(iOFiSCil
N°. 107 1917.
Dinsdag 11 September
104ie jaargang.
DE GELE AFGOD
DISTRIBUTIE-WET.
(Ongevraagd advies.)
FEUILLETON
De crisisuitgavea en de
distributie van rnndvleeseh.
Uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- oc Vrijdagavond
uitgeaonderd op foestdzgen,
Pr|« per kwartaal, In Goes 1,—buiten Goes, franco 1,26.
A&onderiyke nommers S cent,
Inzending van advestentlëa lop jMasndag, Woensdag
ea VRIJDAG vódï 12 area.
DeprDidergewoneadverteniiEniaranl-5 regela 62Jot., elke regei meer
12 ft et. B| directe opgaaf van driemaal piaatilng derselfde advertentie
wordt de priJa ilachti tweemaal berekend.
Geboorte-, buwel|k. en doodsberichten de daarop betrekking hebbende
dankbstuigingen worden van 1—10 fegtla f 1,25 berekend.
BiwïsflnsaassEil 8 «est.
Telefoonnummer 22.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap ,Goe»cke Courant.* Directeur G. W. van Barwsvm,d.
No. XXVI.
In de „Goesche Courant" van 25
Augustus bewandelden wij „een zij
paadje" en vertelden daarbij aan ieder
een, die naar ons luisteren wilde, dat
wij tegenwoordig zoo'n groote behoefte
hebben aan practische menschen, in
verband met. het feit, dat er eiken dag als
het ware maatregelen worden getroffen,
die het leven raken. Vooral het land-
louwleven wordt daardoor aan den tand
gevoeld, en waar wij overtuigd zijn,
dat vooral de landbouw in dezen tijd de
ruggegraat is der samenleving, daar
verkondigden wij luide, dat ingrijpen
in het landbouwbedrijf moest gebeuren
op logische, practische wijze. Wij
hebben „grieven" in deze en legden
ze bloot in bet nummer van 4 Septem
ber, maar willen nu verder gaan. Het
is zoo gemakkelijk om critiek uit te
oefenen, maar men moet ook weten den
weg aan te geven om te komen tot
beterschap, men moet derhalve voeren
opbouwen, de critiek. Met deze stel
ling gaan wij volledig accoord eu daaraan
gevolg gevende, dieuen wij van
„ongevraagd advies" 1
Wij moeten, om tot ons „advies"
te komen een aanloopje nemen.
De voorraad graan in ons land is
niet toereikend om eigen volk te
bedienen. Dat was het nooit) maar
het kon worden aangevuld door aanvoer
uit den vreemde. Deze kans is nu klein,
lus moeten wij schipperen met wat wij
hebben.
