N°. 148 1916 Donderdag 14 December, 103d" jaargang. Binnenland. Vredesvoorstellen. FEUILLETON. WALTER. GOESCHE COURANT. Da uitgave deier Ooui'ant geschiedt Haandag-, Woenidag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen Pr|i per kwartaal, in Goos f I,—, buiten Goes, franco f 1,25. Afionderlijka nommera 5 cent. Inzending van advertentlSn op Maandag, Woensdag en VRIJDAG vóór 13 uren. Telefoonnummer 33. Uitgave tan da Nasial, Vemsootsekap Gstseke Coarant". De prji der gewone advertentitn li van 1-5 regeli 50 et., elke regel meer 10 et B| directe opgaaf van driemaal plaatilng denelfde advertentie wordt de pry» ileohti tweemaal berekend. Geboorte-, huwelgk- en doodiberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regsli a f 1,— berekend. BawSinnamari i n»et. Sireetemr G. W. tam Barnivzl». van wie Europa een beëindiging van dezen afschuwelijken massa-moord in de naaste toekomst beeft te verwachten. De centralen doen een vredesvoorstel. En daarvoor kunnen we dankbaar zijn, zooals we dankbaar moeten zijn voor iederen maatregel, die aan deze afschuwelijke moordpar'ij een einde beoogt te maken. Nog zullen de voorwaarden wellicht onaannemelijk blijken, doch het voor gestelde kan den grondslag voor een latere minnelijke schikking vormen. Weigeren de geallieerden, die in deze omstandigheden moeilijk van een vredesvoorstel door zwakte van den tegenstander kunnen spreken, hoog hartig de hun toegesproken hand te aanvaarden, dan rust op hen de volle verantwoordelijkheid voor het bloedbad, dat Europa nog te aanschouwen zal krijgen. Want een weigering om mede te werken tot een minnelijke schikking, een besluit om den massa-moord nog langer te bestendigen, zal de centralen slechts tot grooter inspanning opwek ken en de oorlog in een stadium van uiterste wreedheid en onverzettelijkheid brengen. De hand ter verzoening is uitge stoken. Aan de tegenpartij thans om haar niet met een onverdedigbare hooghartig heid van zich af te wijzen. Buitenland. De strijd in cn buiten Europa. Het Engolsehe kabinet beitaat tham uit een ministerie en eon klein college, waarvan de eerste mi-later het hoofd Is, dat de eigenlijke kern van bet ministerie vormt en als zoodanig de leiding van het kabinet in handen heeft. Dit kleinere college zal tovens op treden als oorlogsraad. Vroeger, onder Aiquith, was het kabinet zeer groot en moest de daar uit gevormde oorlogsraad voor be langrijke beslissingen steeds de goed keuring van het kabinet verkregen. Thans bestaat het oorlogskabinet, dat zelfstandig handelt, alt Lloyd George als eerste minister en verder uit lord Cnrzon, de arbeiderslelder Henderson, lord Mllner en Bonar Law. Bonar Law zal tevens als leider der regeering in het Lagerhnls optreden en dm aan de beraadslagingen in het oorlogakabinet slechts gedeeltelijk deelnemen, terwijl Henderson waar schijnlijk daarin slechts ls opgenomen om de zekerheid te hebben, dat de arbeiderspartij zgn steun aan het kabinet niet zal onthonden. Lord Ourzon aanvaardt de leiding in het Hoogerhals, Henders n, Lloyd George en Milnes z(jn ministers zon der portefeuille, wa&rdoor zij das han Volle aandacht aan hst vraagstuk van het zoo krachtig mogelflk voeren van den oorlog kannen schenken. In het gewone ministerie, waarin, naast twee arbeldersleiders, bekende zakenmannen zitting genomen hebben, worden geen liberalen gevonden. Lezen zijn den verdreven premier Asquith en den eveneens afgetreden minister van buLenlandseho zaken Grey troaw gebleven en vormen thans ln het parlement de groep der oppo sitie, welke oppositie hot kablnet-Lloyd George slechts van korten dnaracnt. Dit kabinet heeft vogels van zeer diverse plnimage bjj elkaar gebracht. De radicale oerste minister is er in geslaagd, een