N°. 74 1917 Dinsdag 26 Juni, 104de jaargang. DE GELE AFGOD Bij dit no. bekoort een Bijvoegsel. tt FEUILLETON Dltgave dezer Courent geschiedt Maandag-, Woensdag- ea Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen, Pr|s par kwartaal, In Goes f 1,—, bulten Gooi, franco f 1,26. Afzonderlijke nommer» 6 cent. neendlng ran adrertentieis op Maandag, Woenada» an VRIJDAG vdór SS ufo». Oeprg» der gawone advertantiSn li ran 1-6 regels 621/« et., elke regel meer 12 ijt ct. B| directe opgaaf ran driemaal plaatsing derselfde adrertentle wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelfk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden ran 1—10 regels 1,25 berekend. Bewfsnuausaril seat. Telefoonnummer 22. DItgare ran de Naaml, Vennootschap ,öoesohe Courant". Directeur G. W. tan Barnhvsld. «MT Zij, die zich met ingang van 1 Juli op ona blad abonneeren, ontrangen de tot dien datum ter- schijnende nummers GRATIS. Evenredige vertegenwoordiging. IV. Wij weten nu, schreven wij in ons vorig artikel, hoeveel candidaten van iedere partij gekozen zijn en op welke lijsten de candidaten gezocht moeten worden. Maar welke' candidaten van deze lijsten zijn nu gekozen f De staatscommissie tot onderzoek van de vraag, welk stelsel van even redig kiesrecht voor onze vertegen woordigende lichamen het verkieslijks! is, kwam hier voor een moeilijke vraag te staan. Zij splitste zich zelfs in een min derheid en een meerderheid, die ver schillende oplossingen voorstonden. De eenvoudigste oplossing is deze, dat de volgorde waarin der candidaten op de lyst staan beslist, zoodat de kiezer alleen voor een lijst stemt en de uilslag der verkiezing vaststaat zoodra bekend is hoeveel zetels aan iedere lijst zijn toegewezen. De candidaten die het hoogst op de lijst zijn geplaatst kunnen dan gekozen verklaard worden. Maar het is begrijpelijk, dat de kiezer hierbij heel weinig invloed heeft op de beslissing wie de vertegenwoor digers van zijn partij zullen zijn. Hij inag slechts tusschen lijsten, Diet tus- schen candidaten kiezen. De politieke partijen en haar leiders, die de candi- datenlijsten inleveren en de rangorde vaststellen, krijgen dan een' te groote macht. De kiezer moet zelf zijn voorkeur voor enkele caudidaten kunnen kenbaar maken, wat b.v. zou kunnen geschie den wanneer hij zelf de candidaten van de lijst voor welke hij stemt, num mert in de volgorde van zijn voorkeur. Maar dat vergt weer te veel èn van den kiezers èn van de personen, die den uitslag der verkiezing moeten vaststellen. Beter is het door de regeering aan vaarde stelsel, dat iedere kiezer, slechts één stem bezittende, deze uitbrengt op den candidaat zijner voorkeur. 13 de stem voor de verkiezing van dien candidaat overtollig, dan gaat zij op een anderen candidaat over. De stem komt dan dus ten goede aan een van de andere candidaten der lijst, zonder dat evenwel de kiezer dezen candidaat aanwijst. Men moge dit een inbreuk op de naar hel Engelsch ran H. RIDER HAGGARD. De stad Bons*. Toen Alan weer tot bewnstiQ* kwam was bet eerste wat hfi roeide, de slingerende beweging ran een draag baar. Hfl richtte zich op, want hij lag laDg uitgestrekt eo voelde zoodoende, dat er iets over zUn gezicht lag. ,Dlc vervloekte Kleine Bonsa", dacht hj, zouden ze somt verwachten, dat Ik daar de rest van mijn laven mee om mUn hoofd zou blij ven loopen, evenalsde man met het (jzoren masker?" HU voelde met zUn band naar het ding, en bemerkte, d»t het niet Kleine Bonsa waa, maar iets dergeljks van fijn, zacht linnen, gemaakt naar den vorm van zUn hoofd, want er was een nens in, en ooggaten, waar h5 door zien kon; ja, en een mond, waarvan de lippen door een