„Vermengen en daardoor aanvullen",
is het wachtwoord
Overtuigd als we zijn van de nood
zakelijkheid hiervan, tornen wij daar
tegen niet op, maar erkennen volmondig,
dat daardoor eene gelijkmatige verdee
ling, distributiemoet plaats hebben
De vraag rijst nuHoe bereiken
•wij op de meest practische wijze dat
doel Ons antwoord isdoor de uit
voering te leggen zooveel mogelijk in de
handen van practici en wij zouden deze
willen zoeken in de plaatselijke land-
bouwvereenigingen
Op het oogenblik staat aan het
hoofd een regeeringscommissafis en als
.brug naar den landbouwer dient de
burgemeester. Beiden officieele perso
nen en onwillekeurig brengt dat eenige
bureaucratie mede, al zijn beiden van
nog zul ken goede wille. Dat kan voor
een groot gedeelte worden geneutrali
seerd, als beide autoriteiten de mede
werking inroepen van verschillende
vakver een igingenof allerlei, dus ook op
landbouwgebied. Wij -bereiken daar-*
door tweeërlei Vooreerst leert ,de
ondervinding, dat vóórmannen in der
gelijke vereenigingen hunne taak zeer
ernstig opvatten en ten tweede ont
gaat men de klacht, door verschillende
72
naar het Engelsch
van
H. RIDER HAGGARD.
,01' lelde Jeekie. ,lk begrijp het
de Asika zal one dingen laten aien,
omdat zU zelf bang li om er naar te
kyken, of omdat z|] een eed gedaan
heeft of wat dan ook. ZJ vraagt niet
aan u om te zeggen wat n ziet, omdat
n te vriendelijk zfjt om haar gevoeiena
te kwetaen, indien het soma leti vree-
selfikl zfln mocht. Maar Jeekie moet
het zeggen, omdat hQ zoo eerlgk ia
en niets om haar gevoelens geeft.
Dat is alios boel fraai, Jeekie zal het
haar zeker wel goed vertellen. Een
ding slechts, majoor, val mij niet in
de rede. Het is heel beat mogelijk,
dat bij deze bovennatnnrigke zaken
ik het eens wat anders zie dan u.
Zeg dns niet .Jeekie dat is een len
gen', o zondt mQ dan aan de onge
nade van de Asika overleveren, omdat
n meent andere te zien. U zondt mg
op die manier das een leeljke kool
stoven. Belooft n mfl dat das, majoor
,0 ja, ik beloof het je. Maar Jeekie
geloof j« werkelijk, dat wU iets te
belanghebbenden geuit, als zou steeds
over hen worden beslist zonder ben 1
Er moeten tegenwoordig noodmaat
regelen worden getroffen in 't belang
van het gansche volleSommige cate
gorieën moeten daarbij iets inboeten van
hun te veel, om anderen, die te hort
komen, aan te vullen, opdat er zoo
doende evenwicht kome, Dat is niet
te ontgaan en dat daarbij moeilijk
heden zich voordoen, kan men
bemerken uit verschillende alarmeereu-
de krantenberichten, Dergelijke klach
ten zouden wij willen splitsen in
tweeëngerechtvaardigde en.... onge
paste. Over de laatste kunnen wij
kort zijnDeze gaan uit van men
schen, egoïstisch van aanleg, wien het
blijkbaar totaal ontgaat, dat er op dit
oogenblik een noodtoestand „bestaat,
welke vordert, dat in vele gevallen het
particuliere belang moet wijken voor
het algemeen belang Aan dergelijke
kortziebtigen kunnen wij niet veel
woorden besteden.
Heel ajjders staat het. met de door
ons genoemde eerste groep. In deze
worden klachten geuit, die werkelijk
recht van bestaan hebben en die achter
wege zouden zijn gebleven, ais bij de
uitvoering in onzen geest ware ge
handeld.
In dit kader beschouwen wij de zoo
genaamde „protestvergaderingen", welke
uitgaan van de landbouwers. Daar wor
den klachten naar voren geschoven, die
volgens onze vaste overtuiging, inder
daad niet alleen verklaarbaar zijn, maar
volkomen gerechtvaardigd, want wij zijn
overtuigd, dat niets aan de gemeenschap
zou zijn onttrokken, als in verschillende
gevallen mildere bepalingen waren uit
gevaardigd. Wij gaan zelfs verder
Door oupraclischc voorschriften zal het
tegendeel worden bereikt, van hetgeen
wordt beoogd! Een en ander hopen wij
Woensdag a.s. ter juister plaatse op
de Algemeene Verg. der Z. L. M. nader
aan te toouen. Maar juist in verband
daarmede kunnen wij niet laten de hoop
uit te spreken, dat allen, die zich ge
roepen zullen gevoden, aldaar het
woord te voeren, zullen beseffen, dat
wij leven in een tijd, waarin niet één
belangetje van een bepaald persoon of
groep kan worden gediend, maar waarin
moet worden gestreefd naar het Alge
meen VolksbelangHet wil ons voor
komen, dat naar onze klachten zal
worden geluisterd, als wij het beginsel,
door ons vooropgesteld, overnemen en
aanvaarden. Nog even verwijzende naar
het waardig woord van den heer P.
