N°. 35.
105e jaargang,
Donderdag 21 Maart 1918.
Een Dies Ater.
Bakzeil gehaald.
FEUILLETON
lie gevangene van Zenda,
iicnenlaad.
Buitenland.
ABONNEMENT
Prjs par kwartaal, is Gobs 1,—
bniten Goes £1,25.
Afzondarljjke nomojsr» 5 cent.
'VarschSaS: Maandag., Woensdag-
on VrSdagavoed.
GOESCHË
Uitgave Naatnl. Venn. „Goesche Courant''.
COURANT
DirecteurG. W. ran Barneveld.
ADVERTENTIËN
van 1—5 regel* 75 eest, elke
regel rnaor 15 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 1—10 regel* f 1,50
BswUsn Emmer* 5 cent.
Advsrtansiên worden aangenomen
tot 12 uur voormiddag*.
Zij, die zich met ingang van
i April a.s. op ons blad a&on-
neeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers
gratis.
Ecu zwarte dag ia onze geschiedenis
zal het blij ren, de dag, waarop onze
Regering heeft geineend te moeten in
gaan op het brutale voorstel van Enge-
land en AmerikaOnze schepen zijn
verhuurd, zullen zelfs varen in het ge
vaarlijk gebied! Met spanning heeft
het Nederlandse volk de beslissing der
Regering afgewacht. Wij geloven zelfs,
dat sinds Augustus '14 nooit meer is
medegeleefd in het wereldgebeuren door
de doorsnee-Nederlander dan juist in
deze dagen. Iedereen scheen te gevoelen,
dat hier een daad stond gepleegd te
worden, zo ergelik onrechtvaardig en
gewelddadig, dat het ganse gemoed reeds
in opstand kwam bij het denken daar-
aau. In alle lagen en standen hoorde
men dan ook Dat kunnen, dat mogen
we niet doen De oude vrijheidszin
laaide op en men maakte zich gereed
tot het brengen van offei s, grote offers
om de, vernedering te ontgaan. Ons
ganse volk zou dan 'ook achter de
Regering hebben gestaan, wanneer deze
de rovers-eisen van de hand had ge
wezen. Helaas het heeft niet mogen
zijn. De Regering is leeujeleen Al wat in
ons is 'komt tegen deze beslissing op
en luide zouden wij het willen uit
roepenWij hebben geen schuld aan
deze dingen Moge heden in de Tweede
Kamer van alle banken een krachtig
protest uitgaan, opdat de geweldenaars
welen, dat het Nederlandse volk nog
niet heeft verloren zijn oude ouafhan-
kelikheidszin
Krabbendijke. JAC. WELLEMAN.
Het antwoord van ouze regeering,
dat met zooveel spanning door binueu-
en buitenland is tegemoet gezien, is
l\ Maandag gekomen.
1 Wat wij echter ook hadden verwacht,
zeker niet een volledig toegeven aan
de eischen der geassocieerden. Zooals
's wij in ons vorig nummer nog uiteen-
zetten, achtten wij het onvereenigbaar
K met de eer van ons land, om onder
bedreigingen te onderhandelen over het
afslaan van ons rechtmatig eigendom.
Dat standpunt is in de zand- en
grindquestie ook door deze zeilde re-
geering ingenomen, en met succes.
Bij een tweede poging om door be
dreiging met onwettige maatregelen
onze regeering van haar apropos te
brengen, vertrouwden we, eenzelfde
fiere houding te zullen zien aannemen.
Maar helaas, „al wat we voor onmo
gelijk hadden gehouden, is reeds ge
schied", kunnen we met den Romein
uitroepen.
Ouze vloot, waarop we terecht trotsch
zijn, en die voor ons na den oorlog
een der onontbeerlijke middelen zou
zijn om onzen handel en industrie te
38
doob
ANTHONr HOPE.
XVI.
O ui haar Vast to houden
„Zonder twijfel, mynheer."
„Misschien nog om esn andere rodon
„Wel mogelijk.
„En de hertog bewaart den sleutel
"ja. Eu de brug wordt 'e nachts
dichtgedraaid, en daarvan bewaart de
hertog den sleutel eveneens, zoodat
aie niot over de gracht gelegd kan
worden zonder zjn weten."
