N°. 24 1917
Zaterdag 24 Februari
104de jaargang.
DE GELE AFGOD
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel.
De crisis aaö het
FEUILLETON
GOBSCH
Uitgave dezer Conrauit geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrydagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Pr|» par kwartaal, In Goes f 1,bulten Goes, franco f 1,25.
Afzonderiyke nommert 5 sant.
mending van advertenties op Maandag, Woensdag
en VRIJDAG vóór ia uren.
Telefoonnummer 22.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesehe Courant*
Deprfls der gewone advertentiSn is van 1-5 regels 50 ct., alke regel meer 10 et
Bf directe opgaaf van driemaal plaatsing derselfde advertentie wordt
de pt-y» slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelflk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels k 1,— berektnd
Bewlsnuameri 5 vent.
Directeur G. W. van Barneveld.
Minister Van Gijn heeft, zooals wij
nog in ons vorig nummer konden
melden, wegens diepgaand verschil van
meening met den ministerraad, omtrent
de taak en de verantwoordelijkheid
van den minister van financiën, aan
H.M. de Koningin zijn ontslag aan-
Kn terwijl wij dit schrijven, is het
ontslag reeds verleend en is een nieuwe
minister van financiën, prof. nar. M.
W. F. Treub, reeds benoemd en
beëedigd.
Vlugger kan het al haast niet.
Het maakt onwillekeurig den indruk,
dat de heer Treub, begeerig opnieuw
aan het hoofd van dit departement
te stoan, slechts wachtte op het ver
trek van minister Van Gijn om on
middellijk zich opnieuw voor dezen
gewichtigen post beschikbaar te stellen.
Treub en Van Gijn, het zijn beide
figuren, die in de moeilijke jaren, welke
wij thans moeten doormaken, op den
voorgrond treden, beiden krachtig en
bekwaam, zelfstandig en energiek.
Zoo bleef als 't ware de keus voor
een minister van financiën tusschen
deze beide mannen beperkt. Van Gijn
verving Treub en Treub heeft thans
andermaal Van Gijn vervangen.
Naar het Nederlandsch Correspon
dentie-bureau verneemt, betreft het
meeningsverschil tusschen den heer Van
Gijn en het kabinet de crisisuitgaven.
Minister Van Gijn is meermalen
verweten, dat hij de belangen van het
geheele land bij die van zijn eigen
departement achterstelde.
De buitengewoon hooge bedragen
voor defensie en levensmiddelen distri
butie hebben minister Van Gijn, die
de koorden van de beurs steeds strak
hield, meermaleD tot wanhoop gebracht.
De defensie-kosten duldden geen uit
stel, die voor de distributie moeten
hem bijzonder zwaar gevallen zijn.
Thans herinneren we ons weer dui
delijk, dat in de toelichting tot de
crediet-aanvraag van het 80 millioen-
ontwerp werd medegedeeld, dat de
medewerking van den minister van
Financiën slechts noode verkregen was.
Minister Posthuma erkende daarbij de
mogelijkheid, dat de staats-finauciën in
zoodanigen noodtoestand zouden komen,
dat nader raad geschaft zou moeten
worden.
Toen reeds bleek de medewerking
van minister van Gijn dus slechts met
moeite te zijn verkregen.
Het is wenschelijk, dat thans open
kaart gespeeld wordt en minister Cort
van der Linden een duidelijk resumé
2
naar het Engelsch
van
H. RIDEK HAGGARD
door
Mevr. STORM VAN LEEUWEN—
Klerk de Reds.
„Aan Venna niet, denk ik,' zei h(j
met een lachje. „Venna heeft nog
nimmer Iemand rflk gemaakt." flfl
koerde zich om en liep naar oen
anderen hoek van de kamer, die in do
dnleternis gehold lag- Hier atond op
een tweede marmeren voetBtak een
voorwerp, dat flaaw glanade in het
donker. Het wa» niet hooger dan tien
daim of een voet, maar men kon er
op deze plaat» niet veel meer van
onderscheiden dan dat het geel wa»
en eenigszina den vorm had van een
pad Door een of andere reden scheen
het Sir Bobert» attentie te trekken,
hfl stond stil, staarde het even aan,
draalde daarna een ander electriach
licht op, waardoor het voorwerp op
het voetstuk ineens schitterend ver
licht werd. Het was een vretselflk
geeft van het conflict tusschen minister
en ministerraad, een conflict, dat toch
zeker het licht der openbaarheid niet
behoeft te schuwen.
Het Kamerlid Troelstra heeft dien
aangaande trouwens reeds eenige schrif
telijke vragen ingediend.
