N°. 21.
Zaterdag 16 Februari 1918.
105e jaargang.
Bij dit ao. behoort een
Bijvoegsel.
Weest of wordt Democraat!
FEUILLETON
De gevangene van Zenda,
ABONNEMENT
Prjs per kwartaal, In Goes f 1,—
buitoo Goes f 1,25.
Afzondarlyke nommerN 5 cent.
VeiachjjatMaandag-, Woensdag-
an Vrydagavond.
goesche
Uitgave Naaml. Venn. „Goesehe Courant''.
courant
DirecteurG. W. van Barneveld.
ADVEBTENTIË N
van 1—5 regels 75 cent, elke
regel meer 15 cent.
D.iaataal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Fsmiljgberiehten 1—10 regels f1,50
Bewysnummers 5 cent.
Advertantiën worden aangenomen
tot 12 uur voormiddag*.
„Kiezen, kiezen falderalderire,
Kiezen, kiezen falderaldera."
Wat gezellig, om af te zien zo'11
spelend groepje van jongens en meisjes,
die in een rondedans al zingende hun
keuze doen Eentonig klinkt het ge
zang, maar op alle gezichten is mede
spelen, mededoen geteekend.
Glunderend wordt gekeken op hem
of haar, die de verkozene is en daar
door het middelpunt van de keten
vormt 1 Als bij ingeving wordt gevoeld,
dat de gekozene een voorsprong heeft
op de anderen 1 Logies gezien van die
kleinen, al beseffen zij het niet.
Hij, die gekozen werd is meer waard,
moet meer waard zijn dan zij, die hem
kozen 1 Hij is vertrouwensman, hij is
degene, in wie de geestesrichting van
hen, die hem afvaardigen, het best tot
uiting komt. Dat brengt mede, dat,
hoewel nu straks onder het stelsel van
Evenredige Vertegenwoordiging gekozen
zal worden, en daardoor de partij meer
naar voren komt, toch het persoonlik
element niet geheel zal verdwijnen.
Alle politieke partijen zullen daarvan
gebruik maken. Naast of liever onder
de namen der partij-kopstukken zullen
ook prijken die van plaatselike beken
den 1 Deze laatsten slaan dan als lok
vogels, als stijgbeugels als het ware,
waardoor de eersten in de zadel ko
men. Dat is niet te ontgaan en wijl
elke politieke partij dit spelletje zal
spelen, beïnvloedt dat de toestand niet 1
Alleen een kompliment aan hen, die
uit een oogpunt van partijbelang, zich
tot dergtlike proefkonijnen lenen
Maar wij wildeu verder gaan 1 Dui
zenden nieuwe kiezers worden straks
aan de stembus geroepen. Voor een
groot deel zullen zij beïnvloeden de
richting, waarin ons staatsbestuur in
de naaste toekomst zal worden geleid.
Onder gewone omstandigheden zou dat
reeds een grote verantwoordelikheid op
leggen, maar tans, onder en in deze
abnormale tijdsomstandigheden is de
betekenis van een eu ander dubbel
groot 1 Nieuwe kiezers, weet wat gij doet
Een droef wereldgebeuren om ons
heen heeft plaats als nooit te voren.
Volkeren staan tegenover elkander met
de wapenen in de hand. Zou dat de
mensheid ten goede komen Moeilik
dit te geloven En toch, er kan en er
moet eeu les uit getrokken worden voor
de toekomst 1 Het moet onmogelik wor
den gemaakt, dat een dergelike mens
onterende gebeurtenis zich zou kunnen
herhalen, zonder dat het ganse volk,
met wettige middelen zich daarover
heeft uitgesproken En als het volk zich
uitspreken kan, dan zijn we op de
toekomst gerust 1 Wij vragen in dit
verband niet naar partij of partijpro
grams, maar luid roepeu wij uitLaat
nooit meer iets gebeuren, wat allen raakt,
zonder dat allen daarover zijn geleend of
hebben meegesproken Geen kleingeestig
heid kan meer worden geduld, openbaar-
26
DOOS
ANTHONT HOPE.
Het tras dan ook; de eerste keer,
dat ik meer dan eeno handteekaniug
zette; en ln weerwil van de moeite,
die Ik m{ gegeven had, om het schrift
van den koning te kannen namaken,
ging mj dit nog niet goad af.
