se fin in A m - -
rtr.^ ulrL^iiiiL ip tiUUii/iii I ::::HH~
De gevangene van Zenda,
2. Donderdag 3 Januari 1918. 105e jaargang.
en VrSdagavond. F V j Bewflraimw» 5 cent.
Uitgave Naaal. Venn. „Goesche Courant'*. w-~c?Directeur: G. W. van Barneveld.
Buitenland.
De stryd in en buiten Europa.
Nlot alleen om esn overwinning op
de slagvelden, ook om oen moresla
varwinning atrgden Centralen en
Goallie»rd8F.
Zoo heeft da oorlog monscheigkheid
en beschaving nog niet verstompt of
beide partijen doan hun uiterste bast
om de wereld vaa hun goed recht eu
de noodzaksigkhaid hunner hande
lingen te overtuigen.
Do onoverzienbare hoeveelheid pro
pagandalectuur, foto's, boeken en
tljdsehriften, waarmeda man van beide
sttdan de neutrale staten overstelpt,
wBst er op, dat zoowel de Cantralen
als do Geallieerden den indruk willcu
vestigen, dat het reeht en de nood-
zakeigkheid een opgedrongen ver
dedigingsoorlog te voeren, aan hunne
zijde is.
En bj iedere daad, welke uit moreel
oogpunt niet door den beugel kan,
haast de tegenpartij zich, za la hst
volle daglicht dor openbaarheid te
stellen on laat de gelegenheid niet
ongebruikt voorbijgaan, do wereld ar
van te doordringen hos snood de
vijand, hoe rechtvaardig en te goeder
trouw man zelf is.
Een offensief op het slagveld ver
dacht van de tegenpartij een doel
treffende verdediging, wil men alt hars
den vijand niet het succes der over
winning gunnen.
Maar een offensief op het moreels
gevechtsterrein slecht eveneens van
den v{j&r,d een tegenzet, die dat
offensief volkomen waardeloos zal
maken.
Op dit oogsnbllk, nu in het Oosten
de Btrjjd op het slagveld voorbij ie,
hebben de Centrales een poging go
dsan om op het moreele gevcohtsveld
een voordeol op hun tegenstanders
te behalen.
Dultschland en Engeland strijden
niet ln de allerlaatste plaats om de
sympathie der volkeren. Welnu, de
Centralen doen op dit oogenblik een
krachtige poging, die sympathie aan
hnnce z(jde te krijgen.
Alle weldenkenden willen eon vrede
op den grondslag van geen oorlogs
schatting en geen annexaties, een
vrede door vergelijk en niet door
overwinning. Welnu, da Centralen
hebben zlcb, ln overleg met Rusland,
tot een zoodatlgen vrede bereid ver
klaard en hebben de Geallieerden
een termijn van tien dagen gelaten
om zich op dien grondslag tot
een algemeeneu vrede bereid te ver
klaren en de onderhandelingen daar
over te openen.
Ieder begrijpt welk moreel voordeel
sj door een dergelijke handelwijze
kannen bereiken.
De regeeringen der Geallieerde
mogendheden zijn blikbaar niet be
reid thans reeds tot vredesonderhan
delingen over te gaan. ZIJ zullen dot)
termgn van tien degen ongebruikt
laten voorbijgaan en dan is het
oogenblik aangebroken, waarop de
Centralen aan do geheels wereld
kunnen verkondigen, dat de voort
zetting van don oorlog uitsluitend
aan den vjacd ia te wijten, daar
Dultschland en zijn bondgenooisn zich
tevergeefs tot een redelijken, demoara-
tlichen vrede bereid bebben getoond.
7 FEUILLETON
DOOS
ANTHONY HOPE.
De koning keek z?ne vrienden tens
aan. Hg lachte nog, ofschoon zijn
gelaat eenlge bezorgdheid verried.
Maar de humoristische kant van het
geval liet hem niet met rust.
Fritz, Fritz,* riep hij uit, „dulsend
kronen voor een blik op het gelaat
van broeder MUhael, als hij twee van
ons ziet," en de volle lach klonk
opnieuw.
In ernst,» merkte Fritz von Tar-
lenheim op. .Ik betwijfel zeer of het
goed Is, dat Mijnheer Rassendyll juist
nu naar Streleau gaat."
