N°. 33.
Zaterdag 16 Maart 1918.
105e jaargang.
Bij dit lo. behoort
een Bijvoegsels.
ABONNEMENT
Prfli per kwartaal, te Gobi f 1,—,
baiten Goes f 1,25.
Afzonderlek» ncnimeri 5 cent.
VcrscaJiHMaandag-, Woswdag-
en Vr0dagavoHd.
GÖESCHE i COIIUYI
Uitgave Nuunl. Venn. „Ooesche Courant''. DirecteurCt. W. van Barneveld.
ADVEKTENTIËN
van 1—5 regels 75 eaut, elke
regel meer 15 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 1—10 regel* f 1,50
BewUsnnmmsrs 5 cent.
Advertentiën worden aangenomen
tot 12 uur voormiddagu.
Da toevoer van ievensmfötielen
en grondstoffen.
Het is reeds geruimen tijd geleden
dat onderhandelaars naar Engeland zijn
overgestok-en om in Londen met de ver
tegenwoordigers der Britsche, Frausche,
Ilaiiaausche en Amerikaansche regee
ringen besprekingen te houden over den
overzeeechen aanvoer voor ons land.
Deze onderhandelingen hebben nu
vaster vorm aangenomen en de minister
van buitenlandsche zaken, de lieer
Loudon, heeft in een nota het resultaat
aan de beide Kamers meegedeeld.
Wanneer we het omvangrijke werk,
wat daaraan verbonden is geweest, be
zien, verwondert het ons niet, dat daar
mee* eenige tijd is gemoeid geweest.
Echter is het nog slechts een basis,
waarop de geassocieerde regeeringen
bereid zouden zijn een sphikking aan
te gaan.
De voornaamste punten, die geregeld
moesten worden, waren de volgende:
1. De toevoeren aan Nederland.
2. De uitvoeren van Nederland.
3. Het Nederlandsche scheepvaart
verkeer.
Ad 1. Nederland zou de uoodige
faciliteiten verkrijgen voor den invoer
van de artikelen, aangegeven in de lijst
als bijlage bij deze nota gevoegd. Eene
besliste garantie dat al deze goederen
ook daadwerkelijk beschikbaar zouden
zijn kon wel is waar niet worden ge
geven, doch de verklaring werd afgelegd,
dat oprecht daarnaar gestreefd zou
worden.
Wat het veevoeder betreft en ook de
kunstmest, hierbij werd de eisch gesteld,
dat de uitvoer der daardoor beïnvloede
artikelen zou worden beperkt of stop
gezet.
Alle rantsoenen zijn beneden de nor
male behoefte en beperkt door de
heerschende wereldschaarschte, doch
worden voldoende geacht om in het
allernoodzakelijkste te voorzien.
ad. 2. Behoudens het hierboven
opgemerkte, zouden de geassocieerde
regeeringen zich niet verzetten tegen
handhaving der bestaande schikkingen
nopens den uitvoer onzer landbouw
producten.
ad 3. Nederland zou tot zijn be
schikking kunnen houden voldoende
scheepsruimte om de aanvoeren in de
bijlage dezer nota genoemd te vervoe
ren. Daartoe zouden Nederlandsche
schepen in alle havens der geassocieerde
regeeringen bunkerkool ontvangen en
met den meesten spoed worden uitge
klaard. Voor zoover de aanvoeren uit
Nederlandsch-Indië geschieden moeten,
zouden onze schepen om de Kaap de
Goede Hoop kunnen varen en in Zuid-
Afrikaansche havens kunnen bunkeren.
Naast de tonnage voor den toevoer
voor Nederland zou scheepsruimte be
schikbaar gehouden worden voor den
uitvoer uit Nederlandsch-Indië naar
andere landen dan Nederland. De over
blijvende tonnage zou ter beschikking
gesteld worden van de geassocieerde
regeeringen voor gebruik buiten het
z.g. gevaarlijk gebied. De berekeningen
op grond van het bovenstaande geven
aan, dat Nederland voor zijne toevoeren
inclusief die uit Indië zal noodtg hebben
plm. 450,000 ton plus ongeveer 100,000
ton voor de Europaesche vaart (Enge
land, Frankrijk, Scandinavië, Spanje en
Portugal). Voor den uitvoer uit tndië
naar andere landen dan Nederland
meende men van de zijde der geasso
cieerde regeeriDgen, dat met 350,000
ton zou kunnen wofden volstaan. Na
aftrek van deze tonnage van de geheele
transatlantische Nederlandsche tonnage
zoude ongeveer een half millioen ton
voor de geassocieerden overblijven.
