DE GELE AFGOD N°. 130. Zaterdag 3 November 1917. 1016 jaargang. Bij dit no. behoort een Bijvoegsel. EERBIED. ;abonnement Pr5» per kwartaal, In Goss f 1,—, bulten Goes f 1,25. Afzonderigke nommers 5 cent. VersehUnt: Maandag-, Woensdag en Vrjdagavond. GOME llitgave] Naaml. Venn. „Goesche Courant''. COIIKANT DirecteurG. W. ran Barneveld. ADVEBTENTIËN van 1—5 regels 62% cent, elke regel meer 12% cent. Diiemaal plaatsing wordt tweemaal berekend. Familieberichten 1—10 regels f 1,25 Bewijsnummers 5 cent. Men schrijft ons Wat is eerbied Eerbied is in iemand het gevoel, dat hem eer doet bieden aan iets, dat door hem wordt erkend als eere waardig. Eerbied is dus niet vrees, maar erken ning, een vrijwillige, overtuigingsvolle, blijmoedig bewezen erkenning van meerderheid. Waarachtige eerbied, die niet is uit dwang of uit gewoonte maar uit vrijen wil, uit behoefte tot het bieden van eer, heeft dus zijn oorsprong uit overtuiging. De diepste en hoogste eerbied is echter godsdienstigheid de behoefte tot het bieden van eer aan den Algroote. Maar eerbiedigen kan men ook men- schen, in hetgeen er goeds en edels in hen is. En bijgevolg kan en mag men, in alle bescheidenheid zich zelf ook eerbiedigen. Indien eerbied niet uit vrees, maar slechts uit een vrije, overtuigingsvolle erkenning van meerderheid kan zijn, dan spreekt het vanzelf, dat niemand iets eerbiedigen kan op bevel, volgens voorschrift. „Eert uw vader en uw moeder; eert den ouderdom", aldus zeggeu ons geboden, schrijven leeraren ons voor. Maar iudien men waren eerbied slechts kan koesteren voor hetgeen men eere waardig acht, zoo laat zich op dit stak niets reglementeeren, maar alles komt aan op persoonlijke waarde en op een persoonlijks waardeering daar van. Indien de ouders geen eerbiedi ging verdienen, indien de vader een dronkaard, een vlegel of een deugniet is, indien de moeder haar huishouden niet behartigt en steeds uithuizig is, dan kan geen goddelijk of menschelijk gebod het kind, den jongeling er toe verplichten te eerbiedigen, wat eerbied onwaardig is. Dan kan er misschien nog iets zijn van liefde, vau teederheid, van medelijden, van vergoelijking, dat de deur sluit tegen regelrechte ver achting. maar eerbied koesteren, dat is oumogelijk. Want het kan niet genoeg herhaald een eerbiedrzonder vrijheid, zonder waarheid, zonder over tuiging is een doode letter, is als die Chineesche figuren, die met een vinger druk bewogen wordeu tot eindelooze hoofdbuigingen of als die hovelingen aaa een Oostersch hof, die telkens bij het verschijnen van den Sultan zeven malen hun armen kruisen en hun rug krommen. Er is wel is waar een eerbiediging in vorm, in uiterlijkheid, die elk raensch zeer goed staat, die den grondslag uit maakt van alle welwillendheid en zonder welken de menschelijke samen leving veiwilderen en vervlegelen zou. Er is een eerbiediging van zekere zeden en gewoonten, van zekere leef tijden, rangen en ambten, van zekere instellingen, overleveringen en gebrui ken. Maar deze is toch eigenlijk slechts een betoon of vertoon van eerbied en niet de eerbied zelf niet die eer bied van gevoel en van verstand, die nimmer uit iets anders dan een echte, vrije en gulle erkenning van meerder heid ontspruiten kan. Eu de vrees is niet deukbeeldig, dat juist in die laatstbedoelde, die sa FEUILLETON. naar hot Engolich VAN H. RIDER HAGGARD. Jeekio stapta naar voren en vroeg den loldaten weer ieti, waar sQ mat een hoongelach op antwoordden.Zonder waarschuwing nam hij nu Aylward's geweer en schoot eerst met den oenen loop, daarna met den andoren de twee voorste soldaten docd. Hunne makkers bleven stom verbaasd staan, maar vóór zQ hunne speren konden opheffen, renden Jeekio en de andere negers op hen toe en begonnen hen te steken en ta slaan met speren en stokken. Na drie minuten was alles afgeloopen en geen nieuw schot was er gelost. Enkelen van hen waren afgemaakt en de anderen gooiden hunne geweren neer en vluchtten ge wond in het bosch. Nu hieven do overwinnaars een vreugdegejuich aan. De lflken