De koning stak een efgaret aan.
,Wel, Sapt' vroeg hg.
,HiJ moet niet gaan," gromde de
oude.
.Kom, Kolonel, meent gij, dat ik
Mijnheer Bassondyll verplicht zal zijn
Als.
„Genoog Siro," leide ik, «Ik tal
Burltanla vandaag nog verlaten.'
.Neen, dat zult ge nlot. Gg zult
vandaag met ons dlueoren, wat er
dan verder gebeurt, zullen wg wel
zien. Kom, man, go zult ook niet
eiken dag een nieuwen bloedverwant
outmoeten."
„Wg dineeren vandaag maar heel
matig,» zei von Tarlenhelm.
„Wg niet met onzen nieuwen
neef ais gast," antwoordde de koning,
Er is, ook in de Geallieerde r(jk»n,
niemand, die ln ernst verwacht, dat
Amerika, Engeland, Frankrijk on Italië
op de Doltsche vredesvoorstellen zul
len ingaan, maar er gaan ln de Ententa-
Statea steeds meer stemman op van
mannen, die er voor waarschuwen,
dat Dultschland en zijn bondgenooten
op hst punt staan, esn moreele over
winning te behalen.
Wjj deelden ln ons vorig overzicht
reads mode hoe varsehillonde bladen
in Frankrijk en Engeland er, met hst
oog op oen mogelijke versterking der
pacifistische groepen daar te land®, op
aandringen, dzt de regeeringen der
Entente-staten althans openljjk mede
dealen waarom de Dnltsche voorstellen
onaannemelijk zjjc en wat de Entente
d&n eigenljjk met het voortzetten van
den oorlog beoogt.
In Amerika begint men thans blik
baar ook in te zien, dat afwijzing van
het vredesaanbod zonder nadere op
gaaf van redenen de Entente haar
prostige sou kannen doen verliezen.
B|j ten formeel vredesaanbod op
den grondslag van inlijving noch
schadeloosstelling, zoo wordt uit
Washington gessled, zullen Amerika
en ds Geallieerden een antwoord be
hooren op te stellen, dat de Duitschere
van alle moreel® voor deal zal berooven.
B|j een seharp omlijnd voorstel zou
de positie der Geallieerden nog eens
in bijzonderheden ultesngszat mosten
worden.
Men traebt in Amerika een moreel
tegenoffensief succes te doen hebben,
daar ds madode-ling, dat, wanneer
Daltsehlund van s{n militaristische
oogmarken afziet, Amerika esn der
eersten zal zijn, dis op het beleggen
van een vredesconferentie zal aan
dringen.
Inmiddels komt uit Engeland een
bericht, dat er op wjjst, dat de Britten
het Dultssho vredesaanbod niet onop
gemerkt zullen laten voorbijgaan.
Da Londensehe correspondent van
de Mancheeter Guardian seint toeh
aan z|r< blad, dst do Etigelsohereges-
rfng de door bemiddeling van Rusland
aasgeboden Oosteor|k-Hongaarsehe
en Dnltsche vredesvoorwaarden als
een ernstig gameenden stap,dor Cen
trale mogoBdheden beschouwt en dan
ook vast besloten la om, zoodra deze
voorwaarden officieel zjjn aangeboden,
daarop een ernstig en met redenen
omkleed antwoord te geven.
Als eerste gevolg van de Dultsch
Russische onderhandelingen is, zooals
wij reeds mededeelden, da vrede
tussehen Rusland en Bulgarije tot
stand gekomec en teokenend voorde
toestanden na den oorlog is, dat de
Bulgaarsche pers thans de voorstelliDg
geeft, alsof het Russisch® en het Bul-
gaersohe volk eigenlijk altgd één van
zin en één van gedachte zijn geweest.
Het geheele Bulgaarsche volk,
schrijft o. a. de Narodni Pratoa, be
groet mot geestdrift het Russische
volk als een trouwen vriend.
Met oprechte vreugde, schrijft o. a.
de Preporitz, begroeten w(j den vrede
met het broedervolk. Esn' wreede en
perfide diplomatie heeft de belde vol
keu ln een bloedlgen strijd gestort,
maar de bittere dagen van het ver
leden zullen spoedig vergeten zijn.
