N°. 152.
Dinsdag 25 December 1917.
101» jaargang.
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel
H. ADVERTEERDERS.
KUUVJAARiWENSCiiH
ABONNEMENT
Pr|e per kwartaal, In Goe« f 1,—
botten Goes 11,25.
Afzonderljke nommers 5 cent.
VerichQnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHK
Uitgave Naaml. Venn. „Goesche Courant''.
COURANT
DirecteurG. W. van Barneveld.
ADVERTENTIËN
van 1—5 regels 62 Vi cent, elke
regel meer 12 Va cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 1—10 regels f 1,25
Bewijsnummers 5 sent.
Wegens het vallen
van 2en Kerstdag]op Woens
dag 26 Dec., zal de courant
dien dag niet verschijnen,
In verband met de nog steeds
stijgende exploitatiekosten, waar
onder vooral de nu reeds met
400 pet. verhoogde papierprijs
een belangrij. e post vormt,
moeten wij er toe overgaan vanaf
1 Jan. 1918, het tarief der ad
vertenties te verhoogen en den
regelpiijs te brengen op 15 cents.
Ook de contractprijzen zullen
dientengevolge worden verhoogd.
Zij, die zich met ingang van
I Jan. a.s. cp ons blad abon-
neeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers
gratis.
in het Nieuwjaars-nommer wor
den, zooals gebruikelijk is, bij
vooruitbetaling geplaatst tegen
45 cent, voor hoogstens 8 regels.
Deze advertentiën zullen VRIJ
DAG 28 DECEMBER, vóór
's middags twaalf uur, aan ons
bureau moeten bezorgd zijn.
DE ADMINISTRATIE.
Gemeenteraad van Goes.
Vergadering van Vrijdagavond acht
unr.
Voorzitter da hear J. B. de Beaufort,
burgemeester.
Afwezig de beeren Riich en Branti,
beiden met kennisgeving.
Na vaststelling van de notulen der
vorige vergadering wordt kennis ge
nomen van de
Ingekomen Stukken.
Daartoe behooren:
1. Adres van de vereenlging van
gastahrikanten, over verbetering van
het salaris van den Directeur der
gomeentegasfabrlek.
2. Berichten van aanneming der
benoeming, reipectievaljk als voor
iitter, lid en «ecretarls-penningmeeBtor
van het Gasthuis bestuur, door de
heeren J. Pilaar, E. van den Bosch
en J. Korstsnje Lsn.
3. Goedkeuring van de raadsbe
sluiten dd. 29 November 1917 betref
fende het aangaan van een kasgeld-
leening ad f50.000; het wjzigen der
gemoentebegrooting voor 1917 en het
ingebrulkgeven van het gymnastiek
lokaal van de Mulosehool aan de
veraeniging .Volharding'.
4. Verzoek van P. J. Simons te
Gooe, om reparatie of aankoop van
meubelen ten behoeve van de ge
meente, publiek te deen aanbesteden.
5. Dankbetuiging van P. dan Hol
lander voor verleende gratificatie.
6. Dankbetuiging van het bestuur
der gymnastiekvereniging .Volhar
ding* voor toegestaan gebruik van
gymnastieklokaal Muloichool.
Dese stukken worden voor kennis
geving aangenomen.
Benoeming gemeenteg meeaheer.
Aan de orde is de benoeming van
een gemeentegeneesheer, waarvoor,
zooals wij reeds meldden, de heer W.
P. van der Harst door B. en W. wordt
aanbevolen.
Mede overgelegd ie het verzoek
schrift van den heer J. P. W. Geill,
arts alhier.
Uitgebracht worden 4 stemman op
den heer Van der Harst, 1 stem op
den heer Geill en 6 stemmen op den
heer Goenen.
De heer Coenen is dus benoemd.
Benoemingen.
Aan de orde zi)u benoemingen van
leden ln verschillende eommlsaiën en
besturen, ln verband met periodieke
aftreding op F Januari 1918.
In de Ficanoieele sommissie werden
herkozen de heeren Jhr. J. W. E. van
Sehmidt auf Altenstadt, E. C. van
Dissel en K. Brants.
