N°, 36 1917 Zaterdag 24 Maart 104de jaargang. DE GELE AFGOD Bij dit no, behoort een Bijvoegsel,. is FEUILUSTOJÜ Telefoonnummer 22. Uitgave van da Naaml. Venooo'sehap „Goasche Courant". Directeur G. W. van Barnkvïld. Uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-. Woonzdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Pril per kwartaal, in tïoci f 1,—, buiten Goes, franco f l,2S. Afzonderlijks nommeri 5 een:. innandliua; van advesteBttS® op Maaiidsg. Woensdug en VSUQA0 vóór lS uren. De prjo dor gewone advertentiSn is van regel» 50 ct., else regel meer lOet Bi directe opgaat van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de priji slechtz tweemaal berekend. Geboorte-, huweljk- en doodsborichtsa en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1ïO regels 1,— berekend Bewlintuusers «sa,*.. Zij, die zicli met ingang van 1 April op ons blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum ver schijnende nummers GRATIS. HET VAK-ONDERWIJS VOOR JONGENS EN MEISJES op ZUID- EN NOORD-BEVELAND. III. Wij eindigden ons laatste artikel met den wensch, dat alle krachten van Zuid- en Noord-Beveland zich zouden vereenigen om een dusdanige school tot stand te brengen, tot nut van de meisjes op deze eilanden. Dat dit eveneens noodig is voor onze Ambachtsschool, was op te maken uit het eerste artikel. Dezen wensch te herhalen is niet overbodig. Immers de eivaringen, die de Ambachtsschool heeft opgedaan zijn niet bemoedigend. Reeds in 1884 zijn er pogingen aangewend om op geheel het eiland belangstelling voor bet vakonderwijs te wekken, een belang stelling, die omgezet zou worden in finantieelen steun. Ret gohl toch de opleiding van de jongens op Zuid- en Noord-Bevelaiuly en niet speciaal die van Goes. Ondanks het feit, dat er toen reeds 50 °/0 der leerlingen van de buiten gemeenten kwamen, hoopte men echter te vergeefs op steun de belangstelling bleef uitermate gering. Wij zijn nu 38 jaar verder. Is de toestand nu belangrijk ver beterd Over 1916 bedroeg de subsidie van de buitengemeenten waaronder f 60 van het armbestuur te 's Heer Abts- kerke de kapitale som van f 227,50. Als men nu bedenkt, dat er 28 ge meenten op Zuid- en Noord-Beveland zij (Goes niet medegerekeud)en rekent men er dan mede, dat er in datzelfde jaar 46 leerlingen buiten Goes woon achtig waren, dan is het een eenvou dige rekensom om te komen tot een bedrag van ongeveer 18 cent per jaar per leerling en per gemeente. Dat is de subsidie waarop de school kan rekenen. Wij herhalen dus de vraag is de toestand nu na 33 jaar veel verbeterd Voor deze door en door ongezonden toestand zijn, dunkt ons, enkele oorza ken aan te wijzen. Een tweetal willen wij daarbij naar voren brengen. Daar is allereerst de gedachte, die bij sommigen schijnt voor te zitten Uit onze gemeente bezoeken geen jongens de schooldus is subsidie overbodig. naar hst Engelseh VAN H. RIDER HAGGARD. Maar wo hebben na niet met Yarleys te maken, maar met The Conrt. Mr. Champer-Haswell had gasten. Er wa ren er tien, allen heeren, en uitge zonderd Alan, die, zooals men zich herinneren zal, een van hen waz, waren allen rijk en handelslui. Onder het gezelschap bevonden zich twee Pranscha bankiers en drie joden, elk van ben een steunpilaar van de Sahara- maatsehappfl, en zeer geïnteresseerd in het verder verloop der zaken. Het Is niet noodig hen te beichrfjveu, want zfl hebben niets met ons verhaal te maken, daar zij slechts financiers waren van zekere soort, die r^kdom- men verworven hadden op een manier, die het daglicht niet al te best velen kon. En dat zij rijk waren was dui delijk merkbaar. Reeds des morgens waren de eigenaars van al deze weelde aangekomen in hnnne magnifiqae anto's, die beBtuurd werden door elegante ohauffaurB, terwijl pok nog een extra knecht werd meegenomen. Hon