N°. 151 1916
Donderdag 21 December,
103de jaargang.
Bij dit mo, behoort een
Bijvoegsel.
NIEÜWJAARSWEHSCHEÜ
77 FEUILLEl ON
WALTER.
Ultguve dozer Courant gasohiedt Maandag-, Woenedag- an Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prji per kwartaal, In Goes 1,bulten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke noramers 5 cent.
ifleoMdSag van advestentlSa op Maandag, WoetiBdag
SO VRIJOAG «óór 12 uren
TelefOftMUUBKcn: S3. Uitgave ras de Ii'aaml. VeiBootsshap
De prjs der gewone advortentiin la van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 et
BJ directe opgaaf van driemaal plaatsing derselfde advertaatlo wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, hnweljk- en doodsberichten an da daaroc betrekking hebband*
dankbetuigingen worden van 1—10 regels j,— bareksnd
Bawttnusmarr 5 cent.
.Gsesthe Courant". Sirectenr 9 W. var Baknivsl».
Zij, die zich met ingang van
I Januari a s. op ons blad abon
neeten, entvangsn de tot dien
daium verschijnende nummers
gratis.
in het Nieuwjaars-nummer wor
den, zooals gebruikelijk is, bij
vooruitbetaling geplaaist tegen
35 cent, voor hoogstens 8 regels.
Deze advertentisn zullen Vrij
dag 29 December aan ons bu
reau moeten bezorgd zijn.
DE ADMINISTRATIE
Buitenland.
De strijd In en bulten Europa.
Bat la bsgrgpoigk, dat de Frantehe
overwinning by Verdun de tegen
standers van een reeds thans te slui
ten «rede het hoofd booger doot op
heffen en hen doet verkondigen, dat
esn algeheelo veriiatiglng van de
midden-rijken, dat men zich toch als
oorlogsdoel gesteld heeft, zeker niet
tot da onmogelijkheden behoort.
Het Eügelsehe blad da Daily Tele-
graph, merkt op, dat bet onoverwinne
lijks Frsnkrgk b-j Verdun bewezen
heeft, dat In hot oogenbllk van inter
nationale crisis zfje soldaten zijn beste
ambassadeurs *tja. Da overwinning,
zegt bet blad, komt te rechter tijd
ais oen onderpand vau het tuceas der
geallieerden. Geen welsprekender ant
woord aan den Rijkskanselier is mo
gslgk.
In gelijken geest uit zich do Mor
ving Post, die van meening ls, dat
F.-ankrCk de meest krachtige afwijzing
heeft gegeven van Dultseblands aan
spraak op de overwinning. In het
licht van den tegenwoordig en militai
ren toestand, aldus hst blad, kunnen
de geallieerden de toekomst met
kalmte tegemoet zien, vertrouwend
op de onwrikbaarheid barer regeerin
gen om de dadelijke overwinning te
verzekeren.
Vooral de Daily Chronicle acht de
FrattBche overwinning op dit oogen
bllk een sterken steun voor hen, dis
geenszins van Duttschlands militairs
meerderwaardigheid overtuigd zijn.
Hst blad merkt op, dat de overwin
ning by Verdun dn openbare meenlag
zoowel In de neutrale als iu de
geallieerde landen er aan most herin
neren, dat, ondanks den eeuon zege
vierenden veldtocht in Roemenie, dit
jaar voor de centrale mogendheden
niet een jaar van overwinning, maar
van nederlaag was.
Slechts het jasrgetljde en do weers
gesteldheid, meent het blad, ls het
eenige, wat verhindert, dat Duitsch-
landt) zwakheid wordt omgezet ln een
voortdurende reeks van nederlagen
op da voornaamste fronten.
Ook da Timet ziet thans in de
vredesnota oen tsekaa van zwakheid
en beweert, dat de Rijkskanselier deze
niet zon hebben gepubliceerd als hj
niet gevoelde, dat do kracht van
Dultsuhland wegvloeit. De eenige
goede weg voor de geallieerden, aldus
hst blad, ls om hun bedoelingen te
bekrachtigen en nog eecB weder hun
vast besluit te kennen te geven, dat ze
het zwaard niet zullen opsteken eer
hun bedoelingen volkomen zijn bereikt.
Ia al deze voorname Eogelsche
bladen treft ens de toon van het
trompetgeschal voor een nieuwen
stormloop.
Men west van Duitschlands werke-
lijken toestand nog zoo weinig af en
begroet maar al te graag Iedere po
ging tot toenadering als een bawjjs
van zwakte en een aansporing om
vol te houden tot hst succesvolle einde,
dat men niet ver meer waant.