,Het verschilt werkeiyk lets van
Uw gewoon handschrift, Sirs,' zelde
hij. ,Dat la wel jammer, want dat
zoa tot leolfjke vermoedens aanleiding
kannen geven."
.Maarschalk',zei ik lachende, .wasr
zijn de geweren te Strelsau goed voor,
zoo zij zelfs een klein vermoeden niet
kannen doen verdwjnen?'
Hij laohte en nam het papier.
.Kolonel Sapt en Fritz van Tarlen-
heim gaan met m{j mee,* vervolgde ik.
,U gaat den Hertog opzoeken?'
vroeg hij.
,Ja, den Hertog en nog iemand,
dien ik meer noodig heb en die ook
in Zenda la,' antwoordde ik.
.Ik wou, dat ik U ook kon verge
zeilen,* riep bij alt, aan zjjn snor
trekkende. .Ik zon gaarne leta voor
U en Uw kroon doen.'
,Ik vertrouw U toe, wat mij meer
wa'ard ia dan mijn leven en meer dan
Jieid mogen wij eisen in alles, wat zo diep
in ons maatschappelik bestaan glijpt.
Wij moeten wezen ons zelf, trachten te
worden eigen-regeerders, democraten
Een grote verantwoordelijkheid nemen
we daardoor op ons, maar dat moet,
want het mag geen janboel worden
Verder en meer nog. De tegenwoordige
regeeriugsvorm kan .daarbij blijven be
staan niet alleen, maar wij vinden die
zelfs de beste voor ons land, alleen het
zwaartepunt wordt enigszins verlegd,
en daardoor ook de verantwoordelijk
heid 1
En nog verder willen we gaan, want
als demoeraat gevoelen wij ons ook ge
roepen, misstanden op te ruimen, steun te
geven aan zwakkeren En meer dan ooit
is dat aan de orde, we schreven dit in
ons vorig artikel.
Kortom er is veel, veel werk aan de
winkel en alle aanwezige volkskracht
zal tot uiting moeten komen om dc
ontredderde boel niet alleen te her
stellen, maar stut te gevel} voor de
naaste toekomst. Werkt gij, nieuwe
kiezers, daartoe mede 1 Gevoelt en be
seft, dat met een stembiljet" U is ge
geven een middel tot medespreken
Gevoelt evenwel ook, dat enige verant
woordelikheid op U is gelegd voor U
zelf, Uw gezin, voor de gemeenschap
Tracht daarom bewust te kiezen. Onder
zoekt ernstig wat U te doen staat. Wij
voor ons zijn overuigd, dat ge dan aan
landt in het kader der
democraten
Krabbendijke. JAC. WELLEMAN.
Buitenland.
De strjjd ln en bulten Europa.
Da redevoeringen van Wilson en
Lloyd George hebben den vrede geen
stap nader gabraeht.
Voornameaiyfc da Engelnche pre-
mier, die nog altijd op «en verslagen
Dultschian-ï hoopt, legt er ln z$n
jongste rede den nadruk op, dat hjj
noch in de onlangs gebonden rede
voering van Czernin, noch in die. van
den rijkskanselier Von Hertllcg eenlge
toenadering of bereidwilligheid tot
een door de Geallieerden geweusehten
democratlsehcn vroda kan bespeuren.
En daaruit blijkt tevens, dat voor
namelijk Engeland er nog niet aan
denkt, dsn strjjd te staken, dat het
de oogmerken, die het zich in dezen
strijd gedacht had, nog niet bereikt
heeft eu nog steeds hoopt op den
langen dunr zijn voernasmsteu tegen
stander, do ocuitputtlng ten val te
kannen brengen.
Dat die nitpniting ook Engeland
eenmaal aan den rand van den afgrond
kan brengen, bedenkt hjj niet, dat
het aantal Britten, die in oen voort'
zetting van den strijd don ondergang
van geheel Europa zien, steeds grooter
wordt, ziet bjj niet, noch hoort hij de
stem van hen, die op steeds luider
toon den oorlog aan den oorlog ver
klaren en aan deze onmnnscheljjke
volkerenslachtisg h tout prlx een
einde gemaakt wenschen te zien.