Minister Van Gijn heeft, nu hij thans
zijn departement verlaat, zeer zeker
recht op den dank der geheele natie.
Niet alleen omdat dien dank ieder
toekomt, die in deze tijden ten bate
van bet algemeen zijn geheele persoon
lijkheid ten offer brengt, die de zeer
zware taak en de groote verantwoorde
lijkheid van een minister van finan
ciën op zich wil nemen, maar ook
omdat hij, tegen zijn wil, dit ambt
vervuld heeft op niet te miskennen
talentvolle wijze.
Hij hield de koorden van de beurs
strak en daardoor zal ongetwijfeld veel,
wat verbetering ..eischte we denken
op het oogeublik aan salarisverbetering
van leeraren en ouderwijzers niet
zijn tot stand gekomen.
Maar juist door dit waken over de
schatkist heeft de minister ook getoond
zijn taak met groote toewijding te
willen vervullen.
Tegen zijn zin heeft de heer Van Gijn
de portefeuille aanvaard, tegen zijn zin
heeft hij onlangs, na een conflict met
de Eerste Kamer, zich laten vinden de
moeilijke taak andermaal op zijn schou
ders te nemen.
Moge hij thans de rust vinden,
waarnaar zijn zwak lichaam reeds zoo
langen tijd verlangd heeft en die zijn
tegenwoordig ambt, onder de huidige
tijdsomsiandigheden, hem volkomen
moest onthouden.
Le roi est mort, vive le roi.
Reeds is mr Treub weer minister
van financiën. Het conflct, dat hem
eertijds tot heengaan noopte, ligt ach
ter ons en van den steun der Kamer
moet hij verzekerd zijn.
Trouwens, nu onder Waterstaat de
afdeeling Arbeidersverzekering gebracht
is, is de mogelijkheid van een conflict
tusschen de Kamer cd minister Treub
zeer verminderd.
Hoe men ook over zijn persoonlijk
heid moge denken, ook deze man is
een krachtfiguur, bewijze alleen al het
feit, dat hij thans wil voortzetten, wat
zijn voorganger niet langer heeft aan
gedurfd.
Moge hij er in slagen, een algemeen
bevredigende oplossing te vinden.
Buitenland
De strijd in en bniten Europa.
Ala een bew|)a, dat de geallieerden
hoopvoller naar een openlflken oorlog
tmachen Amerika en Dnltachland
uitzien dan de beide betrokken staten
zelf, kan zeker wel dienen, dat zy al
ban best doen, een Amerlbaansch
slachtoffer van de duikbootac.le op te
aporen, waardoor dia oorlog, volgens
ding, een monstruositeit van onbe
paalde sekae en natnur, maar gekroond
door een vrouwenhoofd met een gelaat
van duivelachtigs schoonheid. Het
hoofd scheen ingezonken tusichen
twee hooge ontzettend smalle schou
ders, net als de kop van een hagedis,
zocdat het den Indruk maakte alsof
het schuin naar boven gluurde. Het
voorwerp was ruw afgewerkt, maar
toch bflzonder kunstig vervaardigd.
Al wat er wreed, duivelachtig, on-
menscbeltjks is in deze wereld blonk
uit de juweelen oogen, die in dit
vrouwengelazt geplaatst waren, dat
geel was, omdat het geheel alt goud
bestond. Het gelaat s ;heen niet bij de
embryonale pooten te bebooren, die
er onder stonden, doch meer er boven
te drflven of te zweven; een lichaam
ontbrak. Een hol, levensgroot masker
met twee kleine kikvorschachtlge
pooten, dat was hst geheel.
„Je bent een afsohuwelflk monster,"
mompelde Sir Bobert, het beeld be
schouwend, „maar ofschoon ik In
niets geloof, noch in wat boven la in
den hemel, noch beneden op aarde
(behalve in do grenzsulooze dom
heid van bet Britache volk), zoo
geloof ik vast in jou. Vanaf den dag,
dat Vernon je In mijn kantoor bracht,
Is mijn geluk teruggekeerd en te
oordeelen naar den glimlach op ja
fraai gelaat, geloof Ik niet, dat d&t nu
president Wilsons verzekeringen, nood
wendig zon moeten uitbreken.
Zoo is door Engelacha bladen ont
dekt, dat een Amerikaan is omga-
komen bfl de torpedeering van het s.s.
„Savestone".
Hst bleek evenwel een neger te
zfln, wiens leven in werkelflkheid In
de Vereeclgde Staten niet veel gewicht
ia de schaal legt.
Dat Amerika zich hi den oorlog
zou storten terwille van een dooden
neger, is toch al heel onwaarschijnlijk.
