N°. 142 1916.
Donderdag 30 November,
103de jaargang.
De verklaringen van
minister Posthuma.
^FEUILLETON
WALTER.
uitgave dessr Courant geicMedt Haandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
oitgeaocderd op feestdagen.
Prfl» por kwartaal, la Goes f 1,bulten Gooi, franco 1,25.
Afzonderlijke nommor# 5 «ent.
'nxecdlng van advor'.entlën op Maandag, Woenndag
on VRIJDAG vCóv IS uren,
De prfl» dar gewone advertentiën ls van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 ct
Bf directe opgaaf van driemaal plaatsing derielfde advertentie wordt
de prfls slechts tweemaal berekend,
Geboorte-, hawelflk- en doodtberiohten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regal» a 1,— barakend.
Gewfsnonmsfii «ast.
'feleloonitnntasdr 88
Uitgave vae da Kuuni V'asaoot^hap Geesake Gobi mi". Sirectetisr G, W, vajs Ba_rnivïle.
In ons vorig nummei hebben wij
een beknopt overzicht gegeven van het
artikel, door minister Posthuma aan
het Nederlandsch Correspondentie-bu
reau ter publiceering in de Nederland-
sche dagbladen afgestaan.
In dit artikel heeft de minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel, die
erkent in zijn persoon bloot te staan
aan critiek van velerlei zijdeu, een
poging gedaan, zijn houdiug ten op
zichte van onze voedselvoorziening te
verdedigen, door duidelijk in het licht
te stellen, dat de omstandigheden, waar
onder landbouw en veeteelt in deze
buiteugewone tijden verkeeren, het
volgen van een andere gedragslijn on-
wenschelijk maakten.
Het is zeker een zeldzaam voorko
mende gebeurtenis, dat een minister
zich door middel van de Pers recht
streeks tot het volk wendt en onge
vraagd een verklaring geeft van vele
zijner regeeriugsdadeu.
Maar deze verantwoording wordt
begrijpelijk, wanneer we een oogenblik
bedenken, hoe de minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel van dag
tot dag in tallooze bladen en geschrif
ten, en in vergaderingen van de meest
verschillende groepen van belangheb
benden bij onze voedselvoorziening,
de harde en onverdiende verwijten te
hooren krijgt, dat hij zich, ter bevoor-
deeling vau een bepaalde categorie
onzer landgenooten, tot maatregelen
liet verleiden, die bet geheele volk in
minder gunstige omstandigheden heb
ben gebracht.
Eensdeels is deze critiek te begrij
pen, al is zij dan ook niet te billij
ken. Ons volk is nu eenmaal critisch
aangelegd en het is van zelf sprekend,
dat in tijden, waariu de normale dage-
lijksche voedselvoorziening stagnatie
ondervindt, de stem der critiek zich
luider doet hooren en als de alom
gezochte zondebok de minister wordt
aangewezen, die aan het hoofd van
het departement van Landbouw ge
steld is.
Dat in deze abnormale tijden, nu
buitengewone en onvoorziene moeilijk
heden bij het produceeren en distri-
bueeren van volksvoedsel zich telkens
weer deden gevoelen, een schier boven-
menschelijk organisatie-talent en een
alles overziende blik vereischt worden
om zoo te regelen en voor te schrijven,
dat iedereen tevreden kan zijn, wordt
in den regel door slechts weinigen
overwogen.
Men eischt nu eenmaal van de re
geering overvloedig en goedkoop volks
voedsel. Waar de miuister dit vandaan
moet halen laat men buiten beschou
wing, maar is het niet te verkrijgen,
dan is minister Posthuma de man, door
Historischs Roman
door
M. C. VAN DKN EN DE.
(Nadrate verboden).
Zy hadden elkaar Hef gekregen, zy
hem vooral met ocstnimlghnid en
groots aanhankelijkheid, zooals Cor-
dul* n. En zs o 11de hem niet meer
verlaten en mfl naar huls volgen, tosn
Ik haar kwam halen.
