N° 144 1916 December 103 jaargang. de Gepast volksvermaak. WAiiïEE. uitgava dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond aitgesonderd op feestdagen. 'Tfl» per kwartaal, in Goes J" 1,buitoD Goes, franco f 1,25. Afzonderlflke noaimeri 5 sect. .uaendinK van edvertentisn op SfiaaBdatr, WoensdRff on VRIJ O AG vóór IS uren. olcfoonnuiBiSM 88. Uitgave van «ie Waasfl Yanaootssksp Gaensks C3o*raKt" Deprfls dor gewone advertontiëa Is van 1-5 regelabO et., elke regel meer lOct 3| dlreote opgaaf van driemaal plaatsing derzalfde advertentie wordt ds prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelflk- en doodsberichten en de daarop beirekking hebbende dankbetuigingen worden Tan 1—IQ regels berekend BswSuanatma.-s sect. Qirsstenr Gt. W, v*h Babnbvkz.». De //Toondagend liggen weer achter ons. En voornamelijk de laatste is, naar oude Goesenaren verzekeren, een ouder- wetsche geweest, dus een boerenfeestdag waarop Goes, als centrum van liet rijke Zuid-Beveland, de verzamelplaats was van allen, die na een jaar van ingespannen landarbeid een dag van langbegeerde ontspanning zochten. leder doet dat op zijn eigen wijze en van de knechten en meiden, die op den laatsten Dinsdag van November naar de hoofdstad van het eiland zijn getrokken, is het bekend, dat zij willen zingen en dansen en dat een groot deel van de feestvreugde in het atloopen van de eene drinkgelegeuheid naar de andere bestaat. Men moge dit laatste bejammeren, men moge met eenigen weerzin beden ken hoeveel slechte en voor de gezond heid nadeelige consumptie daarbij dooi de feestgangers naar binnen wordi gesla gen, een Zuid Bevelander van het platte land, al zijn er natuurlijk altijd gunstige uitzonderingen, verloochent zijn aard nu eenmaal niet en wanneer hij zijn feest dagen houdt dan staat hij een stevigen borrel, al zal hier ook zelden de drank tot ernstige ongeregeldheden leiden. In allen gevalle is dit met zekerheid te constateeren, dat op de //Toondagen", met of zonder kermisvermakelijkheden, al dan niet gesanctionneerd door den militairen commandant, duizenden uit geheel Zuid Beveland een dag van ver strooiing en langbegeerde ontspanning in onze gemeente komen zoeken. Hieraan een eind te maken is niet doenlijk en evenmin weuschelijk. Het eeuige middel om de feestgan gers te weren, zou een sluilingsverbod van alle cafe's en dausgelegeuhedtn zijn, waartoe niemand zal willen of durven adviseeren. Zoolang er in Goes nog gedanst en gedronken kan worden, zoolang zal op iederen laatsten Dinsdag van November een echte kermisstemming onder de feestgangers in ons stadje geconstateerd worden. Nu is er een verschil van opinie bij de leden van onzen gemeenteraad over gepast volksvermaak. De linkerzijde een enkel lid mag door de ernstige tijdsomstandig heden tijdelijk van een ander gevoelen doen blijken juicht over het alge meen het toelaten van kramen en ge legenheden van vermaak op bijzondere feestdagen toe en de rechterzijde met name de anti revolutiounairen verzet zich daar bij iedere gelegenheid zoo krachtig mogelijk tegen. Zoo heeft ook de Rodelbaan, die dezer dagen de attractie van de Goesche „Toondagen" is geweest, in onzen ge meenteraad, zij het ditmaal slechts in 70 FKUIIDLK'» ON Historische Roman door M. C. VAN DUN ENDS. (Nadruk verboden). Eenzame reizigers, eenvoudige dor pers wisten elkander te vertellen, dat een booie geest langs strand en duin, ln bosch en veld rondwaarde, een bosohdulvol, een man van groote ge stalte, met langen, grflzen baard en koolzwarte, glinsterende oogan. Som migen beweerden, dat Nossa geen rust kon vinden ln zfln graf. Ook besr Jan vernam daar iets van, en hfl dacht er 't zflne van. Doch al zfln waakzaamheid verhinderde niet, dat nu een Btal, dan een schuur of schelf een prooi der vlammen werd, terwijl