handige bewerking op en neer bewegen konden. .Kleine Bonsa in klein tanu, denk ik", bromde h(j en probeerde het af te trekken. Maar, dit bleek onmogelfik, want het paste precies om s$n hoofd en was achter in iQn nek zöo zorg- vrijheid der - keuze noemen, het is duidelijk, dat dit stelsel den kiezer toch heel wat meer biedt, dan de tot nu toe gevolgde kieswet, aangezien hij voortaan rechtstreeks den candidaat zijner partij kan aanwijzen aan wien hij boven alle anderen de voorkeur geeft. Hoe moet nu evenwel de overdracht der stemmen plaats vinden Eenige leden der bovengenoemde staatscommissie wenschten dit geregeld te zien als in de Belgische kieswet van 1899, waarbij de kiezer de keus heeft zijn stem uit te brengen of op een bepaalden candidaat of aan het hoofd der lijst. De stemmen op de lijst uit gebracht worden dan respectievelijk over den eersten, tweeden, derden en volgende candidaten naar volgorde van de lijst toegekend, tot zij het vereisebte kiesquotiënt bereikt hebben. Een slem aan het hoofd der lijst beteekent dus adhaesie van den kiezer aan de partij en aan de volgorde waarin de partij.de candidaten plaatste. Bij dit stelsel worden de stemmen op een een bepaalden, candidaat uitge bracht, niet overgedragen wanneer bij meer stemmen verkreeg dan voor het behalen van het kiesquotiënt vereischt zijn. De minderheid van de staatscom missie zag in de bevoegdheid om aan het hoofd der lijst te stemmen de juiste uildrukking van de juiste ge dachte, dat de veikiezingsstrijd over beginselen en niet over personen moet loopen. De meerderheid kon zich evenwel niet vereeniging met een stelsel dat den kiezer als het ware een aanwijzing geeft om alleen voor een partij te stemmen. Den kiezer moet ook gelegen heid worden gegeven den persoon aan te wijzen, dien hij boven alle anderen gekozen wenscht te zien. De overtollige stemmen kunnen dan strekken tot verkiezing van de can didaten, die het, kiesquotiënt niet be reikten, en wel naar de rangorde, die deze candidaten op de lijst innemen. Bij dezen door de regeering inge slagen weg behoudt de volgorde der candidaten op de lijst groote beteekenis en blijft toch de kiezer vrij om van zijn voorkeur voor een bepaalden candi daat te doen blijken. De candidaten, die het kiesquotiënt bereikten zijn gekozen, de stemmen, welke zij meer kregen dan voor hun verkiezing noodig is, komen uo. 1 van de lijst ten goede, heeft deze ze niet meer noodig dau no. 2 enz., tot het vereischte aantal caudidaten is aan gewezen. Een' voorbeeld moge dit andermaal duidelijk maken. Stel b.v. laten wij haar ook eens een politiek succesje gunnen dat de S. D. P, op haar groep van ver- vulülg vastgemaakt, dat hij het niet Job kon krflgen. En aangezien hU nog zeer zwak was, gaf hQ weldra die poging op en ging om zich heen k{ker,. HU was in een draagstoel, en in een zeer mooien draagstoel, ook ba hangen met prachtig gevlochten en gekleurde grasmatten, waartusschen een soort van kussens van zachte wol ci haar waren gerangschikt en alles was zoo ingericht, dat hU naar ver kiezing kon gaan liggen of zltteD. HU gluurde tusschen twee van die matten door en zag, dat ze in een bergachtige ztreek reisden, op een goed aangelegden weg of voetpaden dat zUn draagstoel gedragen weid op de schouders van een dabbelo rfl in 't wit gekleeds mannen, terwUl ron dom hem nog een aantal andere mannen liepen. Het sehenen soldaten te zUn, want zQ waren verdeeld in troepen en droegen speren en schilden. Ook droegen sommigen van hen hals kettingen en armbanden van koper of goud. H(j koerde zich om en ont dekte achter ia den draagstoel een gaatje, waar hj door heen kon zien, zonder gezien te worden en bemerkte