„En waar slaapt g8
„In de hal van het kasteel, met vyf
bediende»."
„Gewapend
„Z8 hebben pieken, maar geen vuur-
- wapen*. De hertog vertrouwt ze niet
met geweren."
Eindelik nam ik de zaak boudweg
In handen. BS de Jacobsladdsr faaldo
ik reed* eens; ik zon er een tweeden
keer weer falen. Ik moot van den
anderen kant aanvallen.
„Ik heb U twintigduizend kronen
beloofd," zei ik. Gij zult er vijftig
duizend krijgen, wanneer gj morgen
nacht doen zult, wat ik u vraag.
Maar nog iet*, weten die bedienden
iloen opleven, is uitgeleverd om der
vernietigipg ie worden prijsgegeven.
Welisvaar luidt een der conditiëu
met de entente, dat elk verloren ge-
gane schip na den oorlog door een
ander zal worden vervangen, maar wat
daarvan zal komen, moeten we maar
afwachten,
In den eisch om onze schepen in
de gevaarlijke zone te laiea varen, ligt
eigenlijk liet antwoord-al besloten.
Wat voor nut heeft die eisch, wan
neer de geassocieerden hot heilige voor
nemen hebben om die belofte werkelijk
na te komen. In dat geval kunnen
hunne eigen schepen beter de gevaar-
lijke zóne bevaren en de onze voor
veiliger trajeelen gebruikt worden. Dat
zou al de afwikkelingen voorkomen.
Het is niet onze schuld, dat we
alle argeloosheid hebben verloren en
achterdochtig en kwaaddenkend zijn
geworden.
Het wil ons dan ook voorkomen, dat
het juist de bedoeling is om met op
offering van de vloot der neutralen,
hunne eigen schepen te sparen.
De betrekkelijke ongereptheid der
neutrale handelsvloten is waarschijnlijk
een voorwerp van afgunst voor de
geallieerde regeeringen.
Vooral na den oorjog zullen die
landen een sterke posilie innemen bij
den grooten wedijver, die zal ontstaan
om handel en nijverheid weer te doen
herstellen
De door den oorlog, gedecimeerde
handelsvloot der geallieerden zou daar
niet tegen kuuneu concurreereu.
Mogen wij nu na wat ons al is
overkomen en aangedaan, nog ter goe
der trouw blijven en meeuen, dat men
scrupuleus genoeg zal zijn, om, hij de
dan ontstane handelswedij ver, die even
goed een strijd op leven en dood wordt,
onze vloot intact uit te leveren voor
ons eigen gebruik
De zekerheid ter beantwoording van
deze vraag kan nog lang op zich laten
wachten, maar het zedelijk peil der
regeeringen ir.ag in dien tijd wel een
aanmerkelijke verhooging hebben onder-
gaan, alvorens dè waarschijnlijkheid
daarvan is aan te nemen.
Onder de voorwaarden, waarop door
onze regeering is ingegaan, vinden wij,
uit een materieel oogpunt, dit de meest
bedenkelijke. Wij zouden het hebben
toegejuicht, wanneer de regeering op
dat punt niet had toegegeven.
Bij dit alles komt nog, dat door den
minister geen verklaring is afgelegd,
hoe deze overeenkomst zal worden op
genomen door onze Oosterburen.
Het is voor ieder duidelijk, dat- voor
den toevoer van graan de goedkeuring
der centralen onmisbaar voor ons is.
De afsluiting van de nauwe vaargeul
in de Noordzee ligt geheel in hun
handen.
Wij mogen nu hopen, dat zij met
welwillende vriendelijkheid en neer
buigende goedheid ons de bloohartige
houding tegenover hunne vijanden niet
al te kwalijk nemen.
Zoo wreekt zich dit gebrek aan zelf
respect, dat ons er toe heeft gebracht
met de regeeringen der entente onder
bedreiging te onderhandelen.
wie ds gevangene is?"
„Nesn, inynhoer; *8 goloosea, dat
het een of ander* vijand van den
hertog 1b."
„En zy twijfelen er niet aan, of ik
ban koning?"
