N°. 95 1917
Dinsdag 14 Augustus.
104
jaargang.
FEUILLETON
DE GELE AFGOD
Binnenland.
de
GOESCHE
Uitgave dezer öoarant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen!
Pr|» per kwartaal, In Goes f I,—bulten Goei, franco 1,26.
Afzonderlijke nommeri 5 cent,
aceiidlng van adveitentldn op 'Maandag. Wseiudu
on VRIJDAG vóór IS uion.
Telefoonnummer 22.
C01RAN
De prjs der gewone advertentiën li van 1-5 regelt 62 H Jet., elke regel meer
12 Vt et. B( directe opgaat van driemaal plaatsing deriolfdr advertentie
wordt de prijs ilecbti tweemaal berekead.
Geboorte-, huwelgk- en doodiberichten en do daarop betrekking K-bbend»
dankbetuigingen wordea van 1—10 rafels i. f 1,25 ar A
B»wïinusim8?g! 5 «est.
Uitgave van de Naaml. Vennootiohap „Goesohe Courant.* Directeur G. W. van Barnzvkld.
De politie als orde-bewaarster.
De dezer dagen gehouden vergadering
van den Amsterdamschen Politiebond,
waarin,iu verband met de J uli-opstootjes,
eenige vermeldenswaardige moties zijn
aangenomen, heeft weer eens duidelijk
iu het licht gesteld welk een zeer ver
keerde opvatting er bij een groot deel
van het publiek'over de politie in het
algemeen als bewaarster van de open
bare orde bestaat.
De taak van de politie is zeker niet
benijdenswaardig, want een politieman
wórdt uit den aard van zijn betrekking
slechts geroepen, wanneer er door na
latigheid of schuld iets verkeerd dreigt
te gaan en de ijzeren hand van het gezag
noodig is om de orde, zonder welke een
maatschappelijk samenleven nu eenmaal
onmogelijk is, te herstellen.
l)e taak der politie is dus iu de
allereerste plaats de zorg voor een ge
regelde naleving van wetten, voorschrif
ten en verordeningen, die de verhouding
en verplichtingen der individuen onder
ling en van het individu tot de gemeen
schap tot in alle onderdeelen regelen.
Door die wettelijke voorschriften
wordt allen ingezetenen vrijheid van
beweging gewaarborgd, maar wordt
tevens zorg gedragen, dat de eeu van
zijn vrijheid geen misbruik maakt ten
koste van den ander.
Er is, om daarvoor te waken, over
het geheele land een legertje van Rijks
ambtenaren noodig en iedere gemeente
van eenige beteekenis waakt daaren
boven voor een overtreding van bin
dende voorschriften door een corps
politie-agenten, wier taak in het bijzon
der het doen naleven dier voorschriften
voor de ingezetenen-der gemeente is.
Wie even logisch nadenkt, begrijpt,
dat- een politici-agent eenvoudig een
ambtenaar in dienst van het regelend
en voorschriften gevend gezag is, maar
waar juist de agent uit den aard zijner
betrekking het meest zal moeten op
treden tegenovè* die klasse der bevol
king, die het eerst geneigd is, wettelijke
voorschriften te overtreden, krijgt on
willekeurig een politiedienaar den naam
een vijand des volks te zijn.
Bij de Amsterdamsche onlusten in
Juli is dit weer zoo duidelijk gebleken.
Het vólk stond daar vijandig tegen
over het gezag, waarin het in dergelijke
omstandigheden de vertegenwoordiger
van de bezittende klasse ziet, en ter
verdediging daarvan meende het de
politie te zien optreden, wier actie
het te onbegrijpelijker voorkwam, waar
het de politie-agenten, door hun maat
schappelijke positie, tot de volksklasse
meende te mogen rekenen.
Vandaar de haat tegenover de politie,
waarin men meer de verdedigster van
de meer gegoeden dan de handhaafster
der orde zag.
62
naar hot Engelsch
VAN
H. RIDER HAGGARD.
Toen deie grap, want zoo be.