dat zjjn begeleiding bestond nlt een geheel leger van krachtig gabonwde wilden met sombere gezichten van eenlgzclns Joodiehen vorm» Een aan tal van hen had inderdaad arende- trekken en haar dat, hoswel gekroesd, toch lang was en met zorg opgemaakt, zooals dat van de oude Egyptenaren. bonden lijsten, die dus als ééu lijst beschouwd wordt, 20.000 stemmen gekregen heeft. De lijst telt 13 candidaten en der partij zijn 10 zetels toegewezen. De kiesdeeler was 1800. De candidaten hebban nu b.v. ach tereenvolgens de volgende stemmen- cijfers gekregen No. 1. 2500. No. 2. 2300. No. 3. 1800. No. 4. 500. No. 5. 1200. No. 6. 2500. No. 7. 1500. No. 8. 1200. No. 9. 2000. No. 10. 2000. No. 11. 500. - No. 12. 1600. No. 13. 400. Als gekozen kunnen direct aange wezen worden de nos. 1, 2, 3, 6, 9 en 10, daar zij boven het kiesquotiënt kwamen. No. 1 heeft daarboven 2500 1800 700, no. 2 2300 - 1800 500, no. 3 1800 1800 0, no. 6 2500 1800 700, no. 9 2000 1800 200 en no. 10 2000 1800 200 stemmen meer dan noo dig is. Samen hebben zij dus meer dan voor buu verkiezing vereischt wordt 700 500 700 200 200 2300 stemmen. Om nu du9 de 4 andere gekozenen te vinden moeten deze 2300 stemmen worden overgedragen. Candidaat po. 4 is de eerste naar volgorde der lijst, die nog niet gekozen is- Hij komt om bet kiesquotiënt te bereiken 1800 500 1300 stem men te kort, welke hem van bet te veel der andere candidaten worden overgedragen. Ook no. 4 is dus gekozen en er kunnen nu nog worden overgedragen 2300 1300 1000 stemmen. No, 5 beeft 'er daarvan 600 noodig en is dus ook gekozen. Van de overblijvende 400 stemmen krijgt no. 7 er 300 en wordt daardoor eveneens gekozen verklaard. Thans zijn er reeds 9 candidaten gekozen tn kunnen nog 100 stemmen overgedragen worden. Candidaat no. 8 van de lijst die slechts 1200 stemmen heeft, behaalt ook hie-t deze 100 overgedragen stemmen bet kiesquotiënt niet. Gekozen is nu als laatste candidaat no. 12, die de meeste stemmen van de nog niet verkozenen heeft. "Want wanneer minder candidaten dan waarop de lijst recht heeft het kiesquotiënt behaalden, zijn diegenen van de overige candidaten der lijst die de meesle stemmen ver- Ook zag hj, dat ongeveer dertig yards achter hem, en door eer wacht van hem gescheiden, een tweede draag stoel gëdrageo werd. Door.een eren groote opening van den voorkant ontdekte hU nog meer soldaten en daar voor, aan het hoofd van den optocht liep, zooals 't hem toescheen, een ljfwacht ran in 't wit gakleede mannen en vrouwen, die vreemdsoor tlge vaandels en opschriften droegen, flg hield hes voor priesters en pries teressen. Nu hg alles bekeken bad zoover zUo oogen zien konden, zonk Alan in de kussens terug en begon het tot hem door te dringen, dat hU flauw en hongerig was. Op dat oogenblik be reikte de klank van een hem welbe kende stem zjn oor. Het was die vau Jeekle, maar hg sprak niethU zong klaarblUkeigk van uit dien tweeden draagstoel een Engelsche melodie, die Alan dadelUk herkende als een Gregoriaansch lied. ,0, majoor", zong hg. „Bent u al ontwaakt uit een verkwllke.ende ■laap Zoo ja, wess zoo goed en ziing een antwoord als in een kerkkooor, want bedeenk dat u een verdolEl velde grootheid bent, Heer vas Kleine Bonsa, en niet mag praten als 't gewo one volk". In zUn zwakte schaterde Alan het haast nlt van den lach; maar hU bedacht zlcb, dat het waarsehUnlUk niet geoorloofd wat om te laehen en zong met de noodlge plechtigheid zUn kregen. Hebben zij geen stemmen of een gelijk aantal stemmen gekregen dan moet de volgorde der lijst beslissen. Daar dezelfde candidaat in verschillende kieskingen gesteld kan worden, kan hij op meer dan een lijst verkozen worden