N°. 33 1917 Zaterdag 17 Maart 104de jaargang. DE GELE AFGOD Bij dit no. behoort een Bijvoegsel. 10 FEUILLETON Telefoonnummer 22. Uitgave van do Naaml. Vennootschap .Gooscho Courant*. Directeur G. W. van Barnevbld. Uitgave deier Courant geschiedt Maandag-, Woenidag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prgs per kwartaal, In Goes ff 1,B huiten Goes, franco ff 1,25. Afzonderlijke nommers 5 cent. insendlnff van advertentie op Maandag» Woensdag en VRIJDAG vdtir 12 uren. De prQs der gewone advertentiön is van Vó regels &0 ct., elke regel meer 10 et B| directe opgaaf van driemaal plaatsing derselfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend» Geboorte-, huweljk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels ft l,~ berekend, iëawlinuiamer» ewat. uitgebreid wordt. En ten slotte het belangrijkstezij ontvangen daar vak- ouderwijs van alleszins bekwame leerares- sen, die baar het hoe en het waarom van bet te maken werk mededeelen, die haar smaak ontwikkelen en die op baar verdere vorming acht geven. Zoo heeft de schoolopleiding alles voorvandaar overal de toevloed van leerlingen. En deze wordt niet gestopt door opmerkingen als ,/zij komen van de kookschool en kunnen zelfs nog geen aardappel koken". Ook de Am bachtsscholen hebben zulke soort van bestrijding ondervonden. Ecbter spreekt het telkens groeiend leerlingen-getal op beide soort vakscholen voor zichzelf. Daar waar nu Zuid- en Noord- Beveland een dusdanige opleiding voor meisjes nog niet bezitdaar waar men hiermede reeds een halve eeuw ten achter is, daar is het tijd, dat de krachten van beide eilanden zich ver eenigen, om te zorgen, dat ook voor de meisjes goed, degelijk vakonderwijs in onze omgeving te verkrijgen is. Adr. D. E. van der Wart. Buitenland. De strijd in en bniten Europa. Wat gebeurt er op het oogenblik in het groote ondoorgrondelijke Czaron- rQk? Is in deze achterlijke Enropsesche staat, waar de beschaving zich slechts langiaam baan breekt, waar het despotisme nog hoogtij viert en het volk door omkoopbare autoriteiten geregeerd, met den knoet tot gehoor zaamheid wordt gedwongen, thans de tijd voor een revolutie aangebroken Zooals eertQds Frankrijk de groote revolutie doorstond al«en ernstige ziekte, die het nu eenmaal moest doormaken om de rechten en den wil van het volk als hoogste goederen in de komende staatkunde erkend te zien, zoo moet ook Rusland een ern stige revolutie doormaken, wil het bevrijd worden van een despotisme, dat het in den rQ der Europeesche naties ais een land met verouderde staatsinstellingen kenmerkt. Zoo ooit deze revolutie zou uitbre ken, dan was de tQd daarvoor in dezen volkerenoorlog aangebroken. Rusland voert den strijd met op offering van millioenen menschenle- vens. Het zag een groot deel van zijn grondgebied door vijandelijke troepen bezet, het gaf mllllarden uit voor leger en vloot, gelden, welke door drukkende belastingen een steeds meer verarmde bevolking hoeft moeten opbrengen. De volksvertegenwoordiging, de Doema, wordt in zijn rechten beknot, slechts de gunstelingen van den Czaar regeeren met ijzeren valst de Russische millioenen, nit wier midden steeds meer stemmen van ernstig verzet z{jn opgegaan. Rusland strQdt om het bezit van Constantlnopel en de Dardanelles], heelt de regeering geproclameerd, maar tienduizenden in den lande, wiea offers aan goed en bloed gevraagd worden, kan het vooruitzicht Constan tlnopel of de Dardanelles te bezitten, niet met den steeds zorgelijker wor denden toestand verzoenen. De regeering mag met die der geallieerde rfiken nog zoo vele afspraken van volharding en samen werking maken, het Russische volk, reeds te lang miskend, eischt z'jn rechten. Het wil allereerst, dat er voldoende voedsel zal zQn en juist door de gebrekkige organisatie in Rutland blQkt het onmogelQk, de voedselvoor raden zoo te verdeelen, dat nergens meer