N°. 27 1917. Zaterdag 3 Maart. 104de jaargang. DE GELE AFGOD WEELDE. Bij dit no. behoort een Bijvoegsel. 6 FF.UILLEON 60ESCH Telefoonnummer 22. Uitgave van de Naaml. Vennootschap .Goesehe Conrant". Directeur G. W. van Babnkvbld. Uitgave deier Courant geschiedt Maandag-, Woenadag- en Vrijdagavond ultgeaonderd op feestdagen. PrJ» per kwartaal, in Goet f 1,—bulten Gooi, franco 1,25. Afzonderlijke noumera 5 cent. inaendlsK vac advertentlën op Maandag'. Woensdag en VRUDAG vóór 13 uren. Oe prijs der gewone advertentlSn ia van 1-5 regoliSO ct., elke regel meer 10 ct B| directe opgaaf van driemaal plaatsing derxelfde advertentie wordt de prijs slecht» tweemaal berekend: Geboorte-, huweljk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels A 1,— berekend SewSssuMttieri S eent. Men schrijft ons Daar is menigeen voor wien, in den nood dezer bittere tijden, dit zoetklin kend woord tot een steen des aanstoots is geworden, menigeen, die zich althans meent te moeten ergeren aan de weeldevan anderen. Laat ons niet voorbarig oordeelen. Ik vraag u, heeft niet elk onzer, ondanks de strengste voornemens, zijn onbewaakte oogeublikkeu, waarin hij het zonnige wezen terugroept in zijn armen Trouwens, de weelde laat zich niet blijvend verjagen. Speelsch als een zonnestraal sluipt ze weer binnen door een reet van de luiken, waarmee al te sombere eenvoud haar heeft trachten buiten te sluiten. O, zij weet het wel, zij weet het best, dat ons menscbenhart haar evenmin kan missen als de wereld haar kinderstemmen, dat we telkens weer ons best doen om althans iets van haar deelachtig te worden. Weet ge wat baar fout is f Dat ze geen eigen karakter heeft, dat ze zich voegt naar ieders luimen en zich laat verbasteren. Komt ze in slechte handen, dan groeit zij onrust barend, wordt met den dag veeleischen der en maakt op haar beurt haar meester tot slaaf. Weelde moet klein worden gehouden, heel klein Mijn eerste notie van weelde gaat terug tot den tijd, toen mijn levens lustige moeder de overvloedige asters uit onzen tuin tot guirlanden samen bond om er haar kleine dochters mee te versieren. Schonk onze mooie, bloeiende tuin ons een voorrecht boven velen, daar buiten, langs de ruischende korenvelden, in de met glanzende boterbloemen bezaaide weide, konden we onze weelde met duizenden deelen. O, men behoeft niel rijk te zijn om zich nu en dan in den zonneschijn van weelde te baden. Men behoeft slechts zijn dagelijksche behoeften te beperken en een open oog en een dankbaar hart te bezitten voor hetgeen men genieten kan, daaren boven vaak zonder geld Ik her inner mij een kleine vertelling, die ik ergens (ik weet heusch niet meer waar) heb gelezen en die ik nooit heb kun nen vergeten. Een jong echtpaar, uit liefde ge trouwd, had den levensstrijd we! wat overmoedig aangebonden. Bovenal hield de vermeerdering vaD zijn bekrompen ambtenaars-salaris geen gelijken tred met den aanwas van het gezin. De behoeften aan kleederen, aan schoeisel, de kanzen op kleine ongesteldheden en tegenspoeden vermeerderden met den dag. De ouders weerden zich dapper ze hielden het hoofd omhoog, ze stre den naast elkander. Maar ongemerkt verschrompelde hun hart. Zorg kreeg de eereplaats aan den disch en kruidde meermalen de spijzen met bitterheid. Tijd voor de noodige ontspanning, voor wederkeerig liefdebetoon scheen er nimmer meer te kunnen worden ge vonden. De liefde sloop stillekens naar een hoekje, en de punten van haar pijltjes werden stomp. Op zekeren levenwekkenden voor jaarsdag loopt de gedrukte echtgenoot de bloemenmarkt voorbij. Een geur stijgt tot hem op van viooltjes, versch geplukt, tot tuiltjes gehouden, met groene blaadjes er tusschen. si/odeur d'uue simple violette".lezer, gij wéét hetOpeens doorstroomt den in zorg beknelde het lentegevoel van voorheen, 't Is of er een ijskoist smelt, de tranen stijgen hem in de oogen. Hij tast in den zak een