N°. 61 1917
Donderdag 24 Mei
104de jaargang.
IHIKSCHü
COURANT.
Telefoonnummer 22. Uitgave van de Naaml. Vennootschap .Goeiche Courant". Directeur G. W. van Barnevzld.
Uitgave dexer Courant geichiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
ultgeionderd op feestdagen.
Pr(« por kwartaal, In Goes 1,buitoD Goes, franco jf 1,25.
Afzonderlijke nommert 5 cent,
k unending van advertenties op 'Maandag, Woensdag
en VRUDA6 vóór 13 nrem,
De pr?s der gewone advertentlSn ls van 1-8 regels 62 Vi ot., elke regel meer
12 ï/s ct. Bf directe opgaaf van driemaal plaatsing derielfde advertentie
wordt de prijs slechte tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelfk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden va» 1—10 regels 9. 1,25 berekend
8ew|sconm»rs! t scat.
DISTBIBUTJE- WET.
(SMOKKELEN).
No. XVIII.
Misschien, dal sommigen onzer lezers
niet direct verband kunnen vinden
tusschen smokkelen en distributiewet
en toch bestaat tusschen beide nauwe
verwantschap.
Is smokkelen niet ontduiking van
de distributiewet
Het begrip „smokkelen'' is groot en
de smokkelaar zelf stelt daaraan de
grens, die in zijn kraam te pas komt.
Wat anderen „smokkelen" noemen,
betitelt hij als „toegelaten handel", wat
derden geoorloofd vinden binnen de
grenzen der wet, wordt door den smok
kelaar als „je reinste smokkel" aan
de kaak gesteld. Zoo 't niet zoo droevig
ware, dan zou kunnen worden benijd die
kans om met het volle leven kennis
te makeu En dat in dezen tijd, waarin
elke dag als het ware een leven op
zichzelf is, vooral voor hen, die geroepen
en daardoor gedwongen zijn publiekelijk
mede te leven! Wat een schat van
menschenkennis brengt dat mede Een
schat, een bezit, waaraan waarde kan
worden gehecht! Ja, als men het ge
leerde voor een groot gedeelte over
boord gooit en zich ernstig voorneemt
dat nooit als voorbeeld te stellen, want
laten wij bet gerust en zonder schroom
schrijven, kenteekenen (eu vele zijn
er, welke erop wijzen, dat het peil der
bevolking nog dagelijks daalt
Wij hebben b.v. wel eens opgezien
tegen personen, eerbied voor hen gehad,
meenende, dat zij dragers waren van
hooge beginselen, maar de werkelijkheid
heeft ons geleerd, dat ook deze „hooge-
ren." meer waarde hechten aan het
aardsche slijk" dan aan edele principes
En verwonderd heeft het ons altijd, dat
de kerk in 't algemeen, de voedster en
draagster toch van ten Hemel gaande
beginselen, daartegen zoo slap opkomt
Wij kunnen ons vergissen, en dan doen
wij dat onbewust, maar het komt ons
voor, dat de algemeene democratie tegen
dat onwaardig gedoe veel krachtiger
stelling neemt. Wij meenen deze uit
lating op verschillende gronden te kun
nen bewijzen Dit pleit voor de demo
cratie en geeft moed voor de toekomst.