Dumont liet haar vry. HB lachte
my gewoonweg uit, bfl haar weigering.
Ik wendde my daarom tot zfln heer,
ontdekte hem 't verblBf van ziju knaap
en wilde op dexo wyze die twee
schelden, meeneude, dat het honds
hoofd Wanda nlot meer zou willen
na 't voorgevallene en ik hield me
overtuigd, dat de knaap naar behooren
zou worden afgestraft. Myn bereke
ningen faalden echter ditmaal. Het
liep alles geheel anders dan ik ver
wachtte.
Dumont versloeg zfln heer in een
duel, werd in diens plaats aanvoerder
en kon zich ln 't ongestoord bezit van
Wanda verheugen, die zich nog meer
aan hem hechtte, na dese gebeurtenis.
Doeh zyn zinnen hielden zich nimmer
wiens onverantwoordelijke regeerings
daden het volk telkens weer aan den
rand van den economischen afgrond
gebracht wordt.
In hoevele couranten-artikelen, in
hoevele rumoerige volksvergaderingen
is bedacht, dat een bevoordeeling van
de groep der consumenten in vele ge
vallen onmiddellijk een benadeeling van
die der producenten beteekent f
Wie heeft, bij zijn eisch tot meer
deren verbouw van onzen bodem met
tarwe, van te voren nagegaan, hoe een
willekeurig ingrijpen van de regeering
in bet normale landbouwbedrijf niet
alleen tot groote onbillijkheden kon
aanleiding geven, maar ook de oorzaak
van misoogst kon zijn, waar
door het gewenschte doel ten eenen-
inale voorbij gestreefd zou worden f
De heer Posthuma is een minister
voor de boeren, is door velen in den
lande beweerd.
Ook deze theorie is onhoudbaar.
Wie, zooals wij, in de laatste jaren in
de gelegenheid waren, talrijke vergade
ringen op landbouwgebied bij te wo
nen, weet wel beter.
Er worden op landbouwvergaderin-
geu vele besprekingen gehouden,
welke niet in de courant komen.
Hoe dikwijls gebeurt het niet, dat,
zelfs op een boofdbestuursvergadering
van de Zeeuwsche Laudbouwmaat-
schappij, de voorzitter aan de heeren
van de Pers verzoekt, bepaalde bespre
kingen, de politiek der regeering
betreffende, niet ter algemeene kennis
te brengen.
Wie geruiinen tijd de discussies op
dergelijke vergaderingen gevolgd heeft,
weet hoe er iu landbouwkringeu dik
wijls ernstige verwijten tot den zgn.
minister der boeren gericht zijn.
Dat is toch zeker het allerbeste be
wijs, dat, al mogen in bepaalde tijden
sommige categorieën van landbouwers
door een samenloop van omstandig
heden groote winsten hebben gemaakt,
de politiek van minister Posthuma er
nimmer eene was ter bevoordeeling van
bijzondere groepen, maar eene, die de
belangen van het geheele Nederlandsche
volk op het oog had en daardoor
noodzakelijkerwijze dan eens deze en
dan weer die categorie moest protegee-
ren of benadeelen.
Wellicht zijn er fouten gemaakt
niemand is immers onfeilbaar.
Maar dat men steeds bedenke, dal,
wie een reusachtige laak op zijn schou
ders heeft genomen, eerder in de gele
genheid is, op sommige punten mis te
tasten, dan wie zich onnadenkend bij
de veranderde tijdsomstandigheden heeft
neergelegd.
Wie in deze moeilijke jaren zich
beschikbaar stelt om aan het hoofd
van een departement te staan, van
waaruit de voedselvoorzieniug en distri
butie voor gelffeel Nederland moet
worden geregeld, verdient, wanneer
lang op ééo achooue gevestigd. ZB
kon h-m niet biy vend aan zich boelen.