Liudenbergh, neergelegd in het nummer
van Zaterdag in het orgaan der Z. L. M.,
spieken wij de hoop uit, dat de Algem,
Verg. der Z. L. M. zal zijn eene ver
gadering van opbouwende kritiek, ten
goede komende niet aan eene bepaalde
klasse, maar aan het Nederlandsche volk
Krabbendijke. JAC. W.
zien zullen kt ij gen
„Ik ken er niets van zeggen, ma
joor', en hfi schudde «omber zjj a
hootd'.
Misschien is alles maar gekleid. Maar
er bestaan rare dingen in de wereld,
majoor, vooral onder dierlijke Afrlkaan-
sche wilden, die zeer nieuwsgierig
zijn en altijd bereid xjn bloed te
offeren aan slechte geesten. Ik hoop,
dat de Asika dit laatste niet in haar
hoofd zal halen, want dan weet nie
mand wat er gebenren kan. Misschien
zien wij te veel en hebben wij ons
leven lang geen roetig oogenblik
meer, maar misschien is alles kiets-
plaat,"
.Dat ia het kletspraat," ant
woordde Alan, die niet bUgeloovig was.
,Ik veronderstel, dat we er door heen
lallen moeten bjton. Maar o I Jeekie,
ik wilde wel, dat je me zei hoe we
hier vandaan knnnen komen.'
,Ik weet het niet, majoor, misschien
komen wfl er nooit uitmisschien
krijgen wy vannacht een ingeving.
Als w£j iets doen, moet dat ving ge
benren. De tQd van den Mangana is
bijna verstreken, en dan o, lieve
help 1"
Het was nacht, ongeveer twaalf
nar, het tgdstlp, waarop Aian zich
gewoonlijk te bed begaf. Er was geen
boodschap gekomen en diij begon te
hopen, dat de Asika het vergeten had.
De crisisuifgaven van de Nederl.
regeenng zijn tot een onrustbarende
hoogte gestegen. De uitgaven voor
leger en vloot en voor de oeconomische
maatregelen, ten doel hebbende de
noodzakelijke levensmiddelen en in den
laatsten tijd ook andere artikelen van
dagelijksch gebruik, voor een'schappe-
lijken prijs vejkrijgbaar te stellen,
nemen steeds grootere afmetingen aan.
Om van den schuldenlast, die daardoor
op de schouders van het Nederl. volk
komt te rusten, een denkbeeld te geven,
laten we hieronder volgen een officieele
globale becijfering van de crisisaitgaven
van liet rijk tot 1 Aug. 1917.
De kasvoorscbotten aan -de koloniën,
rijksgraanhandel, rijkskunstmestsloffen-
handel, enz. buiten rekening gelaten, is
de rijkskas van 30 Juli 1914. tot 1 Aug.
1917 achteruitgegaan f667,400,000.
Hiervan komt ten laste van tekorten
op den normalen dienst (gewonen en
buiteugewónen) van de jaren 1914,
1915 en 1916 f 57,000,000.
Blijft voor crisistekort f 610,400,000.
Hierbij zijn echter te voegen a. de
sommen, bereids door de belasting
schuldigen speciaal voor de crisis opge
bracht en wel
1. de inkomsten van hetLeenings-
fonds 1914 na-aftrek van hetgeen werd
gebruikt tot rentebetaling op de crisis-
leeningeu en van de opcenten op den
suikeraccijns, welke opcentenbeffing
wordt opgewogen door verlaging van
de hoofdsom van dien accijns en mits
dien geen verzwaring van belasting
druk ten gevolge heeft f15,900,000
2. de opbrengst der' crisisheffingen
(oorlogswinstbelasting en verdedigings
belastingen) f 102,800,000
3. bet bedrag der crisisuitgaven,
welke reeds gedaan doch nog niet
betaald zijn te zamen op f 10,000,000.
