N°. 96 1917
Donderdag 16 Augustus
104da jaargang.
DE GELE AFGOD
FEUILLETON.
Uitgave dozer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Pf|» pet Kwartaal, in Goes I,—halten Goes, franco f 1,25.
Afxonderiyke nontmers 5 eent,
tjaeodtiia vast advertenties op Mtaideg, Woenedee
an VHijGAG vöóï 19 uï3B.
Telefoonnummer 22.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant.'
COHAN
Deprfls der gewone advei tontiën is van 1-5 regale 62 Vt Jet., elke regel meer
12 Vi ot. B| directe opgaaf van driemaal plaatsing derxelfde advertentie
wordt de prijs sleaht* tweemaal berekend,
Geboorte-, huwel|k- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden vta 1—10 regelt 1,25 berustend
Sew3tm*w«»i-Bl S «eae.
Directenr G. W. va» Barkhvbld.
Buitenland.
De stryd in en buiten Europa.
Wij vermeldden reeds, dat minister
Hennarson uit hst Bngelsehe kabinet
ia getreden, maar dn omatsndigheden
waaronder dit altreden plaate vond,
vragen nog oen nadere bespreking.
De Russische revolutie beeft den
dam uooratoken, die de st»sds sterker
wordende stroom d- r democratie tot
macbtelooabeid dwong. Eenmaal vrQ,
verzwolg die stroom in eon oogenblik
Lat gehaele land en werd het onde
Czareuryfc in wsinlga d- gen tot dén
meest damoeratlsehen. staat van geheel
Europa.
Hot ls geen wonder, dat van hst
vrUe Russische volk de roep om vrede
uitging, dat men vanuit Rusland den
Eutopeeschen oorlog kenschetste als
een Imperialistische atrjjd, waartoe de
arbeiders zich niet langer mochten
leenen.
Maar in dagen van revolutie wordt
heden ten troon verheven, wat morgen
verafschuwd wordt en ia den maal
stroom der publieke opinie kwam, niet
het minst door de Ijverige propaganda
der goallieerden, weer voor een oogen
blik de gedachte bovendrijven, dat de
oorlog nog zoo verwerpelijk niet is
en dat een Internationale conferentie
in Stockholm daarom vrijwel over
bodig kan genoemd worden.
Nog verkeert Rusland in een over
gangsstadium, nog hebben zich daar
de opvattingen van regeerisg en volk
niet gekristalliseerd, en w.»t vandaag
als het eenlgo ware verkondigd wordt,
kan morgen het Inzicht van een
kleine minderheid z{n geworden.
Kerensky, een, naar wat wjj van
hem vernemen, zeer belangwekkende
persoonlijkheid, ls dictator geworden.
Rutland heeft een man aan het hoofd,
en ditmaal een sterke man, dia weet
wat hij wil en thans de maoht bezit,
dien wil door te drijven.
Zou hij zijn Invloed in de schaal
geworpen hebben om de Stockholm-
sche conferentie, waarvoor men vooral
in Rusland zoo geestdriftig gestemd
was, alt een nuttelooze b{eoukom*t
voor te stellen
Nog weinige dagen geleden schreef
het orgaan van den Raad van Arbei
ders en Soldaten, dat de arbeiders In
Rusland geen revolutie gemaakt heb
ben opdat de regeerende partijen in
Frankrijk en Engeland ze als een
stomme kudde naar believen zullen
kunnen bestnren. De Russische demo
cratie is er van overtuigd, dat de revo-
lutlonuaire regeering den vrede op
domocratlsch6n grondslag tot stand
zal brengen en vast op haar poBt zal
staan.
De Raad wekte de Fransche en
Britsebe parttjgeuooton op, meer ener
gie aan den dag te loggen tegenover
het streven van het wereldimperlalls-
mo. Maar de vredesleuze, aldus het
orgaan van den arbeidersraad, most
thans luider klinken dan ooit en wis
dat niet begrijpt, met dien kan de
Russische revolutie niet verder een
gemeeDSchappeltjken weg gaan.
