NT°, 64 1917
Zaterdag 2 Juni
104de jaargang.
DE GELE AFGOD
Bij dit io. behoort een
Bijvoegsel.
DISTRIBUTIE-WET.
37 FEUILLETON
Telefoonnummer 22. Uitgave van de Naaml, Vennootschap „Goesche Courant". Directeur Q. w. van babnkvild.
Uitgave dexer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Pr{« por kwartaal, in Goes f 1,—, buiten Goes, franco f 1,25.
AfzonderUjk* ncmmers 5 sent.
DneMUiig van advarteBtlée op Haandag, Woensdag
en vrïjdao IS uvoe».
De prgs der gewone advertentiSn is van 1-8 regels 62y«,"ot., elke regel meer
12 y, ct. BJ directe opgaaf van driemaal plaatsing derselfde advertentie
wordt de prijs slechts tweemaal berekend
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worde® van 110 regels f 1,25 berekend
ïiawfusBsestsars i ovrct.
No. XIX.
(ASTER PRIPOLIUM, ZULTE,
LAMSOOREN.)
De zee is onveilig tegenwoordig De
bemanning van vrachtschepen krijgt op
een gegeven oogenblik het bevel, af te
dalen in de sloepen, opdat zonder ver
lies van menschenlevens, binnen enkele
minuten schip met lading op den
bodem der zee, dat reusachtige kerkhof,
zou kunnen worden bijgezet
Een wereld van wee speelt zich af in
die weinige woorden, eeu vloed van
ellende wordt daarin bloot gelegd, een
staaltje van het//oorlogjespelen
Geen gekheid, geen spel, maar bewust,
langs allen kant bereid te dragen de
volle verantwoordelijkheid van wat wij
schrijven, vragen wij ons in diepen ernst
af: //Begint die broedermoord op groote
schaal zoo zachtjes aan niet te gelijken
op gekheid en spel Moet het ver-
miuken eu doodeu van jouge levens
wordeneen sport Met geweld
houden wij onze gedachten in, omdat
wij willen komen tot ons uitgangspunt,
maar onmogelijk is het onder dat
schrijven niet even mede te leven met
hen, die van nabij met dat „oorlogsspel"
(ze zijn in den handel hebben keunis
gemaaktEen zoon dood, een zoon
vermist, over een derde in onzekerheid
vader weg voorgoed, weduwen, weezen....
Nog meer Neen, want iedereen gevoelt
en iedereen kau aanvullen, maar zoo-
velen zwijgen Waarom Wij willen
de redenen niet ontvouwenhet zijn
in ons oog heel dikwijls laag-bij-den-
grondschewij willen opwekken de
goeden en hen aansporen tot meer
krachtsbetoon. Het behoeven allen geen
schrjvers te zijn, die in onze richting
willen gaan In eiken werkkring kan de
vredesgedachte worden gepropageerd.
Maar het moet dagelijksoveralwant
bij slot van rekening is het toch het
volkdat regeert.
Intusschen, wij bezinnen ons Wij
lieten enkele oogenblikken onze ge
dachten den vrijen teugel en dwaalden
af! //De zee is onveilig tegenwoordig",
zoo begonnen wij, en dat brengt mede,
dat de regelmatige ruilhandel is be
lemmerd, stop gezet in vele gevallen,
waardoor, zooals we reeds meermalen
schreven, elk land is aangewezen op
eigen productie. Wij moeten zelfs
verder gaan elk land is daardoor
verplicht die productie, die voortbren
ging op eigen bodem, zoo hoog mogelijk
op te voeren. Dat moet gebeuren om
de kans om gebrek te lijden zoo klein
mogelijk te makenOok wij, Neder
landers, hebben dat in het oog te
houden. Onze Regeering gaat in deze
richting. Verschillende maatregelen zijn
naar hot Engelich
van
H. RIDER HAGGARD.
Zfln drie kameraden keken naar
hem, eèn oogenblik, en dan Btormden
itf, met een rauwen kreet van af-
grfizen, het woud in, hun vrachten
neerwerpend, terwfli ze voortholden.
Alan heeft nooit gehoord wat er van
hen geworden is, hy zag hen niet
weer, en het dwergenvolk bewaart
zyn geheimen. Op dat oogenblik
wtfdde h$ ook nauwelflki veel aan
dacht aan hun vlucht, want hy was
te veel vervuld van andere dingen.