Toen het s.s. „Caltfornla" In den
grond geboord werd, zjjn de kinderen
O'Donnell verongelukt, die men als
vaststaande voor Amerikanen uit
maakte. Evenwel bleek uit een onder
zoek door het departement van staat
te Washington, dat de kinderen geen
Amerikanen zijn geweest, omdat vader
noch moeder Amerikanen waren.
Hieruit blijkt tevens, dat men in
Amerika al zflo best doet, een oorlog
te vermijden, daar bet een kleine
moeite zou geweest zijn, te verklaren,
dat men nier wel degelflk met Ame-
rlkaanscbe onderdanen te doen bad.
Thans evenwel wordt nit Glasgow
gemeld, dat een der omgekomen, een
zekere mevronw Little, een genatura
liseerde Am-rikaansche was.
Dat de Engelache pers met deze
vondst zeer bij) ls, laat zich begrflpen.
Ot president Wilson voor do zoo
belangeloos aangeboden hulp erg
dankbaar is, la een tweede kwestie.
Tot nu toe heeft zijn bonding een
zoo krachtig mogelflken Indruk gege
ven, dat h(j zijn beat doet, het icbip
van staat ala 't eenigasins mogelijk
ia, de gevaarlijke oorlogsklip voorbij
te doen zeilen.
Volgen» een telegram nit New York
aan de Times zon In de Amerlkaansche
pera de meenlng geu t worden, dat
de regeering begint te hopen, dat er
werkelijk kans bestaat, dat moeilijk
heden met Dultsehle ud vermeden
zullen wordeD. Dit »u »fln grond
vinden in da verminderde waakzaam
heid van de dulkbooten en in de
mededeeling, dat de president mis
schien toch niet aan bet Congres, voor
het uiteengaat, machtiging zal vragen
om de Amerikaanache belangen te
beschermen. President Wilson zon nog
altyd van meenlng zijn, dat de Ver-
eenigde Staten met een oorlog niet
gebaat zonden zfln en daarom hopen,
dat t>en staat van oorlog vermeden
zon kannen worden.
Over de verscherpte duikbootactie
zfln beide partijen blijkbaar zeer te
vreden.
De Eogelschen komen telkens weer
vertellen hoe veel schepen in en nlt
Engelache havens gegaan zijn en hoe
weinigen daarvan slechts getorpedeerd
werden.
De Duit sobers van hunne zflde dea
len mede, dat zij over de verscherpte
dnlkbootactie tot nu toe zeer tevreden
zijn en Engeland het verlies aan ton-
nenmaat reeds dnchtlg begint te
gevoelen.
Voor dit laatBte moet zeker pleiten,
dat tot nu toe de Amerlkaausche
verschepingen naar het eilandenrijk
t chtcrwoge zfln gebleven terwijl het
aantal vsartnlgen van andere neutrale
al gedaan zou zfln. Ik zou wel een»
willen weten, wat voor stootten je
oogen zflo, denkelijk opalen, tenminste
dat zon men zeggen naar de wijse,
waarop ze van kleur veranderen. En
vandaag schitteren ze bflzonder on
gewoonik herinner me niet ze ooit
léd gezien te hebben. Ik
Op dit oogenbllk werd er asn de
deur getikt. Sir Robert deed het licht
nlt en liep naar het haardvuur terug.
.Binnen," zei h(j, en terwijl hij
sprak werd z{jn gelaat weer gevoelloos
en zonder eenige uitdrukking.
De deur ging open, en een klerk
trad binnen, een indrukwekkends
verechflnlng met grfls haar, In een
gekierde jas, die onberispelijk zat en
met kenrlge laarzen aan. Een welulg
trad hij naar voren, en stond daarna
eerbiedig te wachten tot zijn chef
hem aansprak. Een oogenbllk lang
keek Sir Bobert over hem heen, alsof
hU niemand zagdat was zoo een
gewoonte van hem. Daarna bleven
zijn oogen droomerig rasten op den
man, en met zijn heldere stem merkte
op:
„Ik geloof niet, dat ik gebeld heb,
Jeffreys."
„Neon, Sir Robert," antwoordde de
klerk buigende, alsof bij tegen een
vorstelijk personage sprak, „maar er
is lets met het artikel voor de Cynic."