eenig kwartje ligt daar op meerdere te wachten. Hij grijpt het, koopt viooltjes, ademt hun zoeten geur met één volzaligen teug en ijlt naar zijn woning. Wie zal hij er vinden O, niet de bleeke vrouw met scherp gelijnde trekken, de inge vallen inondhoeken.de vermoeide oogen. Die wil hij niet zien heden niet Hij zal haar omtooveren met een zwij genden groet van zijn lente-kinderen, omtooveren in het bloeiende beeld van jeugd en levenslust, dat bij hem weder om is levend geworden. Immers, ook hij is niet meer dezelfde. Straalt niet zijn oog, is niet zijn stap licht en veerkrachtiger f Hij ijlt de trap op naar de bovenwoning. /Annie, lieveling, ziehierZe zijn voor jou Arme, arme viooltjes Losgerukt uit de omgeving van de hooge, reine voorjaarslucht, ver van het toeziend oog van den blauwen lente hemel zijn ze niet in staat ook hier hun wonder te verrichten, ten tweeden maal. Ze kunnen het ijs niet ontdooien, het hart niet tot tranen bewegen. z/Ru, wat ben je dwaas geweest klinkt 't verwijtend van haar lippen. //Bloemen passen immers bij ons niet meer Jantje heeft zijn schoentjes zoo bitter noodigwanneer zal ik ze ein delijk kunuen koopen Schaam je Hij kromp ineen. Was hij dwaas geweest f Misschien en toch Had ze 't met hem kunnen deelen dat ééne oogenblik van lenteweelde dan had het hun beiden nieuwe levenskracht ge schonken, dan was het een bad der verfrissching geweest, nimmer te duur betaald Weelde, kleine onmisbare weelde, help ons geopend houden de toegangen tot ons hart Aldus //Heliotrope" in //de Haagsche Post". öuiteti land. De strijd in en buiten Europa. Andermaal heeft de Oaitsche Rijks kanselier in den Rijksdag een groote rede gebonden. Natuurlijk sto.id deze in hetteeken van atrQd en overwl.unicg. De inwil liging der nieuwe oorloglcredieten, aldus de heer Von Bethman Hollweg, verkondigde de geheelo wereld one onherroepelijk beiluit te strijden tot de vijanden tot den vrede bereid zijn. Over den vrede sprekende betoogde de Rijkskanselier, dat hty met betrek king tot de vredesvoorwaarden slechts zeggen kan, dat de oorlog Dnltschland een vrede moet geven, die de toekomst en de vr]e ontwikkeling van het volk waarborgt. Dat Is slechts het oorlogs doel. Evenals wat betreft de oorlogsdoel einden, aldns de Rijkskanselier, worden ook met betrekking tot de ontwikke ling van onzen binnenlandschen poli tieleen toestand de meeningen heeri en weer geslingerd. De nlenwe tfld met een vernieuwd volk is er reeds. De geweldige oorlog heeft hem ge schapen. Maar het gaat er om een jniste politieken en staatkundigen vorm te vinden, die bij dit volk past. WH hebben geweldige geestelijke, economische en sociale plichten na den oorlog op te lossen, wat wi) slechts knnnen wanneer de concentratie van al onze kracht in vredeitgd voort- werkt en voor deze kracht wegen worden geschapen waardoor zij vrij en blijmoedig kan voortwerken, wat de geheele Innerlijke kracht van den Staat eischt. De tflden, aldns da Rijkskanselier, zijn overwonnen wzarln regeeringen kabinets-politlek konden voeren en de vrijheids-hervormingen min of meer cosmopoUtlsch waren. Thans heeft de nationaie gedachte het geheele volk aangegrepen en het als een ondeelbare eenheid samengesmeed. Doeltreffender dan ln de instellingen, welke op een hechten monarchalen bodem rnsten, kan de macht niet worden uitgeoefend. De Rijkskanselier besprak vervol gens het antwoord der geallieerden op de Dultscbe vredesvoorstellen. Hnn antwoord, zeide hfl, was grover en vermeteler dan een menich bij ons en in de onzijdige landen bad kannen denken, en de aitwerking er van is, dat wli eensgezinder en stand vastiger z(jn dan ooit te voren. Op orze tegenstander» valt de vreeselüke schuld van het verdere bloedvergieten terug. Sprekende over de afsluiting der zee wees de Rijkskanselier er op, dat op de nota, Inzake de verscherpte dnikbootactie, van onzijdige staten antwoorden met