N°. 73 1917 Zaterdag 23 Juni 104de jaargang. DE GELE AFGOD Bij dit no. behoort een Bijvoegsel. Iets over Sigarenpnntjes en Zwavelstokken. u FEUILLETON Uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Pr|s per kwartaal, In Goes f. 1,buiten Goes, franco f 1,25. Afxonderiyka nommert 5 cent, loaeradinff ran adwrtenUSn op Maandag:, Woensdag en VRIJDAG vóór 13 uïob. Oe prQs der gewone advertentiin is ran 1-5 regels 62 i/s ct., elke regoi meer 121/, ct. B| directe opgaaf van driemaal plaatsing G; kalfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend, Geboorte-, huwoljk- en doodsberichten en de daarop beti -Jrki&s hebbende dankbetelgingea worden van 1—10 r«g»!s f 1,25 Bawlinpaxmeri! 5 nat. Telefoonnummer 22. Uitgave van de Naaml. Vennootschap .Goeiohe Courant*. Directeur G. W. van Barnkvbld. rgV Zij, die zich met ingang van 1 Juli op ons blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum ver schijnende nummers GRATIS. Mee schrijft ons Eens zat ik in een Duitschen treiu tegenover een heer, die voortdurend verdiept bleef in zijn Baedeker, tot op zeker oogenblik, toen ik de punt van mijn sigaar had afgesneden en die weggooien wilde. De heer, een nog jonge man, ver zocht mjj beleefd, het afgesneden puntje in ontvangst te mogen nemen tot een nuttig doel en nadat ik daarin natuurlijk toegestemd had, kwam het tot de vol gende opheldering. Mijn medereiziger maakte zich bekend als predikant van een protestantsche gemeente in den oostelijken hoek van Pruisen, slechts een paar uur gaans van de Russische grens. In zijn gemeente heerschte deerlijke armoede en tot overmaat van ramp, was 't oude kerkje door een storm verleden winter omver geblazen. Om nu de voor den opbouw benoodigde gelden bijeeu te krijgen, verzamelde de brave Pfarrer ouder meer ook sigarenpuntjes. Hijzelf rookte zuinigheidshalve slechts pijpen, maar hij had van vrienden en zoo bij ver schillende gelegenheden gaandeweg eeuige duizenden sigarenpuntjes opge gaard, zoodat het werkelijk al de moeite waard begon te worden. En hij haalde, om zijn puntje veilig op te bergen een tamelijk groote doos voor den dag, waarin reeds heel wat dergelijke frag menten ondergebracht bleken. Op mijn vraag, hoeveel nu deze puntjes wel opbrachten, rekende hij mij voor, dat er, globaal, 4000 puntjes gaan in één pond, waarvoor een snuifmolenaar hem. ongeveer een mark gaf. Hij zou dus, als er voor den b ouw van dat heel eenvoudige kerkje b.v. 30000 Mark noodig was, 120 millioen sigarenpuntjes moeten verzamelen en verkoopen.lk opperde mijn bedenkingen er tegen, dat dit. mij eeu onbegonnen werk toescheen, waarop onze predikant antwoordde met een breedsprakige uitweiding, hoe geduld alles overwint. Ten slotte, voor hij te Bazel uitstapte, had de mededeelzame man mij ver teld, dat hij tot herstel van gezond heid nu eeu overwetsch vacantie-reisje door de Alpeu ging maken. Hij had daarvoor elf maanden opgespaard. Dit geval herinnerde mij aan een vaak door mijn grootmoeder gebruikt spreekwoord „een zwavelstok in vieren en een flesch wijn ineens", uit goed naar het Engolsch TAN H. RIDER HAGGARD. Alan ontwaakte. Boven hem scheen fel de xon, die hem door haar warmte had bijgebracht, maar voor hem uit wax een dikke moor van mist, en daaraohter in de verte, zag h(j de rnwe, hoog xlch verheffende vormen van bergen. Ongetwijfeld zonden deze reed» lang te voren zichtbaar zijn geweest, als niet de hooge riethalmen, waar xQ doorhoen gevaron waren, zo voor hnn oogen hadden verborgen gehouden. Hfl keek achter zich, en daar lagen de Ognla'e op een hoop bij elkaar rondom hnn opperhoofd, hewnsteloox of xlapend. Hy telde hen, en bevond dat er twee waren omge komen in den storm, waar en hoe zon niemand te weten komen. HU kook voor xich alt en xag een wonderiyk schouwspel, want