verklaard. Bij het lot wordt dan beslist op welke lijst hij gekozen is, waarna op de overige lijsten met zijn naam geen rekening meer wordt gehouden. Een volgende maal nog iets over tusschentijdsche vacatures. Buitenland. De strijd in en buiten Europa, Italië heeft langen tUd niets van zich laten hooren en het is daarom bsgrUpalUk, dat de groote redevoeriog dezer dagen door den minister van Baltcniandeche Zaken Sounino gehou den, de algemeene aandacht heeft getrokken. Hoe staat Italië er op het oogenblik voor en welke plannen heeft het voor de naaste toekomst? Sonnino heeft er uitvoerig op ge antwoord. Wat betreft de formule >geen annexaties en geen schadevergoeding* gaat Italië niet met zSn bondgenooten mee. Waar de geallieerden allen deze formule goedkeurden, z'J het dan ook, dat iedere staat ze op zUn eigen wjze uitlegde, verklaart Italië ronduit, dat deze negatieve formule op zichzelf onmachtig is om den logewlkkelden feiteiyken toestand te omvatten. In dit opzicht ia Italië eerlUker dan aUn bondgenooten. Het wenaebt de annexatie der Irredenta en kan of wil dnse leuze niet omvatten io het begrip ,geen annexaties en geen seha- devergoedlng'. Zoowel Sonnino als de Itallsansohe minister-president, hebben krachtig atelliog genomen tegen het Blulten van vrede bU den huldigen militairen tosatand. Dit la geenszins te verwonderen. Stemmen toch dc geallieerden er in toe, op dit oogenblik vrede te slniten, dan is dit een bedekte erkenning, dat zU geen kans zien, Duitsohland en zgn bondgenooten er onder te krUgen. Dnitschland kan dan, met het oog op het groote aantal zijner vijanden, zich zeer terecht op het standpunt ■tellen, dat bet tegenover een wereld van vUanden onoverwinnelijk is, en dit standpunt, ten nadeeie der gealli eerden, ook op het as. vredescongres blij-en innemen. Het is volkomen begrijpelijk, dat de geallieerden hun nlterste krachten Inspannen om de door Duitsohland behaalde militaire successen zoo vol ledig mogeigk weer te niet te doen. Inmiddels la bet er voor Italië, nu Rusland vrjjwel werkeloos bigft, niet beter op geworden. Het ls begrgpelUk, dat Oostenrjk de Itallaansche aanvallen, welke nu antwoord, met zïn goede tenorstem, tot zichtbare verbazing en verrukking van al het gelelde in zgn onmiddel lijke nabgheld. ,Ik ben wakker, bestejee ekle.ee voel behoefte aan voedsel, als je da at bg je hebt en als het gewet-tlgd Is voor den Be-er van Kleine Bonsa om voed s-el te gebruiken DadelUk daarop klonk weer de diepe stem van Jeekle. „Dat goede tijding boven op dau berg, ma a joor. Kan niet komen om u ontbijt te brengen, omdat ik zoo helsch zit ingeba-kerS, want ik nu ook hooge Hans, het vogeltje dat zit op den rozestruik zooals de dichter ze-e-gt. Ik zal de Ja a antjes vertellen dat zU u eten moeten brengen, dat u moet eten zonder mlsselUk te worden, want Aalkl ko o okt bovenst best." Toen volgden luide bevelen, ge geven door Jeekle aan degenen, die dicht bg hem liepen en ontstond er eenige verwarring. Het gevolg was, dat de draagstoel van Alan halt hle'd de goroUnen geopend werden en knielende vrouwen er houten horden doorheen staken, waarop, in bladeren gewikkeld, de ledematen lagen van een vogel, dien hU voor een kuiken hield of voor een of ander gevleugolte, benevens een gouden kop met frisch welriekend water. De kop wekte zeer zUn be langstelling op om den vorm en om het werk, dat, hoewol ruw, toch zeer eigenaardig was, gelUkend op de weer in Sette Communl ondernomen worden, thans met grooter kracht dan vroeger kan tegengaan. In hét bjsonder werd door Sonnino de Itallaansche politiek op den Balkan behandeld. Italië heeft het protectoraat over Zuld-Albaulë uitgeroepen. Het