In da Gasoommlasie worden her-
kosen de heeren J. F. van dar Leeuw,
A. S. J- Dekker en J. C. H. Hollmann.
In de commissie van de strafveror
deningen worden herkozen de heeren
Jhr. J. M. E. von Sehmidt auf Alten
stadt eu E. C. van Dissel.
In de Aanslsgeommlssie voor den
Hoofdelijken Omslag worden herkozon
de heeren J. Donner, J. F. van der
Leeuw ea A. S. J. Dekker.
In de Reclame commissie voor den
Hoofdelijks)! ontslag worden herkozen
de heeren J. Z Rlsch, W. Kakebeeke
en J. C. H. Hollmann.
Tot afgevaardigden naar de verga
dering van aandeelhouders dsr N. V.
Waterl M|. .Zuid Bsveland' worden
herkosen de heeren I. D.Fransen van
de Putte en A. S. J. Dekker.
In de commissie van toezicht op het
Middelbaar Onderwijs wordt herkoren
de heer Mr. J. H. M. Sticger. Mede
aanbevolen was de heer C. Stevens.
In de commissie van toezicht op het
Lager Onderwjs wordt herkozen de
heer S. A Leopold. Mede aanbevolen
was de heer F. Mays.
Als regentessen van het waashuis
werd herkozen mevr. de wed. D. M.
Mofijn. Made aanbevolen was mevr.
J. C. Zweeds—Broeder.
Tot lid van het Burgerlik Armba-
etuur, resp. afd Armenzorg en afd.
Weeshuis, werden herkozen da heeren
F. Sturm en Mr. J. H. M. Stieger.
Mede aanbevolen waren de heeren
mr. J. A. A. Fransen van de Putte en
Adr. Rijk.
Tot lid van da commissie tot wering
van schoolverzuim, werd ln de vacature
van den heer G. C. Dun, dia deze
gemeente metterwoon heeft verlaten,
gekozen de hour J. Pilon. Mede aanbe
volen was de beer J. M. van der Peijl.
Verbetering zweminrichting.
Aen do orde komt thans het voor
stel van B. en W. om niet over te
gaai tot het inrichten van een zwem
en badgelegenheid. (Zin het desbe
treffend voorstel in ons vorig nummer.)
e
De geiondheldscommiseie hssft d d.
25 Sept gemeld, geen advies te kunnen
uitbrengen, zoo lang haar clot bekend
is of b| de voorgestelde maatregelen
het water werkelijk voldoends wordt
ververscht.
e
Naar aanleiding van dit schreven
heeft da gemeente-bouwmeester aan
da Raadscommissie medegedeeld, dat
er geen sprake van is, dat het versche
water slechts tot aan de brng van
Wllhelmimtdorp komt. Toch sal het
havenwater nimmer aan ideale alachen
kannen beantwoorden. Waar echter
tot dusver do Goeschs jeugd leert
zwemmen in water, dat nimmer ver
verscht wordt en gebruik maakt van
een gelegenheid, dio zsifs aan de
meest primitieve eischen niet meer
voldoet, en ondanks dat alles van
schadelijke gevolgen nimmer iets word
gemerkt, daar mag de Raad zich niet
blind staren op eischen, die nimmer
verwessüljjkt kunnen worden, maar
moet trachten er voor onze stad oen zoo
goed mogel|ke inrichting te verkrij
gen. Volgens de gegeven bsgrooting
kan hot werk niet moer uitgevoerd
worden, daar de materiaalprijsen weer
belangrijk gestegen zijn.
Het komt den gemeentebouwmeester
daarom wnnsehsl|k voor, dat door da
Raadscommissie wordt voorgesteld, dat
de Raad in principe besluit, een be
hoorljks zweminrichting te bouwen,
zoodra da bouwkosten niet hoogor
zullen ijjn dan thans geraamd is.
De hser Hollmann stelt voor de
discussie over dit puut te verdagen,
daar de rapporteur, de heer Brants,
op deze vergadering niet asnwezig
kan zijn.