Verder zou nog een regeling worden
getroffen betreffende de visscherij, waar
bij 3000 ton naar de Centralen en
2000 ton naar de Relief zou gaan.
De Nederl. regeering heeftin af
wachting van de totstandkoming eener
regeling,aan de eigenaars der in Amerika
vastliggende schepen, toestemming ge
geven buiten het z.g. gevaarlijke gebied
eene reis te maken.
Als excuus voor deze schijnbaar al
te groote inschikkelijkheid, voegt de
nota er aan toeGebruik voor Neder
land kon van deze schepen toch niet
worden gemaakt, omdat de geassoci-
eerde regeeringen pertinent weigerden
er, in afwachting van het tot stand
komen eener definitieve schikking, toe
mede te werken voorraden aan Neder- j
land te verstrekken, hetzij door het
beschikbaar stellen van goederen, hetzij
door het verschaffen van bunkerkool.
Ook worden moeilijkheden met de
bemanningen gevreesd, terwijl het ten
slotte geraden werd geacht te voorkomen
dat een voorwendsel werd gevonden om
deze schepen zonder medewerking der
eigenaars in de vaart te brengen.
De Nederlandsche regeering achtte
het geraden, alvorens voorstellen te
doen, overleg te plegen met de Duitsche
regeering, eensdeels omdat de opgelegde
beperkingen vau onzen uitvoer bij toe
voer van veevoeder en kunstmest eene
economische iegeliug met onze ooster
buren ter verkrijging van onmisbare
goederen, als steenkool e.a. onmogelijk
zouden kunnen maken, anderdeels om
dat Duitschland door het sluiten van
de vrije vaargeul in de Noordzee de
uitvoering eener overeenkomst, als hier
boven gedacht, onmogelijk zou kunnen
maken. Moeilijkheden van Duitsche
zijde opgeworpen bij het uitvaren van
de „Nieuw Amsterdam7' op hare laatste
reis hadden de Regeering in hare mee
ning versterkt.
De Duitsche Regeering, wier stand
punt ter zake van het afstaan van
neutrale tonnage wordt weergegeven
door het ook iq, de Nederlandsche pers
gepubliceerde artikel der „Norddeutscbe
Allgemeine Zeitung", deelde mede, dat
zij er niet toe kou medewerken dë
tonnage, welke zich in overzeesche
lauden bevond, te vergrooten, omdat
zij daarmede in de kaart harer vijanden
zou spelen. Zij moest er derhalve be
zwaar tegen maken, dat de nog in
Nederland verblijvende tonnage Neder
landsche havens verliet.
Nadere onderhandelingen hebben
reden gegeven te verwachten, dat
Duitschland toe zal stemmen in het
telkens ruilend uitvaren van een in
Nederland en in Amerika liggend schip.
Daar hier te lande 298.476 ton laad
vermogen ligt en deze bij de basis is
in aanmerking genomen, zou daardoor
de toevoer van Nederland, vooral uit
Indië, zeer beperkt worden.
Duitschland verklaarde principieel
bezwaar te moeten maken tegen een
beperking van uitvoer, welke klaar
blijkelijk tegen dat land gericht was
en op de basis van een zoodanig opge
legde beperking geen onderhandelingen
te willen voeren over een nieuwe
economische regeling.
De regeering heeft hierop te kennen
gegeven geen voorstellen te zullen doen,
die een gedwongen beperking ODzer
uitvoeren inhielden.
Zij heeft een voorstel in overweging
genomen om de tonnage volgens
de voorgemelde basis reeds nu ter be
schikking te stellen wanneer, door
de geassocieerde regeeringen reeds nu
100.000 ton tarwe' wordt verstrekt.