„Hoe «ouden zfjvroeg hg.
Zie dan eens. Gooi morgen nacht
precise om twee uur da buitendeur
van het kasteel open 1 Maar wacht er
geen seconde mee."
„Zult ge er dan *Un manheer
„Vraag nieta. Doe wat ik n zeg.
Ver*ln maar eea voorwendsel om b6t
te kunnen doen. Dat ie allee wat Ik
verlang."
„En mag ik door de deur ontsnap
pen, als 'k die geopend heb
„Ja, zoo vlug als ge maar kunt.
Nog iet*. Geef dit briefje aan Madame...
oh, het li Frssischje kunt hst toch
niet lezen... en zeg haar, terwillevan
haar en ons leven alles te doen wat
daar in staat."
De man was zeer zenuwachtig, maar
ik vertrouwde op zfjn moed en op zjn
eorlfjkkeid. Ik mocht niet langer
wachten, want ik vreesde, dat da
koning intusschen zou sterven.
Na het vertrek van don man riep
Ik Sapt en Frits en ontvouwde hun
het plan, dat ik gevormd had. Bapt
schudde z|jn hoofd.
„Waarom kant ge niet wachten
vroeg hfl.
„Da Koning kan dood gaan."
„Michael zal gedwongen zijn voor
dien tijd te handelen."
De overtuiging bij de strijJende par-
tijcu, dat wij niet af wilden wijken van
het pad van recht en neutraliteit en
van geen transigeeren wildeu weten
heeft ons, tot dusverre veel onaange
naams bespaard. Na wat er nu is ge
beurd, kau men uit medelijden met ouze
angst ons nog ontzien, maar wie in Unn
vervolge wat van ons veriaDgt, zal een
dreigenden toon aanslaan.
Bij het schrijven van dit artikel is
bij ons de vraag gerezen ot het wel
volgens den wensch der geassocieerde
regeeringen is geweest, dat de Nederl.
regcering een goedgunstig antwoord op
hare voorstellen gaf.
Wij willen voorloopig hierop niet
verder ingaan, de nabije toekomst zal
het antwoord geven. b.
Hot snt«Qord oiksp Regeering.
Da verklaring door minister Loudon,
Maandag in dc Tv/sado Kamer afge
legd, luidt ais volgt:
Mijnhosr da Voorsittor,
Uit de Nota, die ikU lldessrdaod
toekomen, is hst aan da Kamer ba-
kend, dat de rcgaerlag in afwachting
van de vartraagda tot aUndkomlog
aener dafl litiave economischs regeling
met da gew.soetesrdo rogseringsn,
dezen heeft verzocht om san voorschot
van 100 000 ton tarwe op da 400 000
ton, welke aan Nederland zouden ver-
sskerd worden bi) een definitie va
regeling op den voet dsr Locdensaha
basis of agreement*. De geassoelosr-
da regeeringen stemden daarin toa,
doch oadsr voorwaarde, dat das ook
voorloopig hot gedeelte onzer tchrepu
ruimt-', dat bj da definitieve regaliag
ter beschikking dar geassocieerde be-
kngen zou komen, iesd» aanstonds
daarvoor zou worden afgestaan. Mat
het oog op een bgrenkomsn der ge-
assotiieardsn ta Londen op i8 dsser
word !k vorzoc'Et da beslissing dor
NsdcflandBcnd rigocring vóórdien dag
te doen kennen.
Da rsgeerlag, ta rade gaande mat
de belangen der volksvoeding, stond
gsroed op dia vocriooplgo schikking
ln ta gaan, toaa vsa gesssocieorde
zijde plotseling da tiisch werd gestald,
dat do evenbsdoolde tonnage ook in
de ï.g. „gevaarlijke zóie" sou varan.
Hef varen bulten het gQvaariJjka
gebied was te Londau van Nederland-
sehs zijde als ast! principieels voor-
waards voor het tot stand komen van
een schikking gaeield ett van geul-
soeiaarde zijde had men zich met het
opnemen van dis voorwaarde versa-
algd.
Da beweegredenen, welke tot het
stellen van dien eisch gelald mogen
hebben, Iaat ik in het midden.
