N°. 117 1917, Donderdag 4 October.
104de jaargang.
FEUILLETON.
DE GELE AFGOD
GOESCHE
Uitgave.dezer Oonrnat geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen 1
Prï» par kwartaal, in Goes ff 1,—bulten Goes, franco ff 1,25.
Afzonderlijks nommert 5 cent.
tnaaadlng veis advertenèiën josCMzuundaff, Woensdua
en V8IJDAÖ rdCr ia mas,
Telefoonnummer 22.
COURANT.
Deprji dergewoneadvertentlSnlt Tan i-5 regels; 62 '<n Jet., elke regel meer
12 y, ot. B( directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie
wordt dé prijs slechts tweemaal berekend,
Geboorte-, hawelflk- en doodsberichten ets de daarop betrokking hebbands
dankbetuigingen worden van 1—10 regels A 1,25 berekend.
Bswïiaaameir»! 6 gast.
Uitgave van do Naaml. Vennootschap „Goesche Conrant." Directeur G. W. van Baknkvbld.
Buiten iand
De strijd In en bulten Europa.
Ia den Kassischen heksenketel kookt
en brulscht het nog steeds en niemand
kan met zekerheid voorspellen of dat
gene wat zich heden op den bodem
van dien ketel aan het menecheigk
oog onttrekt, morgen niet alp factor
van beteekenls zal komen bovendrij
ven.
Kerensky, de groote, de machtige,
de man, wien het niet de mlnate moeite
kostte een populair generaal als Kor-
nllof voor goed onschadelijk te maken,
staat thans zelf op het punt zy» In
vloed te verliezen, sjn plaats te rui
men voor anderen aan wier woorden
en raadgevingen het Russische volk
op het ooganblik greotsr waarde
hecht dan aan de z(jde.
De'democratische conferentie, welke
op het oogenblik in Sint Petersburg
wordt gehouden, toont ten duldoljk-
ste hoe verward de blnnenlandsche
Russische toestand is.
De regeering zelf schijnt weinig
hoop meer op een gunstige ontwik
keling van den tegenwoordigen stand
van zaken te hebben. Zoowel op
economisch als op militair gebied
■chSnt Rusland er thans zoo moeilflk
voor te staan als nog zelden te voren.
De distributie van levensmiddelen
is geheel ln de war, de organisatie
deugt niet en wanneer de regeering
niet spoedig lngr$pt iz een groote
ramp onafwendbaar.
Zal Kerensky zyn gezag nog lang
kannen doen gelden V
Zijn voornaamste tegenstanders, de
Belsjewikf, worden met den dag ster
ker en krjjgen juist door de gebrek
kige regeeriugsmaatregelen, Inzake
de levensmiddelen, de groote massa
der ontevredenen aan hnn zijde.
Het is begr(jpe!{k, dat de regeering
niet den blnnenlandsche toestand af
doende kan verbeteten en tegelijker
tijd een buitenlandBchen oorlog voeren,
die schatten aan goed en bloed vergt.
De Bolsjewiki wenschen dan ook
vóór alles een vrede, die het uiige
putte Rusland de kracht van handelen
terug zal geven.
Rn op de democratische conferentie
werd betoogd, dat de Raden van ar
beiders en soldaten de regeering ter
hand moeten nemen, omdat het oh'etr
sief van Kerensky tegen de centralen
een misdaad is geweest, daar het de
revolutie op den weg van den onder
gang gebracht heeft.
De Bolsjewiki meenon, dat thans
de tgd gekomen is om vast te stellen,
dat revolutie ocvnreenlgbaar is met
het voereu van oorlog.
Geen wonder dat Kerensky op deze
conferentie zjjjn stom liet hooren en
er op wees, dat, wanneer de regeorlng
en het land de conferentie niet met
vaster en meer categorische stem
hooren «preken, de zaak der revo
lutie onherroepelijk verloren zal zyn,
daar da anarchie toeneemt en zich
over den geheelen staat verspreidt.
Naar de Titglich Rundschau uit
Stockholm verneemt, hebben de uiterste
partyen zich om Tsjernof geschaard
ten einde Kerensky ten val te kunnen
brengen.
Tsjernof zelf moet reeds een concept
78
naar het Ëngelieh
VAN
H. RIDKR HAGGARD.
.Volg my blanke man,' selde by,
en als gjj wenscht ts bijven leven,
wees dan doodstil. Slaat uwe mantels
geheel over uwe hoofden."
