ik esn kleine holten ladder mee nemen, waarop ik in het water mgn armen zou kunnen dosn rustan ea m8a voeten, zoo ik er uit kwam. ik zou die tegen den muur, diehf bg de brug zetten, en als da brag dicht was, zou ik er saohijss opklauteren zoo Rnpert en De Gaatet er dan heel huids over zouden komen, zou dit ta wijten zijn. aan een ongeluk en niet aan my. Wanneer ilezo belden dood waren, zouden er nog slechts twss ovsrbiyven en wat hen betreft, moes ten wy vertrouwen op de door oas aangebrachte verwarring en op een plotselingen overval. W8 zouden da sleutels habben van de deur van do belangrijkste kamers. Misschien zou den die twee sioh uit do voeten maken. Zoo zy zioh achter aan hznne orders hielden, hing 's Ko- ninga leven aan de snelheid, waurmee wy de buitendeur konden foreseren; en ik dankte God, dat Detehard waakte en niet Radars. Want hoawol Detehard een onver schrokken man was, had hg toch die snolhold vsn besluiten en handelen niet, die Rupert kenmerkte. Buiten dien, zoo één van hen, dan hield hy van zwarten Miehael, en het sou kun* n-.D, dat hg Bersonin allean op den koning liet passen ea zelf ovsr da brug ging om aan het gevecht aan den overkant deel ta nemen. (Wordt vorvolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1918 | | pagina 1