bonte jaBsen, hnnne jnweeien manehetknoopen en ringen, zelfs iets Wordt deze gedachte inderdaad ge vonden - en wij voor ons twijfelen daar niet aan dan lijkt ons dit uitermate kortzichtig. Immers de wel vaart van liet deel hangt samen met de welvaart van het geheel. Is er in Nederland een algemeene daling vau het levenspeil, dan ontkomt daar ten slotte het kleinste dorpje niet aan. Slijgt daarentegen de nationale wel vaart, dan zal dit ook overal gevoeld worden. Het, is het gewone verschijn sel, dat in het dagelijksch leven zijn uitdrukking vindt in als het allen inensche» goed gaat, gaat het mij ook goed. Deze nationale welvaart hangt mede af van een goed -onderlegden werk manstand. Wij weten het wel, niet alleen handel, landbouw, wetenschap, en nog tal van andere factoren werken hiertoe mede. Ook de vrouw worde f ierbij allerminst uitgeschakeld. Maar dan is het een welbegrepen eigenbelang als door de geheele gemeenschap, dus ook door alle gemeentenmede wordt gewerkt aan de verhooging vau het peil van het onderwijs. Dus h aller stemeen dringende eisch. In scherper jlicht komt dit beginsel nog te staan,als gelet wordt op het geen ons, na het sluiten van den vrede, te wachten staat. Handen komen er dan te kort, om allen achterstand in te halen. En is er dan in Nederland niet een Hink onderlegde handwerk- staud, dan gaan groote voordeelen, niet hit, minst op stoffelijk gebied, voor ons volk verloren. Het is dan ook te hopen, dat een dusdanige bekrompen opvatting wijkt voor een ruimere. De tweede oorzaak isonbekendheid met de. hooge kostendie aan dit onder wijs 'verbonden zijn. De opleiding aan een Ambachtsschool, zoo deze op de hoogte des tijds is, mag zeker niet lager geraamd worden dan f 250 per jaar en per leerling. Hiervan wordt door hel Rijk 50 °/0 bijgedragen dus f125. De provincie subsidieert met f 25 per leerling. Resteu er dus nog f 100 per jaar en per leerling. Trekt men hiervan nogmaals af f25, zijnde de opbrengst van schoolgelden, bij dragen van particulieren enz., dan moeten er nog f 75 per jaar en per leerling gevonden worden. En deze som kan wel niet anders bij elkander worden gebracht, dan door subsidie van de buitengemeenten. Na deze eenvoudige becijfering zal het duidelijk zijn, dat een gemeente, die b.v. 8 leerlingen op de school heeft en een jaarlijksche subsidie van b.v. f 25 schenkt, een belangrijk bedrag laadt op de schouders van anderen, welke er gewoonlijk geen belang bij hebben. Neemt men nu als gemiddeld totaal in hnnne gezichten, alles duidde op geld, en dat was ook de band die hen te zimen bracht en hield. Alan kwam jnist op tgd om zich nog voor het diner te kunnen kleeden b(j wist dat Barbara vóór dazen maal tijd niet verschijnen zon, en bij kwam voor haar, en niet voor zfln gastheer of diens vrienden. Vergezeld van Jeekis, zQn negerknecht, want in dit hnls was het noodig iemand bij de hand te hebben, die eventneel be hulpzaam kon zijn reed hij van Yarleyi naar The Conrt, een afstand van tien mijl, en arriveerde te onge veer acht uur. ,Mr. Haewell is reeds naar boven gegaan om zleh te kleeden, majoor, en do andere heeren ook", zeide de chef-bnttler, Mr. Smith, ,maar Miss Champers zeide mij, dat ik n dit briefje moest geven, en dat het diner om half negen begint". Alan nam den brief aan, en vroeg om naar zijn kamer gebracht te wor den. Daar gekomen opende hij hoewel hij daar maar v(jf en twintig minuten tijd had om zich te kleeden toch onmiddellijk het briefje, terwijl Jeefcie zijn koffertje ontpakte. .Waarde Alan", zoo luidde het epistel, „kom niet te laat voor het diner, andera zal ik geen plaati voor je naast mij kannen openhonden Natuurlijk zal Sir Robert mij naar tafel geleiden. Dezen keer aQn ze aantal leerlingen van de buitengemeen ten b. v. 4.0 aan, dan zouden deze