Intusschen daalt naar onze innige
overtuiging dagelijks de algemeene
moraliteitTreurig dit te moeten con-
stateeren, roaar wij hebben feiten te
over, om deze krasse beschuldiging waar
te maken. Wie dat zien wil, kan dat
op allerlei gebied
Een staaltje, een schijnbaar onschul
dig staaltje
Dezer dagen komt op een avond één
mijner jongens opgewonden thuis, zóó,
dat het opvalt! Op onze vraag„Wat
hebt ge uitgevoerd, vent klinkt het
„gloria-antwoord „Wij hebben „smok
kelen" gespeeld en daar wordt je toch
zoo moe van Ja, je moet loopen, ren
nen, vallen, als „ze" schieten, weg
kruipen en je neemt zooveel, als je
dragen kunt, want wie het meeste over
brengt krijgt ook de meeste steentjes,
die wint hetIetwat geordend is dat
antwoord, maar aan den inhoud doet
het niet te kort. Eerlijk gezegd, zijn
we door dat kinderwoord geschrokken
„smokkeltje spelen De kleine vond
het heelernaal niet vreemd, dat wij hem
navroegen en op die manier belang
stelling betoonden in zijn spel. De
arme, onschuldige jongen kon niet be
vroeden, dat waar hij afspeelde, in
't gemoed van zijn vader een levens
drama werd ontvouwd Nog altijd onder
de bekoring van „bet heerlijke spel",
werd verder verhaald„Wij hebben
smokkelaars aan beide zijden van de
grens; die zijn natuurlijk vrienden, maar
je kunt er niet altijd bijkomen, want
het gebeurt, dat onze commiezen (die
hebben we ook je vangenAls die
dat doen, dan betasten ze je, en vinden
ze dan niets, dan krijgt ge een pas en
dan mag je doorgaan Maar nu is de
kunst om die kerels tebedotten
(de jongen noemde een jongenswoord
en dat deed me die A. vanavond toch
zoo lekker Wij vullen onzen zakdoek
met zand, dat is peper, en dan leggen
we die in onze pet, maar dat weten
„ze" al, doch A. had het in zijn kousen
gedaan en toen kwam bij er vrij over
En dan die eene commies, „die altijd
zegt, dat hij er zooveel van weet," die
schoot op me Ik deed net of ik ge
raakt was. Ik liet me vallen, maar „ik
maakte gauw een gat in den grond,
gooide mijn peper erin, een graszoodje
er over, en toen die kerel kwam, had
ik lekker nietsIk kreeg een pas" en
mocht doorgaan. Daan stond er ook
bij, die werd ook betast en die mocht
ook ovef de grens, en die Daan had
een bultje gemaakt van peper Eu dan
hebben we afgesproken, als je achter
een boom staat, dan kan niemand je
zien, dan zit je in een bosch, en de
heg van mijnheer K. dat is de grens,
daar gooien wij het over Ja, dat is
nu wel niet precies zooals het in wer
kelijkheid gaat, maar zoo moet je toch
doen als je speelt l En nu ben ik
wel wat laat, maar „smokkelen" kuut
ge pas spelen, als 't donker wordt
Ziehier het groote verhaal, dat wij
gereild en gezeild in vele woorden van
één onzer kleinere huisgenooten hadden
aan te hoorenLuciferdoosjes, opge
vulde fietsbanden, dat alles kwam
nog op de proppen, maar genoeg
De jougens hebben gespeeld eene
werkelijkheid Onschuldig, zeer zeker,
maar wat veel moeten zij van dat alles
hebben gehoord om in hun spel die
werkelijkheid na te bootsen l
Smokkelen Verboden uitvoer Ont
duiken van regeeringsmaatregelen, die
elk voor zich er zijn op gericht om het
binnenland, dus ons eigen volk te dienen
Gaan wij hiermede accoord (en het tegen
deel wachten wij gaarne in dan moet
ook elk smokkelaar worden beschouwd
als vijand der gemeenschap en moet
ieder medewerken om dezen te bannen
uit de werkelijke samenleving. En in
plaats daarvoor, in plaats, dat dezulken
met den vinger worden nagewezen en
komen te staan op de zwarte lijst, wordt
hun onzalig bedrijf „gewoon" geacht,
wordt wellicht bewonderd hnn koop
mansgeest, wordt hun werk afgekeken
door de jeugd, wordt het een spel!