Dit deden zy en hunne revolvers
ln de hand houdend, slopen zjj achter
den Mungana aan. In den hoek van
de groote kamer kwamen zQ aan een
trapje. Hoe op dia plaats, waar geen
trap geweest was, de muur zich opende
konden zJ niet zien noch raden, want
het was te donker. Doeh nu begre
pen zj, hoe de Asika hen altijd 's
nachts had kannen opzoeken.
De Mangana ging hot eerst de trap
at, Jeekie volgde hem met de eene
hand zyn arm omknellend, terwyi hy
iu de andere zyn eigen mes klaar
hield om hem op het eerste toeken
van verraad te doorsteken. Alan
vormde de achterhoede en had Jeekle's
mantel vast. zy gingen twaalf treden
at, sloegen toen rechts af door een
van een nota hebben uitgewerkt,
welke hy, zoodra hy de maeht in
handen heeft, aan de bondgenooten
en aan de centralen zal zenden om
zoodoende tot een onmlddeliyken vrede
te knncen geraken.
Gelukt het Tsjernof dus de macht
ln handen te krjgen, dan kan da
entente Rusland wol van het lijstje
dsr bondgenooten schrappen.
Hoe de toestand zich dan ontwik
kelen zal, Is natuurljfc niet te voor
spellen.
De revolutie In Rusland, oertydl
door de entente met gejuich begroet,
heeft haar langzamerhand heel wat
zorg gebaard.
Wel staat tegenover het verlies van
Rusland de aanwinst van Amerika,
maar een eventueel uittreden van
Rusland uit de rfj der bondgenooten,
maakt de Daitsche en Oostenrjktche
legers op het Oosloiyk front vrjj, zoo
dat de geheela militaire toestand ln
Europa zich ten gunste der centralen
kan wyzlgen.
Waar thans de troepen op het W.
front elkander in evenwicht houden,
zal een overbrenging van de legers
uit het Oosten naar het Westen voor
Frankrijk een onafwendbare ramp
beteekenen.
Tenzy natuurlijk Amerika een troe
penmacht zendt, die tegen de Dultsche
legers, welke thans aan het Russische
front strgdsn, opgewassen Is, waar
evenwel de entente niet te hard op
vertronwen moet.
Ook voor de voedselvoorziening van
Duitschland zou een afzonderlijke
vrede met Rusland van zeer groote
beteekenls zjn.
Dultsche landbouwkundigen zouden
de Russen kunnen helpen hun onaf
zlenbare graanvelden op.doeltreffende
wijze te bebouwen, zoodat én voor
Duitschland én voor Rusland een op
lossing van het levensmiddelen-vraag1
stuk gevonden zou kunnen worden.
Met groote belangstelling mogen
dan ook zeker de gebeurtenissen in
Rusland ln de eerstvolgende weken
gadegeslagen worden.
De Italianen namen opnlenw den
Monte San Gabriels onder hevig ge
schutvuur en voerden ook op de hoog
vlakte van Ëainzlzza een aanval nit
wuarby zU eenige hoogteetellingen ten
Z. van Podiaka en ten Z.W. van
Macdonl veroverden.
Ds Oesteurykers melden evenwel
dat deze gebieden door een krachtige
tegenaanval heroverd konden worden.
Volgens Italiaansche legerborichtou
zouden de Oostenrykers in hun po
gingen om de stellingen tusschen de
Sellz Dol en de Noordelijke hellingen
van den Monte San Gabriele te ver-
meosteien niet geslaagd zyn.
Op het W. front, waar de slag bj
Yporea tijdelijk ln hevigheid ls afge
nomen, en de Dultschers vergeefsehe
tegenaanvallen aan don straatweg
YperonMeanen deden, bleef de toe
stand vrjwel ongewijzigd.
Ds Eagelschon vermelden in Vlaan
deren een aanval van de Dnitschors.
Deze aanval, dis slechts een breedte
had van ongeveer 1 t/i kilometer,
drukte aan den Z.O. hoek van het
Polygoonbosch de voorsts Engelsehe
linie een weinig achteruit.
tunnel, daarna links en toen weer
rechts. Het was eau afschuweiyke
tocht door die dieps duisternis. Z(j
wisten niet waarbeen zj gebracht
werden en verwachtten ieder oogen
blik dat hun laatste uurtje geslagen
was. Elndsljk zagen zy plotseling
het maanlicht.