Do rechtmatigheid van zoodanige»
ïlsch kan dc Nedsriandsoho rsg9«rlng
niet erkeooso. Ook vereenig: z|j zich
in geenen daeie mot de in enkals
landen thans gekweekte opvatting,
als zou, waaneer de scheepsuood van
een oorlog'oerenaa bovenmatig stijgt,
deze volsenrschïeiyk bevoegd zijn
neutrale schepen, nog wel ia massa,
te dwingen tot het verrichten van
diensten uitsluitend in zjn belang
het volkenrecht toeh erkent dia be
vcogdheld slechts bj wijze van hoogs
uitzondering, si. waar hst gaat om
„Maar," zei ik, „laat de koning dan
nog leven, wat geeft het als hst maar
voor veertien dagen is
En Sapt boet op zijn snor.
Plotseling legde Fritz von Tarlan-
heim zijn hasd op mijn sehouder.
„Laat ons je plan ten uitvoer bren
gen I" stel hij.
„Ik had U willen laten helpen
vrees ni»t!" zei ik.
„Maar bl{ft gij hier, om op ds
prinses te letten."
„Wij zonden Michael dan toch op
een of andere wgze hebben," zei Sapt,
„waar wat zal er met one gsbsarso,
wanneer gti gaat en met dan koning
gsduod wordt
„Gij zoudt Koningin Fisvla dienen,'
zei ik, „en ik wou'van harte gaarne
hun lot doelen.
Het was even stil. Toen zei Sapt
eensklaps met een ongewilde snaaks
held, die Fritz en m{j deed lachen
„Waarom trouwde die oude Kudolf
de Darde niet met jouw overgroot
moeder, was ze dat niet?"
„Kom," zoi ik, „w8 denken nu aan
den Koning."
„Dat is waar," zei Fritz.
„Buitendien", ging ik verder, „Ik
ben een indringer geweest ten voor
deoio van 'een ander, maar ik wil er
geen zijn ten eigen bate en als de
koning niet meer leeft en op zijn
troon zit als da huwelijksdag komt,
dan zal ik de waarheid zeggener
moge van komen wat wil."
„GS zult gaas, tuju josgau," iel
fce.eiklng van eenig onmiddellijk sn
aoodsakeiSk strategisch doel.
De Nederlandseha regiering gaf na
rüp beraad aan de geassocieerde re-
geerin^en te kansen, dat zij zoowel
sit politiek als nit economisch oog
punt de ernstigste bezwaren togen
den gestelden eisch had, doch schortte
haar definitief antwoord nog op.
Rekening houdsnde mat d$n tarwe-
nood, die ons land tegen don aan-
staanden zomer bedreigt.' en mat de
waarschijnlijkheid, dat een weigering
het aftuSden van alle overzeeschs
toevoeren tengevolge zou hebben,
achtte zj hei n.l. haar plicht, zich
vooraf te vergewissen, of er in dat
geval broodkoren uit Centraal Europa
te verkrijgen zon wssen.
Zij wendde zich das tot de DaUache
rsgeerlng mat dB vraag, of op de
iovsring binnen twee m.andaa van
ten minste 100000 ton tsrwa ge rekend
zon kunnen worden. Het artwoord
was beBÜst ontkennend; ds Duitsche
regeering verklaarde, dat zij, hoe
gaarne ook bereid Nederland ie holpc:
toeh met het oog op de behoeften van
enkele harer bondgsnootea niot in
staat zon s<jn san ons verlangen ta
voldoen, terwijl zelfs tea asnsienvan
een latere varslrekkisg in kleinere
hoeveelheid gscnerlei zekerheid kon
worden verschaft
In die om handigheden achtta de
regeering zich gedwongen dan slsc'a
is aanvaarden, walks door do ge-
associeerde regeeringen verbonden
wordt aan de levering op 15 April a.i.
van 100 OCO ton tarwe voor ds Neder-
laudsoho bevolking.