Lloyd George ziet slechts, dat niet
bereikt werd, wat Engeland zieb
voorstelde, toen het zich aan dezflde
van zijn machtige bondgenooten in
bet strijdperk wierp en h(j vreest de
wraak der Contralet! zoo dezen stryd
niet mot een volslagen overwinning
mjn kroon,' zei ik, .want ik vertrouw
op U meer dan op alle anderen in
Ruritanie.'
,Ik zal haar goed en wel voor U
bewaren,* antwoordde hjj, ,en zoo gjj
mocht vallen, zal ik haar koningin
maken.'
Ik vertrok en ging naar het Paleis,
waar ik Sapt en Fritz alles vertelde,
wat ik gedaan had. Sapt maakte
eenige aanmerkingen. Ik had dit wel
verwacht, yant hy hield ervan immer
om raad to worden gevraagd. Over
het algemeen echter ging hfl ermee
aceoord en hoe nader het unr van
onze actie kwam, hoe vnrigar hjj werd.
Fritz was ook gereedmaar hij
riskeerde meer dan Sapt, want hj
had een meisje lief on zfn gelnk liep
gevaar. En toeb, hoe benydde ik hem.
Want ons pogen, welks welslagen hem
met gelnk zon bekronen on hGm zon
vereenigen met syn Heists, bateekende
voor my, die er toeb ook voor moest
hopen en werken en strjdon, zoo het
ons succes bracht, zekerder ec grooter
verdriet dan zoo w(j faalden. Hij be-
greep iets van mjjme gedachten, want
toen wQ alleen waren (ook met Sapt,
maar deze zat in het andere einde
der kamer te rooken), stak by zyn
arm door den mjjne, zeggende;
.Het is wel hard voor U. Dank toeh
niet, dat lk U niet vertrouwik weet,
dat gy slechts goede gedachten in U
omdraagt.'
Maar ik keerde my van hem af,
dankbaar, wjl hy mj niet ln het hart
der Geallieerden mocht eindigen.
ladordsad, de Britten, die reads by
het begin van den oorlog verkondigden,
dat Dnitscbland, afgesloten van de
wereldzeeSn, omvat door ecu ring van
vjjacdeiyka staten, die iederen invoer
vaa buiten zonden belemmeren, den
stryd aa korten tyd door honger en
uitputting zou moeten atakan, hebben
zich tot dusverre misrekend.
De Eogolsche ulthcngeringamethode,
dia in Zuid-Afrik» zoo veel succes
bad, heuft tot nu toe tegenover do
Centralas gefaald.
Na drie en een half jaar oorlog is
ds Dulfscho volkskracht nog oogebro
ken en hebben de Contralet, den blok
kade ring naar het Oosten opengebro
ken door Rusland tot machteloeheid
te dwingen en den vrede to slatten
met do vruchtbare Oskralne.
Dat is het resultaat na drie en een
halfjaren van da go woldlgste militaire
actie, die ooit in esaigen oorlog is voor
gekomen.
Is het wonder, dat do Centralen
rotsvast op een uiteindeiykcn esrrollen
«rede vertrouwen en valt hot ook
eigeniyk wei te verwonderen, dat esn
staatsman a!» Lloyd George, die van
al zyn mooio toekomstplannen nog
niets verwezeniykt ziet, den stryd nog
niet wenscht te beëindigen?
Lloyd George zit aan de speeltafel
en zag tot nu toe zjn inzet verloren
gaan.
Nog bljjkt zjjn onbedwingbaar ver
langen om door te spelen en den inzet
te vern-enwec.
Het is voor hem en z(1n landgenooten
te hopen, dat fn de naaste toekomst
het gelnk hem gunstiger dan tot
dusverre zal zyn.
Zen msanlgesn, die zloh niet bjjtgds
aan den deuonischon Invloed van een
geluksspel wist te onttrekken, is als
een geruïneerd man van de speeltafel
opgestaan.
Met belangstelling mag afgewacht
worden wat zieh na Trotsky'» zonder
linge vreóesverklaring is Oost Europa
vorder zal afspelen.
Meer en meer hiykt toch, dat de
Centralen maar hr.ll ingenomen zjn
met het onverwachts afbreken der
onderhandelingen te Brest Litofsk, al
kunnen zij dan ook met voldoening
constateeren, dat de Russisoho volks
commissaris voor buitonlaudrche
zakfK in alle opzichten bakzeil ge
baald heeft.