Get is dan ook ontmoedigend voor
regeeriogspersonen.die In tal van rede
voeringen, ln en buiten het parlement
gehouden, steeds onder geestdriftige
bijvalsbetuigingen de verzekering heb
ben gegeveo, dat men het zwaard niet
eer zou opsteken, voor do vijand ver
slagen en verpletterd was, thans aan
vredesbesprekingen deel te moeten
nemen terwijl de schaal van het mili
taire succes onmiskenbaar naar de
zljda vau dea tegenstander is door
geslagen.
Dat prikkelt op het oogecbiik zoo
heel velen, die den oorlog op zichzelf
verafschuwen maar don vrede Biecht»
wanschen wanneer die voor hen zelf
een volkomen eervolle kan zijn.
Zij hebben in stille woede Duitsch-
l&uds overwinnaars-hcudiog aan
schouwd en niets kon hun aangenamer
zijn dan juist de Fransche vooruitgang
bij Vordan op dit oogenbllk, welke
bun het vorweer in den raoud geeft,
dat van een bcilisto overwinning aan
Duitsote zijde geen sprake kan zijn.
Dat het jongste Fransehe succes den
Dnitschers in hun streven naar een
voor hen gunstigen vrede alles behalve
te stade komt, laat zich begrijpen,
evenals de Dulttchs opmerking, dat
een kleine wyslglng van hst Westelijk
front, dat door den veldtocht in het
Oosten begrijpaiykerwijfeaan DultBcbe
zijde «enigszins verzw kt was, het
groote succes der centralen ia Roe
menië geenszins te niet kan doen.
Met belangstelling 1b afgewacht, wat
de leidende staatslieden der geallieerde
mogendheden ln de parlementen als
het besluit der entente tegenover do
Duitsche vredesvoorstellen mede
deelden.
Voornamel0k da redevoering van den
nieuwen Erg-laehan premier Llcyd
George, d a thans met het door hem
samengestelde kabinet zijn intrede in
het Lagerhuis gedaan heeft, is van zeer
groote beteckenls.
In het Lagerhuis was gisteren de
Historische Roman
door
M. C. VAN DEN ENDE.
(Nadruk verboden).
Hij moest do belangen van Julia
behartigen als da zjne, haar mat raad
cn daad bfl alle voorkomende moei
lijkheden bijstaan, ais ware zfl wer
kelijk zijn zuster.
Verder zou hij Roland op 't spoor
zien te komen, en zoo bem een on
geluk of kwaad mocht overkomsD,
zjn recht zoeken tegen den bewerker.
Walter beloofde dat. Hy zou 't zich
toch ten taak gerekend hebben, ook
al had hy afin woord niet gegeven.
Had Nossa h m opzettelijk willen
gebruiken, om aan hoer Jan een mis
daad te plegen, heer Jan liet hem
onbewust tegen Nosta te velda trek
ken, doch alleen om den boosdoener
te vatten en aan 't gerecht over te
leveren.
De oude edelman had hem verder
niets te zeggen. Hy was vermoeid
en wenschte te rusten. HJ wenschte
Walter eea gelukkig loven toe, g»f
hem een vaderlijken zegen en Het
hem gaan. Toch scheen hg zich nog
te bedenken, nog Iets vergeten te
hebbeo. Hy riep hem ten minste
terug, haalde van onder z9n hoofd
kussen esn verzegeld n briefen reikte
h*m dien over.
.Ziehier, Walter, hst stuk, dat het
geheim uw8r geboorte opheldert. Daar
zult ge wel verlangend naar zjn het
te opsnen, hé?"
„Ja, hoer!" zei Walter met weife
ling in de stem. HJ kon tiiet zeggen,
dat hg reeds op de hoogte was.
„Ge moogt het zegel echter niet
verbreken, vóór myn dood!' ver
volgde beer Jan, ,en ik stel wel zoo
veel vertrouwen in je, Walter, dat Ik
'tstuk je nu reedB overhandig, ln de
vaste overtuiging dat je mijn laatsten
wil eerbiedigen zalti*
.Wees daar gerust op, heer, ik be'
loof 't u op myn eerewoord I* zei
Walter.
't Zou hem geen moeite kosten het
te bonden. Nieuws kon 't stuk voor
hem ntot mser bevatten. Niet daarom
alleen ken heer Jan er zeker van xyn,
dat de jonge msn zyn gegeven woord
gestand zou doen.
Bier stond hg tegenover een eerigk
man, die 't goed met hem meende.