werden echte, innerlijke eerbiediging, de jeugd van het hedendaagsche Europa tot haar onheil te kort schiet Tot haar onheil. Want een onheil is het voor elk mensch, als hij zijn meer dere niet vindt, of hem gevonden hebbend, dan toch nog niet als zoo danig wil erkennen. Een onheil is het voor de jeugd, als in haar verarmt en verdort haar reinste en heiligstegevoel het gevoel van eerbied van iets eer- biedswaardigs, het gevoel van ontzag vau iets ontzaglijks. Doch laten we niet alleen de jeugd aanklagen van iets, waarvan het voor beeld zoo dikwijls gegeven wordt door zooveel ouderen, die tot iets beters haar dienden voor te gaan. Neen, niet enkel de hedendaagsche jonkheid is eerbiedloos, maar het heden daagsche menschengeslacht als gteheel lijdt aan dit euvel, aan deze- leemte of leegte in zijn wijze van beschouwen en gevoelen. Aan vlagen van opwinding, meestal even vluchtig als luidruchtig, ontbreekt het in onzen tijd niet. Die gaan dan door voor bewoudering of voor geest drift, dikwijls aan allerlei onwaardig heden of middelmatigheden verspild. Maar tot werkelijken eerbied, tot ontzag, kan men of wil men, naar het schijnt, niet of uiterst zelden bewogen worden, men wil of kan niet meer geïmponeerd worden. Door niets menschelijks meer, omdat men al het menschelijke onder het ontleedmes neemt en tot zekere grof- stoffelijke werkingen terugvoert en ook door niets Goddelijks meer, omdat men gemakshalve zoo vaak het Goddelijke kortweg verloochent. Wat er in zeer velen, die een lei dende rol spelen of te spelen trachten, van eerbied dan nog overbleef, is de onbegrensde eerbied voor het eigen lk. Of deze eerbied nu óók verdiend is, daarnaar wordt niet al te critisch onderzoek gedaan. Maar intusschen waant men dezen eerbied zichzelveu verschuldigd en meent er afbreuk aan te doen door al hetgeen slechts zwee- men zou naar eerbied voor iets daar buiten of daarboven. Daar boven zeg, wat zou dan daar boven nog kunnen zijn boven de dierbare Ikzelfheid Wat loch? Zijn niet grijze haren slechts een symptoon van lichamelijke afsterving en van verstandelijke verkindsching Is niet alle levenservaring louter subjectief en dus voor anderen onbruikbaar Is uiet alle gezag slechts aanmatiging? Is niet alle deugd product van toevallige omstandigheden en aangeboren tem peramenten Dit zijn alzoo de vragen, waarop de eerbiedloozen van onzen tijd zich het antwoord geven met een schamper „wel ja, immers". Laten we niet overdrijven, niet on billijk de massa over Óen kam scheren, met misschien een minderheid toch slechts. Maar dat aa i die minderheid, zoo zij er een is, vergund wordt den toon, de gebaren aan te nemen van een meerderheid dit is het zorg wekkende. Komt bij toeval een hond in een museum van schilderijen, dan zal hij zoeken en snuffelen langs wanden en in hoeken naar honden. Aldus, gelijk een hond gaat door een beeldengalerij, koud eu onbewogen voor al het heilige, eerbiedswaardige, dat daar verzameld weggedragen, de geweren verzameld, en na kwamen zij, met Jeekio aan het hoofd, naar Alan en Aylward toe, vtnivende met han roode speren. Alan stond verbluft, niet in het minst begrijpend, wat er tooh gebeurde. Doch Aylward, die seer bleek was geworden, zsido tegen Jaekie: vIk veronderstel, dat je gekomen bent om my ook te vermoorden, jouw zwarte schelm/ «Neen, neen mQn allerbeste Lord', antwoordde Jaekie beleefd, „nu nog niet. U gebruikt ook een verkeerde uitdrukking, ter dood brengen is het, niet vermoorden, want dat is hetgeen u deed met enkele van deze arme kerels", en h|j wees op het aantal dragers. .Bovendien mag men een heiligen, blanken man niet dooden, zoo'n zwartje meer of minder komt er niet op aan, daar zijn er genoeg van. Maar laten we nu eens Mis Bar bara op gaan zoeken. Gij gaat ook mee Lord Bart., maar het is misschien beter, om eerst uw handen vast te binden. Wanneer u soms op uw hoofd wil krabben, zal ik het wel voor u doen, dat is ook eerlijk, want u hebt het mij vanmorgen gedaan." Op een woord van Jeekio sprongen is, zoo gaan er