gemeenten moeten opbrengen f 3000. Met een vakschool voor meisjes staat het in beginsel niet. anders, al zullen daarvan de kosten wellicht iets lager zijn. Ook de armbesturen hebben hierbij een laak te vervullen. Vermindering van het aantal bedeelden zal mede het gevolg zijn van een goed onderlegden werkmansstand. Goes en 's Heer Abts- kerke hebben dit dan ook al jaren geleden ingezien de jaarlijksche sub sidie getuigt hiervan. Soortgelijke steun werd trouwens ook elders gevonden. Het Sint Anthonij gasthuis te Leeuwarden gaf ei kele jaren geleden een geheel nieuwe. Am bachtsschool a f 125.000, plus de jaar lijksche subsidie. Moge deze voorbeelden ook voor de andere armbesturen op ons eiland een prikkel ziju, om eveneens flink te helpen steunen. Gaan wij dan ook alle finantieele hulpbronnen op Zuid- en Noord-Beve land na, dan wil het ons voorkomen, dat met vereende krachten beide scholen, zoowel die voor jongens als voor meisjes behoorlijk ingericht, er kunnen en moeten komen. Onze eilanden mogen niet achter blijven bij andere dee- len van ons landmogen niet achter blijven ter wille van de nationale welvaart; mogen niet achter blijven, boveual niet uit het oogpunt van het welbegrepen eigenbelang. Onze eigen kinderen moeten in onze omgeving goed onderwijs kunnen ontvangen, om straks den strijd om het bestaan, krachtig te kunnen aanvangenom mede te werken aan den opbloei der nationale nijverheid Om een sieraad te worden van geheel ons volk. A de. D. F. van dek Wart. ii u 11 e u i a uti De strijd in en balten Europa. Steeds meer en meer wijkt de Dnttache litis in het Westen, al Is het ook niet meer zoo vlug als enkele dagen geleden. Elscht het vernielen van alles wat den vijand eenige dekking kan bieden in de streek waar do troepen thans doortrekken meerdere werkzaamheid of li het ^langzamer oprukken van Engelschen en Framchen, door het vernielen der binnenwegen, voor de terugtrekkende Dnitschers een reden om ook hunnerzijds het tempo der handeling wat minder vlug te doen zjjn? Dit is een feitde Dnitschers wijken nog steeds en bet is niet te voorzien waar zij weer sollen standhouden. De saillant, die tnsschen Atrecht en Feronne het front onnoodig ver grootte, is thans weggenomen. Het front is dus korter en daardoor ster ker gemaakt, wat evenwel ook voor veel erger dan gewoonlijk afschu welijk 1 afschuwelijken ik kan het niet uithouden om er een aan de linker- zoowel als aan de rechterhand ts hebben. Je B. ,P.S. Wat bèb je toch gedaan Onze waardige gasten, mijn oom niet te vergeten, sebSnen in groote opge wondenheid over je te zfln. Ik be luisterde hen toen zij aan het praten waren, en ik net deed of ik wat bloemen nitzocht. Een van hen noemde je een .schijnheilige kwezel en een weerbarstige ezel", en iemand anders ik geloof dat het Sir Robert was antwoordde„Inderdaad, doch weer barstige ezels kunnen balken, en staan bekend, dat ze wel eens een ander mans karretje omvergooien*. Is de Sahara-maatschappi) het karretje Als dat zoo ls, dan vergeef ik je. .P.P.S. Donk er aan, dat we morgen samen naar de kerk gaan, maar kom aan het ontbijt in sport.pantalon, pn Ik zal dat ook doen ik bedoel, ik zal me kleeden alsof we gaan golf spelen. Daarna knnnen we weer Christenen worden. Als we dat niet doen ik bedoel ons op die manier kleeden zullen zij allen mee naar de kerk willen, behalve de Joden. „P.P.P.S. Weest z.vp. niet slordig, en laat dit briefje nergens slingeren, want de krocht die je bedient leest alle brieven. Hij maakt ze open boven den wasem van een ketel. Smith, de battler, is de eenige betrouwbare per den tegenstander geldt. De Engelseh Fransche iinie loopt m van Atrecht, O. va» Bapaume over Peronne naar Ham in bijna rechte richting. Reeds zijn de geallieerde legers over een frontbreedte van 135 K.M. ongeveer 10—15 