veel vee ontstolen of gedood werd en houtgewas beschadigd. En een dader was niet te vinden. X, Laatste beschikkingen. Ofschoon Walter slechts met de grootste moeite gedaan kon krijgen, dat hem nu een kort verlof werd toe gestaan, wijl men in do laatste dagen der belegering van Middelburg, zfl kort debat, haar vóór- en tegenstan ders gevonden. De rechterzijde stelt zich daarbij op het'standpunt, dat de gemeente er niet toe mag medewerken, dat de zuur verdiende penningen van velen worden geofferd in inrichtingen van ongepast vermaak, van waaruit slechts een demoraliseerende invloed op de bezoe kers kan uitgaan. De linkerzijde daanntegen betoogt, dat bij het toelaten van dergelijke in richtingen, tegenover weinig of geen nadeelen zeer vele voordeelen staan. Zij wijst daarbij in de allereerste plaats op het bedrag, dat aan staan geld en extra-gelden onmiddellijk in de gemeentekas vloeit en stelt tegen over de bewering van de tegenstanders, dat een onderneming als deze zeer veel geld van de gemeentenaren weg draagt, het feit, dat niemand gedwon gen wordt de inrichting te bezoeken en dat wie dit doen het verkrijgbaar gestelde genoegen blijkbaar hooger dan de daarvoor te offeren uitgave schatten. Waar op de zgn. „Toondagen" onder hen, die in een inrichting als de Rodel baan hun penninkske offeren voor het allergrootste deel de bezoekers van buiten kunnen gerekend worden, man nen en vrouwen, die met het voorop gezette doel om pret te maken en hun geld te verteren naar Goes zijn geko- meü, daar is het bovendien duidelijk, dat het geld, dat de eigenaar eener dergelijke inrichtiDg uit ouze gemeente wegdraagt voor een zeer groot deel door niet-gemeentenareu is geofferd. Tegenover het bedrag dat recht streeks iu de kas der gemeente vloeit, staat dus een ander bedrag, dat uit de zakkeu der burgerij verdwijnt, doch in hoofdzaak door niet-inwouers onzer gemeente betaald wordt. Inderdaad is dus het toelaten van een inrichting als deze voor de ge meente nog zoo slecht niet. Doch er is meer. Dergelijke inrichtingen van vermaak zijn een attractie voor een groot deel der feestgangers, zullen het vreemde lingen bezoek aan Goes op de „Toon dagen" zeer bevordeien en daardoor de oorzaak zijn, dat de Goesche nering doenden goede zaken doen, wat iu deze donkere tijden toch niet genoeg in de hand gewerkt kan worden. En nu het groote bezwaar van de rechtsche raadsleden, het zondige en demoraliseerende van het bezoeken van dergelijke inrichtingen van volks vermaak. Schuilt hier geeu overdrijving? Is het werkelijk zoo zondig, zoo door alles heen uil den booze, als lief hebbers van de rodelsport zich voor een dubbeltje of een kwartje naar boven laten voeren, om even later in vliegende vaart op een sleetje over een glijbaan weer op den beganen grond te komen 't ook maar voor één dag, noode een zoo dapper man als hij zich betoond had, Het gaan, toch gelukte 'them en spoedde hfl zich als de wind naar den Domburgh. Een boodschapper had hem doen weten, dat heer Jan zich ntet wel gevoelde en dat hfl hem over een belangrflke aangelegenheid wenschte te spreken. Nu was hij zeer benieuwd, wat dat zfln kon. Maar tevens wilde h{j een kort bezoek brongen aan zij a pleeg vader in de houtvesters woning, die nu zeker wel oor earner dan ooit zou zijn voor den man, die er een waar kluizenaarsleven moest leiden. Het verwonderde den jongen man, dat hg van Nossa niets vernam. Sedert het vreaseljjko uiteinde van zfln pleeg moeder had Walter rust noch duur. Er kon woor wol Iets verschDkkelflks gebeurd zfln. Toen hem een kort verlof was toe gestaan, zond bij den bode vast vooruit. Als aanvoerder had hij nog oenige schikkingen te treffan en plichten te vervullen, opdat by eventuealo, on verwachte voorvallen do actualiteit zijner bende geen