Woordbreuk tegenover hem zou hem
eeuwig berouwen. Bet onderhoud
was geëindigd.
Innig drukte de zieke nogmaals de
hand van ham, dien hy liefhad als
zyn zoon, die z0n zoon was, zonder
hem te kunnen erkennen ais zoodanig.
Daarom begiftigde hU hem ruim.
belangstelling voor Lloyd George's
rade buitengewoon groot. Er was
geen plaats onbszet.
De mialster-presldect, die, toen hg
opstond, lnlde werd toegejuicht, hoeft
gezegd: ,Ont antwoord op de Duit-
echo voorstellen zal in volkomen over
eenstemming met onze bondgenoolen
worden gegeven. Wa'neer iemand een
conflct roekeloos vertegt, laadt hij een
misdaad op zijn ziel, maar wanneer
iemand een ttrijd opgeeft, zonder zijn
doel te hebben bereikt, t» hij daarvoor
pertoonlijk verantwoordelijk. Alt wij
het vooritel van den Duitschen rijks
kanselier aannamen, zouden wij ons
met gebonden handen aan den vijand
overg ven Zonder genoegdoening it
vrede onmogelijk.
De geallieerden zijn ten oorlog gegaan
om Europa tegen aanvallen van de
Pruisische militaire kaste te verdedigen.
Zij moeten afdoende waarborqen eischen,
opdat deze kaste nooit meer den vrede
in Euiopa zal verstoren. Wij geven er
de voorkeur aan om vei trouwen te
stellen in om ongebroken leger dan in
verbroken trouw.
De geallieerden zullen binnen enkele
dagen een formeel antwoord geven
i e misslagen in Roemenië zijn te
bejammeren, maar zij kunnen ten
hoogste den oorlog verlengen Om te
voorkomen, dat de toestand inzake
Roemenië verergert, hebben de gealli
eerden krachtige maatregelen tegen
Griekenland gtnomtn. Zij hebben be
sloten de agenten van Venizelos te
erkennen'.
Lloyd George verklaarde zich over
tuigd van de eind-overwinning, Indien
het volk blijk gaf van denzelfden geest
als de legers aan het front.
Arqnlth, die na Lloyd George het
woord voerde, maakte het volkomen
duidelyk, dat b(j en zij-, medestanders
zich op precies hetzelfde standpunt
plaatsten als de nieuw.: regeering.
Do voorstanders een overeen
komst, die aan den wcerzlnwekkenden
menschenmoord zoo spoedig mogelijk
een einde maakt, hoopten van harto.dat
ook de geallieerden zouden toestemmen
ln een conferentie, die tot een wapen
stilstand on zoo mogelijk door
terzgde stelling van vele tot nu toe
gekoesterde maar onbereikbaar geble
ken wanschen tot een vrede zou
lelden, die Europa bewaart voor hon
gersnood en ellende, welke een langer
voortduren van dezen vernlotlglngs-
krijg onafwendbaar met zich mede
zal brengen.
Zy hebben bljkbaar nog te vroeg
gejuicht.
Do Franschen hebben het by Verdun
heroverd terrein in hun bezit gebou
den. Verschillende beschrijvingen van
bet gevechtsterrein teekenen den
modderpoel waarin de Franschen, hoe
wel geen loopgraven meer gemaakt
kunnen werden, in do hevige koude
dapper tegen den vjj.-tnd weten stand
te houden.
Ds centralen zyu op hun Roemeen-
schen veldtocht ds Sereth Unie zerr
Toen hg vermoeid ia het kussen
terugviel, en na een langen blik de
oogon «loot, prevelde hij nog zyn
naam en een zegewenscb, terwgi hy
hem met de hand ten afscheid toe
wuifde, ala Wa'ter da kamer reeds
verlaten en doodstil de deur achter
zich gesloten had.
Walter was zóó ontroerd bg het
heengaan, dat hg geen woord sproken
kon en de tranen hem tappelings las gs
de bleeke wangen biggelden.
Het dienstpersoneel, dat hem zsg
weenen, eerbiedigde dat verdriet. En
hg schaamde zich niet de tranen, die
zgn mannelijk oog bevochtigden.
By zyn vertrek ontmoette hg nog
even de gezelschapsdame van jonk
vrouw Julia en hy droeg haar op,
zyn groeten over te brergen. Nog
voerde hg een lang gesprok met don
slotbewaarder, wien hg de grootsto
waakzaamheid aanbeval, wijl er ge
vaar dreigde.
Hy noemde zelfs den naam van den
houtvester, want hier wist immers
toch ledereen iets van 't voorgevallene.
