N°. 5 1917.
Donderdag 11 Januari,
104de jaargang.
WAL TEE.
DISTRIBUTIE-WET.
85 FEUILLETON.
GOESCH
COURANT.
Uitgave dezer Courant geschiedt Haandag-, Woenidag- es Vrydsga?ond
uitgezonderd op feestdagen,
Prf» per kwartaal, Ia Goal J 1,—buiten Goes, (ranco 1,25.
Afzonderlijks nommcrn 5 cent,
unending van advertsntfsn op Maandag, Woensdag
en VBMDAO vóór 13 uren.
Teleloonnntnaafir 38. Uitgave vaa de Naaal, Veaacotacliap „&»ïb«)m Coaiaat".
De prf a dor gewone advertsstlBn ia van 1-8 regelt 50 ct., elke regel meer 10 et
BJ directe opgaaf van driemaal plaatiing derselfde advertentie wordt
de prf* slechts tweemaal berekend;
Geboorte-, huwelQk- en doodsberichten on de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regelt h f 1,— berekend
Bewfinummert S eest.
Bimtsiï GJ W. tam Barnivelï.
No. IX.
De nieuwe broodregeling.
De heer Jac. Welleman, burgemeester
van Krabbendijke, schrijft ons
Het komt ons voor, dat met de
nieuwe broodregeling, welke op 5 Febr.
a.s. in werking treedt, aan bet Neder-
landscbe volk de eerste beperking bij 't
gebruik van eenig voedingsmiddel wordt
opgelegd Tot dusver was zeker alle
voedsel duur, maar degene, die koopen
kon, behoefde zich nog niet te beperken,
doch met de nieuwe broodregeling wordt
dit nieuwe tijdperk ingeluid Beperking
van het meelverlruik, dat is bet, wat
de Minister beoogt. Zoowel degenen,
die hebben uit te voeren, als het pu
bliek, de verbruikers zelf, zullen dit
in liet oog hebben te houdenDe
eersten zullen bij de te treffen maat
regelen dit zeker moeten doen, omdat
anders het doel niet zou worden be
reikt. Wanneer de colleges van Burg.
en Wetb. b.v. eens lukraak uitgaven
aanvullingskaarten (straks komen wij
hierop terug) dan werd de besparing
van meel minder, wat met bet oog op
tijdsomstandigheden zonder dringende
redenen niet mag gebeuren Ook het
publiek zelf dient dat te beseffen.
Door de nieuwe broodregeling wordt
bet gedwongen den eersten stap te
zetten op een moeilijken weg, die nog
moeilijker zal worden, naarmate men
de regeeringsmaatregelen niet in de
band, maar zelfs tegenwerkt. Zoo ooit,
dau is thans gemeenschapsgevoel eene
eerste vaderlandscbe deugd. Want men
vergete niet, dat wij nog slechts staan
aan bet begin en dat verschillende
omstandigheden er op wijzen, dat in de
naaste toekomst nog grooter offers van
ons zullen worden gevergd I
Wij meenen dit vooraf te moeten
laten gaan, om te trachten het besef
diep levendig te doen worden, dat de
getroffen maatregelen nood-maatregelen
zijn, in 't algemeen belang genomen,
wat eiken Nederlander reeds bij voor
baat den plicht oplegt, om ieder te
helpen deze te doen beantwoorden aan
hun doel
De nieuwe broodregeling wijkt in
verschillende gevallen af van het thans
bestaande broodkaarten-stelsel. Het
principiëele verschil blijkt uit bet voor
gaande met de broodkaarten van thans
werd de levering van goedkoop brood
beoogd, de nieuwe regeling stuurt aan
op beperking van meel, wat mede moest
brengen, dat voortaan ook wittebrood,
tot dusver als luxe beschouwd, sleehts
op broodkaarten kan worden gekocht.