menschen door deze wereld, niets zoekend, niets bewonde rend, niets eerbiedend, dan hun eigen hondschheid.EnnietJzelden bezitten deze menschen hetgeen men noemt /talent", zoodat zij in literatuur, in kunst, in goschriften uitstorten, wat zij meenen de wereld niet te mogen onthouden. En dit is het verderfelijke, het on- heilveroorzakende. Want juist aan iets anders heeft het hedendaagsche mensch- dom behoefte. Erkenning, vrije en ootmoedige erkenning van iets beters en hoogers dan het eigene zelferken ning van eigen verdiensten en rechten niet alleen, maar ook van de grootere verdiensten en hoogere rechten van anderenerkenning van 's menschen stoffelijke behoeften en begeerten niet alleen, maar ook van 's menschen geestelijke herkomst en bestemming erkenning van de krachten en de wonderen der Materie niet alleen, maar ook van het ondoorgrondelijke Myste rie, waaruit dit alles voortkwam en waarin dit alles voortbestaaterken ning van hetgeen wij met onze zinnen waarnemen en met ons verstand bevat ten niet alleen, maar ook van hetgeen nog voor ons verborgen blijft en dat wij niet kunnen begrijpen. Erkenning en bijgevolg eerbiediging daarvan, ziedaar, wat dit woelende en warrende geslacht van noode heeft, in zijn oudere zoowel als in zijn jongere lagen, om bescheidener en kalmer, in vertrouwen krachtiger, in een zuiverder bewustzijn bestendiger, tot ware ver lichting en tot waren vooruitgang in de juiste richtiug geleid, dus in waar heid wijzer en gelukkiger te worden. Buitenland. De strijd In en bniten Europe. Het s|jn wel moeilijke degen voor Cedorne. Went de bevelhebber ven de Itell- eeniahe legere, de men, die xoo her haaldelijk ln het perlement ale de veldmaereehalk bj uitnemendheid le gekenschetet, ie op het oogenblik niete andere dan het hoofd van een vartlagen en in wanorde terugtrekkende leger macht. Dit Berlijn werd glateren officieel gemeld, dat by da aohtervolging ln de vlakte aan de beneden-Tagllamento niet minder dan zestigduizend Italia nen da waptne nedergelegd hebben. Voraoheidene honderden kanonnen vielen gelfiktydlg den Centralen in handen. Tot nn toe ayn 180000 gevangenen gemaakt en bedroeg de balt raim 1500 kanonnen. Het tweede en derde Itallaancche leger zonden een awaren nederlaag geleden hebben. Ton Maokeneen, de Dnlteche veld- maarechalk, die ook den strfld tegen Boemenlë leidde, laat i|jn legere eteleelmatlg in de Itallaaneche vlekte oprnkken. 2)Jn doel wu, de Italiaaniehe legere, vóór deze er la elaagden, de door de zware regens zeer gezwollen Taglla- mento over te trekken, tot den etryd te dwingen, waarvan de nltelag, met het oog op de weinige gevechtewaarde der gedemoraliseerde en van kanonnen beroofde Itallaaneche troepen, niet twijfelachtig kon zjjn. Niet minder dan zeatigdnlzand man, die niet ving genoeg de gezwollen rivier konden oversteken, moesten zich dan ook krygsgevangen geven. De hoofdmacht van het tweede en derde Italiaaniehe leger schynt, hoewel zwaar gehavend, de overzjde der na eenige Inboorlingen op Aylward toe en bonden ijja handen op sQn mg vast. ,Il Hlse Barbara nog in leven?' fluisterde Alan in doodsangst tegen Jeekie, terwijl hj tegelgkertjd wees op het opmerkelijk korte grafheuveltje. ,Ik hoop en geloof van wel, doch God alleen weet het', antwoordde Jeekie. ,Ga kjken, dat la de beste manier om het te ontdekken.' ZJ trokken nn het kamp ln, door een nanwe opening, gemaakt van een V-vormlg stak hout, tot aan de plaats, waar de twee tenten stonden. De eerste tent was open, dcch de tweede gesloten. Daar de eerste leeg was, gingen zO naar de tweede toe, waar van Jeekio de touwen van de sluit klep begon lot te maken. Hetdanrdo lang, want zy schonen aan don binnen kant zorgvuldig dichtgeknoopt te zyn eindelyk werd Jeekie ongedaldlg en tneed het toaw door met het mos, waar de Mangana Alan mee had willen dooden. Alan leed ondertnseehen ontzettend. Hy was er van ovortnlgd, dat Barbara dood en begraven lag in dat paige- maakte graf onder de boomsn. Hy kon niet tpreken, nauweiyks zich rivier te hebben