Een der kleine aanvallers, die nu
door deze overwinning moediger ge
worden waren, waagde zich in eon
open ruimte tuischen twee boomen,
zoodat hy een oogenblik zichtbaar
werd. Alan had zfln geweer in de
hand en, dol van woede over het
gebeurde, richtte hfl op het kleine
monster evenals hy op een konyn zou
aanleggen. Hy was een vlug en ge
oefend schutter, en zyn handigheid
verliet hem nu gelukkig niet, want
juist toen de dwerg achter een boom
getroffen om ie bewerken, dat de
verbouw van gewassen, welke voedsel
geven aan mensch en dier, worde
uitgebreid,althansdoor een speculatieven
geest niet worde ingekrompen. „De
Landbouw" heeft zich daarbij neer
gelegd niet alleen, ma ;r volkomen deze
gedachte ondersteund, meer dan de
stedeling, bij benadering zelfs, 'kan
vermoeden En nog is dat niet vol
doendeNog komen wij te staan voor
angstige cijfers, want niet alleen het
binnenland moet worden bediend, we
moeten van sommige producten over
produceeren om er aan het buitenland
wat van te kunnen afstaan. Dit moet,
omdat er veel is, dat in ons land
niet kan worden voortgebracht en wij
toch niet kunnen missen. „Voor wat,
hoort wat", zeggen de buren, vandaar
dat wij moeten kunnen uitvoeren, om
ietwat wgevoerd te krijgen. Dit aan
het adres van hen, die maar lukraak
meeneu, dat dit lastige probleem zoo
eenvoudig kau worden opgelost. Gemak
kelijk wordt ons dat niet gemaakt
„De zee is onveiligZij ontvangt
slechts offers, maar haar wordt belet
van haar rijkdom iets af te staan aan
de thans gebrek lijdende menschheid.
Onze visschers, zij gaan niet uit, kunnen
hun vredig bedrijf niet uitoefenen. Hoe
dikwijls ontvangt een burgemeester
dezer dagen niet een telegram Reken
niet al te veel op versche visch, vloot
gaat niet uitGelukkig derhalve, dat
zelfs in „de zee" nog neutrale afstanden
zijnWij hebben kunnen „korren"
mosselendeze kunnen koken, pellen,
inmaken, verzenden Eeu aardig stui
vertje is er aan verdiendEn dezer
dagen weder iets nieuws. Nood leert
bidden „Nood leert uitzoeken en dagen
tellen", hoorden wij een werkman
zeggen, „nu het erop aau komt, nu moet
van alles worden geprofiteerd, daarom
vragen „ze" nu zoo naar lamsooren
Eindelijk zijn we gekomen, waar we
wilden wezen. Het is onze bedoeling
„deze nieuw ontdekte productie" meer
van naby te leeren kennen. In de eerste
plaats, omdat daaraan tegenwoordig „een
goed daggeld" wordt verdiend, ver
volgens omdat daarbij heel eigenaardige
toestanden aan den dag komen eD ten
slotte, omdat wij willen pogen die zee
groente tot een blijvend uitvoerartikel
te maken. Wij zijn wat langdradig
geweest, maar zullen spoedig vervolgen,
en wij hopen zeer, dat alle snijders
van lamsooren, „schorhazen", onze
artikels zullen lezen, want zij zelf in
de eerste plaats hebben er belang bij,
dat onze wenschen in vervulling gaan.
Krabbendijke. JAC. W".
Buitenland.
De strijd in en buiten Europa.
Het voornaamste waarop voor heden
de aandacht la te vestigen, is het
besluit van de Fransehe socialistische
party om dael te nemen aan de
wilde verdwjnen, trof de kogel hem
en het volgende oogenblik sagen ze
bem voortrollen naar den anderen kant.
„Dat heel aardig,' zei Jeekie naden
kend, „beel aardig, waarachtig, maar
ik vind wfj hier ganw weg moesten
gaan."
„Ben ja niet gewond hijgde Alan.
„Je rag zit vol pijlen.'
„Voel niet niks, majoor,* antwoordde
bU, „beste pulk matras, 25 3 shilling
waard, uitstekend voor vergiftigo
pijlen, maar znllon hem na achterlaten,
want misschien dringen de panton
door als ik loop; ééa schrammetje
ka» 't hem doen.'
„Vraeaeigk jammer dit alles hier te
laten," merkte Jeekie verder op, neer
ziend op de vrachten, die de dragers
hadden achtergelaten, „maar wat zegt
het boek? Leven meer waard dan
kostbaarheden. Och, bekommer a niet
over den dag van morgen. Dat doet
het dwergenvolk voor ons. Kom,
majoor, laten we er van door gaan,"
en terwijl bij de patroontaieh op nam,
die b(| om zijn hals slingerde, als een
geringe toevoeging aan zgn andore
omhangseli, en een kistje met blikjes
vleesch onder zgn arm schoof, duwde
hQ zjn meester In den rag met den
loop van zjjn geladen geweer, ten
teeken, dat het tijd werd om op te
etappen.