En hoe meer zy van hem ging houden,
hoe koeler bfl werd voor haar. Zy
liet zich trappen en vergutsen Haar
llefkoozlngen bleven onbeantwoord,
begonnen hem te hinderen. Eindeiyk
Btuurde h(J haar onder een voorwend
sel naar hols terug, tydelflk slechts,
zoogenaamd omdat by haar niet sterk
genoeg achtte en ontzag, om hem op
zyn avontuurlijke tochten te verge-
zollen. HB kwam nooit weer.
Hy had baar varstooten en een
schoone bloem veracbtelBk van xlch
geworpen. Wanda weende lang en
leed veel. Doch toen zB later heter
inzag, hoe laag zs door hem behandeld
was, rBpta ln haar 't voornemen, sich
te wreken.
Zyn naam werd niet meer genoemd,
nadat ze my eens ln vertrouwen do
ganscho historie had verteld, en ik
dacht, dat de jaren zelfs da herinne
ring aan hem hadden ultgewischt,
vooral toen na ons vertrek naar dit
land, de kans op een ontmoetlog zoo
goed als niet meer bestond.
Doch zie, hy bevond zieh om Mil-
delnurg. Zoodra zy dat vernam, was
haar zielsrust geweken, werd ze oen
heel ander wezen. ZB heeft hem op
gezocht. RB viel ln haar handen,
nadat hy door my reeds oen schot in
't gelaat had gekregen.
Vrocreiyk was haar wraak. Hier-
blijkt, dut hij op eerlijke wijze de Daar
zijn meening beste oplossing tot uit
voering brengl, de dankbaarheid van
het geheele Nederlandsche volk en
geenszins de critiek van hen, die een
te kort of duurte aan voedingsstoffen
niet aan de veranderde tijdsomstandig
heden, doch uitsluitend aan de kort
zichtigheid van een organiseerendeu
staatsman wijten.
B uitenian o.
9s strijd In en bulten Europa.
Wanneer wy een blik slaan op hst
oorloge-errein ln geheel Europa en
ons afvragen op welk punt voor het
oogenblik onze onverdeelde aandacht
moet gevestigd werden, dan ls hst
antwoord daarop niet moeiiyk to
geven.
In het Zuid Oosten van Europa
wordt thans eon ernstige stryd ge
voerd, een ingewikkelde politieke rtrfjd
in Griekenland, een eenvoudiger maar
meer doortastende door de wapenen
in Roemenië.
De gebeurtenissen ia Griekenland
kannen we in twee grospen onder
scheiden, die in Nieuw, en die ln
Oud-Grlekstiland.
Gaan we eerst na, wat dezer dagen
in Nieuw Griekenland ls voorgevallen,
dat is dus in dat gedeelte van het
GrlekBche rflk, dat zlob onder de voor-
looplge regeerlngvan san driemanschap
waarin Wenizelos de eerste viool
Bpnelt heeft afgescheiden en zich
onomwonden voor de Entente ver
klaard heeft, dan biykt, dat de Krot-
zen er Staatsman een oorlogsverklaring
aan BulgarBe, en noodgedwongen ook
san Dulucbland, heeft doen toekomen.
Daar vele zycer aanhangers reeds
in de gelederen van Sarrail's expedl
ti-leger zyn getreden, brengt deze
openiyke oorlogsverklaring «venwel
niet veel verandering te weeg.
Hoewel Wezlzelos ernstig, nit naam
van de Griekscho rrgeoring, die hfl
zegt te vertegenwoordigen, den oorlog
verklaart, blijkt dat zBn mededeellng
door de betrokken *yand<dflke staten
al heel nuchter wordt opgenoman.
In Bulgarye aanvaardt men eenvou
dig dese oorlogsverklaring niet.