kabinet te vormen, dat vóór den oorlog ondenkbaar was, conservatieven en arbeidersvertegen- woordlgen in één ministerie voree- nigd. Sir Edward Carson ls thans defini tief als chef der marine aangewezen, terwijl z(jn voorganger, Balfoar, de portefeuille van boltenlandsche zaken overneemt, daarbij gelukkig voor de neutralen terzijde gestaan door den bedachtiamen Hubert Cecil. Volgens bet Engelsche blad de Weekly Ditputch, staan op het regee- ringsprogram de bewapening van koopvaardijschepen, de voorbereiding voor het voorjaarsoffensief, de mobi lisatie van burgers tnsscben 16 en 60 jaar, maatregelen om de blokkade doeltreffend te maken, uitgifte van levensmlddelenbocs, verhooging van de lnlandsche levensmiddelenprodnctie, bod van werk, dat ondienstig is voor den oorlog, krachtige toepassing van het verbod op weeldeartikelen en in voering van vleeachlooze dagen. Het program van het nienwe En gelsche kabinet omvat das tal van maatregelen, welke oorspronkelijk ln Duitschland zyn ingevoerd. DestQds heeft men er in Engeland onbedaarlijk om gelachen en ze als een bewijs van uitputting vau Dult- sche zijde aangemerkt, thans biykt wel, dat men het in Duitschland ge geven voorbeeld nog zoo slecht niet acht en zyn best doet, het zoo nauw- kenrig mogelijk na te volgen. De mobilisatie der burgerlijke be volking, ln Duitschland de vader- landache hulpdienst genoemd en be oogende, door de organisatie der burgert goede strijdkrachten voor het front beschikbaar te krijgen zal thans in Engeland worden nagevolgd en zal waarschynl'Jk ook in Frankrijk zijn aanhangers vinden, al zal men, wat de toepassing betreft, in de belde laatste staten b(j do op indivldueele vrijheid gestelde bevolking op heel wat meer verzet dan ln Duitschland stuiten. Thans zal hot niot geblokkeerde Engeland eveneens tot de uitgifte van levensmiddelenkaarten en tot Instel ling van vleeachlooze dagen overgaan. Wel een bewijs, dat ook in het over- zeesche rijk een te kort aan levens middelen zich ernstig doet gevoelen. De Eogelsche koopvaardijschepen zullen bewapend worden, wat op een krachtiger optreden tegen de Dnitsche dnlkbooten wijst en waarschijnlijk tot nog scherpere tegenmaatregelen van de Dultsche marine-autoriteiten szl lelden. De Dnitsche Rykidag ls met groo- ten spoed byeengeroepon. Toen de Rijksdag de wet op den vaderlandschen hulpdienst had aange nomen, is het parlement niet by Keizerlijk besluit tot midden-Februari verdaagd, doch is het beleggen van de eerstvolgende zitting aan den voor zitter overgelaten. Op 2 December heeft de voors'tter reeds aangekondigd, dat een betrek- kolfjk spoedig samenroepen van den Rijksdag niet altgesloten was en daarbij op de gebenrtenissen in Roe menië gezinspeeld. Het sociaal-democratische blad de Voruidrti spreekt onomwonden als zijn verwachting uit, dat de Rijkskanselier openlijk een nlenw gematigd vredei- doel zal verkondigen. Da vijandelijke regeeringen, aldus het blad, hebbou niet den moed tot vrede. De Dultsche regeering kan en moet dien moed hebben. Het feit, dat de heer Von Bethmann Hollweg het noodig oordeelt, na zijn rede van een maand geleden opnieuw politieke mededeellngen te verstrek ken, doet in de nieuwe Rjjksdag- zitting zeer belangrijke mededeellngen verwachten. Na het schrQven van deze regels ontvingen wj de telegrzmmen, welks wij In ons hoofdartikel nitvoerlg heb ben besproken. Geleidelik zetten de centralen den overtocht over de Donau voort. Na de Balgaren by Cernavoda over de rivier zyn getrokken, worden ook de Roemenlërs en Rnssen, die nog aan den Donau tusschen Boeehareit en de rivier stonden terug gedrongen. De centralen bezetten nu een krachtig front van de bergen tot den Donau over de goheele breedte van Noord- Walachlje. De