waar borgt, in overleg met zUo bondge nooten, Albanië volkomen het recht van zelfbeschikking, maar Sonnino gaf daarbg tevens het voorloopige van deze regeling aan door er b(j te voegen, dat de mogendheden, die het vredesverdrag opmaken, tot taak sul len hebben, de juiste grenzen van den Albaneesehen ztaat vaat te stellen. Een verrassing was zeker de mede- deeling, dat Itaiiaaniche troepen aan de Britsche expeditie tegen Palestina sullen deelnemen, waaruit wei de con clusie mag getrokken worden, dat Italië bg een verovering van Palestina zUn vechten op een deel van den bezit terdege zal doen gelden. Dit aliea bij) kt wel, dat de actie tegen Palestina zoo krachtig mogelijk zal gevoerd worden. Na het Dardanelles en Saloniki- avontunr gaat Engeland dm, ditmaal mede met Itallaansche hulp, tot een Palestina ouderneming over. Tusschen deze onderneming en de expeditie ia Saionlki bestaat recht streeks verband, daar de Engelsche troepen, die in den Balkan opereeren, uit Indië over Egypte komen. Voortaan zal dus een belangrUk contingent van de Indische troepen, ten behoeve van de actie tegen Pale stina, in Egypte worden vastgehouden. Ingevolge de maatregelen door de geallieerden in Griekenland genomen ls voor de troepen van do Salonlki- expedltle elke bedreiging in den rug opgeheven, wat onwillekeurig de ge dachte opwekt, dat de Salonlki-expe- ditie voor eeu groot offensief in ge reedheid wordt gebracht. Let men evenwel op het zeer on gunstig tijdstip daarvoor, in verband met de werkeloosheid van Rusland, dan kan dit ln den rug beveiligen van Sarrail's troepenmacht evengoed een dekking voor een terugtocht betee- kenen. Het is zeer wel mogelUk, dat de entente door de veranderingen in Rusland haar offensieve plannen op den Balkan moet wgzfgen, en waar thans in Palestina een groote actie wordt voorbereid, ligt het voor de hand, dat de nu in Macedonië verblUi houdende troepen gedeelteigk daar zullen worden weggenomen om in Palestina nuttiger werk te kuuneu verrichten. De terugtocht der Engelschen over de Stroema sehUnt inderdaad op een begin van het prgsgeven der Balkan- ondernemicg te dulden. Het is zeker opmerkeigk, dat juizt nu, waar op Rusland» hulp vooreerst niet meer te rekenen valt, de gealli eerden, mede door het afzetten van den Grieksehen koning, zich op den Balkan tegen alle mogelUke gebeur tenissen en ongewenschte bedreigin- drinkbokalen, die gevonden agn bg de opgravingen van Meeena. Ook bewees bet hem, dat de verhalen, die Jeekie hem gedaan had, over de menigvul digheid van dit kostbaar metaal bg de Aslkl niet was overdreven. Hf bedacht, dat ze hun gouden koppen niet op reis zonden gebruiken aiz ze niet overvloedig waren. Er was ontegsnzeggelUk weelde in dit land. Nadat het voedsel hem was over handigd ging de draagbaar weer verder en, op *Un kussens gezeten, at en dronk hij naar hartelust, want nu hg van zgn grootBte vermoeidheid was uitgerust, was zjn honger zooveel te erger geworden. Deze maaltUd herinnerde hem aan dien van reizigers ia Europa of Amerika, die uit een meegenomen mand ln den trein hun ontbUt nuttigen. Maar, daar zgn de koppen niet van goud en bU de Asiki waren geen papieren servetjes, geen zout of mosterd en er behoefden geen kwartjes, guldens of dollars betaald te worden. Verder was, zoolang hU er nog niet aan gewend was, dat eten met een linnen masker voor 't gezicht, al was er dan een beweeg baren mond aaD, allesbehalve ge- makkeigk. Die moeielUkheld overkwam hg door die nagemaakte lippen open te houden met een beentje, waardoor alles er gemakkelijk doorheen ging. (Wordt vervol f dj.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1917 | | pagina 1