Inmiddels heerscht er tussehen de
Russen en de Centralen een verschil van
meening over de uitvoering der door
er bijvoegend, toen Fritz z|ne Behou
ders ophaalde: „Oh Ik zal er wol
aan denken, dat w| morgen vroeg
weg moeten."
„Dat zal ik ook... morgenvroeg,*
zelds do oude Sapt, zjn p§p aanste
kende.
„OH, oude verstandige Sapt!" riep
de koning uit. ,Kom, mijnheer Rss-
landyll. maar welken voornaam
heeft men D gegeven
„Diea vaa Uwe Majesteit,» ant
woordde lk buigend.
„Dat bewijst, dat zij toch niet be
schaamd z(jn voor ons", lachte hij.
„Kom nu, neef Rudolf; lk heb hier
wel geen eigen huls, maar mijn waarde
broeder Michael heeft ons het zijne
geleend en wij hopen U daar aange
naam bezig te houden*. Hierop stak
h{j zijn arm door den mScen en be
duidde de anderen ons te volgen.
Westwaarts aigaande, wandelden wg
door het woud.
WD liepen mser dan een half uur,
en de koning rookte cigaretten eu
praatte zonder ophouden. Hjj was
zoer belangstellend naar mijne familie,
lachte hartelijk, toen ik hem vertelde
van de portretten met het Elphberg-
sche haar in onze zalen en nog her
tel? kor, toen ik hem vertelde, dat mijn
reis naar zijn r|k ln het geheim ge
schiedde.
„Ga schazmdot u dm een beetje uw
neef te bezoeken, is bet niet?"
Plotseling uit het woud komende,
bereikten wg een klein vriendelijk
jachthuisje. Het was een gebouwtje
van een verdieping, op oen open plek
staande. Toen wg naderbij kwamen,
kwam een kleine man in groot livrei
beide partijen aanvaard') vredssformn-
len. Da Russen willen, dat belde par
tgen hun troepen uit ca bezetta gebie
den znllen terugtrekken, waarna de j
volken, wier gebied bezet was, bij j
vrjje stemming over hun lot kunnen I
bellissen.
De Daitsehars wemchen evenwol
het gewonnen gebied nlot zonder maar
prijs te geven. Zij willen Polen, Lit-
hauwen en Koerland nog niet uit
handen gaven en verlangen, dat de
Russen «11e in die gebieden door de
Duitschere ger-omen maatregelen als
uitingen van volkswil sollen erkennen.
Rusland ec Dultschland verlangen
ontegenzeggelijk een oniierlingen
vrede zoo Sfosdig mogaljk tot stand
gebracht to zien, maar t" zal door Rijn
en Dajestr nog heel wat water moeten
«traomen eer over de voorwaarden
van een zoogenaamde:) democratischer)
vrede op alle punten eenstemmigheid
bereikt zal zgu.
■Volgens een officieel bericht uit
Berlijn hebben op hot Italla&coch-
Oostenrijksch gevechtsterrein bg den.
Tem ba-rug hovlga artillerie, en mfn-
gcvechten plaats gehad.
Dcarbg schijnt de Fransche iefan-
terlo in gedeelten van do Tomba-
stelling vasten voet te hebben gekre
gen.
Uit de Pers,
Bommen en verontschuldigingen.
De N. Ort. schrijft
De verontschuldigingen, die blijken»
son officieel bericht de Brltscha rogee-
ilag aan de ouzo heeft aangeboden
wegene de schending van ons gebied
door Eogtlsche vliegtuigen op 2 Oc
tober j.l„ hebben een bitteren bijsmaak.
Z3 betrsff-tn het op dien datum
voorgekomen geval, dat een eskader
Eogeisehe marine-vliegtuigen op weg
naar België zleh over sea kortea af
stand in de bnurt van Breskens boven
Naderlaitdech gebied heeft bewogen.
Ds Britscho regoaria g hseft zoo
wordt gemeld aan naar betuiging
van lesdwezsn over h- t gebeurde toe
gevoegd „dat sinds d.t voorval nog
maals bgzondsre en nadrukkeigke
bevelen .«Jo uitgevaardigd, volvens
welks Brlssch® marine-luchtsirild-
krachten ervoor sullan moeten waken
zich niet in de onmiddellijke nabijheid
van de Nederl&ndsche grens voort te
bewogen".