vertraging door sijn afwezigheid zou ondervinden, zoadat hfl zich maar niet onmiddollflk kon verwijderen. Met bekwamen spoed deed hij zijn zaken af en zette hfl zieh in den zadel, zeer licht bewapend, en zfln vurig We kunnen nog altijd het zondige er van niet inzien en vragens ons bij heel veel handelingen van antirevolu tionairen afwaarom is dit geoorloofd en dat niet Er is in werkelijkheid dikwijls zoo weinig verschil in het toegestane en het verbodene. Wij kunnen dan ook de opvattingen van de leden der rechterzijde in onzen gemeenteraad geenszins als juist er kennen. Integendeel durven wij beweren, dat juist inrichtingeu als deze zg. Rodelbaan de krachtigste bestrijdingsmiddelen zijn tegen onzedelijkheid en onmatigheid. En dit om de eenvoudige reden, dat alle feestgangers die zich in de Rodelbaan bevindeD, terzelfder tijd niet in de herbergen kunnen zijn en dat hoe langer zij in deze glijbaan ver toeven, zij des te langer uit de warme danslocalen met hun buffetten vol slechte spiritualiën worden wegge houden. Zet de Groote Markt vol kermistenten en Rodelbanen en het kroegbezoek, het eenige dat ook wij demoraliseerend willen noemen, zal den terugslag daarvan ongetwijfeld oudervinden. Waar met of zonder kermisverma kelijkheden de feestgangers uit het geheele eiland in ons standje hun spaarpenningen willen verteren, daar zal iedere inrichting van gepast volks vermaak een krachtige steun zijn van hen, die het werkelijke kwaad en dat is de verleiding tot drankmisbruik zoo krachtig mogelijk wenschen te beteugelen. Buitenland. De etrljd In en bulten Europa. De Grleksche regeering heeft dus den laatsten wensch der geallieerden verworpen. Geen wonder. Want het zonder esnlg verzet uit leveren van de wapenb 1b toch wol een bevel, waaraan geen mogendheid, welke op hare neutraliteit eenigen prijs stelt, zat kunnen gehoorzamen. Steeds verder 1b de Entente in hare elscben gegaan. Het begon met het bezetten van een kleine strook gronds bfl .Saloniki en waar de Grlekeehe regeering zieh van den aanvang af zwak en weifelend getoond heeft, daar zfln de geallieerden stap voor stap verder gegaan ln hun pogingen, van Griekenland een v&sal-staat te maken, die in zfln zoogenaamde neu traliteit niets anders dan een hand langer van Sarrails troepenmacht zou lUn. Nadat steeds meer gebied rond Saloniki wai opgeëhcht, nadat de geallieerden het toezicht over post en telegraafkantoren hadden verkre gen, nadat verscheidene openbare gebouwen en forten bezet waren, de Grleksche oorlogsschepen ontmand en aan de Entente overgegeven, volgde dezer dagen da eiech tot uitzetting ros de sporen, die 't niet noodlg had, in do zijden drukkende, sloeg hfl ln galop voorwaarts. Ook zfln gedachten Hal hfl den vrijen teugel. In do opgeworpen stofwolk zag hij allerlei vage vormen, om eindelijk duidelijk het kasteel en de houtvesterswonlng erin te zien. En In zfln levendige verbeelding zag bfl, hoe tusschen hem en die twee gebouwen draden gespannen waren. Het verwonderde hem nu, dat ze zoovele jaren onzichtbaar voor hem gebleven waren. Welk verband er evenwel tusschen hem en de beide families bestond, wist hfl niet, doch zonder er een ver klaring voor te vinden, seizijn gevoel hem, dat hfl straks die betrekking zou kennen. Heer Jan had hem steeds Helde getoond, hem met raad en daad ge holpen, hem voortdurend met zfln kinderen in aanrakiDg gebracht. Waarom wierp hfl zich op als den weldoener van den vondeling? Gewlsseltjk niet, om Nossa te be lieven, want de jonge man had meer malen opgemerkt, dat de verhouding tussehen zijn pleegvader en diens heer een scheeve was. Hoe meer hij daarover onder zfln rit nadacht, hoe vreemder hem alles voorkwam Vaak was hfl er getuige van ge weest als heftige tooneolen voorvielen, van do gezanten der centrale mogend