Da machtsverhouding nu de kracht
om naar bulten te kunnen optreden
was tuascben de Centralen en Runlaid
toeh langzamerhand, zoo geheel ver
schillend geworden dat de Centralen,
wanrear de stryd met Rusland be
ëindigd wordt, het recht mcenen te
hebben op voor hen alleszins gun
stige vredesvoorwaarden.
Na kan ds heer Trotsky zich wel
verder van de zaken afmaken door
te verkondigen, dat er vrede ii en
dat hot Russischs leger maar gede
mobiliseerd moet worden, maar het
bljkt meer en meer da groot» vraag
of de Centralen zich met een derge-
ijjken loop van zaken zullen kannen
vereenigsn.
Of het Rcssische lager al dan niet
volgens Trotsky gedemobiliseerd moet
worden kan hun vr{ onverschillig
biyien. Tsn eerste Is het de groots
vraag of alle officieren aan Trotsky's
bevelen zullen gehoorzamen en ten
tweede is diens bevel vrjwsl waarde
loos daar het Russische leger totaal
onmachtig is tot eenlge militaire daad
kon lezen en slechte getuige kon z{jn
van de daden, dia ik, zou gaan doe;..
Nn salts nog begreep hy mij niet,
want hy had zyne oogen niet zoo tot
prinses FUvia dar ven opslaan, zooals
ik de myne.
Onze plannen waren nn gemaakt;
hierachter zal biyken welke iU waren.
Dan volgenden morgen zonden wy
voor eenigen tyd op jaeht gaan. Ik
had alle maatregelen genomen om
afwezig te kannen zlje en er bleef
my na nog slechts een ding te doen
over evenwel het 'hardste en het
hartbrekendito. Toen de avond viel,
reed ik door de drnkke straten naar
do residentie van Flavia. Waar lk
herkend werd, werd ik harteiyk too-
gejuicht. Ik speelde myu rol goed en
deed mijn best er nlt te zien als een
gelukkige vrflar. N lattogenitaande my n
verdriet, verheugde my toch de koel
heid, waarmede miln lieve nicht my
ontving. Zy had ook gehoord, dat de
kouing Strelsau ging verlaten om te
gaan jagen.
,Ik betreur, dat wy Uwe Majesteit
hier lu Strelsau niet kunnen amusee-
ren,* zeide zy, met een ongeduldig
voettrappelen. ,Ik had U meer af
wisseling willen aanbieden, maar ik
was dwaas genoeg te meenen
.Te meenen, watt" vroeg ik, mfl
over haar buigende.
.Dat gy na den laatsten avond mat
wat minder vrooiykheld .en pret ook
gelukkig zondt z{n geweest.' En zich
omdraaiende, zei hy ,Ik hoop, dat de
van beteeksnis en feiteljjk zich zelf
al gedemobiliseerd heeft.
Het is van algemesne bekendheid
dat geheele divisies eigenmachtig het
front verlaten met nshterlatlsig of
verkooping van bun uitrustingen en
wapenen. In dit stadium van den
strijd in het Oosten hebben de Cen
traten zeer zeker recht op een voor
hen gunstiger vradesprogram dan de
bloota mcdcdeoling van Tro'.iky, dat
de oorlog geëindigd is.
Met belang mailing mag afgewacht
worden welke houding zy thans zullen
aannemen en of zy er werkeiyk toch
too over sullen gaan hun troepen,
versterkt met die,welkeuit de Oekraïne
vry gekomen zyn, sog dieper in
Rusland te laten doordringen.
Wel beoogen zy geen meerdere
terreinwinst, maar zij souden zich daar
door eerstens in haf bezit kunnen
stellen van belangryke militaire uit
rustingsstukken en tweedens een mo.
reele overwinning kanoer behalen
door het Russiecbs volk duidelijk te
maken, dat Trotsky en'de zijnen in
Europa geen slleenheersehers zjjn,
dat hun bevelen voor de Ceatralsn
geen wetten zyn en dat de Bolsjowlkt,
die er zich nu op beroemen dea vrede
gemaakt te hebban, faiseljjk als mach.
telooze diplomaten met leag.i hasden
van de onderhandelingen terugkomen.