En zou dat opvoedend werken bij de
jeugd Hoor ze na, de jongens, en U
zult zien, dat eiken dag iets nieuws in
dat smokkelspel wordt gelegd Is het
onmogelijk, dat enkelen door het spel
tot werkelijke werkelijkheid willen
komen „Het peil daalt", maar laten
wij er ons niet al te gewillig bij neder-
leggenLaten wij gevoelen, dat eene
dubbele taak ons is opgelegd, houden,
wat we hebben niet alleen, maar op
bouwen, wat is verwoest. Laten wij
vooral gezamenlijk, Kerk, School en
Gezin, ja ook individueel, alles aan
wenden om onze jeugd, onze jongens,
te vrij waren voor de idee, welke dezer
dagen opgang maakt „goed te verdie
nen zonder navraag", laien wij alles
doen, om onze jongens te vrijwaren een
smokkelaar of O.-W.er te worden.
Krabbendijke. JAC. W.
Buitenland.
De strijd in en bniten Europa.
Een derde staatsman beeft zich doen
hooren en daardoor hebben w(j thans
een overzicht gekregen van den hul
digen toestand in den gróótstee der
Europeeiche oorlogvoerende staten, in
het herboren Knsland.
Herboren, omdat het Knsland van
nu niet met dat van weinige maanden
geleden te vergelijken is, omdat het
zoo snel als de wereldgeschiedenis
geen tweede voorbeeld weet aan te
wijzen, van de meest absolute mo
narchie van Europa in den meeBt
democratlschen staat van dat wereld
deel ls omgezet geworden.
Rusland verkeert thans in denzelf-
den toestand als sommige jonge meisjes.
Zij zBn te hard gegroeid en een periode
van zwakte en bloedarmoede blijft In
den regel niet achterwege.
Thans blflkt meer en meer hoe het
democratische Knsland voor den nieu
wen toestand nog niet geheel rijp
was. De ontwikkeling van het oude
Knsland, het Tsarenrgk van den knoet
en de Siberische ballingschap, tot den
Btaat vanwaar da democratische ge
dachte van een vrj volk Europa het
beschavlngsldee tracht in te pompen,
ls in zoo korten tijd tot stand gekomen,
dat het nieuwe Rusland een tgdperk
van politieke zwakte en bloedarmoede
niet kan ontgaan.
Het leger ie,verwaarlooad; onder de
gedachte dat do volkswil de heer-
schende la, moest de tncht in het leger
HJden. Officieren werden In vele
gevallen mat meer als meerderen van
soldaten beschouwd k. telkens weer
maakten de telegramm t moiling van
de brutale actie van anarchistische
groepen waartegen de regeering niet
of niet voldoende durfde optreden.
Het werd t|jd, dat wij uit den ehaos
van Sint Peterburgscho berichten, die
Wolff en Reuter in zeer verschillenden
geest nlslegdec, eens wat vastheid
kregen, dat wj eens van een der
vooraanstaande Russische staatslieden
een rede hoorden, welke zooals dia
van dan Rijkskanselier en van Lord
Rober Cecil oos een blik deed slaan
op den waren toestand van dit oogen-
blik in het ondoorgrondelijk Czaren-
rijk.
Prina Lwof, de voorzitter van den
ministerraad, heeft dezen toestand
thans in z{n uitlatingen aan vertegen
woordigers van de pers doen kennen.
Hij herinnerde er,aan hoe de soci
alistische partijen, die aanvankelijk
weigerden, ln de voorlooplge regeering
zitting te nemen, een eigen lichaam,
den Raad van Arbeiders en Soldaten
vormden, die de werkzaamheden der
regeering zon controleeren en deze
met al zga gezag zon s eunen.
Waar de Kaad langzamerhand het
karakter van een bestuurslichaam
kreeg en de voorlooplge regeering
zich geplaatst zag tegenover een reeks
bevelen, welke niet van haar zelve
afkomstig waren, kreeg men, zooals
de premier het karakteristiek uit
drukte verantwoordelijkheid zonder
gezag en gezag zonder verantwoor
delijkheid.