voorbehoud van ver zet en protest inkwamen. Wjj mis kennen, aldus Von Bethmann Hollweg, allerminst de groots moeilijkheden waarin de onzijdige scheepvaart is geraakt en trachten ze te verzachten, maar wij weten ook, dat al deze moei lijkheden ten slotte toch slechtB door Eogelands onbeschaamde zeetyrannie zijn veroorzaakt. Deze onderwerping van den gebeelen niet-Engelschen handel wlllea en zullen wij breken. Ik ben er zeker van, dat eenmaal het tijdstip komt, waarop de onzijdigen zelf ons voor onze standvastigheid zullen danken, want de vrijheid ter zee, waarvoor w{| ürUdan, komt Im mers Gok hnn ten goede. De Rijkskanselier sprak vervolgens over de verhouding tot Amerika en verklaarde, dat president Wilson na de ontvangst van de Duiteche nota van 31 Januari de betrekkingen bot weg afbrak, zonder nader verklaren de mededeelisg. De Amerikaaniche gezant bepaalde zich er toe, den mi nister van Bnitenlandsche Zaken mondeling het afbreken der betrek kingen mede te deelen en om de passen te vragen. Deze vorm van afbreken is wel zonder precedent in de geschiedenis. De Rijkskanselier verklaarde vervolgens voor nadere gegevens op de Reutar-telegrammen te zijn aangewezen. JBfl besprak daarna de AtnsriSaansche politiek en herinnerde er aan hoe op 27 Augustas 1913, gedurende het Mexl- eaansche geschil, Wilson verklaarde, ten opzichte der onzfldigheid de besta door het volkenrecht voorgeschreven handelwijze te volgen, wanneer hij de levering van wapens en oorlogsmate riaal aan belde elkaar bestrijdende partijen verbood. Een jaar later, ln 1914, werd deze handelwijze blijkbaar niet meer als goed bscaouwd en leverde Amerika zeer veel oorlogsmateriaal aan de Entente, terwgl men waakte voor het recht van den Amerlkaansohen burger om ongehinderd naar de landen der Entente te reizen. Men protesteerde wet tegen Eogelands maatregelen, maar men schikte zich erin. Daardoor doet thans het verwijt van gebrek aan eerbied wonderlQk aan. Da Rijkskanselier las vervolgens het slot van de Dnltsche nota van 1 Mei 1916 voor en betoogde, dat na Amerika geen pogingen had aange wend, Engeland tot Intrekken van onrechtmatige maatregelen te bewe gen, Dnltschland het recht had, de vroeger gedane concessies inzake de dnikbootactie terug te nemen. Kon het voor Iemand een verrassing zijn, aldns Von Bethmsnn Hollweg, dat wij od 31 Januari de vrijheid der zee als uiet hersteld beschouwden en daaruit onze conclusies trokken. Wtj strijden om ons leven tegen den v{jand, die van den aanvang af het erkende volkenrecht met voeted heeft getreden. Ik zou het begrijpen, wanneer Amerika met den wensch om de wereld den vrede terug te geven, maatregelen had getroffen om alle oorlogvoerenden te dwingen tot een einde van het bloedvergieten, maar Ik kan er geen eere- en levenskwestie voor het Amerikaanache volk Ln zien, slechts eenzijdig tegen ons met het volken recht te schermen. Daar de Amerikanen zich schikten naar de Engelsche eischen, konden de Engeischen derhalve hnn doel zonder het aanwenden van geweld bereiken. Maar wat zou gebeurd zQn, als de Amerikanen aan een onbelem merd passagiers- en goederenverkeer met Bremeu en Hamburg dezelfde waarde hadden gehecht als aan dat met Liverpool en Londen Zeer goed zien w(j ln, dat Amerika'» maatregelen er tou voeren om de pogingen, Duitschiand alt te hongeren, aan te moedigen en het bloedvergieten te vermenigvuldigen. Wij betreurende break met het Amerlkaansche volk. Nadat echter onze eerlijke wil tot den vrede slechts den oorlogshoon van den tegenstander ontmoette, be staat er voor ons geen .terug" meer, maar alleen een .voorwaarts". De Rijkskanselier stelde vervolgens in het licht, dat te voorzien was, dat Engeland het voreeherpt gebruik van het dulkbootwapen als de grootste misdaad der wereldgeschiedenis zon voorstellen. Wie heeft Engeland do politieke macht ter zee toegekend? Ieder tegenstander, die zich