Wanneer we de voorwaarden zien,
waarop we nog slechts het allernoodigste
zullen kunnen krijgeu, dan voelen we,
dat hier misbruik wordt gemaakt van
de macht door de bezitters, niet alleen
van de bronnen, maar ook van de
middelen van vervoer. Zij hebben een
groot deel onzer vloot in hunne havens
opgelegd liggen, door chicanes en in de
zeevaart niet gebruikelijke methoden
daar verzameld. Zij wenschen, dat wij
die te hunner beschikking stellen voor
de vaart buiten de gevaarlijke zone.
Dat op dit verzoek als contra-prestatie
voor door hen misschien te leveren
goederen, door onze regeering reeds is
vooruitgeloopen, uit angst voor erger,
geeft aan deze onderhandelingen een
karakter, dat wij kunnen qualificeereu
als gevoerd met het mes op de keel,
niet goedschiks dari kwaadschiks.
Dat is dus het loon voor de oprechte
pogingen van de Nederlandsche regee
ring om eeu strikte neutraliteit te be
waren en dat is dus de werkelijke op
vatting van de vrijheid der kleine staten,
waarvoor men aan gene zijde zegt te
strijden. Het moet ons wel opvallen,
dat juist van de zijde der voor onze
belangen zich opofferende staten, zooals
zoo herhaaldelijk door hen is betoogd,
woorden en daden zoo slecht met elkaar
overeenkomen. Om maar bij ons land
te blijven. Is niet bij de visscherij-aan-
gelegenheid tusschen Engeland en ons,
zonder waarschuwing de heele trawler-
vloot naar Engeland gesleept, voor dat
de onderhandelingen aanvingen en werd
bij de griutdoorvoerquaestie niet het
telegrafisch verkeer geheel stopgezet?
Waar men steeds den mond vol heeft
van de gepantserde vuist, die bij onder
handelingen met Duitschland, zijn in
vloed zou doen gelden, kon men hier
een meer conciliante houding ver
wachten.
Helaas, de ondervinding heeft ge
leerd, dat ook de woorden democratie,
bescherming der kleine staten, vrije
ontwikkeling, beschaving, menschelijk-
heid en recht ons niet vrijwaren voor
het misbruik maken van de macht en
het afdwingen van zwakkeren van wat
men voor zichzelf verlangt of noodig acht.
Zooals de eischen nu van deu kant
der Entente en der Centralen zijn ge
steld, kan een overeenkomst niet worden
afgesloten. Daarbij komt nog dat deze
voorwaarden nog verzwaard zijn van de
zijde der geassocieerden, door de mede-
deeling aan minister London, dat deze
alsnog terug kwamen op hare toezeg
ging, dat genoegen zou worden ge
nomen met de voorwaarde, dat voor
geassocieerde rekening varende Nederl.
schepen niet in de z.g. gevaarlijke zone
zouden worden gebruikt.
Deze laatste wijziging maakt de tot
standkoming eener overeenkomst vrijwel
illusoir.
Gaan wij op die condities eene over
eenkomst aan met de entente, dat is
het zeker verlies van een groot deel
onzer vloot door torpedeering, terwijl
de toevoer van wat wij tot nu toe aan
steenkolen, ijzer e.a. ontvangen van
Duitschland, zal worden stopgezet. Ook
in andere opzichten zou een zoo ver
bolgen buurman een minder prettig
gevoel geven, en ten slotte zou van
hetgeen, waarom het te doen is, n.l.
de Jevensmiddelenyoorzieuiug, heel wei
nig terecht komen.
Zoo zien we, hoe van beide zijden
alleen wordt gevraagd naar de voor- of
nadeelen, die er voor hun uit voort
spruiten en de menschelijke overweging,
hoe een met hongersnood bedreigd volk
kan worden geholpen, komt niet in
aanmerking.