Da heer Dekker acht dit niet weu-
schelijk. Spreker heeft ook studie
vau hst onderwerp gemaakt en het sou
ook best kunnen gebeuren, dat b|
zelf een volgende vergadering afwe
zig was.
De heer Donncr sluit zich b| het
verzoek van den heer Hollmann aan.
De heer Fransen van de Putte ziet
de noodzakelijkheid niet in, de dis
cussie te verdagen omdat da heer
Brants niet aanwezig kan zijn. Waar
evenwel de zwemschool-kwestie niet
urgent is, is spreker wel bereid op
hst voorstel-Hollmann in te gaan.
De heer Dekker meent, dat man
zich op een gevaarlijk pad bageeft.
Wanneer geen antecedent gesehapen
wordt zal hfl zleh evenwel niet langer
tegen het voorstel Hollmann verzatfsn.
De Raad besluit vervolgens dit punt
van de agenda af te voèren.
Regeling jaarwedden onderwijzend
periontel.
In behandeling komt vervolgens het
in ons vorig nummer uitvoerig weer
gegeven voorstel van B. en W. Inzake
de regeling van de jaarwedden van
het onderwijzend personeel, verbonden
aan de O. L. scholen.
De Fin. com. is met B. en W. van
meening, dat het Prov- bestuur ter
zake van de verhooglng der salarissen
van de openbare onder wijzers de
voorgestelde w|zlgingen noodlg maakt.
De regaling te Goes voldeed vrfl-
wr-1 aan de io genoemde circulaire ge
uite wensahen.
Verder te gaan, zoo&ls in het adres
van den Bond van Ned. Onderwijzers
wordt gevraagd, meent de commissie
niet te kunnen advleeeren, gezien de
salarissen van andera groepen van
gemeente ambtenaren en don staat der
geldmiddelen der gemeente.
'tZal in de toekomst zeer moeilijk
zijn, de uitgaven nlt de Inkomsten te
bestrijden waar nog zulke groote
vaste uitgaven op het programma
staansalarissen gemeente-ambtena
ren, subsidlën bewaarscholen eoz.
Matig geschat zullen die oogenblik-
kelfik eene voorzlsnlag eischen van
f15000. Ezn lid der commissie
masnda, dat het aanvangssalaris van
f 700 te gering was. Hoewel de andere
leden dit niet ontkenden, zoude;» zij
do varhooging van dien post toch
niet durven vaststellen, in aanmerking
gen omen de belan grjjke vermeerd erlng
van uitgaven daaraan verbonden.
De heer Dekker wil er met aen
enkel woord de aandacht op vestigen,
dat de w{jze waarop de onderwyzers
en ondorwjuressen gemeend hebben
hun zaak te moeten bepleiten, van
dien aard is, dat men, wanneer men
zijn gemoed laat spreken, eigenlik
aan de gaheele -kwestie g-e. aan
dacht moet schenken. Spreker heeft
hierbij een door het bestuur der afd.
Goes van den Bond van Ned. Onder
wijzers aan de Goeecho Crt. gegeven
ingezonden artikel op het cog. Daarin
wordt dus de msening verkondigd
van de dames en heeren ondorw|isrs.
Spreker weet niet wat hem ln dit
stuk hat meest verbaast de naïveteit,
die durf moet verbeelden, of de wjjr.e
van zeggen, het als een recht eischen
stellen aan de gemeente als model
patroon.
In dit stuk wordt een uitlating van
den anti-revolutionaire wethouder van
Amsterdam, mr. S. de Vries, op den
voorgrond geschoven, maar deze zal
zeksr met dit stuk allerminst in
stemmen.
Het spijt spreker, dat opvoeders
aen dergelijk stuk hebben geschreven.
Het corps onderwijzers moest daar te
hoog voor staan. Nu benadeelt het
siohit-lf en verliest z|n prestige. De
manier waarop de waarheid gezegd
wordt is ver beneden kritiek.
Wellicht waren deonderwtjsersteleur
gesteld en ln een geprikkelde stem
ming. Maar dan schr|ft een goed
opvoeder niet. Spreker erkent inmid
dels, dat de toestanden In Goes niet
zoo zijn, als s| moeten zjjn. Da anti
revolutionairen, wleronderw(jskraehten
onder nog benarder omstandigheden
werken, gevoelen dit des te sterker.