Russlsoh-Roemeensehe troepen, welke zich ten NO. van de hoofdstad bevinden, zullen spoedig den snellen terugtocht in de richting Boezëoe Bralla moeten aanvaarden, terwjl het nog van vele omstandigheden zal afhangen of ay hier al dan niet kun nen stand honden. Inkomitcnbdaiting. Naar aanleiding van het feit, dat velen nog steeds niet hun aanslag biljetten voor de inkomstenbelasting, loopende dienst, hebben ontvangen, wordt verzocht het volgende onder de aandacht van het pnbliek te brengen. Da Invoering van een belasting als de inkomstenbelasting brengt voor de eerste jaren een werk van bnitenge- wonen omvang mede, dat niet spoedig zon kannen afioopen, ook al konden de ambtenaren zich geheel daaraan wyden. Dit na is niet het geval. De lnspectenrs der directe belastin- Zij, die zich met ingang van I Januari a.s. op ons blad abon- neeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis. Zoo juist heeft de telegraaf ons de tijding gebracht, dat de centrale mogendheden aan de haar vijandelijke rijken een nota gericht hebben, waarin wordt voorgesteld, spoedig vredeson derhandelingen aan te knoopen. De Rijkskanselier heeft dit in den Rijksdag medegedeeld en bekend ge maakt, dat in de nota wordt gezegd, dat de voorstellen, die de verbonden staten ter onderhandeling meebrengen naar hun overtuiging een geschikten grondslag vormen tot herstel van een duurzamen vrede. Wanneer, aldus de nota, ondanks dit aanbod, de strijd voort zou duren, zijn de verbonden mogendheden beslo ten, hem tot het zegevierende einde te voeren waarvoor zij echter plechtig elke verantwoordelijkheid weigeren. De Duitsche keizer deed hiervan in een dagorder mededeeling aan leger en vloot. Een telegram uit Weenen meldt, dat ook het kabinet daar ter plaatse, bij volledige overeenstemming tusschen de regeeringen van Oostenrijk-Hongarije, Duitschland, Turkije en Bulgarije, aan de vijandelijke staten nota's richtte waarin de bereidwilligheid wordt uit gesproken om vredesonderhandelingen met den vijand aan te knoopen en het voortzetten van den oorlog doelloos bloedvergieten wordt genoemd. Te midden van alle oorlogsgeruch ten, onmiddellijk na de verklaring van de leiders in het nieuwe Engelsche kabinet, dat de veranderingen in het ministerie daar te lande geen wijziging in de te volgen oorlogspolitiek zullen brengen, komt dit vredesvoorstel der centralen als een onverwachte gebeur tenis. Duitschland, als leider van de com binatie, heeft zijn tijd afgewacht. Het publiceert zijn vredesvoorstel op het oogenblik, dat het offensief der geallieerden in het Westen tot staan is gekomen, dat Griekenland openlijk in botsiDg kwam met het expeditie- leger in Macedonië, dat de poging der Russische legers om Roemenië te be vrijden verijdeld zijn, dat de Roemeen- sche troepen gedood, verslagen of ge- vanpen zijn genomen en het rijke grondgebied van den jongsten vijand in zijn volle uitgestrektheid in handen der centralen is gevallen. In de regeeringskringen van Enge land en Frankrijk is de terugslag van het gebeurde merkbaar geweest en in Historische Roman door M. C. VAN DEN ENDE. (Nadruk verboden). De jonge man ichreef dit toe aan haar droevige stemming, en hy nam haar niet kwaiyk, dat ze hem een weinig uit de hoogte behandelde cn den vriendschappeiyken toon van wel eer niet treffen kon. Zy doorleelde op den Domburgh immera dagen van zware beproe ving Als h(j haar intens-bleek gelaat zag, dat Bprak van ïyden, haar donkera kykers, die een wereld van leed weerspiegelden, dan gevoelde h(j innig medelijden met het sohoone. meisje. En hj w coachte wel, dat het hem ge geven was, haar te kannen troosten. HU nam haar prachtig gevormde lelieblanke handjes in dezyneenzei: .Jonkvrouw» Julia, ga ziet er lijdend