„Biyf van me af met dat ding*,iei
internationale socialisten conferentie
te Stockholm.
W(j hebban kort gelodaa in een
onzer overzichten uiteengezet hoe dit
congres, voornamelijk door de socia
listische partg in Frankrijk, Engeland
en Amerika, als een misdadige bijeen
komst werd veroordeeld.
De Nsderlandsche delegatie, die het
initiatief tot het Stockholmeche con
gres had genomen, werd openlijk
verweten, dat zij haar boekje ie buiten
gegaan was on het congres werd
tegenover da internationale organisatie
In geen enkel opzicht te verdedigen
genoemd. Het congres en alles wat
daarop besloten zon worden was
daarom onwettig. Troelstra heette een
geheime agent van de Dnltscha regee
ring en de Belgische socialisten
leider Hnjjsmans werd voor weinig
minder dan een verrader van zjjn
o, gelukkig vaderland uitgemaakt.
Het zou ons onmogelijk z5c aldus
do Engelsche socialistenleider Hynd-
man, wiens rede wij destijds uitvoerig
weergaven om met de vroegere
Dultsche partijgenooten, de mannen,
die gaen enkele poging gedaan hebben
om regeering en legerleiding van haar
vele misdaden tegenover da monech-
heid terug te houden, In dezelfde zaal
te vergaderen.
En men begreep eenvoudig de Rus
sische sociaal-democraten niet, die in
dit tijdstip van den wereldoorlog, nu
de eentralen nog groots vijandelijke
gebieden bezet honden, zich op deze
conferentie wilden doen vertegen
woordigen, of anders in de hooidplaats
van een neutralen staat een eigen
conferentie wilden beleggen.
Het zon alles slechts leiden tot een
oneervollen Dnitsehen vrede en daar
toe konden sa wildon de sociaal
democraten der Westelfk Buropeeache
geallieerde rijken en evenmin de
Amerlkaansohe socialisten ook maar
in eenig opzicht nt^.icwsrkcn.
Zoo was d8 algemeene opinie en
de Nederlandsche sociaal democraat
Vliegen is daarop naar Parijs getrok
ken om voor de Fransehe partijge
nooten het optreden der Nederlandsche
delegatie te verdedigen en hen over
te halen, alsnog aan de conferentie
te Stockholm te willen deelnemen.
Toen hij dezer dagen terugkwam,
bleek h|j hoopvol gestemd en werke
lijk heeft het Pinkster-congres den
Fracschen sociaal-democraten een
groote verrassing gebracht.
De meerderheid der Fransehe soci
alisten was tot nu toe fel tegen deel
neming aan de Stoekholmsehe confe
rentie gekant, de minderheid was van
een andere meening.
Dsse minderheid won evenwel met
den dag maer aanhangers en nadat
het den eersten congresdag to Parijs
tot een heftige discnisio gekomen was,
liepen den tweeden dag op handige
wijze verschillende leiders der meer
derheid naar de andere zijde over,
totdat ten slotte het beslnit genomen
werd, zich te Stockholm wel degelijk
te doen vertegenwoordigen.
Dat de heer Vliegen tot dit beslnit
krachtig medegewerkt heeft mag als
vaststaand worden aangenomen, doch
daarnaast mag ook niet over het hoofd
Alan woedend, „hoe dikwijls heb ik
je nu al gezegd, dat je geen vuur
wapens moest dragen met gespannen
haan
„Zoowat duizend keer, majoor,"
antwoordde Jeekie onverstoord, „maar
b(j zulke gelegenheden vergeet ik
voorzichtigheid. M{jn ma net eender,
zit in de familie, maar verhaal te
lang om nu te vertellen, oprhkken
majoor, laat ons hö lien als da bliksem.
De dwergen komen dadelgk terug,
maar,' hj hjgde, „Ik denk, ik geloof,
dat Kleine Bonsa hen nog wei eens
krijgen zal.'
En Alan „titkta op', en de kolossale
Jeekie, hobbelde achter hem aan, met
al de toestellen, waarmee h® behangen
was om hem heen kletterend, als de
hoeven van een hollende giraf. Over
s{n vracht bekommerde hg zich niet.