Spreker zag zelden een voorstel,
dat zoo moeilijk objectief te bezien Is.
Hjj kreeg een brief thuis zonder
hoofd wellicht van de oom. van
toezicht op het L. O. met kennis
geving, dat die op Biet offieieele wijze
kennis kreeg van de voorstellen van
B. en W. Hebben B. en W. of de Com
missie, die niet vergaderde, wellicht
een nalatigheid begaan
De eischen, die de onderwijzers
stellen, kunnen niet ingewilligd wor
den, maar het voorstel van B. enW.
deugt ook niet. Het komt sproker
billik voor, dat de minima met f 100
verhoogd worden en dat ook de
hoofden 5 rerhoogingon van f 100
kr|gen en dus hun maximum bereiken
ca 10 jaren.
De heer Von Schmidt gaat hiermede
accoord. Een tijdvak van 20 jaren
voor het bereiken van het maximum
is veel te lang en f 700 tegenwoordig
als minimum, te laag. Men kan van
de onderw|sers wel eischen, dat zij
asten halen, maar dn salarissen van
allen dienen op een goed poll gebiacht
te worden.
Iu Krolningen is hst minimam f 800
en de mogelijkheid bestaat dns, dat
onderwijzers van Goes naar Kruisin
gen sollleltesren. Sprtker Btnunt het
voorstel-Dekker.
Da heer Donnar begrijpt, dat het
loon tegenwoordig te laag is, maar
de wijze, waarop de onderw|zers ver
hooging vroegen, was niet beleefd en
bescheiden. Iemand, die onderwijs
geeft, moet sieh fatsoenlijk uitdrukken.
Spreker gunt den onderw|iera wel
een minimum van f1000, maar men
moet rekening houden met de kas der
gemeente. Spreker gaat evenwel met
de heeren Dekker en Von Sehmidt
mede.
De heer Kakebeeke deelt mede, dat
de denkbeelden van de -vorige drie
sprekers zjjn instemming hebben. De
w|se van requestreeren der onderwij
zers keurt spreker af. Man was ge
prikkeld, maar men was ook op een
leeftijd, dat men zich rekenschap vau
zfln daden moet geven. Esn minimum
van f900 kan men niet geven. De
groote inkomens kunnen na een jaar
wel geslonken zjjn en hoo zal het dan
in de toekomst gaan. Ook andere
ambtenaren vragen veel geld. Nu
klopt men weer om f 11000 aan. Laat
Haver de onderwjzors desnoods nog
eens terug komen. Spreker hoopt,
dat dit eerst na langen t|d sal ge
beuren, want dan aal het een bew{js
zijn, dat de koopkracht van den gulden
grooter is geworden. Spreker ver-
eenigt zleh met hst voorst»!-Dek kor.
De heei- Hollmann wil het maximum
van f 1300 der onderwijzers dan door
8 verhoogingen op f1600 brengen.
De OBderw|zers van school 8 be
hoeven niet zoo knap te zijn, als z|
maar gosd onderwijs geven. Niet
lodereen la in staat, ons actos te haleu.
De heer Piazier uit de hoop, dat de
gedachte van den heer Hollmann geen
Ingang vindt. Wellicht Is het behaion
van aotes niet noodig, maar het stu-
deeien verruimt den gezichtskring.
De heer Van der Leeuw gaat met
den heer Hollmann mede. Maar waar
om krijgen t|delijke leerkrachten
sleehts 1600?
Do heer Dekker meent mot den heer
Kakebeeke,dat men later eens weer kan
verhoogen en acht bij het voorstel
Hollmann de t|d voor het bereiken
van het maximum te lang.
De heer Hollmann verdedigt zijn
voorstel. Een bedrag van f 1600
word in vele plaatsen gegeven.