uit. Is de krankte van heer Jan dan zóó ernstig, dat ge aan 't ziekbed nachten doorwaakt en uw gezondheid opoffert 't Ia moeilijk te zeggen, wat er op dat oogenblik ln de ziel der onge lukkige jonkvrouw omging. Het ge- Engeland hebben de heide meest po pulaire staatslieden, Asquith en Grey, de diplomaten van wie het besluit tot de Engelsche oorlogsverklaring destijds is uitgegaan, voor mannen met andere inzichten moeten wijken. Op dit historisch oogenblik voelen de centralen zich overwinnaar, in geen geval althans overwonnene, en waar hij, die een vredesvoorstel doet, met zeker heid verwachten kan voor een zwak keling te worden uitgemaakt, die een einde van den strijd verlangt vóór hij economisch en militair wordt verpletterd, daar hebben de ceutralen in het besef, dat aan het doelloos bloedvergieten een eind moest worden gemaakt, gemeend, dat thans het oogen blik is aangebroken om zich met op- gerichten hoofde naar den vijand te keeren met het voorstel, den strijd als geëindigd te beschouwen en Europa het schouwspel van een voortgezet bloedbad te besparen. Zal dit vredesvoorstel thans door de geallieerden worden aanvaard, zal men ook van deze zijde gaan inzien, dat, waar een vernietiging van den vijand tevens zelfvernietiging beteekent, de toegestoken hand niet langer mag worden afgewezen Zal men thans ook van die zijde bedenken, dat tegenover de onschat bare offers aan goed en bloed, welke bij voortzetting van den krijg nog gebracht moeten worden, geen voordeel van eenige overeenkomstige waarde kan staan Wij vreezen, dat de thans aangeboden vredesvoorstellen hooghartig van de hand gewezen zullen worden. Niet alleen omdat Duitschland en zijn bondgenooten, in den roes van hun succes der laatste weken, hun eischen te hoog zullen stellen, niet al leen omdat de groote meerderheid van de regeeringspersonen en de rijken der geallieerden nog niet in een stadium verkeeren, 'waarin zij de steenen, die Duitschland waarschijnlijk biedt, zullen aanvaarden voor het brood, dat zij zich gehoopt hadden, maar ook omdat er in de staten der Entente nog te velen zijn, die geloof slaan in een uiteindelijke over winning, wanneer de strijd slechts met dezelfde halstarrigheid onder het inzetten van nog zwaardere offers wordt voort gezet. De Russische staatsman, die tijdens de verplettering van Roemenië verkon digt, dat Rusland Constantinopel en de Dardanellen verlangt, de Fransche ad miraal, die den Griekschen Koning als de natuurlijkste zaak ter wereld de uitlevering van 's lands volledig oor logstuig beveelt en de Engelsche mi nister, die te midden van de plannen tot het invoeren van vleeschlooze dagen, de stelling verkondigt, dat Engeland zich gereed maakt voor het derde groote voorjaarsoffensief, zij zijn nietde mannen mengde gevoelens zag ze den bemin den jongeling aan. Een licht blosje, dat spoedig week voor de vorige bleekheid en een plot selinge tinteling der oogen, gaven bljjk, hoe een woord van hem ge waardeerd werd. Zy trok haar hand ook niet terug, eer leek 't, alsof ze bnlp en stenn zoeht by den kracht vollen arm van den jongen held. Op zQn vraag wilde zfj antwoorden, doch zy kon geen woord nltbrengen, een reeks van afgebroken klanken, een gestamel zonder zin of samenhang kwam haar over de lippen. Bloedrood door inspanning, doch vooral door verlegenheid, boog ze zich voorover, zoodat zy de borst van Walter raakte en even als hy in znlke gevallen vroeger wel placht te doen, om haar tot kalmte te brengen, streek hij zacht met do hand ovzr haar glanzende lokken. Doch wat destyds gaarne werd toe gelaten, scheen haar heden te be- leedlgen. Verontwaardigd week ze en trotsch waren blik en houding. .Vergeef me, jonkvrouw, wanneer deze onwillekeurige beweging u mis