gebrek wordt geleden. Hen revolutie in Rusland treft niet als iets onverwachts. Juist daar, in het machtige CzarenrQk, moest de honger allereerst tot een volksopstand lelden, die voor het land zelf de verststrekkende gevolgen kan hebben. Wij gaven in ons vorig overzicht reeds te kennen, dat de revolutionaire beweging, welke thans is uitgebroken, van ernstigen aard moet zQn, daar zelfs de censuur ditmaal de berichten daarover niet langer verborgen meende te kunnen houden. Inmiddels »Qn er van Engelsche zQde, waar men naar aanleiding van de jongste, te St. Petersburg gehouden conferentie, juist den ernstigen wil van Rusland om vol te houden had geprezen, over deze revolutie zonder linge mededeellngen gedaan. Da onrust in Rusland, zoo schreef de Daily Chronicle, komt aan den dag in den vorm van straatbetooglngen van een buitengewoon goedaardig karakter. Volksmenigten zwerven door de straten, meerendeels vrouwen en jongens met enkele werklieden er tuischen. De menigte is merkwaardig goed geluimd en juicht de patrouil leerende troepen toe. Bi) het ffoskou- sche station heeft het volk de kozakken op wittebrood en clgarotten onthaald en de vrouwen malden met de soldaten. Deze berichten van Engelsohe zQde klopten al heel weinig met het tele gram, dat politie en militairen met de blanke sabel chargeerden en er talrijke doodan en gewonden waren. Ook aan de mededeeiing, dat bij de hoDgeropstootjes de bevolking op vriendschappelijke wQie wittebrood ieder do soldaten uitdeelde zat een te onwaarsehQnlQk reukje dan dat wij deze zonder meer als juist mochten aannemen. Eveneens werd bij de Dultache berichten over de gebeurtenissen in Rusland de uiterste voorslchtigheid vereischt, daar hier onwillekeurig het streven zal voorzitten, de toestanden ernstiger voor te stellen dan zij wellicht in werkelijkheid waren. Volgons de Vos. Zeitung legden Donderdagmorgen duizenden arbei ders het werk neer. Toen Vrijdag bekend werd, dat ook dien dag do verkoop van brood niet zon worden hervat, begonnen nieuwe ongeregeld heden. Bij een treffen met de politie en de HET VAK'ONDERWIJS VOOR JONGENS EN MEISJES op ZUID- EN NOORD-BEVELAND. II. //Onbekend inaaAt onbemind", zoo zal het ook wel zijn met het vak onderwijs voor meisjes. In onze ge- heele provincie is deze tak van onder wijs bijna onbekend. Middelburg heeft een huishoudschool, naar wij meenen niet uitgaande van een vereeniging of vau de gemeente. Sluis heeft een school tot opleiding van kantwerksters. Voorts geeft de Maatschappij voor Landbouw op enkele plaatsen kookcursussen. Hier mede is echter alles genoemd en tevens de enorme achterstand op dit terrein aangegeven. Want behoorde Goes tot de eerste, die voor de jongens zoo wel voor die uit haar eigen veste, als voor die van de beide eilanden zorgde (al zorgden deze eilanden niet voor hunne eigene telgen), voor de meisjes werd tot heden niets gedaan. En toch, ook dezen hebben steun uoodig in den strijd om het bestaan, die haar wacht. Of deze er zijn zal in een huwelijksleven, of in een zelf standig bestaan, het blijft strijd, die verlicht kaa worden door een voldoende voorbereiding. Ls dit te veel gezegd? Als men in het huwelijk met slechts weinig loon rond moet komen, rust er dan juist op de huisvrouw niet de drukkende taak te zorgen om op de meest geschikte, d. i. goedkoopste wijze het huiselijk leven in te richten. Is dit geen strijd? En nu is het duidelijk, dat goede degelijke kennis om op de beste wijze het krachtigste voedsel te bereiden, om de stukgegane goederen te ver stellen, om eenvoudige blouses en rokken zelf te knippen en te1 maken, waarbij de smaak moet ontwikkeld zijn, de oeconomische kracht zal,versterken en het leven schooner zal maken. Trouwens dit geldt ook ten deele voor hen, die ruimer in de beurs kunnen tasten. Want van de vrouw hangt in het huwelijksleven zoo ontzaglijk veel af. Ook voor de