Tengevolge daarvan daalde da
gevecht-Wj-rde var, v„<-: leger ln
gevaarlijke mate, werd het land, wat
de voedselvoorziening betreft, aan den
rand van den afgrond gebracht en
werden overal symptomen van anar
chie merkbaar.
De gereorganiseerde regeering ver
wacht thans, dat al haar daden vol
komen znllen worden goedgekeurd en
hare bevelen getrouwelijk zullen
worden gehoorzaamd.
Da nieuwe regeering moet zoo
spoedig mogelijk het ontwrichte be
staan des lands weer ln het goede
spoor leiden en de kracht van het
leger bevestigen, dat den v{and bulten
de grenzen moet werpen en de bond-
genooten moet stennan.
Da regeering streeft naar spoedig;-n
vrede, maar het vrje Rusland zal niet
gedoogen, dat het gebied, dat onder
het onde regime ln den steek is
gelaten, onder het juk van het Duit-
sche mllitairisme bljft.
Het Russische volk zal zijn plicht
tegenover België, Servië en Roemenië
niet vergeten. De werkelijke wapen
stilstand, die er aan het front ontstaan
is en die den Dnitschen rijkskanselier
tot de veronderstelling bracht van een
onleersnden afzonderleken vrede met
Rnsland, die wapenstilstand moet
eindigen.
Een krachtig, op tucht steunend
Russisch leger, dat de natie achter
zich weet, zal het land verdedigen en
een machtigen steun verleenen aan
de bondgenooten, waarmede het nauw
terbonden is door het bloed, dat er
voor de gemeenschappelBke zaak ls
vergoten. Een wapenstilstand is onver-
eenlgbaar met da eer, evengoed als
een blnnenlandsche oorlog. Wij, aldus
Lwof, moeten beginnen ln het land
het normale leven en de orde te
herstellen.
De sociaal-democraat Kerensky, die
minister van oorlog ls geworden, olijkt
thans ook voorstander van een ijzeren
krijgstucht te zijn. Hij gaat nu ten
volle met de gedachten der voorlooplge
regeering medo. De nieuwe regeering
wanscht met een vastberaden eerlijke
militaire politiek te staan ot te vallen.
De tegenwoordige stand van zaken
in Rnsland ls voor de entente dns
niet ongunstig.
Daartoe zullen in hoofdzaak wel
twee machtige factoren hebben mede
gewerkt.
Ten eerste is de oppositleraad re
geering geworden en het ls een bekend
feit, dat oppositieleden, eenmaal zelf
aan bet bewind, heel spoedig vrij
wat gematigder in hun denkbeelden
en eischen worden.
Ten tweede is dezer dagen een
Amerlkaansche bekendmaking ver
schenen, waarin werd medegedeeld,
dat Rusland, wanneer het mocht trach
ten een afzonderlijken vrede te fluiten
of zijn bondgenooten in den steek te
laten, op geen dollar Amerlfcaanseh
geld meer behoefde te rekenen.
Wat moet Rusland zonder geld
beginnen
Tegen Amerika kunnen de centralen
niet opbieden.
Tin slotte blijft immers toch de
almighty dollar do eenige machtige
factor in den geheelen volkerenstr(jd.
Na de verovering van de Monte
Kak hebben de Itallalen thans het
oog gevestigd op de zuidelijker gele
gen stellingen van den Monte Santo.
Deze berg en de Vodlce worden mans
door de Italianen bestormd.
De ten N. van Kuk over de Isonzo
getrokken Italiaaasche troepen zfiu
weer teruggetrokken, wat wel niet
geheel vrvwilllg geschied zsl zjn.
Naar uit Rome gemeld werd, matkte
het ItallaanBche offensief ook ten Oos
ten van Görz eenige vorderingen.
Op het W. front hebben de Fran-
schen la Champagne nabfl Moronvll-
Uers verscheidene Dultsehe linies
veroverd.
De Engolschan wonnen eenig ter
rein ten Z. van de öcarpe tusschen
Ëullecourt en Fontaine les Crosilles.