Geen dnideljjker uitspraak wasmo-
63
naar het Engelsch
VAN
H. RIDER HAGGARD.
Z(j kwamen nu in huu kamer. De
Fahni en zijn mannen werden naar
eenige vertrekken gebracht dicht In
de nabfjheid. Z{j zegenden Alan by
het weggaan, omdat hij hun leven ge
red had.
„Jeekie", zeide hg, toen *y alleen
waren, «vertel nn eens, waardoor
zwemt dat helsehe ding toch ln het
water en hoe kan het eenige menscben
uitzoeken en anderen met ruit laten
„Majoor, dat weet ik niet; en nie
mand weet het behalve de opperpries
ter en de Aslka. Misschien 1b er
iemand onder, misschien zit hij aan
ean band, of misschien is de fetlsch
levend on doet bQ wat hij wil. Geef
hom alsjeblieft geen bflnaman majoor,
want dat zal hy onthouden en het ons
op een of anderen keer Inpeperen en
dat zou een leeiyk ding zijn". Jeekie
huiverde al bS de gedachte.
,'t Zou wat 1" antwoordde Alan,
maar ook hy huiverde. Jeekie",
vroeg hij weer, ,wat gebeurt er met
de monsehen, die de Bonsa'z uitge-
gelijk om aan ie toonen, hoe veel men
wel van de Stockholmsche conferentie
verwachtte.
Maar nu komt het raadsolaohtigs.
Da Eugelsoha regenrlcg zou plotse
ling in het bezit gekomen zUn van
eau telegram uit RuBlaud met mede-
deeling, dat de Russische dictator
Kerensky voor de conferentie te
Stocknolm onverschillig is geworden.'
H(j zal de Russischs afgevaardigden
niet bolet'.en haar b(j te wonen, maar
beschouwt haar besluiten als geens
zins bindend voor de regeering.
Een plotselinge ommekeer in de
Russische denkbeelden dus, die, wan
neer hot telegram op waarheid berust,
zou aantoonen hoe weinig man la
Rusland nog van een vastgezette
overtuiging kan spreken.
In Engeland hoeft dit telegram het
aftreden van den arboidersmlnlster
Henderson tengevolge gehad.
Want, op de groote bQeenkomst der
Laboor party, waar, zooxls wij reeds
meldden, met overweldigende meer
derheid het besluit tot deelname aan
da conferentie werd genomen, moet
minister Henderson, keunis dragende
van de veranderde inzichten in Rus
land, tegen de verwachting van de
regeering, de vergadering daarvan
onkundig hebben gelaten.
Het ls natuurlijk mogelijk, dat
Henderson zelf het telegram niet als
ernstig beschouwd heelt en de stel
lige overtuiging had, dat de openbare
meaning in Rusland zich zeer spoedig
weer zou wgzlgen, maar het ls ook
mogelijk, dat Henderson opzettelijk
heeit gezwegen om een beslissing ten
gunste der conferentie uit .6 lokken
als thans deor de Labonr party werd
genomen.
Maar de Britsoho regeering, dio
slechts gedreven door het verlangen
lu Rusland, noodgedwongen het by-
wonau door Engeische arbeidersafge
vaardigden van die conferentie toe
stond, verheelt haar spijt niet, dat de
Labour party thans een dergeiyk
besiult heeft genomen, nn Rusland
zelf de conferentie minder noodig
oordeelde.
Deze ontstemming uit zich in een
sohryven van den premier Lloyd
George aan Henderson waarin hy
o.a. zegt: .onder die omstandigheden
schijnt nw optreden niet eeriyk te
syn geweest tegenover de regeering,
noch tegenover de door u toegespro
ken afgevaardigden, die g{j ln onwe
tendheid Uet omtrent het belangryke
telt, da» noodzakeiyk op hun oordeel
Invloed moet hebben*.