gegoede is het noodig de voorkomende zaken in het huiselijk leven te kennen, liefst practisch te kennen ook voor hen is het noodig den smaak te ontwikkelen. Dat de strijd om het bestaan voor een meisje buiten het gezin zwaar is en nog zwaarder wordt, behoeft voor hen, die de maatschappelijke toestanden kennen, geen betoog. Een goede, degelijke opleiding maakt haar echter krachtiger, haar weerstandsvermogen naar het Engelsch van H. RIDER HAGGARD. Maar er was nog een andere en ernstiger reden waarom h(! geld noodig had. HQ wilde trachten Yarlsya voor de familie te behouden, maar behalve dathij beminde Barbara. Boven alles ter wereld had hQ haar lief, zijn nichtje in den levenden graad, en de nicht van Mr. Champers-Haswell, die nog geen nar geleden zijn compagnon was. ZO was een rQke erfgename en zonder fortnln zon hij haar niet kannen troawen, zelfs al wilde zij dat, wat nog te betwijfelen stond. Bovendien had haar oom en voogd Mr. Haswell, krachtens een clansnle nit het testa- m ent van haar vader, hierover te beschikken tot dat zQ v(jf en twintig jaar zon zijn. Het scheen hem daar door, dat, door deze zaak den rng toegekeerd te hebbenhQ ook zijn kansen op Barbara verloren had, wat hemeen onverdraaglQko gedachtewa s. Het was een gelnk dat hij haar zon zien bij zijn bezoek aan The Conrt, hoewel het een ontmoeting meebracht met zijn geweien deelgenooten, die sterker, zoodat zij de concurrentie in het maatschappelijk leven kan aan- vaaiden. Elders heeft men dit reeds lang ingezien. Vijftig jaar geleden werd te Amsterdam de Industrieschool voor meisjes opgericht. Men oordeelde, dat ook de meisjes recht hadden op betere opleiding dan haar op de bekende naai- en breischooltjes gegeven kon worden. Rotterdam en Arnhem volgden. En nu zijn er 38 vakscholen voor meisjes in Nederland met ongeveer 7000 leerlingen, terwijl er nog ver scheidene plaatsen zijn, die alle maat regelen tot opening van zulk een school reeds getroffen hebben. Men denke echter niet, dat zij alleen in de groote steden voorkomen ook in kleinere plaatsen heeft men de noodzakelijkheid ingezien om zulk een onderwijsinrichting te hebben. Culem- borg, Leerdam, Enkhuizen, Harderwijk, Winschoten, ze zijn hiervan reeds jaren in het bezit. En het leerlingen-aantal neemt daar nog regelmatig toe. Culem- borg met circa 8000 inwoners heeft 106; Winschoten met 11000 inwoners had in twee jaar tijds 72 leerlingen. Zoo nu is het overal, terwijl in groote steden het getal 8- u 400 per school bedraagt, waardoor meerdere scholen noodzakelijk werden. Op de meeste dezer scholen worden de huishoudelijke vakken (koken, wasch- behandeling, strijken, huishoudelijk werk) naast die van het naaivak (linnen- naaien, costuumnaaien met knippen) gegeven, zoodat een driedubbele op leiding kan verkregen worden, n m, tot hulp in de huishouding, linnemiaaister en costuumnaaister. Vaak wordt hieraan toegevoegd een opleiding tot huis- dioudster, welke opleiding alleen toe gankelijk is vóórhaar, die een diploma hebben van een H. B. School met driejarigen cursus of een daarmede gelijkstaand bewijs van voorstudie. Dat nu een schoolopleiding vele voordeelen biedt, is duidelijk. Allereerst zitten de meisjes in goede, frissche lokalen en niet meer in een huiskamer of kamertje waar misschien ruimte is voor 4 en waar vaak 8 of 10 meisjes eiken dag samen zijn. Dan wordt de beroepskeuze later gesteld. Immers het eerste leerjaar op sommige scholen is dit zelfs 1 '/a jaar is voor alle vakken hetzelfde. In dit tijdperk wordt gelet op den aanleg van het meisje. Is deze aan wezig, dan wordt dit aan de ouders medegedeeld, met de opmerking, dat hun dochter het in die richting het 't verst zal sturen, dus dat aangeraden wordt hun kind in de waargenomen richting te doen opleiden. (De ouders blijven echter volkomen vrij hiervan af te wijken.) Voorts onderhouden zij het geleerde van de