N°. 48 1917
Dinsdag 24 April,
104de jaargang.
Amerika en onze
voedselvoorziening,
sa FEUILLETON
DE GELE AFGOD
GOESCHE
COERANT.
Telefoonnummer 22. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goeiehe Courant". Directeur G. W. van Barnkvbld.
Uitgave dexer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
ultgeionderd op feestdagen.
Pr|l per kwartaal, in Goes f 1.balten Goes, franco 1,25.
Afionderljjke nommers 5 cent.
unending Tan advertentlën op Maandag, Woensdag
en VRIJDAG vóór 12 gres,
De prjs der gewone advertentlSn ia van 1-5 regels 621/« et., elke regel meer
12 Vb ot. B( directe opgaaf van driemaal plaatsing derielfde advertentie
wordt de prijs slechts tweemaal berekend
Geboorte-, hnweljk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels h f 1,25 berekend
Bew|sn^ï*niers I «est.
cent voldoende aanhangers had ge.
vonden.
Evenwel, daarover gaat het op het
oogenblik ntet. WJ willen er nog
maals slechts op wijzen, dat d-i soci
aal-democraten in verschillende oorlog
voerende rijken begrepen hebben, dat
zjj de eersten moetan zijn om een
beëindiging van den strijd te propa-
geeren, wanneer dit voor de verschil
lende oorlogvoerende staten op eer
volle wijze kan geschieden.
Te Stockholm zullen thans de
Internationale sociaal-democraten bij
eenkomen om over den vrede te
redeneeren. Dat is al een goed begin.
Da Hollsndsche voormannen der
S.D.A.P. zijn naar het vredescongres
in Stockholm getrokken.
Het is niet de bedoeling, heeft de
heer Troelstra o.a, gezegd, dat de
neutrale socialisten hun steun zullen
verleenea aan poglDgen om een af
zonderlijken vrede tnssehen de cen
trale mogendheden en Rusland te
bewerken, maar wel om tot een vrede
van alle oorlogvoerenden te komen.
Slechts wanneer een afzonderlijke
vrede tusschen Rusland en de centra-
len tot een algemeenen vrede sou
lelden, zouden da sociaal democraten
dezen steunen.
Daar komt het besluit derHolland-
sehe delegatie In het Uitvoerend
Comitee van het Internationaal Soci
alistisch Bureau, om naar Stockholm
te reizen, dus op neer.
Op 15 Mei en volgende dagen heeft
de delegatie de conferentie voor de
socialisten uit alle oorlogvoerende
landen vastgesteld.
Wij zien, zalde moester Troelstra,
hoe nog tot voor enkele weken elke
poging om tot een daad te komen
afstuitte op een kleine meerderheid
van de Fransche partij. WJ zien
evenwel ook allerlei pogingen van
socialistische partijen uit verschillende
oorlogvoerende landen om met de
Russische arbeiders in contact ts
komen. Het nltvoerend comité mag
dit niet aanzien als een dood ding,
het moet «r bij zijn, Wij begroeten
de pogingen, omdat zj ons kunnen
steunen in ons streven om allo par
tijen weder bijeen te brengen.
Meer en meer is inmiddels gebleken,
dat de pogingen der sociaal-demo
craten om oen grondslag voor vredes
onderhandelingen te vinden, by de
entente cp hevig verzet stuiten.
Men wonscht van die zijde op het
oogenblik blijkbaar nog allerminst
vrede.
Wie, zeide daarentegen do socialist
Scheldemann voor zijn vertrek naar
Stockholm, ziet niet in, dat de volken
van Duttschland en Oostenrijk Hon
garije den vrede willen, evenals het
Russische volk dien wil Wie zal
bovendien nog durven beweren, dat
de volken van Engeland en Frankrijk
den oorlog wensohen voort' te zetten
om ten slotte een vrede te krijgen,
zooals een Lloyd George en een Briand
dien wenschel{jk achten
Ook de Desnsche socialistische
minister Stannlng zeide overtuigd te
zjjn, dat het mogelijk is eenstemmig
heid te bereiken onder de arbeiders
der verschillende landen over den
grondslag voor den vrede.
In Rusland zelf ziet het er nog niet
erg naar uit of de voorstanders van
een afzonderlijken vrede spoedig
anderen van hun denkbeelden zullen
overtuigen.
Van uit de met Rusland verbonden
staten worden krachtige pogingen
aangewend om Rusland het bond
genootschap te doen trouw blijven en
ook de leden van den Raad van
arbeiders en soldaten bijkan het
onderling allerminst over de te volgen
politiek eens.