Alan keek om zich h6en en her
kende de plaats. Twee maanden ge
leden was hier het leest gehouden,
waar de priesters vergiftigd waren sn
de Bonsa's de slachtoffers hadden ge
kozen. De plaats was reeds in orde
gemaakt voor het groote feest van
morgen, wanneer de Mungana zich
zou verdrinken en Alan met de Asika
moest trouwen. Daar op de verhooging
waren de gouden stoelen, waarop zjj
zouden moeten zitten, en groene
boomtakken en grappige vlaggetjes
bedekten het uitgestrekte, verlaten
amphitheater daaromheen. Daar was
het breede kanaal en in het midden
zwom de afgrijselijke gouden fetlsch,
Groote Bonsa. De maan bescheen
zyn starende doodende oogen, zyn
vlschachtlgen snuit en zjn vooruit
gestoken tanden. Alan keek er na
en huiverde, want het ding was vree-
aeiyk en geheimzinnig en de volslagen
stilte, waarin het naar de maan opkeek,
verhoogde het afschrikwekkende.
In Mesopotanië hebben de Eogel-
scben nog een reeks goedgeslaagde
omtrekkende bewegingen de stad
Ramadio bezat en het garnizoen den
terugtocht afgesneden, zoodat de Tur
ken zleh moesten overgeven.
In Rusland vreest men, naar uit
latingen van Kerensky doen geloovon,
oen overval door de Dnltsche vloot
in de omgeving van de Finsehe goli.
Binnenland.
Amerika en onze uitvoevovereenkomst
met Duitschland.
Reuter (part.) seint uit New York
De New York Timet publiceert een
lang telegram uit Washington, waarin
een samenvatting wordt gegeven van
de onderhandelingen, die, naar het
heet, hebben plaats gevonden tusschen
het (Neöerlandsehe) Landbouw Export
Bureau en het Dultsche handelsagent-
schap in Den Haag, welke onderhan
delingen ln groote trekken da basis
zgn van da Dultsah-Nederiandsehe
overeenkomst.
Een paar van de Dultsche elschen,
die bij de onderhandelingen zjn aan
het ilcht gekomen houden in, dal ten
minste 75 pet. van den totalen boter-
export, 662/3 pet. van den totalen kaas-
export, en ten minste evenveel varkens
en worst als naar andere landen wor
den uitgevoerd (Inbegrepen de export
voor de hulpverleening aan België),
ten minste 75 pet. van den totalen
uitvoer van groente, 75 pet. van den
totalen export van eieren, 50pct..van
allen vlasuitvoer, en ten minste even
veel levend V6e en vlaesch als er naar
andere landen wordt uitgevoerd, naar
Duitschland moeten gaan.
Het telegram (uit Washington aan
de N.-Y. Times) voegt er aan toe, dat
er reden ls om aan te nemen, dat de
Amerlkaanscbe regeering deze over
eenkomst onbehoorlijk acht en dat het
niet waarschijnlijk ls, dat z{ voedsol-
pitvoeren uit de Ver. Staten naar
Nederland zal toestaan, zoolang de
overeenkomst niet is gew(|zigd.
De mededeeling betreffende onze
uitvoeren naar Duitschland, is, naar
de N. R. Ot. by navraag te bevoegder
plaatse bleek, wat de cijfers aangaat
in hoofdzaak juist. Er had nog aan
toegevoegd kunnen worden, dat van
den uitvoer van melk en melkproduc
ten 25 pet. aan Duitschland en Oosten-
ryk U toegezegd en voorts dat deze
percentages alleen betrekking hebben
op uitvoer naar oorlogvoerende landen.
De verdeellng van dan Nederland-
schen export van land- en tuinbouw
eu Veeteeltvoortbrengselen ls het
resultaat van langdurig en zorgvuldig
overleg met haudelsvertegenwoordl-
gers vau helde groepen van oorlog
voerende landen, t. w. de British and
General Trading Association te Louden
en de Deutsche Handelsstelle in Deu
Haag. Wat de N. Y. Times als een
nieuwtje meedeelt ls in zekere kringen
in Duitschland en Engeland reeds lang
bekendmen heeft er daar niets onbe
hoorlijks in gezien, omdat de verdee
ling grootendeals berust op de ver
houding in welke de export naar deze
landen vóór den oorlog plaats had.
De Mangana bemerkte zyn vrees
en halsterde:
„We moeten het water oversteken
Als u een God hebt blanke man, bidt
Hem dan u te beschermen voor Het
Groote Zwemmende Hoofd.'
„Ga voort," antwoordde Alan. „Ik
ben niet bang voor een heilig scho
nende fetlsch, maar het leeiyke ge
zicht deed mj griezelen. Is er geen
weg, die hier omloopt?"
„Ds Mungana schudde het hoofd en
trad te water. Jeekie, wiens tanden
klapperden, week achteruit, doch Alan
duwde hem zoo krachtig vooruit, dat
hy wankelde en het water om hem
rendspatte. Toen volgde Alan cn hg
keek nog eens naar Groote Bonsa,
toen het water hem tot de borst reikte.