Totaal crisisditgaven' f739,100,000.
Op 1 Augustus 1915 werd het totaal
bedrag der crisisuitgaven geschat op
f 200,000,000.
Op 1 Februari 1916 was dit cijfer
geklommen tot f330,000,000, op 1
Augustus 1916.tot f446,000,000, op
1 Februari 1917 tot f588,700,000
en nu op 1 Augustus 1917 tot
f739,100,000.
Wij leven gelukkig in liet vertrouwen,
dat dit alles niet was te vermijden en
dat onze regeering, vooral wat de oeco-
nomische maatregelen betreft, met ge
paste royaliteit is te werk gegaan.
Nu dat vertrouwen bij het Nederl.
volk bestaat, is het de taak der regee
ring bet te behouden en bij bet nemen
van ingrijpende maatregelen, aan het
volk mededeeling te doen van den wel
overwogen gedachtengang, die haar
daartoe leidde.
Jailt had hij dit vermoeden aan Jeekie
meegedeeld, toen een licht achter hem
z(jn aandacht trok. HJ keerde zich
om en zag haar staan in een hoek
van de groote kamer, in haar hand
een lamp hondend, terwijl z(j hem
aankeek. Haar gouden borstplaat en
kroon waren verdwenen en zjj was
gekleed of liever gehuld in kleederen
van geheel witte stof, met een soort
nonnenkap, die op haar schouders
neerviel. Ook aan haar arm had zQ
een shawl of slnier. Toen z(j daar zoo
stond, geheel blootshoofds, haar lange
haren in een eenvoudige wrong te
te zamen gevat, zag z(j er biionder
mooi uit, schooner dan hg haar ooit
gezien had, vond Alan. De wreedheid
was nu geheel nit haar gelaat ver
dwenen en er was iets geheimzinnigs
aan haar. Z() leek niet op een natuur-
lijte vronw en daardoor kwam het
waarschijnlijk, dat Alan zich voor hot
eerst tot haar aangetrokken voelde.
Tot nu toe had zg altijd iets terug-
stootends voor hem gehad, nu was dat
anders.
„Hoe zjjt gQ hier gekomen vroeg
hjj op vriendelijker toon, dan hl) ga-
woonigk tot haar sprak.
Zg merkte de verandering in zgn
stem en glimlachte verlegen, daarna
antwoordde zjj, even blozend:
„Dit hnis heeft veel geheimen, Ver<
oon. Wanneer ge de heer en meester
In de Economische Statistische be
richten werd dezer dagen een nieuwe
crisisuitgave besproken, die een ver-
hoogiug van ongeveer 50 millioen per
jaar zou meebrengen, eu waarvan' de
bedoeling zou zijn. bet verkrijgbaar
stellen van rundvleesch als volksvoedsel
tegen sterk verlaagden prijs.
Dij op zichzelf aanbevelenswaardig
plan, komt voor ieder, die niet op de
hoogte is met de neven-motieveu, die
daartoe hebben gevoerd, in een vreemd
daglicht te staan, wanneer we bedenken,
hoe waarschijnlijk het is, dat zonder
ingrijpen der regeering de prijzen van
het vleesch even goed zullen dalen.
Het gebrek aan veevoeder zal in den
komenden winter veel veehouders nood
zaken een gedeelte van hun veestapel
te verkoopen en, tenzij men den onbe-
perkten uitvoer daarvan wil toestaan, zal
een natuurlijk gevolg zijn, daling dei-
prijzen
De bewering in de Econom. stat.
berichten geuit, dat zonder regeerings-
bijslag de prijzen van het vleesch nim
mer zouden dalen tot 3540 cent is
reeds te schande gemaakt door de
praktijk.
In groote advertenties wordt nu
reeds door tal van volks-vleeschwinkels
in de groote steden bekend gemaakt,
dat zij een belangrijke prijsvermindering
van rund-, kalfs-, varkens- en Iams-
vleesch hebben ingevoerd. Runderlappen
worden daarin aangeboden legen f 0,25,
f 0,30 en f 0,40 per pond.