lagere school, dat natuurlijk over de 3 of 4 leerjaren zeker wel de laatsten waren, die hQ zoo spoedig weer wenschte te ont moeten. Hij was van plan vóör dat hQ van Barbara afscheid nam, haar de geheolo toedracht der zaken ta vertellen, opdat ze hem niet verkeerd zon beoordeelen. Daarna zon hQ heen geen misichien wol naar Afrika. Hij gevoelde zich lntnstchen, nn de eerste opwinding van het vrQ zjn voorbij was, geheel nitgepnt en zoo moe, alsof hQ een week lang harde koortsen gehad had. Hij moest wat eten en dan naar bed. Over het geheel zegende hij den naam Jackson, den altgever van de Judge, en zijn vaders onden vriend. Toen Alan het kantoor verlaten had, keerde Sir Robert zich tot Mr. Champers-Haswell en vroeg hem brnnsk Wat zon dat te beteakenen hebben?' Mr. Haswell keek eens naar hot plafond, Hoot op zjjn eigenaardige wijze en antwoordde toen ,Ik weet het niet zeker, maar lk denk zoo dat onze jonge vriend lont is gaan rniken, misschien heeft die Jackson, dat oude mormel, hem wel een lont getoond van een vreemd Tnrkseh model.' Sir Robert knikte. Vernon is Iemand, die niet van bralt schijnt te honden, de Ineht er van kriebelt zijp. nens zeker te veel,* zeide bij, .maar geloof je, dat nn h(j eenmaal iets vermoedt, hQ zal awQgen?" ,0 ja zeker, zeker,' antwoordde Mr. Haswell opgeruimd, ,de man is de eerlQkheid zelve; hij Zal ons nim mer verraden. Denk maar eens hoe h(j handelde met die aandeelen. Doch lk geloof, dat het per slot van rekening nog maar het beste ls, dat we hem met goed fatsoen kwijt zijn. Te veel eerlQkheid, evenals te veel Qver, is een gevaarlijk iets in zaken.' ,Ik weet niet, oi ik dit wel met je eens ben," antwoordde Sir Robert, ik weet niet of hst niet beter zon zQn om op den dnnr wat meer op te doen van dat artikel. Wat mQ betreft, ofschoon het ons niet in het openbaar zal benadeelen, want het voorgevallene zal niet opgemerkt worden, spijt het mQ, dat wl) Vernon verloren hebben, het spijt me werkelijk zeer. Ik geloot dat hQ nog zoo kwaad niet was en lk respecteer z jn goede hoedanig heden, hoewel lk toegeef, dat ze wel eens lastig zijn.' .Zeker, zeker,' antwoordde Mr. Haswell, ,we hebben geheel tegen zijn raad ln gewerkt en dat verveelde hem. Het schema zooals hQ het ge maakt bad was een aardig voorstel, dat misschien met klein kapitaal tien percent gegeven had, maar wat is tien percent voor ons? W(j hebben millioenen noodig en we znllen ze bekomen. Morgen kemt hij op The Conrt en misschien kannen we nog wel de zaken in het reine brengen. Ik zal Barbara een wenk geven zQ heelt een grooten invloed op hem en jg knot hetzelfde doen, Aylward." .Mejuffrouw Ch&mpers heeft op iedereen, die het gelnk had haar te leeren kennen, arooten Invloed,* zeide Sir Robert hoffelijk. .Maar toch, al is zjj geneigd er gebrnik van te maken, dan betwijfel lk, ot het in dit geval zal baten. Vernon ls reeds lang tot klaarheid gekomen. Ik heb hem gade geslagen en lk ben er zeker van. Hjj besloot vanavond den beslissende» stap te nemen, en lk geloof niet, dat we hem ln dit kantoor nog weer sullen zien. Haswell," ging hij met plotselinge geestdrllt voort, ,lk zei je verleden al eens, dat we te veel gelnk hebban, dat kan niet zoo voortgaan. De fortuin, de werkelijk gnnstige fortnln kwam er met Vernon ln, en ik geloof vast, dat zij er met hem weer uitgaat.' ,In ieder geval zal tg ditmaal iets aangenaam tastbaars achterlaten, bsBte vriend. Wat er ook gebeuren moge, binnen een week tQds znllen we rijk zijn, rQk voor ons leven." Voor ons leven, Haswell, ja voor ons leven. Maar wat Is leven Een blaasje, dat met een speld doorprikt kan worden. O ja I Ik weet dat je Diet graag over dit onderwerp spreekt, maar, het is toch wel good als men het zieh ai en toe eens helder voor den geest stelt. Ik ben geen kerkloo- per, maar als ik me goed herinner gendarmes vielen 20 dooden en 100 gewonden. In de Doema deelde