Het leek hem toe of het ding zich
omgedraaid had en hen aanstaarde.
Het was zeker, dat eenige seconden
te voren zyn snuit den anderen kant
Uit stond. Neen, dat moest slechts
verbeelding zyn. Aian zwom nu, even
als de andoren. Jeekie eu hy hielden
hunne revolvers en hunne patroon1
tasschen hoven hun hoofd om ze droog
te houden. Het gouden hoofd van
Groote Bonsa scheen zich een weinig
boven het water te verheffen, zooals
een reptiel dat doet, om beter te
kunnen zien wat er gebeurt. Maar
Oaleium carbid.
Do minister van L., N. en H. heeft
bepaald
ïe. De verkoop, de aflevering en
het vervoer van calcium csrbid is
verboden
2e. het verbod sub ls. gesteld, is
niet van toepassing op hoeveelheden
van minder dan 1 K.G.
3a. van het verbod sub le. gesteld
kan ontheffing worden verleend ondar
daarby zoo noodlg te stellen voor
waarden door den voorzitter of
plaatsvervangend voorzitter van de
Toewyiingtcommlssle voor kaarsan,
schemerlichten en dargeigke, Park
straat 103, te 's-Gravachage.
Turf.
De minister van L., N. en H. heeft,
onder Intrekking van beschikkingen
van 27 April en 12 Mei de volgende
bepalingen vastgesteld
1. Het is verboden turf van de
eene gemeente naar de andere te
vervoeren.
2. Het verbod in art. 1 bedoeld
geldt niet, wanneer de zending ver
gezeld is van een toewüzingsbiljet,
geteekend door of namens den directeur
der Rykskolendistrlbutie.
Vragen van Kamerleden.
Naar De Nederl. verneemt, heeft
thans do voorzitter een regeling ge
troffen, waardoor da vragen der
Kamerleden, tot de regeering gericht,
voortaan ln druk aan da leden der
Kamer worden medegedeeld.
In aansluiting aan het bericht, dat
de schrifteiyke vragen, die door leden
van de Tweede Kamer tot de regee
ring worden gericht, voortaan aan de
overige leden der Kamer zullen wor
den medegedeeld, vernomen wy, dat
het niet ln de bedoeling ligt, dat be
doelde vragen op de wijze van de
parlementaire stukken zullen worden
gedrukt en rondgedeeld met bestem
ming om openbaar te worden gemaakt,
Zg zullen uitsluitend aan de leden
worden medegedeeld met de vermei
ding „vertrouweiyk" op het gedrukte
•tuk.
Ons broodrantsoen.
Volgens het Vad. is een der redenen,
dat tot rantsoeneering van den mimen
aardappeloogst is overgegaan, daarin
gelegen, dat de minister van landbouw
een gedeelte der aardappelen wil laten
vermalon om in het brood te ver
werken. Het broodrantsoen zou daar
door niet verminderd behoeven te
worden en tct het volgend voorjaar
kannen strekken.
Vreemde vliegmachinet.
Uit Oostburg meldt men:
Zaterdagmiddag is, toen er hevig
op de paszserende vliegmachines werd
geschoten met het Hollandsche afweer
geschut en van de Belgische grens
met het Dpltsche afweergeschut, een
projectiel gevallen nabj deze gemeente
in een bietenveld van den landbouwer
A. Bujjok.
Het projectiel is diep in den grond
gedrongen en daar ontploftter
plaatse werd een gat van ongeveer
2 meter geslagen. De stukken zyn
door do militairen opgedolven en in
beslag genomen. Vermoedelijk is bet
dit scheen natuurlijk maar zoo door
de rimpels, dia in het water ontston
den door da beweging van het zwem
men. Maar hoe konden die rimpels
veroorzaken dat het naar hen toe
kwam, heel langzaam als een zoekende
vlsch
Het was ongeveer tien meters van
hen verwgderd, en zg waren nu
midden in het kanaal. Da Mungana
was er voorbg. Jeekie was er voorbg.
Het was nu op een Ifin met Alans
hoofd.
O, hemel I een plotselinge stroom
schuim, een snelle beweging als van
een torpedo en tasschen twee groote
golven een sahittering van goud. Toen
een klokkende, onmenicheiyke laeh,
eu een gewicht op zgn rug.
Omlaag ging Alan, omlaag om
laag!
XVII.
De dood van den Mungana.
Het maanlicht boven verdween.
Alau was alleen in de diepten met
dien duivel of wat het zyn mocht.