Henderson heeft er weinig op ge
antwoord, want hy heeft bekend ge
maakt, dat hy slechts in het Lagerhuis
de tot hem gerichte beschuldigingen
zou weerleggen.
DU heeft hy trouwens reeds gedaan,
doch alleen zyn houding verdedigd
en geen nieuwe argumenten daarvoor
wereldkundig gemaakt.
Wat nu verwacht kon worden, ls
geschied.
Rusland was de groote factor, die
de geallieerden noopte, hut denkbeeld
van een conferentie te Stockholm niet
kozen hebben?
.Dat is een kwestie van vaarwel,
majoor. Soms worden zy gekraakt
als noten, dan drinken zy nlt een
gouden kom, soms maken priesters
een gat in bnn borst en betasten hnn
hart. Dat ls allemaal een kwestie van
smaak, majoor, net zooals het de
Aslka behaagt. Als zj van het slacht
offer houdt, of als afl oude vrienden
zfln, dan wordt hfi onthalsd anders
gebeuren er ergere dingen*.
Meer dan voldaan over deze inlich
tingen ging Alan naar bed. Uren lang
lag by te woelen, vervolgd door her
inneringen van de vreeseiyke dingen,
die hy gezien had en van de afschu
welijke Aslka, mooi en half naakt,
verliefd naar hem starend door de
kristallen oogen van de Kleine Bonsa.
Toan hy ten laatste eindeiyk ln slaap
viel, droomde hy, dat hy alleen la het
water was met den God, die hem
achtervolgde, zooals een haai een
verongelukten matroos. Nog nooit
had hy een nachtmerrie gehad, die
zoo ontzettend was als deze. Slechts
een ding kan erger zyn dewerke-
iykheid zelve.
XIV.
De moeder van Jeekie.
Jeekie," zeide Alan den volgenden
morgen, „nog eens zeg ik je, dat ik
genoeg van deze plaatl hebik wil
geheel to verwerpen, maar i.u Kerensky
zegt ten opzichte Her conferentie
onverschillig te zyn, hebben de regee-
riagen der entento-mogendheder aan
stonds alles' ln het werk gesteld, bet
deelnemen aan die internationale
samenkomst tegen te gaan.
Bonar Law heeft thans in het
Lagerhuis medsgede-, ld, dat, evenals
in Amerika, Fraoktyk en Italië, aan
geen persoon ln Engeland woonachtig
zal worden toegestaan metsen onder
daan van een vyandelgken slaat te
beraadslagen.
Besluit de meerderheid der Labour-
Party Henderson nog te steunen, dan
znlleu de andere arbeidersministers
moeten aftreden on een ernstige breuk
tusschen regeering en Labour-PariU
ontstaan.
Wellicht zou Lloyd George dan
het parlement ontbinden en het volk
zich In eon nieuwe verkiezing doen
nitspreken.
Steunt dn Labour Party Henderson
niet, dan blijft by slechts (ie woord
voerder van een minderheid.
Op het oogenblik ziet het er niet
naar uit oi de conferentie te Stockholm
veel sneces zal hebben.
De tegenstanders daarvan hebben
de overwinning behaald.
Zullen zy,,bO de wassende vredes-
stemmlng, ten slotte niet een minder
heid moeten vormen?
Op het W. front in Vlaanderen
voorspelt het krygsbedryf een leven
diger actie.
Over het algemeen ia de toestand
nog onveranderd gebleven.
Tusschen Y peren en Moenen ver
loren de Engelachet, ten W. Van
Yperen de Duttcchers eenig terrein.
Ook de toestand op het O. front
onderging slechte geringe wijziging.
Russen en Boemeniërs spannen zloh
in, de ontruiming van Moldavië te
voorkomen en beletten voornameiyk
generaal Von Mackensen ten N. van
Focsani don opmarscb.