bereikt. Waar de Centralen thans ln de flank en den rag van de Tagllamentottelling komen, zal het de groote vraag eyn, of de Italianen hier etand kannen biyven honden. De troepen van generaal Krobatln rakken reede op naar den bovenloop van de Tagliamento en de Oosten- ryksche troepen aan het Tiroolsehe front znllen ongetwijfeld spoedig aan den etrjjd in de vlakte deelnemen. De hnlptroepen van Italie's bond- gonooten mogen wel met den sneltrein komen wanneer zy nog van eenlg nat by de verdediging van de Noord Itallaaneche vlakte znllen zyn. Met belangstelling mogen de ver dere comminlqué's van het krygebe- dryf op dit gevechtsterrein worden afgewacht. Het eenige waartoe de Italianen op dit oogenblik nog ln etaat z5n, ls den opmartch der Cantralen zoo krachtig mogeigk te belemmeren. Van het W. front komen weinig interestante berichten. Beedt drongen de Engelechen Pasehendaele binnen maar moeeten het dorp weer ontruimen. Ten N. O. van Ypsren trachtten de Engelschen, ter wserezyden van den straatweg YperenMeene naar Ghelu- velt voort te dringen, wat evenwel mltlnkte. Een aanval der Franschen op den reohter Maasoever bj het Chanme- bosoh had geen sacees. Het is nog altgd onzeker of de Belersche minister-president graaf Hertling al dan niet kanselier van het machtige Dnitsehe rijk zal worden. Na een ondercoad met de voornaam •te regeeringspertonen heeft Hertling besprekingen met de leiders der ver schillende rgksdaggroepen gehouden om te onderzoeken of hy by zyn be noeming van den stenn der partgen verzekerd kan zyn. Graaf Hertling behoort tot den rechter vlengel van het centrnm en ls dns een conservatief, die in de oogen der sociaal-democraten en der vry- zinnige volkepartg weinig genade kan vinden. Hy ls nn eenmaal niet de man, waarvan men hervormingen op demo- cratlicben grondelag verwacht. Opmerkaiyk is het zeker, dat de nlenwo Byktkansoller, alvorens een benoeming door den keizer te aanvaarden, zleb op de hoogte stelt van de meanlngen der Bgkadaggroe- pen. Dat is al een groote stap op den weg der parlementarlseerlng, daar er nlt biykt, dat er zonder medewerking van den Bgkadag gean regeeren m6sr mogelijk ls. Wordt graaf Hertlng Bgkskanzelier dan bestaat het groote gevaar, dat het centrnm hem steunt, maar de andere groepen der meerderheid ln oppositie komen, zoodat er oen schea rlog ln de meerderheid zon komen, die de vredesresolntle en den alge meenen wenseh naar demoeratisee.lng in gevaar son kannen brengen. Het Berliner Tageblatt dat io Hert ling den eandldaat van hen ziet, die de Byksdagmeerderheld willen ver nietigen, aeht hem dan ook geanzlns do man, die door de linkerzyde ook maar eenlgszins gesteand zon kannen worden. Daartegenover staat, dat Hertling een van de weinigen is, die in staat is, het zware jak van het kanselier- schap op zgn schouders te nemen, voornameiyk waar de nlenwo kanse lier da man zal moeten zga, die den vrede zal ilniten en het rijk door de eerste moeligke tgden daarna zal moeten heenhelpeu. staande hondennn verscheen or een teeld voor zyn verdoofd brein. Hy zzg zichzelf gezeten ln het donker ln de Schatkamer van Bonsaatadhy zag een visioen ln de lacht voor zich. Eu ziel do klep van de tent ging open en het visioen scheen opnieuw op te doemen. Daar zag hy de bleoks Barbara zitten schreien. Toen weer, toen hij binnentrad en zy opsprong en naar de revolver greep, die naast haar lag en die op zichzelf richtte. Toen bemerkte zy, dat Alan binnen gedrongen was, de revolver vlei nlt haar hand op den grond neer. Zy breidde haar armen nlt en zonder een geluld te geven viel zy bszwymdneer In Alan's armen. XIX. Da twee allen. Barbara was weer bygekomen. Zy zat na rechtop In Jhaar bed en Alan hield haar hand vast in de zijne. Vóór hen stond Aylward als een gevangene in de bauk der beschuldigden en achter deze de gewapende Jaekie. Vertel my hoe de zaak in elkaar zit Barbara', zeido Alan, .maar vertel het ving, want rnyn zenuwen zyn niet meer ln staat voel te verdragen.' Naar verluidt zon graaf Hertling tot schikking