haagt t Dat was myn bedoeling niet zei hy. .Heer Walter*, Bprak Julia, die zieh nu wat geregelder kon nRdrukken, .heer Walter, men behandelt een frenle niet even tamillaar als een muldersdoehter. Onthoud dat I' Een donkere blik trof haar na die woorden, die den welmeenonden jon geling diep griefden. Byna oogen- blikkeiyk had ze berouw over haar onvriandeiykheid, die de jaloezie haar in den mond gat. Zy kon niet ver dragen, dat hy boos of ontevreden op haar was. Walter bleef zwijgen. Zeer goed begrypend, dat minnenyd de eigeniyke dryfveer was, die de zachtmoedige maagd zoo scherp en onbillijk deed zyn, wist hy niet, wat te zeggen. Doch toen Jnlla hem weer naderde met vochtige oogen, verdrietig, dat by li ïh nog gekwetst toonde, want dat leidde ze alt zfla zwijgen af, ver helderde zyn gelaat. .Beschouw myn onzinnige praat als niet geuit, Walter. Uw sehoone bruid verdient niet dat ik haar zoo hard beoordesl. Als zy niet deugdzaam en lief was, zoudt gy ze nw bruid niet noemen. Ze is wel gelnkkig, en ik gnn 't haar van harte. Doch, als men veel verdriet ondervindt, is het, alsof de lachende zon ons eerder wil bespotten dan opbeuren, en 't gelqk van anderen stemt ons verdrietiger, doet ons eigen leed moaiiyker met berniting dragen. Vooral tegen n was ik hard en onblliyk, en dat spyt me vreoseiyk, want ik heb u I Wilt ga me vergeven, Walter? Znllen we vrienden biyven, als lu onze kinder jaren?* .Van harte gaarne, Julia 1* ant woordde Walter, diep bewogen, .Ik heb n niets te vergeven, gy eerder my Hy zei dat, omdat hy overtnigd was, dat zy hem beminde, waarom hy zichzelf beschuldigde, aanleiding te hebben, niet alleen tot het wekken van teedere gevoelens, maar ook van hoop op wederliefde. Julia scheen zeer goed de bedoeling zyner woorden te begrUpen, al sprak hy zyn gedachten niet nlt. En zy vroeg hem niet, waarom hy haar ver giffenis zou te vragen hebben. Uit haar blik sprak een wereld van ■mart. Zy zuchtte diep treurig. Met langzamen ired giDg ze naar de kamer, waar zy ia die dagen de meeste nren eenzaam doorbracht, zorgend voor haar vader en freule Goraldlne, die ln belendende vertrek ken aan 't ziekbed gekluisterd waren. Walter was haar daarheen op haar verzoek gevolgd en zette zich neer, in afwachting van 't bericht, of heer Jan hem zon toelaten. Kwaad opzet bestond er bU hsm in dit opzicht echter nooit. Jnlla kwam hem meedeelen, dat haar vader sliep. Zy kon den ïyder nu niet storen. Walter wilde dat tronweDS niet hebben ook. Hy ver zocht haar, even naar hem te willen luisteren, daar hy haar in een niet gering te achten zaak moest wikkelen. Verwonderd keek ze hem by dien omhaal aan. ,Is het over Roland?' vroeg ze. .Neen, Julia 1* antwoordde hy. .Over Galeintje toch niet, hoop ik Een purperen blos dekte haar wangen. .Over Victor, den hond van heer Jan 1" zei Walter. ,Ib die z«ak zóó bolangryk, dat ge me daarvoor schrik aanjaagt? Wilt ge een loopje met me nemen 't Oogen blik ls slecht gekozen daartoe 1" .Julia, Victor is aan vergiftiging gestorven. Ik heb ook geen last in schertsen I ,En wie diende 't beest vergift toe ,Ik. Zoo pas I* ,Gy Komt ge me dat zelf ver tellen Waarom deedt ge dat ,Om een proef te nemen. Kom, Julia, zet u hier naaBt my. Ik zal u alles uitloggen I" Julia voldeed aan zijn wensch, ten hoogste nieuwsgierig naar wat hy te zeggen had. Toen liet Walter zün stem tot een gefluister dalen, opdat niemand dan zy hem verstaan zon en vervolgde .Heer Jan ontbood me, dat zal u bekend zyn. Ik vroeg en kreeg verlof, spoedde mU hierheen, doch ontmoette onderweg Nossa I" ,Ah! NossaI Waar?' kon ze niet nalaten uit te roepen. Walter sloeg er byna geen acht op maar ging voort f Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1916 | | pagina 1