Of het inwendige angst was of de
drang om zijn meester te redden, of
zijn geloof in de macht van Kleine
Bonsa, of het bewustzijn, dat hy zyn
voet, als het ware, weer op zjn
geboortegrond voelde, bat was een
feit, dat Jeekie, trotsch zyn vgttlg
jaren, die zyn haren vergrysd hadden,
totaal onvermoeibaar was. Aan het
eind van dien vreeaeiyken tocht, die
den heelen dag duurde, en zelfs den
naeht, want zg durfden niet te kam
peeren, zag hy er nog even frlseh uit,
als toen hij pas uit Old Calabar
gesien worden, dat hst voorbeeld der
Rcualicho socialisten tot navolging
heeft geprikkeld en dat de Fransehe
afgevaardigden naar Rusland, bg hun
terugkomst duidelijk lieten blijken,
dat nn in Rusland van sociaal demo
cratische zijde een andere houding
dan ae tot nu toe in Frankryk ge
volgde, noodiakeiyk oordeelde.
Op het Paryaoh» congres is thans
een lange mulle aangenomen, waarin
o.a, is opgenomen, dat de Fransehe
socialistische party een delegatie zal
uitzenden om te Stockholm de meening
der Fransehen uiteen te setten. ten
behoeve van een gameenschappeigke
actie en een vrede voor te bereiden,
overeenkomstig de beginselen door
de revolmionnsire regeering en de
Bociallsten van Rusland geformuleerd.
De delegatie heeft tevens opdracht,
zich met de Russische afvaardiging
te verstaan aangaande de door deze
gewenschte bijeenkomst der Interna
tionale.
Voorloopig nemen de Fransehe
soclallBten te Stockholm nog slechts
doel aan de voorbereidende bijeen
komsten, welke aan da groote confe
rentie van 15 Juni a t. voorafgaan.
Natunrigk aijn er onder de Fran
sehe socialistenleiders, die zich on
verzoenlijk lootten en het is volkomen
te begrgpen, dat het besluit der
sociaal-democraten by de burgerpar-
tgen vrywel sslgemeene afkenring
vindt.
De vroegere anti militarist Hervé
verzet zieb in de Victoire heftig togen
de thans genomen beali&iing en ook
de Tem pa laat zich in krachtige bewoor
dingen nit over de lichtzinnigheid van
de socialistische meerderheidsparty,
die de nationale idee opoffert om den
sehUn van eenheid in de socialistische
partg te handhaven.
Te Stockholm, zegt het blad, wil
men de grondslagen vaststellen voor
een socialistlschen vrede en aan de
actie van de revolutionaire Internati
onale overwicht geven over die van
de regearlngen, die jegens de volken
vorantwoordeigk zijn. Door een soci-
aiistiiehen vrede, betoogt het blad,
dreigt men ons te brengen tot een
Dultschen.
Het Journal des Débats laat zieh
in denzalfden geest uit.
Met belangstelling mag thans naar
een zwenking in de houding der
Engelsche en Amerikaanschs socia
listen worden uitgezien
Zal de Fransehe regeering de pas
sen naar Stockholm toestaan Het
is niet te verwachten, dat zy ze zal
durven weigeren. De socialisten zyn
in Frankrgk een machtigs party en
in Rusland, dat toeh altyd nog Frank-
ryks oudsto bondgenoot is, zon een
weigerend optreden van do Fransehe
overheid in dezen al een heel onaan-
genamen indruk maken.
Dit ia het verblijdende van bet be
sluit der Fransehe sociaal democraten,
dat er uit blQkt, dat het verlangen
naar vrede onder de Fransehe arbei
ders reeds zoo sterk is geworden, dat
de voormannen der arbelderspartg
zich tegen maatregelen, die een spoe
dige beëindiging van den oorlog be
oogen, zich niet langer durven of
vertrok, en zijn opgewektheid had
hem geeu oogenblik verlaten.
Maar by bet eerste morgenlicht
bemerkten zg door allerlei teekens en
aanwgzlngen, dat de dwergen toch
in hnn nabyheid waren. Zelfs werden
er eenlge pylon geschoten, doch die
misten.
„Foek 1" zei Jeekie, „zoo goed, zy
bang. Toeh, geen tyd voor koffie
beter wy doorloopen.'
Zoo liepen zy voort zoo hard als ze
konden, tot aan den middag, toen het
woud wat doorzichtiger begon te
worden. En, toen het wat lichter was,
konden zy de dwergen zienhet
bleek, dat er eenlge honderden waren,
die aan weerskanten geigk met hen
opliepen op een volgens hun meening
veiligen afstand.
„Zal een schot probeeren, dunkt
me,* zei Jeekie neerknielend en aan
leggend op een troepje van de man
netjes, die uit elkaar stoven als een
vlucht patrgzeneen aehterlatend,
die neergevallen was.