Een Bnlgaarsch blad schrBft, dat
zoolang konlrg KonstantBn en de
we-tlge Grlekeche regeering niet de
mobilisatie van het Grieksche leger
bevelen en dit tegen de Bnlgaren doen
oprukken, deze Griekenland niet be
schouwen als zich met Bulgarye in
oorlog te bevinden, er op vertrouwend,
dat do teistering en de vernedering
van Griekenland door de entente den
besten bodem zullen vormen voor een
spoedige volkomen oveiesnstemmlng
tumchon Bulgaren en Grieken, die zoo
noodlg is voor de rust en het welzyn
van de B*lk*ul»Dden.
Volgsns do Lokal Ameigcr heeft do
oorlogsverklaring van Wcrlzelos al
evenmin de gemoederen der Duitsobe
gezaghebbende personen van streek
gebracht,
.Indien', schrBft het blad, „Weni
zelos met een oorlogsverklaring aan
heen gevoerd, heeft ze hem eerst met
zorg verpleegd, totdat hy wat opgo-
sterkt was, en wat meer doorstaan
kon. Toeu hoeft ze hem gemarteld,
ió6, dat hS krankzinnig ervan w rd,
zlob in een vlaag op haar heeft ge
worpen en.... zy stierven samen.
Ge kent na haar geschiedenis, heer
Jan, en knnt u daardoor eenlgszlns
voorstellen, hoe wy een beleedtging
weten te straffen, hoe wfl jarenlang
geduldig ODzen -.yd afwachten.
Van mB hebt ge lntusschen niets
te vreozsn, indien ge aan Walter goed
maakt, wat ge aan zfln moeder Cor-
dula misdsedt.
Ge hebt jegens hem een op n rus
tenden plicht te vervullen, da jonge
man heeft recht op uw zorg. Hy kan
dat nooit beter laten g -lden, dan
heden. Uw zoon Rol-ud is weg, stel
Walter in sfjn plaats; ook hy ls uw
zoon
Geef hem uw naam, laat hem uw
goederen na Niets weerhoudt u hem
te erkennen
Het is moeilSk, met eenlge juistheid
te besohrflveo wat er gedurende doze
redeneering van Nossa by den ouden
heer Jan omging.
Heel levendig gevoelde hy, dat de
houtvester mot zyn verhaal geen
andere bedoeling had, dan hem vrees
aan te jagen, hem do wraak te doen
duchten ingeval hy mocht weigeren,
zBn wenschen gehoor te geven.
Dcitscbland voor den dag komt, dan
zal hfl spoedig tot de ervaring konten,
dat mee hem te Berlijn niet voor zoo
gewichtig houdt als elders 't geval ls.
In Dultsche oogen is Waniselos niets
meer dun can opstandeling, die tegen
de wattigo landaregeerlug is opge
staan en sla zoodanig z&i hfl ook
worden behandold.
Inmiddels zullen, zooals wfl reeds
opmerkten, de oorlogsverklaringen
van Wenizelos la den thans reeds
bestaandon toeBtscd zeer weinig ver
andering brengen, daar zyn aanhan
gers, met of zonder door Bulgarije
aanvaarde oorlogsverklaring, niet
minder hevig ln Macedonië tegen de
bnlgaren te velde zullen trekken.
Thans komen wfl aan een voor de
toekomst van Griekenland gewichtiger
vraagstuk, n.l. de dwang, welke de
Entente op de wettige regeering lc
Oud Griekenland uitoefent om zloh
aan de zijde der geallieerden te
scharen.
W8 hebben vroeger reeds uitvoerig
Uiteengezet, hoe de Griekscho regee
ring langzamerhand gedwongen werd,
elschen van steeds verder gaande
strekking der geallieerden in te wil
ligen.
Op de bezetting van Salonikl en
omgeving door de (roepen der Entente
ls het ir, beslag nemen van vele stra
tegische punten door hot expeditie-
leger gevolgd en niet lang geleden
heatt de wettige Grieksche regee
ring hot werkeloos moeten aanzien,
dat de Grieksche oorlogsschepen wer
den ontmand en aan de vloot der
geallieerden werden overgegeven.