in den voorsteven van de door den wind voortgedreven kano stond Jeekie, gekleed in de overblijfsels van xyn witte kleed en burgerlijke dagen, toen de lucifers nog niet waren uitgevonden en bij den middenstand een flesch slechts bij feestelijke gelegenheden op tafel kwam. Dezelfde man, die zoo zuinig sigaren puntjes zamelde en jaren achtereen, veroorloofde zich ineens een uitgave vau eenige honderden marken voor een Zwitsersch reisje. Gisteren nog een krentenaar, leek hij hedeiK.eeu verkwister en toch was hij noch het een, noch het ander. Integendeel, hij was een wijze, die de waarde der wereldsche dingen bedacht bij hel sparen en bij het uitgeven. Juist, wijl hij op den rechten tijd zuinig was, kon hij op den rechten tijd ook royaal zijn. Moeten wij dan allen splijters van zwavelstokken en opzamel aars van sigarenpuntjes worden f Nu, wie rijk genoeg is ook om zonder dat zijn wijn te kunnen drinken en zijn Aipenreisje te maken, die mag zich boven zulk peuterwerk verheven achten, hoewel hij niet te vergeten heeft, dat zijn rijkdom toch uit zulk peuterwerk van een vader of diehs voorzaat is onlstaan. Maar de overgroote meerderheid is niet rijk en voor haar zijn de gespleten zwavelstok en de sigarenpuntjes de conditio sine qua non van de flesch wijn en het Zwitsersche reisje. Waut w^e zuinig is op één kleinig heid, die is van elf ook zuinig op duizend kleinigheidjes, en deze, dage lijks en dagelijks terugkeerend, vormen op den langen duur een wonderbaar vermogen van multiplicatie en accumu latie. Eik, op zich zelf onnoembaar klein, bouwen zij herhaald en verlengd en vereend, den welstand op. „Ik kan 't niet," hoort men sommi gen verklaren, met een air van zelf genoegzaamheid, „de toekomst zorgevoor zichzelf. Geen dag brengt om zichzelf een te veel. Ik wil me vandaag niets ontzeggen, terwille van een genot op morgen. Ik kan mij niet het hooid breken over het uitzuinigen van centen, al vormen er ook tien een dubbeltje ik kan geen sigarenpuntjes verzamelen en zwavelstokjes te splijten is me te pietluttig." „Des te erger voor u," zou ik zoo een willen toeroepen. „Waut indien ge dat niet kunt en ook uw niet-kunnen niet onderwerpt aan een willen, dan zult gij op uw ouden dag niet de onbezorgdheid kennen van een matig bézit en al zwaarder zal het u gaan vallen, die dingen u te verwerven, welke met de jaren onmisbaarder worden voor uw .levensbehoeften". En aangezien alle beginnen klein is gemeenlijk denk aan het verza melde sigarenpuntje eu het gespléten zwavelstokje en 100 maal een dub beltje bespaard is een gouden tientje. Buitenland. De strijd in en bniten Europa. Het i» opmerkelijk: hoeveel doen- opzgo hoofd den godenkten helmhoed, om z{jn Behouder» de verscheurde stukken van het groene muskieten gaas. Terwyi Alan xich vaag ver baasde, waarom hg zich in zju feest gewaad gestoken had, steeg de klank van gexang uit de waterdampen omhoog, de klank van opgewonden en plechtig gexang. Jeekie stond er naar te lulBtsren; toen in eens verbist bg xyn breede muziekstem en zong als 't ware een antwoord terug. W&t hy song kon Alan niet verstaan, maar hg herkende de taal, waarvan jeekie xleh bediende, als die van het Asiki- volk. Een pauze en een verward gemur mel en dan klonk weer dat wilde gexang en weer antwoordde Jeekie. ,Wat dnlvel, wat doe je? Waar xyn wg vroeg Alan met een zwakke stem. Jeekie keerde zich om en keek stralend op hem neer. Zfln tanden klapperden en zyn gezicht was hol, en toch straalde het van vrengde. .Wakker, majoor?" zei hg, .dacht wel, dat da goede ouwe zon goed zou doen. Luisterde sooeveu aan uw hart en het sloeg nog. Pols, ook, sterk, maar temperatuur niet normaal. Heb goed nieuws van morgen. Kleine Bon sa redding gebracht, als gewoonlijk. menten In oorlogstgd ln verkeerde handen