Nu zich deze prijsverlaging reeds
voordoet zonder het ingrijpen der regee
ring komt liet vermoeden sterk naar
voren, dat het bedoelde bijslagplan min
der in het voordeel van den consument,
dan van den producent zal zijn. Onder
die omstandigheden zou bet op den
voorgrond gestelde belang van den ver
bruiker, slechts dienen om het werkelijk
gediende belang van. den handelaar
minder opvallend te maken.
Dat een zoo plotselinge en sterke
daling in de veeprijzen voor velen een
ramp kan zijn, is voor ieder duidelijk,
en wanneer het voornamelijk hen trof,
die reeds flinke winsten hebben gemaakt
door den oorlogstoestand, dan zou een
opoffering ten laste van de Rijks schat
kist, om een verlies dier rubriek han
delaren en boeren te voorkomen, zeer
zeker misplaatst zijn, doch waar op de
schrale gronden van ons land, geen
buitengewone winsten door den boeren
stand zijn gemaakt daar kan egn maat
regel als hier bedoeld misschien zijn te
verdedigen. Ingeval de regeering echter
overgaat tot het uitvoeren daarvan, ver
wachten wij een duidelijke uiteenzetting
van hare bedoelingen, geen verdediging
zooals in de Economische statistische
berichten is aangevoerd. B.
iSuiteuland.
De strijd in en balten Europa.
De Russische revolutie, die kort na
er van geworden zijt, zult g5 ze
alle leeren, vöör dien tijd mag ik je
niets zeggen. Maar kom, er zgn andere
geheimen, die ik hoop, dat ge heden
naoht zien znlt en Jeekie kom jg ook
mee, want je zult de mond zijn waar
door uw meester spreekt. JU zult
mU neggen, wat je heer mli misschien
verbergen zou.'
„Ik zal u alles, alles mededeelen, o
Asika,' antwoordde Jeekie zgn handen
uitstrekkend en zich tot den grond
toe buigende.
Toen vertrokken zg en liepen, even
als vroeger, weer door vele gangen,
hoewel Alan niet wist of het de
zelfde waren, die hU al eens doorge
gaan was en kwamen voor een
deur, die hg erkende als de deur van
de schatkamer. Toen zg bU die deur
aangekomen waren, ging deze open
en de opgetooide Mangana rende als
een opgejaagd beest er door heen.
Angst en krankzinnigheid waren te
lezen in do oogon van den echtgenoot
dor Asika. Toen hU zUn vrouw zag,
die de lamp droeg, wierp hl) zich voor
haar op de knieën en haar bU haar
japon grgpend, vroeg bU haar iets op
smeekenden toon. Hij sprak echter
zsnel, dat Alan zUn woorden niet
volgen kon.
Een oogenblik lulterde zg nzar hem,
toen nam zU haar kleed bU elkaar en
trapte hem smadelijk met haar voet.
haar eerste debuut aan da voorstanders
van dergelijke staatsomwentelingen
een juichkreet ontlokte en d!a met
hstrekksigk weini» bloedvergieten»
een zoo machtig Btalsel van rogïering
deed vallen, heeft in haar verder
verloop niet gebracht, wat zg beloofde.
„Hetzgn sterke beenen, diode weelde
kunnen dragen* bleek hier ook toe
passelijk. Een volk, opgegroeid onder
een stelsel van dwang en «pionnoga
on van persoonlijke onvrijheid, kon
niet zoo plotseling daaraan worden
onttrokken, zonder in uitersten te
vervallen, en als logisch gevolg
daarvan liep het wijzertje in den
geschiedkundigen cirkel, vlug langs
alle phases en kwam al spoedig bU
het uitgangspunt terug, waar het in
plaats van een autooraatals dëCzaar
een auto dictator als Eerenski aanwees.