de voorzitter mede, dat dien dag nog onder voor zitterschap van den minieter-president een afzonderlQke conferentie zon ge houden worden waartoe de voorzitters van de Rijksdoema cn Rijksraad nit- genoodigd waren benevens vertegen woordigers van do verschillende parle mentaire commissies. In die conferentie werd de regeering verwoed aangevallen. De aangekon digde geruststellende verklaring voor het volk bleef nit en Zaterdag staak ten ook alle drukkersgezellen het werk, zoodat de bladen niet meer uitkwamen. Het blad meldt verder, dat in de Russische provincies een hongercrisis onvermijdelijk is en doet nader ver schillende mededeellngen over de op tal van plaatsen nltgebroken onlnsten. Volgens de Lokdt Anzeiger zQn te Stockholm relxlgers aangekomen, die de oDlneten in St. Petersbnrg hebben bijgewoond, en mededeelden, dat de revolntle het karakter van betoogin gen tegen den oorlog droeg. Voorzichtigheid met Eogelsche en Duitsuhe telegrammen over de revo lntle ls zeker geboden, voornamelQk waar de berichten nit het verre, streng gecensureerde Rnsland zeer moellQk te oontroleeren zijn. Dat de toestand evenwel ernstig is, dat de volksbeweging in Rnsland wel eens de oorzaak van een geheel andere politiek van dit ondoorgrondelijke rijk zon kannen worden, blQkt steeds meer nit de nader door ons ontvangen mededeellngen. Er is een revolntle nltgebroken zegt een gisteren ontvangen Petersbnrgsch telegram. Twaalf Doemaleden hebben een comité gevormd, dat door bet volk erkend wordt en waarbij zieh de 30.000 soldaten nit het garnizoen van de hoofdstad hebben aangesloten. Alle mlnlstert zonden ln de gevange nis geworpen zQn en eerzt na drie dagen zon de orde eenigszins hersteld zQu. Het telegram bevat verder de me dedeeiing. dat Engelhart tot comman dant van St. Petersbnrg benoemd is. De hedenmorgen ontvangen tele grammen brachten meerdere verras singen. Bonar Law heeft in het Eogelsche Lagerhuis medegedeeld, dat de tsaar afstand van den troon heeft gedaan en grootvorst Michael Alexandrowitsj tot regent is btsoemd, Aan de telegrammen van het Peter- bnrgsche Telegraaf Agentschap ont- leenen wij nog, dat de Doema den llen Maart besloot, niet te gehoor zamen aan een keizerlijke oekase, waarbij zij ontbonden werd. ZQ be noemde een uitvoerend comité van twaalf leden, onder voorzitterschap van Rodzlanko, den voorzitter der Doema, welk comité zichzelf tot voor- loopige regeering uitriep en een pro clamatie afkondigde, waarin het de voorziening met levensmiddelen en het handhaven der orde op zich nam. De proclamatie riep den stenn van werd ons geloerd om Onze Lieve Heer te bidden om ons te bevrijden, speciaal ,ten allen tQde van onze rijkdommen,* dat dan gevolgd wordt door iets over zware beproeving en plotselingen dood, want in de dagen, dat het gebed gemaakt werd, rolde het rad van de fortulu volkomen op dezelfde wijze, als het thanB nog doet. Kom, laat ons dit gesprek eindigen, ik zon nog bQgeloovig worden, zooals wel eens meer gebenrt met menschen dieniets geloovcn, want per slot van rekening, moeten ze toch ergens ln gelooven, deck lk. Ga je je jas en hoedkrjjgen? Ik bes klaar, laten we gaan,* en hij deed het licht nit, zoodat de kamer in duisternis gehuld was, en alleen do brandende haard, nog een zacht licht in de kamer verspreidde. ZQn metgezel mopperde hoorbaar, want bij het zieh omkeeren had hQ zQn hand aan den lessenaar gestooten. .Laat mij deze eenigen zuinigheids maatregel Haswol'," ging hij meteen kond lachje voort. „Electrlcitelt is kracht, en ik haat het idee om kracht te zien verbranden en in niets te zien vergaan. Wat kan het je schelen?' ging hQ voort, terwijl h(j naar de deur liep. ,Wat komt het er op aan Op alle momenten van onzen rQkdom, in alle tijden van onze beproevingen, van ziekte en van plotselingen dood.,..* (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1917 | | pagina 1