Waar echter de Nederlandsche regee
ring den moed nog niet heeft opgegeven
om uit deze impasse te geraken, bestaat
nog hoop. De moeilijkheid zit vooral
in den eisch tot varen in de gevaarlijke
zóne en de eisch der beperkiBg van
uitvoeren naar Duitschland, door de
entente gesteld en het niet in de vaart
brengen voor de entente der in Neder
land liggende schepen,door Duitschland
als conditie gesteld.
Het zal natuurlijk in de eerste plaats
van de entente afhangen of de overeen
komst tot stand komt. Zij heeft daarbij
I groot belang. Het in haar dienst op
nemen van Ys millioen tonnenmaat is
misschien even belangrijk als de levens-
middelenquaestie voor ons en tenzij zij
alle rechtsgevoel over boord gooit en
de schepen ook zonder toestemming
onzer regeering en eigenaars in bezit
neemt, kunnen we verwachten, dat het
laatste woord hierin nog niet is ge-
sproken. b.
Buitenland.
De strijd in en baiten Earopa.
Esn der belangrgkito gebeurtenissen
it hot innemen van Oden* door da
centralen. Innemen is hier misRehicm
minder goed gekozen, biunentrekken
ii meer passend. Zoo eIJhi eerder dan
men hs.d kannen vernachten, de cen
tralen te de gelegenheid de groote
voorraden onder eigen tooricht te
■tellen. De Zwarte sasvloot heelt,
indien sij al aanwezig is geweest, zich
niet verzet tegen deze inneming.
Wie by het begin van den oorlog
dozen gang van zaken had voorspeld,
zon men niet toerekenbaar hebben
gehouden.
De idealen van een open weg naar
de Middollacdicho see van Groot1
Rusland zyn hiermee voorgoed den
bodem ingeslagen. Het li voor den
nienwen itaat Oekraïne een gerust
stelling, dat do bolsjewlktche troepen
hunne rol hebben uitgespeeld.
Het gezamenljk optreden daartegen
zal de verhouding tusichen do Oekrai.
nigra on de centralen versterken. Wat
zy door het bolijewikschs regime
ondervonden zal niet spoedig worden
vergeten, en de inwoners zullen voor
goed genezen zijn van alles, wat op
een dergelijks» ideaalstaat Ijkt. Vooral
de aitad KiSf hesft vijf dagen onder
de bolijewikl te 10den gehad.
Van den 1 lden tot den 14den Febru
ari hebben da bolsjewlki de stad met
120 kanonnen gebombardeerd, zy
schoten ook met brandbommen, waar
door op tal van plaatoen brand uitbrak.
Geen straat bleef gespaard. De
hoofdstraat Kretijatik an de beroemde
Lavra de Petsjertk zyn bgna geheel
verwoest.
Op dit tgdstlp bevonden aioh slechts
weinig Oekrateiehe troepen te Kief,
die geen afdoaadan tegenstand kon
den bicden.
Zoodr* de bolsjewlki Klëf waren
binnengedrongen, begonnen zij te
plunderen oc allerlei gruwalen te
bedrijven. Maar dan vijfduizend bur
ger» werden op last van ds revoluti*
onaire gerechtshoven terechtgesteld.
Hun cesige misdaad wee .bourgeois
to s,yn'. De metropoliet v»,n Kiëf Airxis
werd vormoord, torw0l hg den dienst
uitoefende. De bolsjewlki vernielden
de kloosters en wierpen de reliquteëB
in den Dnjopr. Het graf van Nestor,
den beroemden krOKiekeohrgrer van
Kiëf, werd gssoboeden en zijne over-
biyfeelea in do rivier gegooid. Alle
instituten, scholen en museums werden
geplunderd. Honderden leeraren van
do hoogere scholen werden gefusil
leerd omdat zij naar de bewering der
bolsjowiki, bet' jocge geslacht tot
bourgeois opleidden D« Oekrsinieohe
boeken werden verbrand, de bladen
onderdrukt.
Da bevrgdteg van des» benden
maakt ook te Finland goeden voort
gang, terwijl da mogelijkheid ook
daar bestaat, dot Duitschland daarin
zal worden gemeogd. Het Finsche
volkscommissariaat beeft het Dultsofea
opperbevel verzocht met ham la
onderhandeling te treden, wat toege
staan moet z0n.