Bohouwde men bot geëindigd was,
gingen de toeschouwer», die xicb schor
gelachen hadden, weer xitten om af
te wachten wat de nieuw-gekozen
hoogepriester van Kleine Bonsa nn
verrichten ion. Deze was onder-
tnssohen weer bekomen van den slag,
die hem toegebracht was door het
derde slachtoffer. Mot behulp van
eenige andere priesters bond hij de
fetisch op een bundeltje riet. Na dit
gedaan te hebben ging h] langnit
liggen op een breede plank aan den
rand van bet water, die er speciaal
voor hem was neergelegd. Nn plaatste
hl) het masker vöör zich, en met
eenige stooten van zijn voet, die over
den kant derj plank hing, peddelde
hU naar het midden van den vijver
toe waar Grooto Bonsa zwom of voor
anker lag. Toen hij genaderd was,
liet hfl den rietbundel met het masker
te water en verbond het, op wat voor
manier kon Alan niet xien, met Groote
Bonsa, zoodat beide nn aehter elkaar
aan dreven. Daarna, terwijl het volk
juiehte, dat man en vrouw nu weer
Teekenehd is in verband hiermede de
door den Amsterdamschen Politiehond
aangenomen motie waarin o.a. gezegd
wordt, dat hij er prijs opstelt, aan de
burgerij te verklaren, dat de politie uiet
fs en niet wil zijn de vijand van het
publiek, doch leiding wil geven aan de
eventueel tot uiting komende ontstem
ming.
De Bond doet een ernstig beroep op
het gezond verstand der burgerij om
de politie, die evenals alle arbeiders
lijdt onder den in-droevigen tijd, dien
wij doorleven, niet meer tot daden te
dwingen, die tot handhaving van de
orde noodig zijn, maar indruischen tegen
het gevoel van menschelijkheid.
Dat is het juiste standpunt. Niet de
politie verdient afkeuring, wanneer zij
regelend en orde-bewarend werk ver
richt, maar wel dat deel der bevolking,
dal de orde verstoort en het gewapend
optreden noodzakelijk maakt.
De taak van een politieman is een
uiterst ondankbare en wie zich daar even,
goed indenkt, zal haar nimmer door
een sarrende of-uittartende houding nog
zwaarder willen maken.
Een politie-agent, die een arrestant
naar een wachtpost brengt, is slechts
in schijn degene, die door de wet het
meeste beschermd wordt.
De arrestant moge-zich verzetten en
tot mishandeling overgaan, hij zal er
slechts met een kleine gevangenisstraf
voor boeten Maar den politieman kan
één onrechtmatig toegebrachte slag zijn
betrekking kosten.
Zijn beleid iu moeilijke oogenblikken
wordt door honderden toeschouwers
gecritiseerd, op hem rust de volle ver
antwoording voor wat er in zijn tegen
woordigheid gebeurt en waar hij op
hulp- uit. liet publiek niet behoeft te
rekenen, staat hij menigmaal voor eeu
taak, die boven zijn krachten gaat.
Het publiek, dat steeds zucht „dat
er natuurlijk weer geen politie te zien
is"-of dat in ingezonden stukken zijn
verontwaardiging uit over iederen mis
greep of ontactvol optreden van een
geprikkeld politieman, moge dit eens
bedenken.
De houding der bevolking tegenover
deze meerendeels laag gesalarieerde en
groote verantwoordelijkheid dragende
ambtenaren, moge zeker anders worden
dan zij tot dusverre in vele gevallen
geweest is.
Buitenland
De strijd in en bniten Europa.
Da sociaal democraten, die in Stock
holm een vredesconferentie voorbereid
bebben, mogen tevreden zijn.
Want in den beginne hebben wel
haast de arbeiderspartijen van alle
oorlogvoerende landen geweigerd,
zich daar te doen vertegenwoordigen
en werd de conferentie openlijk een
vereenlgd waren, ging hjj op de plank
weer terug naar den waterkant, zat
stil en wachtte.
Ondertueiehen waren al de priesters
en priesteresiea,die als duivels gekleed
waren, op een wenk van de Asika
naar links en rechts gegaan en ver
dwenen, waarsehjnljjk om het water
over te steken In brnggen of booten,
die niet geilen konden worden. Zij
verschenen nu tenminste aan den
anderen kant en bewogen zich apart
door de duizenden toeschouwers, die
op de rots zich verzameld hadden om
het griezelige sohonwspel bij te wonen.
Alan merkte op, dat z\j do komst van
den priester in hun midden niet op
prQs stelden, want allen schenen te
vluchten. Zjj werden echter terugge
dreven door een dubbele r{j soldaten,
met speren gewapend, die na voor
het eerst zichtbaar werden. Er ver-
schenen ook nog andere soldaten en
met hen nog eenige menschen, die
veel op beulen geleken, die ook aan
rukten en zich naar reohts en links
verspreidden.
.Wat gebeurt er nu", vroeg Alan
aan Jeekio over zijn schouder heen.