heden. Daaraan zelfs heeft de rogeerlng van Oud Griekenland noodgedwongen nog toegegeven en Europa heeft het waarschijnlijk nimmer vertoonde schonwspel gezien, dat een neutrale staat, onder pressie van een der oorlogvoerende partfleo, de diploma tieke vertegenwoordigers van de an dere groep Btrjjdende mogendheden naar huls zendt, alsof de staat zelf tot den oorlog met die groep had besloten. Maar toen reeds is ln vele Grlekseho kringen ernstig geprotesteerd en waar de uittocht van de gezanten der Entente een demonstratie ten gunste der contreien was, waar zoowel de Grleksche regeering als het volk deze gezanten heeft kenbaar gemaakt, dat men slechts noodgedwongen tot hun nltzetting overging, daar heeft iedereen kunnen inzien, dat volk en regeering van Oud-Griekenland ln een toestand verkeerden, waarin het ge duid tegenover de vreemde en veel- eischende Indringers ten einde raakte. Iedereen heeft dat kunnen begrflpen, behzlve admiraal Fournet. Het schijnt wel of da Entente op den B&lkan nog geen leergeld genoeg beeft betaald. Wat was er meer ln staat om met de Grleksche regeering tot een openlflk conflict te komen dan onmlddellflk na bet 7ortrek der gezanten den eisch tot uitlevering van alle wapenen te stellen I Lang heeft Griekenland geaarzeld, lang heeft het zijn kwelgeesten hun zin gegeven, maar het steeds driester optreden van dezen, heeft eindelflk tot een openlflke weigering geleid. Wie het alleronderste uit de kan wil hebben, krflgt nog altijd het deksel op den neus. Het heeft werkelijk nl6t aan koning Konstantfla gelegen, dat het niet eer der tot een openlflk conflict is gekomen. Ondanks ds maatregelen van offi cieren en reservisten, die op een tee- k6n van hun vorst oumiddellflk te wapen gesneld zonden zfln, heeft de koning tot nu toe steeds een houding van zeer welwillende neutraliteit be tracht. Maar aan den laatsten eisch kan ook koning Konitantfln niet toegeven, wil hem niet het verwflt treffen, dat hij een handlanger van de geallieer den is. Het ia zonder twijfel onverstandig van de commandanten van de expe ditiemacht ln Saloniki geweest, Grie kenland tot het niterste te drflven. Want het Grleksche volk dat den koning is trouw gebleven en dit Is do meerderheid heeit van dag tot dag gelegenheid gehad, zich over de aanmatiging der entente-troepen te ergeren en wanneer Griekenland zich openlijk tegen zijn kwelgeesten keert, krUgt het expoditieleger met een ver woeden en niets ontztenden vfland te doen. Bedenkt men hoe Sarrails troepen zich naar het Noorden tegen eventua l te hulp snellende legere der eentralen zal moeten keeren en hoe het Griek als Nossa, in drift, raw en onbetame lijk tot zijn heer sprak en deze altijd eindigde met toegeven san den wil van den houtvester. Van hoer Roland en jonkvronwe Jnlia kreeg bij dikwflls de bevestiging van zijn vermoeden, dat heer Jan hem ontzag, hem vreesde, dat zfln pleeg ouders misbruik maakten van een geheim alt het leven van hnn ge bieder, 't welk hnn b kond moest zfln. En Walter nam zich in stilte voor om zooveel in zfln maebt stond, aan heer Jan, dien hfl hoog vereerde en groote genegenheid toedroeg, goed te maken, wat zfln pleegouders, om de een of andere hem onbekendo reden, misdeden. Vooral in deze dagen, nn heer Roland door syn spoorloos verdwflnen het huisgezin ln rouw en onrust dom pelde, had de oude edelman, naar hfl begreep, dubbele beboette aan eenige uiting van gehechtheid en tronw, aan bewflzen van Helde en medegevoel. Geheel vervuld van dergelijke over peinzingen, naderde hfl spoedig zfln doel. Reeds zag hfl io de verte de torenspits en de grflze steenmassa van den Dombnrgh lusschon 't geboomte en berekende hfl binnen een klein half nnr al aan 't ziekbed te kunnen staan. 