Thans vraagt de Franscho admiraal
datgene, wat Griekenland als zelf
standig koninkrflk nog overgebleven
is, het laatste maar ook het meeste,
wat men van een militair weerbare
mogondheid slechts kan verlangen,
umt. de uitlevering van oorlogsmate
riaal en artillerie.
Zal ook ditmaal de Grieksche ko
nlng toegeven Zal hy toegeven ter-
wfll hfl Sarrall's lezer nog steeds
vrywel werkeloos ln Macedonië weet
ca daarentegen de centralen zege
vierend ziet oprukken ln Roemenië,
terwfil hy verwachten kan, dat by een
conflict met Duitacblsnd, na de ver
overing van Roemenië, Dultechers ea
Bulgaren zich tegen Griekenland zul
len richten
Da koning heeft dezer dagen den
eisch der geallieerden ingewilligd, om
de gezanten der centrale rflken on
Balgsrye hun paspoort te overhandi
gen en deze zfln reeds te Kawalla op
hun doorreis naar Bulgarfle aanga
kernen.
Maar geenszins drosg het vertrek
dezer getanten het karakter van osn
gebeurtenis, wslke aan een oorlogs
verklaring vooraf gaat. Duidelflk is
hun kenbaar gemaakt, dat de regee
ring, terwille van de blnneulandsche
rust, aan den eisch der geallieerden
slechts noodgedwongen to-gaf. Het
vertrek der gezanten uit Athene ging
dan ook vergezeld van een harteiyke
batooging van het geheele Grieksche
volk, terwijl de Grieksche oflicieele
pe-sonen blijk gaven v&n bnn gevoe-
Es diep ongelukkig maakte hem
do zydellngsche toespeling op Roland,
als zou deze uit don tyd zyn.
Niet geheel onwaarichfloiyk kwam
't hem voor, dat Nosea daaromtrent
zekerheid had. Anders zou hfl er niet
over gesproken hebben, maar eerst
eens afgewacht. Zelfs was 't niet
onmogelflk, dat de houtvester de hand
had ln do onbegrypelflke verdwynlng
van zyn zoon. Goheol verbijsterd zat
hfl neer.
„Boe durft ge mil toch zulk voor
stel doen Voor W.lter doe lk al,
wat ln mfln vermogen ls. Dat zslik
biflven doen. Maar lk heb nog my i
zoon Roland, die kan terechtkomen,
doch Ingeval hU eens, wat God ver
hoede, tiet terugkeert, dan heb ik
nog een wettig kind, myn dochler
Julia
„Laat haar dan met Walter trou
wen, dat ia de eenvondlgste en beste
oplossing!' zei Nossa, die zfln achon
ders ophaalde, toen heer Jan maar
steads bleef vasthouden aan 't Idee,
dat zijn zoon weer versebynen zou
„Wat? Gij, die 't geheim aflnor
geboorte kent, zoudt zoo Iets seban
delflks aanraden Broeder er. znster
zou lk met elkaar ln 'thuweiyk laten
treden vroeg de oude heer met
verwondering en verontwaardiging,
terwyi hy er by voegde: „Achtgemfl
in staat tot zoo'n lage daad?"
„Waarom niet?" antwoordde de
lens van warme vriendschap en deel
neming.
Het is niet te voorspellen in hoeverre
de koning thans aan den laatsten
eisch der geallieerden zal toegeven,
reaar waar hem tot 1 December bs-
denktyd is gelaten, bobben thans reeds
verscheidene GrlekBche officieren be
sloten, zich tegon de Entente te ver
zetten, zelfs al mocht de koning ten
slotte willen toegeven Da zgn. Nati
onale beweging van Wenizelos schynt
iu breode kringen der Grieksoha
bevolking een tegenbeweging te
hebben uitgelokt. Steeds sterker wordt
de woode over de handelwflzc der
Entente cn steeds grooter wordt
daardoor het aantal ven hen, die zich
opmaken om* zieh met de wapenen in
de hand tegen de uitvoering van de
cischen der geallieerden te verzetten.