,Z(j' zfjn allen in doodaangst," fluis
terde Jeekle terug, „do grap Is nu
uit en het begint ernst voor hen te
worden. Die domme dwazen vergaten
dat, terwijl zfl zoo hard lachten. De
beide Bonaa'a iQn hongerig en Asika
wil er een aantal van de baan vegen.
U zult 't dadelijk zien."
En Alan zag het direct, want op
Dnltache val genoemd, waarin men
op handige wjze zou trachten de
vredesvrienden uit andere rQken voor
een Duitsehoc vrede te vangen.
Maar na heel wat ontmoediging en
teleurstelling, zoowel met arbeiders
organisaties als met dn regeeringen
van de landen, waartoe z§ behooren,
zal de Stockholmschn conferentie nn
toch nog sen samenkomst van batee-
keDis worden.
We schreven er reeds over, hoe da
Fransche minister-president Ribot de
aangevraagde passen naar Zweden
waarschgniyk niet meer zal dnrven
weigeren en wezen tegefljkertgd op
de eigenaardige Reuter-telegrammen,
waarin ons steeds weer werd mede
gedeeld hoe wolnig de Engelsohe ar
beiders eigenlgk voor deze Internatio
nale samenkomst schenen te gevoelen.
Nu 1b inderdaad gebleken, dat er
in Engeland arbeidersorganisaties zgn,
die van een bespreking te Stockholm
niets goeds verwachten en hun be
sluiten zijn ons dan ook trouw door
Reuter overgeseind.
Nog dezer dagen is op een verga
dering van verschillende leidende
persoonlgkheden van de Engelsohe
Labour PartQ te Westminster, met
slechts acht stemmen tegen, een motie
aangenomen, waarin de vergadering
zich uitsprak tegen het zenden van
afgevaardigden naar Stockholm. Er
werd daarbij o.a. op gewezen, dat de
natie - in haar geheel dan oorlog ge
maakt heeft en dus ook in haar geheel
vrede moet slniten, alsof hét dsel-
nemen aan de Zweedseha conferentie
reeds met het sluiten van een vrede
gelik zon staan.
Thans Is evenwel In Engeland de
groote beslissing over het al of niet
deelnemen aan de conferentie ge
vallen.
Mot 1.846000 tegen 550.000 stem
men, das met overweldigende meer
derheid, heeft de Engjlsche arbeiders
partij besloten wel afgevaardigden
naar de conferentie te Stockholm te
zenden, wanneer deze conferentie een
zniver raadgevend karakter blijft
behouden.
Henderson, inmiddels als minister
afgetreden, die nog zoo kort geleden
tegen deelneming aan de conferentie
was, is daar nu voor, naar h(j mee
deelt, omdat anders de Rnsslsohe
soeialisten te veel onder den Invloed
van de Dultsche zonden komen. De
tegenwoordigheid van de Engelsohe
sociaal democraten zon dan dus in
alle opzichten als een rem op den
Dultschen vredes Invloed kunnen
werken.
Toch blijkt wel uit het voornemen,
dat men zich niet aan de te Stock
holm genomen besluiten gebonden
aeht, dat men van deze conferentie
beslissingen van vérstrekkende bo
teekenis verwacht.
De beeren sociaal democraten en
vooral de Nedorlacdscho delegatie,
die het congres in elkaar zette, zullen
das nog succes van hun werk krijgen.
Haalde men voor hun pogen nog
kort geleden de schouders op, thine
een afgesproken signaal sprongen alle
duivelprlesters afzonderiOk met een
schreeuw op een zekeren persoon toe
en greep hem of haar bij de haren,
waarop dan helpers aankwamen en
de uitgekozene naar den rand van
het water sleepten. Hier werden zO
allen en het waren er zeker wel
een honderdtal schreeuwend en
tegenstribbelend in een hok gestopt
als schapen. Daarna werd een sluit
boom opgeheven, en werd het aan een
van hen geoorloofd er uit te komen,
doch hij bevond zich dan in een soort
van gang, die op ondiep watsr uit
kwam. Gedwongen hier door te gaan,
kwam hU daarna uit op een open
watervlakte vlak tegenover de dra
vende Goden, en daar werd hij eenigen
t®d vastgehouden door met speren
gewapende Heden. Daar er niets ge
beurde, lichtten s] na eenigen tfld
hunne wapens op, de man sprong op
tegen de helling en verdween onder
de duizenden toeschouwers.