De slotvoogd had dien wenk zelfs
niet noodlg. Hy had de vluebt van
Nossa 't eerst bemerkthy kende
't wraakgierig en heerschzuchtig ka
rakier van don grysaard en had boven
dien geen reden om dien man te
ontzien, maar wal, hem te vreezen.
AUemogeigke en denkbare veiligheids
maatregelen werden aangewend, ten
einde insluipen te voorkomen.
dicht genaderd, den vyand voor zich
uitdovende, die eveneens in do Do-
broedüja In den sector van Braïla
teruggetrokken ls. Het oogenbllk zal
niet ver meer zyn, dat Russen en
Roemer.lërs in da Ssrsthlinle zullen
trachten den voortdrlnganden vjjand
tot staan te brengen
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
C'o?itrO'e op de mosselkokerijen.
Naar aan do Mdb Crt. van gewoon-
Iflk goed Ingelichte zgde wordt mee
gedeeld, bestaat by de (Dnitsche)
.Zsntral Elnkanfs Stelle* het voor
nemen om een coctiöle dienst in te
stellen op de mosselkokorfjen in Neder
land om gewaarborgd te zgn, dat
dengdeigke waar wordt geleverd en
dat deze op zindeiyke wyze wordt
behandeld. Dat scheen in beide op
zichten somtgds wel iets tewensohen
over te laten. Voor een Invoerverbod
van mossels in Dnitschland was de
zegsman niet bevreesd. Zoolang het
nog een tameiyk goedkoop voedsel
vormt voor de middenklasse, zei hy,
zal men over de grens niet tot een
dergolykej maatregel besluiten.
Mosselhandel op België.
Men schrijft aan de N. S. Ct.
De mosoelkokerg voor den export
naar Duitsohlaod, waar geen in de
schelp, maar wel gekookte mogen
worden ingevoerd, doet haren invloed
op de verscheping van mosselen naar
België ondervinden. Maar ook onder
andere Invloeden igdt dsza ln den
laatsten tgd. Behalve de beswaren,
aan de vaart naar België vei bonden,
heeft ook de lage koers van het Bel
gische geld Invloed daarop. De be
zwaren zyn van dien aard, dat de
Dnitsche consul zich er reeds voor
hoeft geïnteresseerd.
Alleen zy, die in deze maand ge
regeld op België varen, zullen in
Januari ea Februari 1917 daartoe de
noodige vergunning kunnen verkry-
gsn.
Voor do Zeeuwsclie schippers en
visschers in het byzonder ls dit eene
gewichtige zask, te moer, omdat de
mosselhandel thans uitsluitend op
Dnitschland en België mogeiyk is.
Most de Duitsehe overheid van beide
20 den de grens voor dien handel
sluiter., dan zou het gansche bedrjf
byna geheel stil liggen, wat voor vele
honderden in deze provincie armoede
zou beteekanen.
Kunst en Wetenschappen.
Eed Journalistenkring.
Ia de iu Dea Haag gehouden bui
tengewone algemeene vorgaderiag van
dsn Ned. Journalistenkring kwam aan
da orde een voorste! van het bestuur
tot verhooging van da contributie,
volgens ren progressief stelsel, raar
gelang van hot journaüstl-k inkomen
der leden.
De vergadering bleek van gevoelen,
dat ln de tegenwoordige tgdsemstan-
Ze bleken echter onnoodlg.
Nossa waagde er geen enkele poging
toe. En 't is niet nit te maken of hy
niet durfde, dan wol, of hy zoo vast
rekende op het blindelings opvolgen
van zyn bevel aan Walter, dat hg 't
overbodig oordeelde, zelf nog hande
lend op to treden.
Ook list hg zich niet zien, toen
hem al lang duidelijk kon zgn, dat
Walter zich tot zgn werktuig niet
geleend had.
Maar vortoonds hij zich nergens,
de bewoners van den Domburgh
kregen de ervaring, dat hy ln den
omtrok was. Er werd geroofd, ge
brand, beschadigd, zonder dat men
den dader ontdekkon en machtig
worden kon.
Walter reed af. Hy zag nog om en
om, maar werd niemand voor een
der vensters gewaar. Gaarne had hy
Julia nog een groet gebraoht. Het
lieve meisje was diep ongelukkig en
hy betreurde het, want zy verdiende
het niet en de jarenlange vertrouwa
ïyte omgang met haar had hem ern
broederlijke genegenheid doen opvat
ten. Onderweg werd hy weer levendig
aan Nossa herinnerd, als hg door 't
bosch reed. Met dien man sliep hg
van zgn prilste jeugd onder één dak
en het was hem een raadsel, hoe zyn
oom hem kon overhalen tot zoo'n daad.