Zin heelt echter hare toestemming
afhankelijk gestald van de navolgende
voorwaarden. Ir: de eerste plaats
most vaststaao, dat Nedsrlsad reke
nen kan op de verdeeling der Nader-
iandscha ncheepsruimte en op da voor
ziening des lands naar den maatstaf,
aangegeven Ir, ds LondeKFcha „basis",
waaromtrent d3 regesriag thans ook
hare definitieve voorstellen lts hoofd-
iSnen aan da geassocieerden heeft
medsgedonld j ook most w 41 begrepen
zijn, dat de buakerkolcn, ooodig voor
het vervoer der voer Nederland vol
gens de cTcnbedoclde voorziening of
„rationsering" bestemde gjuderca aan
d« daarvoor aan ta wijzen Nadsrland-
sche eohepon zsl wordaa verstrekt.
Voorts Ml tea session ran de vaart
van NsdsrlsEdseho schapen in het
geva&rigko gobiad door ds geatsoel-
eerde regseringon gewaarborgd wor
den moeten worden ten esrste, dat
dis rohepsn gein troepen of oorloge-
bonoodigdhedea iervoeren tan
tweede, dat z(j niet bavrapsnd zullen
zijnten darde, dat as bsmaEnlngea
gehcsl vrij bij ven si dan niot aan die
vaart drel ie nemen en elódsljk ten
vierde, dat de sventuecl vernietigde
schepen terstond na éea oorlog door
andere vervangen zullen worden.
Tot zoover meent de rag,raring te
moetee gaan. Z(| heeft zich daartoe
genoopt 'gevoeld met hot oog op den
nood, niet alleen hier te lande, doch
ook ia da kolouiïn, terwfil zij boven
dien zich daardoor althans verzekerd»
van een belangrijk deel van onze
vloot, hetgeen voor het heden en de
tookomst tan ons volk vaa overwe
gend belang ie.
Verder ken noch mag da regeering
gaan.
Sapt.
Ik had het volgend plan opgamaakt.
Een flink aantal mannen onder bevel
van Sapt moest tot aan de deuron
van hot kasteel sluipen. Zoo zij te
vroeg ontdekt werden, mot-sten zij
ledcresn, die hen zag, met hua Sabels
dooden nfsS mat revolvers, want er
moest zoo weinig mogelijk van gehoord
kunnen worde». Zoo alles goed ging,
zouden z8 aan de deur zijn, wanneer
Jonsnn dia opende. ZIJ moesten dan
binnenvallen en de badiendon on
schadelijk maken. Op hetzelfde oogen-
blik en hiervan hing het geheels
plan af zou van uit Antoinette de
Maaban'a kamer een doordringende
kreet door hef huis galmen. Zij
moest zonder ophouden „help, Michael,
help, halp," roepsa, on tsgalijkertgd
den naam van Rupert van Henlztu
uitspreken. Dan sou, zoo hoopten wij,
Michael in groato woedo ai? zijn apar-
tsmenten te voorschijn komen en levend
in de handen van Sapt vallen. Toch zou
het getchrsenw nog aanhoudenmijne
mannen zouden de brng openzetten
en het zou wel vresmd s8n, zoo
Rupert, wanneer hg zijn naam zoo
dikwijls zou hoeren, niet uit s|n ver
trek te voorschijn zou- komen. Of Ds
Gantet mee kwam of niet, moest aan
het toeval worden overgelaten.
En zoo Rupert bniten op de brug
kwam Dan was mSn beurt gekomen
ik had mg nog een keer zwemmen
in da gracht voorgenomen; en, voor
het geval ik te vermoeid zou worden.
Daar geen buitengewone voorvallen
zieh hebben voorgedaan op het oor-
iogsterrein willen we deze raimta
ditmaal gebruiken om enkele besehon-
wisgou nit de binnen- en baitenland-
schs pers op ts nemen over hst door
osza regaering genomen besluit, in
zzks hat afsiaas van onze handelsvloot.
„Hst Vaderland"
De verontwaardiging is In ons land
de Entente-vrienden door dik en
dua uitgezonderd algemeen. En ook
op hts beleid van de regeering ten
dsaen zal w®l crifiek worden geoefend.