By voelde handen en voeten, die hem
grepen en hem schopten, maar zy
schenen niet mensehelijfc te zyn, want
er waren er veel te veel. zg waren
ook zeer koud. Hy gaf zleh zelf op
en dacht aan Barbara.
projectiel van Duitschen oorsprong,
hoewel dit nog niet met zekerheid
kan vastgesteld worden.
Gisteren zijn weer, tasschen twaalf
en een uur, verschillende vliogma;
chines op zeer groote hoogte boven
Oostburg gevlogen. Ze kwamen uit
noordwesteigke richting, gingen naar
het zuiden en zyn daarop weer terug
gekeerd.
In een door een dlenstfeil vertraagd
telegram wordt van Hoek van Holland
gemeld, dat een Duitsch watervlieg
tuig Zaterdagmorgen eenige malen
boven het onderzoekisgsvaartuig voor
den Waterweg heeft gekruist en daarna
iu Westeiyke richting verdwenen ls.
Appelitroop.
De minister van L., N. en H. heeft
bepaald
Gelat op art. 8 der Distrlbutlewet
1916;
Overwegende, dat het wenscheigk
ls, pegzen vast te stallen tegen welke
appelstroop ton hoogste mag worden
te koop aangeboden of verkocht aan
den verbruiker;
Art. 1. De maximumprijs, voor welke
appelstroop zal mogen worden te koop
aangeboden of verkocht, zal bedragen:
voor levering aan den grossier
f 0,60
voor levering aan den winkelier
f0,6 5;
voor levering aan den verbruiker
f 0,78, alles per K.G.
Art. 2. Deze prys geldt niet voor
appelstroop ln gedecoreerd blik.
Art. 3. In de hierboven bedoelde
appelstroop mogen zleh geen andere
bestanddeolen bevinden dan appel- en
perensiroop, verkregen door voldoende
indikking, benevens glneose en bieten
siroop.
Art. i. Voor appelstroop, die andere
dan de genoemde bestanddeelen bevat,
worden maximum pryzon vastgesteld
als: voor levering aan den grossier
f 0,17 V» 5 voor levering aan den win
kelier f0,20; voor levering aan den
verbruiker i O,25, alles per K.G.
Art. 5. De levering tegen de onder
art. 1 bepaalde maximum pryzen moet
plaats hebben franco laatste station
of veer, terwgi de prgs van het fust
is inbegrepen.
Duitsch vliegtuig boven om land.
(Officieel,j Het ministerie van bal-
toulandsehe zaken deelt mede, dat de
Dultseho regeering aan de Nederland-
sohe regeering hare verontschuldigin
gen heeft aangeboden wegens het
overvliegen van Nedorlandsch gebied
door een Dnitsch vliegtuig op 9 Aug.
j.l. Het is gebleken, dat een leerling-
vlieger by een hoogtevlucht zyn rich
ting door het opkomen van wolken
heeft verloren. Ondanks het voorschrift
om onder deze omstandigheden te
dalen, heeft by zgn vlucht voortgezet.
Uit de wolken komende, zag hy een
stad, welke hy voor Hasselt hield.
Zy vergissing bemerkende, toen hg
de stad als Eindhoven herkende, heelt
hg het Nederlandsehe gebied langs
den kortsten weg verlaten.
De leerling-vlieger heelt een terecht-
wijsing ontvangen en is van zgn
detaeheerlng ontheven.
Toen schoot hem Ineens iets te
binnen. In zgn hand hield hy nog
steeds de revolver. Hy bief die op
naar het ding, dat hem dreigde te
verstikken en trok den haan over.
Weer trok hy, en weer, want het was
een automatisch wapen, eu zelfs daar,
diep in het water, hoorde hg den knal
van de tegen-vocht-geharde patronen.
Zyn longen barstten haast, zgn slapen
bonsden als hamers, maar toeh bleef
hem nog tegenwoordigheid vau geest
genoeg om te voeien, dat hy uit dien
benauwden greep verlost werd en
naar boven dreef.
Zyn hoofd kwam weer hoven de
oppervlakte en door de opening van
het masker haalde hg met lange tengen
de frissche lueht naar binnen. Bene
den zich in het heldere water zag hy
het gele hoofd van Groote Bonsa,
wankelend en sidderend als een groote
teruggekaatste maan, zag ook, dat
het weer naar boven kwam. Toch
kon hy uiet wegzwemmende fetiseh
scheen hem gehypnotiseerd te hebben.
Hy hoorde, dat Jeekie hem iets toe
riep van den overkant van het water,
maar hy dreef daar slechts als een
blok hom en staarde naar het Groote
Zwemmende 4Hoofd, dat beneden aan
het woelen was.
(Wordt vervolgd).