De Dultschers daarentegen hebben,
naar zjj melden, hnn stollingen ver
beterd op den Cbemln des Dames,
tusschen Hurteblse en Sancy.
binnenland.
Staatscommissie rechtstoestand
Burgerlijke ambtenaren.
Bg Kon. besluit van 21 dezer ls
le. Ingesteld een Staatscommissie
ter voorbereiding van algemeene
wetteljke regelen betreffende den
rechtstoestand van burgerlffke amb
tenaren j
2e. aan deze commissie opgedragen
het resultaat vau haar arbeid aan OnB
ln den vorm van een of meer ont
werpen van wet, met daarbij behoo-
rende memorlën van toelichting, aan
te bieden
3e. bepaald, dat deze commissie
zoodanige personen kan hooren, als
zQ in het belang harer werkzaamheid
wenschelljk zal achten;
4e. bepaald, dat het uit te brengen
verslag zal worden vastgesteld bfl
meerderheid van stemmen, met dien
verstande, dat leder lid het recht heeft
zQn gevoelen, indien het van dat der
meerderheid afwijkt, en voor zoover
het niet kortelfjk in het verslag is op
te nemen, in een afzonderlijk advlos
kenbaar te maken
5e. tot lid en voorzitter is benoemd
mr. Q. C. Dresselhnys, Ud van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Sociaal Democratische partij.
De S. D. P. heeft te Amsterdam
haar jaarlijksche algemeene vergade.
ring gehouden, welke de voorzitter,
de heer D. Wijnkoop, met een rede
voering geopend heeft.
De ontbinding van de Stuten-Oeneraal
en de verkiezingen.
Het Stbl. no. 402 bevat een Kon.
beslnlt van den 19den Mei 1917,
betreffende de Blnitlng van de tegen
woordige zitting der Staten Generaal
en de ontbinding van de belde Kamers.
Daarbij is bepaald
Art. 1. Onze minister van staat
minister van blnnenlandsche zaken,
wordt gemachtigd om van Oozentwege
de tegenwoordige zitting der Staten-
Generaal te sluiten ln eene vereenigde
vergadering der bolde Kamers op
Donderdag den 24iten Mei 1917, des
namiddags te drie nre.
Art. 2. De Eerste en de Tweede
Kamer der Staten-Generaal worden
ontbonden met den 27sten Juni 1917.
Art. 3. De verkiezingen van da
leden der Eerste Kamer zullen plaats
hebben op Donderdag 14 Jnci aan
staande.
Onze commissarissen in de onder
scheidene provinciën worden gemach
tigd de Staten hnnner provinciën te
dien einde in buitengewone zittlug
op te roepen.
Art. 4 Do verkiezingen van de
leden der Tweede Kamer zullen plaats
hebben op Dinsdag 5 Jnnl aanstaande;
de stemming, zoo noodig, zal plasts
hebben op Vrijdag 15 Juni aanstaande
en de herstemming, zoo noodig op
Vrijdag 22 Jnnl daaraanvolgende.
Art. 5. De eerste samenkomst van
de nieuwe Kamers zal plaatB hebben
in vereenigde vergadering op Donder
dag 29 Juni aanstaande.
De sluiting van de zitting der
Staten-Generaal op a.s. Donderdag zal
geschieden in hetgebonw der Tweede
Kamer.
Op de gebruikelijke wijze zal de
minister van staat, minister van
blnnenlandsche zaken, mr. Cort van
der Linden, zich van het konfnhijk
paleis naar het Kamergebouw begeven
om de zitting namens do Koningin
met een rede voor gesloten te ver
klaren.
Hoogstwaarschijnlijk* zal de eerBte
samenkomst der menwe Kamers in
vereenigde vergadering, op Donderdag
28 Juni, ln de Grafelijke zalen plaats
vinden.
De scheepvaart.