's Mensehen berekeningen kunnen echter falen. Zoo was 't ook nu. Een oud man zat op den stam van sche leger ze daarbfl in den rug kan val len, dan kan men zich slechts verwon deren over de roekeloosheid waarmede hier het leven van de duizenden man schappen der geallieerden in de waagschaal geBteld is. Evenwel, zoover 1b het nog niet. Terwfll wij dit sehrflven ls rog niet bekend, wat de gevolgen van de wei gering der Grleksche regeering zfln geweest. Maar men mag verwachten, dat admiraal Fournet zfln woord zal hou den en trachtten zal met geweld te verkrflgen, wat hem niet vrflwilllg wordt gegeven. In Oud-Griekenland hebben de re servisten reeds in grooten getale dienst ln het Grleksche leger genomen, dat daardoor niet weinig versterkt is. De Grleksche regeering heeft den troepen bevolen, zieh te verzetten tegen de bezetting door de geallieer den van de Grleksche gebouwen, die reedB door Grleksche troepen bezet zfln. Voert de admiraal zfln bedreiging dus uit, dan zal een bloedige Btrfjd in Oud-Griekenland niet lang meer op zich laten wachten. Een Reuter-telegram van 1 December berichtte reeds, dat te Athene ge- weervuurgevechten tussehen Grieken en geallieerden voorvielen. De Fransehen zouden den heuvel achter het paleis bombardeeren en op voorstel van admiraal Fournet zou een wapenatllstand zfln gesloten. Daarentegen meldt een ander Reu- ter-berlcht van dienzelfden datum, dat de koning er ln toestemd zou hebben, zes batterflen berggeschut aan de geallieerden te verkoopen, die op drie honderd man na al hun troepen terug zouden trekken. In Roemenië gaat het steeds dichter op Boecharest aan en het is te ver wachten, dat het Roemeensehe leger in die vesting zoo spoedig mogelflk een goed heenkomen zal zoeken. Voor de vlucht der burgerlijke be volking worden uitvoerige maatrege len getroffen. De meerderheid der bevolking, vooral vrouwen en kinde ren, moeten binnen eenige dagen de vesting verlaten en worden op staats kosten op het platteland onderge bracht. Van 29 November af is de ge heele levensmiddelenverzorging door door het legerbesinnr overgenomen. De helft der bevolking beeft reeds de residentie verlaten. Volgens Dnltccha en Oostenrflksehe legerbericbten hebben de Rassen in het N. grensgebied met hnn aanvallen tot afmatting van de troepen van Voa F.ilkenhayn weinig resnltaten behaald. Van hot W. oorlogsterrein geen berichten van beteekenis. Binnenland. De betchieting van de K I. (Officieel.) Blflkens mededeelingen van Hr. Ms. gezanten te Londen en te ParUs hebben de Britsehe en Fran- sche regeeringen, naar aanleiding van tea vertoog der Nederlandsohe regee- een omgevallen elk te rnsten. Hfl was gebogen onder den last der jaren. Droefgeestig scheen hfl voor zich te staren, onverschillig voor zfln om geving, ongevoelig voor de konde. Van den rnlter scheen hfl niets te bemerken. Doch toen Walter zich vlak bfl hem bevond en met vriende- lflken groet hem voorbfl wilde rflden, sprong de onde man op de klank sflner stem als geëleetriseerd op en Btond plotseling voor het paard. Walter herkende nn pas tot zgn groote ver bazing zijn pleegvader. ,Bé, gfl hier vader? Zflt ge zóó vermoeid, dat ge wat rmt neemt aan den weg? En denkt ge er niet aan, dat de konde nw gezondheid aan tasten kan, als ge n hier neerzet Of zflt ge ziek, vader? Ik ben 't niet gewooD, n ooit zoo te zien 1 Heeft miescbien het verdriet over 'tverliez van mfln pleegmoeder n overmand? Ontvlncht ge de huiskamer, die u ledig schflnt en ongezellig, nn zfl er niet meer is, om er leven en beweging in te brengen Arme vader 1" En Walter pinkte een traan weg, want de herinnering aan haar, die gemist zou worden door beiden en 't gezicht op Nossa, die hem buiten gewoon vreemd en somber voorkwam, troffen zfln edel hart. Wordt vervolgd,)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1916 | | pagina 1