komen. In verband hiermede moeten wy nog even terugkomen op het cflfer- telegram aan den Zwitsarschon sociaal democraat Grlmm gezonden, waarover wy in oen onzer vorige overzichten reeds gesproken hebben. Het blfl'it thans, dat or twee Zwitsers bg deze geschiedenis be rokken zijn, daar ook de afzender Hoffmann een Zwitser ls eu wel hoofd van de politieke afdeeling aan bet Zwitser sche departement van Buiteclandsche zaken Grlmm kreeg in Petrograd den indruk, dat men daar naar vrede verlangde en dat die vrede heel goed mogelgk zou z(jn wanneer men maar zeker wist, dat Dultschlaad tegenover Rusland geen offensieve plannen meer had. Grlmm richtte zich toen om inlich tingen tot Hoffmann, die met de ln- zichten van verscheidene bnitenland- eche regeeringen door zyn betrekking goed op de hoogte was eo de verze' kering kon geven, dat Dultschland geen offensief zon ondernemen zoolang er kans was op een vergeiyk met Rusland. Tevens dealde Hoffmann mede, dat de centralen genegoa waren, met Rusland en diens bondgenooten vre desonderhandelingen te openen zoodra zy dit verlangden. Van een afzonderlijken vrede met Rusland ls dus in Hoffmann's tele gram geen sprake geweest. Toen hot eyiertelegram onderschept bleek, was het Hoffmann onmogelgk, zyn betrekking lunger te biyven bekleeden en vroeg by dus ontslag, terwUl Grlmm by besluit van den Raad van arbeiders en soldaten het verbiyf in Rusland ontzegd werd. De persoon en het verleden van Hoffmann geven de overtuiging, dat hg slechts handelde ouder don drang, den wereldvrede naderbij te brengen waardoor ook Zwitserlandweer ruimer zou kunnen ademhalèb, maar het ls tevens duideiyk, dat Hoffmann in z(jn betrekking als overheidspersoon een groote font beging. Reeds nu dringt de Fransche pers er beleefd maar dringend op aan, de Zwitsersche regeericg opheldering te vragen. Inmiddels is een conflict voorkomen, doordat de Bondspresident en Hoff mann zelf verklaard hebben, dat niet de Zwitsereche regeering, doch slechts de leider der politieke afdeeling van het ministerie van bnitenlandsche zaken persoonlek tot dezen stap is overgegaan. Ook bl(jkt wel uit het aaa Hoff mann gegeven ontshtg, dat men zgn heengaan ln Zwitserland van harte betrenrt. De Bondsraad zoowel als de Natio nale Raad verklaren, dat de chef van het politieke departement een man ls, die door intelligentie, arbeidskracht en toewyding het land groote diensten heeft bewezen. Het ministerie Ciam Martinitz ln Oostenryk heeft zyc ontslag Ingediend. Het vreesde een parlementaire neder laag daar de Polenclub en verschil lende andere groepen besloten hadden, Priesters van Aslki daar op het strand. Kan ze niet zien, maar ken hun gezang en antwoord hen. Zelfde spelletje als vflftien jaar geleden. Aslkl nooit ver anderd wat heel goedli, als wy lang weg geweest.' .Laat de Asiki ophoepelenzei Alan. .Ik geloof, dat al die arme drommels dood z{jn," en h(j wees naar do roeiers. „'t L|jkt er wel wat op, majoor, maar wat geeft dat, als u en ik maar leven Nog overvloed er van, op do plaats, waar ze van daan komen. Zy niet dood, denk zy slapen, als mar motten. Maar bekommer u niet om menschenetergebroed Leven ze, dan leven ze, sterven ze dan sterven ze en God zjj hnn zielen genadig, hls xQ ziel hebben. Hal daar zjjn we en van onder zei dnlm water diepte hy de blikken doos op, die Kleine Bonsa bevatte en haalde er het afgodsbeeld uit, dat wel nat, maar onbeschadigd was. ,Doe het nu om, majoor. Doe het dadeiyk om en kom bjj mjj zitten ln den voorsteven van de kano. Moeten Asikiland in behoorlflken vorm bin nenkomen, Priesters denken uw eer waarde oom teruggekomen, net als hj weggegaan. Maak goeden indruk.' .Ik khn niet", zei Alan heel xacht, de voorloopige begrooting niet goed te keuren. De Polen waren met reden