De broodkaarten ziju dan ook gesplitst
in 11' ittebrood- en in Bruinbrood-kaarten
(van Rogaebroodkaarten spreken wij
niet, omdat roggebrood hier niet wordt
Historische Bomen
door
M. C. VAN DEN ENDS.
(Nadruk verboden).
„Hoe gaat het nu met freule Ge
raldlne?" vroeg hij.
„VrU wel, heer!' antwoordde ze,
„we zijn aan de winnende hand t*
„Was haar toestand zoo ernstig, als
men zegt?'
„Zeer zorgwekkend, heer. Ik vreesde
voor haar leven 1"
„Men sterft niet aan teleurstellingen,
die 't leven ons brengt 1"
„Foei, is dat nw meening 1 Zij heeft
een gevoelig hart, Jonker. Zy zou1"
„Wat ik daar zei, jonkvrouw Julia Is
de overtuiging van heer Adriaen toege
daan. HQ schSnt veel en groot verdriet
gehad te hebben. Ik voor mU zelf heb
tot nog toe dergelijke droeve ervarin
gen niet opgedaan en hoop daarvoor
bewaard te blijven ook. Mijn leven
begint pas. Maar ik geloof, dat lk
't nimmer van my zóu knnnen af
schudden, als mQn bruid mg ontrouw
werd, mijn liefde versmaadde of mö
ontviel.
Dirk wilde op dat tWema verder in
gaan, doch Julia vond 'I klaarblijkelijk
een te gevaariyk terrein, om 't langer
gegeten).
Het is nu de bedoeling, dat dezer
dagen, aan elk hoofd van een gezin en
daarmede gelijk gestelden, waarmede
worden bedoeld //alleenloopende perso
nen, die een eigen huishouding voeren",
een „formulier tot bet aanvragen van
broodkaarten" zal worden uitgereikt,
hetzij door bet gemeentebestuur recht
streeks, hetzij door tusschenkomst van
de bakkers.
Bestuurders van gestichten worden
mede met gezinshoofden gelijkgesteld.
Vluchtelingen worden ook geacht hun
hoofdverblijf in de gemeente te hebben.
Op genoemd formulier moet worden
ingevuld naam en voornamen van het
gezingshoofd, beroep en woonplaats
alsmede de namen van de tot het
gezin behoorende personen.
Achter den naam van ieder persoon
(kinderen beueden het jaar worden niet
medegerekend) dient vermeld te worden
door plaatsing der letters IF. of B.,
of verlangd worden wittebrood- (W.)
of bruinbroodkaarten (B.).
Deze formulieren komen nu ter
secretarie, betzij door de belanghebben
den rechtstreeks, hetzij weder door
tusschenkomst van de bakkers.
Op één ding willen wij hierbij
wijzen. Het gebeurt vaak, dat de
klandizie aan verschillende bakkers
wordt gegund. Deze allen zullen u als
klant opgeven, maar bij bet ontvangen
der formulieren tot aanvrage van brood
kaarten „moet men voorzichtig" zijn,
daar niet meer dan één aanvrage mag
worden ingeleverdDit behoeft de bak
kers niet te doen schrikken, want,
wanneer eenmaal de broodkaarten zijn
uitgereikt, dau kan de klant gaan,
waar hij wil, daar de broodkaarten
niet op naam van een bepaalden lakker
staan. Om last te voorkomen is 't dus
geweuscht, dat de bakkers bij het
uitreiken der aanvraagformulieren
aan hunne klanten even informee-
ren, of een collega hun niet is
vóór geweest
Een en ander dient ving in zijn
werk te gaan, want vóór 10 dezer moet
door de gemeentebesturen aan de Pro
vinciale broodcommissies het aantal
broodkaarten van iedere soort worden
opgegeven. Ditmaal zal dat wel bij
schatting moeten gebeuren, wat vrijwel
kan, daar 8 °/o speling is toegelaten.