Verleden week, aldus da N. B. Ct.,
hebben wij medegedeeld, dat onder
de schepen, die 15 Mei uit Engelsche
havens naar ons land uitgavaren wa
ren, een drietal tevergeefs werd
gezochtde Vechtstroom van de
Maatschappij Ocean en twee schepen
van Furness' Scheepvaart- en Agen
tuurmaatschappij hier ter stede, de
Veenbergen en de Kolbergen. ZÜ
voeren voor onze Regeering, doch
waren door de Engelsche regeering
gerequireerd.
Reuter seint nu de verklaring van
dit zonderlinge verschijnsel: ,De
Engelsche regeering beet het
behoudt zich het recht voor, onzijdige
schepen op te vorderen, indien veel
Engeltch kapitaal in de reederfj van
zulke schepen is betrokken, aangezien
het onmogelijk is deze Engelsche be
langen te beschermen, zoolang znlke
schepen ongewapend onder onzfldige
vlag varen."
Nu willen wij op het oogenblik
niet in beschonwlng treden over het
recht van Engeland, om Nederland-
scho schepen, die zich toevallig ln een
Engelsche haven bevinden, on te vor
deren op grond, dat er ook Engelsch,
of veel Engelsch kapitaal een rek
baar begrip ln de reBderU is be
legd. Misschien komen wjj tegelege-
nertijd daarop eens terng, doch voor
het oogenblik laten wij dit geheel ter
zijde, omdat de opgegeven reden van
opvordering: de bescherming van
Engelsche belangen, geen steek houdt
hoegenaamd.
De schepen, was.r het om gaat,
stonden ln indirectan dienst van de
Nederlandsche regeering, en werden
gebezigd voor onze voedsel- en grond-
stoffenvoorziening. ZB loopen zeer
weinig gevaar van het oogenblik af,
waarop Engeland z{jn onrechtmatigen
eisch, dat de schepen ln onze Amerl
kaansche vaart een haven binnen het
versperde gebied zonden aandoen,
heeft laten vervallen. Ernstig gevaar
kan deze ongewapende Nederlandsche
schepen, die veel Engelsch kapitaal
vertegenwoordigen, alleen dreigen,
wanneer zij gewapend worden, of
Engelsche havens gaan aandoen.
Begrflpen w(j Renter's opheldering
wel, dan zal dat met de gerequlreerde
Echepen nu voortaan het geval z|jn.
In stee, dat dus door do opvordering
het gevaar voor die schepen wordt
verminderd, wordt het iulst zeer
verhoogd. De Engelsche flnancleele
belangen zonden gebaat zijn geworden,
Indien de schepen met de andere
Nederlandsche schepen onder het door
DnltBChland toegezegde vrSgeleido
naar hier hadden kunnen komen, en
dan in de gelegenheid waren gelaten,
evenals de andere Nederlandsche
schepen, waarbij geen Engelsch kapi
taal is betrokken, in dienst van de
Nederlandsche regeering ongewapend
de vaart om de Noord direoht naar
Amerika te blijven volgen.
Het scheen ons ter bescherming van
Nederlandsche belangen noodzakelijk
de drogredeneering van Reuter met
enkele woorden ln het licht te stellen.
V
De gezagvoerder van het Neder
landsche zeilschip Jacoba, kapitein
Boersma, heeft b() aankomst te IJmui-
den medegedeeld, dat zijn schip in
het vrBe gebied door een Dnitsche
duikboot Is besehoten. De Jacoba was
van Drammen met een lading hout
op weg naar Zsandam. De bemanning
begaf zich ln de boot en moest ruim
een uur bij hooggaande zeeën roeien,
om de duikboot te bereiken. Daar
werd den duikboot commandant aan
getoond, dat men zich in het vrije
gebied bevond en van een nentraal
land op reis was naar een neutraal
land, met onverdachte lading. Daarop
kreeg men vergunning, naar het schip
terug te keeren en de reis te ver
volgen.