Het dezer dagen gehouden congres
sprak zich uit voor een zoo spoedig
mogelijk bjj algemeen stemrecht
kiezen van de constitueerende ver
gadering.
Besloten werd den oorlog voort te
zetten en de afges aardlgde Plechanof
wekte arbeiders en soldaten op, een
burgeroorlog te voorkomen en te
bewijzen, dat de Russische democratie
volkomen rijp is voor zelfregeering.
De Raad van arbeiders en soldaten
heeft later definitief bekend gemaakt,
dat hj het denkbeeld van een afzon
derijken vrede verwerpt.
De berichten over werkstakingen
in Dultsehe fabrieken houden aan.
Volgens mededeellngen van Dult
sehe passagiers, zonden de arbeiders
in verschillende munitiefabrieken,
o a. ook in de Krupp-fabriek, het
werk hebben gestaakt.
Naar de Vorw&rts meldt, is in Berlijn
in de meeste bedrjven het werk
hervat. Een vergadering van werk
lieden van de Siemens Schuckrt-fabrie
ken besloot na langdurige beraadsla
ging eveneens weer aan het werk te
gaan.
Een vergadering van arbeiders en
arbeidsters van de Deutsche Waffen
urd Munitlonsfabrlk in Moabit, wei
gerde de hervatting van het werken
besloot een afvaardiging naar den
Rijkskanselier te zenden.
Wat de geallieerden bestempelen
met den naam Hindenburgstelling,
noemen de DuitschersSiegfrled-stelllng.
Om een stuk van die stelling ten
N.O. van Soissons te bezetten, hebben
de Duitschers het frontdeel bj Vailly
ontrnlmd, waardoor het den Fransehen
gemakkelijk werd gemaakt, tor plaatse
terrein te winnen.
Dit verklaart waarom de terreinwinst
der Fransehen over een frontbreedte
van 9 E.M. hier buiten verhouding
groot was, vergeleken b\j de vorde
ringen op het overige aanvalsterrein.
Uit Berlijn werd betreffende het
gevechtsterrein in Champagne ge
meld, dat een Dultsehe tegenaanval
de Fransche terreinwinst ten N.W.
van Auberive ongedaan maakte, doch
de Fransehen melden, dat zij bun
terreinwinst ter plaatse over een front
van 2 E.M. uitbreidden.
Een Fransche aanval ten O. van
Lolvre bracht de gevangenneming van
In den oproep aaa zijn volk heeft
de Amerikaansche- president alle staats
burgers aangemaand, hun plicht te
doen ter zegepraal der democratische
beginselen in de geheele wereld.
Ieder moet, aldus de president, het
zijne bijdragen om den oorlog zoo
snel en zoo grondig mogelijk tot een
voorspoedig einde te brengen.
En daarom moeten ook alle krach
ten aangewend worden om Amerika
zelf en de geallieerden van alles te
voorzien, waaraan zij op het oogenblik
behoefte hebben, niet alleen dus
oorlogsmateriaal en grondstoffen, maar
daarnaast voedingsmiddelen voor mensch
en dier.
Het klinkt heel mooi, zooals de
democratische president dit geprocla
meerd heeft en we kunnen ons begrij
pen, dat de geallieerden met het oog
op de zwaarbeladen handelsschepen,
die eerlang uit Amerika naar hunne
havens zulleu vertrekken, met den
nieuwen bondgenoot uitermate zijn
ingenomen.
Maar president Wilson, die in naam
der rechtvaardigheid en menschelijkheid
ten strijde is getrokken, heeft vergelen,
dat er in Europa ook nog een paar
kleine staten zijn, die geen vriend en
geen vijand genoemd worden en zich de
weelde veroorloofd hebben, bij dezen
Europeeschen massamoord neutraal te
blijven.
Die staten zijn niet direct op het
Amerikaansche verzoek om mede ten
strijde te trekken ingegaan, maar zij
zijn toch in dezen volkerenoorlog trouw
aan het neutraliteitsbeginsel gebleven
en hebben in woorden, noch in daden
voor een der oorlogvoerenden partij
gekozen.
Ongelukkig genoeg krijgen de vol
keren van de neutrale staten ook hon
ger als hun voedsel opraakt en waar
zij tot nu toe bijna alles, wat zij meer
noodig hadden, dat zij zelfverbouwden,
uit Amerika lieten komen en daar
eerlijk betaalden zouden zij graag
zien, dat de Amerikaansche president,
als er nog wat voedsel te verzenden is,
niet alleen om zichzelf en zijn bond-
genooten, maar ook eens om bun be
langen zou willen denken.