Laat ons nu aannemen, dat dit alles
regelmatig afloopt, dat de „aanvragen"
tijdig zijn ingeleverd en op grond
daarvan de broodkaarten kunnen wor
den uitgereikt. Ook hierbij is eenige
wijziging in het bestaande stelsel te
constateeren. Is nu een broodkaart
geldig voor een maand, straks zal de
geldigheid zich beperken tot eene week
Waarschijnlijk ter besparing van
drukte worden vier broodkaarten tegelijk
uitgereiktgeldig voor 4 achtereenvol
te betreden.
Zy gaf handig een wending san
't gesprek, en bracht het van dit teere
onderworp op een ander, door da
opmerking, dat iy aan beer Adriaen
nooit had bemerkt, dat hy zich minder
geinkkig gevoelde.
Hoog -prees ze hem, waar hQ zoo
belangeloos doorslaande bewijzen gaf,
dat hy naast een helder hoofd, tevens
bezitter waa van een goed hart.
Jonker Dirk stemde dat volmondig
toe. Jnlia had het echter heolemaal
mi>, als ze meende, dat Dirk van zyn
apropos was afgebracht. HQ had op
zoo Iets gerekend. Dadelijk begon hQ
er over te spreken, hoe groot het
voorrecht was, dat de jonkvrouw ln
baar treurige omstandigheden bezat,
nn een bezadigd man van edel ka
rakter haar mat raad en daad ter zQ da
stond. Het was niet genoeg te waar-
deersn.
Maar", vervolgde hQ, en hield even
op met spreken, alleen om haar wat
nieuwsgierig te maken en hiermee
bereikte hy volkomen zQn doel, want
zy keek hem vol belangstelling aan
en vroeg:
„Maar? Is daaraan nog een maar
verbonden
ZQ verwachtte, dat hy iets ten na-
deale van heer Adriaen te openbaron
bad.
„Maar één dfng kan hy n met den
besten wil der wereld niet geven 1*
zei hy en langzaam kwam hy bQ haar
staan, terwyi hQ sterk oplette, om den
gende weken. Op elke kaart is echter
eene bepaalde week aangegeven, zoodat
de kaarten niet door elkander kunnen
en mogen worden gebruikt. Heeft men
dus in eene week eens wat minder
gebruikt dan de kaart toelaat, dan kan
men met de overgeschoten bons de
volgende week niet meer terechtde
kaart is ongeldig en moet worden inge
leverd bij het gemeentebestuur in de
week, volgende op die harer geldigheid.
Plaatselijke verordeningen zullen dat
zeker voorschrijvenINa elke vier weken
zal bet mogelijk zijn wijziging te
brengen in de broodkaart, mits vóór
den 15den van een loopende maand
daarvan ter juister plaatse is kennis
gegeven.
Ieder kan per week als maximum
2,8 K.G. brood krijgen of gemiddeld
4 ons per dag. In de meeste gevallen
zal dit voldoende zijn, omdat alle leden
van het gezin, behalve kinderen bene
den het jaar, diezelfde boeveelheid
kunnen vragen. Toch kan men zich
voorstellen, dat sommige gezinnen,
welke b.v. geheel uit volwassen perso
nen bestaan en elk voor zich harden
arbeid moeten verlichten, beslist met
deze' hoeveelheid niet uitkunnen. In
zulke gevallen ziju aanvullingskaarten
verkrijgbaar. Deze aanvullingskaarten
zijn evenwel volstrekt persoonlijk, staan
dus op naam van den houder, moeten
persoonlijk worden aangevraagd in een
met redenen omkleed verzoek. Op
aanvullingskaarten, welke slechts gaan
tot 800 gram per week, kan alleen
Br.uinlroorl worden verstrekt.
Bene algemeene regel voor de brood
kaarten is, dat zij niet aan den hakker
of aan den winkelier in. bewaring mogen
worden gegevenNul zij gemeld,
dat losse bons ongeldig zijn, de bakker
moet deze afscheuren en bewaren,
want alleen tegen inlevering van de
door hem ontvangen W.- en B.-bons
wordt hem nieuwe voorraad grondstof
voor zijn bedrijf verstrekt.