O, als ng hem nu hier op zyn pad
ontmoette, hy zou in staat zgn, hem
alt een ondier onder den voet te
digheden oen dargeiyke verhooging
geen eanbeveling verdiende, en ver
wierp deswege het bestuursvoorstel.
In een daarna aangenomen motie van
de HaagscheJonrnalisten-Voreeoiglng,
werd uitgesproken, dat de vergadering
in beginsel geen bezwaar heeft tegen
een progressieve contributieheffing,
doeh deze niet wil doen strekkan tot
«erhooging van do contributie der
laagst gesalarieerde leden.
Terwijl verschillende middelen ter
bezuiniging la de uitgaven vau den
kring san het bsstunr werden aan
bevolen, werd een voorstel tot ver
laging van het percentage, door den
kring jaarigks te storten ln het onder
steuningsfonds, verworpen.
Daar het voorstel tot regeling van
da M -.andblad uitgave niet meer aan
de orde kon komen, werd besloten de
bestaande regeling tot aan de e.k.
jaarvergadering (Maart 1917) te hand
haven.
Binnenland.
Ammoniak Super.
De Konctmest-commlssie maakt be
kend
dat een aanvang zal worden gemaakt
mot de eerste distributie der bestelde
Ammoniak Super, ten behoeve van de
bemesting voor den oogst 1916/17 en
wel tot eene hoeveelheid van 40 pet.
van iedere door haar goedgekenrdo
aanvrage
dat de prys, door bestellers voor deze
ter beschikking komende hoeveelheid
te betalen, ls vastgesteld op f18 per
100 K.G., brnto voor netto, ln zakken,
vry alt schaal aan hot pakhnis der
fabriek, waar de aflevering plaats
vindt
dat deze prys slechts veihoogd mag
worden met ds werkeiyk betaalde
vervoerkosten, daar alle provislën en
verhooglogon in dezen prgs zyn be
grepen
dat een gehalte wordt gewaarborgd
van 7 pet. stikstof en 9 pet. fosforsuur
dat de monetername zal geschieden
door de commissie aan de fabriek vóór
aflevering, terwgi da aldus genomen
monsters zullen worden onderzoeht
door het Rykslandbouwproafstatlon te
Maastricht
dat de uitkomBt van de analyse van
het monster eoGer party bindend zal
zyn ten aanzien van h«t gehalte van
de daaruit aan debestellors af te leveren
boeveelheden
dat elke zak door de commissie zal
worden voorzien van eene blikplombe,
voorsten van de initialen K. M. C
dat ie commissie door middel van
een briefkaart aan lederen besteller
kennis zal geven van de beschikbaar
stelling dor voor hem bestelde hoe
veelheid. (St.ct)
Geen Belgische kinderen naar Zeeland.
Vrij België meldt:
By ministerieels beslissing mogen,
naar laid van een te Roosendaal ge
geven bevel, voortaan geen Belgische
kinderen mser in Zeoland vertoeven.
Of daze maatregel een voorlooplge ie,
wordt niet gezegd.
rijden, hem ta verplettoren onder de
boeven van zgn paard. Hy was biy,
dat hy 't loach eindelgk door was,
waar aan elke plek schier een aange
name herinnering uit zijn zorgelooze
jeugd verbonden was, doch waar
dezen dag zulk oen akelig tooneel
was afgespeeld.
Zoodra hy Oost Kapella achter den
rug had en hg de slanke torens van
Middelburg af en toe tusschen 't ge
boomte ln 't gezicht kreeg, maakten
de sombere gedachten plaats voor
zachtere gevoelens.
ZJn aanminnig Gxleintjs kwam hem
voor zijn geestesoog. Bg stelde zich
baar engeleulach voor, als hy haar
vader den wederopbouw van zgn
molen kon verzekeren. Wat zou ie
hem dankbaar zgn, want haar vader
was zoo verdrlotig gestemd. En niet
zouder reden. HU was zyn broodwin
ning kwyt en kon in die dagen nog
niet weten, dat de Prins van Oranje
schadevergoeding voor een groot deel
zon bezorgen aan hen, die daartoe in
aanmerking kwamen. Door zyn be
middeling werden heel wat tranen
gedroogd, die vloeiden tengevolge
van de oorlogsrampen.
De avond was reeds gevallen, toen
Walter zijn kwartier bereikte en zyn
knaap Frani de zorg voor zyn klepper
op zich nam,
(Wordt vervolgd.)