Volgens decorrespondent te Athene
van do Daily Neut zou do koning,
de officieren, dis bezig zyn den mili
tairen bond weer op te richten, be
duid hebbon, dat zy hem volstrekte
gehoorzaamheid verschuldigd zUn.
Volgen» een telegram uit Athene
aan de EO nische Zeilung zouden
koning Koustantyo en zfln regeering
evenwel ook vast besloten zyn, den
elcch dor Entente, tot uitlevering van
de militaire toernstlng des lands, on
der geen beding ln te willigen.
Wanneer werkelflk de xgn. nationale
beweging van Wenizelos een tegen
beweging van verontwaardigde Grie
ken tegen do geallieerden ln het leven
heeft gsroepeo, heeft de Entente geen
reden, den Kretzener staatsman voor
zyn optreden dankbaar te zyn.
Wanneer de troepen ln Oud-Grie
kenland zieh met wapengeweld ver
zotten, kunnen g'j door een gnerllla-
krflg do verbindingslflnen der gealli
eerde lagers bedreigen.
Bulgaren en Dultschers kunnen hst
Wenizeltstischo gebied binnenrukken
en verbinding met hen pogen te
krygeo.
Sarralls legermacht zal dan, tegen
de centralen oprukkend, van de
koningsgezinde Grieksche troepen,
welke ln don rng van het front der
geallieerden opereeron, nog heel wat
last kunnen ondervinden.
Alsof de centralen op het besluit,
dat de Grieksche koning vóór 1 De
cember moet nemen, nog op het krygs-
terrein Invloed willen uitoefenen,
dringen zfl in de laatste dagon ln
Roemenië steeds verder en krachtiger
door en laten geen twijfel meer over
of dit konlnkryk, dat toch nog te
ongelegener tfld party heeft gekozen,
zal binnen weinige dagen, evenals met
Servië geschiedde, order den voet
geloopen zyn.
Het Roemeensche leger is overal op
der terugtocht, terwyi de troepen der
centralen van alle zijden de vlakte
van Wulachye binnenstroomen. De
troepen van Von Falkenhayn kregen
roeds over do Dou.au verbinding met
die van Ven Mackensen, die den vyand
nlt de Dobroedsja verdreef. Thans zfln
de Bnlgaren de rivier ook by Tiernn
Severln overgetrokken en hebben de
centralen de stad Alexandria bezet,
xoodat de Roomeectcbe hoofdstad
houtvester, „wat niet weet, deert niet 1
Bovendien aalt ge wel opgemerkt
hebben, dat do jonkvrouw voor hem
eon vurige liefde heeft opgevat en ik
keu Walter genoeg, om gerust aan
te nemen, dat hy zloh aan onzen wil
gedwee onderwerpen zou!'
„Maar lk wil er niet van hooren,
zeg lk jo, nooit!'
„En als lk eens ging klappen uit
de school en je dochter vertelde, hoe
haar vader .1"
„Doe al wat je niet l&teD kunt.
't U me onverschillig. Nergens snit
ge mfl mee kunnen bewegen, om myn
toestemming to verleenen, ook al zag
mfln onschuldig kind my met ver
achting aan 1"
„Bedenk, dat uw eer, uw naam
ermee gemoeid isEn daarop stelt go
hoogen prijs, hé lachte Nossa
venynig.
Hij begreep, dat hy geen veld won,
dat by zfln Invloed op heer Jan zelfs
geheel stond te verliezen.
„Ik zal dragen, wat mfl wordt op
gelegd 1" zet de grysaard, „ofschoon
lk een dergelflke behandeling van n
noch verwacht, noch verdiend heb.
Ik wil myn verleden goedmaken,
xooveel lk kan. lk heb mfl jarenlang
door n onheusch laten bejegenen, om
vooral een botsing te voorkomen en
ik zag u voortdurend overmoediger,
brat ,ler optreden.
Wordt vervolgd