geneigd zyn en reeds ta kennen gegeven hebben, dat hg zich grootenaeels met het programma der meerderheid kan vereenigen. Het is nog onzeker of dr. Mlchaëlli al dan niet minister-president van Protsen zal big ven. Waarsehgniyk is het niet, daar dit ambt en het Bykakanseliorsehap slechts noodo gescheiden znllen wordtn. Binnenland. Algemeen geldend. De 30ste broodkaart geldt tot en met 6 November. Op bon 3 van thee- en koffiekaart is tot 16 November 005 XG. thee verkrggbaar en op bon 4 0.05 K.G. koffie. Van 16 tot en met 30 November li op bon 5 verkrggbaar 005 KG. thee en op bon 6 0.1 K.G. koffie. Verboden is de vermenging van koffie en thee met vreemde bestand- deelen, behoudens dispensatie. Besehnlt is op bons van wittebrood- kaarten verkrygbaar, aan besehnlt moet afgeleverd worden van het broodgewioht der wittebroodbon. Het rantsoen van penlvrnehten be draagt van 6 November af I K.G. per hoofd per 4 weken en omvat dan alle soorten penlvrnehten. Er znllen maxlmnmpryzen vastge steld wordeu voor gedroogd frnit en jam. Voor pensionhouders en kamerver- hnnrders is een brandstoffen,regeling ln bewerkingeen zekere hoeveelheid kan reeds toegewezen worden. One builenlandtch beleid. Bg het afdeellngsonderzoek van de begrooting voor bnltenlandscbe zaken wordt minister London lof gebracht voor sjjn beleid, dat eenlgen ln som mige gevallen krachtiger wensohten, met name ten aanslen van toenemende schendingen van ons gebied door vliegtuigen. Ten aanzien van moeligk- heden met Amerika vcrwaehtte men blligke oplossing op grond van do door Amerika alt neutrale mogendheid gevolgde politiek. Gevraagd werd, waarop de opvatting steunde, dat door bijzondere stappen ter ondersteuning van de Pauselijke nota het beoogde doel niet werd ge diend, zooals op de schriftelijke vraag aan het Kamerlid Drestelhnys was geantwoord, en of dit de meening weergaf van het geheele kabinet dan wel van minister London. Gevraagd werd of de regeering nadere modedeellng kon doen omtrent onderhandelingen betreffende de ern stige Inbreak op onze neutraliteit by de besuhleting van Dnltaohe vaar tuigen ln Jnll, waarby projectielen op de Noord Hollandsehe kuststreek vielen. Inlifhtingen werden geweuscht om trent hst terugvoeren der naarDnltseh- land gedeporteerd» Belgen en omtrent de opneming van Nederlanders ln het Amerikaansche leger. Engelech watervliegtuig. Woensdagmorgen ls te Vllatingen binnengebracht het Engeltche water vliegtuig, waarvan de torpedoboot G 15 een week geleden twee Engel- sche vliegers en twee Engeltche meohaniclens, die bjjna 24 nor op het vliegtuig, dat stak was, hadden rond gedreven, redde. By de redding was het vliegtuig gezonken. Men heeft er later een paar dagen te vergeefs naar gezocht. Thans was een vitschers- echnlt er in verward geraakt en had de vitsoher do jnlste plaats knnnen aangeven, waar het lag. Het rgkt< betonningsvaartnig is toen met een duiker erheen gegaan, en het ls gelnkt, Zg keek hem aan en zelde met langzame, eentonige stem .Toen ja weggegaan was, lieveling, ging alles zQn gewonen ganggednrende ongeveer twee maanden. Toen brakhet groote Sahara Maatschappy schandaal los. Eerst waren het gernohten en da aaudaelen daalden. Myn oom, dien men reeds schrik had aangejaagd, kocht ze op bg tientallen, honderd tallen, duizendtallen in de hoop, de markt te kannen dwingen. Doch hy wilt natuurlijk niet, dat Lord Aylward die ondertusschen op de een of andere maDier den lordstitel had weten te bekomen ln het geheim een der vournaatntte vèrkoopors der aandeelan was, laat hy het ontkennen als hy kan. Eindelijk publiceerde het Tarkiehe gouvernement, door tusichenkomst van den Engelschen gezant, dat er nooit een concessie verleend was ge worden en dat de valichheid der ge schriften was uitgevoerd of verkregen te Constantieopel dcor myn oom. Er kwamen allerlei aanklachten ln tegen hem, doch vóór zy hem schaden kon den, stierf hy plotseling aan een hart verlamming. (Wordt vervolgd

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1917 | | pagina 1