niet naar de Britsche gewoonte wil voegen om recht en moraal al naar de rekbare politieke, economische of militaire behoeften nit te breiden of te ver kleinen, wordt als een verrader der menschheld gebrandmerkt en tot de Hunnen of zeeroovers gerangschikt. Von Bethman Hollweg haalde ver volgens een verdediging van de dnik bootactie aan, vóór den oorlog door een Engelsche marine-autoriteit, Sir Percy Scott, uitgesproken. De huidige dulkoootenoorlog is thans een antwoord op de honger-blokkade. De Rijkskanselier herinnerde daarna aan de bernchte Engelsche concen tratie-kampen tijdens den Boerenoorlog en noemde het een zeldzame Ironie van de geschiedenis, dat jnist Lloyd George te zijner tijd in het Engelscue Lagerhuis constateerde, dat 15 k 16000 onschuldige vrouwen en kinderen het offer van deze Engelsche wreedheid zjn geworden. Wat Engeland toen maals ln het klein uithaalde, wilde het in den hnldigen krflg tegenover Dnltschland in hot groot toepassen. Inmiddels hebben de na reeds be reikte resnltaten van den duikboot- oorlog onze verwachtingen ver over troffen. Dat enkele schepen aan hot gevaar ontkomeD, verandert aan den nltelag niolB. Dien znllen wij eensdeels door schepen in den grond te boren, anderzijds door de stremming van de onzijdige scheepvaart weten te be- reiken. Ons volk heelt een harden winter doorgemaakt, maar zijn heldenmoed en de geest der vaderlandsliefde, die zich zoo onbuigzaam heeft getoond, heeft het Engelsche nithongeringBplan te schande gemaakt. Da Rijkskanselier getnigde ten slotte van de ongebroken kracht van leger eu vloot. Verschillende sprekers betuigden vervolgens hnu ingenomenheid met deze rede. De nadrnk werd er daarbB opgelegd, dat men geen mtnunt langer moet vechten dan voor DnitBchlands bostaan noodig is. Het torpedeeren der Nederlandsche aan zou opofferen. Adieu, kom mfl eens af en toe opzoeken, en vertel mij hoe het afgeloopen is en dsn" dit laatste werd door de reeds sluitende deur heengeroepen .groet Miss Barbar voor mi), want zij is een eer lijke vrouw." II. De gele Afgod. Diep ln gedachten liep Alan Vernon de trappen af, voorbBgestormd door een haastig heer, die den grooten uitgever, wiens bel weer onophoude lijk gehoord werd, spreken moest. Aan de deur werd Alan opgewacht door den uiterst beleefden chauffeur, die de deur van den ujagcifiquen anto voor hem openhield. Hierin was een electrlsch lampje, bij welks licht Alan het doenment las, dat de heer Jackson hem gegeven had. Toevallig werden zS voor het Man sion House eeu kwartier opgehouden, zoodat hij tfjd vond het wel niet geheel door te lezen, maar er toch zooveel van te begrijpen, dat toen de anto voor het kolossale granieten gebouw stil stond, zijn bruine oogen wijd waren opengegaan. Alan steeg uit en stoud een oogenblik bssluitelooz wat te doen. Zijn eerste gedachte was, een tram te nemen en naar zijn kamer te gaan, of naar zjn club waarvan Sir Robert geen lid wasmaar hfl was gesn lafaard, dns volvoerde hj dat plan niet. (Wordt vervolgd). naar het Engelsch VAN H. RIDER HAGGARD. ,Ik zei, dat lk een kwartier tot je dienBt was en je bent hier nog slechts vier minuten geweest. Kom Alan Vernon, vertel mij, je vaders beste vriend, nu eens hoe je er toe gekomen bent om te henlen met die vermomde schurken." Er lag zooveel ernst in die vraag, dat Alan de ruwe manier, waarop zij gesteld werd, over het hoofd zag. .Wel, het is niet nieuw," antwoordde hij, „ik had oen plan tot bewerking van do woestfln; eenige jaren geleden ben lk er een tijdje geweest en maakte toen een paar ruwe schetsen. Daarna werd lk genoodzaakt den dienst te verlaten en vestigde me toen opïarley, dat na vadert dood mfln eigendom was geworden. Het landgoed brengt niet veel op, juist voldoende om de onkosten er van te dekken. Ik ont moette Champers Haswell, die daar vlak bfl woont. Hfl ls nog ln de verte aan mB geparenteerd, daar mfln moe der een