Wi) hebbon er vroeger meermalen
onze verontwaardiging over uitgespro
ken, dat commandanten der Zeppelin's,
ondanks alle herhaalde excuses, ver
zekeringen en beloften van het
AutwStnlge Amt, maar kalm voort
gingen mat den weg over ons land
te nemen, zich daarbg steeds beroe
pend» op de slechte weergesteldheid
of vergissing. Was het op dio wijze
mogelfk geloof te hechten aan den
ernst van de herhaalde Dnltsche ver.
zekeringen, dat die hsoren telkens
weer opnieuw herinnerd werden aan
hun verplichting om schending van
hot onzijdige grondgebied met de
Uiterste zorg te vermgden?
Preaies zoo staan ws in den laatsten
tijd tegenover voroniseimldiglngen
van Engelsehsnkant. Men kanalleen
zeggess, dat het wat sater moeite kost
om deze te verkregen, in elk geval'
ons tegemoet. De eenige andere per
soon, die ik hier zag, was een dikke
vrouw, die, zooals mg later blnek, de
mosder van Joha», den bediende van
den Hertog, was.
„Wel, is het diner klaar, Joseph?'
vroeg da koning.
De huisknecht gaf ons te kennen,
dat alles gereed was en binnen korten
tyd zaten w| voor een goed toebereid
diner. Van alles was volopds koning
at sm&keigk Frits von Tarlenhelm op
kalme, bedaarde wijze en de oude
Sapt op meer gulzige manier. Ik kon
ook goed met mes en vork omgaan,
zooals ik dat altgd deed, en wat de
goedkeuring van den koning wegdroeg.
„Wg, Elphbergs, sjia altgd goede
eters geweaBt," zcido hg. „Maar, wat
nu moeten w| droog eten f Wgn,
Joseph, wgn, man 1 Z0n wg beesten,
dat wg moetan eten zonder er bg te
drinken? Vooruit, Joseph!'
Op dit bevel haastte Joseph zleh
verschillende fleischen op tafel te
zetten.
„Denk aan morgenochtend,* zeid*
Fritz.
„Ja aan morgen,' gromde de oude
Sapt.
De koning wgdde ean dronk aan
zgn „Neef Rudolf, zooali hg genadig
of welwillend genoeg was te zeggen
en lk deed htm bescheid met een
dronk op het „Elphbergsche rood',
waarop hg harteigk begon te lachen.
Wat ook het diner verder geweest
mogs zgn, dz wgn wat in ieder geval
boven allen lof verheven, en wg deden
hem eer aan. Frlti poogde nog eens
den koning niet meer te doen drinken.
.Wat', riep deze uit. „Denk er
dat man er ons langer op laat wachten.
Axel, Sas van Gent, en nauwelijks
een ws«k geledon Goes, hebben r.u
bezoek gehad van Eugelsche vlieg
tuigen, alle nadat de passage der
zeven boven Breskens had plaats
gehad, waarvoor het Nedorlaudsch
publiek gisteren do betuiging van het
leedwezen der Brltsch» regeerlng ln
ontvangst heeft mogen uvmenSn
die bezoeken zgn nog vaa heel wet
misdor onschuldiger: aard geweest I
Bommen warden geworpen óp goed
verlichte fabrlekante Goes werden
earn aantal woningen vsrulald en een
vreedzaam burger moeet de geogra
fische onkunde van dsn luchtvaarder
met den dood bekoopen.
Hoewel de nationaliteit van Ae
vliegtuigen in da laatste gevallen cog
Bist ofScieal schgnt to »|h vastgesteld,
mag men voor deze bommengooierg
ln afwachting van tegenbewgs zonder
schroom Engeland asnspr&kslijk hou
den. Dnltsche vliegtuigen althans
zullen wel geen aanvallen doen op
abusiovsigk voor DaltschBelgisch»
plaatschon gehouden Nsderlandsuh®
stadjes 1 Trouwens, naar verluidde,
werd in hst Gosscha gaval reeds een
bomscherf gsvondan, welke omtrent
hst auteurschap der jongste wandaad
geen twijfel overlaat.
Voor do passage van 2 October
boven Breckeas hebben wo dan nu
de excuusen de belofte. Het
bommen werpen gaat mot toenemende
frequentie voort!