De voorzitter dealt mede, dat het
ontwerp van Ged. Staten als leiddraad
Is genomen. Het leven van eeu onder-
w|zer ln een stad ls dudrder dan op
het platteland, maar Ged. St. achtten
een aanvangsalarls van f 700 in de
steden voldoende. Ook het Rijksschool-
tossieht, waarmede een en ander be
sproken werd, achtte dit bedrag vol
doende. Een bedrag van f1400 voor
de hoefden werd eveneens voldoende
geacht. Goes heeft wsltjdelijk esnlgs
flnaceleele draagkracht, maar ook vele
ambtenaren, waarvoor gezorgd moet
worden. Men moet met hst toekennen
van salarlsverhoogingen voorzichtig
zijn. Wie den grootsten mond opendoet
moet niet steeds het meeste krijgen
en B. en W. moeten ook met de
gemeente financiën rekening houden.
De sijfers bewjjsen, dat B. en W.
handelden in den geest van Ged. Staten
en het RiJkSBOheolioesieht.
B. on W. zijn evenwel genegen, het
minimum van f800 over te nomen,
maar schuiven de gaheele verant
woordelijkheid van dit besluit op den
Raad. Bet betreft hier de verhooging
van een groot corps en de kosten
worden dan f5850, wat geen klein
bedrag is.
Do heer Fan dsn Bout acht het ook
billijk, dat ti)del|ko leerkrachten het
minimam ontvangen.
De Raad kenrt dit goed.
De hser Fon Sehmidt wijst er op,
dat ook door de Fin. oom. gerappor
teerd is, dat f700 ais minimam wel
wat weinig is.
B. en W. nemtn tevens het voorstel-
Dekker insaks de verhooglngsn voor
de schoolhoofden over.
Ds heer Dekker dankt daarvoor.
Hij is zleh bewast, dat de verant-
weordelijkhtid bij de raadsleden
berust, maar men moet de fin. draag
kracht der inwoners vargrooten, dan
kan men een squlvalent vindon.
De hser Fon Sehmidt vrsagt welke
fin. gevolgen het voorstel Hollmann
heeft.
De keer Hollmann meent, dat die
nog ln de toekomst liggen.
De voorzitter gaat na hoeveel per
sonen van het voorstel Hollmann
zouden profiteered
De heer Fan dtr Leeuw meent, dat
men er slechts op mag letten of het
billik is.
Da heer Fa* deu Bout w|jst er op
dat de mogelijkheid bestaat, dat,
wannear hst voorstel-Hollmann aan
genomen wordt, onderwijzers meer
salaris dan ds hoofden krijgen. Daa
zou men ook de hoofden wesr moeten
verhoogen.
Het voorstel-Hollmann wordt ver
volgens met 8 tegen 3 stemman ver
worpen.
Vdór stemmen de heeren Hollmann,
Van dar Leenw en Von Schmidt.
Het gowijslgde voorstel van B en W.
wordt vervolgens met algemeens
stemmen aangenomen.
Regeling der bezoldiging tan do
ambtenaren en werklieden in dienet
dtr gemeente.
Da Raad gaat over tot behandeling
van de voorstellen van B. en W.
inzake de bezoldiging van ambtenaren
en werklieden in dienst der gemeente.
(Zie het uitvoerige voorstel van
B. en W. in ons vorjg nummer.)
e
Hoewel de Fin. com. oorspronkelijk
ook vin meaning was, dat de buiten
gewone omstandigheden niet toelieten
definitieve regelingen te maken, moet
s(j bekennen, dat die toestand zoo
lang duurt en er zoo weinig uitzicht
is op reguleering, dat zij ook deu tijd
gekomen acht da toeslagen om te
zetten in vaste verhoogingen. Ook is
z| van meening, dat 20 tot esn
maximum van f 200 niet exorbitant
genoemd kan worden, integendeel nog
wel bljjft beneden de st|glng van da
handalsprijzen voor allerlei levens
behoeften.
't Blijft moeilijk te gissen of ook ln
de toekomst de gemeente financiën op
deze wilse zullen kunnen balanceeren.
Toch meent ds commissie te moeten
uitspreken, dat voor eene verhooging
van belasting de middenstand niet
meer in aanmerking kan komen.
Moet het, dan zal de belastlngschroef
naar boven* aangedraaid moeten
worden.