Verschil In naam, maar in zijn daden
vrgwal de ign volgend van het vroe
gere bewind. Da doodstraf weer inge
voerd. De Dosma bedreigd met ont
binding. Het leger tot een nieuw
offensief aangezet, met het bekende
noodlottige gevolg Dit offensief, be
gonnen met oen bgbedoaling om de
blnnenlandsche oneenigheid te bezwe
ren, keert zich tegen den ontwer
per. Esn verder succes van de oen;
traien zal daardoor de positie van
Kerenski zeer verzwakken.
De val van Riga maakt nu al eep
gedeeltelijke ontruiming van St. Peters
burg noodzakelijk.
De voedsolkweitle maakte dit al
wenschelijk, doch ook kan de regee
ring zich daardoor ontdoen van de
onbetrouwbare soldaten, arbeiders en
studenten, aan wier agitatie ook de
Jall-onluaten waren te wgten. Reeds
Korcilof had als stadscommandant het
plan geopperd, zich op deze wg ze van
ongewenschte elementen te ontdoen.
Behalve de uiterste radicalen, wordt
het tegenwoordige Bestuur bedreigd
door de andera uitersten, n.l. da
reactionnairen, zjj die wenschen den
Czaar weer op den* troon te helpen.
Zoo meldt de Settf over de in
hechtenisneming van de beide groot
vorsten Alexandrowitsj, dat deze enkel
en alleen op bevel van Kerenski is
geschied, die op de conferentie te
Moskou van dsn R. van A. en S. een
mededeeling had ontvangen over het
bestaan van een contra revolutionaire
samenzwering. Eerenski trof zjjn
maatregelen op zulk een wUze, dat de
overige ministers eerst door de dag
bladen van de arrestatie vernamen.
Daar er onder de talrijke overige te
St. Petersburg, Moskon, In Zuid-Rus
land en Tobolsk in hechtenis genomen
personen zeer vsel officieren zUn, wordt
aangenomen, dat de reactionaire
samenzwering ook onder het leger aan
het front vele aanhangers telt.
Volgens berichten van andere zUde
heeft generaal Eornilof St. Petersburg
in staat van beleg verklaard. De
gevangen genomen ministers en hoog
waardigheidsbekleders onder het
oude bewind werden van de Pater- en
Paulsvesting naar een plaats aan de
Wolga overgebracht.
Zooals bekend, is ook de Czaar met
zjjn familie overgebracht naar Siberië,
voor hun eigen veiligheid, zoo beet
Er was zoo iets wreeds in die bei.
waging en in die handeling zoo vol
haat en verachting, dat Alan opnieuw
vol weerzin jegens haar gestemd was.
Wat voor een vronw moest zg toch
wezen, vroeg hl) zich verbaasd af,
die irr tegenwoordigheid van anderen
haar echtgenoot op dusdanige wjjze
behandelde
Met een snik richtte de arme kerel
zich op en bemerkte Alan, wiens ge
zicht hjj nu voor de eerste maal zag,
daar de Asika Alan gezegd had, het
masker niet voor te binden, omdat
zjj nu toch niemand ontmoeten zouden.
Bg het zien van zUn tegenwoordigheid
daar, ontstak de Mangana in een
jalosrsche driftbui. Hij sprong op zgn
mededinger toe en was waarschijnlijk
van plan hem bg de keel te grijpen.
Alan, die zoo iets dergelijks Ver
wachtte, trad op zij. zoodat dê Man
gana ln een zeer onzachte aanraking
kwam met den muur van de gang.
Half verdoofd van den schok, stond
hg op en strompelde de duisternis
verder ln.
„Het zwijn', siste de Asika tusscheu
de tanden, „het zwjjn, dat mg durfde
aanraken en jou trachtte te slaan.
Gelukkig, dat zUn dagen geteld zgn,
ik wilde, dat ik ze nog meer bekorten
kon I Hoorde ja wat hij mij verzocht
(Wordt vervolgd