Wij Nederlanders b.v. hebben altijd
ons graan, ons veevoeder en onze
kunstmest uit Amerika betrokken. We
begrijpen best, dat Amerika ons op
rantsoen stelt, maar we zouden toch
niet graag zien, dat de democratische
beginselen, waarvoor Wilson ten strijde
trekt, er toe leiden, dat wij in het
vervolg totaal van iedere voedselzending
worden uitgesloten.
De vrees, dat het hiertoe zou koine n,
naar het Engelsch
van
H. RIDER HAGGARD.
„Maar Miss Champers, waar bant u
geweest? Ik dacht, dat we een spel
letje golf zonden spelen, samen. Alles
was er voor klaar, lk was present,
het gras was netjes geschoren voor
deze gelegenheid, maar n was er niet."
„Neen," antwoordde zj. „Majoor
Vernon en lk zjjn samen naar de kerk
gewandeld en hoorden daar een mooie
preek over het vieren van den
Sabbath.
„U bent streng," zei hy. „Vindt n
het verkeerd voor menschen, die de
heele week hard werken, om Zondags
eens een spelletje te doen?"
„Heelemaal niet, Sir Robert." Ze
keek hom aan en in eens besloten
zei ze„Als a wilt, zallen we van
middag onze negen trekken spelen
en ik zal u een slag voorgeven, of
wilt u liever met zjjn vieren spelen
„Neen, laten wij het maar samen
uitvechten en die het best speelt wint."
„Heel goed, Sir Robert; maar denk
er om, dat ik de sterkste party ben 1"
„Kijk niet zoo kwaad," Halsterde
ze tegen Alan, toen ze na de lnnch
den tnln in gingenik wil de zaken
werd de laatste dageu te grooter, toeu
meer en meer de buitenlandsche tele
grammen melding maakten van Ame
rikaansche staatsmansuitingen, waarin
bepleit werd de blokkade tegen Duitseh-
land zoo te versterken, dat ook de
omliggende neutralen geen kans meer
zouden krijgen, bet Germaansche rijk
over de landgrenzen heimelijk iets toe
te stoppen.
Zelfs de Senaat, zoo werd bericht,
denkt er over om onverwijld een einde
te maken aan den uitvoer van voe
dingsmiddelen uit de Vereenigde Staten
naar Duitschland over Nederland en
de Skandinavische rijken.
Dat zag er voor ons Nederlanders,
die elkaar tegenwoordig de hand druk
ken als de bladen weer het behouden
binnenkomen van eeti graanschip mel
den helaas is de lading steeds weer
lijnkoeken en haver niet al te
best uit.
En het is zeker om onze belangen
als neutrale mogendheid eens krachtig
in Amerika te bepleiten, dat de Neder-
landsche gezant te Washington een
bezoek aan president Wilson heeft
gebracht.
Naar aanleiding aldus een pu
blicatie van ons departement van bui
tenlandsche zaken van bij het Congres
ingediende voorstellen ter bespreking
van den uitvoer uit de Vereenigde
staten, speciaal van voedingsmiddelen
en metalen, is aan den gezant te
Washington opgedragen, zich van de
voornemens van de regeering aldaar
te overtuigen.
De gezant heeft ter zake eeu onder
houd gehad met den president der
Ver. Staten en hem den toestand hier
te lande u'teengezef, alsmede de ge
volgen, welke een eventueel uitvoer
verbod, speciaal van voedingsmiddelen
en metalen naar Nederland, voor ons
zou hebben.
De heer Wilson heeft er op gewezen,
dat de ingediende voorstellen een
uitvoerverbod niet voorschrijven, maar
hem slechts de bevoegdheid geven, het
zoo noodig af te kondigen.
Hij voegde er aan toe, dat hij slechts
in geval van uiterste noodzaak, die hij
intusschen niet voorzag, er toe gebracht
zou kpnnen worden, den uitvoer van
voedingsmiddelen en metalen, bestemd
voor Nederland, te verbieden, aangezien
hij zich volkomen rekenschap gaf van
den toestand, waarin wij ons thans
bevinden, meer in het bijzonder wat
betrof onze positie tegenover de oor
logvoerenden. De president maakte
van de gelegenheid gebruik onzen
gezant zijn algemeene sympathie voor
ons land kenbaar te maken.
Tot zoo ver de mededeeling van het
departement van buitenlandlandsche
zaken.
Wij willen er bijvoegen, dat ofschoon
ophelderen en weten waar wJ aan
toe zyn. Tegen de thee ben lk terug
en dan zallen we 't uitpraten met
mjn oom."