In Moskou 30a de Sovlëts nog in
hst bezit van de macht. Lsnin, da
meest gehate man en de man, die den
moeiten Invloed hoeft, li hot gelakt
de meerderheid van do bolsjswlkeche
partij voor zjjn standpunt te winnen,
dat de vrede van Brest most worden
gateekead en man zoodoende alleen
op kracht kan komen om dan str0d
later te hervatten.
Da verzekering van Gompere, voor
zitter van deu ösraocr. Bond van
Amerikaanse!»» arbeiders, dat het
Amerik. volk brandt van verlangen
om het Russische te helpen, sterkt
bom in daas opvatting.
De burger0 an bezittende klassen ia
Rusland lichter verlangen naar rust
en vrede, niet aliaen naar buiteo, maar
vooral naar binnen, en wia hun die
rust brengt, is hun vriend, al wave
bat de Keizer van China. Zij wenschen
den val der sovlSie en goloovec dat
de tussehenkomst der Japanner» hsa
en de Dultsohors ten voordode zullen
komen.
Op de fronten Is een toestand van
ruit en Inwendige versterking voor
don eiildioop.
De toezending van «roepen uit het
Oosten schijnt geëindigd.
Overigens wordt door de centralen
aan het W. front da grootste geheim
zinnigheid te acht genomen.
Binnenland.
Vervoer van groenten en fruit.
Tot nader order zal het verbod van
vervoer van goederen per spoor tus
schen BtaSioüs, gelegen te of uabjj
plaatsen tusschen welke een geregelde
beurt-bootdlecst wordt onderhouden,
niet van toepassing süe op het vervoer
van veroche groenten en fruit, voor
zoover bedoelde goederen al* bestol-
goed worden verzoutten.
Pronkboonen.
By den voorzitter van de groep
veilingsveraenigtegen van den Neder-
landschot: Tuinbouwraad Is bericht
ontvangen van don minister van land
bouw, nijverheid en handel, dat te da
beichikklng van 6 dezer inzake pronk
boonen een zetfont ii geslopen. Be
doeld ii te zeggen, datIedere ver
bouwer zal verplicht worden voor elke
duizend K.G. (er otond 1001 groene
pronkboodan, door hem in 1918 op
een veiling te brengen, vóór 1 Februari
1919 in te leveren 40 K.G. droge
pronkboonzadon van den oogst 1918
tegen een pr0s van 50 cents perK.G.
Nederlanden in Rusland.
Ook de te Roval, in Esthtend, var-
blijf houdende Nederlanden on hun
gezinnen verkeereu, biykens bij aet
departement van buitenlandsche zaken
van den Nedsrlandichen consul aldaar
ontvangen telegram, in veiligheid,
De Ameterdam.
Het stoomschip Quentln heeft Woera-
dag te Rotterdam aangebracht twee
matrozen en drie stokers van het op
24 Februari jl. door onbekende oor
zaak op 7 myien van de Engelsehe
kust gezonken Engelsehe stoomschip
Amsterdam.
8 p o r t
Voetbad.
Programma voor Zondag 17 Maart a s.
Zuldel0ke lc klasse.
Voor de Zuldel0ke lo klasse zullen
&.i. Zondag de navolgende wedstr0dsn
worden gespeeld en wel te Msastr eht
M.8.V.—Veloeltas en te Helmond:
Helmond—Middelburg.
Zuidel0ke 2e klasse A.
A.s. Zondag zullen do navolgende
wedstrijden voor de Zuidelijke 2e
A worden gespeeld en wel te Breda
BredanisVllislngen I en te Middel
burg de wedstrjjd Middslbnrg II—
N.A.C. II.
Serteweditryden G.V,V.
Etedweditryd van dé verllezersronds.
A.s. Zondag zal alhier aan den Pol.
dorsohenweg op het terrein van
G.V.V., do laatste wedstrijd worden
gespeeld van de verllezersronde, n.l.