Champers was. Toevallig vertelde ik hem van mijn Ideeën. HU zag er dadelijk ieti ln, introduceerde mB bB Ayiward en het eind van de geschiedenis was, dat zU mjj voor stelden om compagnon te worden, met een klein aandeel ln de zaken, want ik was. juist degeen, dien zij noodig hadden* „Juist degeen, dien zij noodig hadden," herhaalde de uitgever. .Ja wel, de laatste der Vernons, een genle- offifler van goeden holze, een mooie reclame, en iemand, dien het niet aan kundigheden ontbreekt. Ja, je zBt juist degeen, dien zB noodig hebben. En je nam het aan .Ja. Ik was ten einde raad, had niets te doen, ik wil wat fortnin maken, Var leys is ruim vijfhonderd jaar in onze familie geweest, lk vind het vreeseijk, als ik het huis zal moeten verkoopen. Ook ook en hij hield op. „Heb je wel eens Barbara Champers ontmoet?" vroeg de heer Jackson Inconsequent. .Ik eens. BBzonder lief meisje en mooi ook. Maar je kent haar natuurlBk, want haar oom ls haar voogd en hun landgoed ls niet ver van Yarleys, zooals je reeds seide. Zl) ls van jon dns ook nog familie." Majoor Veruon schrok even bfl het hoorsn van haar naam, hjj kleurde licht. ,Ja, lk heb haar ontmoet," ant woordde hB, .en ze ls ook familie." ,Ze zal naderhand een richeherltlère zyn, meen ik," ging de heer Jackson voort, „tenzQ die oude Haswell zl haar geld opmaakt. Ik geloof, dat Ayiward dat wel weet; tenminste toen ik haar zag, fladderde h(j om haar heen." Vernon's ontsteltenis was nu duide- lfik zichtbaar. .Zeer natuurlBk, dat je je in die zaak hebt gestoken, onder al deze omstandigheden, bedoel ik zei Jackion, .maar als ja mBn raad aan neemt, loop er dan uit, zoo hard je kunt." .Waarom .Omdat, jU, Alan Vernon, evenmin als lk, je naam door het slijk gefleurd wilt zien." HU scharrelde ln een lade van zBn bureau en haalde een getypt doenment voor den dag. .Hier, neem dat mee en bestudeer het op je gemak," seide hB, .het is een schets van de flnancleele loopbaan van de heeren Ayiward en Champers-Haswell, ook van de maatBChappB»n door hen op gericht en waarmee ze in connectie •tonden en wat er met al degenen is gebeurd, die bB hen geld Inlegden. Gisteren heeft Iemand het voor mB uitgewerkt en lk trek er partij van. JU denkt, dat die Sahara quaestle bestaan kan en dat is misschien ook wel mogelfik, wat het technisch ge deelte betreft, maar tUdens jouw leven zal er nooit gevaren worden op die zee, waarvoor zij van het Brltache pnbliek zoovele mtllioenen willen vragen. Kflk eens hier. We hebben nog maar drie minuten, dns ik zal je precies zeggen, waar het op neerkomt. Het is Tnrksch grondgebied, niet waar, en nn al het andere daargo laten, ligt de quiDtessens daarin, een mandaat v*n oen Sultan te bezitten .Ja, Sir Robert Ayiward en Haswell hebben het in Coustantinopel ver kregen. Ik heb het doenment gezien." ,Ah zoo, en beu je goed bekend met de handteekening van den Saltan Ik weet, dat toen zU er verleden herfst waren, de vorst zeer ziek was ,U bedoelt zelde majoor Vernon opkljkeud. „Ik bedoel, dat ik die zekerheid niet erg vertrouw. Meer zeg lk niet, want er is een wet op laster in dit land. Maar de Judge heeft eenige informatie-bronnen. Het kan gebeuren, dat er niet dadelUk veel protest ge maakt zal worden, want geld stopt veel, maar vroeger of later zal het toch uitkomen, en misschien wel een Internationaal geharrewar en zeker veel schandaal geven. En wat het schema zelf betreft, het ls veel te hoog berekend ten voordeele van de pro motors, van wien, Alan, onthondt dat goed, jU er een zult zijn. Zieioo, de tHd is om. Misschien volg je mijn raad op, misschien niet. Hoe het ook zU, het is een raad van een man van de wereld, en van esn hnisvriend van je familie. Het reclame-artikel en de prospectns plaats ik niet ln de Jndge. al wou je me er dnisend pond voor geven, die je vriend Aylwzrd er zeker

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1917 | | pagina 1