„Perszaken," zeldo Sir Robert, z{n
landen, dat Engelsche havens opzoekt,
nlt den aard der zaak uiterst gering
is. t
Waar dezer dagen herhaaldelijk
melding is gemaakt van door Engel
sche autoriteiten te treffen maatrege
len Inzake heperkiog van den Invoer
van verschillende artikelen, teneinde
meer echeepsrulmte voor voeding»
middelen en grondstoffen te kannen
overhouden, en gelet op do zeer on
rechtvaardige eiachen door de Brltsche
rogeering aan do neutrale in Engel
sche havens vastgehouden schepen
gesteld, ligt de veronderstelling voor
de hand, dat de Duitsche duikboot-
blokkade toch niet zoo ondoeltreffend
ls ala men ons van Engelsche zijde
wel gaarne wil doen gelooven.
Stadnieuws.
zondagsl uiting apotheken.
Zondag 25 Februari zal da apotheek
van den heer Van Kalmthout voor
het publiek zjjn opengesteld.
Ingeschreven.
B(j het bestuur der nieuw op te
richten zgo. Jamfabrlek ls bericht
Ingekomen, dat de onderneming la
ingeschreven als groentedrogerij en
tevens voor het verduurzamen van
fruit.
Avondschool voor Ambachtslieden.
Do uitslag ven de overgangs
examens 1917 is als volgt:
Bevorderd zfln van de le naar de
2e klasseA. de Jongh, A. R. Strujjken
Boudier, H. J. de Hamer, J.C. Schipper,
J. F. Crucq, D. van Biet, J. van
Zweeden, F. Blondel, A. Pasase, M.
van de Berge, G. Zwartepoorte (taak
wiskunde1, J. van Eykeren, C. Blanker,
H. van dor Weele, A. Mol, M. B. L.
Pols, P. Droogero, C. Everse, H. Btug-
geman, F. J. Vermeulen, M. A. van
der Hel, B. Janae (taak wiskunde en
ecbrflven), G. P. A. de Roshefort (taak
wiskunde) en P. A. de Kramer (her
examen wiskunde).
Afgewezen 6
Bevorderd z(jn van de 2o naar de
3e klasse: I. da Jonge, M J. Polder
man, G. A. Struilken Boudier, J. van
Weele, J. Smallegange, A. Blok,
J. Glerum, D. van de Berg, J. G
Zwartepoorte (taak wiskunde), J. C.
van der Weele, P. Staal (taak wis
kunde), J. A. Versluis (taak wiskunde),
G. P. AtlewjjD, M. J. Zweedijk, G. L.
Slabbekoorn, A. Kosten, A J Jobsen
(taak wiskunde), J. Luikenaar, A.
Wondergem, A. A. Boel (taak wis
kunde), J, M. van do Voorde, K. G.
Loulsse (taak wiskunde), G. M. den
Herder (taak wisknnde). A. Leijs, J.
Gunst, J. van Kleunen (taak wiskunde)
en C. J. van do Bande.
Afgewezen 7.
Bevorderd zijn van de 3e naar do
4e klasse: G. Roelants. M. de Dren,
W. C. JeremlsBie, J. Knnit, C M
Zuldweg, J. Sehrtjver, J. de Jong, B
do Munck, D. Rouw, C. K. Fr&ncoofls,
C. Schrjjver, J. Does, D. Bolle, W. J.
van Nisuwenhuflse, J. J. Polderman,
J. van Koeveringe (taak wiskunde),
J. L, Kriekaard, C. C. J. Welleman
wenkbrauwen fronsend „Je kon nu
toch wel zoo langsAmerhand weten,
dat lk me met dergelijke kleinigheden
niet ophoud. Bepraat dat maar met
Mr. Champers Haswell of met majoor
Vernon."
„Bolden zfln op dit oogenbllk uit,
81r Robert."
„Vooruit dan maar Jeffreys," ant
woordde het hoold van de firma met
een onderdrukten zucht, „maar wees
kort, lk heb het druk."
Da klerk boog weer.
„De redactie van de Cynic heeft
ons juist opgebeld over dat artikel,
dat wa gezonden hebben. Ik geloof,
dat u het gezien hebt, Sir, en misschien
herinnert u zich nog hoe het begint
en h5 begon te lezen van een getypt
vel kopie, dat hij in zfln hand hield
en waarboven stond „Maatschappfl tot
exploitatie van de Sahara"
„Het is ons nu veroorloofd mede te
deelen, dat het grooische schema, dat
een woestjjn zal doen veranderen In
een golvende zee, die den handel
draagt van alle naties en daardoor
onbewoonde gronden met een talrijke
bevolking zal verrijken en tot grooten
bloei zal doen geraken, breedvoerig
1b uitgewerkt in z(jn noodsakelflke,
hoewel saaie flnancleele onderdeeleo,
en welke, binnen weinige dagen, voor
de belangstellenden, die hot reeds in
groote opgewondenheid verwachten,
(taak wiskunde) en A. de Boergrasf.
Afgewezen 4.