G.V.V. ICorcordli uit Goes, welke
oiu dsn Ion en 2den pry* van de
verllezersronde zullen kampen. Deze
wedetrjd begint 's middags 2 uur. Das
avonds zal de prijoniti-oikteg plaats
bobben op hat .Slot Oostende'.
K.D.O. I-T.O.G.
Zondagmiddag zal ook op het ter
rein van K.D.O. een vriandschappe.
!0k® voetbalwedstrijd worden ge
speeld om 2 uur es wel tusschen
K.D.O. I sa een Militair Elftal uit
Vlak® genaamd ,T.O G."
Staten Generaal.
Tweede Kamer.
Wie gedacht hai een verslagen en
ontmoedigd minister te zulleu zien, die
teleurgesteld door zoo veel eritiek en
zoo weinig waardeering, alleen nog maar
zou trachten op een dragelijke wijze
zyn demissie te nemen, heeft zich
deerlijk vergist.
Vol zelfvertrouwen en beter onder
legd dan zijn tegenstanders, (wat hem
notabene is verweten) heeft hij zijn
pleidooi voor het door hem gevoerde
beleid gehouden.
Ziju bestrijders, w.o. de heer Van
Beresteijn vooral, moeten zich onder
de uiteenzettingen van den minister
niet op hun gemak hebben gevoeld.
Het bleek, dat hun eritiek niet altijd
den toets der eritiek kan doorstaan.
Vermakelijk wa9 liet geval van de
vleeschconserveering.
Toen de hooioogst mislukt was en
dientengevolge honderdduizenden stuks
vee zouden moeten worden uitgevoerd,
wendde een professoren de metereologie)
zich met een telegram tot den Min.,
waarin hij een fiscus aanbeval voor de
conserveering van vleesch volgens een
nieuw procédé. De Min. vroeg toen,
hoeveel tienduizend stuks vee per week
zouden kunnen worden geconserveerd.
De humoristische kant zit dus niet bij
de Commissie van Bijstand, maar ergens
anders. Dit spreekt wel voor de fan
tasietjes van den heer v. B. Dat de
secretaris-generaal een stempel heeft
met 's Min. handteekening is niets
bijzonders. De Min. licht dit nader toe.
Las de minister alle stukken, dan
zou hij in één jaar negen jaar ten
achter komen, aangenomen, dat voor
elk stuk één minuut noodig was.
Wat de peulvruchten aangaat, daar
van is hem bekend, dat er een gedeelte
wordt achtergehouden.
Spr. heeft dit niet in zijn nota
medegedeeld, daar hij hierin een aan
sporing zou zien aan de verbouwers
om achter te houden. Hij betreurt dan
ook ten zeerste om onze voedselvoor
ziening, dat hij hiertoe thans door de
H.H. Sannes en v. Beresteyn is geprest.
Van rogge is than9 reeds 20.000.000
kg. of 25 pet. meer ingeleverd dan in
de Memorie van Antwoord is geraamd.
De stand van de graanlevering is dan
ook zoo dat, de broodvoorziening voor
een maand langer is verzekerd dan is
geraamd, nl. tot de maand Juli.
Spr. doet dan ook een beroep op
de landbouwers, om geen graan voor
menschelijk voedsel achter te houden.
Wie zich daaraan schuldig maakt,
begaat een misdaad tegenover zijn land,
die znl terugvallen op zijn eigen hoofd,
daar hem in het uiterste geval ook
niets voor eigen gebruik zal worden
gelaten.
De heer Sannes mag rekenen op den
dank der saboteurs, die hem opmerk
zaam maakte op de middelen om de
regelingen van den minister te sabot-
teeren. In plaats van den min.'jte
waarschuwen, dat deze niet op een
wettelijke basis berustten, werden zijn
mededeelingen bewaard, om den minister
te kunnen treffen, tot het openhaar
debat.
Spr. komt nu tot de voornaamste
vraagpunten, of het leidende beginsel
van het tegenwoordige stelsel der
voedselvoorziening zóó verwerpelijk is,
dat naar een ander stelsel moet worden
omgezien, omdat het den nood der
bevolking niet zou kunnen keeren en
de tweede daaraan ondergeschikte vraag,