De hoogste inkomens zouden daar
voor in aanmerking moeten komen.
Gaarne zou da financieels commissie
daarover de opinio van B. en W.
vernemen.
De heer Dekker heeft neiging een
besloten zitting aan te vragen. In het
openbaar wil h| nog mededeelen, dat
B. en W. bij het formuleeren van hun
voorstel z. i. met een Franschen slag
aan het werk iljn gegaan. De om
roeper krijgt b.v. inplaats van f 10
nu f 12, maar er is juist betoogd, dat
t 10 voor hem meer dan voldoende
was. De gemeente-geneesheer krijgt
eveneens 20% verhooging, maar heeft
een praet|k die meetelt. De arbeiders
dsr gemeente krijgen sleehts f 1 per
week meer en die hobben in dese
donkere tijden de verhooglng- het
hardste noodig. Door het voorstel van
B. en W. zijn over bet algemeen de
verhoogingen ongel|k verdeeld, juist
omdat zij voor alle ambtenaren 20
bedraagt. De lagere salarissen moeten
hooger opgevoerd worden. Thans
kr|gen sommigen f 200 verhooging,
die het minder noodig hebben dan de
arbeiders, die slechts f 1 per week
meer krijgen. Spreker stelt voor, de
salarissen der arbeiders niet met f 1
doch mot f 2 per week te verhoogen.
Do heer Von Sehmidt stennt dit
voorstel. Invoering van periodieke
verhooglng van f 0,50 per week komt
hem eveneens gewenscht voor.
Dg heer Van den Bout deelt mede,
dat B. en W. hun voorstel eerst deden
na nanwkeurige vergeljking met de
toestanden ln andere gemeenten. Een
vast salaris is meer waard dan een
toeslag. Spreker aeht het voorstel van
B. en W. in alle opslchten billijk.
Men kan wel fl per week aan de
arbeiders meer geven, maar waar is
de grens
De heer Dekker wil gelooven, dat
B. en W. hun voorstel niet op on
deugdelijk onderzoek gebaseerd heb
ben. Maar zij hebben toch te weinig
gelet op de salarissen in andere plaatsen.
De heer Hollmann juicht het voor
stel van B en W. toe. Thans wordt
de onbillijke duurtetoeslag door sen
vast salaris vervangen.
De Raad gaat vervolgens in besloten
zitting over.
Na heropening der deuren wordt
het voorstel van B. en W. aangenomen.
De weekloonen van de arbeiders wor
den, Ingevolge het voorstel-Dekker,
niet tot f 3, maar tot f 4 boven het
oorspronkelijke salaris verhoogd.
Primitief kohier H. O.
Vervolgens wordt het primitief kohier
van don H. O. voor het dienstjaar
1917—1918 vastgesteld op f 114,104,98
met 1331 aanslagen.
Rondvraag.
De heer Donner vraagt wanneer de
Centrale kenken ln werking treedt.
De voorzitter deelt mede, dat man
vermoedelijk ln de le helft van Januari
mat alles gereed zal z|n.
Do heer Donner vraagt of B. en W.
geen toeslag op de kolenprflsen kun
nen verleenen.
De heer Van den Bout w|st er op,
dat de pr{js voor de eerste 10 H.L.
niet verhoogd ls. Ds bedeelden ont
vangen bovendien brandhout van het
Borg. -Armbestuur.
De voorzitter geeft den raad da
gemeente niet te veel te doen bijbe
talen.
Den heer Donner wordt toegezegd,
dat de M. A. de Royterlaan een lan
taren zal krijgen.
Daarna slnitlog.
Buitenland.
De strijd ln en batten Europa.
De redevoeringen van Lloyd George
volgen elkaar wonderving op, wat
steeds een bew|s ls, dat de zeken er
op het oogenblik voor de Entente nu
jnlst niet zoo sehitterend voor staan.
Wafineer veldslagen met woorden
konden gewonnen worden, zou de
Britsohe eerste minister ongetwijfeld
de wereld kunnen veroveren.
Hoe slachter de geallieerden er veor
staan, hoe rooskleuriger Lloyd George
den toestand afschildert en hoe meer