Da volgende, waarachjnlflk iemand
van hoogon rang, was niet zoo ge
lukkig. Iu .het water stappend aan
het einde 'van de gang, stond hjj
daarin als een schaap, dat gewasschen
moet worden, terwfll het water hem
tot zijn middel reikte. Nu zag Alan
iets vreeseljjki, want plotseling begon
het afschuweljk gouden hoofd van
Groote Bonsa, die Kleine Bonsa met
zich trok, te zwemmen en ging regel
recht tegen den stroom op en toen
het dan man genaderd was, scheen
vreest men hun invloed reeds zoo
danig, dat men van te voren vaststelt
zich niet door de gevallen uitspraken
gehouden te achten.
De samenstellers der conferentie
kunnen met voldoening op hun werk
terug zien, want het is begrdpelfjk,
dat wanneer do arbeidersorganisaties
maar eenmaal besluiten aan de be
sprekingen deel te nemen, dsartan
altijd wel het een en ander bljft
hangen, dat den vrede nader kan
brengen.
De Stockholmsehe conferentie is in
zooverre een eigenaardige bijeen
komst, dat zjj geen officieel karakter
draagt. Zij heeft de goedkeuring van
geen enkele regeering, is geen offi-
cieele vergadering en haar besluiten
missen dus elke zekerheid van uit
voering.
Dat die besluiten in de entente-Staten
toeh nog gevreesd worden, bewijst
wel, dat men de macht der arbeiders
organisaties erkent en alles In het
werk wil stellen, die organisaties niet
gunstig voor een spoedigen vrede te
stemmen.
De conferentie in Stockholm zal nu
eerlang tot moties of besluiten moeten
komen en met belangstelling mag
afgewacht worden welke houding door
de verschillende regaeringen daar
tegenover zal worden Ingenomen.
Op het W. front la weer levendiger
gevechtsactie.
Ten O. van Yporen zijn do Engel-
schen er in geslaagd hUD stollingen
te verbeteren en nlt te breiden in het
gehuoht Westhoek en ten Z.O. daarvan.
In Artols, ten O. van Atrecht Is
hevig gevochten, zonder dat oen van
belde partijen resultaten van beteeke
nis bereikte.
Bfj Sint Quentln behaalden de Duit-
schers een klein succesje op hun
Fraotcho tegenstanders.
Ten N. van Yperen, bj Rlxschoote,
breidden de Franschen daarentegen
hun terreinwinst nog wat uit.
Op het O. front schijnen de centralen
hun vijanden ook over hun eigen
grenzen weder terng te willen dringen.
Roemeenseh Moldavië wordt steeds
ernstiger bedreigd.
Bjj Focsani z(jn de troepen van
generaal Von Mackensen versterkt en
op z{n linkervleugel opereert thans
aartshertog Jozef.
In hardnekkige gevechten werdeu
op het front ten Z. van den Dbjestr
de Russen en Roemoniërs op verschil
lende plaatsen teruggedreven.
Broodrantsoen.
(Officieel). Daar de aanvoer van
broodgraan uit Amerika vrijwel stop
is gezet en er geenerlel zekerheid
bestaat omtrent de hoeveelheden, die
in de eerstvolgende maanden zullen
kannen worden verwacht, heeft de
regeering zeer ernstig de vraag moe
ten overwegen, of reeds op ditoogen
blik behoorde te worden overgegaan
het zleh te verheffen en prikte hem
met den snuit in do borst op een
wijze als een schildpad dat zou doen.
Daarna zonk het weer terug in het
water, en dreef langzaam weer naar
zijn' plaats terng. Alan kon niet ont
dekken, höe dit gebeurde.
B|j de aanraking van den fetlsoh
gilde de man als lu waanzinnigen
angst, .en soldaten die snel naar ham
toe kwamen, sleepten hem naar een
andere gang, tegenover die, waar hij
nltgekomen was, waarna hij meer
dood dan levend verdween in de
donkere diepten. Da hoorns en trom
petten deden een lulden trlomfroep
weergalmen, de Asika klapte goed
keurend in de handen, de toeschou
wers juichten, een ander slachtoffer
word in da gang gelaten, en aan de
rechtspraak der Bonsa's overgelaten,
die op hem toekwamen als hongerige
snoeken op een baars. Er volgden
meer en meer, sommigen gekozen,
sommigen vrijgelaten, totdat eindelijk
de priesters het moede werden en het
geheele hok in het water leeg Heten
loopen, dat nu gevuld was als met
vechtende dieren. Als de afgr{|selijke
gouden maskers naar hen toezwommen
en een uit een groepje aanraakte,
werden ze allen weggesleept; bleven
de maskers rustig, dan konden de
menschen gaan.
Zoo ging het voort, totdat Alan het
niet meer kon uithouden.