Waar aan de Oekraïne oen deel door
Polen bewoond gebied is SoegewessD,
is het te begrypen, dat de Polen daar
over hevig verontwaardigd zijn.
Werd oen Poolsehe afvaardiging
eerst, dank zy Trotsky'» optreden, by
de besprekingen te Brest Litofek ge
weerd, ook by de onderhandelingen
met de Oekraïne, waarby de Polen
toch overwegend belang hadden, is er
geheel buiten hen om over de bestem
ming van een landstreek beslist,
waarop zy hst volste recht meenden
te bezitten.
Het is begrypeiyk, dat de Centrales
vóór alles mat do Oekraïne tot een
overeenkomst weniehten te geraken,
maar het getuigt van groote kortzich
tigheid, dat zQ dit ten koste van de
Polen deden.
Jnist het Poolsehe volk droomt
steeds van herstel van hot oude ko
ninkrijk, voor dit volk is thans het
oogenbllk aangebroken, waarop het
zyn wenschen kan vervuld zien en
jnlst nu maken da Centralen, dat door
een onvoorzichtige grensregeling os-
mogeiyk zonder daarbij te bodenken,
hoe deze daad de klom van latere
Poolsehe oorlogen kan biyken.
Hef Poolsehe volk, dat het oude
konlnkr{k hersteld wenacht te xion,
weet we), dat het Dulfsche stuk
daarvan voor hen onbereikbaar io
eu bef Oosteuryksehe eleohts dan
verkregen zal kunnen worden, wan
neer Polen met Oostenrijk eu Honga
rije vereenigd wordt en deze driebond
Keizer Karei als gemaensohappeiyk
vorst erkent.
Maar vOór alles staat het dan torfh
op het herstel van den Poolechen
staat binnen de grenzen van bet oude
Congres-Polen, en hef zal ongetwijfeld
tegen de Centralen «en vijandelijke
hunding aannemen, 100 desa thans
van hun macht misbruik maken door
andere staten Poolsoh grondgebied
toe te kennen.
Het is bsgrypai|jk, dat de Polen hun
ontevredenheid in woord en daad
uiten.
Uif Weor.en wordt gemeld, dat de
Poolsehe regantschapsraad en het
beren aangenaam gezelschap voor U
zullen sjn.'
,Ik ga op jaeht naar een heelon
grooten beer," zei iken onwillekeurig
begon ik mot haar gouden haren te
spelen, maar zy trok zich van my
terug.
,Zyt ge boos op m|j vroeg ik,
met geveinsde verwondering, want lk
kon het niet laten baar een welzij te
plagen. Ik had haar nog nooit boos
gezien en elko nieuwe gemoedsstem
ming van haar was voor tnjj een genot.
Welk r«eht heb ik om belaedigdte
zyn? G» hebt den vorigen keer wel
gezegd, dat elk uur, dat gy van my
verwilderd waart, voor U verloren
wasmaar een heels groote beer, dat
is wat anders.'
.Misschien cal die beer my p$n
doen,* opperde ik. .Misschien zal hy
my verscheuren, Flavia.'
Zy antwoordde niet.
.Dat gevaar laat U kond?"
Zy zei nog nietsen toen ik om
haar heen liep cm haar in het gelaat
te zien, zag ik haar oogen vol tranen.
,Gy schreit om hot gevaar, dat ik
ga loopen.'
Toen zei ze heel zacht:
.Dit is nu zooali ge vroeger waart
maar niet zooals ds koning is, van
wien ik ben gaan houden.'
Met een plotselingou aandrang
drukte ik haar aan m|ja hart.
.Lieveling,* riep lk, alleB om ons
heen vergetende, .daoht ge werkeiyk,
dat ik H ging verlaten om te gaan
kabinet zullen aftreden, daar zy niet
kunnen berusten in de toevoeging ven
Cholm aan de Oekraine.
Te Krakan zyn alle winkels gesloten
en is van vele huizen de zwarte vlag
uitgestoken.
Da Polenclub te Weenen zal oen
verklaring tegen Czornin en da regee
ring pnbliceeren, waardoor in Oosten-
ryk een nieuwe kabinetscrisis dreigt.
Poolsehe troepen bezetten het gou
vernement Mohilef, op 500 K.M. af
stand van het oude Congres-Polen
gelegen, en hebben dit gouvernement
met den Poolschon ttaat vereenigd
verklaard, een bewys te meer, dat de
Polen rich ditmaal de kans om bet
oude konlukryk weer te herstellen
niet willen laten ontglippen.