Wordt vervolgd.)
Buitenland.
De strijd in en buiten Europa.
Het is te verwachten, dat de strQd
in dit jaar voornamelQk ln het Oosten
met groota woede gevoerd zal wor
den.
De centralen zien in het afwQzen
van hun vredesvoorstellen den wil
der entente om hnn volksbestaan te
vernietigen en zelfs de grootste vredes-
vrlendan in en buiten de legers van
DnitBchland en Oostenryk, zfjn thans
bereid, opnieuw zware offers van goed
en bloed voor het bedreigde vader
land te brengen,
Uiu hebben de centralen met hun
vredespogingen gewonnen, dat thans
ln de oogen van het volk de ver
antwoording voor het voortzetten van
Indruk waar te nemen, die zijn vol
gende woorden op haar hadden, want
daarvan hing voor hem veel af.
„En wat mag dat zQn vroeg ze
in spanning.
„Heer Adriaen zal a beschermen,
nw zaken behartigen als de zQne, n
met aQn vriendelijke toegenegenheid
omringen, zorgen van u weren!"
„Goed, heer, maar wat niet
„Maar hQ zal n niet kunnen schen
ken, waaraan nw jong hart behoefte
moet hebben. Hy zal n niet afdoende
vermogen te troosten in nw smart.
Gy zult bQ hem niet knnnen uitwee-
oen, omdat bij n niet geheel zal ver
staan. Alleen een hart, dat voorn en
door n klopt, alleen een jonge man
van nw leeftijd, die n met al 't vnnr
van zQn jeugdig bloed bemint en
zooals lk, zjjn zaligheid zon wenschen
te verpanden voor één
„Hond op, heer, hond op, bidlknl"
riep Jnlla bleek en zenuwachtig, ter
wijl ze zich uit de plotselinge om
klemming traehtto los te wringen.
Dit gelnkte haar evenwel niet. Onder
zQn hartstochtelQke ontboezeming had
de onstnimige jonker zQn blooheld in
vermetelheid omgezet, en haar prach
tig handje gegrepen, dat hij zonder
het te weten, pQnljjk drukte.
Ia stede van aan haar smeekon
gehoor te verleenen, ging hy voort,
terwyi hQ zich voor de verschrikte
maagd op de knieën wierp
„Ik hond niet op. Ik laat n niet
los en zal niet weer opstaan, vóór lk
den kryg nitslnltend bQ de geallieer
den berust.
Men is er thans van overtuigd, dat
Dnltsehland en OostenrQkde wapenen
slechts noodgedwongen voeren en ds
vredeskianken maken plaats voor de
opwekkingen-tot nog greotera krachts
inspanning om de zege niet aan de
zQde van den vQand te doen zyn.
Hot is bekend, dat de genoraal-
veldmaarsehalk Von Hindenburg, ln
wiens handen thans de opperste leger
leiding bernst, een voorstander van
een defensief in het Westen en een
offensief ln het Oosten is.
Op het westeiyk front is de stryd
dan ook vrQwel vastgeioopen, tervyi
in het oosten do oorlog het karakter
van een onafgebroken reeks veld
slagen heeft aangenomen.
De veldtoehtaplannen, welks thans
aan beide zydea voor het kemendo
voorjaars gevecht gesmeed worden,
zullen dan ook voornameiyk op den
stryd in het Oosten betrekking hebben.
Na ten conferentie fn het groota
hoofdkwartier der Centralen, is de in
ons vorig nnrnmer gepubliceerde leger
order verschonen, dia voldoende aan
toont, met welken geest de legermach
ten der verbondenen op het oogenblik
bezield zyn.
Da geallieerden van hnnne zijde
vergaderden dezer dagen te Kome.
De kenze van de vergaderplaats wordt
du delQk, wanneer men bedenkt, dat
het vooral ltalë is, dat op het oogen
blik een krachtigen rnggestoot van zQn
bondgenooten noodlg heeft.