De Dultschers slaagden er ln Panciu
te vermeesteren, de Oostenrijkers
rukten langs de Slanle tot by Okna op.
Binnenland.
Vroege aardappelen.
Zaterdag hebben zes aardappelver-
bonwers te Axel en Ter Neuzen het
volgende telegram verzonden aan den
minister van landbouw
,Op heden gehonden velling alhier
zyn vroege aardappelen onverkoop
baar. Stellen te uwer beschikking
100 000 K.G. vroege aardappelen tegen
maximumprgs van 1 6 per 100 K.G.
Levering Maandag 13 Aug. franco
schip Neuzen. Onmlddeliyk afneming,
in verband met uwe beloften dit voor
jaar ln de Staatscourant gepubliceerd,
wordt geëischt. Zoo niet, wordt ver
volging wegens woordbreukin gesteld."
Fer&outo van gewassen voor
den oogst 1918.
Geiyk ln de St.ct. van 11 Juli j.l.
reedt werd bekend gemaakt, zal de
verbonw van karwgzaad en andere
handelsgewassen worden beperkt tot
er nn uit."
,Ja majoor, dat is juist hetgene
wat de muis ook zeide, toen hy de
kaas ln de val ophad, maar toen kwam
do mevrouw en die zei, „hoe lief, hoe
lief," maar verdronk hem toch," en
hQ knikte met zyn hoofd ln de richting
van het huls van de Aslka.
„Jeekie, het moet nu uit zyn
versta je me? Ik wil liever onder
het ontvluchten gedood worden, dan
hier nog die maanden af te wachten.
Wanneer ik op den vooravond van
de aanstaande volle maan nog hier
ben, zal lk die Aslka dooden, en dan
myzelf een kogel door het hart jagen
en jg moet dan je kans maar waar
nemen. Begryp je?"
„Ik begryp, dat dat een dom spel
zou zyn en een moord. Het zon voor
de arme Jeekie een treurige tyd wor
den, majoor. Maar ik kan geen plan
tot ontsnapping verzinnen." Hy wreef
nadenkend over zyn langen neus en
voegde er byFahni en zyn men
sehen z9n nu uwe slaven geworden,
laten we met hem eens praten. Als
de priesters met het ontbyt komen,
zal lk hen zeggen Fahni hier te
brengen. Laat dat maar aan my over,
majoor."
En Alan liet het aan hem over, met
dat resultaat, dat na veel argumenten-
ren, de priesters er in toestemden
Fahni en zyn makkers by hen toe te
laten. Na een wyie traden de mannen
ten hoogste 40 pet. van den gemid
delden verbouw ln de jaren 1913, '14
en '15. Thans biykt, dat vela land
bouwers eeae grootera oppervlakte
karwjzaad hebben ultgaz&ald. Hun
wordt ln overweging gegeven ton
spoedlgBte met bet omploegen van
het meerdere over te gaan, daar znlks
anders in het aanstaande voorjaar «al
moeten geschieden.
Meerdere verbouw zal toch onder
geen omstandigheden kunnen worden
toegestaan.
Voort3 zy in herinnering gebracht,
dat ook de verbouw van diverse tuin-
bouwzaden, als koolrapen-, knollen-,
sluit- en bloemkoalzaden bsperkt zal
worden. Het is nog niet mogeiyk
den omvang dezer beperking vast te
stellen, doch het bezit van grootere
hoeveelheden plantmaterlaal in het
aanstaande voorjaar zal geen aan
spraak geven op het verkrygen van
afwijkingen van de te geven voor
schriften. St.ct.
„Innemen."
Een lozer schryfc aan de N. S. Ot.
ln nw avondblad B. van 98—'17
lees lk ln een officieel bericht (circa-
lalre van den minister van landbouw
aan de burgemeesters over brood,
bloem, meel en rogge), o.a.: „elders
wordt oogluikend toegelaten, dat de
bakkers aan bet einde van de week
de broodkaart i n n o m e n." Het ge
spatieerde woordje heeft volgens v.