De negen trekken waren gespeeld
en met één slag voor had Barbara de
party gewonnen, ze was daar zeer
mee in haar schik, want ze had haar
best gedaan en met zalke groote
voordeelen aan zyn kant was Sir
Robert, die ook zjn best gedaan had,
geen geringe tegenpartij, zelfs voor
zoo'n handige speelster als zj. De
strjd was met ernst gestreden, want
beide partyen wisten, dat die slechts
een voorspel was van een anderen
ernstiger stryd, daarom beschonwden
ze den afloop er van als een soort
voorteeken.
„Ik ben overwonnen," zei hj met
een gemaakt lachje, dat zyn kwaadheid
niet verbergen kon, „en nog wel door
een dame, die mj wat voorgegeven
had. Dat is vernederend, maar ik be
ken, dat ik sleeht tegen mjn verlies
kan."
„Gelooft n niet, dat vrouwen over
't algemeen winnen als ze er hnn
zinnen op gezet hobben vroeg
Barbara. „Ik geloof dat, wanneer zy
verliezen, iets dat dikwyis genoeg
gebeurt, dan komt het, omdat het
hnn te weinig kan schelen, of dat ze
geen boslnlt kannen nemen. Een
vroaw, die het ernstig opneemt, is
een gevaariyke tegenstandster.'
„Ja," antwoordde hj, „of de beste
bondgenoot." Daarna gaf hjj de stok-
deze woorden van president Wilson nog
ruimte voor alle mogelijke ous hinder
lijke besluiten overlaten, er toch wel
uit blijkt, dat de president niet van
plan is, zijn Nederlandsche afnemers
voor deu verderen duur van den oorlog
het koopen en verschepen in Amerika
onmogelijk te maken.
Amerika zelf gaat bij de verdeeling
natuurlijk voor, daarna komeu de
geallieerden en is er dau nog wat over,
dan is er kans, dat ook Nederland niet
wordt vergeten.
Hopen we dan van gansclier harte,
dat Amerika nimmer moge besluiten
den toevoer naar Nederland, als noodge
dwongen oorlogsmaatregel, stop te zet
ten en dat de graanschepen, met de
Nederlandsche driekleur in top, op de
gevaarlijke reis van Amerika naar onze
havens, geen mijnen en onderzeeërs
ontmoeten, die het graan, waaraan ons
volk zoo dringend behoefte heeft, in
de golven van den oceaan doen ver
dwijnen.
Buitenland.
De strijd in en bniten Europa.
Het lykt wel of do sociaaldemocra
ten, die la don oorlog langzamerhand
hun beginselen inzake militairisme en
landsverdediging in den steek gelaten
hebben, die, zuoals voornamelijk: In
Duitschlsnd sterk tot uiting is geko
men, in en bulten het parlement op
de bres staan ter aanmoediging van
den vaderlaudschen stryd, langzamer
hand gaan beseffen, dat het toch
eigenlijk hun taak Is, voor den vrede
en ntet voor den oorlog te werken.
Nu het RusBische volk zich vrj ge
maakt heeft, nu overal hervormingen
in deniocratlschen guest in voorbe
reiding of reeds tot stand gebracht
zyn, wordt langzamerhand onder do
sociaal democraten van geheel Europa
weer het besef levendig, dat huu
propaganda voor den vrede en niet
voor den strjd moet zjn.
Het moge waar zyn, dat een soci
aal-democraat zich in tjden van nood
vóór alles vaderlander gevoelt, het is
een bewys te moer, dat zyn theorie
inzake landsverdediging, de theorie
van geen man en geen eent, die nog
ts velen aanhangen, onhoudbaar is.
Geen cent nu, maar geen manlater
als het vaderland in gevaar is. Waar
zouden de sociaal-democraten, die in
vredestyd zoo heftig ageeren tegen
alles wat 'skonlngs rok draagt, in
tyden van gevaar een goed geoefend
en krachtig leger van daan moeten
halen, wanneer zy niet in vredestjd
medewerken om het op de been te
houden
Het zal den Dultschen sociaal
democraten, die hnn plicht aan het
front zoo moedig vervuld hebben, nog
wel eens in de gedachte gekomen
zyn hoe het nu met hun vaderland
gesteld zou zyn, wanneer in vredes-
tjd de theorie van geen man en geen
ken en een halve kroon aan den
golfjongen en toen deze uit het gehoor
was, voegde hj er by„Miss Cham
pers, lk heb al eens gedacht of er
geen mogeljkheid bestaan kon, datu
zulk een bondgenoot voor mj zoudt
kannen worden."