Voor Italië Is de oorlog tot nn toe
vrywel een mislukking geweest en
Italië is de mogendheid, die vooreen
actie op den Balkan heel weinig voelt,
voornameiyk, wanneer Italiaansche
troepen daaraan zullen moeten deel
nemen.
Vandaar dan ook, dat Italië zich
niet geheel haeit vereenigd met het
nltlmaium, dat dezer dagen door de
geallieerden aan de Grleksche regee
ring Is teruggezonden.
Boemenië is zoo goed als onder den
voet geloopeu en wanneer een poging
tot het stniten van den Dnitschen
opmarsch aan de Soroth-linie mislukt,
is het te verwachten, dat de Centralen,
die meer da handen in het Oosten
vrQ krQgen, een ernstige poging znllen
doen om Sarrall's legermacht het ter
rein op den Balkan te betwisten.
Met verwondering mag men zleb
afvragen, waarom de te Salouiki
gelande expeditiemacht niet krachti
ger optreedt en blQkbaar afwacht tot
de centralen in Boemenië de handen
voldoende hebben vrygekregen.
Reeds meldden wQ dezer dagen,
dat enkele DoitBuhe regimenten voor
Monaatir zl)n verschenen, wat op een
naderend offensief den centralen naar
het zniden wQst.
Talmt de entente in den Balkan
nog steeds, doordat zQ voor een on-
verhoedschen aanval van het Griek-
sehe leger vreest?
De maatregelen tegenover Grieken
land genomen, het bekende nltimatnm,
waarin de overbrenging van het
a twoord van u heb, want lk bemin
n, ik heb n lief moer dan mijn la-on,
ja, ik sterf liever dadeiyk, als gy m'j
niet een weinig hoop op de toekomst
knet schenken
„Heer, hoe kan ik aan znlke dingen
denken, terwyi in de kamer hier naast
het ïyk van mQn vader staat en aan
de andere zyde Geraldine al mijn zorg
en toewijding noodig heeft Kom tot
bezinning, heer. Toon n meer hoffelQk
en minder wreed, om my das te
pQnigen te midden van myn ongslnk 1"
Ze schreide en bracht stamelend
deze woorden uit in groote vorwarring.
O, had op dit oogenblik Walter,
maar dan niet als haar broeder, zóó
aan haar voeten gelegen, hoe zon ze
hem vol liefde omhelsd, zich aanzQn
borst geworpen hebben.
„Maar geen haar op myn hoofd
denkt er aan, Julia, n leed te doen,
integendeel. Ik betuig n mQn groote
liefde en wil ook in nw verdriet
deelen en 't verlichten, zoo lk kan.
Doch goaf mU een kleine bemoediging,
zeg dat lk n niet onwelgevallig ben,
dat ge voor my wel een welnigje ge
negenheid gevoelt en ik zal u op de
handen dragen!"
„Heer, ik heb medelQden met n,
wijl lk n moet teleurstellen. Als
GriendI"
Dirk sprong by die woorden ver
woed overeind. „Freule Julia, ik be
geer niet uw medeiydmVtaarmee kan
ik u meer dienen, WM lk wil uw
leide. Ik wil niet ui vriendschap.
Grleksche leger naar dan Peloponnesus
geëlscht werd, zouden het doen ge-
looven.
Maar niemand uit den grooten
krQgsra&d seh(jnt op het oogenblik
te bedenken, dat men juist door
dergelyke dwangmaatregelen zieh het
Grieksche volk tot een verbitterenden
vyand maakt, die geen gelegenheid
ongebruikt zal laten voorbQgaan om
met den thans gehaten indringer op
zyn grondgebied af ta rekenen.
Volgens de Stampt zou de confe
rentie te Rome ton doel gehad hebben,
de Grieksche kwestie definitief op
te lossen, waartoe de aanwezigheid
van generaal Sarrail het blad biyk-
baar geïnspireerd hseft.