„Zie zoo, jongotje,* kryschte Jeekie
In vervoering, „hoe smaakt je die
kogel in je hersens? Jy wist niet ik
wel schieten kon op 250 yards afstand.
Onthoud dat nu, hoor ventje." Toen
vervolgden zg hun weg, tegen een
hoogte op.
Rivier aan anderen kant van deze
hoogte,' zei Jeekie, „denk die apen
willen verzetten.
Dat mr. Troelstra zich in oen on
derhoud te Stockholm geestdriftig over
het besluit der Fransehe partygenoo-
ten heeft uitgelaten en het een moe
dige daad van historische beteekenis
noemde,behoeft zeker niet te verbazen.
Trouwens, het dient erkent: de
Nederlandsche sociaal-democraten heb
ben in den korten tgd, dat z|j thans
voor den vrede yveren, al heel wat
moeiigkheden overwonnen.
Brazilië is thans openiyk met
Dnitscbland in oorlog.
Erg officieel is dat niet In zgn werk
gegaan. De Kamer nam eenvoudig
een wetsontwerp aan, waarby de
neurallteit in den Dultseh-Amerikaan-
sehen oorlog opgeheven werd.
Een formeete oorlog verklaring is
dns eenvoudig achterwege gebleven.
Brazilië zal thans gebruik maken
van de Dultsche schepen in zjju
havens en maatregelen nemen ter
bescherming van de scheepvaart.
Voor Dul'sehland bepaalt zieh op het
oogenblik het nadeel van dezen
nieuwen vijand wel tot het verlies van
eenlge kostbare handelsschepen.
Eerst na den oorlog zal wellicht
blijken, dat de vgandschap van
Brazilië Duitsehland ook op econo
misch gebied op belangryke verliezen
te staan is gekomen.
Want juist in de Zuid-Amerlkaan
sohe Statsn was Duitsehland vóör den
oorlog op handelsgebied een gevaar-
igke concurrent van alle indnstrieele
naties.
Van het gevechtsterrein voor heden
geen nlenwe berichten.
Het Itallaaniche offensief is thans
vrgwel tot staan gekomen.
Stads-nieuws,
stükkbn voor den gemeenteraad.
Wijziging der bouwverordening,
ingevolge art, 1 der Woningwet.
Naar aanleiding van de In de
laatst gehouden vergadering van den
Raad gemaakte opmerkingen ten
aanzien van de voorgestelde wgzl-
ging der verordening bedoeld bg
artikel 1 der woningwet, doen B. en
W. den Raad toekomen eene tweede
en uitvoeriger toelichting op de voor
gestelde wijzigingen der verschillende
artikelen, van den gemeente bouw
meester, met den Inhoud waarvan zy
zich volkomen kunnen vereenigen en
op grond waarvan zy dan ook geene
vrijheid kunnen vlndoD, eenlge ver
andering aan te brengen in het reeds
eerder door hen aangeboden voorstel
tot wgzlglng der verordening, bedoeld
by artikel 1 der woningwet.
Wg gaven In ons vorig raadsverslag
reeds een uitvoerig overzicht van de
door B. en W. noodiakeiyk geachte
wgzlglng der verordening.
De bedoeling van den heer Hollmann
wat de art. 9 an 110 inden volgen
den geest te wgzlgen.
Art. 9.
Bestaande beerputten moeten goed
waterdicht zyn, alsmede de nieuw
ons daar niet znllen vervolgen."
Maar die „apen* schenen kwaad te
zgn en hielden aan. Ze bleven op
behooriyken afstand aan belde zyden
van de vluchtelingen loopen, wetend
dat ten slotte hun krachten toch te
kort zouden schieten en zy dan dich
ter bg bun zouden kunnen komen om
ze te dooden. Zoo werd de jacht
voortgezet, tot Alan overlegde of 't
maar niet beter zou zgn om er in eens
een eind aan te maken.
„Neen, neen, als we nu sterven,
knnnen we morgen niet van plan
veranderen," hygde Jeekie met een
heesche stem. „Daar is het hoogste
punt al, dichter bij dan ik daoht. OI
lieve help I wie zyn dat en hg wees
naar een aantal groote mannen, met
speren gewapend, die een eind verder
den heuvel op kwamen van den kant
der rivier, die daar beneden stroomde.
Op hetzelfde oogenblik kregen de
wilden hen en hun vervolgers, die
juist links en rechts op de hoogte
verschenen, in het oog. De dwergen,
die vreemdelingen ziende, uitten een
schellen kreet van achrik, en draalden
zieh om, om te vluchten naar de
veilige schuilplaatsen van het woud,
wat zg waarsehgniyk betreurden ooit
verlaten te hebben.
(Wordt vervolgd).