Binnenland.
Oortrantioen.
De minister van landbouw heeft
den gemeentebesturen meegedeeld,
dat do hier te lande nog aanwesige
voorraden ;-jorst, welke tot de ver
vaardiging van gort moeten dienen
niet godoogpn, dat met ,de verstrek
king van een hoofdeiyk rantsoen van
2 ons in de 4 weken wordt voortge
gaan. Do geringe voorraad toeh
waarover nog beschikt wordt, moet
voor een groot gedeelte voor de
gistfabricage worden gereserveerd.
Dn minister heeft bepaald, dat het
hoofdeiyk rantsoen van gort, met
Ingang van 26 dezer, wordt terugge
bracht op 0,1 K.G. ln de 4 weken.
Karnemelk en taptemelk.
De minister van landbouw heeft
vastgesteld een maximum groothan-
dolprfis voor Karnemelk en taptemelk
van 5 cent per liter, afgehaald boer
derij of zuivelfabriek.
Normaal Bak- en Braadvet.
De minister van landbouw heeft,
onder intrekking van zyne beschik
king van 16 Jnli 1917, met Ingang
van 29 Januari jl. vastgesteld een
maximum inkoopprijs van normaal
bak- en braadvet, door de gemeenten
te besteden, van f125 per 100 K.G.
Dimslregeling op de spoorwegen.
Bij ds spoorwegmaatschappyen be
staat het voornemen, de gewyzigde
dienstregeling, welke in September
j.l., toen het gebrek aan kolen zloh
zoo sterk openbaarde, onvoorbereid
en rauwelijks moest ingesteld worden,
tfesaa zooveel doeniyk ta verbeteren
en rationeeler te maken, echter geheel
binnen het kader van de sedert ge
noemd tijdstip bestaande gewyzigde
dienstregeling. Nieuwe beperkingen
zyn er niet te wachten, maar evenmin
ligt by deze herslening van den dienst
vooralsnog uitbreiding van den trei
nenloop ln het verschiet.
Opgebracht.
In Den Haag is berioht ontvangen,
dat de viechlogger .Agatha Maria',
van Kaswyk, door de Duitscheri naar
Swlnemffaden is opgebraeht.
Het vaartuig was door den mist ln
het afgesloten geblad geraakt.
De Qcudeche vluchtoord-kwestie.
Een aantal ingezetenen van Gouda
hebban een protestbeweging begonnen,
om bun verontwaardiging uit te spreken
over de wyze, waarop, zonder onder-
zoek, de goede naam van hun stad
genoot dan heer L. Ysael de Schepper
is aangerand; zy wensohen hunner-
zjds ln het openbaar getuigenis af te
jagen
.Wat dan, Rudolf? Gaat ge dan
niet
.Ja, ik ga jagen. Ik ga Mlchaol in
zyn nest opzoeken.'
Zy werd eensklaps zeer bleek.
.Ge ziet dus, dat ik niet zoo'n koude
man ben, als waarvoor gy me aan
zaagt. Ik zal niet lang wegbl|ven.'
,Ga zult me toch sohryven, Rudolf
Ik was bewogen, maar ik kon niets
zeggen om geen vermoeden by haar
op te wekken.
,Ik zal u eiken dag' myn hart
zendon,' zei ik.
En ga zult toch geen gevaar loopen?'
.Niet meer dan noodig is.'
.En waaneer zult go terug komen.
Wat zal ma dat lang rallen I*
.Wanneer ik terug zal zyn her
haalde Ik.
,Ja, ja. Biyf toch niet lang weg,
lieveliag, biyi toch niet lang weg. Ik
zal geen rust hebban, torwyi ge weg
zyt."
,Ik weet nog niet, wanneer ik terug
zal zyn,* zai ik.
.Gauw, Rudolf, gauw.'
«God weet het, myn liefste. Maar
wanneer ik nooit
„8st. est', en zy drukte hare lippen
op de myne.
zon terugkeeren dan moet gy
myn plaatz innemen. Dan zult ge de
eenigste van ons hnis zyn. Gy moet
dan regeeren en om my niet treuren 1'
Wordt vervolgd