oDtovre- den, want bet bsslnlt, nog door Frans Jozef getookend, waarbQ, in verband met een herstel van Polen, aan Gallcië autonomie was toegestaan, was door de regeering wosr teruggenomen. Dat verbitterde de Poten en welke concessies de regeering than: ook deed, bleef de oppositie onvermurwbaar. Het ministerie Clam Martlnitx heeft na do veelbelovende redevoering van den keizer by het openen van het Hnls van Afgevaardigden zeer velen teleurgesteld. Naar oplossing van hst staatspro- bleem werd niet meer gezoeht en de Raad uitsluitend gebruikt tot het Inwilligen van oorlogscredleten. Een volgend kabinet zal voor dezelfde moellykheden komen te staan, tenzy men een regeering krijgt, die het vraagstuk der grondwetsher ziening ter hand neemt. De Oostenrykeche grondwet elaeht dringend verbetering, waarby ln de allereerste plaats moet vastgesteld worden, dat de ecne nationaliteit niet boven de andera wordt bevoordeeld. Da Nederlandsche soeiaal democra ten, die op eigen initiatief te Stock holm esn Internationale socialistische conterentlé hebben uitgeschreven, hebben wel veel tegenslag ondervon den, maar tooh zeker tot nu toe ook eenlg resultaat bereikt. Waut het ls duideljk, dat er van een vrede nimmer sprake kan zijn als ingezetenen van de verschillende oor logvoerende stateQ niet met elkaar ln aanraking worden gebracht, zoodat gedachtenwlssellng mogelijk ls en dit kan slechts door bemiddeling van bewoners eener neutrals mogendheid geschieden. Op de hoogvlakte der Zeven Ge meenten ls dc nieuws slag tusschen Italianen en Oostenrijkers al ln vollen gang. Volgens hst Oostenryksch bericht hebben de Italianen niet anders dan een Z6er onbeteekenend plaatselijk voordeel kunnen behalen, dat hnn vervolgens door een tegenaanval voor het grootste gedeelte weder werd ontrukt. De Italianen melden echter de ver overing van den berg Ortlgara, waarby een kleine duizend man werden ge vangen genomen. Dit iswelm6erdac de OostenrQker» toegeven, maar ook toch nog een plaatseiyk voordeel. De gevechten zullen nog wel een tyd lang worden voortgezet. Men moge over de socialisten conferentie denken zooals men wil, een feit is het, dat hier in Stockholm toch een bespreking tusschen arbel dersafgevaardigden van verschillende landen wordt gehouden, dat men allicht tot eenlg compromlx kan komen en boven alles, dat er door de neu tralen tooh een brug ls geslagen, waarover de oorlogvoerende staten elkander kunnen naderen, een brug, die later zoo noodig sterker en grooter kan gemaakt worden, dat er contact is verkregen en de eerste schrede aldus gezet ls op den weg der Internationale beraadslaging, langs welken weg de toekomstige vrede uitsluitend te ,lk ben uitgeput, Jeekie." .01 opfleuren, majoor, öphalenl" smeekte h|J, .nog een slag en u win wedren, moet niet schip bederven door het half met teer te bestryken. U moet afgod dragen; even blaten aan land, dan gaan llapen, heele week lang als u wilt. Ik doe, rest, zeg, alles too very, en zoo voort, dat u dood geweest, juist uit graf komt, of wat n wiltGeel niets of uw komst ls aangekondigd op aanplakbiljetten en God zogen orkaan, die ons hier. heen blaast als w(j denken, wj sterven. Kom, majoór, gauw 1 gauw I Mist trekt dadelijk op, en zy zien ut" Toen flapte Jeeke, zonder een antwoord af te wachten, het natte masker over het hoofd van zyn meester, bond de riempjes vast, en leidde, of liever droeg Alan, naar den voorstoven van de kano, waar hQ hem neerzette op een dwarsbankje, ging achter hem staan om hem te ondersteunen en begon weer te zingen met breede zegevierende stem. De mist klaarde op, werd lelterljk opgetrokken al» een gordjn en ver toonde het strand, waar een aantal mannen en vrouwen in witte kleede ren, in rjen opgesteld, zingend ston den heen te staren naar de omsluierde