„Ik weet niets van zaken, Sir
Robertmijn smaak beweegt zieh in
een geheel aDdere richtlog."
„U weet heel goed, dat ik niet
doelde op zaken, Miss Champers, ik
doelde op eeu heel ander soort van
compagnonschap, op dat wat de natuur
bestemd heeft tusschen man en vrouw
het huweljk. Wil je my aannemen
als je echtgenoot?"
ZJ opende haar lippen om te ant
woorden, maar hj hief zjn hand op
en vervolgde: „Luister eerst naar me,
voordat ja een haastig antwoord geeft,
dat zoo moeieiyk is terug te nemen,
of te verzachten. Ik ben my bewast
van alles wat in myn nadeel Is, mjn
jaren, die joa misschien velen ijken
mjn eenvoudige afkomstmjn bedrjf,
dat je, niet heelemaal zonder reden,
veracht en verfoeit. Nu, wat het eerste
betreft, dat kan niet verbeteren, wel
erger wordenmaar het tweede kan
en ls reeds begraven onder het goud
en hormeljn van weelde en titels.
Wat komt het er op aan of ik de
zoon ben van een klerk die 2 pond
ln de week verdiende en of ik ge
boren ben in een klein huisje in
Battersee, als lk na toch een van
de rjkste mannen ben van Enge
land, en zal sterven ln een paleis,
mülioenen en een hocge rang na
latend aan myn kinderen Wat het
derde betreft, mün betrekking, die
wil ik er aan geven. Die heeft my
gelok gebracht en de volgende week
zal ik juist zooveel verdiend hebben,
als ik mj had voorgesteld jaren ge
lsden, toen ik begon. Nu lk zoo zeker
van myn fortuin ben, zal ik mj in
't vervolg toeleggen op een hooger
doel, op de wetgevende macht. Ik
heb al eens politieken arbeid verricht,
als ik eens tyd daartoe had: nu is
't mjn plan om in 't bestuur te komen,
ik heb daar de bekwaamheden voor
en een goede gezondheid. Ik hoop
eenmaal een van de eerste mannen ln
het keizerrjk te zyn en mjn macht
uit te spreiden over de hoofden van
al die onbeduidende nullen, die het
vertrouwen van hun landvolk gewon
nen hebben, alleen omdat ze In een
hoogen stand geboren zjn, veel geld
bezitten en nooit den besten tyd van
hnn leven hebben besteed aan den
arbeid. Met jon naast me kan ik dat
doen, ja, meer dan dat, en dat alles
leg ik aan je voeten neer".
Weer wilde zj hem ln de rede vallen,
maar weer hield hy haar tegen, omdat
hy 't antwoord op haar lippen las.
„Luister, Ik heb je nog niet alles
verteld. Misschien ben ik begonnen
met dat, waar ik mee had moeten ein
digen. Ik heb je nog niet gezegd,
dat ik je liefheb, eerlijk en oprecht,
met een vaste on verander! Jke liefde,
zooals die somtyds komt tot mannen
van middelbaren leeftyd, die nooit
tevoren daarvan iets gevoeld hadden.
Ik zal me niet opsehroeven totharts-
tochteljke ontboezemingen, die op
myn leeftyd dwaas en ongepast konden
klinken toeh is het wa&r, dat ik ver
vuld ben van hartstocht, die op my
aangekomen is en my geheel heelt
bezield. Ik, die andere mannen er
om heb uitgelachen, lk aanbid je. Je
bent de vrengde mjner oogen. Als
je niet bj me bent, ls alles leeg om
me been. Ik bewonder de eerljkheid
van je karakter, en zelfs je vooroor -
deelen, en naar jonw opvattingen wil
lk de mjne regelen. Ik geloof, dat
geen man je zoo kan liefhebben als ik,
Barbara Champers. Antwoord me na.
Ik ben. bereid om te hoeren, het bette
of het ergste".
Barbara keek hem, volgens haar
gewoonte, vlak ln 't gezicht met baar
vastberaden oogen, en antwoordde
zachtzinnig, want de manier waarop
hy zyn zaak bepleit had, hoewel,
klaarbiykeiyk vooralt bestudeerd, trof
haar toch.
„Ik vreet, dat het het ergste is, Sir
Robert. Er zjn honderden vrouwen,
die veel hooger staan dan lk, en die
bij zonden zyn om a met hart en ziel
de hulp en de kameraadschap te geven
die n verlangt. Kies u een van hen,
ik kan het niet".
(Wordt vervolgd)