,0 Asika", xelde hij tot zijn wreede
gastvrouw, toen zQ een oogenbllk
tot vermindering van het broodrant
soen. Hoewel daarvoor Inderdaad
zeer ernstige argumenten pleiten,
wenscht de regeering dezen onge
twijfeld harder maatregel alleen b5
besliste noodzakelijkheid toe te psssen.
Zooals de toestand zleh laat aanzi n
blijft do nqodzakeljkheld van een
vermindering van het broodrantsoen
dreigen. Intussohen doet de regeering
een ernstig beroep op allen, die in
staat z{jn zleh andero voeding dan
brood te verschaffen, om zoo zuinig
mogeljk te *tjn in hot gebruik van
dit voor een zeer groot deel der be
volking onmisbaar voedingsmid-iel.
Kolen.
De directeur van de Rijkskolen-
distributie heeft een circulaire van
den volgenden Inhoud aan de ver
schillende brandstoffen-commissies
gezonden
Nu mij van verschillende zijden
aanvragen bereiken om toewijzing
van extra hoeveelheden brandstoffen,
speciaal voor de verwarming van
plantenkassen en serres, moet ik er
op wijzen, dat in bet algemeen aan
dergelijke verzoeken niet kan worden
voldaan.
De brandstoffen commissies dienen
echter zulke aanvragers attent te
maken op de brandstoffenbesparing,
die In deze kan worden verkregen
door de betreffende planten van dl
verse bezitters in die omgeving zooveel
mogelijk bfleen te brengen, wat in
verschillende distrieten reeds mét
goed gevolg geschiedt.
Ben andere regeling.
De afdeeling 'a Gravenhage «se den
Nederl. Bond voor Post-, Telegraaf-
en Telefoonpersonerl de Post heeft
aan den minister van L. N. en H.
verzocht, in verband met de brand-
stoffenregeling voor don aanstaanden
winter, het aantal te bezigen kacbels
voor de meer gegoeden te doen be
perkan, ten einde meer brandstof voer
de arbeidende klasse vrj te krijgen
en meer kolen te kunnen bestemmen
voor de nflverheld, opdat niet vele
arbeiders tengevolge van den kolen
nood zonder werk behoeven te komen
Voorts verzoekt adressante de brand
stoffen voor da arbeidende klaas;
tegen verlaagden prijs beschikbaar
te doen stellen.
Andere organisaties z(jn uitgenoo
digd, met dit verzoek instemming te
betuigen.
De distributie van koffie, die deze
maand werd verwacht, zal nog ton
minete een maand worden uitgesteld.
De icheepvaart.
De zeesleopboot Witte Zee, gechar
terd door de Nederlandsche regeering,
zal te Nieuwediep gestationneerd
worden.
Wanneer de reedergen mededealing
hebben ontvangen van de komst van
schepen, zullen z(j daarvan to be-
voegder plaatse te 's Gravenljago be
richt geven. Van daaruit zal men zich
ruitig was, „ik ben moe; lkwenBchte
te gaan slapen".
„Watl" riep zij, „wenieht gij te
gaan slapen Op een zoo roemrijken
nacht, terwijl er zooveel aleohto men
sehen hun verdiende straf krjgen?
Wel, wel, maar ga, als ga dat wilt,
want dan behoef ik mfln belofte niet
meer te houden en kan ik de zaken
vlugger afdoen. Ik kan dan de ver
oordeelden voor het volk hnn lot doen
ondergaan, zooals onze gewoonte is,
Goeden nacht, Vernoon, morgen zullen
we elkaar weer zien", en zjj riep eenige
priesters om hun weg te geleiden en
met hem gingen de Ogula kannibalen;
die zij hem als bedienden gegeven had.
Alan was dankbaar, dat hj gaan
kon. Juist toen hij een der gangen
binnentrad, hoorde h{| een afsehuwaijjk
gegil, dat gevolgd werd door luide
triomfkreten.
„Nu zijn z{| bezig diegenen te
dooden, die Bonaa aangewezen heeft",
zeide Jeekle. „Waarom wachtte u
niet en bleef kijken Het Is een zeer
belangwekkend gezicht".
„Houd je mond I" zeide Alan ernstig
„Dacht je er jaren geleden ook zoo
over, toen je in dat hok werd opge
sloten om geslacht te worden
„Neen majoor", antwoordde do on
beschaamde Jeekle, „lk dacht toen
heelemaal niet, het is te lang geleden.
Maar er andere menschen ln te zien
en wetend, dat u veilig bent, is heel
Iets anders".
Wordt vervolgd