Rechtzaken.
Centrale Baad van Beroep.
(Ongevallenverzekering).
In de te Utrecht gehouden open
bare terechtzitting heeft o.a. de alt-
spraak plaats gehad Inzake hooger
beroep van V. H. v. d. T., gserwerker
te KrabbendOke, tegen da uitspraak
van den Raad van Beroep te ',j Her
togenbosch, houdende bevestiging der
beslissingen van de R?ks verzekerings
bank, waarb| hem renten zyn toe
gekend resp. van f 0 86 «n f 0,26 per
werkdag naar 50 en 15 inv., In
gaande de eerste 80 April, do tweede
28 Mei 1917, ter zake van esn ongeval,
waardoor b5b rechter middelvinger
«roetig werd verwond. De Central®
Raad bevestigde de uitspraak.
Binnenland.
Koffie en thee.
De minister van tN. en H., heeft
tot de burgemeesters het navolgeDde
rondscbrgvea gericht.
Ik heb da eer u blerbg afdruk te
doen toekomen van mflae beschikking,
ingevolge welke de geldigheidsduur
der thana van waarde zgnde.koffiie-
en theebons no. J, 5 en 8 voor zoover
betreft de levering aan detaillisten,
no. 9 on 26 voor zoover betreft de
levering door detaillisten aan de ver
bruikers, wordt verlengd gel|t ln die
beschikking wordt aangegeven.
Ik heb daartoe aanleiding gevonden,
omdat zoowel als gevolg van het door
torst belemmerde scheepvaartverkeer,
als door hat groote aantal rustdagen
in den laatsten sgd niet overal vol
doende the» en koffie voorradig Is
kunnen e?n om aan de vraag naar
aan, dat «g voor mg moet vertrekken,
Meester Fritzg8 moet er twee uur
eer uit dan ik*.
Frits zag, dat ik dit niet begreep.
„Da kolonel en ik*, verklaarde hg,
„gaan hier om zes uur vandaanwg
rfden naar Zenda, en komen ver
volgens met de eeregarde terug om
den koning af te halen, en dan rijden
wg tegen acht uur tezamen naar het
station*.
„Ik wou, dat de garde naar de hel
reed*, gromdo Sapt.
„Och, het is zeer beleefd van mgn
brooder deze.eer voor zgn regiment
te vragen', zeide de koning. „Kom,
neef, gjj behoeft zoo vroeg niet op to
staanwg nemen nog een leseh*.
Ik nam nog een flesohof liever
een deel daarvan, want de grootste
helft verdween door de keel van z®na
MajeBtoit. Fritz probeerde niet meer
hem tegen te houden; integendeel,
hg word nu ook aangespoord mede
te doen, en spoedig waren wg allen
vol zoeten wgu. De koning begon te
spreken, van wat hg In de toekomst
zou gaan doende oude Sapt van wat
h(j in het verleden had gedaan Fritz
van esn of ander schoon meisje en ik
van de schitterende verdiensten der
Elphborgseho dynastie. Wg spraken
allen togeigk, en volgden letterlijk
Sapt'» raad om don volgenden morgen
voor zleh zelf te laten zorgen.
„Ten laatste zette de koning zgn
glas neer en leunde achterover in
zgn stoel.
„Ik heb genoeg gedronken*, zeide hg.
„Ik mag den koning niet togen-
ipreken,* merkte lk op.
En warempel, zgn woord bevatte
die goedsreu te voldoen.
Bg deze beschikking is bepaald:
le. Ds leveranciers van thee en
koffie aas de detaillisten zullen ook
nog in het tgdvak van 29 December
1917 tot eu met 12 dezer aan detail
listen thee en koffie mogen afleveren
en wel op een hun door een detaillist
over te leggen: bon no. 3eenerthee-
en koffiekaart 0.05 K.G. theo, bon no.
5 eeoer thee- an koffiokaart 0.05 K.G.
thee, bon no. 8 eener thee- en koffie-
kaart 0.05 K.G. koffie.
2e. Gedurende het tgdvak aanvan
gende 1 dezer en eindigende 15 dezer,
ztl door detaillisten aan verbruikers
nog theo en koffia mogen worden af
geleverd en wei op: boo no. 9 eener
thee- en koffiekaar; 0.05 K G. thee,
bon no. 26 eener thee en koffiekaart
005 K.G. koffie.
Scheuren van grasland.