Dale de beteekenls vannaar binnen
nemen, opnemen en naar binnen
brengen, in hnls nemen, laden, tot
zich nemen, gebruiken enz., terwijl
het hier gebruikte woord de beteekenls
heeft, die de DultBehers er aan hechten,
van in beslag nemen, Incaiseeren, in
ontvangst nemen.
Lees ik de mededeellng goed, dan
begryp lk er nlt, dat de bakkers de
broodkaarten ópeten
Inderdaad, teekent de Redactie hter-
by aanHetzelfde doen de conducteurs
van spoorwegmaatschappyen, die, op
bevel vkn de directie, vr{j onverteer
bare bordpapieren kaartjes moeten
„innemen".
Neutraliteitschending.
(Officieel). Het departement van
marine deelt mede: Met betrekking
tot de nentraliteitschendlng door
Dnltsehe watervliegtuigen en een
Duitsche torpedoboot op 7 Augustus
j.l. in den mond va» de Westeraehelde,
wordt nog bet volgende medegedeeld
De eerste aanhouding van het zeil-
vaartuig V. L. 59 door het Duitsche
watervliegtuig 938 moet plaats hebben
gehad ongeveer op of naby de tonnen-
iyn, die in den mond van deWester-
schelde de lyn aangeeft van het ge
bied, waarbinnen de Nederlandsche
regeering de onzijdigheid handhaaft.
Door den inkomenden vloed was,
ln verband met den zwakken wind,
de V. L. 59 naar binnen gezet, zoodat,
toen het Nederlandsche onderzoo,
kingsvaartnig Donau in de nabyheid
kwam, het scheepje zich, blykens het
gehouden onderzoek, binnen de ton-
neniyn, dus In het ovengenoemde
gebied bevond. Eveneens was dit het
binnen, zeer terneergeslagen en zy
begroeten Alan zeer nederig. Hyilet
hen zitten, nam Fahni met zich mode
naar het andere einde van de kamer
en vroeg hem, door Jeekie, ot hg en
zyn makkers niet gaarne naar hnls
wilden terugkeeren.
„Zeker wenschen wy dat blanke
heer," antwoordde het opperhoofd,
„maar hoe kunnen wg. De Aslka
heeft een grief tegen onzen stam en
Indien u er niet geweest waart, zou
zy ons gisterennacht een voor een
hebben laten dooden. Wy zyn ge
vangen, en zullen hier tot ons sterven
toe moeten blgven."
„Zou uw volk u dan niet terhulpe
komen, als zy wisten, dat gg die hulp
behoefdet, Fahni?»
„Ja heer, dat geloof ik zeker. Maar
hoe kan ik het hen zeggen, zg die
onz zonder twgfel dood wanen Ook
kan lk geen boodschapper zenden,
want deze plaats wordt bewaakt en
hg zou zeker gedood worden. Wy
kwamen hier ter wille van u, omdat
u Kleine Bonsa hadt, een god, die be
kend in het Oosten, zoowel als in het
Westen, in het Noorden als ln het
Zuiden, en ook omdat u my redde
uit de klauwen van den leeuw. En
helaas 1 hier moeten wg sterven."
„Jeekie," zeide Alan, kun jy geen
boodschapper vinden? Heb jy, die
hier toch geboren zyt, geen een vriend
onder het volk?"
geval mot do Duitsche torpadoboot,
die even later uit N.N.O. richting
aankwam en het verongelukte Duit
sche watervliegtuig aan boord heeft
genomen.
De V. L. 59 ls met zyn bemanning
naar Vlisslngoa teruggekeerd.
Inbezitneming lijnzaad.
De minister van L., N. en H. maakt
bekend, in aanvulling van zyn be
kendmaking, vermeld ln de St.Ci. vau
4 dezer, in zake de inbezitname van
versohillende oliezaden, dat ond6r
lijnzaad ook moet worden verstaan
iyuzaad in de zaadbollen, dus in on-
gedorschten toestand.