Dat ziet er voor Griekenland niet
byzonder gunstig uit, want bet is te
verwachten, dat do blokkade van da
Grleksche kusten, waaraan nu reeds
nauwlettend de hand wordt gehouden,
in de toekomst met nog grooter ge
strengheid zal worden doorgevoord.
Hedenmorgen Is bekend geworden,
dat inderdaad de ententemogendbeden
FrankrQk, Engeland, Rusland en Italië
aan de Grieksche regeering een ultima
tum overhandigden, waarin zQ binnen
48 uur aanvaarding der eischen van
schadevergoeding en waarborgen, ge
formuleerd in de nota van 31 December,
verlangen.
Uit de Kiratslnl-baal li dd. VrQdag
aan de Daily Telegraph geseisd, dat
om verwikkelingen van de ooroerlge
reservisten te voorkomen, de Fransche
admiraal de af deeling Fransche mari
niers, die het stadhuis van Piraeus
bewaakten, teruggetrokken heeft,
zoodat de stad nu geheel aan de
Grieken is overgelaten. Tengevolge
daarvan ls ook het bureau van haven-
contróle der geallieerden gesloten. De
verbinding met den wal is afgesneden.
De vredespogingen der centralen
hebben ln alle vyandeiyke staten weer
tot verzekeringen van onderlingen
trouw en engere omschrjjvingen van
het oorlogBdoel geleid.
Alexandroff, lid van de Russische
legercommiBsie, hseft in een rede ta
St. Petersburg nogmaals doen uit
komen, dat Rusland thans niet aan
een afzonderlQken vrede mag denken.
De Engelsche minister Bernes ver
klaarde in een bespreking van het
vredesvoorstel, dat de geallieerden
allereerst ontrnimlng van do bezette
gebieden der kleine naties verlangen,
verder Bebadeloosstellingvan dezen en
ten slotte een vrede, die gestennd zou
worden door de internationale moreele
kracht van de geheele wereld.
Nadat te Romo het antwoord op
Wilsons bemiddelingsvoorstel is op
gemaakt, blQkt nit een rede van den
Engelschen minister Henderson, dat
de geallieerden het noodig achten
Daitschland de nederlaag toe te bren
gen, omdat zQ meenen, dat alleen door
Dultschlands erkenning van een neder
laag de kracht van da militaire kaste
ln dat land kan worden gebroken, wat
de voorwaarde is voor een dnurzamen
vrede.
Wat heb lk aan een liefde als voor
een broeder Ik wil u niet tot znster,
maar tot vrouw 1 riep hQ geagiteerd
uit.
„Dat kan lk niet worden voor u.
Daarvoor ls mynerzQds algeheels toe-
wyding en trouwe liefde noodig,
waartoe men zich niet dwingen kan.
En zonder dat zoudt ge immers toch
niet geinkkig zyn Maar 't is heden
slecht van my, dat ik u aanhoor
over dergelQke dingen, terwQl myn
vader1"
„Geloof dat niet, freule. Al zit ge
ln rouw, toch kunt ge uw hart voor
de liefde ontsluiten. Ik wilde u troosten
en zou zelf overgelukkig zQn, als ge
mg slechts nadere kennismaking
wildet toestaan als een gunst. Wat
niet ls, kan worden. En ik meen, dat
nw vader zaliger my in alle dealen
gesteund zon hebben 1*
„Ik kan niet, heer, lk kan niet.
Doch lk zal nw voorstel ernstig over
wegen. Laat my eenige dagen be-
denktyd. In Middelburg kunt ge mQu
antwoord komen halen I"
Hiermee was Dirk van Valckenlsse
tevreden. By nam zich voor, heer
Adriaen voor zyn zaak te winnen,
BetrekkelQk welgemoed vertrok hy
dien dag, niet anders tot antwoord
van haar verwachtend, dan wat hg
wenschte.
(Wordt vervolgd.)