wateren van het meer. Want daar op bereiken zal z'jn. Soeiaal democraten van velerlei pluimsge doen thans te Stockholm van hun inzichten biyken, zelfs van de entontolsnden, behalve dan van Frankrijk, waar, zooals bekend, het ministerie Ribot de vereischte passen geweigerd heeft. Het zal evenwel geen verwonde ring baren, «vanneer binnenkort ook Franschë sociaaldemocraten in Stock holm opdagen. Welke moeite men sehjnbaar ln Engeland heeft- gedaan om Brit- sehe sociaal democraten te beletten naar Stockholm te gaan, zelfs de weigering van Engelsebo zeelieden om ze te vervoeren, het slot van de geschiedenis is toch, dat ze er zijn en aan da besprekingen deelnemen. Do leider der meerderheid van de Engelscha sociaaldemocraten ver klaarde zich voor het herstel van België'» onafhankeljkheld, voor de ontruiming van Noord Frankryk en het economisch herstal van deze ge bieden op kosten van han, dia zo thans baset houden. HQ wecschte een onafhankelijk Polen en gelijk stelling van alle nationaliteiten ln Oosten rijk-Hon gerij o. Verder verklaarde hy zich tegen een economieshen oorlog na het sluiten van den vrede, maar list zioh niet uit over da Dnltseho koloniën of Elzas Lotharingen. Thans moot de tJederlandsch-Scan- dinavlscha commissie nog da Italiaan- seho, Spaansche en Canadeesche soci alisten hooren. Dat de commissie overigens een zeer ondankbaar werk verricht, laat zich begrijpen. Het ls zeer mooilyk ln de dikwijls lijnrecht 'tegengestelde meeningen de punten van overeen komst te vinden, die tot een gedach tenwlssellng kunnen leiden. Ten slotte moeten de regeeringen toch don doorslag geven. Maar, zooals boven reeds gezegd lste Stockholm wordt thans de eerste brag over de Enropesfehe loopgraven geslagen waarop men elkaar vrlend- schappeljjk zal kunnan naderan. Bi li n e n I a n d. Verwerken van aardappelen. By da overweging van do maatre gelen, te nemen ten aanzIeD van aard appelen van den oogst 1917, ls de vraag onder de oogen gezien, in hoe verre aan het drogen der aardappelen dan wel aan het verwerken tot aard appelmeel de voorkezr is te geven. Daarbij is gebleken, dat het drogen slechts ln beperkte mate kan geschie den en een aanzienlijk grootere hoe veelheid brandstoffen vereischt dan het verwerken. Zouden derhalve de omstandigheden toelaten een gedeelte van den aardappeloogst voor een ander doeleinde te bestemmen dan voor mcnschelQk voedsel, zoo most aan de verwerking de voorkeur wor den gegeven boven het drogen. Tegen het maken vau kostbare installaties voor het drogen van aardappelen moet derhalve worden gewaarschuwd. Ten slotte zy nog medegedeeld, dat bovenstaande opmerkingen geenerlei toezegging inhouden, dat inderdaad die wateren, voortgedreven door een zacht briesje, naderde een kano, en zie 1 ln den voorsteven van die kano zat een blanke en op z|]n hoofd de God, dien zQ verloren waanden, gedu rende een heel geslacht. Ze was heen gegaan op het hoofd van een blanke en op het hoofd van een blanke kwam zy terug. Z{j zkgenl en zonken op hun knieën neder .Blazen, majoor, blazen 1' fluisterde Jeekie, en Alan kon sleehts een zwak ken toon te voorschyn brengen door het fluitje in den mond van het masker. Het was voldoende. Z(j her kenden het 1 Ze sprongen In 't water en sleepten de kano aan laad. Ze brachten Alan op den oever en aanbaden hem. Ze pakten een klei nen jongen beot om dien te offeren, en een der priesters zwaaide reeds een mes boven zyn hoofd, maar Jeekie zei iets, dat hem tot apdere gedachten bracht. Alan dacht dat het was, dat Kleins Bonsa haar gewoonten veran derd had op dat zwarte water en dat ze geen bloed wensehte, maar slechts voedsel. Toen boorde of zag bg niets maar en weer viel do duisternis op hem near (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1917 | | pagina 1