KM. voortgernkt en het vermoeden is uitgesproken, dat ook geheel Artois zal worden ont ruimd. Wat is het Dnitsehe doel met dezen terngtoebt WQ vinden hierover een interessant artikel van een blijkbaar militaire inzender in het Hbl., die de vol gende, zeer logische beschouwing geeft. Een snelle beslissing op het W. iront lijkt dezen inzender slechts mogelijk door een groote overwin ning. DnitBchiand zou daarom den bewegingsoorlog willen herstellen en alvorens tot den aanval over te gaan, de Entente nit de loopgraven lokken. Het doel van de terugtrekkende beweging zou das bet wagen van een rensachtlge poging zijn, om hetz(j in de richting van Parijs, hetzij in de richting van de kust, door te breken. Nu Von Hindenburg de leiding beeft, ls op het Westelijk front een van die geniale manoeuvres te verwachten, die op het Oostelijk front zoo dikwijls met sneees zijn toegepast. De inzender verwacht dan ook binnenkort een groeten slag tnsschen Arras en Laon, waarvoor de Duit- schors nu reeds bezig zfln met een nlenwe groepeeticg hunner strijd krachten. Groote reserves zonden worden samengetrokken b{ La Fère- Laon en by Arras, reterves, die deels nit de terugtrekkende troepen, deels nit nienw aangevoerde legers gevormd worden. Tnsschen deze twee vleugel groepen zon esn zwakke frontgroop worden opgesteld, zoodat de nienwe Dnitsehe linie zon bestaan uit een linkervleugel in da 15 n Soisson—ChanD y—St Quemin esn zwak centrum in de l{jn St. Qnontin tot een punt aan den weg üapanme—Cambray, en een rechter vleugel vanaf dit pnnt tot Arras. Na deze opstelling kan een hevig offen sief volgen en een doorbraak gepro beerd worden in da richting van Amiens door de beide vlengelgroepen. Daar de wegenvernieling bij de Olie niet zoo ernstig is ris die b{j de Somme, zon de hoofdsïoot te ver wachten zUn vannlt den vleugel La Fère—Laon. Er valt voor deze voorspelling inderdatd zeer veel te zeggen, als men bedenkt, dat het onwaarschijnlijk is, dat Dnitschland in het Westen troepen wil vrijmaken voor het Ooste lijk front, dat frontverkorting eer den over meerder memehenmateriaal be schikkende Engelschen en Framchen ten voordeel komt, die daardoor ter plaatse een grootere reserve dan de Dnitschers knnnen vormen en dat bet niet aannemelgk ls, dat de Dnitschers, die hun stellingen tot en toe met alle kracht verdedigd hebben, reeds voor soon bier ln bals*. Alan lachte hardop, toen hij dit eigenaardigs, openhartige briefje ge lezen had. Het verkwikte hem en vroolflkto bem wat op, want sinds den vorigen dag was hi) somber genoeg gestemd. Het was als kwam een ijs koude luchtstroom koelte en zuiver heid brengen in een oververhitte, be nauwde atmosfeer. Hij had gaarne het briefje willen behouden, maar zich herinnerend wat Barbara van den knecht geschreven had, wierp hj het in bet vnnr en bleet er naar kjjken tot het geheel verkoold was. Jeekie kuchte eens om zijn heer opmerkzaam te maken dat het tijd was zleh te kleedenAlan keerde zich om en keek hem gedachteloos aan. Hjj was het bezien wel waard, die Jeekte. Stel n voor een zeer groote en zwaar gebouwde neger, met een huid zoo zwart als een goed onder houden laars, wollig haar zoo wit als sneeuw, een bosje baren eveneens wit aan zQn kin als baardeen hand als een ecbaapsbeen, maar met lange fijne vingers en roze pnntlge nagels; een resolnnt en ondoordring baar gelaat, waarin onder een vier kant voorhoofd, twee buitengewoon gnitige an welsprekende oogen, welke elk gevoel weeigaven, dat er in de hersens daarachter omging dat wil zeggen, wanneer de bezitter ervan hen dat toestond. Dat wss JVekie. „Zal lk nw laarzen uittrekken de bedreiging van een voorjaars offensief vrijwillig zouden wijken. Wie een revolutie ontketent met het doel, zfln eigen Inzichten als algemeene volkswil erkend te zien, zal al