Het bigkt, dat sommige landbon-
wars niet tot het scheuren vsn gras
land overgaan, omdat zg vreezan, dat
hetgeen zg op dat land znllen telen,
in het geheel door de regeering ln
bezit zal worden genomen. In dit
verband z| opgemerkt, dat uit den
aard der zaak voor de gewassen,
geteeld op gesehenrd grasland, geen
uitzondering op de algemeen te stel
len regeling kan worden gemaakt.
Aaa de andere zg'de zullen echter in
goenan deole de op grasland geteelde
gewassen bg die van het bouwland
ten achter worden gesteld.
Buitengewone omstandigheden voor.
behoeden, zullen voederbieten, kool
rapen en paardenpeen in ruime hoe
veelheden san de verbouwers worden
gelaten, terwgi, indien het mogelijk
ls haver, gerst eu andere veevoeders
aan de verbouwers voor veevoeder te
laten, ook zf, die deze gewassen op
gescheurd grasland hebben geteeld,
dasrvan zullen kannen profiteered
Den landbouwers in de vaohouderg-
streken wordt derhalve nogmaals
dringend aangeraden om tot het
scheuren van grasland over te gasn
Zooals reeds eerder werd medegedeeld,
zal worden tegengegaan, dat in de
bouwstreken meer veevoeder wordt
verbouwd dan voor eigen behoefte
noodig is, terwgi betgeen nog teveel
mocht worden verbouwd, voor de
zandstreken zsl worden bestemd. In
dc veebondergstreken zal men der
halve voor de voeding van z|n vee
op eigen verbouw zgn aangewezen.
Petroleum.
De minister van L., N. en H. heeft
tot de burgemeesters het navolgende
rondsohrgven gericht:
Mg bereiken klachten over de hoe
danigheid van petroleum, welks door
sommige kleinhandelaren wordt ver
kocht. Het schgnt dat enkelen hunnen
voorraad hebben willen vergrooten
door toevoeging van water. Ook tgdens
het vervoer moet het voorgekomen
zgn, dat vervoerder» of hun personeel
een gedeelte van den inhoud der vaten
petroleum vervingen door water. Hoe
wel van de zyde der patroloum-im-
porteurs al het mogeigkc wordt gedaan
om dergeigke handelingen tegen te
gaan, zgn deze nit den aard der zaak
meermalen moeilijk te bewgzen. Ik
wil in het bijzonder uwe aandacht op
deze aangelegenheid vestigen, om
daardoor te bevorderen, dat de politie-
waarheld.
Terwgi ik nog sprak, kwam Joseph
binnen en zette voor den koning een
met spinrag bedekte fieseh neer. Hoe-
vel» jaren had dezo ln den kelder
gelegen
„Zgn® Hoogheid de Hertog van
Strelsan vroeg m(j dezen wgn voor
Uwe Majesteit te zetten, ale de koning
geen andereu meer nemen wilde, en
Uwe Majesteit te vragen dezen ter
liefde van Uwen broeder aft te
drinken."
„Mooi gedaan, Zwarte Michael,*
zeide de Koning. „De knrk er uit,
Joseph
De flasch werd geopend an Joseph
vulde het glas van dsn koning. Deze
ledigde het en zeide toen mot plecht
statigheid en ernst, veroorzaakt door
bet late uur en den toestand, waarin
hg zich bevond
„Heereo, vrienden, Rudolf, mgn
■e«f (het is eigenigk een schandalige
historie, Rudolffj alles, zelfs de helft
van mgn Ruritania is het Uwe. Maar
vraag mg niet om een enkelen druppel
van deze goddeigk» flesch, dia ik
ledigen zal op de gezondheid van
dien dien sluwen rekel, mgn broeder,
Zwarten Michael".
En de Koning nam de flesoh, zette
die aan zgn mond, ledigde haar,
gooide ze van zioh weg en legde
daarna zgn hoofd over zgna armen
op de tafel.
Wg dronken Zgne Majesteit ge-
noegeigke droomen toe, en verder
herinner ik m9 van dien avond niets
meer. Misschien is het al meer dan
genoeg l
(Wordt vervolgd).