Duitsche krijgsgevangenen.
Men schrgft nit VllsslDgen
Er worden onderhandelingen ge
voerd over het afhalen alt Engeland
van Dnltsehe krygsgevangenen door
booten der maatschappy Zeeland. Ba-
halve de mailboot Zeeland, die den
laatsten tyd enkele reizau naar SoutU-
wald heeft gemaakt, zou vermoedeigk
ook de Koningin Regentes voor dit
doel in gereedheid worden gebracht.
Daar het inschepen in Engeland ver
moedeigk te Huil zal plaats hebben,
zou dit een reis beteekenen van on'-
geveer 18 uur heen en 18 uur terug,
zoodat zeker een dag of vier voor
iedere reis zal noodig zyn. Er zullen
wel niet meer dan ongeveer 100
krygsgevangenen per boot worden
vervoerd.
Duitsche tweedekker.
Tusschen Oostburg en Sehoondyke
ls een Dnitsche tweedekker gedaald.
By de landing sloeg het vllegtnlg over
den kop. De bel^p inzittenden zyn
ongedeerd en geïnterneerd. Het vlieg
tuig is gemerkt 9057 M 12. Op den
tweedekker staat een machinegeweer.
Dagblad qeechorst,
Het Eindhovenech Dagblad heeft ln
zake zyn schorsing geprotesteerd bij
den minister van oorlog, die bericht
heeft, dat de zaak wordt onderzocht.
Het protest ls ook toegezonden aan
de ministers van justitie en van bin-
nenlandsche zaken en aan den opper
bevelhebber.
Naar aanleiding van het besluit van
den oommandaat van het veldleger,
om het Eindhovensch Dagblad voor
eenigen tyd te schorsen, heeft de heer
D. Hans, vice-voorzltter van den
Nèderlandsehen Journalistenkring, een
brief gericht tot den minister van
oorlog, waarin krachtig geprotesteerd
wordt tegen deze beslissing van den
commandant van het veldleger.
Nadat de minister van oorlog van
dezen brief had konnis genomen, heeft
in den loop van den dag nog een
onderhoud tusschen hem en den heer
Hans plaats gehad.
De minister verklaarde, dat formeel
de rechtmatigheid van het militair
gezag om het betrokken besluit te
nemen, uiet kon worden betwist. Het
is er toe bevoegd. Men kan alleen van
meening verschillen over de doelma
tigheid ervan.
De heer Hans heeft er in den loop
Jeekie scbndde zgn witte hoofd en
rolde met zyn oogen. Plotseling
scheen hy een Inval te krygen.
„Ja", zeide hy. „Ik geloof één
misschien. Ik bedoel mgn ma*.
„Je mal" zeide Alan. „O, nn her
inner lk het me. "Heb je nog iets
naders omtrent haar gehoord?"
„Ja majoor. Zp is nu een onde
vrouw al, maar nog flink van ïyf en
leden en niet op haar mondje gevallen,
zooals men zei. Ik geloof, dat zy biy
zal zyn weg te kunnen komen, wast
zy is een leder tot lastin do ge-
vangenls hebben ze genoeg van haar
en er is hier geen werkhuis, daarom
wilde men maar, dat ze gauw .dood
ging, wat natuuriyk mijn hart zou
doen breken. Misschien kan zy de
boodschap overbrengen, zoo kan zy
ons nog van nut zyn. Maar ik denk,
dat zy bang zal zyn om naar Ogulaland
te gaan, omdat daar hongerige kanl-
balen zpn en oude vrouwen ook
opeten."
Toen dit alles weer voor Fahni
vertaald was geworden verzekerde hy
ernstig, dat niets het Ogula volk be
wegen zou, om zyne moeder op te
etenmaar nog, dat zy nooit meer
een onde vrouw, vet of mager, zouden
opeten.
(Wordt vervolgd).