Inderdaad wij zeiden het reads
is zeker da eerste opwelling bij schier
elkeen onzer lr.ncgsnooten om de
voorstellen, waarvoor msn onze in
stemming vraagt, ais beresdigend at
ts wijzen. Het is en bl£ft een geweld
pleging, door esn overmacht ons kleine
land aangedaan. Maar ot de meerder
heid der Ksm.?r, da regoerlng gehoord,
niet zal inzien, dat er van twee slechte
ding- n nog hes beste is gekozen
Het „Utrechtsen Dagblad" gewaagt
van de ttpanniag, dis er ouder ons
volk heeischts.
Voor ds eerste maal in öszca oorlog
heeft de Regeerlngs-verklariog dia
«panning niet vermogen wag ts nemen,
is z$ door g«an kalmesrends ontspan
ning gevolgd. De eerste indruk der
door minister Loudon afgelegaa var-
klaring onder welke indrus wij
deze beschouwing eem jj ren is das
ook niet bevredigend; man had de
beslissing anders, althans in andero
richting verwacht en men voelt dat
met doze beilissiug de zaak nl6t nit,
niet aiged-aa is. Dat zij het voorspel
vormt vaa wij vreezen erger
dingen.
HotAlg, Handelsblad" schrijft o.m.
Wy gelooven, dat hei ovetgroote
deel dor oati# zulk oen verklaring
niet had verwacht. Dengenen alshanr,
dia wy in dsza dagen spraken, per
sonen van zeer uiteenlt-opends rich,
ting on zier verschillende sympathieën
achtten het ellen vanzelfsprekend dat
do revolterpolitlek der GsuBooUerdan
zou worósa beaatwoard mat een Non
possamus. En in de Ksmcr wekte de
verklaring, naar wy hebben kannon
waarnemen en zooais ons ook na da
zitting werd bevestigd, bS vela leden
niet slcohtsostroerlng, maar ook teleur
stelling.
Ook w| hadden liever eea kortaf:
nsen" vernomen.
Hat „Nieuws v. d. Dag"
De Regeering heeft gesproken. Zy
hesft gekozen zij is gezwicht. Een
beslissing die alom in den lande ver-
bazlng zal wekken, en meest pijnlijke
verbazing.
Zeker, elke beslissing was niterst
moeligk, ln een geval als dit. Aan
beide zijden dreigden gevaren, en hoe
de ken» ook mocht uitvallen, onze
standvastigheid en opofferingggezlhd-
hsid zonden op een zware proet wor
den gesteld. Vr| algemses was echter
do overtaking dat de Nedarlandecha
regeering eist zou bukken voor een
bedreiging mot geweldpleging, wat
daarvan ook komen mneht.
zy Is toch gezwicht, zy beeft de
strakke iyn, gedurende dan oorlog
met zooveel moed en wakkerheid
vastgehouden, laten glippen. Dit kan
zou Ik esn kleine holten ladder mee
nemen, waarop ik in het water mgn
armen zou kunnen dosn rustan
ea m8a voeten, zoo ik er uit kwam.
ik zou die tegen den muur, diehf bg
de brug zetten, en als da brag dicht
was, zou ik er saohijss opklauteren
zoo Rnpert en De Gaatet er dan heel
huids over zouden komen, zou dit ta
wijten zijn. aan een ongeluk en niet
aan my. Wanneer ilezo belden dood
waren, zouden er nog slechts twss
ovsrbiyven en wat hen betreft, moes
ten wy vertrouwen op de door oas
aangebrachte verwarring en op een
plotselingen overval. W8 zouden da
sleutels habben van de deur van do
belangrijkste kamers. Misschien zou
den die twee sioh uit do voeten
maken. Zoo zy zioh achter aan
hznne orders hielden, hing 's Ko-
ninga leven aan de snelheid,
waurmee wy de buitendeur konden
foreseren; en ik dankte God, dat
Detehard waakte en niet Radars.
Want hoawol Detehard een onver
schrokken man was, had hg toch die
snolhold vsn besluiten en handelen
niet, die Rupert kenmerkte. Buiten
dien, zoo één van hen, dan hield hy
van zwarten Miehael, en het sou kun*
n-.D, dat hg Bersonin allean op den
koning liet passen ea zelf ovsr da
brug ging om aan het gevecht aan
den overkant deel ta nemen.
(Wordt vorvolgd).