Het einddiploma behaalden s M.
Schrflver, C. J. van de Linde, M. A.
van Weele, S. Dekker, O. Kosten, B.
van Liere, J. Labeur, F. Buijter, J. C.
Schipper, C. J. Schipper en L. J. de
Conlnek.
Afgewezen werd één czndidaat.
Breeds! Watering bewesten Isrseke.
Gistermiddag vergaderden de inge
landen van hot WaterBcbap „De Breedo
Watering bewesten Ierseke* onder
voorzitterschap van den dijkgraaf, den
heer J. Oelo Hzn.
Aanwezig waren 90 personen, uit
brengende 148 stemmen.
Ingekomen ia o.a. een proces-verbaal
van verpachting.
De voorzitter dankt notaris Van
Dissel voor de nette en accurate be
handeling daarvan.
Tevens is ingekomen een proces
verbaal van kssopneming.
In de commissie voor het nazien
der notulen worden benoemd de hoeren
Pilaar, Van Dissel en A. Dekker.
In, de commissie voor de stemop
neming worden benoemd de hoeren
L Schouten,Q. Trimpe en J. Korstanje.
Alle benoemden, voor zoover aan
wezig, nemen bnn benoeming aan.
De commissie tot vaststelling van de
beg rooting voor het dienstjaar 1917—
1918 brengt vervolgens een Uit
voerig rapport nlt bij monde van den
heer Wabeke, waarin tot goodkenrlng
dezer begrooting wordt geadviseerd.
De begrooting wordt vervolgens
voorgesteld tot een bedrag van
f 160914 095 in ontvang en nitgaaf
met een bedrag aan onvoorzien van
f 10144,16.
Bi) de voorlezing dezer begrooting
bepleit de hoer Arnoldi vaststelling
van de rechtspositie van den bode.
Ib de beambte Kuiper bode of niet?
Zoo j*. dan moet zijn salaris op de
begroeting voorkomex
De voorzitter merkt op, dat de be
ambte Knlper geen bode is Naar oude
traditie is hjj de man, die het Polder
huis schoonhoudt en de kachels aan
maakt. De bedoeling was, dat h{J na
9 uur vrfl was en om 4 uur alleen hot
Polderhuis kwam sluiten.
Wit men nu dezen man als vast
ambtenaar aannemen, dan bestaat
daarvoor een prachtige gelegenheid.
Een nader te benoemen commissie
kan zfln rechtspositie regelen.
Er komt een geheel nienwe regeling
van salarissen en pensioenen, waar
mede de heer Arnoldi genoegen zal
knnnen nemen.
Da heer Arnoldi verklaart zich
bijzonder verrast. Op een dergelijke
tegemoetkoming heeft h{j niet gehoopt.
De begrooting wordt vervolgen»
goedgekeurd. Het dflkgeschot wordt
bepaald op f 16 per H.A. voor de
gewone schotbaro gronden, f 9 voor
do vroonen en vrijlanden. De betalings
termijnen blijven onveranderd.
Aan de orde ls vervolgons een
voorstel tot het heffen van rechten
voor het gebruik van de haven en
den steiger by het hulpstoomgemaal
te Kattendflko en vaststelling der
tarieven.
ter inzage gelegd zal worden. Deze
details znllen we volledig mededeelen
in onze volgende artikels en we blflven
er na slccbts even bij stilstaan om te
zeggen,dat de ba is dezer maaticbappfl
ons treft als zfledo bijzonder solide
en dat wjj de nltverkorenen geluk-
wenschen, die in de toekomstige win
sten znllen deelnemen. We willen na
slechtB uitweiden over de nationale
en kolierijke belangen
Sir Bobert sloog de oogen op met
wrevelige uitdrukking.
„Hoelang ben je nog van plan me
te vervelen met die vervelende en
alledasgiche reclame, J ffreys?" vroeg
hfl.
„Niet langer, Sir Robert Wy hebben
voorgesteld dertig guineas te betalen
om het artikel geplaatst te krygen,
en ds kwestie is, dat de redactie
weigert de „nationale en keizerlijke
belangen* op te nemen, wanneer wy
er niet twintig guineas bijvoegen
„Werkaiyk J-ffreys? Waarom?"
„Omdat, 8Ir Robert lk zal hetu
zeggen, omdat u van waarheid houdt
de redacteur van moering Is, dat
de Maatschappij tot Exploitatie van
do Sahara een nationale en keizeriyke
opllchtery ls Hy zegt, dat by de natie
en het keizerrijk er niet door zfln
hoofdartik-1 wil laten inloopen onder
do vflttlg guineas."
Wordt vervolgd).