heel spoedig bemerken, dat een uit de ver drukking bevrijd volk plotseling en onweerstaanbaar een geheel andere richting kan inslaan danzjjn bevrijders gehoopt en verwacht hebben. Dit it ln allen gevalle zeker, dzt de tegenwoordige Russische regeering nit Doema-leden voortgekomen, zich geen oogenblik meester van den toe stand kan noemen. Wanneer wij,bedenken boe de Fran- sehe revolutie een tijdperk van de grootste onzekerheid, een spel van hartstochten was, dan trof bet al als iets heel bijzonders, dat het eindelijk uit de knellende banden der reactie verloste Russische-volk zich aanstonds zonder morren door een nltvoerend comité van Doemaledsn gewillig liet voortduwen op den weg, welke men het ingeslagen wenschte te zien. 0.1., en we hebben er reeds vroeger op gewezen, is de revolntle in Rnsland nog niet ten einde, is zij zelfs nog niet eens goed begonnen. Het ls niet te verwachten, dat de nienw gevormde regeering reeds mees ter van den toestand zon zjjn, integen deel steeds grootere concessies zal zij moeten doen tot zjj ten slotte wellicht als slachtoffer van een opgewonden volksmenigte de tengels van het bewind weer aan anderen zal moeten overlaten. Twee gevaren van geheel verschil lende zijden bedreigen, zooals we reeds vroeger aantoonden, de tegen woordige regeering. Te eener zijde staan de voorstan ders van het oude regime, de Russische boeren als steunpilaren van de aan hangers der reactie, die alleen al op het bericht, dat hun Czaar is gevangen genomen, manifesteerend langs de wegen voortrukken, liederen zingend ter eere van den Czaar, het hoofd van hnn orthodoxe kerk, die den vrede wil. Aan de anaere zijde staan de sociaal democraten. ZQ denken, dat het bon- derd jaar te laat bevrijde Rusland reeds dadsljk rijp is voor een sociaal democratische republiek. Reeds elschten de socialisten in Sint Petersbnrg afschaffing van het keizer schap en een volksstemming over het al dan niet voortzetten van den oorlog. Waar do wetgevende vergadering die zich over de kenze van een nienw staatshoofd zal uitspreken eerst na den oorlog zal worden gehonden, is het de groote vraag of de tegen woordige regeering dan nog de leiding ln handen zal hebben. De tijding, dat de Czaar en de Czarltza gevangen zijn genomen, zal da Russische boeren ongetwijfeld tot grooter krachtsinspanning opzweepen. Uit Washington komt het bericht, dat president Wilson het Congres, dat nu tegen 2 April a.B. in buitengewone zitting bijeengeroepen ls, zal toe- msjoor?" zeide hij met ifln aange naam, zangerig stemgeluid. „Ik denk dat do gong over negen en een halve minunt zal gaan." HJ sprak zijn Engelseh bijzonder goed, hoewel men kon merken, dat het bestudeerd was. „Laat hpm gaan en ga er voor m(jn part naast hangen," antwoordde Alan, „maar neen, dat vergeet ik ik moot voortmaken. Jeekie, laat het vnur uitgaan en maak alle vensters open ais lk weg ben, want het is hier om te stikken." „Ja majoor, lk zal den haard nit- dooven en nw slaapkamer ventileeren. Uwe andere schoen als het n belieft, majoor „Jeekie," zei Alan, „heb je al ge hoord, wie bier al zoo logeeren?" „Ik heb eenige namen opgevangen toen ik de trap opging. Er zijn drie heeren b(|, die u nog nooit ontmoet hebt, maar en plotseling de deftige boekentaal latende varen, die hij meestal gebruikt» sis hij in ernst sprak, voegde hU er aan toe„Jeekie denken, zil net zulke zwarte nikkers als de rest, dievengespnis. Er zijn geen andere witte menschen hier in huls dan u, Mis Barbara en lk, majoor. Jeekie daar alles van gehoord in de keuken. Neen, nu niet, andere keer. Iedereen vertellen maar alles aan Jeekie, arme oude Afrikaansehe gek, en Jeekie kgken en zeggen „och ls 't heusch", msar houdt toch zijn oogen en zijn ooren open (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1917 | | pagina 1